Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 1.4 Kewujudan masyarakat pluralistik selepas merdeka: Apabila kita membincangkan mengenai masyarakat pluralistik selepas merdeka,kita menumpukan kepada pembentukan masyarakat di Malaysia.Penumpuan yang jelas diberikan kepada tiga komuniti etnik utama iaitu Melayu,Cina dan India.Menurut pendapat oleh J.S. Furnival,konsep masyarakat majmuk atau pluralistik itu diertikan sebagai masyarakat di mana di dalamnya terdapat pelbagai etnik(kaum) yang hidup di dalam satu negara iaitu Malaysia tetapi dipisahkan oleh ciri-ciri ekonomi,tempat tinggal,sosial dan budaya.Namun semua itu jelas dilihat ketika sebelum merdeka.Walaupun kini masih terdapat perbezaan kepada beberapa aspek seperti ekonomi,tempat tinggal,sosial mahupun budaya namun semua itu hanya pada peratus yang sedikit berbanding sebelum Malaysia mencapai kemerdekaan. 1.4.1 Perbezaan pada anutan agama: Kewujudan masyarakat pluralistik atau majmuk selepas merdeka dipengaruhi oleh tiga faktor utama menurut artikel keluaran Dunia Islam edisi Oktober 1992 yang ditulis oleh Idris Hj. Ahmad.Menurut penulis,antara faktornya ialah perbezaan pada anutan agama pada tiga kaum utama di Malaysia.Masyarakat majmuk atau pluralistik di Malaysia selepas kemerdekaan terbentuk disebabkan oleh faktor ini.Jika dulu sebelum merdeka kaum Cina hanya menganuti agama Buddha namun berlaku perubahan selepas merdeka apabila ada sebahagian kaum Cina sudah menganuti agama Kristian,confucies dan ada juga yang menganuti ajaran agama Islam.Ini juga terjadi pada masyarakat kaum India.Dengan anutan agama asal ialah Hindu,kini terdapat juga kaum India yang sudah manganuti agama Buddha dan Islam.Di sinilah kewujudan masyarakat majmuk atau pluralistik mula terjadi. 1.4.2 Pemecahan etnik kepada subetnik berdasarkan negeri: Selain itu antara faktor lain ialah pemecahan setiap etnik kepada subetnik berdasarkan negeri melalui dialek bahasa dan unsur-unsur budaya.Jika dulu sebelum merdeka melayu dikenali dengan melayu sahaja tetapi apabila berlaku perkembangan dari perhubungan dan ilmu pengetahuan maka wujudlah Melayu Banjar,Melayu Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 Jawa,Melayu Minangkabau,Melayu Johor-Riau dan subetnik yang lain lagi.Bagi Cina pula dapat dipecahkan kepada dua kumpulan subetnik utama iaitu Hokien dan Kwangtung.India terbahagi kepada subetnik seperti Punjabi,Selon,Tamil dan Telegu.Di Sabah dan Sarawak pemecahan setiap etnik kepada subetnik begitu jelas sekali.Sabah sahaja mempunyai lebih dari 9 subetnik utama manakala Sarawak dalam lingkungan 12 subetnik terdapat di negeri tersebut.Ini menunjukkan pembentukan masyarakat plurilistik selepas merdeka di Malaysia lebih ketara. 1.4.3Pluralistik melibatkan dasar kerajaan,migrasi dan perbandaran: Faktor ketiga adalah melibatkan dasar kerajaan,migrasi dan perbandaran.Dasar Kerajaan Malaysia antaranya Dasar Perindustrian Negara yang mana kerajaan menubuhkan kawasan Zon Perindustrian Bebas contohnya di Sungei Way,Teluk Penglima Garang,Bayan Lepas,Perai dan lain-lain tempat lagi.Selain itu Dasar Pertanian Negara dengan merujuk terbentuknya Kamus FELDA(Lembaga edisi Kemajuan Tanah proses Persekutuan).Migrasi Dewan Keempat,sebagai pergerakan penduduk dari satu tempat ke tempat yang lain bagi tujuan menetap secara tetap atau sementara.Perbandaraan pula proses berterusan yang melibatkan kawasan