Poslovnik Skupštine Grada Banja Luka

POSLOVNIK SKUPŠTINE GRADA BANJA LUKA – PREČIŠĆENI TEKST 326. Na osnovu člana 58. Poslovnika Skupštine Grada Banja Luka (Sl.glasnik Grada Banja Luka, br.10/06 i 8/09 ), Komisija za pravna pitanja Skupštine grada Banja Luka, na sjednici održanoj 26.05.2009. godine, utvrdila je prečišćen tekst Poslovnika Skupštine grada Banja Luka (Službeni glasnik Grada Banja Luka, br. 10/06 i 8/09), kako slijedi POSLOVNIK SKUPŠTINE GRADA BANJA LUKA - Prečišćen tekst I - OPŠTE ODREDBE Član 1. Skupština grada Banjaluka (u daljem tekstu: Skupština) konstituiše se, organizuje i radi u skladu sa Ustavom, Zakonom, Statutom Grada Banjaluka (u daljem tekstu: Statut) i odredbama ovog Poslovnika. Član 2. Ovim Poslovnikom uređuje se: - postupak konstituisanja Skupštine, - prava i dužnosti odbornika, - organizacija Skupštine, - način rada Skupštine, - sjednice Skupštine, - akti Skupštine i postupak za njihovo donošenje, - izbor, imenovanja, - odnos Skupštine i Gradonačelnika, - odnos Skupštine i Administrativne službe Grada, 1 - saradnja Skupštine sa drugim subjektima, - javnost u radu Skupštine, - svečana zakletva i svečana izjava, -druga pitanja koja su značajna za rad i organizaciju Skupštine. Član 3. Skupštinu predstavlja i zastupa predsjednik Skupštine Grada. Član 4. Skupština ima pečat-u skladu sa Zakonom. Oblik, sadržaj i izgled pečata i način njegovog korišćenja, urediće se posebnom odlukom Skupštine. Član 5. Skupština radi na sjednicama, a odlučuje o pitanjima iz svoje nadležnosti u skladu sa Zakonom i Statutom Grada, po postupku utvrđenom ovim Poslovnikom. Član 6. Pitanja o radu i organizacije Skupštine koja nisu uređena ovim Poslovnikom, urediće se zaključkom Skupštine. Zaključak iz prethodnog stava primjenjivaće se sa danom donošenja, i ne može biti u suprotnosti sa načelima i odredbama ovog Poslovnika. II – KONSTITUISANjE SKUPŠTINE 1. Konstitutivna sjednica Član 7. Konstitutivna sjednica održaće se najkasnije 30 dana nakon što Izborna komisija BiH potvrdi, ovjeri i objavi izborne rezultate u skladu sa Zakonom. Član 8. 2 Na konstitutivnoj sjednici Skupština Grada: - bira Radno predsjedništvo, koje vodi sjednicu do izbora predsjednika Skupštine grada, - bira Verifikacionu komisiju, - bira Komisiju za izbor i imenovanja, - bira predsjednika i potpredsjednika Skupštine, - imenuje v.d. sekretara Skupštine, - donosi Odluku o raspisivanju Konkursa za izbor sekretara Skupštine, - bira zamjenika Gradonačelnika. Član 9. Konstitutivnu sjednicu saziva predsjednik Skupštine iz prethodnog saziva, i predsjedava sjednicom do izbora Radnog predsjedništva konstitutivne sjednice. Ako je predsjednik Skupštine iz prethodnog saziva spriječen da sazove sjednicu Skupštine, konstitutivnu sjednicu će sazvati, i njom predsjedavati potpredsjednik Skupštine iz ranijeg saziva. U slučaju spriječenosti potpredsjednika, prvu sjednicu Skupštine će sazvati i njom predsjedavati najstariji izabrani odbornik u novom sazivu, a ako on to odbije ili to ne učini u propisanom roku, Skupštinu će sazvati onaj odbornik koga, svojom potpisanom izjavom, ovlasti najmanje 16 odbornika. Član 10. Radno predsjedništvo predlaže lice koje je sazvalo Skupštinu. Radno predsjedništvo sačinjavaju odbornici koji se biraju iz stranaka prema redoslijedu utvrđenom prema broju osvojenih mandata stranaka. U slučaju da u Skupštini odbornike imaju dvije stranke ili koalicije, dva člana radnog predsjedništva su iz stranke ili koalicije koja ima veći broj odbornika u Skupštini. 2. Verifikacija mandata Član 11. 3 Na osnovu konsultacija sa predstavnicima političkih stranaka čiji su odbornici izabrani u Skupštinu, Radno predsjedništvo predlaže sastav Komisije za verifikaciju mandata, koju čine tri člana. Član 12. Verifikaciona komisija pregleda liste, uvjerenja i druge materijale Izborne komisije BiH za izabrane odbornike, i dostavlja svoj izvještaj Skupštini Grada, sa prijedlogom za verifikaciju mandata odbornika. Član 13. Odbornici sa ovjerenim mandatima preuzimaju dužnost zajedničkim davanjem i pojedinačnim potpisivanjem svečane izjave. Član 14. Poslije davanja svečane izjave odbornika, Skupština Grada vrši izbor članova Komisije za izbor i imenovanja. Član 15. Na prijedlog Komisije za izbor i imenovanja, Skupština Grada bira predsjednika Skupštine u skladu sa Statutom i ovim Poslovnikom. Nakon izbora, predsjednik Skupštine preuzima dalje rukovođenje Skupštinom. Član 16. Nakon izbora predsjednika Skupštine, Skupština Grada, na prijedlog Komisije za izbor i imenovanja, bira potpredsjednika Skupštine, v.d. sekretara Skupštine i zamjenika Gradonačelnika. Prilikom predlaganja kandidata iz člana 15. i člana 16. stav 1. ovog Poslovnika, Komisija za izbor i imenovanja dužna je poštovati odredbe člana 3. Zakona o lokalnoj samoupravi (Sl.glasnik RS, br.101/04, 42/05 i 118/05) i člana 11. Statuta Grada Banjaluka (Sl.glasnik Grada Banjaluka,br.25/05 i 30/07). Član 17. 4 Prilikom stupanja na dužnost, predsjednik Skupštine, potpredsjednik Skupštine, zamjenik Gradonačelnika i sekretar Skupštine daju svečanu zakletvu na sjednici Skupštine i potpisuju izjavu o položenoj zakletvi. Član 18. Izbor članova ostalih radnih tijela, koje Skupština obrazuje u skladu sa ovim Poslovnikom, vrši se na osnovu prijedloga Komisije za izbor i imenovanja, a kojim se obezbjeđuje adekvatna zastupljenost odbornika prema izbornim rezultatima iz reda političkih partija koje imaju svoje odbornike u Skupštini Grada, vodeći računa o stručnim i profesionalnim kvalitetima kandidata i adekvatnoj nacionalnoj strukturi u skladu sa Zakonom i Statutom. Član 19. Smatra se da je Skupština Grada konstituisana-kada izvrši izbor funkcionera Skupštine. Izbor ostalih radnih tijela izvršiće se na prvom narednom zasjedanju Skupštine Grada. III – PRAVA I DUŽNOSTI ODBORNIKA Član 20. Odbornik predstavlja građane u Skupštini, izabran neposrednim i tajnim glasanjem, sa mandatom, pravima i dužnostima utvrđenim u Ustavu, Zakonu, Statutu i ovom Poslovniku i svoja prava i dužnosti ostvaruje sa danom verifikacije mandata. Član 21. Odborniku se izdaje odbornička legitimacija. U odborničkoj legitimaciji se navodi ime i prezime odbornika. Sekretar Skupštine obezbjeđuje izdavanje odborničkih legitimacija i vođenje evidencije o izdatim odborničkim legitimacijama. Član 22. Odbornik Skupštine Grada ima pravo i dužnost da: 1. prisustvuje sjednicama Skupštine, radnih tijela Skupštine-čiji je član, i učestvuje u njihovom radu i odlučivanju; 2. prisustvuje sjednicama radnih tijela Skupštine-čiji član nije, bez prava odlučivanja; 5 3. podnosi nacrte i prijedloge propisa i akata iz nadležnosti Skupštine; 4. u postupku pripremanja i donošenja Programa rada Skupštine, predlaže pitanja za koja smatra da ih treba uvrstiti u Program Skupštine; 5. pokreće raspravu o sprovođenju utvrđene politike Skupštine, i daje inicijative za razmatranje i rješavanje određenih pitanja iz nadležnosti Skupštine, te za unapređenje rada Skupštine i njenih radnih tijela; 6. postavlja odbornička pitanja koja se odnose na rad Gradonačelnika i Administrativne službe Grada u izvršavanju zakona, drugih propisa i opštih akata Skupštine, kao i na rad institucija koje imaju javna ovlaštenja; 7. predlaže raspravu o pitanjima koja se odnose na rad Skupštine, njenih radnih tijela, Gradonačelnika i Administrativne službe Grada, kao i na rad institucija koje imaju javna ovlaštenja; 8. učestvuje u obavještavanju građana i njihovih organizacija i zajednica o pitanjima o kojima se odlučuje u Skupštini, putem zborova građana, odnosno drugih skupova na koje je pozvan ili na koje ga uputi Skupština (sati sa građanima); 9. redovno i blagovremeno zahtijeva, od organa Grada, dostavljanje informacija o svim pitanjima od značaja za vršenje funkcije odbornika; 10. predlaže amandmane na prijedlog akata koje donosi Skupština; 11. izvršava i druge zadatke koje mu, u okviru svog djelokruga, povjeri Skupština ili radno tijelo čiji je član. Član 23. Stručna služba Skupštine je dužna da odbornicima obezbijedi uslove za vršenje funkcije odbornika, i, na njihovo traženje, pruži stručnu pomoć u izradi prijedloga koje oni podnose Skupštini i radnim tijelima Skupštine, pomaže im u vršenju drugih poslova koje im je povjerila Skupština i radna tijela Skupštine; obezbjeđuje informacije, daje stručna objašnjenja o pojedinim problemima na koje nailazi u toku rada Skupštine, stara se o obezbjeđenju tehničkih uslova za njihov rad i obavlja administrativne i druge poslove za njihove potrebe. Član 24. Odbornik ima pravo da traži obavještenje i objašnjenje-od predsjednika Skupštine, predsjednika radnih tijela Skupštine, Gradonačelnika, sekretara Skupštine i odgovornih 6 radnika Administrativne službe Grada, o pitanjima koja se odnose na poslove iz njihove nadležnosti, a koja su potrebna za ostvarivanje funkcije odbornika. Član 25. Odgovorna lica zaposlena u Administrativnoj službi Grada dužna su da odbornicima, na njihov zahtjev, obezbijede potrebne podatke i informacije o svim pitanjima koja su od značaja za obavljanje dužnosti odbornika, te pruže odgovarajuću stručnu pomoć u vršenju njihove funkcije. Član 26. Odbornici su dužni da redovno obavještavaju građane o pitanjima o kojima se odlučuje u Skupštini, i to putem medija, učešća u radu Savjeta mjesnih zajednica, zborova građana i drugih oblika informisanja građana o vršenju svoje dužnosti. Odbornici su dužni čuvati državnu, službenu, vojnu i poslovnu tajnu, te lične podatke drugih lica do kojih mogu doći u svom radu, u skladu sa zakonima i drugim propisima. Predsjednik Skupštine i predsjednik radnih tijela Skupštine, prilikom dostavljanja materijala odbornicima, utvrđuju stepen povjerljivosti tih materijala, u skladu sa posebnim propisom. Član 27. Odbornik ne može biti pozvan na krivičnu odgovornost, pritvoren ili kažnjen za izraženo mišljenje ili davanje glasa u Skupštini Grada. Član 28. Odbornik ima pravo na naknadu po osnovu vršenja odborničke dužnosti što se utvrđuje posebnom Odlukom. IV – ORGANIZACIJA SKUPŠTINE GRADA 1. PREDSJEDNIK Član 29. Radom Skupštine rukovodi predsjednik Skupštine. Predsjednik Skupštine obezbjeđuje blagovremeno pripremu sjednica Skupštine, u skladu sa Programom rada Skupštine, i sazivanje sjednice. 7 U izvršavanju poslova koji se odnose na pripremu, sazivanje i rad sjednice Skupštine, predsjedniku Skupštine pomaže kolegij Skupštine. Kolegij Skupštine čine: predsjednik Skupštine, potpredsjednik Skupštine, sekretar Skupštine, predsjednici klubova odbornika i predstavnici odbornika stranaka koje nemaju Klub odbornika. Član 30. Stručne, tehničke i druge poslove, za potrebe Skupštine Grada, funkcionera Skupštine, radnih tijela i klubova odbornika, vrši Stručna služba Skupštine Grada. Nadležnosti Stručne službe Skupštine grada, preciznije će se odrediti Odlukom o obrazovanju Stručne službe Skupštine Grada. Član 31. Predsjednik Skupštine ima prava i dužnosti da: - predstavlja Skupštinu, i zastupa je; - učestvuje u pripremama, saziva i vodi sjednice Skupštine; - učestvuje u pripremama, saziva i vodi sjednice Kolegija Skupštine; - inicira stavljanje na dnevni red sjednica Skupštine, Kolegija Skupštine i radnih tijela Skupštine-pitanja iz nadležnosti Skupštine; - obezbjeđuje poštivanje načela i odredbi ovog Poslovnika; - obezbjeđuje realizovanje prava i dužnosti klubova odbornika u pripremi sjednice Skupštine, i u njenom radu; - vodi sjednice u skladu sa principima najboljih praksi demokratskog parlamentarizma i sa odredbama ovog Poslovnika; - osigurava saradnju Skupštine i Gradonačelnika, te prati realizaciju odluka i zaključaka Skupštine i Programa rada Skupštine; - radi na ostvarivanju saradnje sa skupštinama drugih lokalnih zajednica u zemlji i inostranstvu, nevladinim organizacijama i organima; - obezbjeđuje učešće funkcionera i predstavnika Skupštine u realizaciji protokolarnih aktivnosti i događaja; 8 - potpisuje akta, usvojena od Skupštine; - utvrđuje prijedlog dnevnog reda Skupštine; - vrši druge poslove, utvrđene zakonom, Statutom i ovim Poslovnikom. 2. POT PREDSJEDNIK Član 32. Potpredsjednik Skupštine pomaže Predsjedniku u ostvarivanju njegovih prava i dužnosti, i, po ovlaštenju predsjednika, obavlja poslove koje mu on povjeri. Potpredsjednik Skupštine zamjenjuje predsjednika Skupštine u slučaju njegove spriječenosti ili njegove odsutnosti. 