Бїгінгі нґмірде: Ќазаќ хандыєына арналєан Ресейдегі халыќаралыќ конференция 3-бет Елімніѕ ержїрек перзенті 4-бет Мəрт тўлєа 12-бет Гаућартґбе 16-бет №222 (28700) 19 ҚАРАША БЕЙСЕНБІ 2015 ЖЫЛ Жолдыбай БАЗАР, «Егемен Қазақстан». Бірінші кезекте отырыстың күн тəртібін бекітіп алған депутаттар алдымен Мемлекеттік қызмет ту- ралы заңға қатыс ты Пре зи дент Нұрсұлтан Назарбаев тың қар- сылықты ұсынысын қара ды. Түсіндіре кетер болсақ, биылғы жылдың 22 қазанында Парла мент қабылдаған заң Президенттің қол қоюына жолданған-ды. Өз кезе- гінде Мемлекет басшысы бұл құ- жат тың маңыздылығын атап көр- сете отырып, ескерілуі тиіс жайт- тарды да алға тартқан. Депутаттар ал дында осыған қатысты арнайы хабарлама жасаған Президент Əкім шілігінің Басшысы Нұрлан Нығматулин: – Негізінде Елбасы бұл заң ға жоғары баға берді. Бірақ Пре зи- дент осы заңның кейбір талап тары мемлекеттік аппаратты жаңар- тудың міндеттеріне сəйкес кел- мейтінін атап өтті. Ол – мемлекеттік саяси қызметте болу жəне оны тоқтату нормасына байланысты. Жалпы, Президент мемлекеттік саяси қызметкерлер мемлекеттік əкімшілік қызметкерлермен бір- дей зейнет жасына жеткенде мемлекеттік қызметті тоқтату керек деп есептейді. Бұл жердегі мəселе өкілеттік мерзім Конституцияда, заңдарда бекітілген тұлғаларға, Мемлекет басшысының шешімі бойынша өкілеттігін бес жылға ұзартатын Президент тағайындаған мемлекеттік саяси қызметшілерге қатысты. Сондықтан, Елбасы аталған заңды Парламентке қайта талқылауға жолдап отыр, – деді. Нақтылай айтқанда, Президент заңның 16-бабы 1-тармағын жаңа редакцияда жазуды, 59-бапты толықтыруды ұсынған. Нəти же- сінде, депутаттар Елбасы ұсыны- сын толық қолдап, заң Мемлекет басшысы ұсынған нормалар бо- йынша қабылданатын болды. Бұдан кейін «2015-2017 жыл- дар ға арналған республикалық бюд жет туралы» Заңға өзгерістер енгі зу туралы» заң жобасы бойын- ша қорытынды əзірлеу мəселесі тал қы ға түсті. Бұл жөнінде Қаржы жəне бюджет комитетінің төрайы- мы, депутат Гүлжан Қара құсова баян дама жасады. Оның айтуын- ша, Қаржы жəне бюджет коми- теті аталған заң жобасын қарап, қо ры тындысы үстіміздегі жылдың 18 жел тоқсанына дейін дайын бо- лады. Жақсыбай САМРАТ, «Егемен Қазақстан». Отырысты ашқан Г .Əб- д і қ а л ы қ о в а Е л б а с ы н ы ң тап сырмасымен оралмандар мəсе- лесіне байланысты көші-қон сая- сатына қазір қатты назар ауда- ры лып жатқанын айтты. Тəуел- сіздік жылдарында Қазақ станға 960 мыңнан аса адам қоныс ауда- рып, олардың бəрі де азамат тық алды. Енді Қазақстан Респуб- ликасының Тұңғыш Президенті күнінің қарсаңында Президент тиісті Жарлыққа қол қойғаннан кейін тағы да 734 адам Қазақстан азаматы атанатын болады. Бұл сан бұрынғы жылдармен салыс- тырғанда əлдеқайда көп, деді Мемлекеттік хатшы. Сонымен қатар, Қазақстан азаматтығынан шыққысы келгендердің өтініштері де қаралды. Олардың саны кел- гендерден бірнеше есе аз. Комиссия отырысында «Көші- қон туралы» Заңға енгізілген өз- герістер мен толықтырулар тура- лы да талқылау жүрді. Соны мен қатар, күн тəртібі бойынша Ішкі істер, Денсаулық сақтау жəне əлеу меттік даму минис тр лік тері- нің ағымдағы жылы орал ман - дарға қатысты мемлекеттік сая- сат мəселелері жөніндегі жұмыс- тарының нəтижелері талқыланды. Отырыс қорытындысы бой- ынша, комиссия мемлекеттік органдарға нақты ұсынымдар мен тапсырмалар берді. Азаматтыєымызды алушылар саны айтарлыќтай артты Ақордада Мемлекеттік хатшы Гүлшара Əбді қа лықованың төрайымдығымен Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Азаматтық мəселелер жөніндегі комиссияның отырысы болып өтті. Алдаєы їш жылдыѕ бюджеті екшелді Кеше палата Спикері Қабиболла Жақыповтың төра ға- лығымен Мəжілістің жалпы отырысы өтті. Премьер-Министр Кəрім Мəсімов бастаған Үкімет мүшелері қатысқан бұл жи- ында күн тəртібіне сегіз мəселе шығарылды. Сұңғат ƏЛІПБАЙ, Лəйла ЕДІЛҚЫЗЫ, «Егемен Қазақстан». Елбасы отырысты ашардағы сөзінде дағдарыс толқыны белең ала бастаған қазіргі шақтың еліміз үшін оңай болып отырмағанын айта келе, бүгінгі отырыста Үкіметтің осыған сəйкес жүргізіп жатқан жұмыстарының барысы қаралатынын атап өтті. Мемлекет басшысы қалып- тасқан экономикалық жағдайда оған бейімделуге жəне əрі қарай дамуға қажетті мүмкіндіктерді табу маңызды екенін атап өтті. Бүгінде мемлекеттік шығыстар 1,5 триллион теңгеге қысқарды жəне ол ауыртпалықсыз жасал- ды. Бюджеттің кіріс бөлігіндегі қиындықтарға қарамастан, мем- лекет тарапынан əлеуметтік кепілдіктер уақтылы орындалуда. Бұл өте маңызды, деді Қазақстан Президенті. Нұрсұлтан Назарбаев Үкімет пен Парламент «100 нақты қадам» Ұлт жоспары аясында бірлескен ауқымды жұмыс ат қар ғанын, нəтижесінде 2016 жыл дың 1 қаңтарына дейін барлық инс- титуттық реформаларды жүзеге асы ру дың заңнамалық негізі қамта- масыз етілетінін айтты. Мемле- кет басшысы əлемдік экономи ка өсімінің баяулауы негізгі шикізат тауарларына сұраныс пен бағаның төмендеуі жағдайында, сондай-ақ, теңгенің еркін айналым бағамына көшуге байланысты дағдарысқа қарсы жүйелі жəне жедел шаралар қабылдау қажеттігі туындайтыны- на назар аударды. Атап айтқанда, Қазақстан Президенті дағдарыс өзінің теріс салдарларымен бірге отандық экономиканы қайта құрылымдау үшін, оның бəсекелік қабілетін арттыру үшін жаңа мүмкіндіктер беретініне тоқталды. Өзінің бəсекеге қабілетін көрсеткен күшті компаниялар ғана қалатын уақыт келді. Қалғандары кетуі тиіс, олардың орнына заманауи менедж мент, жаңа маркетингтік стратегия, жаңа мамандар əкелетін жаңа басқарушылар келеді. Бұл үдерістердің айқын регламенттелуі жəне ашық заңнамалық негізі бо- луы тиіс, деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев Пар ла- мент оңалту жəне банкроттық ту- ралы заңнамаға меншік иесін ау- ыстыру жəне кредитордан қорғау тетіктерін жақсартатын түзетулер қабылдағанын айтты. Осы құжат арқылы кəсіпорынды қаржылық сауықтыру мақсатында қарызды қайта құрылымдау мəселесін қарызгер мен қарыз беруші бірлесіп шешетін, төлем қабілетсіздігін реттеудің жаңа жүйесі қаланады. Банкроттық үдерісі – күйреп қалу емес, кəсіпорынды дамудың жаңа деңгейіне шығару ғана. Бұл ретте осы үдерістің артық-кемін егжей- тегжейлі түсіндіретін, ойланып істейтін қажырлы еңбек қажет, деді Қазақстан Президенті. Елбасы жекешелендірудің екінші «толқынының» қарқыны жеткіліксіз екеніне тоқталды. Осы науқанды бастағалы бəсекелік ортаға небəрі 2013 нысан берілді. Менің тапсырмам бойынша Үкі- мет мемлекет иелігінен алу жə не жекешелендіру амалдарын түбе- гейлі қайта қарады, олар бүгінде Парламентте қаралып жатқан жаңа заң жобасында көрініс тапты. Үкіметке ұлттық холдингтер мен республикалық меншіктегі мей- лінше ірі 65 кəсіпорынды, сондай- ақ, «Самұрық-Қазына» қорының 182 еншілес кəсіпорнын қамтитын жекешелендіру нысандарының басымдығы бар тізбесін бекітуді жəне оны дереу жүзеге асыруға кірісуді тапсырамын. Бұл ретте нысандарды жекешелендіруге беріп қана қоймай, олардың са- тылым алдындағы дайындығын қамтамасыз ету керек, деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті жа- рия ету, заңдастыру аясындағы көрсеткіштің көлемі жеткіліксіз екеніне назар аударды. Науқан жарияланғалы бері небəрі 388,5 млрд. теңгенің мүлкі жария етіл- ген. Жекешелендіру мен заң- дастыру – бизнесмендердің жаңа легін қалыптастырудың жолы. Осыған байланысты ауқатты адам- дарды осы науқанға қатысуға ша қырамын. Жекешелендіруге Қа зақстан компанияларының қатыс қаны маңызды. Заңдастыру – мемлекеттік қызметшілерден басталып, барлық азаматтарға бір дей міндетті болатын табыс- тар мен шығыстарды жалпыға бірдей жария ету алдындағы соңғы əрекет. Бүгінде мүлікті заңдастыру үшін мейлінше қолайлы жағдай жасалған. Енді Үкімет заң аясын- дағы барлық актілерді қысқа мер- зімде қабылдауы жəне оларды əкімдермен бірлесіп тиімді жүзеге асыра бастауы тиіс, деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев мемлекет- жекеменшік серіктестігінің түр- лі пішіндері экономиканың бар- лық саласында қолданылып, инфра құ рылымды, соның ішінде əлеу меттік инфрақұрылымды дамы тудың негізгі тетігіне айна- луы тиістігін атап өтті. Бүгін де мемлекет-жекеменшік серік тес- тігін қолдану үшін барлық жағ дай жасалған, тиісті құқықтық-нор- мативтік актілер қабылданған. Бірақ əлі күнге ойдағыдай тиім ді- лігі жоқ. Мемлекеттік органдар мен жəне міндетті түрде əкімдік термен мемлекет-жекеменшік серік- тестігін енгізу мəселелері жөнінде кең ауқымды əдістемелік жұмыс жүргізу қажет, деді Қазақстан Пре- зиденті. Мемлекет басшысы бұл орай- да халыққа мемлекет-жеке мен шік серіктестігінің негізгі қағидат- тарын түсіндірудің қажеттілігін жəне соның аясында шетелдік ин- вестициялар тарту жұмыстарын күшейту керектігін айтты. Елбасы елде жүзеге асы- рылып жатқан индустриялық- инновациялық жəне «Нұрлы Жол» бағдарламалары өнеркəсіпті жəне инфрақұрылымды дамытуға зор ықпал ететінін атап өтті. «Нұр- лы Жол» аясында автокөлік магис тральдарының құрылысына ғана 70 мыңдай адам тартылған. Сон дай-ақ, бірқатар əлеуметтік маңызы бар іс-шаралар жүзеге асырылуда. Бағдарлама аясында бө лінген қаражатты дер кезінде жəне тиімді игеру қажет, деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев қазір- гі жағдайды ескере отырып, ин дус трияландырудың екінші бес жылдығын жандандыру қа- жеттігіне назар аударды. Инвес- тициялық белсенділік пен сұраныс төмендеуде, ал бəсеке тек күшейіп келеді. Сондықтан индустриялық- инновациялық бағдарламаны жан- дандыру барысында өнімділік пен тиімділікті арттыруға, өнімділігі аз салаларды қолдаудан бас тартып, алдымен экспортқа бағытталған перспективасы барын ғана таңдауға ден қойған жөн, деді Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы өткен жыл- дары көптеген индустриялық жобалар іске қосылғанын айтты. Алайда, солардың көпшілігі қазіргі жағдайда бəсекеге қабілетсіз бо- лып, мемлекеттік қолдаудың есебінен ғана тұр. Осының бəрі сан қуалаудың салдары. Өңір бас- шылары кім көп құрылыс салады деген жарыс ұйымдастырды. Енді бұл кəсіпорындар жұмыс орын- дарын қысқартатынын мəлімдеп, Үкіметтен көмек сұрап жүгіріп жүр. Мұның бəрі өзектілендірілген индустриялық-инновациялық бағ- дарламада ескерілуі тиіс. 2016 жыл дың 1 сəуірінен бастап біз бағ дарламаның жаңа пішімі бо- йынша жұмыс істеуге тиіспіз, деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті соң ғы уақыттары біздің елмен ынты мақ- тасқысы келетін əлемнің жүзден астам ірі компаниялары басшыла- рымен кездескенін айтты. Əлемде Қазақстанда бизнес жүргізуге де- ген зор қызығушылық бар. Менің жыл басынан бері мемлекет бас- шыларымен өткен кездесулерімнің барысында Ұлыбритания, Фран- ция, Қытай, Жапония сияқты эко но микалық жағынан қуатты елдердің инвесторларымен жалпы құны шамамен 46 млрд. доллар бо- латын 130 келісімге қол қойылды. Осы уағдаластықтарды жүзеге асыру бізге əлемдік нарықта сұра ныс бар тауарлар өндіруге, мың даған жаңа жұмыс орын- дарын ашуға мүмкіндік береді. Сон дықтан, Үкімет пен əкімдер осы келі сімдерді жүзеге асыруға кірісіп, қатаң мониторинг жасауы тиіс, деді Мемлекет басшысы. Н ұ р с ұ л т а н Н а з а р б а е в ин вестициялық заңнаманы жетіл- діру, инвестициялық субсидиялар мен салық артықшылықтарын ен гізу, шетелдік жұмыс күшін əке лу үдерісін жеңілдету, виза- сыз кіру қарастырылған елдер тізімін ұлғайту сияқты шара лар қағаз жүзінде қалып қой мауы тиістігін айтты. Біздің ведомство- ларымыздың арасында инвестиция тарту мəселесінде үйлесім жоқ. Бүгінде инвестор үшін «бір терезе» болмай тұр. Мен министрлер мен əкімдер инвестор тартуға тікелей жауапты екенін бірнеше рет айтқан болатынмын. Бұл жұмыс нақты нəтижеге – инвестициялық жо- баны жүзеге асыруға бағытталуы тиіс. Бізге, сірə, салалық минис- трлер мен əкімдердің қанша ин- вестиция тартқаны жəне қанша жұмыс орнын ашқаны жөнінде рейтинг енгізу керек шығар, деді Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы, сондай-ақ, кəсіпкерлікті қолдау жəне бө лін- ген қаражатты сапалы игеру жө- ніндегі жұмыстарды тиімді жүр- гізу қажеттігіне де назар аударды. Елбасы «Самұрық-Қазына» қо- ры активтерінің құрылымы оның шағын əрі тиімді басқарылуын қамтамасыз ететін межеге дейін оңтайландырылуы керектігін айтты. Қордың барлық вертикалі б о й ы н ш а ф у н к ц и я л а р д ы ң оңтайлануын батыл енгізіп, тиімсіз шығыстарды қысқарту қажет. Мен сатып алудың халықаралық тəжірибеге негізделген жаңа моделі мен демеушіліктің жаңарған үлгісін қолдаймын. Қордың өзінің ғана емес, оның еншілес ұйымдарының да шетелдердегі өкілдіктерінің санын қысқарту мəселесін қарастыру керек, деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев бұларды ұстап тұру үшін жыл сайын орасан қаражат жұмсалатынын, Қаржы министрлігі бюджет қаражаты шығыстарын жіті қадағалауы керектігін атап көрсетті. Экономика жаѕа жаєдайда жўмыс істеуге бейімделуі тиіс Кеше Ақордада Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың төрағалық етуімен Үкіметтің кеңейтілген отырысы бо- лып өтті. Отырыста еліміздің əлеуметтік-экономикалық дамуының биылғы жылдың 10 айындағы қорытындысы, индустриялық-инновациялық бағдарламаны жүзеге асыру жайы, сондай-ақ, «Самұрық-Қазына» ұлттық əл-ауқат қоры» АҚ-ты трансформациялау жөніндегі тапсырманың орындалу барысы қаралды. (Соңы 2-бетте). (Соңы 2-бетте). www.egemen.kz2 19 қараша 2015 жыл (Соңы. Басы 1-бетте). (Соңы. Басы 1-бетте). Күн тəртібі бойынша үшін- ші болып «Қазақстан Респуб- ликасының Ұлттық қорынан 2016- 2018 жылдарға арналған кепіл- дендірілген трансферт туралы» заң жобасы қаралды. Осы ған орай баяндама жасаған Ұлт тық экономика министрі Ерболат Досаев үш жылдық жоспар дың параметрлерін қайта қарау да Ұлттық қордан берілетін кепіл- дендірілген трансферттің жыл сайынғы мөлшері, орташа жыл дық есептік айырбас бағамы айқын- далғанын жеткізді. Қаралған мəселеге қатысты сөз алған Қаржы жəне бюджет ко митетінің мүшесі Қожахан Жа- бағиев аталған заң жобасының за- ман талабына сай түзілгенін атап өтті. Нəтижесінде, депутаттар заң жобасын мақұлдады. Депутаттар бұдан кей ін «2016-2018 жылдарға арналған рес публикалық бюджет тура- лы» заң жобасын талқылауға кірісті. Бұл талқылау бойынша сөз алған Ұлт тық экономика министрі Ерболат Досаев: – Біз мынадай болжамдар- ды бе кітуді көздеп отырмыз: 2014 жылғы базаны 982,1 млрд. теңге ге ұлғайту есебінен 2015 жылғы ІЖӨ көлемінің түзетілуін; 1 АҚШ долларының есеп айы- рысу бағамының 250 теңгеден 300 тең геге дейін өзгеруін, мұнай баға сы 2016-2017 жылдары бір бар реліне 40 АҚШ доллары жə- не 2018-2020 жылдары бір бар- реліне 50 АҚШ доллары деңгей- ін де сақталатын əлемдік тауар на- рық тарындағы үдерістерді ескере оты рып, нақтыланды. Ал метал- дардың əлемдік бағасының орташа жылдық өсу қарқыны бес жылдық кезеңде 2,4% деңгейінде болжана- ды, – деді. Сондай-ақ, министр 2016 жылы номиналды ІЖӨ-нің өсуі 45 530,5 млрд. теңге көлемінде болжана- тынын айтты. Оның айтуынша, бұл – тамызда мақұлданған көр- сет кіштен 1 525,3 млрд. теңгеге артық. Ал бұдан кейінгі өсу 2020 жылға қарай 63 991,5 млрд. тең- геге дейін (2 470,4 млрд. теңге артық) жетеді деп күтілуде, деді. Министрдің дерегінше, жан басы- на шаққандағы ІЖӨ көлемі 2016 жы лы 8,6 мың АҚШ долларына, ал 2020 жылы 11,5 мың АҚШ дол- ларына дейін өспек. – 2020 жылы тау-кен өнер кə- сібінің 6,8 пайызға өсуі есебінен 2020 жылы 4,0%-ға дейін, ал келер жылы 0,4%-ға дейін өседі деп бол- жануда. Мұнай өндіру көлемі де бұған дейін мақұлданған деңгейде сақталып, 2016 жылы – 77,0 млн. тоннаны, 2017 жылы – 79,0 млн. тоннаны, 2018 жылы – 82,0 млн. тоннаны, 2019 жылы – 84,0 млн. тоннаны жəне 2020 жылы 92,0 млн. тоннаны құрайтын бола- ды, – деді Е.Досаев. Сондай-ақ, ол 2016 – 2020 жылдары ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемінің орташа жылдық өсімі 2,8% деңгейінде өзгеріссіз қа ла ты- нын жеткізді. Сонымен қатар, ми- нистр жылдық инфляция деңгейі 2016-2017 жылы – 6-8%, 2018 – жылы 5-7%, ал 2019 жылы 4-6% шамасында болжанып отырғанын мəлімдеді. Отырыс барысында Қаржы ми нистрі Бақыт Сұлтанов, Ұлт- тық банк төрағасы Данияр Ақы- шев баяндама жасап, өздері басқарып отырған салалар бойын ша тұшымды мəліметтер берді. Ұлттық банктің жаңа төр- ағасы Бірыңғай жинақтаушы зей нет ақы қорының активтерін инвестициялауға назар аударды. – Қазіргі экономикалық жағ дай- ларды ескере отырып, ағымдағы ин- вестициялау құрылымын өзгерту қажеттігі туындауда. Дегенмен, негізгі міндетіміз – халықтың ж и н а ғ а н з е й н е т а қ ы л а р ы н қауіп сіздікте сақтау. Өзге мəселе- лердің барлығы екінші сатыда. Сондықтан зейнетақы қоры қа- ражатын пайдалану жөніндегі барлық ұсыныстар тек олардың қауіпсіздігі қамтамасыз етілген жағдайда қаралуы тиіс, – деді ол. Осы орайда, Д.Ақышев Ұлттық банк Үкіметпен бірлесе отырып, Зейнетақы қоры қаражатын үлес- тірудің ашық тетіктерін жасауға дайын екенін жеткізді. Ал Бақыт Сұлтанов депутат- тардың ұсынысын ескере отырып, 2016-2018 жылдары білім мен ғылымға 1 трлн. 165,4 млрд. теңге бағыттау көзделіп отырғанын, оның ішінде 399,3 млрд. теңгесін 2016 жылы бөлу қарастырылғанын айтты. Сонымен қатар, ол эконо- мика саласындағы техникалық- кəсіби жəне жоғары оқу орында- рынан кейінгі білімі бар білікті ма- мандарды дайындауға министрлік үш жылда 456,8 млрд. теңгені шығындауды жоспарлағанын, 2016 жылы осы мақсатқа 152,3 млрд. теңге бөлінгелі отырғанын жеткізді. Депутаттар тарапынан қой- ылған сауалдарға байланысты сөз алған Үкімет басшысы К.Мəсімов Елбасының бес институттық рефор- масы төңірегіндегі үлкен заңнама топтамаларын қабылдағаны үшін Мəжіліс депутаттарына алғысын айта отырып: «Жалпы, негізгі экономикалық саясаттың өзегіне келсек, бұл ретте, ең бірінші ке- зекте 2007-2009 жылдардағы дағдарыстан қазіргі қалыптасқан дағдарыстың ерекшелігіне назар аударуға тиіспіз» , – деді. Оның пікірінше, Қазақстан өзгермелі экономикалық ахуалға бейімделуі керек. Министрлердің баяндама- сынан кейін депутаттар Үкімет мүшелеріне сұрақ қойып, олар- дан нақты жауаптар алды. Осыдан кейін, депутаттар заң жобасын дауысқа салып, оны мақұлдады. Жалпы, бұл күні отырыста жоғарыдағы мəселелермен қатар, «Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына та- уарларды əкелу мен олардың айналысының кейбір мəселелері туралы хаттаманы ратификация- лау туралы» заң жобасы, «Атом энергиясын пайдалану туралы» заң жобасы (екінші оқылым), «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне атом энергиясын пайдалану мəсе- лелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы (екінші оқылым), сондай- ақ, Парламент Мəжілісінің депута- ты Əмірхан Рахымжановтың өкі- леттігін мерзімінен бұрын тоқтату туралы мəселелер қарастырылды. Өз кезегінде аталған заң жобалары депутаттар тарапынан мақұлданды. Ал Əмірхан Мұратбекұлы Ра хым- жанов Білім жəне ғылым министр- лігінің жауапты хатшысы қыз меті- не тағайындалғандықтан, оның депутаттық өкілеттілігі тоқта- тыл ды. Жалпы отырыс барысында депутаттар Үкімет назарына ал- дағы уақытта ескерілуі тиіс бір- қатар өзекті мəселелерді атап көр сетті. Олардың басым бөлігі ауыл шаруашылығына, əлеуметтік салаға, қаржы үнемдеу ісіне қа- тысты болды. Мемлекет басшысы қордың қажетті мөлшерде жоғары білік- тілігі жəне жеткілікті тəжірибесі бар қызметкерлері болуға тиістігіне назар аударды. Қазіргі сəтте қорда «айналмалы есіктер» қағидаты бойынша мемлекеттік органдардан «Самұрық-Қазынаға» жəне кері бағыттағы ротация үрдісі байқалып отыр. Шетелдік тəжірибеде топ- менеджерлер жетістіктері мен бизнес құрылымдарында жұмыс машығы жеткілікті кəсіпқойлар арасынан іріктеледі. Ал бізде қорда, ұлттық компаниялардағы жоғары лауазымдарға өмір бойы мемлекеттік қызметте жұмыс істеген адамдар қабылданады. Сосын ол адамдар активтерді, ком- панияларды мемлекеттік қызметте əкімдікті, департаментті немесе бөлімді басқарғандай əдістермен басқарады. Қордың 6 басқарма мүшесінің 5-еуі бұрын бизнесте бір күн де жұмыс істеп көрмеген, деді Нұрсұлтан Назарбаев. Бұл ретте, Қазақстан Прези- ден ті маңызды орындарға халық- аралық компанияларда та бысты тəжірибелері бар кəсіп қой- ларды тартқан жөн екенін айт- ты. Кеңесшілер тарту барысында олардың алдына өздерін қазақ- стандықтар арасынан алмастыра- тын мамандар дайындау міндетін қойған жөн. Бұл мемлекеттік органдардың барлық бірінші бас- шыларына да қатысты, өйткені, алмастыратын адам іздегенде көбінесе оның төңірегінде дайын кандидатуралар болмай шығады. Жоғары деңгейдегі кадрлар даяр- лау үшін мемлекет көп қаражат шығындайды. Меритократия нормаға айналуға тиіс. Бұл қағидат барлық салада қолданылуы керек, деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев Үкіметке «Самұрық-Қазына» қорын транс- формациялау бағдарламасын жүзеге асыру бойынша қажетті шаралар қабылдауды, 2016 жылғы 1 сəуірге дейін басқарудың жаңа моделі мен құрылымына көшуін қамтамасыз етуді тапсырды. Қазақстан Президенті, сондай- ақ, «Мемлекеттік қызмет туралы» Заңға өзінің вето қойғанын, ол жетілдірілу үшін Парламентке қайтарылғанын айтты. Мемле- кеттік қызметшілердің заңда бекі- тілген зейнет жасына жеткен кезде зейнетке шығуына қатысты нақты ұстанымды айқындау қажет. Бұл Президент тағайындайтын, зей- нетке шығу мерзімі 1 жылдан 5 жылға дейін ұзартылуы мүмкін кейбір лауазымдардан басқа сая- си мемлекеттік қызметшілерге де қатысты қолданылуға тиіс, деді Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы елде қабылдануы тиіс мейлінше нақты шаралар биылғы жыл соңына дейін Қазақстан халқына арналған Жолдауда жария етілетінін айтты. Нұрсұлтан Назарбаев күрделі жағдайда да Үкімет пен өңірлердің əкімдері экономикалық өсімді ынталандыру, жұмыспен қамту жəне халықтың кірістерін қолдау үшін резервтер қарастыруы тиістігін атап өтті. Үкіметтің дағ- дарыстық құбылыстарды ең серу жөніндегі қалыптасқан амал- əдістері мен тетіктері бар еке нін білемін. Биылғы жылға ар нал ған республикалық бюджетті нақ- тылау жəне үш жылдық бюджет өлшемдерін өзгерту жөніндегі Үкіметтің ұсыныстарын мен қол- дадым. Біз бүгінде əлеуметтік маңызы бар көптеген тауар түрлері бағасының өсіп жатқанын көріп отырмыз. Осыған байланысты Үкімет пен əкімдер аса қажетті тауар лар бағасының мониторингін жүр гізу жұмысын жандандыру- лары тиіс, егер қажет болса, ха- лық тың əлсіз топтарына атаулы əлеу меттік көмек арқылы қолдау көр сету керек, деді Мемлекет бас- шысы. Сонымен қатар, Қазақстан Пре- зиденті бағаны ұстап тұру іскер- лік ахуалды нашарлата отырып, бизнеске қысым жасау тетігіне айналмауға тиістігіне назар ау- дарды. Бағаның дəлелді түрде артты рылуы мен пайда табу мақса- тында өсірілуін айқын ажырату қажет. Тауардың шынайы нарық- тық бағасы болуға тиіс. Аса қа- жетті тауарларға қатысты алып- сатарлыққа жол бермеу керек. Барлық өңірдегі ахуалды қада- ғалап отыру қажет. Ең алдымен, бұл үшін жеке жауапкершілік əкім дер мен Үкімет мүшелерінің мой нында болады, деді Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы барлық ба- ғыт бойынша нəтижелі жұмыс та- лап етілетінін айтты. Біздер үшін істеріміздің ар жағында нақ ты нəтижелер, нақты пайда жəне қо- ғамның игіліктері тұратын жаңа кезеңі басталды. Үкіметтің əр мүшесі мен əрбір еңбеккердің қызметі осылай бағаланатын бола- ды. Іс-қимылды, реформалардың жə не еліміздің экономикасының жаңа пішінге көшуінің мезгілі келді, деді Қазақстан Президенті. Үкіметтің кеңейтілген отыры- сында бірқатар ведомство бас- шы лары да сөз алды. Мəселен, Ұлт тық экономика минис трі Ер- болат Досаев биылғы жылғы ел экономикасының бет алу бары- сына, оның ішінде атқарыл ған жұмыстар жайына кеңінен тоқ- тал ды. Қазақстанның биылғы 10 айда ғы əлеуметтік-экономикалық дамуы ның алдын ала нəтижесі жөнін де айтқан министр: «Жаңадан қа был данған «Нұрлы Жол» мем- лекет тік инфрақұрылымдық даму бағ дар ламасы жəне 2015-2016 жыл - дарға арналған Үкіметтің шұ ғыл ша ралары жоспары аясында Қа - зақ стан экономикасының 10 айда - ғы өсімі 1 пайызды құрады»,– деді. Оның айтуынша, тау-кен өнер - кəсібінде өндіріс көлемінің 2,2 пайызға төмендеуі салдары нан өнер кəсіптік өндіріс 1,3 пайызға азайған. Ал өңдеуші өнеркəсіп 0,5 пайыз деңгейінде тұрақты өсім ді көрсетіп отырған көрінеді. Со нымен қатар, ол мұнай өндіру көлемінің жоспарланған деңгейден 1,5 млн. тоннаға төмендеуі ІЖӨ-ге кері əсерін тигізетінін жеткізді. Ми нистрдің сөзіне қарағанда, инвес тициялық капитал биыл 3,8 пайызға өскен екен, ол мұндай көрсет кішке бірінші кезек- те «Нұр лы Жол» мемлекеттік б а ғ д а р л а м а с ы а я с ы н д а ғ ы инвес ти циялық жұ мыс тар ықпал еткенін атап өтті. Ол өз сөзінде, сондай-ақ, құ- ры лыс жұмыстарының кө лемі 3,8 пайызға, құрылыс мате риал - дарының өндірісі 4,2 пайызға, тұр- ғын үй құрылысына инвестиция- лар көлемі 13,4 пайызға өскенін жеткізді. Қызмет көрсету сала- сында тұрақты өсім байқалуда, оның ішінде көлік саласындағы қызмет көрсету 5,6 пайызға арт- ты. Сонымен қатар, Қазақстанның биыл ғы тоғыз айдағы экспорты 42,5 пайызға, ал импорты 23,8 пай ызға азайды. Ал теңгенің ер кін бағамына көшу нəтижесінде қа зан- да инфляция 5,2 пайызды құра ды, осы айда, яғни қазанда жұ мыс- сыздық деңгейі 4,9 пайыз болады, – деді Е. Досаев өзінің сөзінде. Ұлттық бағдарлама – ин- дустриялық-инновациялық бағ- дар ламаның орындалу барысы туралы Инвестициялар жəне даму министрі Əсет Исекешев айтып берді. Қазіргі таңдағы күрделі эко номикалық жағдайға байла- нысты біздің ведомство екі жұ- мысты бағытты қолға алуда. Оның біріншісі – «Нұрлы Жол» бағ дар- ламасы аясында көлік блоктарын жүзеге асыру, екіншісі – Ин дус- триялық-инновациялық бағдар- ламаны одан əрі жалғастыру, яғни өндірістік кəсіпорындарға қол дау көрсету. Бүгінде «Нұр- лы Жол» бағдарламасы аясын да инфрақұрылымдық бағдарла ма- ларды кеңінен жүзеге асыру жұ- мыстары жүргізіліп жатыр. Жалпы алғанда, барлық жобалар алдын ала белгіленген мерзімге сəйкес жүргізілуде. Мəселен, көліктік жобаларға 100 мыңға жуық адам тартылған. Алдағы уақытта, яғни 2 жыл ішінде тек қана осы көліктік жобаларға қамтылатын азаматтар саны 200 мыңға жетеді деп отыр- мыз, деді министр. Оның айтуынша, биылғы жылы автокөлік жолдарының дамуы- на бөлінген қаражатты толықтай игеруге барынша назар аудары- латын болады. Сонымен қатар, ол 2016 жылдан бастап халықаралық қаржы институттарының займда- ры есебінен жалпы ұзындығы 3 мың шақырым болатын «Орталық – Оңтүстік» жəне «Орталық – Батыс» жобалары бойынша құрылыс жұмыстары басталаты- нын айтты. 2016 жылы «Батыс Еуропа – Батыс Қытай», Бейнеу – Ақтау, Астана – Теміртау, Алматы – Қапшағай, Астана – Петропавл жолдарын аяқтау көзделіп отыр. Бұл жобаларды дер уақытында аяқтау үшін халықаралық қаржы институттарының 5,5 млрд. дол- лар шамасында болатын займын тарту бағытында жұмыстар қолға алынып келеді, деді Ə. Исекешев. Бұған қоса, ол автокөлік жолда- рын дамытуға 302 млрд. теңге бө- лінгенін, бұл қаржы өз уақытында игерілетінін атап өтті. Отырыс барысында «Самұрық- Қазына» АҚ-тың өзіне жүктелген міндеттер мен тапсырмаларды орындау барысы жөнінде басқарма төрағасы Өмірзақ Шөкеев баян- дап берді. «ҚазМұнайГаз» құ- рамындағы 206 компанияның тек 75-ін қалдыру туралы шешім жа- салды. Қайта өңдеу жəне маркетинг бағыты толықтай, яғни барша мұнай өңдеу зауыттары мен жа- нармай құю стансалары желілерін қоса отырып, «ҚМГ» қайта өңдеу жəне маркетингтің 51 пайызын сату жолымен жекешелендіріледі, – деді басқарма төрағасы. Оның сөзіне қарағанда, «Rompetrol» ком- паниясын қоса отырып, «KMG International» компаниясының 51 пайыздан кем емес акциясын сатуға қою ұсынылып отыр. Болашақта «ҚазТрансГаз» жəне «ҚазТрансОйл» компанияларын біріктіру керек. Менің ойымша, қазіргі кезде «ҚазМұнайГаз» құрамында екі құбыр компаниясын ұстау орын- сыз, сондықтан «ҚазТрансГаз» жəне «ҚазТрансОйл» компания- ларын болашақта біріктіруді ұсынамын. Сонымен бірге , қызметтің өзге түрлеріне байла- ныс ты шығыстар бөлек есепте ліп, тасымалдау бойынша тариф терге түспес үшін газды сату мəсе- лелерін бөлек компанияда топтау қажет, деді Ө.Шөкеев. Осы орайда ол, бұл бағыттағы бірі гу кезінде халықтық ІРО-ға шыға рыл ған «ҚазТрансОйл» акциялары бой- ынша мəселе туындайтынын айта келе: «Біз бұл акцияларды мино- ритарлық акционерлердің құқық- тарын сақтай отырып біріккен ком- панияның акцияларына трансфор- мациялауды ұсынамыз», – деді. Жиында баяндама жасаған Ұлттық банк төрағасы Данияр Ақышев өз сөзінде: «Биылғы жылы инфляцияның жоспарланған 6-8 пайыздық дəлізі болатын секілді. Қазіргі уақытта, инфляция жылдық мөлшерде 9,4 пайызды құрап отыр», – деді. Оның айтуын- ша, 2005 жылдың тамызында еліміздегі инфляция деңгейі 5 пай- ыздан төмен болған екен. Мұндай жағдайда біздің қазіргі міндетіміз инфляцияның тұрақты деңгейін қамтамасыз ету жəне 2016 жылы оны барынша жəне тезірек 6-8 пайыздық дəлізге келтіру деп са- наймыз. Бұл бағытта біз Үкіметпен бағалардың болжамды деңгейіне қайта оралуы үшін ауқымды жұмыстар атқаруды көздеп отыр- мыз, деді Д.Ақышев. Сонымен қатар, ол қазіргі уақытта теңгенің Ресей рубліне паритеті нақты ағымдағы көр- сеткіш есебі арқылы, яғни инфля- цияны ескере отырып қол жеткі- зілгенін айтты. Яғни, біз 2014 жылдың басындағы мұнай баға сы құлдырап, Ресей рублі деваль- вацияға ұшыраған кезге жеттік. Таяу арада бағамның айтарлықтай өзгеріске ұшырай қоюы неғайбыл. Себебі, теріс сценарийлердің ба- сым бөлігі орын алып болды. Яғни, мұнай бағасы екі еседен астамға құлдырады, рубль құны түсті, – деді ол бұл жөнінде. Сондай-ақ, ол таяу уақытта сыртқы конъюнктураның айтарлықтай нашарлауы байқалып отырмағанына, ал Ұлттық банк теңге бағамы түзіліміне ықпал етпейтініне тоқталды. Біз іргелі трендтерге аралас- пайтын боламыз. Яғни, егер мұнай бағасы барреліне 40 дол- лардан төмендейтін болса, онда бағам түзетілетін болады, деген Д.Ақышев мұндай жайт орын алғанның өзінде де айырбас ба- ғамының күрт əлсіреуіне, я болмаса нығаюына жол бермейтіндіктерін баса айтты. Біз қоғамға нарықтағы ахуалды түсіндіретін боламыз. Бұған қоса, қазіргі жағдайда ай- ырбас операцияларынан алаяқтық табыс алудың өзі күдік тудыра- ды. Тіпті, ұтылып қалуға да бо- лады. Менің ойымша, біз алдағы жұмысымызды Ұлттық банкке деген сенімді қалпына келтіруден бастауымыз қажет. Бұл бағытта ең біріншісі – ақпараттық саясат. Бұл – біздің қоғамға ашықтығымызды көрсетеді. Бұл біздің бағамға, инфляцияға ықпал ететін барлық факторларды жəне біздің іс- қимылымызды түс інд іруге дайындығымызды білдіреді. Яғни, біз өз жұмысымызды Парламентте, Үкіметте, БАҚ-тарда барынша көрсетуді көздеп отырмыз, деді ол. Сонымен қатар, Д.Ақышев өзінің, орынбасарлары мен бө лім- ше басшыларының БАҚ-тармен тұрақты байланыс орнатып, орын алып жатқан қазіргі жайттарды қоғамға түсіндіріп отыратындығын атап өтті. Долларсыздандыру халық есебінен жүзеге асырылма- уы тиіс. Біз халық өз қаржысын теңгемен сақтауы үшін, ең алды- мен, дұрыс экономикалық ын- таландыру тетіктерін құруымыз қажет, деді Д.Ақышев бұл жөнінде. Үкіметтің кеңейтілген оты- рысы барысында басқа да ведом- стволар басшылары мен компа- ния басшылары өз салаларында атқарылып жатқан жұмыстар жай- ында ой-пікірлерін білдірді. ––––––––––––––––– Суреттерді түсіргендер С.БОНДАРЕНКО, Б.ОТАРБАЕВ. Экономика жаѕа жаєдайда жўмыс істеуге бейімделуі тиіс Алдаєы їш жылдыѕ бюджеті екшелді www.egemen.kz 319 қараша 2015 жыл Бақберген АМАЛБЕК, «Егемен Қазақстан». «Сыбаға» – ауылшаруашылық тауарларын өндірушілер үшін ең қолжетімді несиелендіру бағдарламасының бірі. Сондай- ақ, бұл осы бағытта өз бизнесін ашуға ниеттенген, бірақ, мал шаруашылығы саласы жұмысында тəжірибесі жоқтар үшін тиімді. Бұған қосымша, несиелендіру ж а ғ д а й ы н ж а с а у к е з і н д е жекеменшік бизнестің мүддесі мен мүмкіндігі есепке алынды. Сыйақының пайыздық деңгейі де төмен. Яғни, 14 пайыздың жар- тысын мемлекет субсидиялайды. Оның үстіне, қарыз толтыру жұмысы мен жеңіл дік мерзімін кепілдікпен қамта масыз ету тала- бы да қысқартылған. Тауарлық табынның тұқымдық сапасын жақсартуды көздейтін бағдарламаға Аршалы ауданын- да айрықша қызығушылық бай- қалады. Мəселен, биылғы жылы ау- данда 5 шаруашылық бағдарламаға қатысса, екі шаруашылық 53 мил лион 250 мың теңге несиені ресімдеді. Ауылшаруашылық тауарла- рын өндірушілер ет бағытындағы 162 бас ірі қара сатып алды. Атап айтатын болсақ, «Сураев В.В.» шаруа қожалығы 63 бас ірі қара, «Арнұр» жеке кəсіпорны 30 бас, «Михайловский» серіктестігі 30 бас, «Нарнұр» жеке кəсіпорны 17 бас жəне бір бұқа, «Ғазес» шаруа қожалығы 20 бас ірі қара жəне бір бұқа сатып алды. Жуырда «Дана» шаруа қожалығы мен «Қожаханов» жеке кəсіпорны асыл тұқымды 259 бас ірі қара мал са- тып алу құжаттарын дайындады. «Сураев В.