bandar menjadi bandar.Ketiga-tiga perkara ini secara tidak langsung menjadi antara penyebab kepada pembentukan masyarakat pluralistic di Malaysia.Peluang pekerjaan yang ditawarkan,kemudahan asas yang lengkap,taraf pendidikan yang terbaik antara faktor mempengaruhi masyarakat untuk bergerak atau berpindah dari tempat asal mereka. Penglibatan dasar kerajaan Pembentukan masyarakat pluralistik Pemecahan etnik kepada subetnik mengikut negeri Perbezaan pada anutan agama Rajah 1.4a: Faktor Pembentukan Masyarakat Pluralistik di Malaysia Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 1.5 Kesan Terhadap sosiobudaya di Malaysia: 1.5.1Politik: Sebelum merdeka,matlamat dan ideologi masyarakat adalah berdasarkan kepada perkauman.Ketika masa tersebut,parti politik berdasarkan kaum lebih diutamakan.Di dapat dilihat apabila Dato¶ Onn Jaafar mewujudkan Parti IMP di mana parti politik ini menggabungkan semua kaum ketika itu.Sebalik penubuhan Parti IMP ini,terdapat bantahan daripada ahli UMNO ketika itu yang menentang sehabis-habisnya cadangan tersebut.Bagi mereka,parti melayu adalah melayu sahaja.Kewujudan Parti IMP ketika itu adalah sebagai langkah awal Dato¶ Onn Jaafar untuk mewujudkan kesepakatan kaum sebagai fokus utama dan syarat penting oleh pihak Inggeris untuk memberi kemerdekaan terhadap Tanah Melayu ketika itu.Akhirnya melalui perbincangan bersama maka kata sepakat tercapai.Maka dengan itu wujudlah Parti Perikatan,gabungan UMNO,MCA dan MIC. Pelbagai kaum disatukan dalam satu gabungan parti politik.Secara amnya,perkonsian kuasa politik ini dapat dilihat bermula di tahun 1950-an.Gabungan dan pembentukan Parti Perikatan membolehkan mereka memenangi Pilihanraya Majlis Persekutuan pertama pada tahun 1955.Kejayaan yang diperolehi dalam pilihanraya memberikan politik percampuran antara etnik µSatu kesahan dan Kebolehpercayaan´.Petikan kata daripada sumber Pengajian Malaysia,Kenegaraan dan Kewarganegaraan. Jelas menunjukkan kepada kita,kesan sosiobudaya di bawah aspek politik ialah pada proses pilihanraya yang dijalankan.Berlaku perubahan yang lebih bersistematik dengan pemerintahan demokrasi berparlimen.Pemilihan bagi ahli Dewan Undangan Negeri dan Parlimen selepas merdeka tidak lagi berdasarkan kaum tetapi lebih kepada ketrampilan diri seseorang calon meliputi aspek kepimpinan.Dengan pegangan falsafah ³Dari rakyat kepada rakyat dan untuk rakyat tanpa mengira kaum´,pembahagian kerusi bertanding adalah selaras. Di sini hasil daripada pembentukan masyarakat pluralistik maka berlaku perubahan pada sistem dan corak politik di Malaysia. Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 1.5.2Perlembagaan: Perlembagaan Tanah Melayu berlaku penerusan daripada perlembagaan lama tetapi mengalami penambahan dan kesesuaian mengikut masa.Aspek utama yang ditekan dalam perlembagaan ialah mengenai bahasa rasmi,agama rasmi dan kewarganegaraan.Ketiga-tiga faktor ini diselaraskan dan disesuaikan mengikut perubahan kepada kehidupan masyarakat plurilistik di Malaysia.Faktor-faktor inilah antara faktor utama yang mengalami penambahan dan kesesuaian pada Perlembagaan Tanah Melayu. Aspek Bahasa.Termeterai dalam Perkara 152 Perlembagaan Malaysia kini.Keperluan kepada satu Bahasa Kebangsaan menjadi bahasa pertuturan umum dan bahasa rasmi negara dalam menyatupadukan rakyat atau masyarakat majmuk di Malaysia.Petikan kata-kata seorang tokoh bahasa di