3. SEKRETAR Član 33. Skupština bira, imenuje i razrješava sekretara, u skladu sa Zakonom i odredbama ovog Poslovnika. Sekretar Skupštine rukovodi Stručnom službom Skupštine Grada. Mandat sekretara Skupštine traje dok traje mandat Skupštine koja ga je izabrala. Član 34. Sekretar Skupštine dužan je da: - pomaže predsjedniku Skupštine u pripremi sjednica Skupštine i njenih radnih tijela; - pomaže odbornicima Skupštine u ostvarivanju prava i dužnosti; - prima inicijative i prijedloge upućene Skupštini, i daje ih na dalju obradu nadležnim organima i službama; - u saradnji sa predsjednicima radnih tijela Skupštine, koordinira sazivanje radnih tijela; - pomaže predsjedniku i potpredsjedniku u pripremi i održavanju sjednica kolegija, i obezbjeđuje izradu zapisnika i realizaciju zaključaka sa sjednice; 9 - učestvuje u pripremi Programa rada Skupštine; - obezbjeđuje dostavljanje odborničkih pitanja nadležnim organima i službama, i dostavljanje odgovora odbornicima; - stara se o javnosti rada Skupštine Grada; - obezbjeđuje pravno-tehničku obradu akata, usvojenih na sjednici Skupštine; - obezbjeđuje blagovremenu dostavu akata koje je donijela Skupština; - uređuje Službeni glasnik Grada Banja Luka; - priprema prijedloge odgovora na tužbe u sporovima koji se vode protiv akata Skupštine; - daje pravna mišljenja Skupštini o zakonitosti predloženih akata, upućenih Skupštini i radnim tijelima Skupštine; - priprema i podnosi kolegiju informacije o stanju izvršenja usvojenih zaključaka, odluka i Programa rada Skupštine; - vrši druge poslove utvrđene Statutom, ovim Poslovnikom i Odlukom o obrazovanju Stručne službe, kojom neposredno rukovodi. 4. KOLEGIJ SKUPŠTINE Član 35. U cilju unapređenja efikasnosti i usklađivanja rada u Skupštini Grada, obrazuje se Kolegij Skupštine (u daljem tekstu Kolegij). Političke stranke koje nemaju Klub odbornika, a imaju više od jednog odbornika, pismeno će se izjasniti koji odbornik, kao njihov predstavnik, će učestvovati u radu Kolegija. Sjednicama Kolegija, na zahtjev predsjednika Skupštine ili Kolegija, mogu prisustvovati Gradonačelnik, načelnici Odjeljenja u Administrativnoj službi Grada, i ovlašteni predstavnici javnih preduzeća i ustanova čiji je osnivač Grad, bez prava odlučivanja. Član 36. Nadležnosti Kolegija su da: - utvrđuje prijedlog Poslovnika Skupštine; 10 - razmatra prijedloge i odlučuje o angažovanju odbornika Skupštine na poslovima i aktivnostima koje zahtijevaju učešće predstavnika Skupštine Grada; - planira održavanje sjednica radnih tijela i klubova odbornika u funkciji sjednica Skupštine Grada; - usklađuje aktivnosti Skupštine, Gradonačelnika i drugih predstavnika organa izvršne vlasti, odgovornih za izvršavanje zaključaka, odluka Skupštine i za realizaciju Programa rada Skupštine; - razmatra informacije o izvršavanju zaključaka, odluka i Programa rada Skupštine; - utvrđuje okvirni plan održavanja sjednica za svaku kalendarsku godinu; - predlaže termin održavanja skupštinskih zasijedanja; - predlaže predsjedniku Skupštine, pitanja koja je potrebno uvrstiti u dnevni red. Član 37. Kolegij radi u sjednicama. Sjednice Kolegija održavaju se prije svake sjednice Skupštine grada, i po potrebi. Dnevni red za sjednice Kolegija utvrđuje predsjednik Skupštine. Svaki član Kolegija može podnijeti prijedlog predsjedniku Skupštine, da se određena pitanja uvrste u dnevni red, prije zakazivanja sjednice Kolegija. Sjednicu Kolegija saziva i vodi predsjednik Skupštine, a u slučaju njegove spriječenosti, potpredsjednik Skupštine. Član 38. Na sjednicama Kolegija vodi se zapisnik. Sekretar Skupštine dužan je da, članovima Kolegija, uz poziv za sjednicu Kolegija, dostavi Skraćeni zapisnik sa prethodne sjednice. 5. KLUBOVI ODBORNIKA Član 39. 11 U Skupštini se obrazuju klubovi odbornika političkih stranaka. Četiri ili više odbornika mogu formirati Klub odbornika. Klub odbornika se konstituiše tako što se predsjedniku Skupštine podnosi spisak članova, koji je potpisao svaki član Kluba odbornika. Na spisku se posebno naznačava ime predsjednika Kluba odbornika i njegovog zamjenika. Odbornik može biti član samo jednog Kluba odbornika. Klub odbornika učestvuje u radu Skupštine na način utvrđen ovim Poslovnikom. Odbornik može napustiti Klub odbornika i pristupiti drugom klubu, ili samostalno djelovati u Skupštini, o čemu će pismeno obavijestiti predsjednika Skupštine, potpisanom izjavom. Član 40. Svaki Klub odbornika ima predsjednika koji zastupa Klub, rukovodi radom Kluba i organizuje aktivnosti Kluba. Predsjednik Kluba ima svog zamjenika. U toku zasijedanja Skupštine, Klub odbornika može ovlastiti jednog svog člana da iznese stav Kluba o određenoj tački dnevnog reda. Član 41. Ako Klub odbornika predstavlja zamjenik predsjednika, odnosno ovlašćeni predstavnik, on preuzima ovlašćenja predsjednika Kluba. Član 42. Predsjednik Kluba odbornika, u pismenom obliku, obavještava predsjednika Skupštine o promjeni sastava Kluba, i istovremeno mu dostavlja potpisane izjave. U toku zasijedanja Skupštine, predsjednik Kluba odbornika ima pravo zatražiti desetominutnu pauzu za konsultacije sa članovima Kluba odbornika o određenoj tački dnevnog reda. Predsjednik Skupštine dužan je dati najmanje jednu traženu pauzu, a najviše tri u toku zasijedanja Skupštine. Član 43. 12 Gradonačelnik, preko nadležnog organa Administrativne službe-u skladu sa zaključkom Skupštine Grada, obezbjeđuje prostorne uslove za rad Klubova odbornika. Stručne i administrativno-tehničke poslove za potrebe Kluba odbornika obavlja Stručna služba Skupštine. 6. RADNA TIJELA SKUPŠTINE Član 44. Za razmatranje pitanja iz nadležnosti Skupštine, predlaganje i razmatranje akata, kao i za proučavanje i razmatranje drugih pitanja, obrazuju se stalna i povremena radna tijela Skupštine. Stalna radna tijela Skupštine obrazuju se po odredbama Statuta Grada i ovog Poslovnika. Povremena radna tijela obrazuju se posebnom odlukom, kojom se određuje djelokrug rada,ovlašćenja i sastav radnog tijela, i rok u kojem radno tijelo treba da obavi poslove zbog kojih se obrazuje. Član 45. Radna tijela Skupštine imaju predsjednika, u pravilu, i zamjenika predsjednika i određen broj članova. Predsjednik radnog tijela organizuje rad radnog tijela, predlaže dnevni red i predsjedava njegovim sjednicama. Član 46. Sastav radnog tijela odgovara stranačkoj zastupljenosti u Skupštini. Odbornik može biti član jednog ili više radnih tijela. Za članove pojedinih radnih tijela, pored odbornika, mogu se birati naučni i stručni radnici iz oblasti koja je u nadležnosti radnog tijela, s tim što njihov broj ne može biti veći od polovine ukupnog broja članova radnog tijela Skupštine. U slučaju iz prethodnog stava, predsjednik radnog tijela može biti samo odbornik. Član 47. 13 Radna tijela Skupštine u pripremi i održavanju sjednica se pridržavaju odredbi ovog Poslovnika. Član 48. Kao stalna radna tijela Skupštine obrazuju se komisije, odbori i savjeti, čiji sastav predlaže Komisija za izbor i imenovanja, uz prethodne konsultacije sa klubovima odbornika. Inicijativu za obrazovanje povremenih radnih tijela Skupštine može pokrenuti svaki odbornik u Skupštini. Prijedlog za obrazovanje povremenog radnog tijela podnosi predsjednik Skupštine. Član 49. Radna tijela rade u sjednicama koje su javne. Sjednicu radnog tijela saziva njen predsjednik po sopstvenoj inicijativi, a dužan je sazvati je na zahtjev predsjednika Skupštine, ili trećine članova radnog tijela. Predsjednik radnog tijela saziva sjednicu radnog tijela, najmanje osam dana prije njenog održavanja. Izuzetno, iz opravdanih razloga, sjednica se može sazvati u kraćem roku od osam dana, što je predsjednik radnog tijela dužan obrazložiti. Radna tijela donose svoj Program rada, za svaku kalendarsku godinu, na osnovu Programa rada Skupštine, i o svom radu podnose Skupštini izvještaj. Član 50. Ukoliko se sjednica radnog tijela Skupštine ne može održati ni nakon dva uzastopna sazivanja-zbog neopravdanog odsustvovanja pojedinih članova, predsjednik radnog tijela obavijestiće predsjednika Skupštine, radi pokretanja postupka za zamjenu tih članova radnog tijela. Član 51. Radna tijela međusobno sarađuju, a po ukazanoj potrebi, mogu održavati i zajedničke sjednice. Radi proučavanja pojedinih pitanja iz svog djelokruga, sastavljanja izvještaja, pripremanja opšteg akta Skupštine ili drugog propisa, radno tijelo može da obrazuje i radnu grupu. 14 Član 52. Predsjednik radnog tijela pokreće inicijativu za razmatranje pojedinih pitanja iz djelokruga radnog tijela, stara se o obavještavanju radnog tijela i odbornika o problemima iz djelokruga radnog tijela, sarađuje sa predsjednikom Skupštine, predsjednicima drugih radnih tijela i predstavnicima Administrativne službe Grada, u cilju što bolje pripreme i organizacije rada radnog tijela kojim predsjedava, priprema i saziva sjednice - u saradnji sa sekretarom Skupštine, i predsjedava sjednicama, potpisuje akta koje donosi radno tijelo, stara se o provođenju zaključaka radnih tijela, i radi druge poslove određene Poslovnikom i Odlukom o obrazovanju radnog tijela. Član 53. Stalna radna tijela Skupštine su: komisije, odbori i savjeti. Komisije Skupštine su: 1. Komisija za izbor i imenovanja, 2. Verifikaciona komisija, 3. Komisija za pravna pitanja, 4. Komisija za nagrade i priznanja, 5.Komisija za vjerska pitanja, 6. Komisija za nauku i naučno-istraživačku djelatnost, 7. Komisija za utvrđivanje prijedloga imena naselja, ulica i trgova, 8. Komisija za prostorno uređenje, 9. Komisija za finansije, 10. Komisija za komunalne poslove, 11. Komisija za invalidsko-boračku zaštitu, 12.Komisija za zaštitu okoline, kulturnog i prirodnog naslijeđa, 13. Komisija za mjesne zajednice, 15 14. Komisija za ravnopravnost polova, 15. Komisija za mlade, 16. Komisija za privredu. Odbori Skupštine su: 1. Odbor za zaštitu ljudskih prava, društveni nadzor i predstavke, 2. Odbor za regionalnu i međunarodnu saradnju, 3. Odbor za zdravstvo, 4. Odbor za saradnju sa nevladinim organizacijama i drugim udruženjima građana. Savjeti Skupštine su: 1. Savjet za sport, 2. Savjet za kulturu, 3. Savjet za socijalnu politiku i socijalnu zaštitu, 4. Savjet za nacionalne manjine. Član 54. Komisija za izbor i imenovanja: - utvrđuje prijedloge za izbor, imenovanja i razrješenja funkcionera koje bira ili imenuje Skupština; - daje mišljenje Skupštini Grada o prijedlogu za izbor i razrješenje načelnika odjeljenja Administrativne službe Grada, i drugih lica koje imenuje i bira Skupština na prijedlog ovlaštenog predlagača; -utvrđuje prijedlog o imenovanju i razrješenju predsjednika, zamjenika i članova radnih tijela Skupštine; - razmatra prijedlog za izbor, imenovanje i razrješenje direktora javnih preduzeća i ustanova koje su od interesa za Grad, odnosno koje osniva Grad; 16 - razmatra prijedlog za imenovanje članova upravnih i nadzornih odbora preduzeća i javnih ustanova iz nadležnosti Skupštine; - razmatra opšta pitanja kadrovske politike na nivou grada; - razmatra i druga pitanja utvrđena zakonom i ovim Poslovnikom. Član 55. Komisija za izbor i imenovanja ima predsjednika, zamjenika predsjednika i sedam članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini Grada. Član 56. Verifikaciona komisija: - razmatra prestanak mandata pojedinim odbornicima, i o tome podnosi izvještaj Skupštini; - podnosi prijedlog za verifikaciju mandata novim odbornicima; - razmatra i druga pitanja u vezi sa mandatom odbornika. Član 57. Verifikaciona komisija ima predsjednika i dva člana, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini. Član 58. Komisija za pravna pitanja: - razmatra prijedloge odluka i drugih akata koje donosi Skupština, u pogledu njihove usklađenosti sa Ustavom, Zakonom i Statutom Grada, kao i u pogledu njihove pravne obrade; - razmatra prijedloge i zahtjeve za davanje autentičnih tumačenja odluka i drugih opštih akata Skupštine, te utvrđuje prijedloge autentičnog tumačenja; - razmatra mišljenja i prijedloge statutarne prirode, upućene Skupštini; - utvrđuje prečišćeni tekst odluke, ili drugog opšteg akta Skupštine; - razmatra inicijative za donošenje odluka i opštih akata Skupštine, i o svom stavu obavještava ovlaštenog predlagača akta; 17 - daje mišljenja o podnesenim amandmanima na prijedlog akta koji se razmatra; - razmatra i druga pitanja koja se odnose na primjenu Statuta Grada, ili drugih akata Skupštine, i o tim pitanjima dostavlja mišljenje Skupštini Grada. Član 59. Komisija za pravna pitanja ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda stručnih i naučnih radnika iz oblasti prava. Član 60. Komisija za nagrade i priznanja: - utvrđuje prijedlog Odluke o ustanovljenju nagrada i priznanja Grada koje se dodjeljuju za radove ili za djela koja zaslužuju opšte priznanje i isticanje; - utvrđuje kriterije i postupak za dodjelu nagrada i priznanja, i stara se o njihovom provođenju; - stara se da likovno, ili drugo umjetničko rješenje nagrade simboliše istorijske i kulturne vrijednosti grada; - predlaže obezbjeđenje budžetskih i drugih sredstava za novčani iznos nagrade, ili priznanja; - priprema i utvrđuje prijedloge za dodjelu nagrada. Član 61. Komisija za nagrade i priznanja ima predsjednika, zamjenika predsjednika i tri