В.» шаруа қожа лы- ғының басшысы Виктор Сураевпен тілдескенімізде ол: «Маған аудандық ауыл шаруашылығы бөлімінің қызметкерлері, əсіресе, бас маман Меңгүл Ыбыраева тиісті құжаттарды дайындауыма көмектесті. Бағдарламаның əрбір тармағын жете түсіндірді. Ауыл тұрғындарының көбі несие алуға жүрексінеді. Қиыншылықтан қашпайтын адамдарға мемле- кет субсидиялау арқылы қолдау көрсетіп, жан-жақты көмектесетіні қандай ғанибет. Мемлекеттің қолдауынсыз мал басын көбейте алмас едік. Бұл үлкен еңбек. «Сыбаға» ауыл адамдарын үлкен істерге жігерлендіреді», деді. Ақмола облысы, Аршалы ауданы. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Ақмола облысының аграрлық саласы қызметкерлерінің алдына Астана қаласын азық-түлікпен қамтамасыз ету міндетін жүктеген болатын. «Ақмола облысы елорданың азық-түлік тұғыры болып табылды», деп атап көрсетті Елбасы осы облысты аралаған жұмыс сапары барысында. Мемлекет басшысының тікелей тапсырмасы- на байланысты Астана қаласының азық-түлік белдеуін қалыптастыру бағдарламасын іс жүзіне асыру барысында соңғы жылдары аталмыш об- лыста бірқатар ірі кəсіпорындар іске қосылды. Солардың бірі «Capital Projects Ltd» ЖШС-ның құс фабрикасы болып табылады. Өткен жылы ғана іске қосылған бұл фабрика қазірдің өзінде ауызға іліне бастады. Бұл өндіріс кешені құс өсіру, құс фермасы үшін жем-азық да- йындау жəне дайын құс етін өндірумен айналыса- ды. Өндіріс кешенінде ірі инкубациялық орталық жұмыс істейді. Бір күннен кейін инкубациядан өткен жұмыртқаны арнаулы алаңдарға жібереді. Мұнда бройлер өсіруге барлық жағдай жасалған. 42 күн арнаулы орындарда өсірілген құстар əбден семіріп, салмақ жинағаннан кейін етке өткізіледі. Құс соятын цехта сағатына 6 мың бройлер етке өткізіліп отырады. Тəулігіне бұл цехтың қуаты 12-23 мың бройлер союға арнаған. Бір ауысымда құс фабри- касы 15 тоннадан 25 тоннаға дейін құс етін өндіреді. Алдағы уақытта фабрика толық қуатында жұмыс істей бастайтын болады. Мəселен, 2016 жылы зауыт толық қуатында жұмыс істей бастаған кезде жылына 20 мың тонна сапалы құс етін өндіруді көздеп отыр. Бұл заманауи фабрика елорданың азық-түлік белдеуін жасау бағдарламасына сай жүзеге асырылған ірі жобалардың бірі болып табылады. «Capital Projects Ltd» компаниясына қарасты құс фабрикасының барлық жабдықтары Германиядан əкелінді. Технологиялық желі басынан аяғына дейін жүйелі жұмыс істеп, құс етін толық қайта өңдеуге арналған. Бүгінде құс фермасы құс етінен жасалған жартылай фабрикаттардың 12 түрін шығарады. Сонымен бірге, фабрика кешенінде еңбек ететін адамдарға толық əлеуметтік жəне тұрмыстық жағдай жасалынған. Фабрика кешенінің пайдалануға берілуіне байла- нысты жұмыспен қамтылған адамдар дер кезінде жалақы алып, өндірістің қуатын арттыруға ынталы еңбек етуде. * * * Ақмола облысында соңғы жылдары жылыжай кешендерін салу үрдісі белең алды. Бұл əсіресе, Астана қаласының азық-түлік белдеуін көкөніспен қамтамасыз етуде ерекше ықпалды қызмет атқаруда. АӨК саласындағы инвестициялық жо- баларды іс жүзіне асыру шеңберінде Степногор қаласында «Қазақстанның жылыжай техноло- гиясы» ЖШС бүгінгі заманның өскелең талапта- рына сай жылыжай кешенін салып, пайдалануға берген болатын. Қазір 3,56 гектар жер көлемін алып жатқан жы- лыжай кешені толық жобалық қуатында жұмыс істей бастады. Осы кешеннің пайдалануға берілуіне байланысты Степногор қаласында өте қажет жаңа жұмыс орындары ашылды. Бұл жобаның жалпы құны 1,04 миллиард теңгені құрайды. «ҚазАгроФинанс» холдингі осы жобаны толықтай қаржыландыру ша- расын іс жүзіне асырды. Астана қаласының азық- түлік белдеуінің көкөніс өнімдеріне деген сұранысын қанағаттандыруда елеулі үлесі бар жылыжай кешенінің жұмысы барған сайын жандану үстінде. Бүгінгі заманның жоғары технологияларымен жабдықталған жылыжай толық қуатында жұмыс істей бастағаннан бері 1 800 тонна көкөніс өнімдерін рынокқа шығарды. Қазіргі күнге дейін «Қазақстанның жылыжай технологиясы» ЖШС-ның жылыжай кешені 3,5 мың тонна көкөніс жəне жасыл көксек өнімдерін шығарды. Степногор қаласында орналасқан бұл жылыжай кешені бүгінде Астана, Көкшетау, Павлодар, Қарағанды қалаларын өз өнімдерімен қамтамасыз етеді. Сонымен бірге, жылыжай кешенінің өнімдері Степногор қаласы тұрғындарының сұраныстарын толық қанағаттандыруда. Соңғы уақытта «Қазақстанның жылыжай технологиясы» ЖШС жылыжай өнімдерін Ресейдің Омбы жəне Новосібір қалаларының нарығына шығару жөнінде келісім жасасты. * * * Астана қаласының азық-түлік белдеуінің əлеуетін арттыру аясында Ақмола облысының Еңбекшілдер ауданында ірі жоба жүзеге асырылу- да. Осы ірі жобаның кешенді бір саласы – «ҚазГер Құс» ЖШС болып табылады. «ҚазГер Құс» ЖШС – құс фабрикасының іске қосылуына байланысты Ақмола облысы Астана қаласы рыногындағы жұмыртқаға деген сұранысты 100 пайыз жауып отыр. «ҚазГер Құс» фабрикасы өндірістік əлеуеті бой- ынша жылына 300 миллион дана жұмыртқа, 102 тонна тартылған құс етін шығарды, 2015 жылы бұл кешен жалпы 114 миллион теңгенің өнімдерін өндірді. Елорданың азық-түлік белдеуін толық іс жүзіне асыру мақсатында Мемлекет басшысының берген тікелей тапсырмасының арқасында «ҚазГер Құс» ЖШС құс фабрикасының екінші кезеңі пайдалануға берілді. Осының нəтижесінде мұнда құс балапандары- на арналған 2 цех жəне 650 мың бас жұмыртқа беретін тауықтарға арналған 8 цех салынып, пайдалануға берілді. «ҚазГер Құс» ЖШС-ның құс фабрикасы толық қуатында өнім өндіру жобасына шығуына бай- ланысты табысын еселей түсті. «Бизнестің жол картасы-2020» мемлекеттік бағдарламасы аясында Ақмола облысында жалпы құны 250 миллион теңгені құрайтын инфрақұрылымдық жобалар жүзеге асырылды. Бұл өз кезегінде 240 ауыл тұрғындарын жұмыспен қамтуға мүмкіндік берді. * * * Күннен-күнге сəні мен салтанаты асқақтап, қанатын кең жайып келе жатқан еліміздің бас қаласы – Астананың тұрғындары да жылдан- жылға көбейіп келеді. Елорданың экономикалық жəне əлеуметтік əлеуетін жақсартумен бірге саны еселенген тұрғындарын сапалы да құнарлы азық- түлікпен қамтамасыз етудің маңызы зор. Бұл ретте Ақмола облысының ауыл еңбеккерлеріне жүктелетін міндет жүгі үлкен. Елорда тұрғындары өмірге аса қажет сүт өнімдері тауарларынан таршылық көрген емес. Оған Ақмола облысындағы «Молоко Синегорье» ЖШС сүт зауытының қосып отырған үлесі үлкен. Астана қаласының азық-түлік белдеуін сүт өнімдерімен қамтамасыз ету шеңберінде өмірге келген бұл за- уыт тəулігіне 160 тонна сүт жəне сүт өнімдерін өндіреді. Жаңа зауыттың пайдалануға берілуіне бай- ланысты 175 көкшетаулық тұрақты жұмыс орнымен қамтамасыз етілді. «Молоко Синегорье» ЖШС-ның сүт зауыты өзінің өнімдерін негізінен елорда сауда орындарына жөнелтеді. Дайындаған Жылқыбай ЖАҒЫПАРҰЛЫ, «Егемен Қазақстан». Азыќ-тїлік белдеуініѕ бїгінгі тынысы «Сыбаєадан» сырт ќалмауда Динара БІТІКОВА, «Егемен Қазақстан». Биылғы жылдың 5 қара- шасынан бастап Ұлттық банк ішкі валюта нарығына арала- суды қысқартты. Осы шешім қабылданғаны туралы бəріңізге белгілі. Қазіргі уақытта валютаға деген ұсыныс пен сұраныс теңесті. Қалыптасқан бағам ішкі жəне сыртқы факторларды ескеріп отыр. Енді валютаны алыпсатар- лар барынша азаяды. Ұлттық банк нарыққа өте аз араласады. Бұл бізді алтын-валюта қорын сақтап қалуға мүмкіндік береді. Қазіргі валюта бағамын жиі өзгертіп, та- быс табуға мүмкіндік бермейді, деп бастады сөзін Ұлттық банктің жаңа басшысы. Бұл – Д.Ақышевтың төрағалық лауа- зымына тағайындалғалы алғашқы баспасөз мəслихаты. Содан да болар, аздаған алғысөзден соң, жиын пішімі бірден сұрақ- жауапқа көшті. Данияр Ақышевтың ай- туынша, Ұлттық банк теңге Қазақстанның басты валюта- сы екендігін қоғамға дұрыс т ү с і н д і р у ж ұ м ы с т а р ы н жүргізуі тиіс. Осыған орай ірі мəмілелермен қатар, барлық баға құрылымдары теңгемен жүргізілуі қажет. «Бұл тек мəмілелерге ғана емес, соны- мен бірге, баға құрылымдауға, баға көрсетулерге де қатысты. Біз Қазақстанда тұрамыз жəне біздегі баға теңгемен болуы тиіс. Меніңше, бұл дұрыс құбы лыс əрі бұған азаматтарымыз қар сы болады деп ойламаймын, деді Ұлттық банк төрағасы. Сон дай- ақ, ол ел экономикасын дол лар- сыздандырудың көптеген шара- лары бар екенін атап өтті. Біздің арсеналымыздағы экономикалық ын таландыру тетіктерін қол да- нуға дайынбыз. Яғни, шетелдік валю таға қарағанда теңгемен сақтау тартымдылығын арттыра- тын тетіктер бар. Біз бұл тетік- терді ілгерілетуге, күшейтуге жəне мүмкіндігінше оны жақын арада жүзеге асыруға дайынбыз, деді Д.Ақышев. Ұлттық банк басшысы доллар- сыздандыру мəселесіне қатысты да пікірімен бөлісті. Оның айту- ынша, долларсыздандыру мəсе- лелерін əкімшілік тетіктерге қ а р а ғ а н д а э к о н о м и к а л ы қ əдістермен ынталандырған жөн. Теңгеге деген сенім бұл тұрғыда Ұлттық банктің түсінікті саясаты арқылы нығаюы керек деп санай- мыз. Бізге шетелде орын алып жатқан құбылыстар ықпал етеді. Сонымен қатар, бізге əлемдік тауар нарықтарындағы конъ- юнктура əсер етеді, деді ол. Төрағаның айтуынша, доллар- сыздандыру үлкен мақсат-міндет болып табылады. Бұл мəселе жылдам шешілмейтіні анық. Осы бағыттағы шаралардың тиісті жос пары бар. Долларсыздандыру шаралары халықтың есебінен жүзеге асырылмауы тиіс деп санай мыз. Бұл біздің доллар сыз- дан дыру мəселелерін əкім ші лік тетіктерге қарағанда эконо ми- калық əдістермен ынталандыруға даяр екенімізді білдіреді, деді Бас банк төрағасы. Бүгінде айырбастау баға мы- ның ағымдағы деңгейі қазіргі уақытта қалыптасқан сыртқы факторларға – мұнайдың əлемдік бағасына, Ресей рублінің баға- мына, Ресей жəне Қытай эконо- ми касындағы ахуалға сəйкес келеді. 2014 жылдың басында мұ- най бағасы түскенге жəне Ресей рублі құнсызданғанға дейін орын алған теңгенің Ресей рубліне нақты бағамының тепе-теңдігіне қол жеткізілген. Бастысы, қазір- гі жағдайда Ұлттық банк теңге нің айырбастау бағамын қалып тас- тыруға əсер ететін іргелі фактор- лардың айтарлықтай өзгеру ықти- малдылығын төмен деп бағалап отыр. Форумға Ресейдің, Қазақ стан- ның, Əзер байжанның, Қытайдың, Түркияның, Өзбекстанның жəне Қырғызстанның көп теген та- рихшылары, филологтары мен шығыс танушылары жиналды. Конференцияға тарих, лингвис- тика, саясаттану жəне экономи- ка салаларындағы 140-тан астам ғалым өз ғылыми еңбектерін ар- найы жазып жіберді. Конференция шеңберінде ғалымдар руна жазба- ларын зерттеуден бастап, XXI ғасырда еуразиялық сəйкестікті айқындау тақырыбына дейін, яғни көне арабтардың Орталық Азия өңірі туралы географиялық түсініктемелері, Жаңа Жібек жо- лын қалыптастыру проблемалары секілді түрлі мəселелерді көтерді. К о н ф е р е н ц и я н ы а ш қ а н сөзінде М.В.Ло моносов атындағы ММУ ААЕИ президенті Михаил Мейер қазіргі тарихи жəне жазба деректерге сүйене отырып, Қазақ хандығының тарихы бес ғасырмен шектелмейтінін жəне одан да көне замандарда қалыптаса бастағанын нақты айтуға болатынын атап көрсетті. «Бұл конференцияның тақырыбы «Түркі Елден Қазақ хандығына дейін» деп аталғаны да сондықтан», деді М.Мейер. М.Мейер Қазақ ханды ғының ұзақ əскери-саяси тұрақ ты- лығына назар аударып, өзге орта ғасырдағы мемлекет құры лым- дарымен салыстырғанда Қазақ хандығының көршілес отырықшы аймақтармен бейбіт қарым- қатынаста болғаны сол заманда сирек кездесетін ерекше құбылыс екенін айтты. ААЕИ президенті конференцияға бірнеше шетел- дік ғалымдардың қатысып отыр- ғанына алғысын білдіріп, бұл іс-шара еуразиялық жəне түркі- тілдес елдер кеңістігінде ғылы- ми байланыстардың нығая түс- кендігін көрсететінін атады. Форумға қатысқан Қазақ- станның Ресейдегі елшілігінің кеңесші-уəкілі Марат Сыздықов Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың мынадай сөздерін келтірді: «Қазақ хандығы мем- лекеттің одағы ретінде қазақ халқының қалыптасуына үлкен үлес қосты. Бүгінгі таңда Қазақ- стан мемлекеттілігінің бұрынғы дəстүрлерін қайта тірілтіп қана қоймай, XXI ғасырдың тү сі - нік темелеріне сай жаңа мем- лекеттіліктің нысанын құруға ұм тылуда. Бұл бағытта мемле- кет тілігіміздің бай тарихи тəжіри- бесіне сүйенуіміз қажет. Жарқын болашақты армандай отырып, өткен кезеңдерді ұмытпауға тиіспіз». Дипломаттың пікірі бойын- ша, соңғы 2000 жыл ішінде Қа- зақстан аумағында жиырмаға жуық мемлекеттік құрылымдар болды, ал осыдан 550 жыл бұрын Еуразия континентінің ортасын- да пайда болған Қазақ хандығы көшпелі өркениеттің ең белгілі туындыларының біріне айналды. Содан бері дамып ке ле жатқан қазақ халқының сан ға сыр лық мемлекеттілігі қазіргі Қазақ стан Республикасы ретінде қалып- тасты. Тарихи материалдарды зерт- теу бойынша республикалық ақпарат орталығының директоры Меруерт Əбусейітованың айтуын- ша, бұрын Қазақстан тарихында ерекше көңіл бөлуді жəне арнайы зерттеу жүргізуді талап ететін «тарихтың ақтаңдақтары» көп бо- латын. Сондай-ақ, ол еліміздің та- рихын зерттеу барысында соңғы ашылған ғылыми жаңалықтар ту- ралы баяндап берді жəне осы орай- да «мемлекеттік бағдарламаларды іске асырудың нəтижесінде Қазақстан мемлекеттілігінің та- рихын əділ зерттеу үшін түрлі бағыттар бойынша зор мүмкіндік беріліп отырғанын» ерекше ай- тып өтті. ААЕИ түркі филологиясы кафедрасының меңгерушісі, профессор Дмитрий Насилов орта ғасырдағы кең даланың тіл ерекшеліктері туралы баян- дама жасады. Оның мəліметі бойын ша «белгілі түркі жазу- сызуының көне ес керткіштері тіл жағынан біртекті емес жəне осы ескерткіштерді жасау кезінде болған диалектілердің ерекшеліктерін айқын көрсетеді». Ғалымның пікіріне сəйкес, Махмұд Қашғаридың белгілі кітабында анық көрсетілгеніндей, аталған тіл ерекшеліктері XI ғасырға таман қалыптасып үлгерген жəне «түркі тілдері диалектілерінің əртүрлілігі, жал- пы алғанда, қазіргі кездегі түркі тілдер тобына сəйкес келеді». Қазақстан аумағында руна жазу-сызулар ескерткіштерін зерделеу тақырыбы бойынша Ресей Ғылым академиясының археология институтының же- текші ғылыми қызметкері, про- фессор Игорь Кызласов əңгіме қозғады. Қазіргі заманғы зерттеу жұмыстары арқасында «Қазақ- стан жерінде орта ғасырлар ба- сында үш руна жазбалар жүйе- лері болғанына нақты деректе- мелер бар», деді ғалым. Біріншісі – Жетісу жерлерінен Маң- ғыстауға дейін жиі кезде сетін енисей жазу-сызулары, екіншісі – Шығыс Қазақстанда пай- даланылған талас жазу-сызула- ры, үшіншісі – Сырдарияның төменгі жəне орта ағысындағы қала мəдениеті арасында кең пайдаланылған ашықташ жа- зу-сызулары. «Жазба мəдениеті саласында бір мезгілде орын алған жазу-сызулардың осын- дай əртүрлілігі Қазақ хандығын сол заманғы көптеген өзге аймақтардан ерекшелендіреді», деді И.Кызласов. РҒА Шығыстану инсти ту- тының бас ғылыми қызметкері Дмитрий Тимохин араб-парсы деректеріне сəйкес XII ғасырдың екінші жартысында өмір сүрген көшпелі түркі тайпалары қарым- қатынастарының проблемала- рына тоқталды. Тимохиннің пікірі бойынша, дəл сол кезеңде түркі көшпенділері Хорезмнің əскери құрылымында маңызды күшке айналып, оның əкімшілік жүйесінде жоғары лауазымдар иелене бастаған. Ресей президенті жанындағы Ресей халық шаруашылығы жəне мемлекеттік қызмет акаде мия- сының халықаралық ынтымақ- тастық кафедрасының меңге- рушісі, профессор Семед Семедов қазақтардың мемлекеттілігі осы- дан 550 жылдан да бұрын қалып- тасқанын айтты. «Алтын Орда құрамында қазақтар мемлекет- тілікке ие болған деректерді ешбір тарихшы жоқ қа шығара алмайды деп ойлаймын. Сол кезде ұлттық мемлекет шеңберінде қазақ ұлты да қалып таса бастады десек бола- ды», деді Ресей ғалымы. Хандық институты қазақ қоғамында маңызды рөл атқарып, рулар мен тайпалардың бірігуінде негізгі шарт болғанын өзінің сөзінде Көкшетау университетінің профессоры Қадыржан Əбуев ай- тып өтті. Ал Батыс Қазақстан тарих жəне археология орталығының (Орал қаласы) директоры, тарих ғылымдарының докторы Мұрат Садықов өзінің сөзінде Қазақстан тарихында Бөкей хандығының орны мен рөлі туралы əңгімеледі. Қытай ғалымы Чжао Сяоцзя XVIII ғасырдың екінші жар- тысы мен XIX ғасырдың ба- сында Қазақ хандығы мен Цин империясының арасында қарым- қатынастар болғаны туралы ай- тып берді. Оның сөзіне қарағанда, Қазақ хандығы құрылып, Ресей империясына қосылғанға дейін ол Орталық Азияның тарихи кеңістігінде үлкен рөл атқарған. «Қазақ-цин саудасы Ұлы Жібек жолындағы сауданың жалғасы жəне ішкі Азиядағы соңғы кең ауқымды сауда болған», деді Чжао Сяоцзя. Ресей президенті жанындағы халық шаруашылығы жə не мем лекеттік қызмет акаде мия- сы ның профессоры Вячес лав Михай лов Қазақстан Прези- денті Н.Ə.Назарбаев тың сөз- дерін де баяндалған қазіргі еура - зия шылықтың мəселе леріне сүйе ніп жасаған өзінің «Еура- зия лық бірлесуден еуразия лық ұқсастыққа» атты баяндама- сында жаңа еура зиялық ұқсас- тық мəдениеттің жалпы құнды- лықтарымен тілдік əралуан дық- пен, ұлт аралық жəне дін аралық үнқатысулар, Еуразия мем ле- кеттерінің этностық-мəдени үлгі- лер синтезі негізінде дамып отыр- ғанын айтып өтті. Оның ойынша, еуразиялық ұқсастықты тұжы- рымдау үшін аймақтық, ұлттық сипаттама мен ерекшеліктерді қамтитын білім жəне ақпарат кеңістігін құру маңызды болып табылады. Соңғы көшпелі империяның тарихи тəжірибесі, XVIII ғасыр- дағы халықаралық қатынастар жүйесіндегі Қазақ хандығы, оның Осман сұлтандарымен қарым- қатынасы, қазақ мемлекеттілігінің құрылуында көпэтностықтың шешуші аспектісі, еуразиялық бірлік пен жаһандану жағдайында этностық-ұлттық ұқсастықтың мəселесі, бүгінгі геосаяси үде- ріс тер мəнінде Қазақстан-Ресей қарым-қатынастарының атқара- тын қызметі, тағы басқа өзекті та қы рыптар конференцияға қаты- су шы лардың басты назарында болды. Сөз сөйлеушілер п ік ір- сайыстар барысында Қазақ хан- дығы өзінің терең тарихи тамыр- ларымен Қазақстан аумағында ұлттық сана-сезім мен Қазақстан мемлекеттілігін біртіндеп қа- лып тастырғанын ерекше атап көрсетті. Сəулебек БІРЖАН. Ќазаќ хандыєына арналєан Ресейдегі халыќаралыќ конференция Жақында Ресей ғалымдары Қазақ хандығы ның 550 жылдығы мерейтойына орай Ресей мемлекеттік кітапханасында «Түркі Елден Қазақ хандығына дейін» («От Тюркского эля к Казахскому ханству») деп аталған халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференция өткізді. Конференцияны Қазақстан ның Ресейдегі елшілігінің жəрдемімен М.В.Ломо носов атындағы Мəскеу мемлекеттік университетінің Азия жəне Африка елдері институты (ААЕИ) мен Ресей мемлекеттік кітапханасы Шығыс əдебиетінің орталығы бірлесіп ұйымдастырды. Теѕгеге деген сенімді ныєайтуєа тиіспіз Кеше Президент жанындағы Орталық коммуникация- лар қызметінде Ұлттық банк төрағасы Данияр Ақышевтың қатысуымен баспасөз мəслихаты өтті. Онда еліміздің қазіргі ақша-несие саясаты туралы айтылды. 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz4 Бақтияр ТАЙЖАН, «Егемен Қазақстан». Мəселен, 41100 гектарға ас тық бастырып, гек- тарынан 24 центнер өнім алған Қазығұрт ауданы көш бас таса, 32 мың 325 тонна ақ алтын жинап, гек- тарын 24 центнерден айналдырған Шардара үздік көрсеткішке ие. Ал инвестициялық жобаларды жүзеге асыру жағынан Ордабасы ауданы алда келеді. Мемлекеттік бағдарламалар тиісінше орындал- ған. Өндірілген дəнді дақылдар өткен жылмен салыстырғанда 118 мың тоннаға артып, 539 мың тоннаға жетсе, бау-бақша 64 мың тоннаға көбейіп, 1 млн. 300 мың тоннаны, көкөніс 820,0 мың тоннаны, картоп 252,0 мын тоннаны құрады. Ал ақ алтын 265,0 мың тонна өндірілді. Сонымен қатар, қарқынды бау шаруашылығын дамыту өңірлік іс-шарасы бойынша биылғы жылы қосымша 5000 га жеміс-жидек, жүзім, 574 га ин- тен сивті баулар отырғызылды. Нəтижесінде, жеміс- жидек жəне жүзім алқабы – 30 мың, оның ішінде интенсивті баулар 1200 гектарға жеткізілді. Республикалық үлеске шақ қан да алынған өнім бойынша мақ таның 100 пайызы, жүзімнің 70 пайы- зы, бақшаның 64 пайызы, мақсарының 38 пайызы, жеміс-жидектің 36 пайызы, көкөністің 23 пайызы Оңтүстіктің үлесінде. Ағымдағы жылдың тоғыз айын да жалпы 3397 жоба іске асы рылды. Оның ішінде 2763 мал бордақылау алаңдары, 556 отбасылық сүт фермалары, 40 сүт қабылдау бекеттері, 30 шағын құс фермалары, 8 селолық тұтыну кооперациялары ұйымдастырылды. «Ірі қара мал экспортының əлеуетін дамыту» жобасы шең бе рінде «Сыбаға» бағдар ламасы мен ағымдағы жылы 18 172 бас ана лық сатып алы- нып, тапсырма 110 пайызға орындалды. «Құ лан» бағдарламасы бойынша 3763 бас аналық жылқы алы- нып меже 140 пайызға, «Алтын асық» бағдарламасы бойынша 38823 бас тұсақ қой алынып, меже екі есе артығымен орындалды. Айтулы мерекеде сөз алған облыс əкімі Бейбіт Атамқұлов бар лық сала бойынша сарапта ма жасап, еңбек озаттарын құт тықтады. Облыстың алдағы жылдарда ауыл шаруашылығын дамыту жоспарын екшелеп берді. – Мемлекет басшысы бес инс ти туттық реформа- ны жүзеге асырудың «100 нақты қадамында» ауыл шаруашылығы саласына қатысты нақты мiндеттер жүктедi,–деді облыс басшысы. – Бiрiншiден, су- армалы жерлердi тиiмдi пайдалану, айналымға қосу жұмыстары жалғасады. Бұл орайда мемлекет қаржысын күтiп отырмай, инвес тиция тарту ке- рек. Екiншiден, төмен пайызбен берiлетiн несие- лер көлемiн арттырып, қолжетiмдi етемiз. Саладағы шағын жəне орта кəсiпкерлiктi дамытуға қаржы жетiс- пеушiлiгi қолбайлау болып отырғаны белгiлi. Қаржы болса, еңбекқор халық жеткiлiктi. Облыс əкімі жыл соңына дейiн əрбiр ауданның мүмкiндiктерi, ерекшелiктерi зерттелетіндігін, 2020 жылға дейiнгi нақты индикаторлар белгiленiп, аудандардың басым бағыттары айқындалатынын айтты. – Оңтүстiктiң таулы ауданда рында алма клас- терiн дамыту мақ са тында интенсивтi бау өсiру қолға алынады. Оңтүстiк алмалары Қазақстанның барлық аймағына ғана емес, шетелдерге экспортқа шығарылатын болады. Мақтаарал ауданында мақта шаруашылығын қайта дамытамыз. Келесi жыл- дан бастап мақта алқабының көлемiн ғана емес, өнiмдiлiгiн арттыру бо йынша да арнайы бағдарлама iске асырылатын болады. Ордабасы, Отырар аудан- дары жүгерi мен көкөнiске бейiмделетiн болады. Астық саласындағы өнiмдiлiктi арттыру үшiн күздiк дақылдар өн дiруге көшу керек. Созақ жəне Бəйдiбек секiлдi аудандарда мал шаруашылығына басымдық берi ледi. Сайрам мен Түлкiбас, Төле би аудандарын- да сүт өңдеу жəне жемiс-көкөнiстердi қайта өңдеуге басымдық берiледi, – дедi Бейбіт Бəкірұлы. Оңтүстікте жұмысы іске ал ғы сыз əкім жоқ. Мем ле кеттік бағ дар ламаларды іске асыруға тыр- банып-ақ жатыр. Қазіргі кезең кабинетінде отырып алып, орынбасарларынан үстелді тоқпақтап жұмыс сұрайтын уақытты көтер мейді. Əкім барлық іскерлік қабілеттеріне сай менеджер де бола білуі керек. Дүние аударылып-төңкеріліп жатқан алмағайып кезеңде əкім дер дің иығына ауыр салмақ түсіп тұрғаны рас. Көтере алғаны ғана көштен қалмайды. Оңтүстік Қазақстан облысы. –––––––––––––– Суретті түсірген Қайсар ШЕРІМ. «Алтын кїз» – молшылыќ мерекесі Ай маңдай кетпені күнге жар қыраған диқанның, ерте көк темнен ала жаздай бір тыным тап пай «көктемнің бір күні жыл- ға азық» дегенді өз басы нан өт керген шаруаның еңбегінің раха тын көретін кезі қоңыр күз. Оңтүстіктің ауылшаруашылық қызметкерлері биылғы жылды жақсы қорытындылады. Жаңа əкім шілік-іскерлік орталығы ау мағындағы «Түркістан» са- райында өткен «Алтын күз» мере кесінде еңбек озаттары лайық ты марапатталды. Рекордтық көр сеткіштерге қол жеткізген аудан, қалалар облыс əкімінің арнайы сыйлығына ие болды. ...Оңаша қалғанда немерелерім, əдеттегі балалық қызығушылықпен: – Ата, олар кімдер? – деп сұрайды. – Олар өте жақсы, күшті азаматтар. Ағалар. Ата лар. Батырлар. Генералдар. Де путаттар. Сендер де тіл алып жүр- сең дер өскенде солардай боласыңдар. – А қалай генерал болады? – деп, немерелерім тəптіштей түседі. Біл- генімше түсіндірем. Олар əдетінше сол түсіндіргенімнен тағы сұрап, білгісі келеді. Немерелерімнің нені болса да сұрап, қызығып, əңгімеге құлақ салғанын мен де жек көрмеймін. Сөз тыңдап, түсінгісі келгендеріне тəубе деймін. Əңгімемді айта берем. Бір мезгілде Бейбарыс: – Ата, генерал аталар ұша ма? – деді. – Жоқ. Бұлар танкімен жүретін гене- ралдар. Ұшатын – Алтынбаев. Ол үлкен генерал. Армия генералы – Мұхтар Алтынбаев. Халық қаһарманы. – Ол «Бəйтеректен» биік ұша ала ма? (Астанадағы «Бəйтерек» мұнарасы қазіргі ұрпақ санасында биіктіктің, сұлулықтың, қуаттылықтың симво- лындай дүниетаным қалыптастырып келеді.) – Əрине. Ол он бес, тіпті жиырма мың метр биіктікке ұша алады. – Керемет!.. – деп таңғалысады қиял шыл бөбектер... ...Осы əңгімеден біраз күн өткен соң бір күні кешке үйге келсем, екі немерем жетінші қабаттағы үйіміздің үлкен терезесінің алдына орындық қойып, үстеріне балаларға арналған «Спайдерменнің» костюмін киіп, екі қолдарына ұзын қағаздарды қанатқа ұқсатып желімдеп: – Ата, біз қазір «Бəйтерекке» ұша- мыз, – деп бекініп жүр. – Əй, ұшқандарың не? Қалай ұша- сыңдар? – деймін сасқанымнан. – Мына терезеден. Сен айттың ғой «Алтынбаев Бəйтеректен биік ұшады», – деп. Біз де Алтынбаев сияқ- ты ұшамыз... Ал керек болса!.. «Балаға байқап сөйле» деген ақиқат осы. Сол кезде ғана есіме біздің əңгіме- міз түсіп, ұшу дегеннің мағынасын екі түрлі түсінгенімізді білдім. – Өй, сендер... Алтынбаев өйтіп те резеден секірмейді. Ол өзі ұшқыш, білесіңдер ме? «Ұшқыш», «летчик» – деген ұшақты, самолетті жүргізетін, ұшыратын адам, мамандық, кəсіп. Ол кəдімгі, ұшақпен, самолетпен ұшады. Сондай болу үшін ол өсті, оқыды, атасының тілін алды. Содан барып само лет ұшыруды үйренді. Сендердің теледидардан көргендерің ол – кино, қиял, фантастика, компьютер. Адам өзі құс сияқты ұша алмайды. Ол ал- дымен оқиды, үйренеді. Сендердің мамаң, папаң машина айдағанындай. Түсіндіңдер ме?!. Іштей «қалай дəл мезгілде үйге келгем, сəл кешіксем тынымсыз тентек немерелерім мына түрлерімен «ұша- мыз» деп терезеден секіріп кетулері де мүмкін екен ғой», деп маңдайымнан шыққан суық терді сүрттім... ...Балалық қиял арманға жете- лейді, арман өнеге, үлгі деген қасиет- ті ұғымдармен астасып, ұштасып, жалғасып жататыны адам болып қалыптасудың, сананың өсу жол- дарының бірі болса керек... Баланың өзінен үлкендерден көріп, үйреніп, еліктеп өсуі де табиғи заңдылық. Сондықтан да, біздің ата- ларымыз ұрпақтарына жаман мінез, қылығын көрсетпеген. ...Əрбір тірі жан үшін өмір деген ұғымның өзі өмір үшін күрес, дүниені тану, білу, үйрену қағидаларынан тұратыны да хақ. Ұрпақ тəрбиесінде адамдардың тұлғалық өнегесінің де мəні де, маңызы зор екені əлдеқашан дəлелденген ақиқат. Тəуелсіз мемлекетіміздің, қоға мы - мыздың өткен тарихында да, бүгінгі өмірімізде де азаматтыққа, игілікке, адалдыққа, жасампаздыққа, тазалыққа бейім өнегесі халқымыздың сарқылмас қазынасы, рухани дəстүрі. Жас ұрпақ тəрбиесінде Елбасы, Қазақстан Республикасының Тұң- ғыш Президенті Нұрсұлтан Əбіш- ұлы Назарбаевтың ғибратты өмір жолы, қажырлы еңбегі, орасан жа- сампаз қайраткерлігінің орны бө- лек. Елбасы тұлғасы халық сыйлап, құрметтеп, сөзіне құлақ түріп, айт- қанын орындап, ұсынысын қолдап, ынтымаққа жұмылдыратын ерек- ше тұлға. Əсіресе, жастар кез кел- ген ең биік саяси, мемлекеттік лауа- зым иелерін өз дүниетанымдарында идеал тұта бермейді. Бұл тұрғыда қазақ стандықтардың абсолютті тұл- ғасы – Нұрсұлтан Назарбаев. Пре зи- дентке ұқсағысы келген жас тардың бəрі бірдей ресми лауазымын ғана айтпайды. Ең алдымен Президенттің адами болмысынан, яғни өмірдегі өз орнын таба білуінен, еңбектегі қа- жыр лылығынан, қиындықтан тай- салмайтындығынан, білімділігінен, жан-жақтылығынан, қандай жағдайда да жол тапқыш тығынан үлгі алуға ты- рысады. Біздің тарихымызда Отанын, елін қалтқысыз сүйе білу, ұлттың намы- сын, арын сақтау үшін бас тігер қайрат, жігер, мінез қалыптастырудың да ма- ңы зы ерекше, өнегесі мол. Бүгінгі сөзіміздің мақсаты – ел ішінде жүрген мемлекетшіл, ержүрек, еңбегі ерен замандасымыз, əріптесіміз туралы болғанымен оны мақтау, мадақтау емес. Оның ешкімге қажеті де шамалы. Əділін, шынын айту парыз. Ұшқыш, генерал Мұхтар Алтынбаев туралы жақсы сөз айтсақ – жастардың бəрін «генерал бол, ұшқыш бол» деп үгіттеу емес. Еліміздің сондай тұл- ғаларын қоғам, əсіресе, өмірге аяқ басқан жас ұрпақ азамат болу үлгісін көрсе, білсе, үйренсе деген ниеттен. Жастардың ұстанымы мықты, өзін өзі тəрбиелеп, ел қатарына ертерек қосылып, өмірден өз жолын, орнын та- уып кетуіне Мұхтар Қапашұлы сияқты тұлғалардың оң əсер етерін тағы бір еске салу. Мəселен, он сегіз жастағы Мұхтардың шахта жұмысшысы болып, табан тіреп, алты жыл еңбек етуінің өзі де көп нəрсені аңғартса керек. Шахта жұмысынан хабарым бар – ол жастағы балаң жігіттердің көбі бір-екі жыл- дан артып, жерасты ауыр жұмысқа да шыдай бермейді. Текті атаның қаны, қайраткер əкенің тəрбиесі мен өнегесі болар. Осы сынақтан абырой- мен өткен жас жігіт өзінің болашақ мамандығын да жаңылмай тапқан. Əскери ұшқыш болу да кез келген болғысы келген адамның қолынан келе бермейді. Жалпы, ұшқыш болу – ерек- ше адамдардың үлесі. ...Осыдан 70 жыл бұрын аяқталған Екінші дүниежүзілік соғыста айрықша ерлік көрсеткен Бауыржан Момышұлы, Рақымжан Қошқарбаев, Талғат Бигел- динов, Сағадат Нұрмағамбетов, Əлия Молдағұлова, Мəншүк Мəме това, Хиуаз Доспанова сынды батыр лар- ға қарап, жүздеген, мыңдаған жас- тарымыз өз өмірлерін Отан қорғау қызметіне арнап, көрнекті тұлғалар дəрежесіне көтерілді. Олардың өмірі мен ерлігінен талай ұрпақ үлгі, өнеге алып өсті. Соларға қарап, Отанын сүюді, Отанын қорғауды үйренді... ... Тұңғыш ғарышкер ұшқышымыз Тоқтар Əубəкіров – Халық қаһарманы, Кеңес Одағының саусақпен санарлық сынақшы ұшқыштарының бірі бо- лып, сол кездің мəртебені ұлтына, этностық ерекшеліктеріне қарап, бір ұлттың басымдығына ашық екпін беріліп тұрған тұста өзінің ұшқыштық шеберлігімен басқа əріптестерінен оқ бойы озық тұрғандығын дəлелдеп, сол кездегі ең мықты сынақшылардың қолынан келмеген күрделі бағдар- ламаны сəтті орындап, Кеңес Одағы- ның Батыры деген ең жоғарғы құрметті атаққа ие болды. Қазақ халқының екінші ержүрек батыр ұлы, кезінде ғарышқа үш рет ұшып, ашық космосқа шығып, орасан маңызды бағдарламалар орындаған, бүгін космос саласының жауапты бас- шысы Талғат Мұсабаевтың есімін əкесі ұлым соғыста екі мəрте Батыр атағын алған, аты аңызға айналған ұшқыш Талғат Бигелдиновтей батыр-ұшқыш болсын деп армандап қойыпты. Ол арманға жас Талғаттың қолы жетті. Айрықша ерлігі үшін заман дасымыз Талғат Мұсабаев та Қазақстанның Халық қаһарманы, əрі Ресейдің Батыры – қос алтын жұлдыз иегері. Қазақ елінің кең аспанында шарық тап, əуе қорғау сынды абыройлы əрі күрделі міндетті қалтқысыз орын- дап жүрген бүгінгі ең жас буын əскери ұшқыштарымыз халық дəстүрінен, аға буын батырлар есімдерінен үлгі, өнеге алып, солардай болсам деп ар ман қуып, сынақтардан сүрінбей өтіп жүрген қырандар – ел қорғаны. Солардың қатарынан алдына үлкен мақсат қойып, суырылып шығып, қазақ халқының үшінші ғарышкер ұшқышы атанған – Халық қаһарманы Айдын Айымбетов те ұлт мақтанышына ай- налды. Міне, осы тұлғалардың əрқайсысы да өнегемен өскен жас ұрпақ тəрбие алатын, солардай болсам дейтін то- лымды тұлғалар, ұлттық келбеттер. ...