Malaysia,³Pihak bimbang akhirnya beruntung,pihak berbangga hanya dapat terus berbangga´.Ini berlandaskan kepada pencanggahan pendapat ketika Bahasa Melayu diangkat sebagai bahasa rasmi.Kaum Melayu terus megah dan berbangga bahasanya dijadikan bahasa ibunda dan pembentukan jati diri nasional berteraskan bahasa ibunda.Bagi kaum lain pula,mereka pada mulanya bimbing yang mana akan melemahkan warisan budaya mereka.Kini boleh berbangga kerana mempunyai kemahiran bahasa lain di samping bahasa ibunda sendiri. Melalui aspek agama pula,Islam sebagai agama rasmi persekutuan.Namun begitu bagi penganut agama lain mereka masih boleh mengamalkan agama mereka di negara ini.Beberapa tindakan positif diambil oleh kerajaan sebagai menjaga hubungan antara kaum di Malaysia bagi mengekalkan keharmonian masyarakat majmuk kini.Tindakan pertama adalah pada rukunegara.Prinsip pertama rukun negara yang menekankan kepada kepercayaan kepada tuhan menjadi landasan utama masyarakat di Malaysia.Selain itu,kurikulum yang digubal dalam pendidikan mengalami penyesuaian terhadap kepelbagaian kaum di Malaysia.Pendidikan Islam wajib diajar di sekolah tetapi bagi penganut agama lain mereka diajar subjek pendidikan moral ataupun boleh mengambil Knowledge. subjek berlandaskan agama masing-masing seperti subjek Bible Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 Bagi kewarganegaraan pula,pelbagai penyesuaian diambil oleh kerajaan.Kedudukan ini memberikan hak,faedah dan kemudahan tertentu.Pembentukan masyarakat pluristik di Malaysia terbentuk hasil daripada kesan syarat pemerolehan kewarganegaraan Malaysia.Terdapat 4 penentu yang membolehkan seseorang mendapatkan taraf warganegara Malaysia.Antara faktornya ialah: 1. Jus Soli: y Bagi seseorang yang lahir di Malaysia secara automatik mendapat taraf warganegara melalui syarat: i. Ibu atau bapanya warganegara Malaysia. ii. Ketika lahirnya,ibu atau bapanya telah tinggal dan bermastautin di Malaysia. iii. Ketika kelahirannya dia tidak mempunyai kewarganegaraan manamana negara. 2. Jus Sanguinis: y Merujuk kepada undang-undang mengikut keturunan bapa darah dan yang menekankan dilahirkan. y kedudukan kewarganegaraan seseorang Jika bapa seseorang yang dilahirkan itu adalah warganegara Malaysia,dia juga menjadi warganegara tidak kira jika dia dilahirkan di luar negeri. 3. Perkahwinan: y Memberikan hak kepada seseorang wanita asing yang berkahwin dengan seorang warganegara Malaysia untuk memohon menjadi warganegara. 4. Naturalisasi: y Perkara 19 Perlembagaan Malaysia memperuntukan peluang menjadi warganegara Persekutuan. y Jelaslah Perlu mengangkat sumpah taat setia kepada Persekutuan. masyarakat majmuk juga memberi kesan terhadap Malaysia kepada pemastautin yang tidak lahir di pembentukan perlembagaan negara terutama kepada aspek bahasa,agama dan kewarganegaraan. Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 1.5.3 Pendidikan: Melalui pendidikan menentukan jati diri bangsa Malaysia.Pendidikan menjadi landasan menyemai dan memperkukuhkan unsur-unsur perpaduan dalam masyarakat pluralistik.Bermula dengan Penyata Razak dan berakhir dengan Kurikulum Baru Sekolah(KBSR dan KBSM) yang digunakan kini.Tujuan utama perubahan demi perubahan yang berlaku pada sistem pendidikan bertujuan untuk memperkasakan pemupukan semangat perpaduan dan kewarganegaraan serta membina kesetiaan,kebanggaan terhadap bangsa dan negara