člana, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini. Član 62. Komisija za vjerska pitanja: - prati provođenje zakona i drugih propisa koji se odnose na vjerske zajednice, i daje, Skupštini i drugim organima, mišljenja i prijedloge o pojedinim pitanjima iz odnosa organa vlasti i lokalne samouprave i vjerskih zajednica; - radi na ostvarivanju saradnje sa vjerskim zajednicama koje djeluju na području grada; 18 - prikuplja informacije o vjerskoj, nacionalnoj i etničkoj toleranciji i netoleranciji, i najmanje jednom godišnje o tome podnosi izvještaj; - zalaže se za ostvarivanje vjerske i nacionalne tolerancije na području grada; - obavlja i druge poslove iz ove oblasti. Član 63. Komisija za vjerska pitanja ima predsjednika, zamjenika predsjednika i tri člana, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini. Član 64. Komisija za nauku i naučno-istraživačku djelatnost: - prati stanje u oblasti nauke i naučno-istraživačke djelatnosti, i predlaže Skupštini Grada preduzimanje mjera, u okviru njene nadležnosti, u cilju podsticanja razvoja ovih djelatnosti u gradu; - daje inicijativu za izradu naučno-istraživačkih projekata od interesa za grad, i mišljenje o tim projektima; - ostvaruje saradnju sa Univerzitetom u Banjoj Luci, i drugim univerzitetima i naučnoistraživačkim institucijama u gradu, Republici, Federaciji Bosne i Hercegovine i u inostranstvu; - daje inicijativu za osnivanje naučno-istraživačkih institucija od interesa za grad; - predlaže Skupštini Grada Odluku o dodjeli finansijskih sredstava, predviđenih budžetom Grada, pravnim i fizičkim licima-za razvoj nauke i naučno-istraživačke djelatnosti. Član 65. Komisija za nauku i naučno-istraživačku djelatnost ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda naučnih radnika. Član 66. Komisija za utvrđivanje prijedloga imena naselja, ulica i trgova: - Razmatra prijedloge akata o utvrđivanju prijedloga imena naselja, ulica i trgova, i dostavlja Skupštini Grada mišljenje o tom prijedlogu. 19 - Prati stanje i aktivnosti nadležnog odjeljenja u ovoj oblasti. Član 67. Komisija za utvrđivanje prijedloga imena naselja, ulica i trgova ima predsjednika, zamjenika predsjednika i sedam članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda naučnih i stručnih radnika. Član 68. Komisija za prostorno uređenje: - razmatra Prijedlog programa uređenja građevinskog zemljišta i dostavlja Skupštini Grada mišljenje o tom prijedlogu; - razmatra Prijedlog prostornog plana grada, urbanističkog plana, regulacionih planova i ostalih planskih dokumenata iz oblasti prostornog planiranja i uređenja prostora, i dostavlja svoje mišljenje Skupštini Grada; - može pokrenuti inicijativu za izradu planskih akata, predviđenih zakonom i odlukama; - proučava pojedina pitanja iz svoje oblasti. Član 69. Komisija za prostorno uređenje ima predsjednika, zamjenika predsjednika i devet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda naučnih i stručnih radnika. Član 70. Komisija za finansije: - razmatra Nacrt i prijedlog budžeta Grada; - razmatra Izvještaj o izvršenju budžeta; - prati ostvarivanje prihoda i rashoda budžeta; - prati provođenje utvrđene politike, izvršavanje zakona, drugih propisa i akata Skupštine u ovoj oblasti; - prati i razmatra pitanja korištenja budžetskih sredstava od strane korisnika tih sredstava; 20 - predlaže Skupštini donošenje mjera za racionalnije i efikasnije korišćenje budžetskih sredstava, i za ostvarivanje utvrđene politike u oblasti prihoda i rashoda Grada; - utvrđuje Prijedlog odluke o naknadama odbornicima i naknadama članovima radnih tijela Skupštine Grada; - vrši i druge poslove iz ove oblasti-po odlukama i zaključcima Skupštine. Član 71. Komisija za finansije ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini. Član 72. Komisija za komunalne poslove: - razmatra nacrte i prijedloge programa i planova u oblasti komunalnih djelatnosti; - razmatra projekte i daje mišljenja o projektima koji se finansiraju iz sredstava budžeta u oblasti komunalne infrastrukture; - prati realizaciju usvojenih programa, planova i projekata u oblasti komunalne infrastrukture, koji se finansiraju iz sredstava budžeta Grada; - predlaže Skupštini kriterije za utvrđivanje prioriteta ulaganja sredstava budžeta u komunalnu infrastrukturu grada. Član 73. Komisija ima predsjednika, zamjenika predsjednika i tri člana, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini. Član 74. Komisija za invalidsko-boračku zaštitu: - prati i analizira stanje i probleme u zaštiti boraca i ratnih vojnih invalida, zbrinjavanju i pomoći porodicama palih i nestalih boraca, te predlaže Skupštini mjere za njihovo rješavanje; - ostvaruje saradnju sa gradskim organizacijama, udruženja boraca, ratnih vojnih invalida i porodica poginulih i nestalih; 21 - obavlja i druge poslove koji su po zakonskim i drugim propisima u vezi boračke zaštite, stavljeni u nadležnost opštine. Član 75. Komisija za invalidsko-boračku zaštitu ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda predstavnika gradskih organizacija, boraca, ratnih vojnih invalida i porodica poginulih i nestalih. Član 76. Komisija za zaštitu okoline, kulturnog i prirodnog naslijeđa: - predlaže mjere zaštite, očuvanja i unapređenja tekovina kulturnog i prirodnog naslijeđa na području grada; - daje mišljenje o prijedlogu akata i dokumenata, koje razmatra i donosi Skupština, a koja sadrže pitanja od značaja za zaštitu okoline, kulturnog i prirodnog naslijeđa; - razmatra pitanja koja se odnose na: utvrđivanje i sprovođenje politike zaštite čovjekove okoline, uređenja građevinskog zemljišta, očuvanje i razvoj prirodnih i stvorenih vrijednosti čovjekove okoline, zaštitu vazduha, tla, vode, vodotoka, te na pitanja prostornog uređenja sa stanovišta zaštite i unapređenja čovjekove okoline; - sarađuje sa organizacijama i institucijama koje se bave zaštitom okoline, kulturnog i prirodnog naslijeđa; - obavlja i druge poslove iz ove oblasti-po odlukama i zaključcima Skupštine. Član 77. Komisija za zaštitu okoline, kulturnog i prirodnog naslijeđa ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda istaknutih naučnih i stručnih radnika iz oblasti privrede, nauke i kulture. Član 78. Komisija za mjesne zajednice: - razmatra inicijative za obrazovanje mjesnih zajednica i procjenjuje njihovu opravdanost; 22 - razmatra prijedlog odluke o osnivanju mjesne zajednice, odnosno prijedlog odluke o neprihvatanju inicijative za osnivanje mjesne zajednice, i o njima daje svoje mišljenje Skupštini; - razmatra pitanje postupka obrazovanja mjesnih zajednica; - obavlja poslove nadzora nad radom organa mjesnih zajednica, i predlaže mjere za unapređenje njihovog rada; - predlaže mjere kojima se podstiče međusobna saradnja, povezivanje i udruživanje sredstava mjesnih zajednica na rješavanju pitanja od zajedničkog interesa; - predlaže raspodjelu budžetskih sredstava mjesnim zajednicama, za finansiranje funkcija organa mjesnih zajednica; - razmatra prijedloge, primjedbe i inicijative upućene gradskim ogranima iz mjesnih zajednica, te o istim izvještava Skupštinu Grada; - obezbjeđuje učešće odbornika u radu Zbora građana i Savjeta Mjesne zajednice; - vrši i druge poslove iz ove oblasti po odlukama i zaključcima Skupštine Grada. Član 79. Komisija za mjesne zajednice ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini. Član 80. Komisija za ravnopravnost polova: - prati primjenu i vrši koordinaciju aktivnosti sa svim subjektima u jedinici lokalne samouprave u procesu primjene Zakona o ravnopravnosti polova; - učestvuje u izradi metodologije za ocjenu efekata državne politike i programa u vezi sa ravnopravnošću polova; - obavlja ostale poslove vezane za promociju ravnopravnosti polova i za sprovođenje zakona. Član 81. 23 Komisiju za ravnopravnost polova ima: predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda predstavnika drugih institucija sa područja grada. Član 82. Komisija za mlade: - predlaže Skupštini Grada srednjoročni i kratkoročni plan omladinske politike za područje Grada; - razmatra prijedlog i daje mišljenje o organizovanju omladinskih manifestacija od interesa za Grad; - razmatra i daje mišljenje o inicijativama i o prijedlozima omladinskih organizacija; - prati stanje i pojave u životu i radu mladih, i predlaže Skupštini programe i mjere za djelovanje opštinskih organa i službi u ovoj oblasti; - inicira pokretanje projekata, i prati realizaciju aktivnosti koje se odnose na: suzbijanje maloljetničke delikvencije, narkomanije i drugih toksikomanija, i na preventivno djelovanje među mladima; - predlaže programe kreativnog angažovanja mladih u oblasti kulture, obrazovanja, sportskih i drugih aktivnosti; - ostvaruje saradnju sa domaćim i međunarodnim organizacijama i institucijama koje se bave pitanjima mladih, bez obzira da li ove organizacije djeluju na profesionalnoj ili volonterskoj osnovi; - obavlja i druge poslove iz ove oblasti – po odlukama i zaključcima Skupštine. Član 83. Komisija za mlade ima predsjednika, zamjenika predsjednika i sedam članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda predstavnika Omladinskog savjeta Grada. Član 84. Komisija za privredu : - razmatra aktuelna pitanja, prati i analizira stanje i problematiku iz oblasti privrede; 24 - razmatra organizaciju i poslovanje drugih oblika organizovanja javnih službi utvrđenih zakonom u oblasti privrede, čiji je osnivač Grad, i predlaže mjere za njihovo efikasnije funkcionisanje; - razmatra prijedloge novih projekata u oblasti privrede i prati realizaciju već usvojenih planova i programa koji se, djelimično ili u cijelini, finansiraju sredstvima budžeta Grada, te daje mišljenja Skupštini Grada; - daje inicijative za osnivanje preduzeća, ili drugih oblika javnih službi u oblasti privrede, koje obavljaju djelatnost od opšteg interesa; - razmatra izvještaje, prijedloge planova i programa iz oblasti poljoprivrede, stočarstva i šumarstva, i dostavlja mišljenje Skupštini grada o tim prijedlozima; - razmatra izvještaje, prijedloge planova i programa iz oblasti turizma, u cilju unapređenja i razvoja turističkih resursa i turističke ponude grada, i dostavlja mišljenje Skupštini Grada o tim prijedlozima; - razmatra izvještaje, prijedloge planova i programa iz oblasti privatnog preduzetništva, u cilju unapređenja i razvoja malih i srednjih preduzeća i drugih oblika privatnog preduzetništva, i dostavlja mišljenje Skupštini Grada o tim prijedlozima; - razmatra projekte iz oblasti privrede, definisane Strategijom razvoja, i prati njihovo sprovođenje, te predlaže mjere i aktivnosti kojima se podstiče ekonomski razvoj Grada; - razmatra projekte razvoja partnerstva između Grada i nadležnih organa i organizacija, u cilju sprovođenja razvojnih projekata u oblasti privrede, posebno razvoja javno- privatnog partnerstva. Član 85. Komisija za privredu ima predsjednika, zamjenika predsjednika i 5 članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini, i istaknutih naučnih i stručnih radnika u oblasti privrede. Član 86. Odbor za zaštitu ljudskih prava, društveni nadzor i predstavke: - razmatra pitanja ostvarivanja i zaštite sloboda i prava građana, a posebno pitanja vezana za kršenje sloboda i prava od strane Administrativne službe Grada i institucija koje vrše javna ovlašćenja iz nadležnosti Grada; 25 - ukazuje na pojave i probleme u ostvarivanju i zaštiti ljudskih prava i sloboda, i predlaže mjere Skupštini, u cilju njihove zaštite; - razmatra predstavke i pritužbe koje se odnose na prava i dužnosti iz nadležnosti Grada, koje građani ili pravna lica upućuju ili neposredno podnose Skupštini, i o tome obavještava podnosioca; - ispituje, putem nadležnih službi za upravu, osnovanost predstavki i pritužbi, predlaže nadležnim službama preduzimanje na zakonu zasnovanih mjera, te o tome obavještava podnosioce predstavki i pritužbi; - razmatra inicijative građana i organizacija za pokretanje odgovornosti nosilaca javnih funkcija i, prema potrebi, predlaže Skupštini i drugim nadležnim organima-pokretanje postupka za utvrđivanje njihove odgovornosti za kršenje prava i sloboda građana, ili za prekoračenje, odnosno nevršenje njihovih ovlaštenja; - razmatra i druga pitanja iz domena zaštite ljudskih prava i sloboda, kao i mogućnost poboljšanja rada Administrativne službe Grada i institucija koje vrše javna ovlašćenja iz nadležnosti Grada; - obavlja i druge poslove iz ove oblasti po odlukama i zaključcima Skupštine. Član 87. Odbor za zaštitu ljudskih prava, društveni nadzor i predstavke ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda istaknutih naučnih i stručnih radnika iz oblasti prava i organizacija koje se bave zaštitom ljudskih prava i sloboda. Član 88. Odbor za regionalnu i međunarodnu saradnju: - radi na razvijanju ekonomske, naučne, kulturne i druge