Тұлпардай шауып, қырандай қалқып, «алты күндік» қашықтықты алты сағатта еңсеру қазақ жастары- на, қиял-ғажайып ертегілеріне, ба- тырлар жырларының бас бейнелеріне тəн құбылыс. Ондай ұғым қазақ бала- ларының қанында бар, сондықтан да бала кезінде ұшқыш болуды армандап, қиялымен əлемнің ғажайыптарын шарықтап жүрген балалар тіпті, тікелей ұшқыш бола қоймаса да өмірден өз ор- нын табады, қолға алған ісінен нəтиже шығарады. Нұрсұлтан Əбішұлының да əуелгі арманы – ұшқыш болу екенін бүкіл халқымыз біледі. Бұл желі «Елбасы жолы» көркем фильмінде шынайы əрі сəтті келтірілген. Мемлекет құру, оны заман, тіршілік тынысына қабілетті етудің сан сала- лы қажеттіліктері мен талаптарына сəйкестендіру жұмысы да күрделі бағыттардың бірі екендігі айтылып та, жазылып та жүр. Жас мемлекетіміздің қауіпсіздігі мен қорғанысы кезек күттірмейтін міндеттердің бірі болып, оны жүзеге асыратын білікті маман- дар қажеттігіне де Елбасы айрықша маңыз беріп, өткен ғасырдың 90- шы жылдардың бірінші жарты- сында елімізден тысқары жерде əртүрлі лауазымда жүрген біздің азаматтарымыздың елге келуіне тиянақты қамқорлық жасады. Туған халқыма туған жерімде ең- бек етсем деп Қазақстанға бет түзе- ген азаматтардың алғашқы тобында əскери-ұшқыш, генерал Алтынбаев Мұхтар Қапашұлы да келді. Ол əскери ұшқыш, тəжірибелі басшы, ұйымдастырушы ретінде кемеліне келіп, толысқан шағында өз туған жеріне, еліне келіп, Елбасының үл- кен сеніміне ие болып, қорғаныс саласында əуе шабуылына қарсы қорғаныс корпусының командирінен мемлекетіміздің қорғаныс министріне дейінгі лауазымды қызметтерді абы- роймен атқарды. («Егемен Қазақстан», 13.05.2015 ж.) Нұрсұлтан Əбішұлы Мұхтар Қапашұлына зор сенім көр- сетумен қатар оған айрықша қамқорлық жасап, патриоттық еңбегін жоғары бағалап, еліміздің ең жоғарғы Халық қаһарманы атағын берді. Министр Алтынбаев Тəуелсіз Қазақ станның тұңғыш қорғаныс министрі – Халық қаһарманы, Ке- ңес Одағының Батыры, Сағадат Нұрмағамбетовтың жақсы дəстүрін жалғастырып, жас мем лекетіміздің қарулы күштерін реформалап, жаңа талаптарға сай ұйымдастыру шара- ларын жүзеге асырды. Əсіресе, маман офицерлер құрамында ұлттық кадр- лар дайындау жұмысын қолға алды. Елімізде жаңа буындағы реактивті са- молеттерде ұшатын əскери ұшқыштар дайындауға маңыз берілді. Бір жылда таңдаулы деген он алты қазақ жігіті Ресейдің əскери ұшқыштар əзірлейтін жоғары оқу орындарына жіберілді. Сол дəстүр бүгін де жалғастырылып келеді. Еліміздің бейбіт тіршілігін, əуе қауіпсіздігін күзетіп, мерекелік шеру- лерде алмас қанаттарын жарқылдатып, көк аспанда ғажайып өнер көрсетіп жүрген шебер ұшқыштар солар екенін күнде жариялап, айтып жүргеніміз жоқ. Тəуелсіздіктің алғашқы жылда- ры сырт мемлекеттермен, əсіресе, Ресеймен əскери мəселелер жай- лы келіссөздер жүргізу оңай болған жоқ. Оның бір неше себептері болды. Біріншіден, бұрынғы Кеңес Одағының қорғаныс саласы ресейліктер басым- дығымен болғаны белгілі. Екіншіден, Қазақстан жеріндегі барлық əскерилер тек Мəс кеуге бағынатын. Үшіншіден, басқарушы командирлердің басым көпшілігі басқа ұлттар өкілі. Осы, тағы басқа қиындықтарды еңсеру оңайға түспегені белгілі. Сондай-ақ, бұрын түгелдей Мəс- кеудің бағыныштылығында болған əскери бөлімшелер, құры лымдар, оқу орындары, қару-жарақ, басқа да техникалық жабдық тарды, əскери- саяси тəртіп, тəрбие мəселелерін өз ұлтымыз бен мемлекетіміздің талап- тілектеріне сай қалыптастыру оңай жұмыс болмағаны белгілі. Тіпті, Ресейдегі бұрынғы əріптестер, дос, жарандармен қызмет бабындағы қарым-қатынастардың мазмұны да жаңаша болу керектігін айтсақ та жеткілікті. Осыған байланысты бір оқиғаны еске ала кетудің де жөні келіп тұр. Ресей Қорғаныс министрінің Бас штабы кезекті бір жиындарына Мұхтар Алтынбаевты да бұрынғы əдетпен телеграммамен шақырған. Ол шақыруына ресейліктер Алтынбаевтан келудің орнына: «Кешіріңіздер. Мен Тəуелсіз Қазақстан мемлекетінің ми- нистрімін. Алдымен ресми сапармен шақырыңыздар. Сосын мен де жауап сапарға шақырамын. Сол кездесулерде сөйлесерміз» – деп жауап берген. Ресей əріптестері өз қателіктерін түсініп, кешірім сұрап, ресми шақырып, мемлекеттік дəрежеде құрмет көрсетіп, Қазақстан Қарулы Күштерін əріптес ретінде мойындап, жаңа кезеңнің қа- рым-қатынасына айрықша мəн берген. Бұл бір ғана көріністің өзі біздің мемлекетімізді, тəуелсіздігімізді мой- ындау, сыйласу, санасу, құрметтеу. Ол дəреже нақты тұлға арқылы, сол адам- ның дəреже, деңгейі, білімі арқылы келеді. Қорғаныс қызметі қазақ тілінде сөйлеп, бұйрықтар мемлекеттік тілде жүргізілді. Өзінің орыс тіліндегі оқу орындарында білім алып, жиыр ма жылдан астам Қазақстаннан тыс жерде, орыс тілінің ортасында қызмет еткеніне қарамастан, Мұхаң Парламентте, рес- ми жиналыстарда өзінің ана тілінде, мемлекеттік тілде сөй леп, баяндама жасағаны елдің есінде ризалықпен қалды. Қазақ хандығының 550 жылдығына а р н а л ғ а н с а л т а н а т т ы ж и ы н д а Н.Ə.На зарбаев: «Бəріміздің киелі атамекеніміз бар, ол – қазақтың Ұлы Даласы. Сол далада бабалардың ізгі аманатын орындау жолында біз құрған қасиетті Отанымыз бар. Ол – Тəуелсіз Қазақстан. Тəуелсіздік – біздің маңдайға басқан бағымыз, мəңгі сақтауға тиіс аманаты мыз. Қасиетті Отанымызда қандай қиын дықты да қайыспай қарсы алуға лайық өршіл рухты, азат ой лы, жасампаз халық бар. Ол – ержүрек қазақ халқы. Сол қаһарман халықтың алға қойған ізгі мұраты бар. Ол – Ұлы Дала төсінде өзі құр- ған мемлекетті Мəңгілік Ел жа- сау. Ендеше, əрқашан еліміз аман, бауырымыз бүтін болсын. Сіздер мен біздер құрған Тəуелсіз Қа- зақстанымыз Мəңгілік Елге айнал- сын! Ұлы мақсаттарға жету жолын- да бізге батыр бабалардың аруағы жар болсын!» – деп ұлттың рухын көтеретін ұлы сөз айтты. ...Мемлекетіміз Тəуелсіздік ал- ған нан соң, алғашқы он жылдықта Нұрсұлтан Əбішұлы көршілес ел- дермен шекараларымызды түбегейлі анықтап, оны заман талаптарына сай жабдықтау жұмысын қолға алып, айрықша маңыз берді. Мұхтар Қапашұлымен Қытай Халық Республикасында Қазақстан Республикасының Төтенше жəне өкілетті елшісі қызметінде жүрген жылдары жұмыс бабында жақын та- нысып, дидарласа алдық. Сол жылда- ры Ел Президенті Нұрсұлтан Əбішұлы Мұхтар Алтынбаевқа зор сенім көр- сетіп, Қорғаныс министрлігінің тіз- гінін ұстатты. Бұл – жас тəуелсіз мемлекетіміздің ең бір сезімтал буы- ны еді. Министрдің алдында тəуелсіз, жаңару жорығындағы еліміздің қор- ғаныс доктринасын жасап, оның жаңа технологиямен қаруланып, əс- кери оқу, білім, отаншылдық сана, рухын, ұлттық сапасын көтеріп, қалыптастыру міндеттері тұрды. Əскери қорғаныс доктринасының басты мақсаты – мемлекетіміздің қауіпсіздігі мен қорғанысын əскери күштің санымен емес, сапасымен, білімімен қандай да бəсекелестікке қабілеттілігін қамтамасыз ету. Біз көр- шілес елдермен тату, бейбіт қарым- қаты настар орнатып, бірлесе даму ауа- нын ұстанып, насихаттаймыз. Əскери доктринамыз көп жақты халықаралық мемлекеттік бейбіт саясатымыздың құрамды бөлігі. Қандай да саланың, өңірдің, елдің, мемлекеттің танылуы оның бірінші басшысына, сол тұлғаның біліміне, білігіне, деңгейіне, қабілет, қарымына байланысты екені де бесенеден белгілі. Мəселен, қазір дүниежүзінің қай мемлекетіне барсаңыз да Қазақ Елін, Қазақстанды Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев арқылы танитыны хақ. Сол сияқты əсіресе, əскер басшы- ларының беделі қалың қолға бір басшылық тəртіп арқылы жүргізіледі, сақталады, құрметтеледі. Əрине, оның бəрі жайдан-жай келмейді. Əскер басының беделі білікті, білімді бұйрық, қатаң тəртіп, əділ талап, таза ар сақтаумен астасып жатады. Мұхтар Қапашұлының бойында осы айтылған қасиеттердің бəрі мо- лынан сақталып қана қоймай, жылдан- жылға еселеп толығып келе жатқан берекелі тұлға десем, артық та, асыра мақтау да емес. Нағыз мемлекетшіл, мемлекеттік тұлғаның бейнесі. Мұхаң қорғаныс министрі кезінде Қазақстан- Қытай қарулы күштері арасында екі- жақты қарым-қатынастың бейбіт, əріптестік əрі достастық негізде да- муына бастамашы болып, тиянақты ықпал ете алды. Сол кездегі Қытай министрі генерал-полковник Чи Хао Тян өз елінде қарулы күштер сана- тында өте беделді əскери қолбасшы болатын. Чи Хао Тян кезінде Қытай əскери мектебінің барлық сатысы- нан өткен, білімдар, жаңа заманның жақсы өзгерістеріне сергек, əрі ын- талы басшылардың бірі болды. Ол əскерилер арасында да, қоғамда да көрнекті қайраткер еді. Қызметіне қарай Қытай Коммунистік партиясы Саяси Бюросының Орталық Əскери Кеңесінің мүшесі болды. Кезінде мен Қытайға елшілік қызметіне барғанда ҚХР Төрағасы Цзянь Цзяминге Сенім грамотасын тапсырғаннан кейін ізеттілік кездесуде Қазақстан тура- лы, Президентіміз туралы тереңірек, көбірек білгісі келетінін айтып, про- токолдық пішімнен шығып, емін- еркін кездесіп, пікірлесіп тұруға ықылас білдірді. Жаңадан болған министр Алтынбаевпен көп ұзартпай кездескісі келетінін, оны зор құрметпен шақыратынын шегеледі. Ондай ресми сапар ұйымдастырылды да. Екі елдің министрлері өзара түсінісіп, достық ниетпен жыл сайын кездесуді дəстүрге айналдырып, көршілес екі мемле- кет басшыларының жасампаз даму келісімдерінің орындалуына нəтижелі қомақты үлес қосты. Өткен ғасырдың үшінші ширегіндегі қайшылықтарды болашақта болдырмау шараларына екпін беріліп, жаңа дəуірде ашық сая- сат, шекара аумағында өзара сенім, əріптестік дəстүр қалыптастыруға уағдаласты. Сол кездесулерде екі ми нистр дің тек қана əскери тіл, бұл- тартпас протокол шеңберінде қа лып қоймай, өркениетке ортақ тари- хи, мəдени құндылықтар, жас ұрпақ тəрбиесіне, əлемдегі халықаралық жағдай бағыттарына білгірлікпен өз көзқарастарын ортаға салып, зиялы əңгіменің өрбуіне ықыластыларына қанағаттанарлықпен куə болғанымыз да бар. ... Біздің бір бірімізді жақынырақ, тереңірек сыйласып, түсінісіп, білуі міз Парламент Сенатының бір комитетінде əріптес, қызметтес болған жылдары қоюлана түсті. Елбасының Жар лы ғымен бір жылдары Сенаттың халық аралық қатынас, қауіпсіздік жəне қорғаныс комитетінде еліміздің белгілі азаматта- ры, мемлекет жəне қоғам қайраткерлері Əбіш Кекілбаев, Өмірбек Байгелді, Оралбай Əбдікəрімов, Əділ Ах метов, Мұхтар Алтынбаев, Ғани Қасымов, Бауыржан Мұхаметжанов, Аманжол Бөлекпаев еліміздің құ қық тық кеңістігін нығайтуға, оның халықаралық беделінің өсуіне зор ынтымақтастықпен, жауап- кершілікпен жұмылып, жұмыс жасау мақсатында бірге жүрдік. Біз үшін – жайшылықта əзіл, қал- жыңымыз жарасып, заң жобасын тал қы лауға келгенде мемлекетшіл жауапкершілік сынға түсіп, білік тілік- пен, білімділікпен орынды пікір ортаға шығып, Елбасының, ел-жұрттың сені- мін ақтау сананың төрінде тұрып, бір бірімізді пара сат ты лықпен тыңдай біліп, өз ұста нымымызды, ұсынысымызды ашық айту арқылы ортақ пікірге жүгіну – саяси мəдениеттің көрінісі болатын. Мұхтар Алтынбаев біздің елімізде Сағадат Нұрмағамбетовтен кейінгі армия генералы атағына ие болған екінші тұлға. «Халық қаһарманы» сынды ерек- ше құрмет белгісіне ие болған аза- маттар саусақпен санарлық. Соның бірі де, бірегейі де біздің замандасы- мыз, əріптесіміз Мұхтар Алтынбаев. Мұхтар Қапашұлының өмірі өнеге. Жас ұрпақ осындай тұғырлы адам- дардың өмірінен үлгі алып өссе, ұлтымыздың сапасы да күшейе түспек. Мұхаңа қарап, Мұхаңа ұқсағысы келіп қаншама жас өскін өмірден өз жолын, өз орнын табады. Мұхаңдай еліміздің ержүрек ұландарын біздің қоғамда насихаттау да абыройлы па- рызымыз болар. АСТАНА. Есімі елге елеулі Елімніѕ ержїрек перзенті ...Бірде, Арқаның сағындырып келетін көктемінің бір жұмсақ, жайлы кешінде бес жəне алты жастағы немерелеріммен серу- ендеп жүрсем, алдымыздан екі əріптесім – Бақытжан Ертаев пен Абай Тасболатов кездесті. Амандасып, хал сұрасып, əзілдесіп, шүйіркелесіп қалдық. Əскери басшылықта болған қос генерал немерелерімнің қол беріп, «Ассалаумағалейкум» деп ашық, жарқын, дауыс тап амандасқандарына риза болысып, оларға көңіл бөліп, жөн сұрасып, «Ой, мына жігіттер генерал болатын жігіттер ғой, аға!», – деп қолпаш көрсетті... «Аман болсын» десіп, серуенімізді жалғастырдық. Өңір өмірі Қуаныш СҰЛТАНОВ, Парламент Мəжілісінің депутаты. 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 5 Интернет материалдары негізінде əзірленді. ШАРАЙНАƏлем жаѕалыќтары Интернет материалдары негізінде əзірленді.Топтаманы дайындаған Сұңғат ƏЛІПБАЙ, «Егемен Қазақстан». ● Дүние жəне дағдарыс Африкалыќ одаќ мигранттарды ќабылдау орталыєын ќўруды ќолдамайды Сөйтіп, 2014 жылмен салыстырғанда мұн- дағы штат саны 14 пайызға қысқаратын бола- ды. Соның ішінде банк тобының Украинада жұмыс істейтін бөлімшесінде 6 мыңға жуық адамның жұмыстан қысқаратындығы белгілі болды. Сонымен қатар, штат санын қысқарту банк тобының Италияда, Германияда жəне Авс- трияда жұмыс істейтін құрылымдарын да қам- титын болады. Осындай шаралар қорытындысында 2018 жылы топта жұмыс істейтін қызметкерлер саны 111 мың адамды құрайды деп күтілуде. Аталған банктер тобы мұның сыртында жұмыс көрсеткіштері төмендеген бөлімшелерді қайта құры лымдауға ұйғарым жасап отыр. Осындай шараға Австриядағы бөлшек қызмет банкі мен Италиядағы лизингтік бөлімше тар- тылатын болады. Банктер тобының мұндай шараға баруына табыс көрсеткіштерінің төмендеуі əсер ет- кен секілді. Мəселен, үстіміздегі жылдың ІІІ тоқсанында топтың таза пайдасы өткен жы дың осы мерзіміндегіден 29,8 пайызға төмендеп, 507 млн. еуроны құраған. Түсім көрсеткіші 5,3 млрд. еуро болып, 4,1 пайызға азая түскен. Ал керісінше, топтың шығысы 3,4 млрд. еуроға дейін жетіп, 1,6 пайызға көбейе түс- кен. Бұл жағдай өткен сəрсенбі күнгі банктің жарияланған есебінде тіркелген. Африкалық одақ комиссиясы төр- ағасы осындай себептерге байланыс- ты Африкада мигранттар жөніндегі мəлі метті өңдеу орталықтарын құруды өздерінің қолдамайтындықтарын білдірді. «Мəліметтерді өңдеу орталықтары шын- дап келгенде, бірте-бірте оларды ұстап отыру, бостандықтарына бөгет жасау орталықтарына айналатын болады. Мұның өзі адам бостандығын бұзу болып табыла- ды», – деп мəлімдеді ол Мальтада өткен мигранттар мəселесі жөніндегі Еуропалық одақ пен Африканың бірлескен саммитінде. Оның сөйлеген сөзі Еурокомиссия қызметі арқылы таратылды. Ал, Еурокомиссия басшысы мигрант- тар орталығын құру арқылы оларға жағдай туғызуда жаңа мүмкіндіктерге ие болуға болатындығын, бұдан өзінің ешқандай да бір қауіп-қатерді көрмейтіндігін айтты. Оның сөзінше, мигранттарды қабылдау орталықтарын құру əйелдер мен балалар- ды зорлық-зомбылық жасаудан құтқаратын болады. Африкалық одақ басшысы болса, бұған кереғар пікір білдірді. «Мұның сыртында мұндай орталықтар ұйымдасқан қылмыс, экстремизм мен терроризм ошақтарына айналып, біз қазір шешеміз деп отырған мəселені тым күрделендіріп, проблемасын асқындырады», – деп мəлімдеді ол. Осының алдында Египет сыртқы істер министрлігінің басшысы Самех Шукри аф- рикалық тараптың босқындарды қабылд ау жөнінде транзиттік орталықтар құруға əлі дайын емес екендігін мəлімдеген болатын. Египеттің құрамына Эритрея, Эфио пия, Сомали, Оңтүстік Судан, Судан, Джи- бути, Кения, Египет жəне Тунис елдері кіретін «Хартум үдерісі» атты бірлестікке басшылық жасап отырғаны мəлім. Осы бірлестік атынан сөз алған министр бұл елдердің транзиттік орталықтар құру мəсе- лесін енді ғана талқылауды бастағанын, бұл мəселе жөнінде өздерінің əлі орнықты көзқарасқа келе қоймағандығын жеткізген еді. Егер аталған пікірталастарды туында- тып отырған мəселенің тарихы туралы сөз қозғайтын болсақ, үстіміздегі жылдың қыр күйек айында өткен Еуроодақтағы сыртқы істер министрлерінің бейресми кез десулерінде Еуропалық одаққа келіп жатқан мигранттар ағымын бақылауда ұстау үшін бұл одақтың аумағынан тыс тұрған үшінші бір елде босқындарды қабылдау орталығын құру жөнінде идея айтылып, оны талқылау басталып кеткен болатын. Алайда, сол кездесу соңында Еуропалық дипломатияның басшы- сы Федерика Могерини ханым мұн дай орталықтарды құруға əлі ертерек екендігін мəлімдеген еді. Себебі, оның сөзінше, мұндай орталықтарды құру үшін қандай ресурстардың қажет болатындығы жəне оларды қайда орналастыру керектігі бел- гісіз. Оның үстіне мұндай орталықтарда ұсталған адамдарды Еуропалық одақ өзінде қабылдауға əзір ме? Бұл сұрақтың жауабы да шешілмеген еді. Африкалық одақ Еуропаға қарай бағыт алушы мигрант- тар үшін қабылдау орталықтарын құруға қарсы екендіктерін білдірді. «Өйткені, мұндай орталықтар бірте-бірте мигранттардың бостандығына шектеу жасайтын оқшаулау орындарына айналады. Мұның арты күш көрсету мен зорлық жасауға, тіпті, мигранттардың ағзаларындағы органдарды саудалауға дейін əкелетін болады», деп мəлімдеді Африкалық одақ комиссиясының төрағасы Нкосазана Дламини-Зума. Ќазан айында да Латвиядаєы жўмыссыздыќ 8,3 пайыз деѕгейінде ќалды Латвиядағы тіркелген жұмыссыздық деңгейі қыркүйек айында 8,3 пайыз- ды құраған болатын. Қазан айында да осы көрсеткіш өзгеріссіз сақталды, деп хабарлады елдің жұмыспен қамту жөніндегі мемлекеттік агенттігі. Ал тамыз айында бұл елдегі жұмыс- сыз дық деңгейі 8,5 пайызды құраса, оның алдындағы 3 ай бойы 8,6 пайыз болып кел- ген болатын. Бірақ төмендей түскен осы жұмыссыздық деңгейі қазан айына келгенде бұрынғы көрсеткішке байланып қалғандай болып отыр. Бұл айда 79 557 адам ресми түрде жұмыссыз ретінде тіркелді. Дегенмен, ел өңірлеріндегі жағдайдың əркелкі екендігі байқалады. Мəселен, қазан айында Рига өңіріндегі жұмыссыздық деңгейі 5,2 пайызды құраса, Латгаледе бұл көрсеткіш 18,1 пайызға дейін шарықтады. Курземеде ол – 10,2 пайыз, Видземеде – 9 пайыз, Земгаледе 7,9 пайыз болды. Жұмыссыздықтың төмендеу деңгейі бұл елде Ригамен қатар Юрмалада (5,5 пайыз), Вал миереде (5,9 пайыз), Елгавада (6,9 пай- ыз), Вентспилсте (7,4 пайыз) тіркелген. Ал бас қа өңірлерде елдің орта көрсеткішінен асып түсіп отыр. Жұмыспен қамту жөніндегі мемлекеттік агенттіктің қазан айында жұ- мысқа орналас тыру жөніндегі шарасына 18 491 жұмыссыз қатысқан. UniСredit 2018 жылы штат санын 18 000 адамєа ќысќартады Бүгінгі күні дамыған əлемнің үлкен бөлігі барған сайын Жапонияша дамуға ұқсап келеді. Мұның негізгі белгілері пайыздық ставкалардың ұдайы төмен болуы, инфляцияның жоқтығы жəне қарыздардың жойыл- майтындай жоғары деңгейі. Міне, осы жағдайға орай қазіргі күні əлемнің көп теген үкіметтері 2012 жылы елде экономикалық ренессанс жасаймын деп уəде беріп, сайлауда жеңіске жеткен Жапония премьер- министрі Синдзо Абэнің əрекеттерін қадағалау үстінде. Алайда, Жапония премьер-министріне өзінің кезінде берген уəдесін орындап шығу өте қиынға соғып отырған секілді. Қазіргі қалыптасып отырған орасан зор мем- лекеттік қарызды бақылауда ұстау үшін Жапонияға жай дамудың өзі жеткіліксіз болып табылады. Оған енді мейлінше жылдам қарқынмен даму қажет. Берген уəдесінен шығу үшін Абэ үш негізгі бағыт қа қатаң назар аудару үстінде. Олар – салықтық-бюджеттік ынталандыру, ақша-кредит саяса- тын жұмсарту жəне құрылымдық реформаларды жүргізу. Үстіміздегі жылдың қыркүйек айында премьер- министр неғұрлым нақты мақсатты атап көрсетті. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін Жапония ішкі жал- пы өнімінің номиналдық артуы 20 пайызға дейін жетіп, 600 трлн. иенді (5 трлн. долларды) құрауы ке- рек. Бұл оңай міндет емес. Өйткені, Жапония ішкі жалпы өнімінің қазіргі көрсеткіші 500 трлн. иенді құрап отыр. Алайда, Абэнің қолға алған ша ра ларының жапон экономика- сын ұзақ жылдар бойы бір орында тоқтап қалудан алға қарай жылжыт- қандығын атап өтуіміз керек. Мəсе- лен, номиналдық ішкі жалпы өнім көлемі 2012 жылдың соңынан бері, инфляцияны есепке алмағанда, 6 пайызға өсе түскен. Жұмыссыздық дең гейі 4,3 пайыздан 3,4 пайызға дейін төмендеген. Дегенмен, сарапшылардың баға- лауы бойынша, Абэге уəдесін орын- дап шығу үшін бұл көрсеткіштің өзі тым жеткіліксіз болып табыла- ды. Өйткені, Жапонияның қарызы барған сайын өсе түсуде. Ол ішкі жалпы өнімнің 240 пайызына дейін жетіп отыр. Жапонияның қазіргі ахуалы- на жіті қарап отырған əлемдегі бай ел дердің үкіметтері бұл істің ақы- ры қайда апарып соғатындығын айқындай алмай отырған іспетті. Сон дықтан сарапшылардың басым көпшілігі Жапония экономикасының болашағы қазіргі күнге белгісіз деп есептейді. Италияның UniCredit банктік тобы 2018 жылы шығыстарды азайту жөніндегі шара аясында жұмыс орындарының санын 18 200 адамға дейін қысқартпақ. Бұл жөнінде аталған ұйымның таратқан баспасөз парақшасында мəлімделген. Жапония экономикасыныѕ болашаєы белгісіз Белгілі америкалық экономист, Нобель сыйлығының лауре- аты Саймон Кузнецтің айтуынша, əлемде елдердің төрт түрлі даму көрінісі бар. Шартты түрде алғанда оларды дамыған, жеткіліксіз дамыған жəне Аргентина мен Жапонияша дамыған деп бөлуге болады. Париждегі арнайы операция Кеше Францияның құқық қорғау органдарының қызметкерлері өткен жұма күні болған лаңкестік туралы істі тексеру шеңберінде Париж түбінде арнайы операция өткізді. Ақпарат көздерінің дерегіне қарағанда, арнайы мақсаттағы жасақ үйлердің бірінде бірнеше қарулы адамды қоршауға алғандықтан, атыс басталған. Операция барысында үш адам тұтқындалса, тағы екеуі ғимараттың ішінде қалып отыр. RMC радиостансасының хабарлауынша, арнайы операция сұрапыл лаңкестікті ұйымдастырды деп болжанып отырған Əбделхамид Абаудаға бағытталған. Алдын ала мəлімет бойынша, бірнеше полиция қызметкері жарақаттанған. Абаудтың жасы бар болғаны 27-де екен. Ресейді əркез ќолдап келіпті АҚШ президенті Барак Обама «Ислам мемлекеті» делінетін террорлық топқа қарсы күресте өз елі Ресейді əркез қолдап келгенін мойындап отыр. Бұл туралы ол кеше Филиппиннің астанасы – Манила қаласында өтіп жатқан Азия-Тынық мұхиты экономикалық ынтымақтастығы саммитінде мəлімдеді. Бұған қоса, АҚШ президенті «Ислам мемлекеті» делінетін террорлық топпен күресте Ресей президенті Владимир Путинмен Кремльдің іс- қимылдарын күшейту мəселесін талқылау ниеті бар екенін атап өткен. Сөз ретінде В.Путин мен Б.Обаманың 15-16 қарашада Түркияда өткен «үлкен жиырмалықтың» саммиті аясында бірнеше рет кездескенін айта кетейік. Басында олар бір-біріне бір-екі ауыз сөзбен ғана тіл қатысса, соңында 20 минуттық келіссөз жүргізгені белгілі болып отыр. Бас хатшыєа артар їміт мол БҰҰ Бас хатшысы Пан Ги Мун 23 қарашада Солтүстік Кореяның астанасы – Пхеньян қаласына келіп, онда төрт күн болады. Бұл туралы Солтүстік Кореяның Орталық телеграф агенттігіне сілтеме жасай отырып, Қытайдың «Синьхуа» агенттігі хабарлады. БҰҰ-дағы жоғары лауазымды шенеуніктің сөзіне қарағанда, Пан Ги Мун кореяаралық қарым-қатынастарды реттеу- де бітімгерші рөлін атқара алар еді. Пан Ги Мун осы халықаралық бас ұйымның басшысы ретінде бұған дейін КХДР-ге ат ізін салып көрмепті. Бірақ ол əркез, тіпті, Оңтүстік Кореяның сыртқы істер министрі болып тұрған кезінде де, кореяаралық қарым-қатынасты жақсарту, Солтүстік Кореяның ядролық бағдарламасын шешуге үлес қосу ниеті бар екенін мəлімдеп келген екен. Қысқа қайырып айтқанда: ● Париж түбіндегі Сен-Дени қаласында жүргізілген анти- террорлық операция барысында жанкешті əйел өзін өзі жарып жіберді деген ақпарат тараған еді. Бірақ бұл ақпараттың шын немесе жалған екенін анықтау əзірше мүмкін болмай отыр. ● Францияның əскери-əуе күштері «Ислам мемлекеті» делі- нетін террорлық топ іс жүзінде өзінің астанасы етіп алған Сирияның Ракка қаласына кезекті мəрте соққы берді. Бұл тура- лы Францияның қорғаныс министрі Жан-Ива Ле Дрианға сілтеме жасай отырып, «Рейтер» агенттігі хабарлады. ● Халықаралық жеңіл атлетика федерациясы жаппай до- пинг қолданды деген желеумен Ресейдің жеңіл атлетика феде- рациясын белгісіз уақытқа барлық жарыстардан шеттеткен болатын. Қазіргі кезде Ресейде аталған мəселеге байланысты спортшылар арасында бір-бірімен соттасу туралы шешімдер алынатын сияқты. Кезекті іс-ќимылын да ќўп кґрді АҚШ-тың қорғаныс министріндегілер Ресей авиациясының Сирия аумағындағы «Ислам мемлекеті» делінетін лаңкестік топтың шептеріне əуеден берілетін соққыларды ұлғайта түскенін атап көрсетті. Мұны Пентагонның баспасөз хат- шысы Питер Кук мəлімдеді. Сондай-ақ, ол Ресей авиациясының іс- қимылдары АҚШ-тың қорғаныс ведомствосы тарапынан оң бағаланып отырғанын атап өтті. «АҚШ-тың қорғаныс министрлігі Ресейдің мұндай стратегиясын тек қос қолдап құптайды», дейді Питер Кук. Оның сөзіне қарағанда, Ресей авиациясы қарулы терроршылардың шептерімен қатар, Сирия оппозициясына да соққылар берген. Қазіргі кезде америкалық жəне ресейлік əскерилердің іс-қимылдарын үйлестіру немесе ынтымақтасу жөнінде ешқандай келіссөз жүргізіліп жатқан жоқ. Жалєан аќпарат «Рейтер» агенттігі АҚШ-тан Парижге ұшып шыққан Air France əуе компаниясының екі ұшағының борты- на жарылғыш заттар жасырылған деген ақпарат жалған болып шыққанын жария етті. Атап айтқанда, АҚШ-тың Федералды тергеу бюросы бұған ешқандай айғақ жоқ екенін хабарлады. Лос-Анджелестен ұшып шыққан бортында 497 жолаушысы бар А380 ұшағы жарылғыштан қауіптенгендіктен, Солт-Лейк-Ситидің халықаралық əуежайына қондырылған еді. Ал Вашингтоннан көтерілген, бортына 267 жолаушы мінген екінші ұшақ – «Боинг-777» Канаданың Жаңа Шотландия провинциясындағы Галифакс əуежайына қонған бо- латын. Барлық жолаушылар мен экипаж мүшелері ұшақтардан шұғыл эвакуацияланған еді. Чемпионатќа ќатысатындар белгілі болды Алдағы жылы Францияда өтетін футбол- дан əлем чемпионатына қатысушы барлық құрамалар соңғы түйісу кездесулерінен кейін белгілі болды. Сөйтіп, турнирдің финалдық бөлігінде Франция, Испания, Германия, Англия, Португалия, Бельгия, Италия, Ресей, Швейцария, Австрия, Хорватия, Украина, Чехия, Швеция, Польша, Румыния, Словакия, Венгрия, Түркия, Ирландия, Исландия, Уэльс, Албания жəне Солтүстік Ирландия құрамалары ойнайтын болды. Бір атап көрсететін жайт, Еуропа чемпионатына Украина өз тəуелсіздігін алғалы бері алғаш рет қатысқалы отыр. Ал Еуро-2016- ның жеребесі 12 желтоқсанда Парижде тасталады. Чемпионат ой- ындары Францияның 10 қаласындағы 10 стадионда ойналады. Доп додасының өзі 2016 жылдың 10 маусымы мен 10 шілдесі аралығында өтеді. Жеребе Ресей мен Украина құрамалары бір топқа түспейтіндей етіп ұйымдастырылғалы отыр. Дүние жəне дағдарыс Дүние жəне дағдарыс ЖАЄДАЙДЫЅ ЖАЌСАРАР СЫЅАЙЫ БАЙЌАЛМАЙДЫ 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz6 Осы Заң ақпаратты заңмен тыйым салынбаған кез кел- ген тəсілмен еркін алу жəне тарату жөніндегі əркімнің конституциялық құқығын іске асыру нəтижесінде туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейді. 1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады: 1) ақпарат – ақпарат иеленуші алған немесе жасаған, кез келген жеткізгішке түсірілген жəне оны сəйкестендіруге мүмкіндік беретін деректемелері бар тұлғалар, заттар, фактілер, оқиғалар, құбылыстар жəне процестер туралы мəліметтер; 2) ақпаратқа қол жеткізу – мемлекет кепілдік берген, Қазақстан Республикасының Конституциясында жəне заңдарында бекітілген, ақпаратты заңмен тыйым салынбаған кез келген тəсілмен əркімнің еркін алу жəне тарату құқығы; 3) ақпарат пайдаланушы – ақпаратты сұрататын жəне (не- месе) пайдаланатын жеке немесе заңды тұлға; 4) ашық бюджеттердің интернет-порталы – бюджеттік есептілікті, шоғырландырылған қаржылық есептілікті, мемлекеттік аудит жəне қаржылық бақылау нəтижелерін ор- наластыруды, сондай-ақ бюджеттік бағдарламалар жобаларын жəне бюджеттік бағдарламаларды іске асыру туралы есептерді жария талқылауды қамтамасыз ететін «электрондық үкімет» веб-порталының құрамдасы; 5) ашық деректер – машинада оқылатын түрде ұсынылған жəне өзгермеген түрде одан əрі пайдалануға, қайталап жариялауға арналған, жалпыға бірдей қолжетімді электрондық ақпараттық ресурстар; 6) ашық деректердің интернет-порталы – ашық дерек- тер бойынша сипаттаушы жəне сілтемелік ақпараттың орталықтандырылған сақталуын қамтамасыз ететін «электрондық үкімет» веб-порталының құрамдасы; 7) ашық нормативтік құқықтық актілердің интернет-порта- лы – заң жобалары тұжырымдамаларының жəне нормативтік құқықтық актілердің жобаларын орналастыруды қамтамасыз ететін «электрондық үкімет» веб-порталының құрамдасы; 8) қол жеткізу шектелген ақпарат – мемлекеттік құпияларға, жеке басының, отбасылық, дəрігерлік, банктік, коммерциялық жəне заңмен қорғалатын өзге де құпияларға жатқызылған ақпарат, сондай-ақ «Қызмет бабында пайдалану үшін» деген белгісі бар қызметтік ақпарат; 9) мемлекеттік органдар бірінші басшыларының блог- платформасы – азаматтардың сұрау салуларды жіберу жəне мемлекеттік органдардың бірінші басшыларынан оларға жауаптар алу мүмкіндігін қамтамасыз ететін «электрондық үкімет» веб-порталының құрамдасы; 10) мемлекеттік органдардың интернет-ресурстарының бірыңғай платформасы – мемлекеттік органдардың интер- нет-ресурстарын орналастыруға арналған технологиялық платформа; 11) мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау интернет-порталы – мемлекеттік органдардың қызметін бағалау туралы ақпаратты, стратегиялық жоспарлардың жəне аумақтарды дамыту бағдарламаларының мақсатты индика- торларына қол жеткізу туралы есептерді орналастыруды, сондай-ақ мемлекеттік органдар қызметін жария талқылауды қамтамасыз ететін «электрондық үкімет» веб-порталының құрамдасы; 12) сұрау салу – ақпарат иеленушіге осы Заңда белгіленген тəртіппен айтылған немесе жіберілген, ауызша немесе жаз- баша нысандағы, оның ішінде электрондық құжат түріндегі ақпарат беру туралы өтініш. 2-бап. Қазақстан Республикасының ақпаратқа қол жеткізу туралы заңнамасы 1. Қазақстан Республикасының ақпаратқа қол жеткізу тура- лы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді жəне осы Заңнан жəне Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады. 2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халық аралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше қағи- да лар белгiленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады. 3-бап. Осы Заңның қолданылу аясы 1. Осы Заң Қазақстан Республикасының аумағында қолда- нылады жəне қол жеткізу шектелген ақпаратқа жатпайтын ақпаратқа қол жеткізумен байланысты қоғамдық қатынастарда пайдаланылады. 2. Осы Заңның күші қаралу тəртібі Қазақстан Респуб лика- сының əкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында, Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік, азаматтық процестік заңнамасында белгіленген жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштеріне қолданылмайды. 3. Осы Заңның күші «Ұлттық архив қоры жəне архивтер туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген сұрау салуларды қарау тəртібіне қолданылмайды. 4. Осы Заңның күші «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген бұқаралық ақпарат құралдарына ақпарат беру тəртібіне қолданылмайды. 4-бап. Ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етудің негіз- гі қағидаттары Ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ету мынадай қағи дат- тарға негізделеді: 1) заңдылық; 2) ақпарат иеленушілер қызметінің ашықтығы мен айқындығы; 3) анықтығы мен толықтығы; 4) өзектілігі мен уақтылығы; 5) ақпаратқа тең қол жеткізу; 6) мемлекеттік құпияларды жəне заңмен қорғалатын өзге де құпияларды жария етпеу; 7) жеке өмірге, жеке басының жəне отбасының құпиясына қол сұқпау; 8) жеке жəне заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін сақтау. 5-бап. Ақпаратқа қол жеткізу құқығын шектеу Ақпаратқа қол жеткізу құқығы тек заңдармен жəне конс- титуциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тəртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен иман дылығын сақтау мақсатында қажетті шамада ғана шек- телуі мүмкін. 6-бап. Қол жеткізуге шектеу қойылмайтын ақпарат Мынадай: 1) азаматтардың қауіпсіздігі мен денсаулығына қатер төндіретін төтенше жағдайлар мен апаттар жəне олардың сал- дарлары туралы, сондай-ақ дүлей зілзалалар, олардың ресми болжамдары мен салдарлары туралы; 2) денсаулық сақтау саласының, санитарияның, демогра- фияның, көші-қонның, білім берудің, мəдениеттің, əлеуметтік қорғаудың, экономиканың, ауыл шаруашылығының жай-күйі туралы, сондай-ақ қылмыстық ахуал туралы; 3) терроризм актілерін жасау фактілері туралы; 4) экологияның, өрт қауіпсіздігінің жай-күйі туралы, сон- дай-ақ санитариялық-эпидемиологиялық жəне радиациялық жағдай, тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі туралы; 5) жеке жəне заңды тұлғаларға мемлекет беретін артықшы- лықтар, өтемақылар жəне жеңілдіктер туралы; 6) адамның жəне азаматтың құқықтары мен бостандық- тарының бұзылу фактілері туралы; 7) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің алтын-валюта резервінің мөлшері туралы; 8) мемлекеттік құпияларды жəне заңмен қорғалатын өзге де құ пия ны құрайтын нормативтік құқықтық актілерді қоспа ған- да, Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің мəтінін, сондай-ақ олардың жобаларын қамтитын; 9) мемлекеттік құпияларды құрайтын мəліметтерді қоспа- ғанда, республикалық жəне жергілікті бюджеттер қаража- тының қалыптастырылуы мен олардың жұмсалуы туралы; 10) мемлекеттік құпияларды құрайтын мəліметтерді қоспағанда, республикалық жəне жергілікті бюджеттерден қаражаттың жұмсалуын бақылау туралы; 11) ақпарат иеленушілердің, олардың лауазымды адамда- рының заңдылықты бұзу фактілері туралы; 12) Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпияларына жатқызылатын ақпаратты қоспағанда, саяси, əлеуметтік жəне бас қа да себептер бойынша жаппай қуғын-сүргін туралы, оның ішінде архивтегі ақпаратқа қол жеткізу шектелуге жатпайды. 7-бап. Ақпарат пайдаланушының құқықтары мен міндеттері 1. Ақпарат пайдаланушының: 1) заңмен тыйым салынбаған кез келген тəсілмен ақпарат алуға жəне таратуға; 2) ақпарат беру туралы сұрау салумен өтініш жасауға; 3) алынатын ақпараттың нақтылығы мен толықтығын тек- серуге; 4) сұрау салуды кері қайтарып алуға; 5) ақпарат алу қажеттілігін негіздемеуге; 6) ақпаратқа қол жеткізу құқығының заңсыз шектелуіне, лауазымды адамдардың əрекетіне (əрекетсіздігіне) шағым жасауға; 7) өзінің ақпаратқа қол жеткізуге құқығын бұзумен келті- рілген материалдық залалдың жəне моральдық зиянның заңда белгіленген тəртіппен өтелуін талап етуге құқығы бар. 2. Ақпарат пайдаланушы осы Заңның талаптарын сақтауға міндетті. 