Malaysia. Penubuhan Tabika Perpaduan,Taman Bimbingan Kanak-Kanak(KEMAS),pengajaran subjek Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan di sekolah kebangsaan merupakan langkah yang diambil bagi kepentingan masyarakat majmuk atau pluralistik di Malaysia. Pengenalan dan pembaharuan yang berlaku dalam sistem pendidikan negara adalah sejajar dengan usaha kerajaan untuk memperkasakan jati diri pelajar di Malaysia.Melalui perubahan ini para pelajar dapat menambah pengetahuan dan kesedaran betapa murninya kehidupan sebagai satu masyarakat majmuk di Malaysia.Melalui ini juga kesan terhadap pergaulan pelajar juga menjadi lebih mudah dan lebih memahami antara satu sama lain. 1.5.4Ekonomi: Pada aspek ekonomi,jurang purata pendapatan antara kumpulan etnik(kaum) dilaporkan dalam Rancangan Malaysia Ke-9 jelas belum mencapai keseimbangan.Ini memerlukan iltizam yang kuat daripada semua pihak unuk merapatkan jurang yang sedia ada.Petikan kata-kata Perdana Menteri Malaysia pada Majlis Pembukaan Multimedia Asia 1996 mengenai Koridor Raya Multimedia di Kuala Lumpur pada 1 Ogos 1996: ³MSC akan secara tidak langsung mengubah sikap jati diri antara etnik,bangsa dan negara serta saling lengkap-melengkapi dalam aspek ekonomi´. Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 Daripada petikan kata-kata ini menunjukkan kerajaan komited untuk melakukan apa sahaja bagi merapatkan jurang ekonomi antara kaum di Malaysia.Melalui wawasan 2020,fokus terhadap Pembangunan Koridor Raya Multimedia(MSC).Salah satu cabaran dalam wawasan 2020 adalah adil dari segi ekonomi,agihan kekayaan negara ,wujudkan perkongsian sepenuhnya,maka jika masih ada pengenalan kaum mengikut fungsi ekonomi maka akan berlaku kemunduran pada kaum tersebut. Selain itu kerajaan menggubal RRJP2(1991-2000),Dasar Pembangunan Nasional menggantikan DEB tetapi masih mengekalkan dua objektif DEB iaitu: 1. Membasmi kemiskinan. 2. Menghapus ketidakseimbangan ekonomi. Maka di sini jelas,berteraskan matlamat mengurangkan isu ketidakseimbangan ekonomi antara kaum bagi mewujudkan satu masyarakat pluralistik yang terbaik.Saling melengkapi antara satu sama lain.Ini merupakan salah satu kesan sosiobudaya yang berlaku apabila pembentukan masyarakat pluralistik atau majmuk di Malaysia. Politik Wujudnya gabungan parti pelbagai kaum. Pemilihan calon dalam pilihan raya tidak mengikut kaum tetapi lebih kepada ketrampilan diri meliputi aspek kepimpinan. Perlembagaan Bahasa Kebangsaan Agama Rasmi Kewarganegaraan Kesan terhadap sosiobudaya di Malaysia apabila terbentuknya masyarakat Pluralistik di Malaysia. Pendidikan Memperkasakan pemupukan semangat perpaduan dan kewarganegaraan Penubuhan Tabika Kemas,Tabika Perpaduan,Subjek Sivik Ekonomi Merapatkan jurang ekonomi antara kaum Fokus kepada Pembangunan Koridor Raya Multimedia(MSC) Rajah1.5a: Kesan terhadap sosiobudaya di Malaysia Masyarakat Pluralistik di Malaysia WAJ 3106 1.6 Kesimpulan: Apabila masyarakat yang terdiri daripada berbagai kaum memahami sejarah kelahiran dan asal keturunan mereka dengan tidak merasakan bangsa lain adalah hina maka ia akan menuju kepada persaudaraan,kasih sayang dan kesejahteraan dalam ruang lingkup kemanusiaan sejagat.Prinsip dan hakikat kemanusiaan inilah yang menjadi dasar perpaduan dan penceraian kesatuan dalam masyarakat pluralistik di Malaysia.Ubahan dan petikan kata dari artikel keluaran Dunia Islam edisi Oktober 1992.