saradnje Grada sa drugim opštinama, gradovima u Republici Srpskoj, Federaciji Bosne i Hercegovine i u inostranstvu, i uspostavlja saradnju sa odgovarajućim organima; - koordinira rad svih gradskih institucija u ostvarivanju međunarodne i regionalne saradnje; - razmatra izvještaje organa Grada o ostvarenoj saradnji sa drugim opštinama i gradovima u Republici Srpskoj, Federaciji Bosne i Hercegovine i inostranstvu; 26 - daje mišljenje Skupštini o zaključivanju ugovora o ekonomskoj, i drugim oblicima saradnje; - obavlja i druge poslove na razvijanju regionalne i međunarodne saradnje. Član 89. Odbor za regionalnu i međunarodnu saradnju ima predsjednika, zamjenika predsjednika i devet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda istaknutih naučnih i stručnih radnika iz oblasti privrede, nauke i kulture. Član 90. Odbor za zdravstvo: - razmatra izvještaje, informacije i programe iz oblasti zdravstvene zaštite stanovništva u gradu; - prati zdravstveno stanje stanovništva na području grada i predlaže Skupštini preduzimanje mjera za njihovo poboljšanje; - prati stanje u području primarne zdravstvene zaštite i pružanja zdravstvenih usluga; - razmatra organizaciju i funkcionisanje zdravstvenih ustanova čiji je osnivač Grad, i predlaže mjere za njihovo efikasnije funkcionisanje; - razmatra i predlaže stručno-optimalne mjere javno-zdravstvene prevencije u sprečavanju, suzbijanju i eradikaciji zaraznih, parazitarnih i drugih masovnih bolesti, poznate ili nepoznate etiologije, kao zdravstveno-ekoloških rizika; - daje mišljenje Skupštini o projektima iz oblasti zdravstva, koji se finansiraju iz budžeta Grada. Član 91. Odbor za zdravstvo ima predsjednika, zamjenika predsjednika i sedam članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda naučnih i stručnih radnika iz oblasti zdravstva. Član 92. Odbor za saradnju sa nevladinim organizacijama i drugim udruženjima građana: 27 - razmatra prijedloge projekata Udruženja građana i nevladinih organizacija, koje se finansiraju iz budžeta Grada, i predlaže Skupštini Grada oblike učešća i podrške Grada u realizaciji tih projekata; - ostvaruje saradnju sa nevladinim organizacijama i udruženjima građana, i predlaže Skupštini razmatranje pitanja od interesa za rad i djelovanje tih organizacija i udruženja. Član 93. Odbor za saradnju sa nevladinim organizacijama i drugim udruženjima građana ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda predstavnika nevladinih organizacija. Član 94. Savjet za sport: - razmatra prijedloge i daje mišljenje Skupštini Grada-o organizaciji sporta na nivou grada, kao i o korištenju sportskih objekata i terena; - razmatra prijedloge i daje mišljenja o održavanju sportskih manifestacija od značaja za grad i Republiku Srpsku, koje se finansiraju sredstvima iz budžeta Grada; - uspostavlja sportsku saradnju sa drugim gradovima i opštinama u Republici Srpskoj, i šire; - uspostavlja saradnju sa sportskim organizacijama, gradskim savezima, ustanovama i institucijama, u oblasti sporta i fizičke kulture; - utvrđuje i predlaže Skupštini Grada godišnji kalendar sportskih manifestacija, koje se finansiraju iz budžeta Grada; - utvrđuje Prijedlog odluke o proglašenju najistaknutijih sportskih kolektiva i pojedinaca i dodjele godišnjih priznanja; - utvrđuje Prijedlog odluke o dodjeli finansijskih sredstava predviđenih budžetom Grada, za sportske kolektive i pojedince, i upućuje ih Skupštini na donošenje. Član 95. Savjet za sport ima predsjednika, zamjenika predsjednika i sedam članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda sportskih radnika. 28 Član 96. Savjet za kulturu: - razmatra prijedloge, i daje mišljenje Skupštini Grada o organizovanju i održavanju manifestacija u oblasti kulture, od interesa za Grad; - predlaže Skupštini Grada osnivanje institucija iz oblasti kulture, od značaja za Grad; - ostvaruje saradnju sa institucijama u oblasti kulture, u Gradu, Republici Srpskoj i šire; - daje prijedloge i mišljenje Skupštini Grada, u vezi sa finansiranjem manifestacija i institucija iz oblasti kulture iz budžeta Grada; - utvrđuje i predlaže Skupštini Grada-godišnji kalendar kulturnih manifestacija na području grada, koje se finansiraju iz budžeta Grada; - utvrđuje Prijedlog odluke o proglašenju najistaknutijih kolektiva i pojedinaca u oblasti kulture i dodjeli godišnjih priznanja; - utvrđuje Prijedlog odluke o dodjeli finansijskih sredstava, predviđenih budžetom za projekte i aktivnosti kolektiva i pojedinaca u oblasti kulture, i upućuje ih Skupštini na donošenje. Član 97. Savjet za kulturu ima predsjednika, zamjenika predsjednika i sedam članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda istaknutih radnika iz oblasti kulture. Član 98. Savjet za socijalnu politiku i socijalnu zaštitu: - ostvaruje saradnju sa institucijama i organizacijama koje se bave socijalnom problematikom i problematikom lica sa posebnim potrebama, koje djeluju na području grada; - prati stanje u oblasti ostvarivanja socijalnih prava i prava lica sa posebnim potrebama; - daje inicijative i predlaže Skupštini Grada preduzimanje mjera u okviru njene nadležnosti, u cilju poboljšanja stanja u ovim oblastima; - razmatra izvještaje, informacije i projekte iz oblasti socijalne zaštite, i predlaže Skupštini mjere za njihovo donošenje i realizaciju; 29 - ostvaruje saradnju sa humanitarnim i drugim organizacijama iz oblasti socijalne zaštite; - obavlja i druge poslove iz ovih oblasti. Član 99. Savjet za socijalnu politiku i socijalnu zaštitu ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini, i naučnih i stručnih radnika iz oblasti socijalne zaštite, organa i ustanova koje pružaju usluge, i udruženja građana. Član 100. Savjet za nacionalne manjine: - prati primjenu Evropske okvirne konvencije za zaštitu nacionalnih manjina i Zakona o zaštiti prava nacionalnih manjina; - obezbjeđuje uslove za poštovanje: etničkog, kulturnog, jezičkog i vjerskog identiteta pripadnika nacionalnih manjina; - prati primjenu zakonskih odredbi o zaštiti prava nacionalnih manjina u oblasti obrazovanja, informisanja, kulture, ekonomsko-socijalnih prava, kao i učešće u organima lokalne vlasti; - ostvaruje saradnju sa udruženjima nacionalnih manjina, obrazovanih na području grada. Član 101. Savjet za nacionalne manjine ima predsjednika, zamjenika predsjednika i pet članova, koji se biraju iz reda odbornika u Skupštini i iz reda predstavnika nacionalnih manjina. V – NAČIN RADA SKUPŠTINE 1. Program rada Skupštine Član 102. Skupština donosi program rada za kalendarsku godinu, po pravilu, do početka godine. Program rada Skupštine sadrži pitanja iz djelokruga rada Skupštine, koja će Skupština razmatrati u toku godine. 30 Program rada sadrži zadatke Skupštine, koji proizilaze iz Ustava, Zakona, Statuta Grada, utvrđene politike i ekonomskog razvoja grada, kao i druge poslove i zadatke u rješavanju pitanja od interesa za građane. Programom rada utvrđuju se poslovi i zadaci Skupštine, njihov sadržaj, način izvršavanja, nosioci poslova i zadataka, kao i rokovi za njihovo izvršenje. Radna tijela Skupštine, pri utvrđivanju svojih obaveza i zadataka, pridržavaju se Programa rada Skupštine. Član 103. U pripremama za izradu programa rada, predsjednik, potpredsjednik i sekretar Skupštine pribavljaju prijedloge i mišljenja odbornika, radnih tijela Skupštine, Gradonačelnika, Administrativne službe Grada, političkih stranaka koje su zastupljene u Skupštini, mjesnih zajednica, građana i udruženja građana, o pitanjima koje treba uvrstiti u Program rada Skupštine. Na osnovu pripremljenih prijedloga i sugestija Kolegij, priprema prijedlog Programa rada Skupštine, a predlaže ga predsjednik Skupštine. VI – SJEDNICA SKUPŠTINE Član 104. Skupština radi u sjednicama koje su otvorene za javnost. Skupština održava redovne, vanredne i svečane sjednice. Član 105. Redovne sjednice održavaju se najmanje jednom mjesečno, a po potrebi i češće, radi raspravljanja i odlučivanja o pitanjima iz nadležnosti Skupštine. Vanredne sjednice održavaju se, izuzetno, u slučajevima opasnosti po javnu bezbjednost i bezbjednost građana, širih razmjera, elementarnih nepogoda, epidemije, ozbiljnih poremećaja u funkcionisanju organa drugih gradskih institucija, komunalnih službi i u sličnim vanrednim okolnostima, ili radi hitnog i neodložnog donošenja odluka ili drugih akata, neophodnih za redovno funkcionisanje ili otklanjanje poremećaja u funkcionisanju gradskih komunalnih službi. 31 Svečane sjednice održavaju se u povodu Dana Grada, a mogu se održavati i povodom nekog drugog svečanog događaja, po posebnoj odluci Kolegija. 1. Sazivanje sjednice Član 106. Sjednicu Skupštine saziva predsjednik Skupštine Grada, po sopstvenoj inicijativi. Predsjednik Skupštine Grada dužan je sazvati sjednicu-na prijedlog Kluba odbornika, na prijedlog jedne trećine odbornika ili Kolegija Skupštine. Član 107. Prijedlog dnevnog reda sjednice Skupštine utvrđuje predsjednik Skupštine, nakon prethodnog usaglašavanja na Kolegijumu Skupštine. U Prijedlog dnevnog reda sjednice Skupštine mogu se uvrstiti samo oni prijedlozi akata koji su pripremljeni u skladu sa, Zakonom, Statutom i ovim Poslovnikom. Član 108. Ovlašteni stručni obrađivač i predlagač dužan je da materijale koji se upućuju na razmatranje Skupštini Grada sačini u odgovarajućoj pisanoj formi, i dostavi sekretaru Skupštine Grada, kao utvrđeni prijedlog za razmatranje na Skupštini. Na osnovu dostavljenih materijala, predsjednik Skupštine saziva sjednicu Kolegija, na kojoj se razmatraju prispjeli materijali i predlažu pitanja koja će biti uvrštena u dnevni red sjednice Skupštine, kao i termin održavanja sjednice. Član 109. Poziv za sjednicu Skupštine, sa materijalima koji su uvršteni u dnevni red, dostavlja se odbornicima Skupštine Grada, najmanje 14 dana prije održavanja sjednice. Izuzetno od odredbi iz prethodnog stava, predsjednik Skupštine može sazvati vanrednu sjednicu Skupštine, u kraćem roku, a njen dnevni red predložiti na samoj sjednici Skupštine, i obrazložiti razloge sazivanja sjednice bez prethodno dostavljenih pisanih materijala, koji se mogu podnijeti na samoj sjednici. Član 110. 32 Poziv za sjednicu Skupštine sadrži: datum održavanja, mjesto, početak rada sjednice i prijedlog dnevnog reda. Termin održavanja sjednica Kolegij, u pravilu, usaglašava sa Gradonačelnikom, koji je dužan obezbijediti, na sjednici, prisustvo predstavnika stručnog obrađivača materijala. Prilikom utvrđivanja termina održavanja sjednice Skupštine, vodiće se računa da zasjedanje Skupštine ne pada u dane državnih praznika, i u vikende. Član 111. Poziv za sjednicu Skupštine Grada, sa materijalima uvrštenim u dnevni red, dostavlja se odmah i odgovarajućim radnim tijelima Skupštine, radi njihovog razmatranja. Predsjednik radnog tijela Skupštine dužan je zakazati sjednicu radnog tijela u roku od osam dana, od dana zakazivanja sjednice Skupštine, a najkasnije tri dana prije dana predviđenog za održavanje sjednice Skupštine, i u pismenoj formi - svoje mišljenje, putem Stručne službe Skupštine, dostaviti odbornicima. Član 112. Predsjednik Skupštine može da odloži čas, odnosno dan početka sjednice, ukoliko je, na prijedlog akata iz predloženog dnevnog reda sjednice, podnijet veći broj amandmana, koje nije razmatralo nadležno radno tijelo i predlagač, ili iz drugih opravdanih razloga - koje je dužan saopštiti. Član 113. Predsjednik Skupštine Grada dužan je da, pored odbornika, na zasjedanje Skupštine pozove Gradonačelnika, načelnike odjeljenja Administrativne službe Grada, i predstavnike drugih stručnih obrađivača ili predlagača materijala koji se razmatraju na sjednici Skupštine. 2. Otvaranje sjednice i učešće u radu Skupštine Član 114. Predsjednik Skupštine otvara sjednicu Skupštine i utvrđuje da li postoji kvorum za rad Skupštine. Kvorum za rad Skupštine postoji ako je na sjednici Skupštine prisutno više od polovine ukupnog broja odbornika. 33 Kvorum se utvrđuje registracijom odbornika, upotrebom elektronskog sistema, dizanjem ruke ili prozivkom. Ako odbornik izrazi sumnju u postojanje kvoruma utvrđenog primjenom elektronskog sistema glasanja, predsjednik Skupštine stavlja na uvid računarski izvod prisutnih odbornika. Odbornik koji je izrazio sumnju u postojanje kvoruma može zatražiti da se kvorum utvrdi prozivanjem odbornika, o čemu Skupština odlučuje bez pretresa. Član 115. Na početku sjednice, predsjednik Skupštine obavještava Skupštinu o odbornicima koji su spriječeni da prisustvuju sjednici Skupštine, i o tome koja lica su pored odbornika pozvana na sjednicu, i o njihovom prisustvu na sjednici. Istovremeno, predsjednik daje potrebna objašnjenja u vezi sa radom na sjednici, i o drugim pitanjima. 