8-бап. Ақпарат иеленуші Мыналар: 1) мемлекеттік биліктің, жергілікті мемлекеттік басқарудың жəне өзін-өзі басқарудың заң шығарушы, атқарушы жəне сот тармақтарының органдары мен мекемелері; 2) мемлекеттік орган болып табылмайтын мемлекеттік мекемелер; 3) квазимемлекеттік сектор субъектілері; 4) мемлекеттік бюджеттен бөлінген қаражатты пайдалануға қатысты ақпарат бөлігінде – бюджет қаражатын алушылар болып табылатын заңды тұлғалар; 5) өздері өндіретін (өткізетін) тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағаларына қатысты ақпарат бөлігінде – үстем немесе монополиялық жағдайға ие нарық субъектілері болып табылатын заңды тұлғалар; 6) экологиялық ақпаратқа, төтенше жағдайлар, табиғи жəне техногендік апаттар, олардың болжамдары мен салдарлары, өрт қауіпсіздігінің жай-күйі, санитариялық-эпидемиологиялық жəне радиациялық жағдай, тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі жəне азаматтардың денсаулығына, елді мекендердің жəне өндірістік объектілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге теріс əсер ететін басқа да факторлар туралы ақпарат бөлігінде – заңды тұлғалар ақпарат иеленушілер болып танылады. 9-бап. Ақпарат иеленушінің құқықтары мен міндеттері 1. Ақпарат иеленушінің: 1) құзыретіне сұратылатын ақпаратты беру кіретін тиісті ақпарат иеленушіге сұрау салу жіберуге; 2) сұрау салумен өтініш жасаған адамнан сұрау салудың мазмұнын нақтылауға; 3) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда жəне негіздер бойынша ақпарат беруден бас тартуға құқығы бар. 2. Ақпарат иеленуші: 1) ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуге; 2) ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуге қажетті ұйым- дас тырушылық-техникалық жəне басқа да жағдайларды өз өкілеттіктері шегінде қамтамасыз етуге; 3) анық жəне толық ақпарат беруге; 4) берілетін ақпаратта лауазымды адам туралы мəліметтердің сəйкестендіру үшін жеткілікті көлемде болуын қамтамасыз етуге; 5) ақпарат берудің заңда белгіленген мерзімдерінің сақтал- уын қамтамасыз етуге; 6) сұрау салулардың есебін, жинақтап қорытуды жəне тал- дауды жүргізуге; 7) ақпарат беру кезінде мүгедектер үшін қажетті жағдайлар жасауға; 8) ақпарат қамтылған интернет-ресурстардың іркіліссіз жұмыс істеуін қамтамасыз етуге; 9) ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ету саласындағы лауазымды адамдар мен қызметкерлердің біліктілігін артты- руды қамтамасыз етуге; 10) ақпарат берудің сапасы мен уақтылығына ішкі бақылау жүргізуге; 11) Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар жəне заңмен қорғалатын өзге де құпиялар туралы заңнамасын сақтауға; 12) қол жеткізу шектелген ақпаратқа жатқызылмайтын ашық деректер интернет-порталында ашық деректер түріндегі ақпаратты тұрақты негізде орналастыруға; 13) осы Заңда жəне Қазақстан Республикасының заңна ма- сын да көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті. 3. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген міндеттерге қосым ша ретінде орталық атқарушы органдардың (Қазақстан Респуб ликасының Қорғаныс министрлігін қоспағанда), мемле- кеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс- қимыл жө нін дегі уəкілетті органның басшылары, əкімдер жəне ұлт тық жоғары оқу орындарының басшылары халық алдында атқа рылған жұмыс туралы есеп беруге міндетті. 10-бап. Ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ету тəсілдері Ақпаратқа қол жеткізу мынадай тəсілдермен қамтамасыз етіледі: 1) сұрау салу бойынша ақпаратты беру; 2) ақпарат иеленушілер орналасқан үй-жайларда жəне осы мақсаттарда бөлініп берілген өзге де орындарда ақпаратты орналастыру; 3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес мемле- кеттік органдар алқаларының отырыстарына қол жеткізуді жəне Қазақстан Республикасы Парламенті Палаталарының ашық отырыстарын, оның ішінде бірлескен отырыстарын, облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті өкілді органдарының ашық отырыстарын жəне мемлекеттік органдардың жыл қорытындылары бойынша өткізілетін алқаларын интернет-ресурстарда онлайн-транс- ляциялауды қамтамасыз ету; 4) орталық атқарушы органдар (Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігін қоспағанда), мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі уəкі- летті орган басшыларының, əкімдердің жəне ұлттық жо- ғары оқу орындары басшыларының есептерін тыңдау жəне талқылау; 5) ақпаратты бұқаралық ақпарат құралдарында орналас- тыру; 6) ақпаратты ақпарат иеленушінің интернет-ресурсында орналастыру; 7) ақпаратты «электрондық үкімет» веб-порталының тиісті құрамдастарында орналастыру; 8) Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де тəсілдер. 11-бап. Сұрау салу бойынша ақпарат беру 1. Сұрау салу бойынша ақпарат тегін беріледі. 2. Қол жеткізу шектелген ақпаратты қоспағанда, сұрау салу бойынша кез келген ақпарат беріледі. 3. Сұрау салу құзыретіне сұратылатын ақпаратты беру кіретін ақпарат иеленушіге жіберілуге тиіс. Сұрау салу ауызша немесе жазбаша нысанда, оның ішінде электрондық құжат түрінде берілуі мүмкін. 4. Ақпарат пайдаланушы өзі келіп немесе телефон арқылы ауыз ша сұрау салып өтініш жасай алады. Ауызша сұрау салуға мынадай ақпарат бойынша жауап беріледі: 1) ақпарат иеленушінің жұмыс кестесі; 2) ақпарат иеленушілердің, олардың құрылымдық бөлім- шелерінің, аумақтық органдарының жəне ведомстволық бағы- ныс ты ұйымдарының пошта мекенжайы, электрондық пошта- сының жəне (немесе) интернет-ресурстарының мекенжайы, анықтама қызметтерінің телефондары, сондай-ақ олардың басшылары туралы мəліметтер; 3) жеке тұлғаларды жəне заңды тұлғалардың өкілдерін қабылдау тəртібі; 4) жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін, сұрау салула- рын, арыздарын жəне шағымдарын қарау тəртібі; 5) мемлекеттік қызметтер көрсету тəртібі; 6) сот істерін қарау кестелері; 7) ашық конкурстық сауда-саттықтар (аукциондар, тендер- лер) өткізу күні мен орны туралы мəліметтер; 8) жергілікті қоғамдастық жиынын, жергілікті қоғамдастық жина лысын шақыру уақыты, орны жəне талқыланатын мəсе- лелер; 9) ақпарат иеленуші құрған бұқаралық ақпарат құралдары туралы мəліметтер (болған жағдайда); 10) бос лауазымдардың бар екендігі туралы ақпарат алу үшін телефон нөмірлері. Ауызша сұрау салуға жауап берілген жағдайда, жауапты берген адамның есімі мен лауазымы көрсетіледі. 5. Жазбаша сұрау салуда: 1) ақпаратты сұрататын жеке тұлғаның тегі, аты, əкесінің аты (егер ол жеке басын куəландыратын құжатта көрсетілсе), жеке сəй кестендіру нөмірі; 2) заңды тұлға атынан өтініш жасалған кезде – заңды тұлға- ның толық атауы, бизнес сəйкестендіру нөмірі, шығыс нөмірі жəне күні, сұрау салуға қол қойған адамның тегі, аты-жөні мен лауазымы көрсетілуге тиіс. Сұрау салуда пошта мекенжайы немесе электрондық пошта- сының мекенжайы, телефон немесе телефакс нөмірі, өзге де байланыс құралдары көрсетілуге тиіс. Жазбаша сұрау салуға жеке тұлға немесе заңды тұлғаның өкі лі қол қоюға тиіс. Электрондық құжат түріндегі сұрау салу элек трон дық цифрлық қолтаңбамен куəландырылуға тиіс. Мемлекеттік органдар бірінші басшыларының блог-плат- формасы арқылы жіберілген электрондық нысандағы сұрау салу жазбаша сұрау салуға теңестіріледі. Ақпарат пайдаланушының «электрондық үкіметтің» веб- порталында есепке алу жазбалары болған жəне оған ұялы бай- ланыс операторы берген ақпарат пайдаланушының абоненттік нөмірі қосылған жағдайда, мемлекеттік органдар бірінші басшыларының блог-платформасы арқылы жіберілетін сұрау салуға оның қол қоюы талап етілмейді. 6. Ақпарат иеленушіге тікелей өтініш жасаған жəне жазбаша нысанда сұрау салу берген ақпарат пайдаланушыға күні мен уақыты, сұрау салуды қабылдаған адамның тегі жəне иници- алдары көрсетілген талон беріледі. 7. Анонимдік сұрау салуларды қоспағанда, осы Заңда белгі- ленген тəртіппен берілген жазбаша сұрау салулар міндетті түрде қабылдануға, тіркелуге, есепке алынуға жəне қаралуға жатады. 8. Жазбаша сұрау салулар жеке немесе заңды тұлғаның өкілдері арқылы енгізілуі мүмкін. Өкілдікті ресімдеу Қазақ- стан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тəртіппен жүргізіледі. 9. Көпшілікке қолжетімді ақпараттық жүйелер арқылы келіп түскен жəне Қазақстан Республикасының электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы заңнамасының талаптарына сəйкес келетін сұрау салулар осы Заңда белгілен- ген тəртіппен қаралуға жатады. 10. Жазбаша сұрау салуға жауап ақпарат иеленушіге сұрау салу келіп түскен күннен бастап күнтізбелік он бес күн ішінде беріледі. Сұратылатын ақпарат бірнеше ақпарат иеленушінің құзы ретіне кіретін жəне жазбаша сұрау салуға жауап беру кезінде өзге де ақпарат иеленушілерден ақпарат алу талап етілетін жағдайларда, ақпарат иеленушінің басшысы қарау мерзімін күнтізбелік он бес күннен аспайтын мерзімге бір рет ұзартуы мүмкін, бұл туралы қарау мерзімі ұзартылған сəттен бастап үш жұмыс күні ішінде ақпарат пайдаланушыға хабар беріледі. 11. Құзыретіне сұратылатын ақпарат беру кірмейтін ақпарат иеленушіге келіп түскен жазбаша сұрау салу ол келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде тиісті ақпарат иеленушіге жіберіледі, бір мезгілде бұл туралы сұрау салуды жіберген ақпарат пайдаланушы хабардар етіледі. 12. Жазбаша сұрау салуға жауап өтініш жасалған тілде ақпа- рат пайдаланушының таңдауы бойынша қағаз жəне (немесе) электрондық нысандарда беріледі. Ауызша сұрау салуға жауап өтініш жасалған тілде ауызша нысанда беріледі. Егер жазбаша сұрау салуға жауап көшірме жасауды немесе басып шығаруды көздейтін болса, онда ақпарат пайдаланушы ақпарат иеленушінің көшірме жасауға немесе басып шығаруға жұмсаған нақты шығындарын өтеуге міндетті. Көшірме жасауға немесе басып шығаруға жұмсалатын нақты шығындардың мөлшерін жəне оларды төлеу тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. Көшірме жасауға немесе басып шығаруға арналған тарифтер жəне олар- ды төлеу тəртібі Қазақстан Республикасының бүкіл аумағына таратылатын мерзімді баспасөз басылымдарында міндетті түрде жариялануға жəне ақпарат иеленушілердің интернет- ресурстарында орналастырылуға тиіс. Халықтың əлеуметтік осал топтары Қазақстан Республи- касының Үкіметі айқындайтын тəртіппен көшірме жасауға не месе басып шығаруға жұмсалатын нақты шығындарды төлеуден босатылады. 14. Жазбаша сұрау салуға жауапта ақпарат иеленушінің атауы, пошта мекенжайы, жауапқа қол қойған адамның лауа- зымы, сұрау салудың тіркелген күні жəне нөмірі көрсетіледі. 15. Егер сұратылатын ақпарат осы Заңда белгіленген тəр- тіп пен орналастырылса, онда ақпарат иеленуші ақпарат пайда- ланушыға сұратылатын ақпаратқа қол жеткізу тəсілдері мен орны туралы мəліметтерді бір мезгілде жібере отырып, бұл туралы үш жұмыс күнінен кешіктірмей хабарлайды. Қайталап өтініш жасалған кезде, ақпарат иеленуші сұраты- латын ақпаратты осы бапта көзделген тəртіппен береді. 16. Ақпаратқа қол жеткізуден: 1) егер сұрау салу мазмұны сұратылатын ақпаратты анық- тауға мүмкіндік бермесе; 2) егер сұрау салу осы Заңның талаптарына сəйкес келмесе; 3) егер сұратылатын ақпарат қол жеткізу шектелген ақпа- ратқа жатқызылса; 4) егер сұрау салуда ақпарат иеленуші қабылдаған актілерді құқықтық бағалау, ақпарат иеленушінің не оған ведомстволық бағынысты органдар мен ұйымдардың қызметіне талдау жүр- гізу немесе өзге де талдамалық жұмысты жүргізу аяқталғанға дейін ол ту ралы мəселе қойылса; 5) мемлекеттік бақылау жəне қадағалау шеңберінде жүр гі- зі летін тексерулер нəтижелері бойынша шешімдер қабылдан- ғанға дейін; 6) ведомствоаралық жəне ведомствоішілік хат-хабар алмасу негізінде немесе мемлекеттік органдардағы кеңестер негізінде тұжырымдалатын түпкілікті шешімдер қабылданғанға дейін; 7) шет мемлекеттерден немесе халықаралық ұйымдардан келіп түскен құжаттарды ашу шарттары туралы өзара келісім қабылданғанға дейін бас тартылады. 17. Жазбаша сұрау салу бойынша ақпарат беруден бас тар- ту туралы уəжді жауап сұрау салу тіркелген күннен бастап бес жұмыс күні ішінде ақпарат пайдаланушының назарына жеткізіледі. 18. Сұрау салулармен жұмысты ұйымдастыруға, оларды қабылдаудың, тіркеудің, есепке алудың жəне қараудың жай- күйі үшін ақпарат иеленушілердің басшылары жеке жауапты болады. 12-бап. Ақпарат иеленушілер орналасқан үй-жайларда ақпа ратты орналастыру 1. Ақпарат иеленушілер өздері орналасқан үй-жайларда өз қызметі туралы ақпараты бар ақпараттық стенділерді жəне (немесе) ұқсас мақсаттағы басқа да техникалық құралдарды орналастырады. Ақпараттық стенділерді жəне (немесе) ұқсас мақсаттағы бас қа да техникалық құралдарды орналастырған кезде ақпарат иеленушілер: тəулік бойы бұларға еркін қол жеткізуді қамтамасыз етуге; мүгедектердің оларға еркін қол жеткізуіне жағдайлар жасау- ға міндетті. 2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген ақпарат: 1) жеке тұлғаларды жəне заңды тұлғалардың өкілдерін қабылдау тəртібін қоса алғанда, ақпарат иеленушінің жұмыс тəртібін; 2) ақпарат алу шарттары мен тəртібін; 3) өзге де мəліметтерді қамтиды. 13-бап. Мемлекеттік органдардың алқалы органдары отырыстарына қол жеткізуді қамтамасыз ету 1. Қазақстан Республикасы Парламенті Палаталарының, Қазақстан Республикасы Үкіметінің жəне орталық атқарушы органдардың жəне облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қала- ның) жергілікті өкілді жəне атқарушы органдары алқалы орган дарының отырыстары, жабық отырыстарды қоспағанда, ашық болып табылады. Ақпарат пайдаланушылардың ашық отырыстарға қол жеткізуі Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес қамтамасыз етіледі. 2. Қазақстан Республикасы Парламентінің Палаталары, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті өкілді органдары ашық отырыстарды, ал мемле- кеттік органдар – жыл қорытындылары бойынша өткізілетін алқаларды интернет-ресурстарда онлайн режимде трансля- циялауды қамтамасыз етеді. 14-бап. Орталық атқарушы органдар басшыларының, əкімдердің жəне ұлттық жоғары оқу орындары басшы- ларының есептері Орталық атқарушы органдардың (Қазақстан Республи- касының Қорғаныс министрлігін қоспағанда), мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жө- ніндегі уəкілетті органның басшылары, əкімдер жəне ұлттық жоғары оқу орындарының басшылары бір жылда бір реттен си- ретпей атқарылған жұмыс туралы халық алдында есеп береді. Есепті кездесулерді өткізу тəртібі Қазақстан Республи ка- сының заңнамасында айқындалады. 15-бап. Бұқаралық ақпарат құралдарында ақпарат ор- наластыру Бұқаралық ақпарат құралдарында ақпарат орналастыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес жүзеге асырылады. 16-бап. Интернет-ресурстарда ақпарат орналастыру 1. Ақпарат иеленушілер интернет-ресурстар құрады. 2. Осы Заңның 8-бабының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат иеленушілер интернет-ресурстарды мемлекеттік ор- гандар интернет-ресурстарының бірыңғай платформасында орналастырады. 3. Ақпарат иеленушілер өз құзыреті шегінде интернет-ре- сурстарда: 1) ақпарат иеленушінің қызметі туралы жалпы ақпаратты: ақпарат иеленушілердің ұйымдық құрылымын, олардың басшылары туралы мəліметтерді; ақпарат иеленушілердің қызметі туралы ресми жаңа лық- тарды (баспасөз релиздерін); ақпарат иеленушілердің қызметінде болатын алдағы оқиғалардың ресми күнтізбелерін; ақпарат иеленушілердің басшылары мен олардың орын- басарларының ресми сөйлеген сөздерінің жəне ресми мəлім- демелерінің мəтіндерін; мемлекеттік жəне салалық бағдарламалар, тұжырымдамалар, доктриналар, аумақтарды дамыту бағдарламалары мен жос- парлары, стратегиялық жоспарлар, тиісті саланы дамытудың стратегиялары мен жоспарлары, нысаналы бағдарламалардың жəне тұжырымдамалардың жобалары туралы мəліметтерді; ақпарат иеленуші жұмыс органы болып табылатын консуль- тативтік-кеңесші органдардың (кеңестердің, комиссиялардың) қызметі туралы ақпаратты; республикалық жəне жергілікті бюджеттер, Қазақстан Рес- пуб ликасы Ұлттық қоры қаражаттарының пайдаланылуы ту- ралы ақпаратты; ақпарат иеленушінің нысаналы жəне өзге де бағдарламаларға, халықаралық ынтымақтастыққа қатысуы туралы ақпараттық хабарларды; мемлекеттік орган, оның аумақтық органдары, жергілікті өзін-өзі басқару органы, ведомстволық бағынысты ұйымдар өз құзыреті шегінде жүргізген тексерулер нəтижелері туралы, сон дай-ақ мемлекеттік органда, оның аумақтық органдарында, жергілікті өзін-өзі басқару органында, ведомстволық бағы- нысты ұйымдарда жүргізілген тексерулер нəтижелері туралы ақпараттық хабарларды; атқарылған жұмыс туралы есептер мен баяндамаларды; орталық жəне жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметінің тиімділігін бағалау қорытындыларын; мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын қоғамдық бағалау нəти желерін; 2) ақпарат иеленушінің жəне оның ведомстволық бағынысты ұйымдары құрылымдық бөлімшелерінің тізбесін, олардың міндеттері мен функцияларын, сондай-ақ олардың басшыла- ры туралы мəліметтерді; 3) ақпарат иеленушінің аумақтық органдарының тізбесін (олар болған жағдайда), олардың міндеттері мен функция- ларын, сондай-ақ олардың басшылары туралы мəліметтерді; 4) ақпарат иеленушінің құзыретін, өкілеттіктерін, міндеттері мен функцияларын регламенттейтін нормативтік құқықтық актілерді; 5) ақпарат иеленушінің норма шығармашылық қызметі туралы ақпаратты: ақпарат иеленуші қабылдаған нормативтік құқықтық акті- лер тізбесін; ақпарат иеленуші қабылдаған жəне қол қойылған тел- нұсқаларға толық сəйкестікте қолданысқа енгізілген норма- тивтік құқықтық актілерді; ақпарат иеленуші əзірлейтін нормативтік құқықтық акті- лер жобаларының мəтіндерін, сондай-ақ түсіндірме жазба- ларды, салыстырма кестелерді, ғылыми сараптамалардың қорытындыларын жəне жеке кəсіпкерлік субъектілерінің са- раптама қорытындыларын; ақпарат иеленуші əзірлейтін мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарының жобаларын, сондай-ақ олардың жария талқылануы аяқталғаны туралы есептерді; 6) ақпараттық ресурстар мен көрсетілетін қызметтер ту- ралы ақпаратты: ақпарат иеленуші құрған бұқаралық ақпарат құралдары туралы мəліметтерді (болған жағдайда); ақпарат иеленушінің қарамағындағы дерекқорды, тізі лім- дерді, тіркелімдерді, кадастрларды; көпшілікке қолжетімді электрондық ақпараттық ресурстар мен жеке жəне заңды тұлғаларға көрсетілетін электрондық қызметтер тізбелерін; Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заңнамасында көзделген тəртіппен жүргізілетін мемлекеттік сатып алу туралы мəліметтерді; 7) статистикалық ақпаратты: ведомстволық статистикалық дерекқорды; ақпарат иеленушінің құзыретіне жататын бөліктегі саланың (аяның) жай-күйін жəне даму серпінін сипаттайтын ақпаратты; 8) ақпарат иеленушінің қызметі туралы талдамалық баянда- маларды жəне ақпараттық сипаттағы шолуларды; 9) халықаралық ұйымдардың ақпарат иеленушілердің қызметі мəселелері бойынша қорытындыларын, сараптамалық бағаларын, ұсынымдарын жəне басқа да талдамалық мате- риалдарын; 10) ақпарат иеленушінің жұмыс тəртібі туралы ақпаратты: ақпарат иеленушінің рұқсат беру əрекеттерін (лицензия- лау, аккредиттеу, тіркеу жəне басқалар) (мұндай өкілеттіктері болған жағдайда) жүзеге асыру тəртібін; Қазақстан Республикасының заңдарына жəне өзге де нормативтік құқықтық актілеріне сəйкес ақпарат иеленуші қарау үшін қабылдайтын өтініштер мен сұрау салулардың үлгілерін; 11) конкурстар, тендерлер өткізу туралы ақпаратты: ашық конкурстық сауда-саттықтар (аукциондар, тендерлер), сараптамалар мен басқа да іс-шаралар туралы мəліметтерді жəне оларды өткізу шарттарын; бұларға жеке жəне заңды тұлғалардың қатысу шарттарын; өткізілген ашық конкурстық сауда-саттықтар (аукциондар, тендерлер) хаттамаларын; 12) жеке тұлғаларды жəне заңды тұлғалардың өкілдерін қабылдау тəртібін; 13) жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібін; 14) алқалы органдардың ашық отырыстарының стенограм- маларын жəне (немесе) хаттамаларын; 15) халыққа жүргізілген сауалнамалар туралы деректерді, ақпарат алуға арналған сұрау салуларды жинақтап қорытуды жəне талдауды; 16) «Сұрақ-жауап» сервисінің болуын; 17) азаматтарға жүргізілген интерактивті сауалнамаларды; 18) жаңалықтар легін; 19) ақпарат иеленушілердің, олардың құрылымдық бөлім- шелерінің, аумақтық органдарының жəне ведомстволық бағы нысты ұйымдарының пошталық мекенжайын, элек- трон дық пош тасының мекенжайын, анықтама қызметтерінің теле фондарын; 20) ақпарат пайдаланушылар бірнеше рет (кезегімен келетін күнтізбелік үш ай ішінде екі жəне одан да көп рет) сұрататын ақпаратты; 21) Қазақстан Республикасының заңнамасында орналас- тырылуы міндетті деп белгіленген өзге де ақпаратты неме- се ақпарат иеленуші орналастырылуы қажет деп санайтын ақпаратты орналастыруға міндетті. 4. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мəліметтермен қатар мемлекеттік органдар өз құзыреті шегінде интернет- ресурстарында: 1) бюджет қаражаты саласындағы ақпаратты: республикалық жəне жергілікті бюджеттердің жобаларын; бюджеттік есептілікті; шоғырландырылған қаржылық есептілікті; мемлекеттік аудит жəне қаржылық бақылау нəтижелерін; 2) əкімшілік мемлекеттік қызметтің бос лауазымдарына орналасуға жарияланған конкурстар туралы ақпаратты; 3) кадрлық жəне қаржылық мəселелерді, ведомствоішілік жұмысты ұйымдастыру мəселелерін реттейтін құқықтық акті- лерді қоспағанда, құқықтық актілерді; 4) мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің стандарттары мен регламенттерін; 5) шет мемлекет, халықаралық немесе шетелдік ұйым жəне (немесе) қор ұсынған, алынған жəне пайдаланылған гранттар туралы ақпаратты да орналастыруға тиіс. 5. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мəліметтермен қатар Архивтерді жəне құжаттаманы басқару жөніндегі орта- лық мемлекеттік орган өзінің интернет-ресурсында Ұлт тық архив қоры құжаттарының құрамы мен мазмұны туралы де- ректер жиынтығын (каталогін) орналастырады. 6. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мəліметтермен қатар Қазақстан Республикасы соттарының интернет-ресурс- тарында: 1) ашық қол жеткізуде орналастыруға жатпайтындарды қоспағанда, сот актілері; 2) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шектеулер ескеріле отырып, сот актілерін қарау кестелері де орналастырылуға тиіс. 7. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мəліметтермен қатар ауданның, облыстық маңызы бар қаланың, респуб лика- лық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органдарының интернет-ресурстарында: 1) кадрлық жəне қаржылық мəселелерді реттейтін құқықтық акті лерді қоспағанда, құқықтық актілер; 2) мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің стандарттары мен рег ламенттері; 3) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы орган дар басшыларының есептері; 4) шет мемлекет, халықаралық немесе шетелдік ұйым жəне (немесе) қор ұсынған, алынған жəне пайдаланылған гранттар туралы ақпарат; 5) əкімшілік мемлекеттік қызметтің бос лауазымдары- на орналасуға жарияланған конкурстар туралы ақпарат та орналастырылуға тиіс. 8. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мəліметтермен қатар жергілікті өзін-өзі басқару органдарының интернет- ресурстарында: 1) жергілікті маңызы бар мəселелерді шешуге бөлінген бюд жет қаражатының пайдаланылуына жүргізілген монито- ринг нəтижелері жəне жергілікті өзін-өзі басқарудың кіріс көздері туралы есеп; 2) жергілікті қоғамдастық жиынын, жергілікті қоғамдастық жиналысын шақыру уақыты, орны жəне талқыланатын мəселелер; 3) жергілікті қоғамдастық жиынының немесе жергілікті қоғамдастық жиналысының хаттамалары, сондай-ақ оларда қабылданған шешімдер де орналастырылуға тиіс. 9. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген мəліметтермен қатар квазимемлекеттік сектор субъектілерінің интернет-ре- сурстарында: 1) жарияланған бос лауазымдар туралы мəліметтер; 2) бос лауазымдарға орналасуға кандидаттарға қойылатын біліктілік талаптары; 3) бос лауазымдар туралы ақпарат алуға арналған телефон нөмірлері де орналастырылуға тиіс. 10. Бюджет қаражатын алушылардың интернет-ресурста- рында мемлекеттік бюджеттен бөлінген қаражатты пайда- лануға қатысты жəне қол жеткізу шектелген ақпаратқа жатқы- зылмаған ақпарат орналастырылады. 11. Үстем жағдайға немесе монополиялық жағдайға ие нарық субъектілерінің интернет-ресурстарында үстем жағдайға не- месе монополиялық жағдайға ие нарық субъектілері өнді- ретін жəне өткізетін тауарларға баға белгілеу мəселелерін рег ламент тейтін нормативтік құқықтық актілер, сондай-ақ олар өнді ретін (өткізетін) тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бағалары орналастырылады. 12. Өзінің интернет-ресурсында ақпарат орналастыруға тех никалық мүмкіндігі жоқ ақпарат иеленуші оны жергілікті атқарушы органның интернет-ресурсында орналастырады. 13. Ақпарат иеленушінің интернет-ресурсында жаңалықтар легін жаңарту күн сайын жүзеге асырылуға тиіс, өзге бөлім дер- ді жаңарту ақпарат алынған немесе құрылған күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірілмей жүзеге асырылады. 14. Интернет-ресурстағы ақпарат қазақ жəне орыс тіл де- рінде берілуге тиіс. Ақпарат иеленушінің интернет-ресурс- ының басқа тілдердегі нұсқалары да болуы мүмкін. 15. Ақпарат иеленушінің интернет-ресурсында қол жеткізу шектелген ақпарат орналастырылуға жатпайды. 16. Интернет арқылы нормативтік құқықтық актілерге тегін қол жеткізу Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес «электрондық үкіметтің» веб-порталы арқылы да қамтамасыз етіледі. 17-бап. «Электрондық үкіметтің» веб-порталында ақпа- рат орналастыру 1. Ақпарат пайдаланушылар осы Заңға сəйкес «электрондық үкімет» веб-порталының құрамдастарында орналастырыла- тын ақпаратты ала алады жəне пайдалана алады, сондай-ақ «электрондық үкіметтің» веб-порталында тіркелген жағдайда оны талқылауға қатыса алады. 2. Осы Заңның 8-бабының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат иеленушілер ашық деректер интернет-порталында ашық деректерді орналастырады. Ақпараттандыру саласындағы уəкілетті орган ақпарат иеле ну шілерден ашық деректер интернет-порталында орна- ластыру үшін Қазақстан Республикасы халқының ашық де- ректерге қажеттіліктері туралы «электрондық үкіметтің» веб- порталында қоғамдық пікірлерді сұрау нəтижелері бойынша ашық деректерді сұратуға құқылы. Ақпарат иеленушілер өз бастамасы бойынша ашық деректер интернет-порталында ақпаратты орналастыруға да құқылы. Ашық деректер интернет-порталында ақпарат орналастыру Қазақстан Республикасының ақпараттандыру саласындағы заңнамасында белгіленген тəртіппен жүзеге асырылады. 3. Ашық бюджеттер интернет-порталында осы Заңның 8-бабының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат иелену- ші лер бюджеттік есептілікті, шоғырландырылған қаржы- лық есептілікті, мемлекеттік аудит жəне қаржылық бақы лау нəтижелерін орналастырады, сондай-ақ бюджеттік бағдар- ламалардың жобаларын жəне бюджеттік бағдарла маларды іске асыру туралы есептерге жария талқылау жүр гізіледі. Ашық бюджеттер интернет-порталында ақпарат орналасты- ру мемлекеттік жоспарлау жөніндегі орталық уəкілетті орган- мен жəне бюджетті атқару жөніндегі орталық уəкілетті орган- мен келісу бойынша ақпараттандыру саласындағы уəкілетті орган белгілеген тəртіппен жүзеге асырылады. 4. Ашық нормативтік құқықтық актілер интернет-порта- лында нормативтік құқықтық актілердің жобаларын əзір- леуші мемлекеттік органдар мүдделі мемлекеттік орган- дар мен келісуге жібергенге дейін заң жобалары тұжы рым- дама ларының жəне нормативтік құқықтық актілердің жо- баларын оларға түсіндірме жазбаларымен жəне салыстырма кестелерімен бірге (заңнамалық актілерге өзгерістер жəне (не- месе) толықтырулар енгізілген жағдайларда) жария талқылау үшін орналастырады. Жария талқылау нəтижелері бойынша есептер де ашық нормативтік құқықтық актілер интернет-пор- талында орналастырылады. Ашық нормативтік құқықтық актілер интернет-порта- лында ақпарат орналастыру Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес жүзеге асырылады. 5. Мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау ин- тернет-порталында осы Заңның 8-бабының 1) тармақшасында көрсетілген ақпарат иеленушілер өз құзыреті шегінде мемле- кеттік органдардың қызметін бағалау туралы ақпаратты, стратегиялық жоспарлардың жəне аумақтарды дамыту бағдар- ламаларының мақсатты индикаторларына қол жеткізу туралы есептерді орналастырады, сондай-ақ мемлекеттік органдардың қызметіне жария талқылау жүргізіледі. Мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау ин- тернет-порталында ақпарат орналастыру мемлекеттік жос- парлау жөніндегі орталық уəкілетті органмен келісу бойын- ша ақпараттандыру саласындағы уəкілетті орган белгілеген тəртіппен жүзеге асырылады. 18-бап. Ақпаратқа қол жеткізу құқығының заңсыз шек- телуіне шағым жасау 1. Ақпаратқа қол жеткізу құқығының заңсыз шектелуіне жоғары тұрған мемлекеттік органға (жоғары тұрған лауазымды адамға) немесе сотқа шағым жасалуы мүмкін. 2. Лауазымды адамдардың əрекеттеріне (əрекетсіздігіне), сондай-ақ мемлекеттік органдардың шешімдеріне шағым əрекет жасалғаны немесе тиісті лауазымды адамның немесе органның шешім қабылдағаны туралы азаматқа белгілі болған кезден бастап үш айдан кешіктірілмей жоғары тұрған лауазым- ды адамға немесе органға не сотқа беріледі. Шағым жасау үшін өтіп кеткен мерзім мемлекеттік орган немесе лауазымды адам не сот үшін шағымды қабылдаудан бас тартуға негіз бо лып табылмайды. Мерзімді өткізіп алу себептері шағымды мəні бойынша қарау кезінде анықталады жəне шағымды қанағат- тандырудан бас тарту негіздерінің бірі болуы мүмкін. 19-бап. Ақпаратқа қол жеткізу мəселелері жөніндегі комиссия Ақпаратқа қол жеткізу саласындағы қоғамдық мүдделерді ескеру жəне қорғау, сондай-ақ ақпарат пайдаланушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында Қазақстан Рес- пуб ли касының Үкіметі айқындайтын уəкілетті орган жаны- нан консуль тативтік-кеңесші орган – Ақпаратқа қол жеткізу мəселелері жөніндегі комиссия құрылады. Ақпаратқа қол жеткізу мəселелері жөніндегі комиссияның қызметі оның құзыретіне кіретін мəселелерді талқылау жəне шешу кезінде айқындылық пен ашықтық негізінде жүзеге асырылады. Ақпаратқа қол жеткізу мəселелері жөніндегі комиссия қыз- ме тінің тəртібі туралы ережені Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді. 20-бап. Қазақстан Республикасының ақпаратқа қол жет кізу туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық Қазақстан Республикасының ақпара тқа қол жеткізу туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа əкеп соғады. 21-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тəртібі Осы Заң, 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 10-баптың 3) тармақшасын жəне 17-баптың 5-тармағын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2015 жылғы 16 қараша № 401-V ҚРЗ Қазақстан Республикасының Заңы Ақпаратқа қол жеткізу туралы 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 7 (Соңы 8-бетте). 1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін: 1. 2007 жылғы 9 қаңтардағы Қазақстан Республи- ка сы ның Экологиялық кодексіне (Қазақстан Респуб- ликасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 1, 1-құжат; № 20, 152-құжат; 2008 ж., № 21, 97-құжат; № 23, 114-құжат; 2009 ж., № 11-12, 55-құжат; № 18, 84-құжат; № 23, 100-құжат; 2010 ж., № 1-2, 5-құжат; № 5, 23-құжат; № 24, 146-құжат; 2011 ж., № 1, 2, 3, 7-құжаттар; № 5, 43-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 16, 129-құжат; № 21, 161-құжат; 2012 ж., № 3, 27-құжат; № 8, 64-құжат; № 14, 92, 95-құжаттар; № 15, 97-құжат; № 21- 22, 124-құжат; 2013 ж., № 9, 51-құжат; № 12, 57-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 2, 10-құжат; № 7, 37-құжат; № 10, 52-құжат; № 12, 82-құжат; № 14, 84-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; № 24, 145-құжат; 2015 ж., № 8, 42-құжат; № 11, 57-құжат): 1) мазмұны нда 166 жəне 167-баптардың тақырыптары алып тасталсын; 2) 13-баптың 1-тармағының 6) тармақшасы «арыздар» деген сөзден кейін «, сұрау салулар» деген сөздермен толықтырылсын; 3) 165-бапта: 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «1. Экологиялық ақпарат беру жəне оны беруден бас тарту мерзімдері, тəртібі Қазақстан Республикасының əкімшілік рəсімдер туралы жəне ақпаратқа қол жеткізу туралы заңнамасында белгіленеді.»; 2-тармақ алып тасталсын; 4) 166 жəне 167-баптар алып тасталсын. 