3. Tok sjednice 3.1. Odbornička pitanja i aktuelni čas Član 116. Nakon utvrđivanja kvoruma, a prije utvrđivanja dnevnog reda, predsjednik Skupštine otvara aktuelni čas, koji traje najduže 30 minuta, u okviru kojeg odbornici u Skupštini imaju pravo da postavljaju odbornička pitanja i da komentarišu odgovore na odbornička pitanja, koja ne mogu da traju duže od pet minuta. Svaki odbornik ima pravo da postavlja odbornička pitanja koja se odnose na rad Gradonačelnika i Administrativne službe Grada u izvršavanju zakona, drugih propisa i opštih akata Skupštine Grada, kao i na rad institucija koja imaju javna ovlaštenja. Odbornik ima pravo da postavlja odborničko pitanje svim izabranim funkcionerima. Odbornička pitanja odnose se na specifične informacije, činjenice, situacije ili saznanja iz domena rada i nadležnosti Administrativne službe Grada. Ukoliko odbornik nije zadovoljan sa odgovorom koji mu je dat na aktuelnom času, ili mu nije moguće na sjednici Skupštine dati usmeni odgovor, sekretar Skupštine dostaviće odborničko pitanje Gradonačelniku, i načelnicima odjeljenja Administrativne službe na čiji se rad pitanje odnosi. 34 Lica iz prethodnog stava, dužna su dostaviti odgovor na odborničko pitanje sekretaru Skupštine u roku od 15 dana od dana prijema odborničkog pitanja. Član 117. Odbornici i načelnici organizacione jedinice Administrativne službe Grada, učestvuju u radu sjednice, sa mjesta koje im je određeno u sali Skupštine, uz korištenje raspoloživih tehničkih mogućnosti. Član 118. U skupštinskoj sali postoji izdvojena govornica. Ovu govornicu koriste predsjednik i potpredsjednik Skupštine Grada, Gradonačelnik i zamjenik Gradonačelnika, te gosti izvjestioci po pojedinim tačkama dnevnog reda kada se obraćaju Skupštini. 3.2. Utvrđivanje dnevnog reda Član 119. Dnevni red sjednice Skupštine predlaže predsjednik Skupštine, po završetku aktuelnog časa. Gradonačelnik može, prije usvajanja dnevnog reda, povući akt koji je predložio za sjednicu Skupštine. Gradonačelnik ili odbornik, koji ima pripremljen pisani materijal po određenom pitanju iz nadležnosti Skupštine Grada, može predložiti da se na dnevni red Skupštine uvrsti to pitanje, ali samo kada se radi o pitanju o kojem se hitno i neodložno mora provesti rasprava i odlučiti, a čijim bi odlaganjem mogli nastupiti štete većeg obima, ili se povrijediti javni interesi. Skupština Grada se prije usvajanja dnevnog reda, izjašnjava da li se može smatrati da predložena pitanja zahtijevaju hitno raspravljanje i odlučivanje. Ako Skupština prihvati da postoje razlozi iz prethodnog stava, predsjednik Skupštine će i ovo pitanje uvrstiti u prijedlog dnevnog reda, prije odlučivanja o dnevnom redu, u cjelini. Skupština Grada o prijedlogu dnevnog reda glasa u cjelini. Član 120. 35 Predsjednik Skupštine objavljuje utvrđeni dnevni red sjednice Skupštine, kada Skupština prihvati prijedlog dnevnog reda. Član 121. Poslije usvajanja dnevnog reda, prelazi se na razmatranje pojedinih pitanja, prema utvrđenom redoslijedu u dnevnom redu. U toku sjednice, Skupština može izmijeniti redoslijed pojedinih tačaka dnevnog reda. 3.3. Razmatranje Član 122. Na sjednici se razmatra svako pitanje koje je na dnevnom redu, prije nego što se o njemu odlučuje, osim ako je ovim Poslovnikom drugačije određeno, ili se na samoj sjednici zaključi da se o nekom pitanju odlučuje bez razmatranja. Član 123. Svi odbornici Skupštine Grada imaju pravo i dužnost da aktivno učestvuju u radu i odlučivanju na sjednicama Skupštine Grada. U radu sjednice, bez prava odlučivanja, mogu učestvovati Gradonačelnik, načelnici odjeljenja Administrativne službe Grada, spoljni članovi radnih tijela, predstavnici političkih stranaka, poslanici u Narodnoj skupštini RS sa izborne jedinice Grada Banja Luka, naučni, stručni i javni radnici, predsjednici savjeta mjesnih zajednica, predstavnici građana i udruženja građana, ako su pozvani da učestvuju u raspravi o pitanjima iz njihove nadležnosti. Sva zainteresovana lica mogu, u skladu sa tehničkim mogućnostima i uslovima rada Skupštine, prisustvovati, odnosno pratiti rad Skupštine, bez prava učešća u raspravi i odlučivanju. Lica iz prethodnog stava dužna su prethodno najaviti predsjedniku Skupštine - da žele prisustvovati sjednicama u prostoru u kojem se održava sjednica, i dužni su u potpunosti poštovati uobičajeni red. Član 124. Odbornik, odnosno drugo lice koje učestvuje u radu Skupštine Grada, ne može da govori prije nego što zatraži i dobije riječ od predsjednika Skupštine Grada. 36 Prijave za riječ mogu da se podnose do završetka pretresa o pojedinim tačkama dnevnog reda. Član 125. Predsjednik daje riječ odbornicima, i drugim učesnicima na sjednici, po redoslijedu prijavljivanja, a kada se Gradonačelnik prijavi za riječ, Predsjednik će mu dati riječ, prije ostalih prijavljenih. Na sjednici Skupštine, niko ne može govoriti prije nego što zatraži i dobije riječ od predsjednika. Odborniku koji želi da govori o povredi Poslovnika, ili se javio za repliku, predsjednik daje riječ čim je zatraži. Ako je više odbornika prijavljeno za izlaganje o povredi Poslovnika, ili za repliku, predsjednik će odborniku dati riječ, prema redosljedu prijavljivanja. Prilikom prijave za izlaganje o povredi Poslovnika, odnosno replike, odbornik je dužan da, pored prijave na taster, istakne i karton. Kada govori o povredi Poslovnika, odbornik je dužan da precizno navede odredbu Poslovnika, koja je povrijeđena, i na način na koji je povreda učinjena od strane učesnika na sjednici. Izlaganje odbornika o povredi Poslovnika ne može da traje duže od tri minuta. Poslije izlaganja odbornika o povredi Poslovnika, predsjednik Skupštine je, nakon konsultacije sa sekretarom Skupštine, dužan dati obavještenje da li je bilo povrede Poslovnika na koju je odbornik ukazao. Ako je odbornik, koji je upozorio predsjednika Skupštine na povredu Poslovnika, nezadovoljan obrazloženjem, o njemu će Skupština, bez pretresa, glasati. Pravo na repliku ima odbornik čije izlaganje je, po njegovom mišljenju, pogrešno protumačeno ili je prouzrokovalo nesporazum, a čije je ime izričito pomenuto u izlaganju učesnika u raspravi. Ako je u izlaganju pomenuta politička partija, u smislu odredbi prethodnog stava, pravo na repliku ima predsjednik Kluba odbornika političke partije, odnosno jedan od odbornika iz reda političke partije čiji je naziv pomenut. 37 Odbornik ima pravo na jednu repliku u toku rasprave o jednoj tački dnevnog reda, u trajanju od dvije minute. Član 126. Odbornik, ili drugi učesnik u razmatranju određenih pitanja, može govoriti samo o pitanjima koja su na dnevnom redu. Ako se govornik udalji od dnevnog reda, predsjednik će ga upozoriti na dnevni red. Ukoliko se govornik i poslije upozorenja ne drži dnevnog reda, predsjednik može da mu oduzme riječ. Za vrijeme govora odbornika, ili drugog učesnika u raspravi, nije dozvoljeno ometanje niti bilo kakvo drugo ponašanje koje narušava red na sjednici. Odbornici su dužni da poštuju dostojanstvo Skupštine, svakog učesnika u radu Skupštine i da se jedni drugima obraćaju sa uvažavanjem. Nije dozvoljeno korištenje uvredljivih izraza, niti iznošenje činjenica i ocjena o privatnom životu drugih lica. Član 127. Odbornik, odnosno učesnik u raspravi, može, po pravilu, da govori samo jedanput o jednoj tački dnevnog reda, s tim da taj govor može da traje najviše pet minuta. U toku rasprave o jednoj tački dnevnog reda, u ime Kluba odbornika, predsjednik Kluba, ili samo jedan odbornik u ime Kluba, može govoriti jedanput, s tim da izlaganje može da traje najduže 10 minuta. O eventualnom odstupanju u pogledu dužine trajanja diskusije odbornika, odnosno, predsjednika ili predstavnika Kluba, Skupština se posebno izjašnjava, a kada ocjeni da se radi o pitanjima od posebnog interesa za Grad. Član 128. Kada predsjednik Skupštine procjeni, ili to zahtjevaju odbornici u Skupštini, prije raspravljanja pitanja koje je na dnevnom redu, predsjednik Skupštine će pozvati ovlaštenog predlagača da podnese kraće uvodno izlaganje. Predlagač, odnosno, ovlašteni predstavnik predlagača akata ima pravo da, u prvom obraćanju, govori 5 minuta. 38 U toku trajanja rasprave o prijedlogu, predlagač ima pravo da još jednom dobije riječ, radi davanja obrazloženja, u trajanju od 5 minuta. Predlagač ima pravo na završnu riječ, nakon zaključene rasprave, u trajanju od 5 minuta u kojoj se mora ograničiti na davanje konkretnih odgovora na prijedloge date u raspravi i obrazloženje svog stava u odnosu na konačan prijedlog. Predsjednik Skupštine može odobriti da završna riječ traje duže od 5 minuta, ali ne duže od 15 minuta, kada procijeni da se radi o donošenju akata od posebnog interesa za Grad, odnosno, kada završnu riječ, u svojstvu predlagača, traži Gradonačelnik. Član 129. Razmatranje pojedinih pitanja je jedinstveno, ako ovim Poslovnikom nije drugačije određeno. Kada se, prilikom razmatranja pitanja od opšteg političkog značaja, predlaže donošenje rezolucije ili preporuke, kao i kada se razmatra Prijedlog Poslovnika Skupštine, ili drugog opšteg akta iz djelokruga Skupštine, na sjednici se može odlučiti da se takva pitanja razmatraju odvojeno, u načelu i u pojedinostima. U toku opšteg razmatranja prijedloga, raspravlja se o prijedlogu-u načelu, i mogu se iznositi mišljenja, tražiti objašnjenja i pokrenuti pitanja o rješenjima datim u prijedlogu. U toku razmatranja o pojedinostima, Skupština može odlučiti da se raspravlja o dijelovima, odnosno odjeljcima, ili o pojedinim članovima. U toku razmatranja o pojedinostima, raspravlja se i o amandmanima. Kada utvrdi da više nema prijavljenih za učešće u raspravi, predsjednik Skupštine zaključuje raspravu. Kada predsjednik Skupštine zaključi raspravu, po pitanju iz dnevnog reda i nakon završne riječi predlagača, predložiće formulaciju zaključaka o kojima Skupština treba da se izjasni, vodeći računa o prijedlozima datim u toku raspravljanja, i kratko obrazložiti taj prijedlog, a nakon toga, odrediće da se pristupi odlučivanju. Kada predsjednik Skupštine procijeni da je potrebno, radi preciziranja zaključka, obaviti konsultacije sa predlagačem zaključaka ili pribaviti mišljenje ovlaštenog predlagača, može prekinuti zasjedanje, iodrediti pauzu – u vremenu koje je potrebno za preciziranje zaključka, ili za pribavljanje mišljenja ovlaštenog predlagača. 3.4. Odlučivanje 39 3 .4.1. Opšte odredbe Član 130. Skupština Grada odlučuje glasanjem odbornika, u skladu sa Zakonom, Statutom i ovim Poslovnikom. Član 131. Odbornici glasaju „za“ prijedlog, „protiv“ prijedloga, ili se „uzdržavaju“ od glasanja. Član 132. Odluka se smatra donesenom ako je za nju glasalo više od polovine ukupnog broja odbornika. Član 133. Odbornici mogu glasati javno, ili tajnim glasanjem. 3.4.2. Javno glasanje Član 134. Skupština Grada odlučuje javnim glasanjem, upotrebom elektronskog sistema za glasanje, dizanjem ruke ili prozivkom. Javnim glasanjem rukovodi predsjednik Skupštine. Član 135. Javno glasanje upotrebom elektronskog sistema za glasanje vrši se na način određen ovim Poslovnikom. Dizanjem ruku, glasa se na način određen ovim Poslovnikom, i to samo ako sistem za elektronsko glasanje nije u funkciji, ako se sjednica održava u prostoriji u kojoj nema takav sistem, ili ako Skupština Grada, prethodno, o tome odluči. Na zahtjev Kluba odbornika, Skupština Grada može odlučiti da se glasa pojedinačnim prozivanjem odbornika, na način određen ovim Poslovnikom. Član 136. 40 Glasanje upotrebom elektronskog sistema vrši se pritiskanjem određenih tastera „za“ „protiv“, „uzdržan“, kada predsjednik Skupštine pozove na glasanje. Vrijeme glasanja upotrebom elektronskog sistema iznosi 15 sekundi. Po isteku ovog vremena, predsjednik Skupštine zaključuje glasanje i saopštava rezultate glasanja. Rezultat svakog glasanja prikazuje se na video bimu, koji se nalazi na zidu i na monitorima koji stoje ispred rukovodstva Skupštine. Računarski izvod svakog glasanja čuva se u dokumentaciji Skupštine, uz zapisnik sa sjednice Skupštine. Član 137. Za odbornika koji zloupotrebljava elektronski sistem glasanja za drugog odbornika, ili na drugi način, predsjednik Skupštine izriče mjeru udaljenja sa sjednice, a glasanje u kojem je zloupotreba izvršena biće poništeno, i odmah će se pristupiti registraciji i ponovnom glasanju. Član 138. Ako se glasa dizanjem ruke, odbornici se prvo izjašnjavaju: ko je – „za“ prijedlog, ko je – „protiv“ prijedloga, i ko se „uzdržava“ od glasanja. Nakon obavljenog glasanja, predsjednik Skupštine zaključuje glasanje, i saopštava rezultate glasanja. Prebrojavanje glasova vrši radnik Stručne službe, koga odredi sekretar Skupštine. Član 139. Ako Skupština odluči da se glasa pojedinačnim prozivanjem odbornika, sekretar Skupštine proziva odbornike, redom, kako sjede u sali Skupštine od manjeg broja ka većem, a svaki prozvani odbornik izgovara riječ: „za“, „protiv“ ili „uzdržan“. Član 140. Sekretar Skupštine zapisuje izjavu odbornika koji je glasao, i upisuje imena odbornika koji nisu učestvovali u glasanju. 41 Ako Skupština odluči da glasa pojedinačnim izjašnjavanjem odbornika u postupku izbora u kome je predloženo dva ili više kandidata, odbornici koji pristupaju glasanju izgovaraju puno ime i prezime kandidata za kojeg glasaju. 3.4.3. Tajno glasanje Član 141. Skupština odlučuje tajnim glasanjem kada je to predviđeno Zakonom, Poslovnikom ili posebnom odlukom Skupštine. Ako se tajno glasa, štampa se 10% više listića od broja odbornika, s tim da se dijeli 31 listić, a ostali ostaju kao rezerva. Glasački listići su iste veličine i boje, ovjereni pečatom Skupštine Grada, i sadrže prijedlog „za“, „protiv“, „uzdržan“. Za provođenje tajnog glasanja obrazuje se Birački odbor, koji imenuje Skupština, na prijedlog predsjednika. Štampanje listića, u skladu sa stavom 2. i 3. ovog člana, obezbjeđuje sekretar Skupštine. Član 142. Prilikom izbora, imenovanja ili razrješenja, na glasačkim listićima kandidati se navode po azbučnom redu, po prezimenu i ispred imena svakog kandidata stavlja se redni broj. Glasanje se vrši zaokruživanjem rednog broja ispred kandidata za kojeg se glasa. Član 143. Tajnim glasanjem rukovodi predsjednik Biračkog odbora, kome pomažu članovi Biračkog odbora i sekretar Skupštine. Član 144. Odborniku se uručuje glasački listić tako što prilazi stolu Biračkog odbora, pošto je prethodno prozvan. Predsjednik Biračkog odbora uručuje odborniku glasački listić, a sekretar Skupštine označava, kod imena i prezimena odbornika u spisku, da mu je glasački listić uručen. Članovi Biračkog 42 odbora prate regularnost glasanja i, prema potrebi, pomažu predsjedniku Biračkog odbora i sekretaru Skupštine. Predsjednik Skupštine, prije početka glasanja, određuje vrijeme trajanja glasanja. Kada odbornik popuni glasački listić, prilazi mjestu gdje se nalazi glasačka kutija, ubacuje u nju glasački listić, a članovi Biračkog odbora u spisku evidentiraju ime i prezime odbornika koji je glasao. Glasačka kutija mora biti prazna, i od providnog materijala. Po isteku vremena glasanja, predsjednik Skupštine zaključuje glasanje. Član 145. Pošto je glasanje završeno, Birački odbor za glasanje utvrđuje rezultate glasanja u istoj prostoriji u kojoj je glasanje i obavljeno. Prije otvaranja glasačke kutije, prebrojaće se neuručeni glasački listići, i staviti u poseban koverat, koji će biti zapečaćen. Član 146. Utvrđivanje rezultata glasanja obuhvata podatke o broju: - štampanih listića; - uručenih glasačkih listića; - upotrebljenih glasačkih listića; - neupotrebljenih glasačkih listića; - nevažećih glasačkih listića; - važećih glasačkih listića; - glasova: „za“ i glasova „protiv“, odnosno, ako se, prilikom izbora ili imenovanja, glasa o više kandidata za istu funkciju-glasova koji su dobili pojedini kandidati. Utvrđivanje rezultata glasanja obuhvata i konstataciju da je prijedlog izglasan, ili da nije izglasan propisanom većinom, odnosno kada se o izboru i imenovanju glasa o dva ili više kandidata za istu funkciju, koji kandidat je izabran, odnosno imenovan. 43 Član 147. Nevažećim glasačkim listićem smatra se nepopunjeni glasački listić, i glasački listić iz kojeg se ne može sa sigurnošću utvrditi za koji je prijedlog odbornik glasao. Prilikom glasanja o izboru i imenovanju, nevažećim glasačkim listićem smatra se: glasački listić na kojem je zaokružen veći broj kandidata od broja koji se bira, odnosno imenuje. Član 148. O utvrđivanju rezultata glasanja sastavlja se zapisnik, koji potpisuju svi članovi Biračkog odbora za glasanje. Predsjednik Skupštine objavljuje rezultate glasanja na sjednici Skupštine. 3.4.4. Održavanje reda na sjednici Član 149. O redu na sjednici Skupštine, stara se predsjednik Skupštine. Za povredu reda na sjednici, predsjednik Skupštine može odbornika opomenuti, oduzeti mu riječ i udaljiti ga sa sjednice. Član 150. Opomena se izriče odborniku koji na sjednici, svojim ponašanjem ili govorom, narušava red, ili povređuje odredbe Poslovnika, uzimanjem riječi kada mu je predsjednik nije dao, upadanjem u riječ govorniku i slično. Mjera oduzimanja riječi izriče se odborniku koji je, već na toj sjednici, upozoren da se pridržava reda i odredaba Poslovnika. Opomenu i oduzimanje riječi izriče predsjednik. Član 151. Mjera udaljenja sa sjednice Skupštine izriče se odborniku koji ne postupi po zahtjevu predsjednika kada mu on izrekne mjeru opomene, odnosno, oduzimanja riječi, ili kada na drugi način ometa ili sprečava rad na sjednici; kada na sjednici vrijeđa Skupštinu i odbornike ili upotrebljava izraze koje nisu u skladu sa dostojanstvom Skupštine. Odbornik može biti udaljen samo sa sjednice na kojoj je povrijedio red. 44 Mjeru udaljenja sa sjednice, na prijedlog predsjednika, izriče Skupština, bez razmatranja. Odbornik kome je izrečena mjera udaljenja sa sjednice dužan je da se odmah udalji sa sjednice, i ne može učestvovati u njenom daljem radu. Član 152. Ako lice koje prisustvuje sjednici, ili učestvuje u njenom radu bez prava odlučivanja, ne bude poštovalo red i odredbe ovog Poslovnika, koje se odnose na odbornike, predsjednik Skupštine će ga opomenuti, a ako se to lice ogluši na opomenu, predsjednik će mu izreći mjeru udaljenja sa Skupštine. Član 153. . Ako odbornik, odnosno drugo lice kome je izrečena mjera udaljenja sa Skupštine ne postupi po nalogu za udaljenje, predsjednik Skupštine će prekinuti zasjedanje, i naložiti Službi obezbjeđenja da to lice fizički udalji. Nakon, provođenja izrečene mjere, predsjednik Skupštine će odrediti vrijeme nastavka sjednice. 4. Zapisnik Član 154. O radu na sjednici Skupštine, vodi se zapisnik i vrši tonsko snimanje. Zapisnik sadrži osnovne podatke o radu na sjednici, a naročito o iznesenim prijedlozima, donesenim zaključcima, kao i sadržaj odborničkih pitanja i inicijativa. U zapisnik se unose i rezultati glasanja o pojedinim pitanjima. Član 155. Odbornik, odnosno drugi učesnik u raspravi na sjednici, može da traži da se bitni dijelovi njegovog izlaganja unesu u zapisnik, kao i da izvrši autorizaciju izlaganja na osnovu zabilješke u magnetofonskom snimku, bez izostavljanja izloženih misli i iskaza. O izradi zapisnika stara se sekretar Skupštine. Član 156. 45 Zapisnik se sastavlja po završetku sjednice, i upućuje svim odbornicima, sa pozivom za narednu sjednicu Skupštine. Nakon usvajanja dnevnog reda, Skupština razmatra i usvaja zapisnik sa prethodne sjednice. Član 157. Svaki odbornik i sekretar ima pravo da na zapisnik stavi primjedbe, a o osnovanosti ovih primjedbi odlučuje se na sjednici, bez rasprave. Ako se primjedbe usvoje, u zapisniku će se izvršiti odgovarajuće izmjene. Skupština Grada odlučuje o prihvatanju zapisnika na početku sjednice, po utvrđivanju dnevnog reda. Član 158. Zapisnik potpisuju predsjednik i sekretar Skupštine. O čuvanju izvornika zapisnika sa sjednice stara se sekretar Skupštine. Tekstovi prekucanih tonskih snimaka čuvaju se u Stručnoj službi Skupštine i čine sastavni dio dokumentacije o sjednici Skupštine. Audio kasete čuvaju se trajno, a video kasete 6 mjeseci, osim svečanih sjednica, koje se čuvaju trajno. Sekretar Skupštine, posebnim uputstvom, bliže uređuje način vođenja, sređivanja i objavljivanja teksta tonskih snimaka. Usvojeni zapisnik je javni dokument o radu Skupštine, i stoji na raspolaganju za javni uvid u Stručnoj službi Skupštine. VII - AKTI SKUPŠTINE I POSTUPAK NjIHOVOG DONOŠENjA 1. Vrste akata Član 159. U vršenju svojih prava i dužnosti, Skupština donosi sljedeće pojedinačne i opšte pravne akte: Statut, Poslovnik, odluke, rješenja, zaključke, preporuke, programe, rezolucije, naredbe, planove i smjernice. 46 Stalna radna tijela Skupštine donose zaključke. Član 160. Statut je najviši opšti pravni akt jedinice lokalne samouprave, koji Skupština donosi u skladu sa zakonom. Statut se mijenja statutarnom odlukom, ili donošenjem novog Statuta. Član 161. Inicijativu za promjenu Statuta, može podnijeti 1/3 odbornika Skupštine Grada, predsjednik Skupštine, i stalno radno tijelo Skupštine u čijem su djelokrugu statutarna pitanja. Inicijativa se podnosi Gradonačelniku, u pisanom obliku, sa obrazloženjem. Inicijativu za promjenu Statuta, mogu dati građani, putem Zbora građana, u formi građanske inicijative, na način propisan Statutom. Član 162. Prijedlog za donošenje, izmjene i dopune Statuta mogu podnijeti Gradonačelnik, najmanje 1/3 odbornika Skupštine, 20% birača ili 1500 birača sa područja grada. Prijedlog Statuta ili Odluke o promjeni Statuta, utvrđuje Gradonačelnik ili drugi ovlašteni predlagač, i dostavlja Skupštini na odlučivanje. Član 163. Ako Skupština ne prihvati prijedlog za promjenu Statuta, isti se ne može staviti na dnevni red Skupštine prije isteka šest mjeseci od dana zaključenja rasprave o prijedlogu promjene Statuta. Član 164. Odluka se donosi kao akt izršavanja prava i dužnosti Skupštine, kao akt provođenja zakona, i kao akt utvrđivanja unutrašnje organizacije i odnosa u Skupštini. Član 165. Akti kojima se uređuje unutrašnja organizacija Stručne službe Skupštine, rad i odnosi u Skupštini, ili vrše druga opšta ovlašćenja-donose se u formi Poslovnika, odluka i Pravilnika. 47 Član 166. Rješenjem se, na osnovu zakona, rješava o pojedinačnom i konkretnom slučaju, o pravima i obavezama ili pravnim interesima građana, ili pravnih lica, kada je zakonom propisana nadležnost Skupštine. Član 167. Zaključkom, Skupština, u okviru svog djelokruga: - zauzima stavove i izražava mišljenje o pitanjima o kojima je raspravljala; - daje saglasnost ili potvrđuje pojedine akte, kada je to propisom određeno; - utvrđuje unutrašnje odnose u Skupštini, ako oni nisu uređeni ovim Poslovnikom ili drugim aktom u Skupštini; - u drugim slučajevima za koje, ovim Poslovnikom ili drugim propisima, nije utvrđeno da donosi akt druge vrste. Član 168. Preporukom se izražava mišljenje Skupštine o pitanjima od značaja za rad Administrativne službe Grada, preduzeća i ustanova iz nadležnosti Grada, i predlažu mjere koje ti organi, preduzeća i ustanove treba da preduzmu radi rješavanja pitanja na koja se ukazuje, u skladu sa njihovim pravima i dužnostima. Član 169. Smjernicama Grada, usmjerava se rad Gradonačelnika, Administrativne službe, javnih preduzeća i ustanova u pogledu sprovođenja utvrđene politike i opštih akata Skupštine, daju upute za izvršavanje gradskih poslova iz njihovog djelokruga, ili se na drugi način usmjerava njihov rad. Član 170. Planove i programe Skupština donosi radi ostvarivanja ciljeva i interesa razvoja Grada. Član 171. 48 Rezolucijom, Skupština ukazuje na stanje, probleme i potrebe u određenoj oblasti društvenog života, i utvrđuje politiku koju treba sprovoditi u tim oblastima, kao i mjere za njeno sprovođenje. Član 172. Naredbom se, na osnovu Zakona i drugih propisa, a radi izvršavanja njihovih pojedinih odredbi, naređuje ili zabranjuje određeno postupanje, u određenoj situaciji koja ima šire ili opšte značenje. 2. Postupak donošenja opštih akata Skupštine Član 173. Prijedlog opšteg akta, pored Gradonačelnika, u skladu sa zakonom i Statutom, mogu podnijeti: - svaki odbornik, - radno tijelo Skupštine, ili - najmanje 1000 birača sa područja grada. Prijedlog opšteg akta, podnosi se u formi određenoj za donošenje takvog akta, i on mora biti obrazložen. Obrazloženje obuhvata naročito: pravni osnov za donošenje akta, razloge koji su uticali na podnošenje prijedloga, objašnjenje važnih odredbi, da li usvajanje prijedloga zahtijeva angažovanje finansijskih sredstava i da li su, i kako, ta sredstva obezbijeđena, i druge značajne okolnosti u vezi sa pitanjima koja se aktom uređuju. Član 174. Pravnu pomoć u formulaciji pravnih rješenja i formi akata, odborniku, odnosno radnom tijelu koje podnosi prijedlog – dužni su obezbjediti Služba za poslove Skupštine grada i gradonačelnika i Odjeljenje Administrativne službe Grada, u čiju nadležnost spada i pitanje koje je predmet prijedloga. Član 175. 