2. 2014 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Респуб лика- сының Əкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2014 ж., № 18-I, 18-II, 92-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; № 24, 145, 146-құжаттар; 2015 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 6-құжат; № 7, 33-құжат; № 8, 44, 45-құжаттар; № 9, 46-құжат; № 10, 50-құжат; № 11, 52-құжат; № 14, 71-құжат; № 15, 78-құжат; № 16, 79-құжат): 1) мазмұны мынадай мазмұндағы 456-1-баптың тақырыбымен толықтырылсын: «456-1-бап. Ақпаратқа қол жеткізу құқығын заңсыз шектеу»; 2) 78-баптың бірінші бөлігіндегі «сол сияқты жалпы жұрт қол жеткiзетiн ақпаратты шектеулi қол жеткiзiлетiн ақпаратқа құқыққа сыйымсыз түрде жатқызу» деген сөздер алып тасталсын; 3) мынадай мазмұндағы 456-1-баппен толықтырылсын: «456-1-бап. Ақпаратқа қол жеткізу құқығын заңсыз шектеу 1. Жауаптылығы осы Кодекстің басқа баптарында көзделген əрекеттерді қоспағанда, ақпарат Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес ақпарат пайдаланушының сұрау салуы бойынша берілуге жататын жағдайларда мұндай ақпаратты беруден құқыққа сыйым- сыз бас тарту не көрінеу жалған ақпарат беру – лауазымды адамдарға, шағын кəсіпкерлік субъектілеріне, коммерциялық емес ұйымдарға – отыз, орта кəсіпкерлік субъектілеріне – елу, ірі кəсіпкерлік субъектілеріне – бір жүз айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға əкеп соғады. 2. Көрінеу жалған ақпаратты бұқаралық ақпарат құрал- дарында, ақпарат иеленушінің интернет-ресурсында, ашық де рек тер интернет-порталында немесе Қазақстан Республи касының заңнамасында көзделген өзге де тəсілдермен орналастыру – лауазымды адамдарға, шағын кəсіпкерлік субъектілеріне, коммерциялық емес ұйымдарға – отыз, орта кəсіпкерлік субъектілеріне – елу, ірі кəсіпкерлік субъектілеріне – бір жүз айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға əкеп соғады. 3. Осы Кодекстің 504-бабының үшінші бөлігінде көзделген əрекеттерді қоспағанда, қол жеткізу шектелген ақпарат болып табылмайтын ақпаратты қол жеткізу шек- телген ақпаратқа құқыққа сыйымсыз жатқызу – лауазымды адамдарға жиырма айлық есептік көрсеткіш мөл шерінде айыппұл салуға əкеп соғады. 4. Осы баптың бірінші жəне екінші бөліктерінде көзделген, əкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде қайталап жасалған əрекеттер – лауазымды адамдарға, шағын кəсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – елу, орта кəсіпкерлік субъектілеріне – бір жүз, ірі кəсіпкерлік субъектілеріне – екі жүз айлық есептік көрсеткіш мөлше- рінде айыппұл салуға əкеп соғады.»; 4) 684-баптың бірінші бөлігі «456,» деген цифрлардан кейін «456-1,» деген цифрлармен толықтырылсын; 5) 805-баптың бірінші бөлігі «456,» деген цифрлардан кейін «456-1,» деген цифрлармен толықтырылсын; 6) 807-баптың бірінші бөлігінің 4) тармақшасындағы «жəне 132-баптарында» деген сөздер «, 132 жəне 456-1-баптарында» деген сөздермен ауыстырылсын. 3. «Нормативтік құқықтық актілер туралы» 1998 жыл ғы 24 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңы на (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1998 ж., № 2-3, 25-құжат; 2001 ж., № 20, 258-құжат; 2002 ж., № 5, 50-құжат; 2004 ж., № 5, 29-құжат; № 13, 74-құжат; 2005 ж., № 17-18, 73-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 24, 148-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 12, 86-құжат; № 13, 100-құжат; № 19, 147-құжат; 2008 ж., № 13-14, 55-құжат; № 21, 97-құжат; 2009 ж., № 15- 16, 74-құжат; № 18, 84-құжат; № 22, 94-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 29-құжат; № 24, 146-құжат; 2011 ж., № 1, 7-құжат; № 7, 54-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 8, 64-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 5-6, 30-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 81-құжат; 2014 ж., № 10, 52-құжат; № 19-I, 19-II, 94, 96-құжаттар; № 23, 143-құжат): 1) 14-баптың 9-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «9. Заң жобалары тұжырымдамаларының жəне нормативтік құқықтық актілердің əзірленген жобала- ры оларға түсіндірме жазбаларымен жəне салыстырма кестелерімен бірге (заңнамалық актілерге өзгерістер жəне (немесе) толықтырулар енгізілген жағдайларда) мүдделі мемлекеттік органдарға келісуге жіберілгенге дейін жа- рия талқылау үшін ашық норма тивтік құқықтық актілер интернет-порталында орналастырылады. Заң жобалары тұжырымдамаларының жобаларын жəне нор мативтік құқықтық актілердің жобаларын ашық нормативтік құқықтық актілердің интернет-порталында орналастыру жəне жария талқылау тəртібін Қазақстан Республикасының Əділет министрлігімен келісу бойынша ақпараттандыру саласындағы уəкілетті орган белгілейді.»; 2) 21-баптың 7-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «7. Құпиялылық белгісі немесе «Қызмет бабында пайда- лану үшін» деген белгісі бар нормативтік құқықтық актілер тізбеге олардың тақырыбы көрсетілмей енгізіледі.»; 3) 21-2-баптың 5-тармағы мынадай редакцияда жазыл- сын: «5. Құпиялылық белгісі немесе «Қызмет бабында пай- далану үшін» деген белгісі бар нормативтік құқықтық актілерге қосымшаларды ресімдеу осы бапқа жəне Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сəйкес жүзеге асырылады.»; 4) 30-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «2. Нормативтік құқықтық актілерді ресми жария- лау Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тəртіппен нормативтік құқықтық актілердің эталондық бақылау банкінде электрондық түрде жəне конкурстық негізде мұндай құқыққа ие болған мерзімді баспасөз ба- сылымдарында да жүзеге асырылады. Осы Заңның 3-бабы 2-тармағының 6), 7), 7-2) жəне 8) тар мақшаларында көрсетілген нормативтік құқық тық актілерге қатысты ресми жариялау Қазақстан Респуб- ликасының Үкіметі айқындайтын интернет-ресурста жүзеге асырылады.»; 5) 47-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын: «Уəкілетті органдар Қазақстан Республикасы норма- тивтік құқықтық актілерінің мемлекеттік тізіліміне, Қазақ стан Республикасы нормативтік құқықтық акті- лерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін оларды жүргізуге жауапты мемлекеттік кəсіпорынға қағазда жəне электрондық түрде, осы Заңның 29-бабына сəйкес нормативтік құқықтық актілерге қол қоюға уəкілеттілік берілген адамның электрондық цифрлық қолтаңбасымен расталған нормативтік құқықтық актілердің көшірмелерін жібереді.». 4. «Мемлекеттік құпиялар туралы» 1999 жылғы 15 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақ стан Рес публикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 4, 102-құжат; 2001 ж., № 8, 53-құжат; 2002 ж., № 15, 147-құжат; 2004 ж., № 6, 41-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 9, 67-құжат; № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 24, 122, 128-құжаттар; 2010 ж., № 3-4, 11-құжат; № 7, 32-құжат; 2011 ж., № 1, 7-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 201 2 ж., № 8, 63-құжат; 2013 ж., № 14, 72, 75-құжаттар; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 10, 52-құжат; № 21, 122-құжат): 17-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Мынадай: 1) азаматтардың қауіпсіздігі мен денсаулығына қатер төндіретін төтенше жағдайлар мен апаттар жəне олардың салдарлары туралы, сондай-ақ дүлей зілзалалар, олардың ресми болжамдары мен салдарлары туралы; 2) денсаулық сақтау саласының, санитарияның, демог ра фияның, көші-қонның, б іл ім берудің , мəдениеттің, əлеуметтік қорғаудың, экономиканың, ауыл шаруашылығының жай-күйі туралы, сондай-ақ қылмыстық ахуал туралы; 3) терроризм актілерін жасау фактілері туралы; 4) экологияның, өрт қауіпсіздігінің жай-күйі туралы, сон- дай-ақ санитариялық-эпидемиологиялық жəне радиациялық жағдай, тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі туралы; 5) азаматтар мен ұйымдарға мемлекет беретін артық шы- лықтар, өтемақылар жəне жеңілдіктер туралы; 6) адамның жəне азаматтың құқықтары мен бостан- дықтарын бұзу фактілері туралы; 7) Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің алтын-ва- люта резервінің мөлшерлері туралы; 8) Қазақстан Республикасының қауіпсіздігін қам та- масыз етуді ашатын мəліметтерді қоспағанда, респуб- ликалық жəне жергілікті бюджеттер қаражатының қалып- тастырылуы жəне жұмсалуы туралы; 9) Қазақстан Республикасының қауіпсіздігін қамтамасыз етуді ашатын мəліметтерді қоспағанда, республикалық жəне жергілікті бюджеттерден қаражаттың жұмсалуын бақылау туралы; 10) мемлекеттік органдардың жəне ұйымдардың, олардың лауазымды адамдарының заңдылықты бұзу фактілері туралы; 11) осы Заңның 14-бабында көзделген мəліметтерді қос- пағанда, саяси, əлеуметтік жəне басқа да себептер бойын- ша жаппай қуғын-сүргін туралы, оның ішінде архивтегі мəліметтер құпияландырылмауға тиіс.». 5. «Əкімшілік рəсімдер туралы» 2000 жылғы 27 қа ра шадағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақ стан Рес публикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 20, 379-құжат; 2004 ж., № 5, 29-құжат; 2007 ж., № 12, 86-құжат; № 19, 147-құжат; 2008 ж., № 21, 97-құжат; 2009 ж., № 15-16, 74-құжат; № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 29-құжат; № 17-18, 111-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 7, 54-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 15, 118-құжат; 2012 ж., № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 5-6, 30-құжат; № 14, 72-құжат; 2014 ж., № 10, 52-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 24, 144-құжат): 1) 1-бап мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толық- тырылсын: «1-1. Қызметтік ақпарат деп меншік иесі, иеленушісі немесе пайдаланушысы мемлекет болып табылатын, мемлекеттік функцияларды орындау кезінде жасалатын, өңделетін жəне берілетін ақпарат түсініледі.»; 2) 13-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «4. Ақпараттық рəсімдер таратылуы шектелген қыз- меттік ақпараттың жəне мемлекет мүдделерімен бай- ланысты өзге де ақпараттың жария болуына жол бер- меу ге тиіс. Таратылуы шектелген қызметтік ақпаратқа «Қызмет ба- бында пайдалану үшін» деген белгі қойылады. Мəліметтерді таратылуы шектелген қызметтік ақпаратқа жатқызу жəне онымен жұмыс істеу қағидаларын Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді. Мемлекеттік қызметшілерге қызметтік ақпарат өздеріне жүктелген қызметтік міндеттерді орындау үшін ғана беріледі. Бұл ақпарат қызметтен тыс мақсаттарда пайда- ланылмайды.»; 3) 15-2-бап алып тасталсын. 6. «Байланыс туралы» 2004 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парла ментінің Жаршысы, 2004 ж., № 14, 81-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 15, 95-құжат; № 24, 148-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 3, 20-құжат; № 19, 148-құжат; 2008 ж., № 20, 89-құжат; № 24, 129-құжат; 2009 ж., № 15-16, 74-құжат; № 18, 84-құжат; № 24, 121-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 146, 150-құжаттар; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 3, 25-құжат; № 8, 63, 64-құжаттар; № 14, 92, 95-құжаттар; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 12, 57-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 7, 37-құжат; № 8, 44, 49-құжаттар; № 10, 52-құжат; № 14, 87-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 23, 143-құжат): 14-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «4. Байланыс операторлары өтеусіз негізде бірыңғай кезекшілік-диспетчерлік «112» қызметіне қоңырау шалушы абоненттің орналасқан жерін анықтау жəне əлеуметтік, табиғи жəне техногендік сипаттағы тө- тен ше жағдайлар қатері төнген немесе қатер туын- да ған жəне жойылған, төтенше жағдай енгізілген кез де, қорғаныс, қауіпсіздік жəне құқық тəртібі мүд- десінде халықтың ұялы байланыс телефондарына қысқа мəтіндік хабарлар жіберу жөнінде қызметтер көрсетуге міндетті. Көрсетілген мақсаттарда байла- ныс операторларының желілерін пайдалану тəртібін уəкілетті орган белгілейді.». 7. «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тəр тiбi туралы» 2007 жылғы 12 қаңтардағы Қазақстан Респуб ликасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парла ментінің Жаршысы, 2007 ж., № 2, 17-құжат; 2011 ж., № 3, 32-құжат; № 14, 117-құжат; 2013 ж., № 5-6, 30-құжат; № 14, 72-құжат; 2014 ж., № 14, 84-құжат; № 23, 143-құжат): 3-бап мынадай мазмұндағы 2-2-тармақпен толық- тырылсын: «2-2. Осы Заңның күші, 7-баптың 2-тармағын, 15-баптың 12) тармақшасын жəне 16-бапты қоспағанда, «Ақпаратқа қол жеткізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен реттелетін, субъектілер алған немесе жасаған ақпаратты беру туралы сұрау салуларды ғана қамтитын жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштеріне байланысты қоғамдық қатынастарға қолданылмайды.». 8. «Мемлекет кепілдік берген заң көмегі туралы» 2013 жылғы 3 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2013 ж., № 14, 73-құжат; 2014 ж., № 19-I, 19- II, 96-құ жат; 2015 ж., № 10, 50-құжат): 12-баптағы «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тəртiбi туралы» деген сөздер «Ақпаратқа қол жеткізу туралы» деген сөздермен ауыстырылсын. 2-бап. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2015 жылғы 16 қараша № 404-V ҚРЗ Қазақстан Республикасының Заңы Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ақпаратқа қол жеткізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы Қазақстан Республикасының Заңы Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы Осы Заң азаматтардың денсаулығын сақтауға консти- туциялық құқықтарын іске асыру мақсатында міндетті əлеу меттік медициналық сақтандыру жүйесінде туындай- тын қоғамдық қатынастарды реттейді. 1-тар ау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады: 1) аударымдар – жұмыс берушілер өз қаражаты есе- бінен əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына төлейтін, өздері не аударымдар төлеу жүзеге асырылған медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушыларға міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмекті алу құқығын беретін ақша; 2) аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төле ушілер (бұдан əрі – төлеушілер) – осы Заңда белгіленген тəртіппен аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеуді, ұстап қалуды, əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына ау- даруды, төлеуді жүзеге асыратын тұлғалар; 3) əлеуметтік медициналық сақтандыру қоры (бұдан əрі – қор) – аударымдар мен жарналарды шоғырландыруды жүргізетін, сондай-ақ медициналық көмек көрсететін ден- сау лық сақтау субъектілерінің көрсетілетін қызметтерін меди ци налық көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартын- да көзделген көлемдерде жəне талаптармен сатып алуды жəне оларға ақы төлеуді жүзеге асыратын коммерциялық емес ұйым; 4) денсаулық сақтау саласындағы уəкілетті орган (бұдан əрі – уəкілетті орган) – азаматтардың денсаулығын сақтау, медициналық жəне фармацевтикалық ғылым, медициналық жəне фармацевтикалық білім беру, дəрілік заттардың, меди циналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың айналысы, медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасын ба қылау саласындағы басшылықты жүзеге асыратын мемле кеттік орган; 5) денсаулық сақтау субъектілері – денсаулық сақтау ұйым дары, сондай-ақ жекеше медициналық практикамен жəне фармацевтикалық қызметпен айналысатын жеке тұлғалар; 6) денсаулық сақтау субъектілерінен көрсетілетін қызмет терді сатып алу – медициналық көрсетілетін қызметтерді сатып алуды жоспарлау, таңдау, шартын жа- сасу жəне орындау; 7) жарналар – осы Заңның 14-бабының 2-тармағында көрсетілген жарналарды төлеушілер қорға төлейтін жəне медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушыларға мін дет ті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі меди циналық көмекті алу құқығын беретін ақша; 8) қордың активтері – аударымдар, жарналар, ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу мерзімі өтіп кеткендігі үшін алынған өсімпұл, инвестициялық кіріс жəне қордың қызметін қамтамасыз етуге арналған комиссиялық сыйақыны, денсаулық сақтау субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне ақы төлеуге жəне қате есепке жатқызылған немесе артық төленген қаражатты қайтаруға бағытталған қаражатты шегергенде, қорға түсетін, Қазақ- стан Республикасының заңна масында көзделген өзге де түсімдер; 9) медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасы жөнін- дегі біріккен комиссия (бұдан əрі – біріккен комиссия) – кли ни калық хаттамаларды, медициналық білім беру, дəрілік қамтамасыз ету стандарттарын, денсаулық сақтау саласын- да көр сетілетін қызметтердің сапасы мен қолжетімділігін бақы лау жүйесінің стандарттарын жетілдіру жөніндегі ұсыным дарды тұжырымдау үшін құрылатын уəкілетті органның жа нын дағы консультациялық-кеңесші орган; 10) медициналық көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты (бұдан əрі – көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты) – меди циналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушыларға меди циналық көмек көрсетуді көздейтін, қор мен денсаулық сақ тау субъ ек тісі арасындағы жазбаша нысандағы келісім; 11) медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушы – осы Заңға сəйкес міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмекті алуға құ- қығы бар жеке тұлға; 12) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру – əлеу меттік медициналық сақтандыру қорының активтері есебінен медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтыну- шыларға медициналық көмек көрсету жөніндегі құқықтық, экономикалық жəне ұйымдастырушылық шаралар кешені; 13) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі – міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысушылар арасындағы қатынастарды реттейтін, мем- лекет белгілейтін нормалар мен қағидалардың жиынтығы; 14) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмек – əлеуметтік медициналық сақтан дыру қорының активтері есебінен медициналық көрсетілетін қызметтер тұтынушыларға ұсынылатын медициналық көмек көлемі; 15) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін дегі сақтандыру мерзімі (бұдан əрі – сақтандыру мерзімі) – қатысу өтілінде үзіліс болған кезде міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі меди- циналық көмекті алу құқығы сақталатын кезең; 16) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысу өтілі (бұдан əрі – қатысу өтілі) – аударым- дар жəне (немесе) жарналар төлеу жүзеге асырылған кезең; 17) «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпо- рациясы (бұдан əрі – Мемлекеттік корпорация) – Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес мемлекеттік қыз- меттер көрсету, «бір терезе» қағидаты бойынша мем- лекеттік қыз мет тер көрсетуге өтініштер қабылдау жəне көрсетілетін қыз метті алушыға олардың нəтижелерін беру жөніндегі жұмыс ты ұйымдастыру үшін, сондай-ақ электрондық нысанда мем лекеттік қызметтер көрсету үшін Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша құрылған заңды тұлға. 2-бап. Осы Заңның қолданылу аясы 1. Осы Заң міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі қоғамдық қатынастарға қолданылады. 2. Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұра- тын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар, сондай-ақ оралмандар, егер осы Заңда өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасының азаматтарымен міндетті əлеуметтік меди циналық сақтандыру жүйесіндегі құқықтарды тең дəрежеде пайдаланады жəне міндеттерді атқарады. 3-бап. Қазақстан Республикасының міндетті əлеу- меттік медициналық сақтандыру туралы заңнамасы 1. Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік меди- циналық сақтандыру туралы заңнамасы Қазақстан Респуб- ликасының Конституциясына негізделеді жəне осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады. 2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халық аралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзгеше қағи- далар бел гіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады. 3. Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік меди ци налық сақтандыру туралы заңнамасымен реттел- ген құқық тық қатынастарға Қазақстан Республикасының сақтандыру жəне сақтандыру қызметі туралы заңнамасының күші қолда нылмайды. 4-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру қағидаттары Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру: 1) Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік медици налық сақтандыру туралы заңнамасын сақтау жəне орындау; 2) аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеудің міндеттілігі; 3) мемлекеттің, жұмыс берушілердің жəне азаматтардың ортақ жауапкершілігі; 4) көрсетілетін медициналық көмектің қолжетімділігі жəне сапасы; 5) қордың активтерін тек қана міндетті əлеуметтік меди- ци налық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көр- сетуге пайдалану; 6) қор қызметіндегі жариялылық қағидаттарына негізделеді. 5-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе сіндегі медициналық көмекке құқық 1. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сін дегі медициналық көмекке: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмекке өтініш жасалған айдың алдындағы соңғы күнтізбелік он екі ай ішінде (осы кезеңде аударымдарда жəне (немесе) жарналарда үзілістердің болу- болмауына қара мастан) кемінде екі ай өздеріне аударымдар жəне (немесе) жарналар төлеу жүзеге асырылған; 2) оқу аяқталған жылдан кейінгі жылдың күнтізбелік он екі айы өткенге дейін техникалық жəне кəсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары білім беру ұйымдарында, сондай- ақ резидентура нысанындағы жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысанында білім алған; 3) осы Заңның 28-бабының 4-тармағына сəйкес қорға жарналар төлеуден босатылған азаматтардың құқығы бар. 2. Төлеушілердің қатысу өтілінде үзіліс болған жағдайда оларға міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін дегі медициналық көмекті көрсету сақтандыру мерзімі ішінде жүзеге асырылады. 3. Қорға аударымдары жəне (немесе) жарналары түспе ген не қорға жарналар төлемеген азаматтарға «Халық денсау- лығы жəне денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Респуб лика сының Кодексіне сəйкес тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі ұсынылады. 6-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе сінде денсаулық сақтау ұйымын таңдау құқығы 1. Азаматтардың міндетті əлеуметтік медициналық сақ- тан дыру жүйесінде алғашқы медициналық-сани тариялық көмек ұйымын таңдауға құқығы бар. Азаматтарды алғашқы медициналық-санитариялық көмек ұйымына бекіту тəртібін уəкілетті орган айқындайды. 2. Азаматтардың жоспарлы медициналық көмек алу жағ- дайларында міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде стационарлық көмек көрсететін медициналық ұйым ды таңдауға құқығы бар. 3. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сін де медициналық ұйымды таңдау құқығы азаматтарда міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмекке құқық алған кезден бастап туын- дайды. 7-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмек 1. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде: 1) мыналарды: алғашқы медициналық-санитариялық көмекті; алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманы- ның жəне бейінді мамандардың жолдамасы бойынша консуль тациялық-диагностикалық көмекті қамтитын амбулаториялық-емханалық көмек (əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде меди- циналық көмекті қоспағанда); 2) уəкілетті орган айқындайтын, ауруханаға жатқызу жағ дайларының жоспарланатын саны шеңберінде алғаш- қы медициналық-санитариялық көмек маманының не- месе медициналық ұйымның жолдамасы бойынша – стационарлық көмек (əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқын дайтын тізбе бойынша айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде медициналық көмекті қоспағанда); 3) алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманы- ның немесе медициналық ұйымның жолдамасы бойынша – стацио нарды алмастыратын көмек (əлеуметтік мəні бар ауру лар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша айна- ласындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде меди- циналық көмекті қоспағанда); 4) жоғары т ехнологиялы медициналық қызметтер ұсы- нылады. 2. Міндетті əлеум еттік медициналық сақтандыру жүйе- сінде дəрілік заттармен қамтамасыз ету: белгілі бір аурулары (жай-күйі) бар азаматтардың же- келеген санаттарын тегін жəне (немесе) жеңілдікпен қам- тамасыз ету үшін дəрілік заттардың жəне арнайы емдік өнімдердің уəкілетті орган бекітетін тізбесіне сəйкес – амбулаториялық-ем ха налық көмек; медициналық ұйымдар бекіткен жəне белгіленген тəртіппен уəкілетті органмен келісілген дəрілік формуляр- ларға сəйкес – стационарлық жəне стационарды алмасты- ратын көмек көрсету кезінде жүзеге асырылады. 3. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмектің тізбесін біріккен комис- сияның ұсы нымдарын ескере отырып уəкілетті орган əзірлейді. 8-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру қара жатының сақталуын қамтамасыз ету 1. Мемлекет қор активтерінің сақталуына кепілдік береді. 2. Қор активтерінің сақталуы: 1) қордың қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ететін нормалар мен лимиттерді белгілеу арқылы қордың қызметін реттеу; 2) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арқылы инвес тициялық қызметті жүзеге асыру; 3) қордың активтерін инвестициялық басқару жөніндегі барлық операцияларды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде есепке алу; 4) қордың меншікті қаражаты мен активтерін бөлек есеп- ке алуды жүргізу; 5) жыл сайынғы тəуелсіз аудит жүргізу; 6) қордың тұрақты қаржылық есептілікті Қазақстан Респуб ликасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленген тəртіппен ұсынуы; 7) қордың активтерін инвестициялау үшін қаржы құралдарының тізбесін айқындау арқылы қамтамасыз етіледі. 2-тарау. МІНДЕТТІ ƏЛЕУМЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІН МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ 9-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемле- кет тік орган дар Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін мемлекеттік реттеуді: 1) Қазақстан Республикасының Үкіметі; 2) уə кілетті орган; 3) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың жəне астанының жергілікті атқарушы органдары жүзеге асырады. 10-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті Қазақстан Республикасының Үкіметі: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмектің тізбесін бекітеді; 2) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тəртіп пен қорды құру, қайта ұйымдастыру немесе тарату туралы шешімдер қабылдайды; 3) қордың активтерін инвестициялау үшін қаржылық құралдардың тізбесін айқындайды; 4) қордың күтпеген шығыстарды жабуға арналған резерв- терінің мөлшерлерін белгілейді; 5) қордың қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ететін нормалар мен лимиттерді белгілейді; 6) өзіне Қазақстан Республикасының Конституциясымен, осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен жəне Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен жүктелген өзге де функцияларды орындайды. 11-бап. Уəкілетті органның құзыреті Уəкілетті орган: 1) аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу (ұстап қалу) жəне аудару тəртібі мен мерзімдерін əзірлейді жəне айқындайды; 2) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіне қатысу өтілі мен ондағы сақтандыру мерзімін есептеу тəртібін əзірлейді жəне айқындайды; 3) қордың күтпеген шығыстарды жабуға арналған резерв- терінің мөлшерін əзірлейді; 4) қордың қаржылық орнықтылығын қамтамасыз ететін нормалар мен лимиттерді əзірлейді; 5) қордың қызметін қамтамасыз етуге жіберілетін, қордың активтерінен алынатын комиссиялық сыйақының пайыздық мөлшерлемес інің шекті шамасын белгілеу тура- лы ұсынысты жыл сайын əзірлейді; 6) қордың активтерін инвестициялау үшін қаржы құрал- дарының тізбесін əзірлейді; 7) бақылау функцияларын қамтамасыз ету үшін қордың қаржылық жəне өзге де есептілігінің тізбесін, нысандарын, олар ды ұсыну мерзімдерін əзірлейді жəне бекітеді; 8) қордың қаржылық орнықтылығын талдауды, бағалауды жəне бақылауды жүзеге асырады; 9) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тəртіппен қордың қызметін ішкі бақылауды жүзеге асы- рады; 10) қордың қызметі туралы мəліметтерді, сондай-ақ мем лекеттік органдар мен ұйымдардан өзінің бақылау функцияларын жүзеге асыру үшін қажетті мəліметтерді алуға құқылы; 11) құзыреті шег інде Мемлекеттік корпорацияның қызметін тексеруді жүзеге асырады; 12) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заң- дарында, Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады. 12-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қала лардың жəне астананың жергілікті атқарушы орган дарының құзыреті Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың жəне астананың жергілікті атқарушы органдары: 1) азаматтардың міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыру жүйесіндегі медициналық көмекке құқықтарының іске асырылуын қамтамасыз етеді; 2) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмектің жоспарлануын қамтама- сыз етеді; 3) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмек шеңберінде жоғары техноло- гиялы медициналық көрсетілетін қызметтерді алу үшін тұ рақ ты тұратын елді мекеннен тыс жерлерге шығатын азамат тардың жекелеген санаттарына ел ішінде жол жүру ақысын облыс тардың, республикалық маңызы бар қалалардың жəне аста наның жергілікті өкілді органдары айқындайтын тізбе бойынша төлейді; 4) жергілікті мемлекеттік басқару мүдделерінде Қазақ- стан Республиксының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асы- рады. 3-тарау. МІНДЕТТІ ƏЛЕУМЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІНЕ ҚАТЫСУШЫЛАР 13-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе сіне қатысушылар Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысушылар: 1) төлеушілер; 2) медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушылар; 3) денсаулық сақтау субъектілері; 4) уəкілетті орган; 5) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі; 6) қор; 7) Мемлекеттік корпорация; 8) өзге де уəкілетті органдар болып табылады. 14-бап. Төлеушілер 1. Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме, сон дай-ақ шетелдік заңды тұлғалардың фили- алдары, өкілдік тері арқылы жүзеге асыратын шетелдік заңды тұлғаларды қоса алғанда, осы Заңның 6-тарау- ында белгіленген тəртіппен аударымдар мен жарналар- ды есептейтін (ұстап қалатын) жəне қорға аударатын жұмыс берушілер аударымдарды төлеушілер болып табылады. 2. Жарналарды төлеушілер: 1) мемлекет; 2) жұмыскерлер; 3) дара кəсіпкерлер; 4) жекеше нотариустар; 5) жеке сот орындаушылары; 6) адвокаттар; 7) кəсіби медиаторлар; 8) азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кіріс алатын жеке тұлғалар болып табылады. Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын адамдар мен оралмандарды қоспағанда, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар жарналарды төлеушілер болып табылмайды. 3. Жұмыскерлердің жарналарын есептеуді (ұстап қалуды) жəне қорға аударуды жұмыс берушілер жұмыскерлердің кірістері есебінен жүзеге асырады. 4. Азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кі- ріс ала тын жеке тұлғалардың жарналарын есептеуді (ұстап қалуды) жəне қорға аударуды Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалған салық агенттері (бұдан əрі – салық агенті) осындай жеке тұлғалардың кірістері есебінен жүзеге асырады. 5. Төлеушілердің: 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz8 (Соңы. Басы 7-бетте). 1) аударымдардың жəне (немесе) жарналардың қате төлен ген сомаларын жəне (немесе) аударымдарды жəне (не- месе) жарналарды уақтылы жəне (немесе) толық төлемегені үшін өсімпұлды қайтарып алуға; 2) аударымдардың жəне (немесе) жарналардың ауда- рылған сомалары туралы қажетті ақпаратты қордан сұра- туға жəне те гін алуға; 3) осы Заңда көзделген өзге де құқықтарды іске асыруға құ қығы бар. 6. Төлеушілер (жұмыскерлерді жəне азаматтық-құқық- тық сипаттағы шарттар бойынша кіріс алатын жеке тұлғаларды қоспағанда): 1) аударымдарды жəне (немесе) жарналарды, сондай-ақ аударымдарды жəне (немесе) жарналарды уақтылы жəне (немесе) толық төлемегені үшін өсімпұлды уақтылы жəне толық көлемде есептеуге (ұстап қалуға) жəне аударуға; 2) қорға төленетін аударымдардың жəне (немесе) жарна- лардың мөлшерлерін есептеу мен қайта есептеуді дербес жү зеге асыруға міндетті. 