49 Komisija za pravna pitanja razmatra prijedlog opšteg akta prije razmatranja na sjednici Skupštine, i podnosi izvještaj Skupštini, sa eventualnim primjedbama za izmjenu ili dopunu prijedloga opšteg akta. Ako predlagač opšteg akta nije prihvatio primjedbe i prijedloge Komisije, svoje mišljenje o neprihvatanju prijedloga Komisije, dostavlja Skupštini, najkasnije do početka sjednice. Primjedbe i prijedlozi Komisije, u tom slučaju, smatraju se amandmanima, i o njima se vodi rasprava u Skupštini. Komisija, iz reda svojih članova, određuje izvjestioca za sjednicu Skupštine, koji može obrazložiti mišljenje i prijedlog Komisije. Član 176. Na početku pretresa u Skupštini, predlagač, odnosno predstavnik predlagača opšteg akta može da izloži dopunsko obrazloženje prijedloga. On ima pravo da učestvuje u pretresu – sve do zaključenja pretresa o prijedlogu opšteg akta, da daje obrazloženje i iznosi mišljenje i stavove predlagača. Predlagač može prijedlog povući, sve dok se ne pristupi izjašnjavanju o prijedlogu akta. Član 177. Nakon završene rasprave o prijedlogu opšteg akta, Skupština može prijedlog opšteg akta usvojiti, odbiti ili vratiti predlagaču, na dopunu. Član 178. Kada Skupština vrati prijedlog predlagaču, učiniće to sa uputom da ga on dopuni, odnosno izmijeni – u skladu sa njenim stavom, i da pribavi mišljenje zainteresovanih organa i organizacija, kao i da ispita mogućnost za primjenu akta. Ako prijedlog odluke ili drugog akta bude odbijen od strane Skupštine, prijedlog se može ponovo podnijeti, nakon isteka roka od šest mjeseci, izuzev ako Skupština drugačije odluči. Član 179. Nacrt opšteg akta, izrađuju stručni obrađivači Administrativne službe Grada, javna preduzeća, ustanove i drugi subjekti, i dostavljaju ga Gradonačelniku – na razmatranje i utvrđivanje prijedloga. Pojedine odredbe Nacrta odluke, ili drugog akta, mogu se dati u jednoj ili više alternativa. 50 Gradonačelnik, ukoliko smatra da, prije rasprave u Skupštini, treba obaviti šire konsultacije sa zainteresovanim organima i službama, dostaviće Nacrt tim subjektima, i pribaviti njihovo mišljenje, prije utvrđivanja prijedloga. Član 180. Postupak za donošenje opšteg akta iz nadležnosti Skupštine pokreće se i na inicijativu ovlaštenog podnosioca, koja mora biti obrazložena. Inicijativa se upućuje predsjedniku Skupštine, koji je dostavlja nadležnom radnom tijelu, i Gradonačelniku – na razmatranje. Ukoliko Gradonačelnik i nadležno radno tijelo smatraju da je inicijativa osnovana, sačiniće prijedlog opšteg akta, i uputiti Skupštini – na razmatranje. U protivnom će, Skupštini Grada, dostaviti mišljenje o razlozima neprihvatanja inicijative. Član 181. O razlozima neprihvatanja inicijative, Skupština vodi načelan pretres. Sjednici prisustvuje podnosilac inicijative, koji može učestvovati u pretresu. Ako se, na osnovu načelnog pretresa, Skupština izjasni za potrebu donošenja opšteg akta, zaključkom o usvajanju inicijative za donošenje opšteg akta, utvrđuju se, po pravilu, sadržaj opšteg akta i stručni obrađivač. Ako Skupština Grada ne prihvati inicijativu za donošenje opšteg akta, o tome će obavjestiti podnosioca, u roku od 15 dana. Član 182. Inicijativu za donošenje opšteg akta mogu podnositi: - Gradonačelnik, - svaki odbornik Skupštine, - radno tijelo Skupštine, ako je posebnim propisom određen ovlašteni predlagač, a oni nisu istovremeno i ovlašteni predlagači, 51 - javna preduzeća, ustanove, i druga pravna lica, - udruženja građana, i najmanje 500 građana. Javna preduzeća, ustanove i druga pravna lica, kao i udruženja građana, i najmanje 500 građana, mogu podnositi inicijative samo ukoliko se problematika predložene inicijative odnosi na njihov djelokrug rada, odnosno, ukoliko dokažu nesumljiv pravni interes. 3. A m a n d m a n i Član 183. Amandmane mogu podnositi odbornici, klubovi odbornika, Gradonačelnik i radna tijela Skupštine, u obaveznoj pisanoj formi, najkasnije tri radna dana prije dana određenog za održavanje sjednice Skupštine na kojoj će se raspravljati o donošenju akta. Član 184. Predsjednik Skupštine dostavlja amandmane, odmah po prijemu, predlagaču akta odnosno predlagaču i Gradonačelniku, ako on nije predlagač, koji su dužni da svoje mišljenje i prijedlog o amandmanima dostave Skupštini, najkasnije do početka sjednice. Predlagač može podnositi amandmane na svoj prijedlog u toku rasprave, ali samo ako je potreba za amandmanom nastala usljed prethodnog prihvatanja nekog drugog amandmana. Član 185. Ukoliko bi prihvatanje amandmana, podnesenog u toku pretresa, prijedloga odluke ili drugog akta, povlačila sa sobom bitnu izmjenu teksta podnesenog prijedloga, predsjednik Skupštine takav amandman dostavlja ovlaštenom predlagaču i nadležnom radnom tijelu, da ga prouče, i Skupštini dostave svoje mišljenje. Član 186. Skupština, povodom amandmana iz prethodnog člana, može odlučiti da se rasprava odgodi, i nastavi na nekoj od narednih sjednica, ili da se rasprava prekine dok se o uloženom amandmanu ne podnese mišljenje. Skupština će odgoditi raspravu o prijedlogu odluke ili drugog akta, ako bi usvajanje uloženog amandmana zahtijevalo angažovanje finansijskih sredstava, ili ako bi ovlašteni predlagač i nadležno radno tijelo Skupštine zatražili da se odlučivanje o amandmanu odgodi, kako bi amandman proučili i o njemu se izjasnili. 52 Član 187. O amandmanu se glasa u toku pretresa, u pojedinostima. Skupština se izjašnjava o svakom predloženom amandmanu-po redu kako su predloženi. Amandman se smatra usvojenim, ako je za njega glasala većina od ukupnog broja odbornika. Amandman koji je Skupština usvojila postaje sastavni dio prijedloga odluke ili drugog akta o kome se glasa u cjelini. Nakon odlučivanja o amandmanu, Skupština odlučuje o prijedlogu opšteg akta u cjelini. O amandmanu koji je u suprotnosti sa prethodno usvojenim amandmanom, Skupština se neće izjašnjavati. Amandmani koje je, u toku rasprave, predložio ili prihvatio predlagač akta smatraju se sastavnim dijelom akta i o njima se Skupština ne izjašnjava posebno. 4 . Javna rasprava Član 188. Nacrt akta iznosi se na javnu raspravu, kada je to Zakonom, Statutom Grada ili drugim propisima određeno, ili kada Skupština, nakon razmatranja akta, odluči da se provede javna rasprava. Skupština donosi zaključak o stavljanju nacrta akta na javnu raspravu, i određuje organ koji će pratiti javnu raspravu. Član 189. Kada se vodi javna rasprava o nacrtima opštih akata, organ, odnosno radno tijelo ovlašćeno za praćenje javne rasprave: - vodi brigu da se materijal, koji je predmet javne rasprave, učini dostupnim javnosti; - osigurava prikupljanje i sređivanje primjedbi, mišljenja i prijedloga iznesenih u toku javne rasprave; - prati javnu raspravu i analizira prijedloge, mišljenja i primjedbe, te daje informaciju o prijedlozima iznesenim na javnoj raspravi; 53 - priprema izvještaj o rezultatima javne rasprave. Član 190. Nacrti akata, i drugi materijali koji se stavljaju na javnu raspravu, objavljuju se u obliku posebne publikacije, ili u lokalnim sredstvima javnog informisanja. Član 191. Javna rasprava, u pravilu, traje 30 dana. Član 192. Organ za praćenje javne rasprave podnosi izvještaj o provedenoj raspravi Skupštini, a dostavlja ga istovremeno i ovlašćenom predlagaču akta, koji je bio na javnoj raspravi. Izvještaj sadrži rezultate javne rasprave i sadržaj prijedloga, primjedbi i mišljenja datih u javnoj raspravi. Član 193. Skupština će, prije odlučivanja o prijedlogu akta, razmatrati izvještaj organa koji je pratio javnu raspravu, i obrazloženje ovlašćenog predlagača akta o razlozima zbog kojih nije prihvatio pojedine prijedloge, primjedbe i mišljenja iz javne rasprave. 5. Hitan postupak za donošenje akata Član 194. Odluku i druga akta za čije donošenje postoji hitna i neodložna potreba, Skupština Grada može, izuzetno, donijeti i po hitnom postupku, bez prethodne rasprave u odgovarajućim organima radnih tijela Skupštine. Prijedlog za donošenje akta, može podnijeti Gradonačelnik i drugi ovlašteni predlagač. Skupština će prethodno glasati o opravdanosti razloga za hitan postupak donošenja prijedloga odluke ili drugog akta, a zatim raspravljati i odlučivati o samoj odluci, odnosno aktu. 6. Vršenje ispravke u aktima Član 195. 54 Prijedlog za ispravku štamparskih grešaka u objavljenom tekstu odluke i drugih akata Skupštine, podnosi organizaciona jedinica Administrativne službe Grada, nadležna za njihovo provođenje. Vršenje ispravki štamparskih grešaka u objavljenom tekstu odluke, ili drugog akta Skupštine, poslije upoređivanja sa njihovim izvornim tekstom, odobrava sekretar Skupštine. 7. Potpisivanje i objavljivanje akata Član 196. Akte koje donosi Skupština Grada, potpisuje predsjednik Skupštine, odnosno potpredsjednik Skupštine, kada zamjenjuje odsutnog ili spriječenog predsjednika. Akte koje donose radna tijela Skupštine, potpisuju predsjednici radnih tijela Skupštine. Akti Skupštine ne mogu stupiti na pravnu snagu prije nego što budu objavljeni, osim kada Skupština, u skladu sa zakonom odluči da stupaju na snagu sa danom donošenja. Objavljivanje akata iz prethodnog stava vrši se u Službenom glasniku Grada. Sekretar Skupštine Grada odgovoran je za objavljivanje akata Skupštine. Član 197. Potpisani originali akata, koje je donijela Skupština sa potrebnim brojem kopija i potpisanim prijedlogom od strane ovlaštenog predlagača, koji je razmatran na sjednici Skupštine, čuvaju se u dokumentaciji Skupštine Grada, o čijem se smještaju i čuvanju stara sekretar Skupštine. 8. Postupak za izdavanje autentičnog tumačenja Član 198. Autentično tumačenje je opšti akt, kojim se utvrđuje istinitost, vjerodostojnost, izvornost, i pravilan smisao nedovoljno jasne odredbe odluke ili drugog akta Skupštine. Autentično tumačenje se primjenjuje i važi od dana primjene odredbe opšteg akta Skupštine, za koju se to tumačenje daje. Inicijativu za davanje autentičnog tumačenja odluke ili drugog akta Skupštine mogu podnijeti sva fizička i pravna lica. 55 Prijedlog za davanje autentičnog tumačenja odluke, ili drugog akta Skupštine, može podnijeti svaki odbornik, radna tijela Skupštine, Gradonačelnik i ovlašteni predlagač akta. Član 199. Prijedlog za davanje autentičnog tumačenja odluke ili drugog akta, podnosi se predsjedniku Skupštine, i mora sadržavati naziv odluke ili akta, i odredbe za koje se traži tumačenje, a uz obrazloženje istog. Predsjednik Skupštine, prijedlog iz prethodnog stava, upućuje Komisiji za pravna pitanja. Član 200. Komisija za pravna pitanja, prema vlastitoj procjeni, pribavlja potrebnu dokumentaciju i mišljenje od Gradonačelnika i organa nadležnih za provođenje odluke, ili drugog akta za koje se traži autentično tumačenje, i, u saradnji sa drugim nadležnim radnim tijelima Skupštine, ocjenjuje da li je prijedlog za davanje autentičnog tumačenja osnovan. Ako utvrdi osnovanost prijedloga iz prethodnog stava, Komisija za pravna pitanja će utvrditi prijedlog teksta autentičnog tumačenja, koji će podnijeti Skupštini. Ako Komisija za pravna pitanja utvrdi da je prijedlog za davanje autentičnog tumačenja neosnovan, o tome će obavijestiti Skupštinu. O konačnom ishodu inicijative, sekretar Skupštine će, pismeno, obavijestiti podnosioca inicijative. Član 201. Odluku o osnovanosti prijedloga za autentično tumačenje - donosi Skupština. O prijedlogu teksta autentičnog tumačenja, odlučuje Skupština. Autentično tumačenje objavljuje se u „Službenom glasniku Grada Banja Luka“. 9 . Izrada prečišćenog teksta Član 202. Skupština može odrediti da Komisija za pravna pitanja uradi prečišćeni tekst odluke ili drugog opšteg akta. 56 Prečišćeni tekst iz prethodnog stava utvrđuje se na sjednici Komisije za pravna pitanja, i sadrži samo integralan tekst akta čiji se prečišćeni tekst utvrđuje. Prijedlog prečišćenog teksta priprema sekretar Skupštine, u saradnji sa načelnicima nadležnih odjeljenja Administrativne službe Grada. Član 203. Prečišćeni tekst odluke ili drugog akta, objavljuje se u „Službenom glasniku Grada Banjaluka“, a početak primjenjivanja odredaba toga akta, određen je u odredbama izvornog akta, koji je obuhvaćen prečišćenim tekstom. VIII – IZBOR I IMENOVANjA Član 204. Skupština bira i imenuje, odnosno opoziva i razrješava određene funkcionere, u skladu sa Zakonom, Statutom i drugim aktima. Član 205. Skupština, tajnim glasanjem, bira i razrješava, predsjednika i potpredsjednika Skupštine, i zamjenika Gradonačelnika. Izbor i imenovanje, odnosno razrješenje ostalih lica koje bira ili imenuje Skupština sprovodi se javnim glasanjem, u skladu sa Zakonom, Statutom i ovim Poslovnikom. Član 206. Komisija za izbor i imenovanja, nakon obavljenih konsultacija sa političkim strankama i koalicijama koje imaju odbornike u Skupštini, i sa nezavisnim odbornicima, predlaže jednog ili više kandidata za izbor predsjednika Skupštine. Za predsjednika Skupštine izabran je kandidat koji je dobio većinu glasova od ukupnog broja odbornika u Skupštini. Član 207. Ukoliko se, u prvom krugu, ne izabere predsjednik Skupštine, sprovodi se novi krug izbora. 