7. Жұмыс берушілер, салық агенттері жұмыскерлерді жəне аза маттық-құқықтық шарттар бойынша кіріс ала- тын жеке тұл ғаларды жұмыскерлердің жəне азаматтық- құқықтық шарт тар бойынша кіріс алатын жеке тұлғалардың ай сайынғы жүргізілген аударымдары, сондай-ақ ұстап қалған жəне ауда рылған жарналары туралы хабардар ету- ге міндетті. 15-бап. Медициналық көрсетілетін қызметтерді тұты- ну шылар 1. Медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтыну шы- лардың: 1) уақтылы жəне сапалы медициналық көмек алуға; 2) осы Заңға сəйкес міндетті əлеуметтік медициналық сақ тандыру жүйесінде медициналық ұйымды таңдауға құқығы бар. 2. Медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушылар «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі тура- лы» Қазақстан Республикасының кодексінде көзделген пациенттердің құқықтарын пайдаланады. 3. Медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушылар «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі тура- лы» Қазақстан Республикасы кодексінің 90 жəне 92-бапта- рында көзделген міндеттерді, сондай-ақ Қазақстан Респуб- ликасының заңдарында көзделген өзге де міндеттерді атқарады. 16-бап. Денсаулық сақтау субъектілері 1. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінде медициналық көмек көрсету кезінде денсаулық сақтау субъек тілерінің: 1) көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты бойын- ша міндет темелерді орындау үшін басқа да денсаулық сақтау субъектілерімен қордың келісуі бойынша шарттар жасасуға; 2) көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартының талап- тарын түсіндіру үшін қорға өтініш жасауға құқығы бар. 2. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету кезінде денсаулық сақтау субъек тілері: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінің ақпараттық жүйелері мен электрондық ақпараттық ресурстарына деректерді енгізудің уақтылығын, анықтығын жəне дұрыстығын; 2) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінің ақпараттық жүйелері мен электрондық ақпараттық ресурстарына қолжетімділікті; 3) көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты талап- тарының орындалуына мониторингті жүзеге асыру үшін қажетті ақпарат пен құжаттаманы қордың сұрау салуы бойынша беруге; 4) көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты та лап- тарының орындалуын мониторингтеу үшін медициналық көмек көрсетуді жүзеге асыратын медициналық ұйымға қордың талап етуі бойынша кіруді қамтамасыз етуге міндетті. 3. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінде медициналық көмек көрсету кезінде денсаулық сақ- тау субъек тілері «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақ тау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының ко- дексінде, сондай-ақ Қазақ стан Республикасының заңда- рында көзделген өзге міндет терді атқарады. 17-бап. Мемлекеттік корпорация 1. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі мемлекеттік корпорация: 1) жеке сəйкестендіру нөмірлері негізінде аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есепке алуды жүзеге асырады жəне мемлекеттік кіріс органдарымен аударымдардың жəне (немесе) жарналардың түсімдерін салыстыруды жүргізеді; 2) аударымдарды жəне жарналарды қорға банктік үш күн ішінде аударады; 3) аударымдардың, жарналардың жəне (немесе) ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды уақтылы жəне (не- месе) толық төлемегені үшін өсімпұлдардың қате есепке жатқызылған сомаларын қайтаруды жүзеге асырады; 4) аударымдардың жəне (немесе) жарналардың қате төленген сомаларын Мемлекеттік корпорация арқылы қайтару қажет болған жағдайда, бұл туралы төлеушілерге хабарлайды; 5) аударымдардың жəне (немесе) жарналардың қате төленген сомаларын осы қаражат қордан Мемлекеттік корпорацияның шотына аударылған күннен бастап банктік үш күн ішінде төлеушілерге аударуды жүзеге асырады; 6) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайлардан басқа, аударымдар мен жарна- лардың жай-күйі мен қозғалысы туралы ақпараттың құпия- лылығын қамтамасыз етеді; 7) өз құзыреті шегінде міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінің ақпараттық жүйелері мен электрондық ақпараттық ресурстарын жүргізеді жəне жаңартып отырады. 2. Мемлекеттік корпорация өндіретін жəне (неме- се) өткізетін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) бағаларын монополияға қарсы органмен жəне уəкілетті органмен келісу бойынша орталық мемлекеттік органдар арасынан Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен айқындалатын уəкілетті орган белгілейді. 4-тарау. ƏЛЕУМЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ ҚОРЫ 18-бап. Қордың мəртебесі мен активтері 1. Қор жалғыз құрылтайшысы мен акционері Қазақстан Республикасының Үкіметі болып табылатын, акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанындағы коммерциялық емес ұйым болып табылады. 2. Қордың органдары: 1) жоғары орган – жалғыз акционер; 2) басқару органы – директорлар кеңесі; 3) атқарушы орган - басқарма; 4) қордың жарғысына сəйкес өзге де органдар болып табылады. 3. Қор ішкі аудит қызметін құрады. 4. Қордың активтері: 1) аударымдар, жарналар, аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу мерзімі өтіп кеткендігі үшін алынған өсімпұл, қордың қызметін қамтамасыз етуге арналған комиссиялық сыйақыны шегергендегі инвестициялық кіріс; 2) қорға түсетін, Қазақстан Республикасының заңнама- сында тыйым салынбаған өзге де түсімдер есебінен қалып- тастырылады. 5. Қордың активтері тек қана мына: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінде медициналық көмек көрсету жөніндегі шығыстар мен іс-шараларға ақы төлеу; 2) тізбесін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқын- дайтын қаржы құралдарына орналастыру; 3) аударымдардың жəне (немесе) жарналардың артық төленген сомаларын, қате есепке жазылған өзге де қара- жатты қайтару мақсаттарына пайдаланылуы мүмкін. 6. Қордың активтері: 1) кепіл нысанасы бола алмайды; 2) оларды кредиторлардың талабы бойынша өндіріп алуға болмайды; 3) мүлікке тыйым салу немесе өзгеше түрде ауыртпалық салу нысанасы бола алмайды; 4) оларды қордың жəне үшінші тұлғалардың міндет- темелері бойынша инкассолық өкіммен өндіріп алуға болмайды; 5) осы Заңның 21-бабында көзделген жағдайларды қос- пағанда, оларды сенімгерлік басқаруға б еруге болмайды; 6) мерзімінде орындалмаған салық міндеттемесінің орындалуын қамтамасыз ету нысанасы бола алмайды. 19-бап. Қордың қызметі 1. Қор өзінің қызметін қордың активтерінен алына- тын комиссиялық сыйақы есебінен жүзеге асырады. Комиссиялық сыйақының пайыздық мөлшерлемесінің шекті шамасын жыл сайын Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді. 2. Қордың меншікті қаражаты (мүлкі) қордың жарғылық капиталынан жəне комиссиялық сыйақыдан құралады жəне содан тұрады. 3. Қор мемлекеттік монополияға жататын мынадай қыз- мет түрлерін: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру шеңбе- рінде түсетін қаржы қаражатын жинауды; 2) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінде медициналық көмек көрсету жөніндегі қызметтерді ұсынатын денсаулық сақтау субъектілері арасында осындай қаржы қаражатын бөлуді жүзеге асырады. 4. Қор мемлекеттік монополиямен технологиялық бай- ланысты мынадай қызмет түрлерін: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру шеңбе- рінде медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтыну- шыларды есепке алуды жүргізуді; 2) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінде медициналық көмек көрсетуді жүзеге асыратын денсаулық сақтау субъектілерін есепке алуды жүргізуді; 3) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінің ақпараттық жүйесі мен электрондық ақпараттық ре- сурстарын құруды жəне дамытуды жүзеге асырады. 5. Мемлекеттік монополия субъектісі өндіретін жəне (не- месе) өткізетін тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетін қыз- меттерге) бағаларды монополияға қарсы органмен келісу бойынша уəкілетті орган белгілейді. 6. Қордың қызметіне осы Заңда реттелмеген бөлігінде Қазақ стан Республикасының акционерлік қоғамдар туралы заңнамасы қолданылады. 20-бап. Қордың құқықтары мен міндеттері 1. Қордың: 1) өзінің қызметін жүзеге асыру үшін қордың активтерінен комиссиялық сыйақы алуға; 2) көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты талап- тарының орындалуына мониторингті жүзеге асыру үшін қажетті ақпарат пен құжаттаманы міндетті əлеуметтік меди- циналық сақтандыру жүйесіне қатысушылардан сұратуға жəне алуға; 3) медициналық көмек көрсетуді жүзеге асыратын ден- саулық сақтау субъектісіне бару арқылы көрсетілетін қыз- меттерді сатып алу шарты талаптарының орындалуына мониторингті жүзеге асыруға; 4) Қазақстан Республикасының аумағында Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен филиалдар мен өкілдіктер құруға; 5) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмек тізбесін жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмек шеңберінде көрсетілетін медициналық қызметтерге арнал- ған тарифтердің мөлшерлерін қалыптастыру жөніндегі ұсыныстарды тұжырымдауға; 6) халық пен денсаулық сақтау ұйымдарының арасында міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру мəселелері бойын ша консультациялық жəне түсіндіру жұмысын жүр- гізуге; 7) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар. 2. Қор: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға арналған аударымдар мен жарналарды шоғырландыруды жүзеге асыруға; 2) көрсетілетін қызметтерді сат ып алу шартының талап- тарымен денсаулық сақтау субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне уақтылы ақы төленуін қамтамасыз етуге; 3) қордың уақытша бос тұрған қаражатын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арқылы қаржы құрал- дарына орналастыруға; 4) жыл сайынғы тəуелсіз аудиттің жүргізілуін қамтамасыз етуге; 5) аударымдардың, жарналардың қате төленген сома- ларын жəне (немесе) аударымдарды жəне (немесе) жар- наларды уақтылы жəне (немесе) толық төлемегені үшін өсімпұлды қайтаруды жүзеге асыруға; 6) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тəртіппен күтпеген шығыстарды жабу үшін резервтер қалыптастыруға; 7) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмекке жұмсалатын шығын дарды жоспарлауға; 8) денсаулық сақтау субъектілерінің медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушыларға көрсетілген меди- циналық көмектің сапасы мен көлемі бойынша шарттық міндеттемелерді орындауына мониторинг жүргізуге; 9) азаматтар мен денсаулық сақтау ұйымдарының міндетті əл еуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету мəселелері жөніндегі шағым- дары мен өтініштерін қарауға; 10) Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес өзге де міндеттерді орындауға міндетті. 3. Қор: 1) осы Заңда көзделген жағдайлардан басқа, қордың активтеріне билік етуге; 2) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделмеген кəсіпкерлік жəне өзге де қызметпен айналысуға құқылы емес. 21-бап. Қордың инвестициялық қызметі 1. Қор инвестициялық қызметті қор мен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арасында жасалатын сенімгерлік басқару шартының негізінде қордың активтерін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арқылы қаржы құралдарына орналастыру арқылы жүзеге асыра ды. 2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі қор дың активтерін шоғырландыру жəне орналастыру, инвес- тициялық кіріс алу жөніндегі барлық операциялардың есебін жүргізеді жəне жасалған сенімгерлік басқару шарты- на сəйкес шоттардың жəне инвестициялық қызметтің жай- күйі туралы есепті қорға тоқсан сайын ұсынады. 22-бап. Есепке алу жəне есептілік 1. Қор Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленген тəртіппен бухгалтерлік есепті жүргізеді жəне қаржылық есептілікті қордың меншікті қаражаты мен активтері бой- ынша бөлек ұсынады. 2. Қор бухгалтерлік есепте жəне есептілікті жасау кезін- де пайдаланылатын құжаттардың есепке алынуы мен сақталуын қамтамасыз етуге міндетті. Сақталуға жататын негізгі құжаттардың тізбесі жəне оларды сақтау мерзімдері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленеді. 23-бап. Қордың аудиті 1. Қордың аудитін Қазақстан Республикасының аудитор- лық қызмет туралы заңнамасына сəйкес аудит жүргізуге құқылы аудиторлық ұйым жүргізеді. 2. Қордың қаржылық есептілігінің аудиторлық есебі коммерциялық құпияны құрамайды. 3. Қордың жыл сайынғы аудитінің нəтижелері бойынша аудиторлық ұйым: 1) қордың қаржылық есептілігі бойынша; 2) қордың активтері бойынша екі аудиторлық есеп жа- сайды. Қордың активтері бойынша жыл сайынғы аудиторлық есеп Қазақстан Республикасының заңнамасында белгі- ленген талаптарға сəйкескестік тұрғысында қор активтеріне қатысты бухгалтерлік есеп жүргізу жəне қаржылық есеп ті- лік ті жасау тəртібін тексеруді қамтиды. Қордың жыл сайынғы аудиті бойынша шығыстар қордың меншікті қаражаты есебінен жүзеге асырылады. 24-бап. Қордың басшы жұмыскерлеріне қойылатын талаптар 1. Атқарушы органның бірінші басшысы жəне оның орынбасарлары қордың басшы жұмыскерлері болып та- былады. 2. Қордың басшы жұмыскерлеріне мынадай талаптар белгіленеді: жоғары кəсіптік (медициналық немесе қаржылық-эко- номикалық) білімінің болуы; бағалы қағаздар нарығындағы жəне қаржы нарығында қызметін жүзеге асыратын ұйымдардағы кəсіптік қызметпен тікелей байланысты басшы лауазымдарда кемінде бес жыл жұмыс өтілінің не квазимемлекеттік сектор субъектілерінде басшы лауазымдарда кемінде бес жыл жұмыс өтілі не мемлекеттік қызметте кемінде он жыл өтілінің, оның ішінде мемлекеттік органдарда басшы лауазымдарда кемінде бес жыл не денсаулық сақтау саласында басшы лауазымдарда кемінде бес жыл жұмыс өтілінің болуы. 3. Мыналар: 1) бұрын сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған; 2) бұрын осы адам заңды тұлғаның бірінші басшысы, бірінші басшысының орынбасары, бас бухгалтері лауа- зымында болған кезеңде банкрот деп танылған немесе санацияға, консервацияға, мəжбүрлеп таратуға ұшыраған заңды тұлғаның бірінші басшысы, бірінші басшысының орынбасары, бас бухгалтері болған адам қордың басшы жұмыскері бола алмайды. 5-тарау. МІНДЕТТІ ƏЛЕУМЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІН ҚАРЖЫЛАНДЫРУ 25-бап. Қаржыландыру көздері Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін қаржыландыру көздері: 1) аударымдар мен жарналар; 2) Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де түсімдер болып табылады. 26-бап. Мемлекеттің міндетті əлеуметтік медици- налық сақтандыруға жарналары 1. Мемлекеттің міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға жарналары осы Заңның 28-бабы 4-тар- мағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9), 10), 14) жəне 15) тар- мақ ша ларында аталған азаматтар үшін Қазақстан Респуб- ликасының Бюджет кодексінде айқындалатын тəртіппен ағымдағы айдың алғашқы бес жұмыс күні ішінде ай сайын төленеді. Мемлекеттің міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыруға жарналары Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адам- дарға, сондай-ақ олардың отбасы мүшелеріне төлен бейді. 2. Қорға төленуге жататын, мемлекеттің міндетті əлеу- меттік медициналық сақтандыруға жарналары: 2017 жылғы 1 шілдеден бастап – мемлекеттің жарнала- рын есептеу объектісінің 4 пайызы; 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – мемлекеттің жарнала- рын есептеу объектісінің 5 пайызы; 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – мемлекеттің жарнала- рын есептеу объектісінің 6 пайызы; 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап – мемлекеттің жарнала- рын есептеу объектісінің 7 пайызы мөлшерінде белгіленеді. 3. Мемлекеттік статистика саласындағы уəкілетті орган айқындайтын, ағымдағы қаржы жылының алдындағы екі жылдағы орташа айлық жалақы мемлекеттің жарналарын есептеу объектісі болып табылады. 4. Осы Заңның 28-бабының 4-тармағында көрсетілген азаматтар үшін аударымдарды жəне (немесе) жарна- ларды аудару кезінде мемлекеттің міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға жарналарын төлеу уəкілетті орган айқындаған тəртіппен тоқтатылады. 27-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыруға аударымдар 1. Жұмыс берушілердің қорға төленуге жататын ауда- рымдары: 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – аударымдарды есептеу объектісінің 2 пайызы; 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – аударымдарды есептеу объектісінің 3 пайызы; 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап – аударымдарды есептеу объектісінің 4 пайызы; 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап – аударымдарды есептеу объектісінің 5 пайызы мөлшерінде белгіленеді. 2. Осы Заңның 29-бабына сəйкес есептелген, кіріс түрінде жұмыскерге төленетін жұмыс берушінің шығыстары ауда- рымдарды есептеу объектісі болып табылады. 3. Жұмыс берушілер осы Заңның 28-бабының 4-тармағында көрсетілген азаматтар үшін аударымдар төлеуден босатылады. 28-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыруға жарналар 1. Жұмыскерлердің қорға төленуге жататын жарналары: 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап – жарналарды есептеу объектісінің 1 пайызы; 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап – жарналарды есептеу объектісінің 2 пайызы мөлшерінде белгіленеді. 2. Дара кəсіпкерлердің, жекеше нотариустардың, жеке сот орындаушыларының, адвокаттардың, кəсіби медиаторлардың, азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кіріс алатын жеке тұлғалардың қорға төленуге жататын жарналары: 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап – жарналарды есептеу объектісінің 2 пайызы; 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап – жарналарды есептеу объектісінің 3 пайызы; 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап – жарналарды есептеу объектісінің 5 пайызы; 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап – жарналарды есептеу объектісінің 7 пайызы мөлшерінде белгіленеді. 3. Жұмыскерлердің, дара кəсіпкерлердің, жекеше нота- риустардың, жеке сот орындаушыларының, адвокаттардың, кəсіби медиаторлардың, азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кіріс алатын жеке тұлғалардың осы Заңның 29-бабына сəйкес есептелген кірістері олардың жарналарын есептеу объектісі болып табылады. 4. Мына азаматтар қорға жарналар төлеуден босатылады: 1) балалар; 2) «Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен наградталған немесе бұрын «Батыр ана» атағын алған, сондай-ақ І жəне ІІ дəрежелі «Ана даңқы» ордендерімен наградталған көп балалы аналар; 3) Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен оның мүгедектері; 4) мүгедектер; 5) жұмыссыз ретінде тіркелген адамдар; 6) интернат ұйымдарында білім алып жəне тəрбиеленіп жатқан адамдар; 7) техникалық жəне кəсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары білім беру, сондай-ақ резидентура нысанындағы жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысанында білім алып жатқан адамдар; 8) бала (балаларды) тууға, жаңа туған баланы (балалар- ды) асырап алуға байланысты, бала (балалар) үш жасқа толғанға дейін оның (олардың) күтіміне байланысты де- малыста жүрген адамдар; 9) жұмыс істемейтін жүкті əйелдер, сондай-ақ бала (ба- лалар) үш жасқа толғанға дейін оны (оларды) іс жүзінде тəрбиелеп отырған жұмыс істемейтін адамдар; 10) зейнеткерлер; 11) əскери қызметшілер; 12) арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері; 13) құқық қорғау органдарының қызметкерлері; 14) қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесі мекемелерінде (қауіпсіздігі барынша төмен мекемелерді қоспағанда) сот үкімі бойынша жазасын өтеп жүрген адамдар; 15) уақытша ұстау изоляторларындағы жəне тергеу изоляторларындағы адамдар. 29-бап. Аудары мдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу үшін қабылданатын кірістер 1. Уəкілетті орган айқындайтын, аударымдар мен жар- налар төленбейтін кірістерді қоспағанда, жұмыс берушілер есепке жазған кірістер жұмыскерлердің аударымдар мен жарналарды есептеу үшін қабылданатын кірістері болып табылады. 2. Салық салудың жалпыға бірдей белгіленген режимін қолданатын дара кəсіпкерлердің Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген шегерімдер ескеріле оты- рып, кəсіпкерлік қызметті жүзеге асыру нəтижесінде алған кірістері олардың кірістері болып табылады. 3. Республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен бір жалақы мөлшері шағын бизнес субъектісіне арналған арнаулы салық режимін қолданатын дара кəсіпкердің, шаруа немесе фер- мер қожалықтарына арналған арнаулы салық режимін қолданатын шаруа немесе фермер қожалығы басшысының жəне (немесе) мүшесінің кірісі болып табылады. 4. Заң көмегін көрсеткені, нотариаттық əрекеттер жасағаны үшін тиісінше төлемақыны, сондай-ақ қорғауға жəне өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеудің алынған сомаларын қоса алғанда, атқару құжаттарын орындау жөніндегі қызметті, нотариаттық, адвокаттық қызметті, к əсіби медиатордың қызметін жүзеге асырудан алынған барлық кіріс түрлері жекеше нотариустардың, жеке сот орындаушыларының, адвокаттардың, кəсіби медиаторлардың кірістері болып табылады. 5. Уəкілетті орган айқындайтын, жарналар төленбейтін кірістерді қоспағанда, осы шарттар бойынша есептелген барлық кірістер азама ттық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша жеке тұлғаның кірістері болып табылады. 6. Аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу үшін қабылданатын ай сайынғы кіріс республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен жалақының он бес еселенген мөлшерінен аспауға тиіс. Егер күнтізбелік ай үшін аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу объектісі республикалық бюджет туралы заңда белгіленген жəне тиісті қаржы жылының 1 қаңтарында қолданыста болатын жалақының ең төмен мөлшерінен аз болса, аударымдар жəне (немесе) жарна- лар жалақының ең төмен мөлшері негізге алына отырып есептеледі жəне аударылады. 6-тарау. АУДАРЫМДАРДЫ ЖƏНЕ (НЕМЕСЕ) ЖАРНАЛАРДЫ ЕСЕПТЕУ (ҰСТАП ҚАЛУ) ЖƏНЕ АУДАРУ 30-бап. Аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу (ұстап қалу) жəне аудару 1. Жұмыскерлердің аударымдарын жəне (немесе) жар- наларын есептеуді (ұстап қалуды ) жəне аударуды жұмыс беруші ай сайын жүзеге асырады. 2. Азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша кіріс алатын жеке тұлғалардың жарналарын есептеуді (ұстап қалуды) жəне аударуды осындай шарттар жасасқан салық агенттері ай сайын жүзеге асырады. 3. Дара кəсіпкерлердің, жекеше нотариустардың, жеке сот орындаушыларының, адвокаттардың, кəсіби медиаторлардың жарналарын есептеуді жəне төлеуді қаражатты қордың шотына Мемлекеттік корпорация арқылы тікелей есепке жатқызу жолымен өздері жүзеге асырады. 4. Резидент заңды тұлғаның шешімі бойынша оның фи- лиалдары мен өкілдіктері аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеушілер ретінде қарастырылуы мүмкін. 5. Аударымдар жəне (немесе) жарналар Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында төленеді. 6. Есепке жазылған (ұстап қалған) аударымдарды жəне (немесе) жарналарды қордың шотына Мемлекеттік кор- порация арқылы: 1) дара кəсіпкерлер мен заңды тұлғалар (осы тармақтың 2), 3), 4) жəне 5) тармақшаларында көрсетілген тұлғалардан басқа), жекеше нотариустар, жеке сот орындаушылары, адвокаттар мен кəсіби медиаторлар – кіріс төленген айдан кейінгі айдың 25-інен кешіктірмей; 2) дара кəсіпкерлер мен заңды тұлғалар (осы тармақтың 3), 4) жəне 5) тармақшаларында көрсетілген тұлғалардан басқа), жекеше нотариустар, жеке сот орындаушылары, адвокаттар мен кəсіби медиаторлар өз пайдасына – есепті айдан кейінгі айдың 25-інен кешіктірмей; 3) арнаулы салық режимін қолданатын шаруа немесе фермер қожалықтары – Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген тəртіппен жəне мерзімдерде; 4) оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін қолданатын шағын бизнес субъектілері – Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген мерзімде; 5) патент негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара кəсіпкерлер – Қазақстан Республикасының салық заңнамасында патент құнын төлеу үшін көзделген мерзімде аударады. 7. Банктен немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымнан аударымдардың жəне (немесе) жарналардың сомасына төлем тапсырмасының акцептін алған күн – қолма-қол ақшасыз нысанда жүзеге асырылатын аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу күні, төлеушінің аударымдарды жəне (немесе) жар- наларды банкке немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымға енгізген күні қолма-қол ақша нысанында жүзеге асырылатын аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу күні болып есептеледі. 8. Аударымдарды жəне (немесе) жарналарды жəне (не- месе) осы Заңның 31-бабының 1-тармағына сəйкес есеп- телген өсімпұлды төлеудің толықтығын жəне уақтылығын бақылауды Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес мемлекеттік кіріс органдары жүзеге асырады. 31-бап. Төлеушінің аударымдарды жəне (немесе) жар- наларды уақтылы аудармағаны үшін жауаптылығы 1. Аударымдардың жəне (немесе) жарналардың уақтылы аударылмаған сомаларын мемлекеттік кіріс ор- гандары өндіріп алады жəне оларды төлеуші Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген қайта қаржы- ландырудың 2,5 еселенген ресми мөлшерлемесі мөлшерінде мерзімі өткен əр күн үшін (қорға төлеген күнді қоса алғанда) есептелген өсімпұлмен бірге қордың шотына аударуға тиіс. 2. Аударымдар жəне (немесе) жарналар толық жəне (не- месе) уақтылы аударылмаған жағдайда, мемлекеттік кіріс органдары жиналып қалған берешек шегіндегі ақшаны төлеушінің банктік шоттарынан өндіріп алуға құқылы. Аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешекті өндіріп алу уəкілетті орган айқындаған тəртіппен төлеушіге хабарлама жіберіле отырып, мемлекеттік кіріс органының инкассолық өкімі негізінде жүргізіледі. Егер аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша бере- шек республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жы- лына белгіленген бір айлық есептік көрсеткіш мөлшеріндегі сомадан аспаса, мұндай хабарлама жіберілмейді. Төлеуші аударымдар жəне (немесе) жарналар жүргізілетін жұмыскерлердің тізімін уəкілетті орган белгілеген мерзім- дерде мемлекеттік кіріс органына ұсынуға міндетті. Төлеушіге қойылатын барлық талаптарды қанағаттандыру үшін банктік шоттарда ақша болмаған немесе жеткіліксіз болған жағдайларда, банк төлеушінің ақшасын Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде белгіленген кезектілік тəртібімен алып қоюды жүргізеді. Төлеушінің банктік шоттарында ұлттық валютада ақша болмаған жағдайда, аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешекті өндіріп алу мемлекеттік кіріс органдары ұлттық валютада қойған инкассолық өкімдер негізінде төлеушінің банктік шоттары- нан шетел валютасында жүргізіледі. 3. Осы баптың 2-тармағында көзделген хабарлама тап- сырылған күннен бастап бес жұмыс күні өткен соң төлеуші аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі бар төлеуші жұмыскерлердің тізімін ұсынбаған жағдайда, мемлекеттік кіріс органдары төлеушінің банктік шотта- ры мен кассасы бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұрады. Мемлекеттік кіріс органдарының өкімі бойынша банктер жəне банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар, мемлекетті қоспағанда, төлеушілердің банктік шоттарындағы барлық шығыс операцияларын Қазақста н Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен тоқтата тұруға жəне аударымдарды жəне (неме- се) жарналарды аударуға қатысты нұсқауларды орындауға міндетті. Мемлекеттік кіріс органдарының банктік шоттар мен касса бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру ту- ралы өкімдерінің күшін осындай өкімдерді шығарған мемлекеттік кіріс органы банктік шоттар мен касса бой- ынша шығыс операцияларын тоқтата тұрудың себептері жойылған күннен кейінгі бір жұмыс күнінен кешіктірмей жояды. 4. Банктер жəне банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар аударымдардың жəне (немесе) жарналардың сомаларын Мемлекеттік корпорация арқылы қордың шотына осы сомалар төлеушінің банктік шотынан есептен шығарылған күні аударуға міндетті. 5. Төлеушінің банктік шоттары мен кассасы бойын- ша шығыс операцияларын тоқтата тұру уəкілетті орган айқындаған тəртіппен жүзеге асырылады. 6. Осы баптың мақсаты үшін аударымдарды төлеушілер, дара кəсіпкерлер, жекеше нотариустар, жеке сот орындау- шылары, адвокаттар, кəсіби медиаторлар төлеуші деп түсініледі. 32-бап. Жүргізілген аударымдар туралы хабарлау 1. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, жұмыс беруші болып табылатын төлеуші есепке жазылған аударымдар жəне (немесе) жар- налар жөніндегі мəліметтер көрсетілетін жеке табыс салығы мен əлеуметтік салық бойынша декларацияны Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген мерзімдерде табыс етеді. 2. Декларацияның нысаны жəне оны жасау тəртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленеді. 3. Жұмыс берушілер уəкілетті орган айқындаған тəртіпке сəйкес əрбір жұмыскер бойынша есептелген (ұстап қалған) жəне аударылған аударымдарды жəне (немесе) жарналарды бастапқы есепке алуды жүргізуге міндетті. 4. Жұмыс беруші аударымдар жəне (немесе) жарна- лар төленетін жұмыскерлерге есептелген (ұстап қалған) жəне аударылған аударымдар жəне (немесе) жарналар туралы мəліметтерді есепті айдан кейінгі айдың 15-інен кешіктірмей ұсынуға міндетті. 33-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыруға қате төленген аударымдарды жəне (немесе) жар наларды жəне (немесе) міндетті əлеуметтік медици- налық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жар- наларды уақтылы жəне (немесе) толық төлемегені үшін өсімпұлды қайтару Төлеуші қате төлеген аударымдардың жəне (немесе) жарналардың жəне (немесе) аударымдарды жəне (немесе) жарналарды уақтылы жəне (немесе) толық төлемегені үшін өсімпұлдың сомалары уəкілетті орган айқындаған тəртіппен қайтарылуға жатады. 7-тарау. ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ СУБЪЕКТІЛЕРІНЕН МІНДЕТТІ ƏЛЕУМЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ ЖҮЙЕСІНДЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨР СЕТУ ЖӨНІНДЕГІ КӨРСЕТІЛЕТІН ҚЫЗМЕТТЕРДІ САТЫП АЛУ 34-бап. Денсаулық сақтау субъектілерінен міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде меди- циналық көмек көрсету жөніндегі көрсетілетін қызмет- терді сатып алу тəртібі 1. Денсаулық сақтау субъектілерінен міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алуды қор уəкілетті орган айқындайтын тəртіппен мынадай: 1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі кірістерінің медициналық көмек көрсету жөніндегі міндет- темелермен теңгерімділігі; 2) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмектің аумақтық қолжетімділігін қамтамасыз ету; 3) денсаулық сақтау субъектілерінің теңдігі; 4) адал бəсекелестік; 5) медициналық қызметтер көрсетудің сапасы мен тиім- ділігі қағидаттарының негізінде жүзеге асырады. 2. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінде медициналық көмек көрсету жөніндегі қызмет терді сатып алу кезінде: 1) «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне сəйкес денсаулық сақтау саласында аккредиттеуден өткен; 2) көрсетілетін қызметтерді сатып алу жүзеге асы- рыл ған айдың алдындағы үш жыл бойы Қазақстан Рес- публикасының аумағында үздіксіз тиісті медициналық көмек ұсыну тəжірибесі бар денсаулық сақтау субъектілері басым құқық қа ие болады. 3. Денсаулық сақтау субъектілері, егер: 1) қордың шешім қабылдау құқығы бар лауазымды ада- мы (не оның жақын туыстары, жұбайы (зайыбы) немесе жекжаттары) олардың құрылтайшысы, қатысушысы не акционері болып табылса; 2) алдыңғы үш жыл ішінде жасалған көрсетілетін қыз- меттерді сатып алу шартын қор орындалмауына, уақтылы не тиісінше орындалмауына байланысты біржақты тəртіппен бұзған болса; 3) алдыңғы үш жыл ішінде жасалған көрсетілетін қыз- меттерді сатып алу шарты денсаулық сақтау субъектісінің бастамасы бойынша біржақты тəртіппен бұзылған болса; 4) денсаулық сақтау субъектілерінің қаржылық-шаруа- шылық қызметі Қазақстан Республикас ының заңнамасына сəйкес тоқтатыла тұрған болса; 5) денсаулық сақтау субъектілері заңды тұлғаның қыз- меті туралы анық емес деректерді жəне (немесе) жалған мəліметтерді қамтитын ақпаратты ұсынса, міндет ті əлеу- меттік медициналық сақтандыру жүйесінде меди циналық көмек көрсету жөніндегі көрсетілетін қызметтерді сатып алуға жіберілмейді. 