57 U drugom krugu, kandidati za predsjednika Skupštine su dva kandidata sa najvećim brojem ostvarenih glasova iz prvog izbornog kruga, a ukoliko više kandidata ima isti broj glasovaprva dva kandidata sa listića za glasanje. Ukoliko u drugom izbornom krugu ni jedan od kandidata ne dobije većinu glasova od ukupnog broja izabranih odbornika, postupak izbora predsjednika Skupštine se kompletno ponavlja. Član 208. Izbor potpredsjednika Skupštine, vrši se po postupku utvrđenom za izbor predsjednika Skupštine. Zamjenika Gradonačelnika bira Skupština, na prijedlog Gradonačelnika, po postupku predviđenom za izbor predsjednika Skupštine. Član 209. Predsjednik Skupštine, potpredsjednik i zamjenik Gradonačelnika razrješavaju se dužnosti prije isteka mandata, ako: - podnesu ostavku; - zbog izdržavanja kazne zatvora, mora biti odsutan sa dužnosti 6 mjeseci i duže - sa danom stupanja na izvršenje kazne; - zbog duge i teške bolesti, koja ga onemogućava da obavlja tu dužnost, i u drugim slučajevima, utvrđenih Zakonom i Statutom. Funkcioneri iz stava 1. ovog člana razriješeni su dužnosti ako je za razrješenje glasala nadpolovična većina od ukupnog broja odbornika u Skupštini. Funkcioneri iz stava 1. ovog člana mogu biti smijenjeni sa funkcije, ako istu ne obavljaju u skladu sa Ustavom, Zakonom, i u okviru datih ovlaštenja. Inicijativu za smjenu gore navedenih funkcionera, može pokrenuti jedna trećina odbornika u Skupštini. Član 210. Kada funkcioner podnese ostavku, predsjednik Skupštine obavještava Komisiju za izbor i imenovanje i Verifikacionu komisiju, radi davanja mišljenja o ostavci. 58 Predsjednik Skupštine ostavku funkcionera, zajedno sa pribavljenim mišljenjem iz prethodnog stava, dostavlja odbornicima. Član 211. Skupština Grada razmatra ostavku i inicijativu za smjenu funkcionera, odlučuje o ostavci i utvrđuje postojanje razloga za smjenu funkcionera iz člana 209. ovog Poslovnika. Prihvatanjem ostavke funkcionera odnosno utvrđivanje da postoje razlozi za njegovu smjenu, funkcioneru prestaje mandat na funkciju na koju je izabran. Član 212. Gradonačelnik se bira na period od četiri godine, na neposrednim tajnim izborima, u skladu sa Zakonom. Razrješenje, prije isteka mandata, i opoziv Gradonačelnika, sprovodi se u skladu sa Zakonom. Član 213. Pitanje povjerenja Gradonačelniku sprovodi se u skladu sa odredbama Zakona i Statuta. Odbornici, odnosno druga lica ovlaštena po Zakonu, svoj prijedlog, koji mora sadržavati razloge zbog kojih se postavlja pitanje povjerenja, dostavljaju predsjedniku Skupštine Grada. Uz prijedlog se prilaže spisak predlagača opoziva. Predsjednik Skupštine proslijeđuje prijedlog Komisiji za izbor i imenovanje i Gradonačelniku, radi njihovog izjašnjavanja o prijedlogu. Mišljenje Komisije i inicijativu, predsjednik Skupštine dužan je dostaviti svim odbornicima, i inicijativu za opoziv Gradonačelnika staviti na dnevni red Skupštine Grada, u roku od 30 dana od dana podnošenja inicijative. Član 214. Ako Skupština Grada donese odluku o pokretanju postupka opoziva Gradonačelnika, sprovodi se postupak opoziva, o čemu građani odlučuju neposrednim tajnim glasanjem, u roku od 30 dana od dana donošenja odluke. Gradonačelniku prestaje mandat ako se za njegov opoziv izjasni natpolovična većina od broja birača koji su izašli na glasanje za opoziv. 59 Član 215. U slučaju ostavke i trajne spriječenosti Gradonačelnika da obavlja funkciju, a do isteka mandata je preostalo više od godinu dana, raspisuju se izbori, u roku od 60 dana, od dana nastupanja razloga za prestanak funkcije, u skladu sa Zakonom. IX –ODNOS SKUPŠTINE I GRADONAČELNIKA 1. Predstavljanje Gradonačelnika u Skupštini Grada Član 216. Gradonačelnik u pravilu prisustvuje sjednicama Skupštine Grada. Gradonačelnik može ovlastiti svog zamjenika da ga predstavlja u Skupštini Grada, kada je spriječen da prisustvuje sjednicama Skupštine Grada. Kada Gradonačelnik podnosi Skupštini prijedlog opšteg akta, odnosno drugi prijedlog, može obavijestiti Skupštinu o svom predstavniku, koga je odredio da ga zastupa u postupku donošenja tog akta. Predstavnik Gradonačelnika prisustvuje sjednicama Skupštine i radnih tijela, učestvuje u njihovom radu, iznosi stavove Gradonačelnika, izjašnjava se o podnesenim amandmanima i obavještava Gradonačelnika o stavovima i mišljenjima Skupštine, odnosno radnih tijela. Član 217. Gradonačelnik je dužan uputiti svoje predstavnike na sjednicu Skupštine i njenih radnih tijela, kada su na dnevnom redu tih sjednica prijedlozi koje su podnijeli drugi ovlašteni predlagači. 2. Izjašnjavanje Skupštine o radu Gradonačelnika Član 218. Gradonačelnik, na zahtjev Skupštine ili po svojoj inicijativi, najmanje jedanput godišnje izvještava Skupštinu o svom radu, sprovođenju politike koju je utvrdila Skupština, u cjelini ili za pojedine oblasti društvenog života, o izvršavanju opštih akata i drugih akata koje je donijela Skupština, o sprovođenju Zakona, o stanju i razvoju u pojedinim oblastima društvenog života, te o drugim pitanjima iz svog djelokruga. 3. Ostvarivanje odgovornosti Gradonačelnika 60 Član 219. Skupština u utvrđivanju odgovornosti Gradonačelnika može pokrenuti raspravu o pitanjima koja se odnose na njegov rad. Skupština razmatra prijedloge i pritužbe pravnih i fizičkih lica na rad Gradonačelnika, koje joj dostavi Odbor za zaštitu ljudskih prava, društveni nadzor i predstavke, te, u roku od 30 dana od podnošenja istih, zauzima svoj stav. Član 220. Rasprava o radu i odgovornosti Gradonačelnika može se završiti: - zauzimanjem stavova o radu Gradonačelnika, i o njegovoj odgovornosti; - donošenjem zaključaka, kojim se utvrđuje obaveza Gradonačelnika, i daju smjernice za njegov rad, u vezi sa provođenjem utvrđene politike, odluka i drugih propisa Skupštine i o izvršavanju Zakona; - donošenjem zaključaka kojim se utvrđuju obaveze Gradonačelnika u vezi sa: preduzimanjem određenih mjera, podnošenjem izvještaja ili prijedloga akata, ili sa dostavljanjem informativnog ili drugog materijala; - postavljanjem pitanja povjerenja Gradonačelniku. Član 221. Gradonačelnik može podnijeti ostavku. Gradonačelnik u ostavci vrši dužnost do izbora novog Gradonačelnika. H - ODNOS SKUPŠTINE SA ADMINISTRATIVNOM SLUŽBOM GRADA Član 222. Službenici koji rukovode radom odjeljenja, odsjeka, službi Administrativne službe Grada dužni su, na zahtjev Skupštine i radnih tijela, da: - izlože stanje u oblasti svog djelokruga; - obavijeste o pitanjima ili pojavama iz svog djelokruga; 61 - obavijeste o sprovođenju utvrđene politike ili izvršavanju i sprovođenju Zakona i drugih akata i mjera, za čije su izvršavanje odgovorni; - dostave podatke kojima raspolažu, ili koje su u svom djelokrugu dužni prikupiti ili evidentirati, kao i spise i druge materijale, potrebne za rad Skupštine ili njenih radnih tijela; - prouče određena pitanja iz svog djelokruga, i o tom podnesu izvještaj, pruže stručnu pomoć ovlaštenim predlagačima pri izradi prijedloga Odluke i drugih akata Skupštine, i u drugim slučajevima kada radna tijela razmatraju i proučavaju određena pitanja. Član 223. Službenici koji rukovode radom odjeljenja, odsjeka, službi Administrativne službe Grada imaju pravo i dužnost učestvovati u radu na sjednici Skupštine i njenih radnih tijela, kada se raspravlja o prijedlogu akta, odnosno o drugim pitanjima iz djelokruga Administrativne službe Grada, kojom rukovode. Član 224. Službenicima odjeljenja, odsjeka, službi Administrativne službe Grada, dostavlja se poziv sa materijalom za sjednicu Skupštine, a po potrebi i njenih radnih tijela. H I – ODNOS SKUPŠTINE SA DRUGIM SUBJEKTIMA Član 225. U ostvarivanju svojih prava, obaveza i odgovornosti u skladu sa Ustavom, Zakonom i Statutom grada, razvija se odnos saradnje i međusobnog uvažavanja sa svim državnim i republičkim organima i institucijama, drugim skupštinama, političkim strankama i udruženjima građana. U realizaciji konkretnih aktivnosti, Skupština može da traži mišljenja i prijedloge od političkih stranaka, udruženja građana i predstavnika drugih skupština. Skupština inicira dogovor sa političkim strankama i udruženjima građana kada se odlučuje o pitanjima koja su od značaja za grad, te će uvažiti i razmotriti prijedloge i inicijative koje potiču od političkih stranaka i udruženja građana. Član 226. Skupština, u okvirima datim Ustavom, Zakonom, Statutom i ovim Poslovnikom, može da uspostavlja saradnju sa jedinicama lokalne samouprave drugih država. 62 XII – JAVNOST RADA SKUPŠTINE Član 227. Rad Skupštine i njenih radnih tijela je javan. Skupština obezbjeđuje obavještavanje javnosti o radu Skupštine i njenih radnih tijela, o svojim stavovima i odlukama u vezi sa pitanjima o kojima raspravlja, kao i o svom radu uopšte. Skupština obezbjeđuje svim sredstvima javnog informisanja, pod jednakim uslovima, pristup informacijama kojima raspolaže, dostavlja materijale koji se razmatraju na sjednicama Skupštine Grada, izdaje službena saopštenja i organizuje redovne konferencije za štampu, prije ili poslije svake sjednice. Pristup informacijama iz prethodnog stava može biti uskraćen samo ako one predstavljaju državnu, vojnu ili poslovnu tajnu, ili ako to nalaže zaštita ličnih podataka, u skladu sa Zakonom. Član 228. Skupština donosi odluku o isključenju javnosti sa sjednice ili dijela sjednice, odnosno radnog tijela Skupštine. Član 229. Podaci koje odbornik sazna na sjednici Skupštine ili radnih tijela koja se održavaju bez prisustva javnosti, smatraju se podacima povjerljive prirode. Član 230. Materijali Skupštine i radnih tijela koji su označeni kao službena i vojna tajna, odnosno povjerljive prirode, nisu dostupni javnosti. Način rukovanja materijalom iz stava 1. ovog člana uređuje se Uputstvom, koje donosi sekretar Skupštine. Član 231. Građanima i predstavnicima javnog informisanja, obezbjeđuje se slobodan pristup, praćenje skupština i njenih radnih tijela, u skladu sa prostornim i drugim tehničkim mogućnostima, koji omogućava prostor u kojem se održavaju sjednice Skupštine. 63 Član 232. Na sjednici Skupštine i njenih radnih tijela, može se odlučiti da predstavnici štampe i drugih oblika informisanja mogu prisustvovati sjednici, iako se na njoj raspravlja o nekim pitanjima bez prisustva javnosti. O takvim pitanjima predstavnici štampe i drugih oblika informisanja mogu davati za javnost samo ona obavještenja za koja se za to na sjednici odluči. Na sjednici se može odlučiti da se obavještenja o takvom pitanju mogu davati tek po isteku određenog vremena. Član 233. O radu Skupštine i njenih radnih tijela putem sredstava informisanja, mogu se davati službena saopštenja. Tekst službenog saopštenja utvrđuje predsjednik Skupštine, ili lice koje on ovlasti. Predsjednik Skupštine, prema ukazanoj potrebi, putem konferencije za štampu može obavještavati javnost o pitanjima iz nadležnosti Skupštine. 13. – SVEČANA ZAKLETVA I SVEČANA IZJAVA Član 234. Prilikom stupanja na dužnost, predsjednik Skupštine, potpredsjednik Skupštine, gradonačelnik i zamjenik gradonačelnika, daju svečanu zakletvu na sjednici Skupštine. Tekst svečane zakletve glasi: „Svečano se zaklinjem da ću biti lojalan građanin Republike Srpske, i da ću izvršavati svoje dužnosti najbolje što umijem. Svoje dužnosti izvršavaću časno, pošteno, u skladu sa Ustavom, Zakonom, Kodeksom ponašanja i interesima građana Republike Srpske, i onih koje predstavljam.“ Član 235. Prilikom stupanja na dužnost, sekretar Skupštine daje svečanu zakletvu na sjednici Skupštine. Tekst svečane zakletve glasi: 64 ,,Svečano se zaklinjem da ću biti lojalan građanin Republike Srpske, i da ću izvršavati svoje dužnosti najbolje što umijem. Svoje dužnosti izvršavaću časno, pošteno, u skladu sa Ustavom, Zakonom, Kodeksom ponašanja i interesima građana Republike Srpske.“ Član 236. Prilikom preuzimanja odborničke dužnosti, svaki odbornik, pred Skupštinom, dužan je dati i potpisati svečanu izjavu koja glasi: „Obavezujem se da ću povjerenu dužnost odbornika obavljati savjesno i odgovorno, da ću se pridržavati Ustava, Zakona, Statuta Grada, Kodeksa i drugih akata Skupštine, da ću se zalagati za zaštitu i unapređenje ljudskih prava i sloboda, ravnopravnosti naroda i građana i razvoj demokratije-u najboljem interesu svih građana Grada Banjaluke, te da ću predano obavljati povjerene zadatke u cilju razvoja i napretka Grada Banjaluke, Republike Srpske i Bosne i Hercegovine.“ Svečanu izjavu dužni su, pred Skupštinom, dati i potpisati svi odbornici sa naknadno dodijeljenim mandatima. XIV – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE Član 237. Pitanja koja nisu regulisana ovim Poslovnikom mogu se uređivati posebnim zaključkom. Prijedlog Poslovnika i njegovih izmjena i dopuna utvrđuje Kolegij Skupštine. Inicijativu za izmjenu i dopunu, ili za izradu novog Poslovnika može dati svaki odbornik i radno tijelo Skupštine. Član 238. Ako radno tijelo ne donese Poslovnik o svom radu, na odlučivanje ovog radnog tijela, primjenjuju se odredbe ovog Poslovnika. Član 239. Sa danom stupanja na snagu ovog Poslovnika, prestaje da važi Poslovnik Skupštine grada Banjaluka – prečišćeni tekst (Sl.glasnik Grada Banjaluka, br.2/04). 65 Član 240. Ovaj Poslovnik je stupio na snagu 15.07.2006. godine (Službeni glasnik grada Banja Luka br. 10/ 06) i dana 12. 05.2009. (Službeni glasnik grada Banja Luka br. 8/09). Broj: 07-013-357/09. KOMISIJA ZA PRAVNA PITANjA Gordana Ković, 66