35-бап. Көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмек медициналық көрсетілетін қызметтерді тұтынушыл арға осы Заңға сəйкес денсаулық сақтау субъектісі мен қор арасында міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету жөніндегі қызметтерге жүргізілген сатып алу қорытындылары бойынша жасалған көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартының талаптарымен ұсы- нылады. 36-бап. Денсаулық сақтау субъектілерінің міндетті əлеу меттік медициналық сақтандыру жүйесінде меди- ци на лық көмек көрсету жөніндегі көрсетілетін қызмет- те ріне ақы төлеу 1. Денсаулық сақтау субъектілерінің міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету жөніндегі көрсетілетін қызметтеріне ақ ы төлеу көрсетілген қызметтер актілерінің негізінде, уəкілетті ор- ган бекіткен тарифтер бойынша жəне: 1) медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасы мен кө лемі жөніндегі шарттық міндеттемелерді бақылау нəти- желері; 2) денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік бақылау жəне қадағалау нəтижелері; 3) азаматтардың осы Заңның 6-бабында көзделген тəр- тіппен денсаулық сақтау субъектісін таңдау құқығын іске асыруы ескеріле отырып жүзеге асырылады. 2. Денсаулық сақтау субъектілерінің көрсетілетін қызметтеріне ақы төлеу көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартының талаптары негізінде қор активтерінің есебінен жүзеге асырылады. 3. Денсаулық сақтау субъектілері қордан көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартында көзделмеген өз шығыс- тарын өтеуді талап етуге құқылы емес. 37-бап. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе сінде медициналық көрсетілетін қызметтер сапа- сын қам та масыз ету 1. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сінде медициналық көрсетілетін қызметтер сапасы: 1) денсаулық сақтау саласындағы стандарттарды, меди- циналық көмек көрсетуді ұйымдастыру жөніндегі клини- калық хаттамалар мен алгоритмдерді жетілдірумен; 2) медициналық ұйымдарды аккредиттеумен; 3) медициналық көрсетілетін қызметтер сапасының ішкі сараптамасымен; 4) медицина жұмыскерлеріне қосымша білім берумен; 5) медициналық қызметтер көрсету саласындағы мемле- кеттік бақылаумен қамтамасыз етіледі. 2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген, міндетті əлеу- меттік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек көрсету бойынша медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасын қамтамасыз ету шаралары «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінде белгіленеді. 38-бап. Көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартын бұзу не гіз дері жəне тəртібі 1. Денсаулық сақтау с убъектілерінің көрсетілетін қызмет терді сатып алу шартының талаптарын орындамауы, уақтылы немесе тиісінше орындамауы қордың біржақты тəртіппен оны бұзуы үшін негіздер болып табылады. 2. Көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартын бұзуға сондай-ақ: 1) денсаулық сақтау субъектілерінің осы Заңның 16-бабы 2-тармағының талаптарын орындамауы; 2) денсаулық сақтау субъектілерінің көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартының талаптарын елеулі түрде бұзуы; 3) Қазақстан Республикасының заңнамасында жəне көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартында көзделген өзге де жағдайлар негіз болып табылады. 3. Көрсетілетін қызметтерді сатып алу шартын бұзу осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларда, шартты бұзу туралы тиісті хабарлама жіберу арқылы жасалады. 4. Көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарты осы бапта көзделген негіздер бойынша бұзылған жағдайда, көрсетілетін қызметтерді сатып алу шарт бойынша міндеттемелердің орындалмаған (тиісінше орындалмаған) көлеміне қайтадан жүргізіледі. 8-тарау. ӨТПЕЛІ ЖƏНЕ ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР 39-бап. Қазақстан Республикасының міндетті əлеу- меттік медициналық сақтандыру туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік меди- циналық сақтандыру туралы заңнамасын бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жауаптылыққа əкеп соғады. 40-бап. Өтпелі ережелер 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап осы Заңның 5-бабы 1-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда қол- данылатын болып белгіленсін: «1) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмекке өтініш жасалған ай- дың алдындағы соңғы күнтізбелік он екі ай ішінде (осы кезеңде аударымдарда жəне (немесе) жарналарда үзіліс- те рдің болу-болмауына қарамастан) кемінде алты ай өздеріне аударымдар жəне (немесе) жарналар төлеу жүзеге асырылған;». 41-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тəртібі Осы Заң, 2017 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілетін, осы Заңның 5, 6 жəне 7-баптарын қоспағанда, 2016 жылғы 1 наурыздан бастап қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2015 жылғы 16 қараша № 405-V ҚРЗ 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 9 (Жалғасы 10-бетте). 1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін: 1. 1994 жылғы 27 желтоқсанда Қазақстан Республикасы- ның Жоғарғы Кеңесі қабылдаған Қазақстан Республи- ка сының Азаматтық кодексіне (Жалпы бөлім) (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., № 23- 24 (қосымша); 1995 ж., № 15-16, 109-құжат; № 20, 121-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж., № 2, 187-құжат; № 14, 274-құжат; № 19, 370-құжат; 1997 ж., № 1-2, 8-құжат; № 5, 55-құжат; № 12, 183, 184-құжаттар; № 13-14, 195, 205-құжаттар; 1998 ж., № 2-3, 23-құжат; № 5-6, 50-құжат; № 11-12, 178-құжат; № 17-18, 224, 225-құжаттар; № 23, 429-құжат; 1999 ж., № 20, 727, 731-құжаттар; № 23, 916-құжат; 2000 ж., № 18, 336-құжат; № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 1, 7-құжат; № 8, 52-құжат; № 17-18, 240-құжат; № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 2, 17-құжат; № 10, 102-құжат; 2003 ж., № 1-2, 3-құжат; № 11, 56, 57, 66-құжаттар; № 15, 139-құжат; № 19-20, 146-құжат; 2004 ж., № 6, 42-құжат; № 10, 56-құжат; № 16, 91-құжат; № 23, 142-құжат; 2005 ж., № 10, 31-құжат; № 14, 58-құжат; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 1, 4-құжат; № 3, 22-құжат; № 4, 24-құжат; № 8, 45-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 55-құжат; № 13, 85-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 3, 20, 21-құжаттар; № 4, 28-құжат; № 16, 131-құжат; № 18, 143-құжат; № 20, 153-құжат; 2008 ж., № 12, 52-құжат; № 13-14, 58-құжат; № 21, 97-құжат; № 23, 114, 115-құжаттар; 2009 ж., № 2-3, 7, 16, 18-құжаттар; № 8, 44-құжат; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 125, 134-құжаттар; 2010 ж., № 1-2, 2-құжат; № 7, 28-құжат; № 15, 71-құжат; № 17-18, 112-құжат; 2011 ж., № 2, 21, 28-құжаттар; № 3, 32-құжат; № 4, 37-құжат; № 5, 43-құжат; № 6, 50-құжат; № 16, 129-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 13, 15-құжаттар; № 6, 43-құжат; № 8, 64-құжат; № 10, 77-құжат; № 11, 80-құжат; № 20, 121-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 7, 36-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 76-құжат; 2014 ж., № 4-5, 24-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 61, 63-құжаттар; № 14, 84-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 7, 34-құжат; № 8, 42, 45-құжаттар; № 13, 68-құжат; № 15, 78-құжат; № 16, 79-құжат; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруге байланысты өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы): 1) 51-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «2) екінші кезекте – Қазақстан Республикасының банкрот тық мəселелерін реттейтін заңнамалық актісіне сəйкес талаптар сомаларының бір бөлігі бесінші кезекте қанағаттандырылатын жағдайларды қоспағанда, еңбек шар- ты бойынша жұмыс істеген адамдарға еңбегіне ақы төлеу жəне өтемақылар төлеу, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдар, жалақыдан ұсталған міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешекті төлеу, сондай-ақ авторлық шарттар бойынша сыйақылар төлеу жөніндегі есеп айырысулар жүргізіледі;»; 2) 52-баптың екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «Борышкердiң (дара кəсiпкердiң немесе заңды тұлғаның) ақшалай мiндеттемелер бойынша кредитордың талаптарын толық көлемде қанағаттандыруға, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбегiне ақы төлеу жөнiнде есеп айырысу жүргізуге, салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, Мемлекеттік əлеуметтік сақ- тандыру қорына əлеуметтік аударымдарды, əлеуметтік меди циналық сақтандыру қорына міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды, сондай-ақ мiндеттi зейнетақы жарналарын жəне міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын төлеуді қамтамасыз етуге сот белгілеген қабiлетсiздiгi оның дəрменсiздiгi деп түсiнiледi.». 2. 1999 жылғы 1 шілдедегі Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Ерекше бөлім) (Қазақстан Респуб- ликасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 16-17, 642-құжат; № 23, 929-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; № 10, 244-құжат; № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 23, 309-құжат; № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 10, 102-құжат; 2003 ж., № 1-2, 7-құжат; № 4, 25-құжат; № 11, 56-құжат; № 14, 103-құжат; № 15, 138, 139-құжаттар; 2004 ж., № 3-4, 16-құжат; № 5, 25-құжат; № 6, 42-құжат; № 16, 91-құжат; № 23, 142-құжат; 2005 ж., № 21-22, 87-құжат; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 4, 24, 25-құжаттар; № 8, 45-құжат; № 11, 55-құжат; № 13, 85-құжат; 2007 ж., № 3, 21-құжат; № 4, 28-құжат; № 5-6, 37-құжат; № 8, 52-құжат; № 9, 67-құжат; № 12, 88-құжат; 2009 ж., № 2-3, 16-құжат; № 9-10, 48-құжат; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 3-4, 12-құжат; № 5, 23-құжат; № 7, 28-құжат; № 15, 71-құжат; № 17-18, 112-құжат; 2011 ж., № 3, 32-құжат; № 5, 43-құжат; № 6, 50, 53-құжаттар; № 16, 129-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 2, 13, 14, 15-құжаттар; № 8, 64-құжат; № 10, 77-құжат; № 12, 85-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 92-құжат; № 20, 121-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 4, 21-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 15, 82-құжат; 2014 ж., № 1, 9-құжат; № 4-5, 24-құжат; № 11, 61, 69-құжаттар; № 14, 84-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 7, 34-құжат; № 8, 42, 45-құжаттар; № 13, 68-құжат; № 15, 78-құжат; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская прав- да» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жол-көлік инфрақұрылымын, көліктік логистиканы жəне авиатасымалды дамыту мəселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы): 742-баптың 2-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасы «Мемлекеттік əлеуметтiк сақтандыру қорына» деген сөздерден кейін «, міндетті əлеуметтiк медициналық сақтан- дыруға аударымдарын жəне (немесе) жарналарын əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына» деген сөздермен толық- тырылсын. 3. 2008 жылғы 4 желтоқсандағы Қазақстан Респуб- лика сы ның Бюджет кодексіне (Қазақстан Республикасы Парла мен тi нiң Жаршысы, 2008 ж., № 21, 93-құжат; 2009 ж., № 23, 112-құжат; № 24, 129-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 29, 32-құжаттар; № 15, 71-құжат; № 24, 146, 149, 150-құжаттар; 2011 ж., № 2, 21, 25-құжаттар; № 4, 37-құжат; № 6, 50-құжат; № 7, 54-құжат; № 11, 102-құжат; № 13, 115-құжат; № 15, 125-құжат; № 16, 129-құжат; № 20, 151-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 16-құжат; № 3, 21-құжат; № 4, 30, 32-құжаттар; № 5, 36, 41-құжаттар; № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 94-құжат; № 18-19, 119-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 2, 13-құжат; № 5-6, 30-құжат; № 8, 50-құжат; № 9, 51-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 13, 63-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 81, 82-құжаттар; № 16, 83-құжат; № 20, 113-құжат; № 21- 22, 114-құжат; 2014 ж., № 1, 6-құжат; № 2, 10, 12-құжаттар; № 4-5, 24-құжат; № 7, 37-құжат; № 8, 44-құжат; № 11, 63, 69-құжаттар; № 12, 82-құжат; № 14, 84, 86-құжаттар; № 16, 90-құжат; № 19-І, 19-ІІ, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 22, 128, 131-құжаттар; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 2, 3-құжат; № 11, 57-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 78-құжат; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жол-көлік инфрақұрылымын, көліктік логистиканы жəне авиатасымалды дамыту мəселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы): 1) 35-бапта: 1-тармақ мынадай мазмұндағы 1-2) тармақшамен толық- тырылсын: «1-2) əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына транс- ферттер;»; мынадай мазмұндағы 2-2 жəне 7-тармақтармен толық- тырылсын: «2-2. Республикалық бюджеттен: міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін- дегі медициналық көмекке құқығы жоқ адамдарға амбула- ториялық-емханалық көмекке ақы төлеу мақсатында; əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының шұғыл көр се тілімдер бойынша стационарлық көмекке ақы төлеуі мақ сатында; «Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңында айқындалған əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жарналар төлеуден боса- тылған Қазақстан Республикасының азаматтары үшін мем лекеттің міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға жарналары түрінде əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына ақша қаражатын аудару осы қорға трансферттер бо- лып табылады.»; «7. Əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына транс- ферттерді беру тəртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.»; 2) 53-баптың 1-тармағының 5) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «5) денсаулық сақтау: əлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан қаржы- ландырылатын шығыстардан басқа, денсаулық сақтау ұйым- дарының мамандандырылған медициналық көмек көрсетуi; республикалық деңгейде əлеуметтiк, табиғи жəне техно- гендiк сипаттағы төтенше жағдайларды жою кезiнде шұғыл медициналық көмек қызметiн ұйымдастыру; психиатриялық бұзылулардан (аурулардан) зардап шеккен жəне қатаң медициналық бақылауды қажет ететiн адамдарға меди циналық көмек көрсету; сот-медициналық, сот-психиатриялық жəне сот-нарколо- гиялық сараптама жүргiзу; ауру адамдарды шетелде емдеудi ұйымдастыру; айрықша қауіпті инфекцияларға қарсы iс-қимыл; республикалық маңызы бар мемлекеттiк денсаулық сақтау ұйым дары үшiн қан, оның құрауыштары мен препараттарын өндiру; санитарлық-эпидемиологиялық қызметтiң халықтың сани- тарлық-эпидемиологиялық салауаттылығын қамтамасыз етуi; Қазақстан Республикасының заңнамалық актiлерiне сəй кес əскери қызметшiлерге, құқық қорғау органдарының қызмет- керлерiне, олардың отбасы мүшелерiне, сондай-ақ əскери қызметшiлердiң, құқық қорғау органдары қызметкерлерiнiң қатарынан шыққан зейнеткерлерге жəне азаматтардың басқа да санаттарына медициналық қызмет көрсету; жергiлiктi бюджеттерден жəне əлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан қаржыландырылатын шығыстардан басқа, азаматтардың денсаулығын сақтау саласындағы қызмет; əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына трансферттер;»; 3) 54-баптың 1-тармағының 4) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «4) денсаулық сақтау: республикалық бюджеттен жəне əлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан қаржыландырылатын бағыттарды қоспағанда, уақытша бейiмдеу жəне детоксикациялау жөнiн- дегi медициналық көрсетілетін қызметтерді қоса алғанда, те- гiн медициналық көмектiң кепiлдiк берілген көлемiн қамта- масыз ету; Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес вакци- наларды, иммунобиологиялық жəне басқа да медициналық препараттарды сатып алу; жергiлiктi денсаулық сақтау ұйымдары үшiн қан, оның құрауыштары мен препараттарын өндiру; республикалық бюджеттен жəне əлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан қаржыландырылатын бағыттарды қоспа- ғанда, денсаулық сақтау саласындағы басқа да iс-шаралар;»; 4) 55-баптың 1-тармағының 4) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «4) денсаулық сақтау: республикалық бюджеттен жəне əлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан қаржыландырылатын бағыттарды қоспа- ғанда, уақытша бейiмдеу жəне детоксикациялау жөнiндегi медициналық көрсетілетін қызметтерді қоса алғанда, тегiн меди- ци на лық кө мектiң кепiлдiк берілген көлемiн қамтамасыз ету; Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес вак- циналар, иммунобиологиялық жəне басқа да медициналық препараттар сатып алу; жергiлiктi денсаулық сақтау ұйымдары үшiн қан, оның құрауыштары мен препараттарын өндiру; республикалық бюджеттен жəне əлеуметтік медициналық сақтандыру қорынан қаржыландырылатын бағыттарды қоспа- ғанда, денсаулық сақтау саласындағы басқа да iс-шаралар;»; 5) 98-баптың 1-тармағының бірінші бөлігі мынадай редак- цияда жазылсын: «1. Инкассолық өкім соттардың заңды күшіне енген шешім- деріне, ұйғарымдарына, қаулыларына, бұйрықтарына сəйкес берілген, сондай-ақ пайда болған салық берешегін, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры бойынша, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар немесе əлеуметтік ау- дарымдар бойынша берешекті, Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында көзделген жағдайларда пайда болған берешекті өтеуге байланысты атқару парағын немесе бұйрық- ты республикалық бюджет туралы заңда не жергілікті бюд жет туралы мəслихат шешімінде тиісті қаржы жылына мемлекеттік тапсырманы орындау үшін немесе жарғылық капиталын ұл ғай- туға (қалыптастыруға) қаражат көзделген мемлекеттік меке - менің, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектісінің мəж- бүр лі түрде орындауына негіз болып табылатын құжатты білді- реді. Инкассолық өкім республикалық бюджет туралы заң да не жергілікті бюджет туралы мəслихат шешімінде тиісті қар жы жылына мемлекеттік тапсырманы орындау үшін немесе жар ғы- лық капиталын ұлғайтуға (қалыптастыруға) қаражат көз дел ген мемлекеттік мекеме жəне квазимемлекеттік сектор субъек тісі төлемінің негізділігін растайтын құжат болып табылады.»; 6) 100-баптың 2-тармағында: 2) жəне 4) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «2) осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген жағдайда, жалақы төлеу жəне басқа да ақшалай төлемдер, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көздел ген ақшалай өтемақы, жəрдемақылар, алименттер төлеу, салықтық жəне əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару, банктік көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу жүзеге асырылатын шығыстардың түрлерін қоспағанда, осы өкімдер ұсынылған шығыстардың бюджеттік сыныптамасының кодтары бойын- ша инкассолық өкімдер орындалғанға дейін;»; «4) осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайда, тиісті жергілікті бюджеттік бағдарламалар əкім - шісі төлеуге берілетін шоттарды бюджеттік кредит бойын - ша бере шектің сомасын қайтаруға оларды бөлген жо ғары тұрған бюджетке ұсынғанға дейін жүзеге асыры лады. Аза- мат тық-құқықтық мəмілелерді тіркеу жəне төлем дер ді жүр гізу жөніндегі операцияларды тоқтата тұру жалақы тө- леу жəне басқа да ақшалай төлемдер, Қазақстан Республи- касы ның заңнамалық актiлерiнде көзделген ақшалай өтем- ақы, жəрдемақылар, алименттер төлеу, салықтық жəне əлеуметтiк аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды, мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару, банктік көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу жүзеге асырылатын шығыстардың түрлерiн қоспағанда, тиісті жергілікті бюджеттік бағдарламалар əкімшісі аппаратының қызметін қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарлама бойынша жүзеге асырылады;». 4. 2008 жылғы 10 желтоқсандағы «Салық жəне бюд- жетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне (Салық кодексі) (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2008 ж., № 22-I, 22-II, 112-құжат; 2009 ж., № 2-3, 16, 18-құжаттар; № 13-14, 63-құжат; № 15-16, 74-құжат; № 17, 82-құжат; № 18, 84-құжат; № 23, 100-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 1-2, 5-құжат; № 5, 23-құжат; № 7, 28, 29-құжаттар; № 11, 58-құжат; № 15, 71-құжат; № 17-18, 112-құжат; № 22, 130, 132-құжаттар; № 24, 145, 146, 149-құжаттар; 2011 ж., № 1, 2, 3-құжаттар; № 2, 21, 25-құжаттар; № 4, 37-құжат; № 6, 50-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 13, 116-құжат; № 14, 117-құжат; № 15, 120-құжат; № 16, 128-құжат; № 20, 151-құжат; № 21, 161-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 11, 15-құжаттар; № 3, 21, 22, 25, 27-құжаттар; № 4, 32-құжат; № 5, 35-құжат; № 6, 43, 44-құжаттар; № 8, 64-құжат; № 10, 77-құжат; № 11, 80-құжат; № 13, 91-құжат; № 14, 92-құжат; № 15, 97-құжат; № 20, 121-құжат; № 21- 22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 2, 7, 10-құжаттар; № 3, 15-құжат; № 4, 21-құжат; № 8, 50-құжат; № 9, 51-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 12, 57-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 76, 81, 82-құжаттар; № 16, 83-құжат; № 21-22, 114, 115-құжаттар; № 23-24, 116-құжат; 2014 ж., № 1, 9-құжат; № 4-5, 24-құжат; № 7, 37-құжат; № 8, 44, 49-құжаттар; № 10, 52-құжат; № 11, 63, 64, 65, 69-құжаттар; № 12, 82-құжат; № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 19-І, 19- ІІ, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 22, 128, 131-құжаттар; № 23, 143-құжат; № 24, 145-құжат; 2015 ж., № 7, 34-құжат; № 8, 44, 45-құжаттар; № 11, 52-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 78-құжат; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне арнайы экономикалық аймақтарды жетілдіру мəселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская прав- да» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне жол-көлік инфрақұрылымын, көліктік логистиканы жəне авиатасымалды дамыту мəселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне сау- да қызметін реттеу мəселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы): 1) мазмұнында: 446, 591, 592, 594 жəне 598-баптардың тақырыптары мы- надай редакцияда жазылсын: «446-бап. Салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң жекелеген түрлерiн төлеу, мiндеттi зейнетақы жарналарын, əлеуметтiк аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу (аудару) мерзiмдерi»; «591-бап. Салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiн- деттi төлемдердiң, мiндеттi зейнетақы жарналарының, мiндет тi кəсiптiк зейнетақы жарналарының, əлеуметтiк ауда рымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есепке жазылған сомаларын есепке алу 592-бап. Төленген, есепке жатқызылған, қайтарылған салықтарды жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердi, мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналарын, əлеуметтiк аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есепке алу»; «594-бап. Салықтар жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер, мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары жəне əлеуметтiк аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша есеп-қисаптарды салысты- рып тексеру жүргiзу»; «598-бап. Салық берешегiнiң, мiндеттi зейнетақы жарнала- ры, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары, əлеуметтiк ауда- рымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ау- дарымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектiң жоқ (бар) екендiгi туралы мəлiметтердi ұсыну тəртiбi»; 2) 13-баптың 1-тармағының 7) жəне 8-1) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «7) салық органы салықтық өтініш алған күннен бастап екі жұмыс күнінен кешіктірмей салық міндеттемесін, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік ау- дарымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу жəне төлеу бойынша міндеттемелерді орындау бойынша бюджет- пен есеп айырысудың жай-күйі туралы жеке шоттан үзінді көшірме алуға;»; «8-1) сауал бойынша осы Кодексте белгіленген тəртіппен жəне мерзімдерде салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойын- ша берешектің жоқ (бар) екендігі туралы мəліметтер алуға;»; 3) 18-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «2) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына міндетті зейнетақы жарналарын (бұдан əрі – міндетті зейнетақы жарналары), əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар- ды жəне (немесе) жарналарды (бұдан əрі – міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарна- лар) есептеудің, ұстап қалудың жəне аударудың, Мемлекеттік əлеуметтік сақтандыру қорына əлеуметтік аударымдарды (бұдан əрі – əлеуметтік аударымдар) есептеудің жəне төлеудің толықтығы мен уақтылығын қамтамасыз ету;»; 4) 19-баптың 1-тармағының 5) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «5) салық төлеушіден (салық агентінен, оператордан) са- лық ты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеудің дұрыстығын жəне төлеудің (ұстап қалудың жəне аударудың) уақтылылығын, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеудің, ұстап қалу мен аударудың жəне əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу мен төлеудің толықтығы мен уақ тылығын растайтын құжаттарды, салық төлеуші (салық агенті, оператор) жасаған салықтық нысандар бойынша жаз- баша түсіндірмелерді, сондай-ақ салық төлеушінің (салық агентінің) қаржылық есептілігін, оның ішінде резидент - салық төлеушінің (салық агентінің) Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде орналасқан оның еншілес ұйымдарының қаржылық есептілігін қоса алғанда, егер осындай тұлға үшін Қазақ стан Республикасының заңнамалық актілерінде міндетті түр де аудит жүргізу белгіленген болса, аудиторлық есепті қоса бере отырып, шоғырландырылған қаржылық есептілікті ұсынуын талап етуге;»; 5) 20-баптың 1-тармағының 3), 4), 11), 12-1), 15), 16) жəне 20) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «3) салық төлеушінің (оператордың) – салық міндеттемесін, салық агентінің (оператордың) салықтарды есептеу, ұстап қалу жəне аудару жөніндегі міндетті осы Кодексте белгіленген тəртіппен орындауына салықтық бақылауды, сондай-ақ əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есеп теудің толықтығы мен төлеудің уақтылығын, міндетті зей нет ақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарна- ларын есептеудің, ұстап қалу мен аударудың уақтылығын бақылауды жүзеге асыруға; 4) салық төлеушілерді, салық салу объектілерін жəне (не- месе) салық салуға байланысты объектілерді есепке алуды, есептелген, есепке жазылған жəне төленген салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, есептелген, ұстап қалынған жəне аударылған міндетті зейнетақы жарна- ларын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын, есептелген жəне төленген əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есепке алуды жүргізуге;»; «11) осы Кодексте көзделген мерзімде жəне жағдайларда салық міндеттемесінің, міндетті зейнетақы жарналарын, мін- детті кə сіптік зейнетақы жарналарын ұстап қалу мен аудару жəне əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік меди- ци налық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарна- ларды төлеу бойынша міндеттемелердің орындалуы жөнінде салық төлеушіге (салық агентіне, операторға) хабарлама жəне (немесе) осы Кодексте белгіленген жағдайларда оның көшірмесін тапсыруға;»; «12-1) осы Кодексте белгіленген тəртіппен жəне мерзім- дерде салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік ауда- рымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ау- дарымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектің жоқ (бар) екендігі туралы мəліметтер беруге;»; «15) салық төлеушінің (салық агентінің) салықтық өтінішін алған күннен бастап екі жұмыс күнінен кешіктірмей оның жеке шотынан салық міндеттемесінің, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын аудару жəне əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу бойынша міндеттемелердің орын- далуы бойынша бюджетпен есеп айырысудың жай-күйі ту- ралы үзінді көшірме беруге; 16) көрсетілген ақпарат үшін салық органына өтініш жасалған күннен бастап бір жұмыс күні ішінде өз құзыреті шегінде салық төлеушіге (салық агентіне) салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, бюджет- ке төленуге жататын өсімпұлдар мен айыппұлдарды төлеу жөніндегі төлем құжатын толтыру үшін қажетті деректеме- лер туралы мəліметтер, сондай-ақ салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, бюджетке төленуге жататын өсімпұлдар мен айыппұлдарды, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарна- ларын аудару тəртібі туралы ақпарат беруге;»; «20) салық төлеушінің талап етуі бойынша – салық мін- деттемесінің, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударым- дар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдар жəне (немесе) жарналар бойынша міндеттемелердің орындалуы жөніндегі, салық агентінің талап етуі бойынша салықты есептеу жəне аудару бойынша міндеттің орында- луы жөніндегі есеп-қисапты салыстыруды жүргізуге, жеке шотқа осы Кодексте көзделген тəртіппен түзетулер енгізуге;»; 6) 31-баптың 6-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «6. Осы Кодексте белгіленген жағдайларда салық төлеу- шінің уəкілетті өкілі салықты, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеу меттік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарнала рын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару кезін де төлем құжаттарында ақшаны жөнелтуші салық төлеу шінің тегін, атын, əкесінің атын (егер ол жеке басты куəлан ды ра тын құжаттарда көрсетілсе) немесе атауын жəне оның сəйкес- тендіру нөмірін көрсетеді.»; 7) 37-бапта: 3-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Таратудың салық есептілігі таратылатын заңды тұлға төлеуші жəне (немесе) салық агенті болып табылатын салық- тың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түр лері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнет ақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеу мет тік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (не- месе) жарналар бойынша, құжаттық тексеру жүргізу туралы салықтық өтініш табыс етілген салық кезеңінің басынан бас- тап осындай өтініш табыс етілген күнге дейінгі кезең үшін жасалады.»; 4 жəне 11-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «4. Таратылатын заңды тұлға салық органына таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей, таратудың салық есептілігінде көрсетілген салықты, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (неме- се) жарналарды төлейді, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аударады. Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықты, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударым- дарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын болса, онда төлеу (аудару) салық органына таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі.»; «11. Таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап жəне таратудың салықтық тексеруі аяқталған күнге дейінгі кезеңде салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу бойынша салық міндеттемесі, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару бойынша міндеттер туындаған жағдайда, таратылатын заңды тұлға осындай салық міндеттемесін жəне міндетті осы Кодекстің 607-бабы 2-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген салық органының хабарламасы негізінде орындауға міндетті.»; 12-тармақта: екінші бөліктің 1) тармақшасы мынадай редакцияда жа- зылсын; «1) салық берешегiнің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік ау- дарымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегінің болмауы;»; үшінші бөлікте: бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын: «Салық берешегi, мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары жəне əлеуметтiк аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегi, салықтардың, төлемдердiң жəне өсiмпұлдардың артық төленген сомала- ры, салықтардың, бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң, өсiмпұлдар мен айыппұлдардың қате төленген сомалары болған жəне (немесе) есепке жатқызылатын қосылған құн салығы осы Кодекстiң 273 жəне 274-баптары- на сəйкес қайтарылуға жататын есептелген салық сомасынан асып түскен жағдайда, таратылатын заңды тұлға осы тармақта көрсетiлген құжаттарды:»; 1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «1) салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік ау- дарымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі өтелген күннен;»; 8) 37-1-бапта: 4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «4. Таратылатын заңды тұлға салық органына таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей, таратудың салық есептілігінде көрсетілген салықтарды, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлейді, міндетті зейнетақы жарна- ларын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аударады. Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықтарды, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын болса, онда төлеу (аудару) таратудың салық есептілігі салық орга- нына табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі.»; 6-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Қорытындыда камералдық бақылаудың нəтижелері мен салықтар жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша есеп айырысудың жай-күйі көрсетіледі.»; 11-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Таратылатын заңды тұлға салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі болмаған жағдайда, камералдық бақылау нəтижелері бойынша қорытынды алған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осы тармақта көрсетілген құжаттарды табыс етеді.»; 12 жəне 13-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «12. Камералдық бақылау нəтижелері бойынша анықталған бұзушылықтар, салық берешегi, міндетті зейнетақы жарна- лары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек болған жағдайда, таратылатын заңды тұлға камералдық бақылау нəтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою шартымен салық берешегi, міндетті зейнетақы жарна- лары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек өтелген күннен бастап үш жұмыс күні ішінде осы баптың 11-тармағында көрсетілген құжаттарды табыс етеді. 13. Осы баптың 11-тармағында көрсетiлген құжаттар та- быс етiлгеннен жəне осы баптың 11 жəне 12-тармақтарында белгiленген ережелер орындалғаннан кейiн салық органы заңды тұлғаларды мемлекеттiк тiркеудi, қайта тiркеудi, заңды тұлғалар қызметінің тоқтатылуын мемлекеттік тіркеуді, құрылымдық бөлiмшелердi есептiк тiркеудi, қайта тiркеудi, есептiк тiркеуден шығаруды жүзеге асыратын мемлекеттiк органға осы Кодекстiң 598-бабында белгiленген тəртiппен жəне мерзiмдерде, таратылатын заңды тұлға бойынша салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (не- месе) жарналар бойынша берешек жоқ (бар) екендiгi туралы мəлiметтер жiбередi.»; 9) 37-2-бапта: 1-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Бұл ретте, егер салықтар бойынша аудиторлық қоры- тындының нəтижелері бойынша салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеу жəне төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу, аудару, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналарды есептеу жəне төлеу жөніндегі міндеттемелер туындаса, мұндай міндеттемелер та- ратылатын заңды тұлғаның немесе қызметін тоқтататын дара кəсіпкердің аудиторлық ұйым салықтар бойынша аудиторлық қорытындыны осындай салық төлеушіге тапсырған күннен кейінгі күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде орындауы- на жатады.»; 3-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Таратудың салық есептілігі таратылатын заңды тұлға немесе қызметін тоқтататын дара кəсіпкер төлеуші жəне (немесе) салық агенті болып табылатын салықтардың, бюд- жетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары мен əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарна- лар бойынша қызметті тоқтату туралы салықтық өтініш табыс етілген салық кезеңінің басынан бастап осындай өтініш табыс етілген күнге дейінгі кезең үшін жасалады.»; 4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «4. Таратылатын заңды тұлға немесе қызметін тоқтататын дара кəсіпкер салық органына таратудың салық есептілігі та- быс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей, таратудың салық есептілігінде көрсетілген салықтарды, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлейді, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды аударады. Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықтарды, бюджет- ке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (неме- се) жарналарды аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын жағдайда, төлеу (аудару) салық органына таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі.»; 6-тармақтың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жа- зылсын: «Салық төлеуші салық берешегін, міндетті зейнетақы жар- налары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешекті төлеуді (аударуды) камералдық бақылау нəтижелері бой- ынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы хабарлама орындалған күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей жүргізеді.»; 8, 9 жəне 10-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «8. Осы баптың 4, 5 жəне 6-тармақтарында белгіленген ере- желер орындалған жəне салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары мен əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойын- ша берешек болмаған жағдайларда, сондай-ақ салық орга- ны жүргізген камералдық бақылау нəтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жойған кезде таратылатын заңды тұлға орналасқан жеріндегі салық органына бір мезгілде: 1) тарату балансын; 2) банктегі бар шоттарының жабылғаны туралы банктiң жəне (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымның анықтамасын табыс етеді. Осы тармақта көрсетілген құжаттарды таратылатын заңды тұлға салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары мен əлеуметтік ау- дарымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек болмаған жағдайда, осы баптың 2-тармағында көрсетілген құжаттарды алған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде табыс етеді. Камералдық бақылау нəтижелері бойынша анықталған бұзушылықтар, салық берешегі, міндетті зейнетақы жарна- лары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары мен əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек болған жағдайларда, таратылатын заңды тұлға осы тармақта көрсетілген құжаттарды камералдық бақылау нəтижелері бой- ынша анықталған бұзушылықтарды жойған жағдайда салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек өтелген күннен бастап үш жұмыс күні ішінде табыс етеді. 9. Осы баптың 8-тармағында белгiленген ережелер орын- далғаннан кейiн салық органы заңды тұлғаларды мемле- кеттiк тiркеудi, қайта тiркеудi, заңды тұлғалар қызме тінің тоқтатылуын мемлекеттік тіркеуді, құрылымдық бөлiм- шелердi есептiк тiркеудi, қайта тiркеудi, есептiк тiркеу ден шы- ғаруды жүзеге асыратын мемлекеттiк органға осы Кодекстiң 598-бабында белгiленген тəртiппен жəне мерзiмдерде та- ратылатын заңды тұлға бойынша салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек жоқ (бар) екендiгi туралы мəлiметтерді жiбередi. 10. Қызметін тоқтатқан дара кəсіпкердің салық міндеттемесі салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіп тік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, мін- детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек болмаған не месе өтелген, камералдық бақылау нəтижелері бойынша анық- талған бұзушылықтар толық көлемде жойылған жағдайда каме рал дық бақылау жүзеге асырылғаннан кейін орындалды деп есептеледі.»; 13-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «13. Салық органы осы баптың 6-тармағында белгіленген, салық берешегiн, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешекті төлеу (ауда- ру) мерзімі өткеннен кейін үш жұмыс күнінен кешіктірмей, дара кəсіпкерді тіркеу есебінен шығарудан бас тарту туралы шешім қабылдайды.»; 10) 38-бапта: 2-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Таратудың салық есептілігі заңды тұлғаның қызметі тоқтатылатын құрылымдық бөлімшесі дербес төлеуші бо- лып танылған салықтың, төлемақының түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша, заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесінің қызметін тоқтату туралы шешім қабылданған салық кезеңінің басынан бастап қызметті тоқтату туралы салықтық өтініш табыс етілген күнге дейінгі кезең үшін жасалады.»; 3, 4, 5 жəне 6-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «3. Заңды тұлғаның қызметі тоқтатылатын құрылымдық бөлімшесі осы баптың 2-тармағында көзделген таратудың салық есептілігінде көрсетілген салықты, төлемақыларды, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеуді, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аударуды салық органына таратудың Қазақстан Республикасының Заңы Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz10 (Жалғасы. Басы 9-бетте). (Жалғасы 11-бетте). салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей жүргізеді. Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықты, төлемақыларды, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын болса, төлеу (аудару) таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі. 4. Егер заңды тұлғаның қызметі тоқтатылатын құрылымдық бөлімшесі салықты, төлемақыларды, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды дер- бес төлеуші болып танылмаса, таратудың салық есептілігі табыс етілмейді. 5. Қызметі тоқтатылатын құрылымдық бөлімшенің салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі осы құрылымдық бөлімшені құрған заңды тұлғаның ақшасы есебінен өтеледі. 6. Салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек толық көлемде өтелгеннен кейін қызметі тоқтатылатын құрылымдық бөлімшені құрған заңды тұлға осы құрылымдық бөлімшенің орналасқан жері бойынша салық органына банктің жəне (немесе) банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның қызметі тоқтатылатын құрылымдық бөлімшенің банктегі бар шоттарының жабылғаны туралы анықтамасын табыс етеді.»; 11) 39-1-баптың 1-тармағының үшінші бөлігі мынадай ре- дакцияда жазылсын: «Таратудың салық есептiлiгi салықтың, бюджетке төле не- тiн басқа да мiндеттi төлемдердің түрлерi, мiндеттi зейнет- ақы жарналары, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары, əлеуметтiк аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша құралады, олар бойынша құқықтары мен мiндеттерiн беретiн тұрақты мекеме мұндай есептiлiктi табыс ету жөнiндегi мiндеттеме туындаған салық кезеңiнің басынан бастап оны салық органына табыс еткен күнге дейiнгi кезең үшiн төлеушi жəне (немесе) салық агентi болып табылады.»; 12) 40-бапта: 3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «3. Қайта ұйымдастырылатын заңды тұлға таратудың салық есептiлiгiнде көрсетiлген салықты, бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердi, əлеуметтiк аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеудi, мiндеттi зейнетақы жарнала- рын, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналарын аударуды салық органына таратудың салық есептiлiгi табыс етiлген күннен бастап күнтiзбелiк он күннен кешiктiрмей жүргiзедi. Таратудың салық есептiлiгiнiң алдында табыс етiлген са- лық есептiлiгiнде көрсетiлген салықты, бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердi, əлеуметтiк аударымдарды, мін детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударым- дарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналарын аудару мерзiмi осы тармақтың бiрiншi бөлiгiнде көрсетiлген мерзiм өткеннен кейiн басталатын болса, төлеу (аудару) таратудың салық есептiлiгi табыс етiлген күннен бастап күнтiзбелiк он күннен кешiктiрмей жүргiзiледi.»; 5-тармақта: бесінші бөліктің 1) тармақшасы мынадай редакцияда жа- зылсын: «1) салық берешегiнің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударым- дар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ау- дарымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегінің болмауы;»; алтыншы бөлік мынадай редакцияда жазылсын: «Қайта ұйымдастырылатын заңды тұлға салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтiк аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жар- на лар бойынша берешегі, салықтардың, төлемақы мен өсім- пұлдардың артық төленген сомалары, салықтардың, бюджет- ке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, өсімпұлдар мен айыппұлдардың қате төленген сомалары болған кезде осы тармақта көрсетілген құжаттарды: 1) салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі өтелген күннен; 2) салықтардың, төлемақылардың, өсiмпұлдардың артық төленген сомалары қайтарылған күннен; 3) салықтардың, бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң, өсiмпұлдар мен айыппұлдардың қате төленген сомалары қайтарылған күннен; 4) кеден органдары алатын кедендiк баждардың, салық- тардың, кедендiк алымдар мен өсiмпұлдардың артық (қате) төленген сомалары қайтарылған күннен кейiн келетiн күннен бастап үш жұмыс күнi iшiнде табыс етедi.»; 13) 41-бапта: 2-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Таратудың салық есептілігі қызметін тоқтататын дара кəсіпкер төлеуші жəне (немесе) салық агенті болып табыла- тын салықтың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем- дердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіп тік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, мін дет ті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша, құжаттық тексеру жүргізу ту ра лы салықтық өтініш табыс етілген салық кезеңінің басы- нан бас тап осындай өтініш табыс етілген күнге дейінгі кезең үшін жа салады.»; 3, 8 жəне 10-1-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «3. Қызметін тоқтататын дара кəсіпкер таратудың салық есептілігінде көрсетілген салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударым- дарды жəне (немесе) жарналарды төлеуді, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару- ды салық органына таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей жүргізеді. Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударым- дарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда рымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын болса, төлеу (аудару) таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі.»; «8. Қызметін тоқтатқан дара кəсіпкердің салық міндеттемесі құжаттық тексеру аяқталғаннан кейін жəне салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік меди циналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жар- налар бо йынша берешегі болмаған немесе олар, оның ішінде құжат тық тексеру нəтижелері бойынша қалыптасқан берешегі осы Кодекстің 608-бабында белгіленген мерзімдерде өтелген жағдайда орындалды деп есептеледі.»; «10-1. Осы Кодекстің 608-бабында белгіленген мерзімдерде өтелмеген салық берешегiнің, міндетті зейнетақы жарнала- ры, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік ау- дарымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектің болуы дара кəсіпкер ретінде тіркеу есебінен шығарудан бас тартуға негіз болып табылады.»; 14) 42-бапта: 2-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Таратудың салық есептілігі қызметін тоқтататын же- кеше нотариус, жеке сот орындаушысы, адвокат, кəсіби ме- диатор төлеушілер жəне (немесе) салық агенттері болып та- былатын салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, мін детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша құжаттық тексеру жүргізу ту ралы салықтық өтініш табыс етілген салық кезеңінің басы- нан бастап осындай өтініш табыс етілген күнге дейінгі кезең үшін жасалады.»; 3-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын болса, онда төлеу (аудару) таратудың салық есептілігі табыс етіл ген күн- нен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі.»; 7 жəне 10-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «7. Қызметін тоқтатқан жекеше нотариустың, жеке сот орындаушысының, адвокаттың, кəсіби медиатордың салық міндеттемесі құжаттық тексеру аяқталғаннан кейін жəне салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіп тік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, мін- дет ті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі болмаған не месе олар, оның ішінде құжаттық тексеру нəтижелері бойын ша қалыптасқан берешегі осы Кодекстің 608-бабында белгі лен- ген мерзімдерде өтелген кезде орындалды деп есептеледі.»; «10. Осы Кодекстің 608-бабында белгіленген мерзімдерде өтелмеген салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарнала- ры, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік ау- дарымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектің болуы жекеше нотариус, жеке сот орындаушысы, адвокат, кəсіби медиатор ретінде тіркеу есебінен шығарудан бас тартуға негіз болып табылады.»; 15) 43-бапта: 3-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Таратудың салық есептілігі қызметі тоқтатылатын дара кəсіпкер салық төлеуші (салық агенті) болып табылатын салықтардың, бюджетке төленетін басқа міндетті төлемдердің түр лері бойынша, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіп тік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, мін- детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша, қызметті тоқтату туралы салық тық өтініш табыс етілген салық кезеңінің басынан бас- тап осын дай өтініш табыс етілген күнге дейінгі кезең үшін жасалады.»; 4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «4. Қызметі тоқтатылатын дара кəсіпкер таратудың салық есептілігінде көрсетілген салықты, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеуді, міндетті зейнетақы жарнала- рын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аударуды салық органына таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей жүргізеді. Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықтарды, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударым- дарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнет- ақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын болса, онда төлеу (аудару) са лық органына таратудың салық есептілігі табыс етілген күн- нен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі.»; 7-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Қорытындыда камералдық бақылаудың нəтижелері мен салық тар жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер, мін детті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жар налары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік меди- циналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жар на лар бойынша есеп айырысудың жай-күйі көрсетіледі.»; 12-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «12. Салық төлеушi салық берешегiн, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеу- меттік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан дыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша бере шекті төлеуді (аударуды) камералдық бақылаудың нəти- желері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы қорытынды жасалған немесе хабарлама орындалған күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірмей жүргізеді.»; 13-тармақта: бірінші бөліктің 2) жəне 3) тармақшалары мынадай редак- цияда жазылсын: «2) камералдық бақылау нəтижелері бойынша анықталған бұзушылықтар болған жəне салық берешегi, міндетті зейнет- ақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі болмаған кезде – осындай бұзушылықтарды жою туралы хабарлама орындалған; 3) салық берешегі болған кезде жəне камералдық бақылау нəтижелері бойынша анықталған бұзушылықтар толық көлемде жойылған жағдайда – салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі өтелген күннен бастап дара кəсіпкер ретінде тіркеу есебінен шығарылды деп танылады.»; үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын: «Осы баптың 12-тармағында белгіленген мерзімдерде өтелмеген салық берешегiнің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударым- дар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектің болуы дара кəсіпкер ретінде тіркеу есебінен шығарудан бас тартуға негіз болып табылады.»; 16) 43-1-бапта: 2-тармақтың 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «6) салық берешегi, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік ауда- рымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі жоқ Қазақстан Республикасының азаматтары немесе оралмандар болып табылатын дара кəсіпкерлер қызметті оңайлатылған тəртіппен тоқтатуға жатады.»; 3-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Таратудың салық есептілігі қызметін тоқтататын дара кəсіпкер төлеуші жəне (немесе) салық агенті болып табы- латын салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері бойынша, міндетті зейнетақы жарнала- ры, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік ауда- рымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ау- дарымдар жəне (немесе) жарналар бойынша, қызметті тоқтату туралы салықтық өтініш табыс етілген салық кезеңінің басы- нан бастап осындай өтініш табыс етілген күнге дейінгі кезең үшін жасалады.»; 4-тармақта: бірінші жəне екінші бөліктер мынадай редакцияда жа- зылсын: «4. Осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақ- шасында көзделген негіз бойынша қызметті оңайлатылған тəртіппен тоқтату кезінде таратудың салық есептілігінде көрсетілген салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеу меттік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару салық орга- нына таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі. Егер таратудың салық есептілігінің алдында табыс етілген салық есептілігінде көрсетілген салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын аудару мерзімі осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өткеннен кейін басталатын болса, онда төлеу (аудару) таратудың салық есептілігі табыс етілген күннен бастап күнтізбелік он күннен кешіктірілмей жүргізіледі.»; төртінші бөліктің 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) осы тармақта көзделген талаптар орындалмаған кез- де – салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару мерзімі өткен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде дара кəсіпкер ретінде тіркеу есебінен шығарудан бас тартады жəне уəкілетті органның интернет-ресурсында ақпаратты орналастырады.»; 6-тармақтың екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көзделген негіз бойынша қызметті оңайлатылған тəртіппен тоқтату кезінде – салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару күнінен;»; 7-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «7. Салық органы осы бапқа сəйкес дара кəсіпкердің қызметі тоқтатылғаннан кейін талап қоюдың ескіру мерзімі ішінде бұзушылықтарды анықтаған жағдайда, дара кəсіпкер ретінде тіркелу кезеңінде жүзеге асырылатын қызмет бой- ынша салықтар жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша салық міндеттемелерін есептеуді жеке тұлға оларды төлеу жөнінде міндеттемелер туындаған күні қолданыста болатын Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сəйкес жүргізеді.»; 17) 63-бапта: 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «2. Салық есептілігі салық төлеуші (салық агенті) салық- тардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнет ақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеу меттік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша жасауға жəне табыс етуге жа- татын салық декларацияларын, есеп-қисаптарды, оларға қосымшаларды, сондай-ақ мониторингке жататын ірі салық төлеушілер табыс ететін мониторинг бойынша есептілікті, импортталған тауарлар бойынша жанама салықтар жөніндегі декларацияны, тауарларды əкелу жəне жанама салықтардың төленгені туралы өтініштерді қамтиды. Салық есептілігінің нысандарын жəне оларды жасау қағидаларын осы Кодекстің 65-67-баптарының ережелерін ескере отырып, уəкілетті ор- ган бекітеді.»; 3-тармақтың 1), 2), 3), 4) жəне 5) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «1) бастапқы есептілік – салық төлеушіні тіркеу есебіне қою жүргізілген жəне (немесе) осы тұлға салық төлеуші (са- лық агенті) болып табылатын салықтардың жəне бюджетке төле нетін басқа да міндетті төлемдердің белгілі бір түрлері бойынша салық міндеттемесі, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарна ларын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есеп- теу, ұстап қалу мен аудару жəне əлеуметтік аударымдарды, мін детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударым- дарды жəне (немесе) жарналарды есептеу мен төлеу бойын- ша міндет алғаш туындаған салық кезеңі үшін тұлға табыс ететін салық есептілігі; 2) кезекті есептілік – салық төлеушіні тіркеу есебіне қою жүргізілген жəне (немесе) осы тұлға салық төлеуші (салық агенті) болып табылатын салықтың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің белгілі бір түрлері бойын- ша салық міндеттемесі, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу мен аудару, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (неме- се) жарналарды есептеу мен төлеу бойынша міндет алғаш туындаған салық кезеңінен кейінгі салық кезеңдері үшін, сондай-ақ салық кезеңі ішінде салық салу объектілері шығып қалған жағдайда - салық кезеңінің қорытындылары бойынша тұлға табыс ететін салық есептілігі. Осы Кодекстің 37-1-тарауының мақсаттарына орай тау арларды импорттаған тұлға осындай тауарлар есепке қабылданған салық кезеңі үшін табыс ететін салық есептілігі импортталған тауарлар бойынша жанама салықтар жөніндегі кезекті декларация болып табылады; 3) қосымша есептілік – осы өзгерістер жəне (немесе) толық- тырулар жататын салық кезеңі үшін бұрын табыс етілген салық есептілігіне осы тұлға салық төлеуші (салық агенті) болып табылатын салықтың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері бойынша, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша өзгерістер жəне (немесе) толықтырулар енгізілген кезде тұлға табыс ететін салық есептілігі; 4) хабарлама бойынша қосымша есептілік – салық органы каме ралдық бақылау нəтижелері бойынша бұзушылықтарды анықтаған салық кезеңі үшін бұрын табыс етілген салық есептілігіне осы тұлға салық төлеуші (салық агенті) болып табылатын салықтың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері бойынша, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша өзгерістер жəне (немесе) толықтырулар енгізген кезде тұлға табыс ететін салық есептілігі; 5) тарату есептілігі – салық төлеуші қызметін тоқтатқан немесе қайта ұйымдастырылған кезде осы тұлға салық төлеуші (салық агенті) болып табылатын салықтың, бюджет- ке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері бойынша, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жар- налар бойынша, сондай-ақ тіркеу есебінен шығарылған кез- де қосылған құн салығы бойынша тұлға табыс ететін салық есептілігі.»; 18) 69-бапта: 2-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Егер осы тармақта өзгеше белгіленбесе, салық есептілігін жою əдісімен кері қайтарып алу кезінде тіркеу есебінің орны бойынша салық органы салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шоттарында кері қайтарып алынатын салық есептілігі бойынша салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есептелген (азайтылған) сомаларына түзету жасауды жүзеге асырады.»; 5-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «1) тексеру жүргізуге арналған нұсқамада көрсетілген салықтың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем- дердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кə- сіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, мін- детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударым дар жəне (немесе) жарналар бойынша кешенді жəне тақырып- тық тексерулерді жүргізу кезеңінде – тексерілетін салық кезеңінің;»; 19) 70-бапта: 1-тармақтың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Табыс етілу мерзімі міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды аудару, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ұлттық сəйкестендіру нөмір- лерінің тізілімдері туралы заңнамасына сəйкес салық мін- деттемелерін орындау кезінде қолданылатын сəйкестендіру нөмірлерін енгізудің алдындағы күнге сəйкес келетін салық кезеңіндегі салық есептілігіне өзгерістер мен толықтырулар енгізілген кезде салық төлеушінің тіркелу нөмірі міндетті түрде көрсетіледі.»; 3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «3. Қосымша жəне (немесе) хабарлама бойынша қосымша салық есептілігін табыс еткен кезде салық төлеуші (салық агенті) немесе осы Кодекстің 586 жəне 587-баптарына сəйкес камералдық бақылау нəтижелері бойынша салық органы анықтаған салықтың, басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеу- мет тік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың сомалары салық төлеушiнi (салық агентiн) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа тартпай бюджетке енгізілуге жатады.»; 5-тармақтың 1) жəне 2) тармақшалары мынадай редакция- да жазылсын: «1) тексеру жүргізуге арналған нұсқамада көрсетілген салық тың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем- дердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша кешенді жəне тақырыптық тексерулерді жүргізу кезеңінде (ұзартуды жəне тоқтата тұруды ескере отырып) – тексерілетін салық кезеңінің; 2) салық төлеушінің (салық агентінің) шағымында көрсетілген салықтың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері, міндетті зейнетақы жарнала- ры, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша шағым берудің қалпына келтірілген мерзімін ескере отырып, салықтық тек- серу нəтижелері туралы хабарламаға жəне (немесе) жоғары тұрған салық органының хабарламаға жасалған шағымды қарау нəтижелері бойынша шығарған шешіміне шағым беру жəне оны қарау мерзімі кезеңінде – шағым жасалатын салық кезеңінің;»; 20) 72-бапта: 3-тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) салықтың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем- дердің өзге түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша – декларацияны жəне (неме- се) есеп-қисапты табыс ету үшін белгіленген мерзімнен бастап күнтізбелік он бес күннен аспайтын кезеңге ұзартылады.»; 4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «4. Салық есептілігін табыс ету мерзімін ұзарту салықтарды, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу мерзімін өзгертпейді.»; 21) 73-бапта: 1-тармақтың екінші бөлігінің 2) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «2) салық кезеңінің басынан бастап салық есептілігін та- быс етуді тоқтата тұру (ұзарту, қайта бастау) туралы өтініште көрсетілген қызметті тоқтата тұру күніне дейін салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жар- налар бойынша салық есептілігін табыс етеді. Егер кезекті салық есептілігін табыс ету мерзімі салықтық өтініш табыс етілгеннен кейін басталатын болса, онда осындай кезекті салық есептілігін табыс ету салықтық өтініш табыс етілетін күнге дейін жүргізіледі;»; 4-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «1) салық төлеушіде (салық агентінде) өтініш берілген күні салық берешегі, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешегі болған;»; 22) 74-бапың 3-1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «3-1. Салық есептiлiгiн табыс етудi тоқтата тұрудан бас тар ту туралы шешiм өтініш берілген күні салық төлеушіде (салық агентінде) салық берешегі, міндетті зейнетақы жарна- лары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік ау- дарымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешек болған немесе салық төлеуші (салық агенті) осы баптың 1-тармағында көрсетілген салық есептілігін табыс етпеген жағдайда қабылданады.»; 23) 100-бап мынадай мазмұндағы 14-2-тармақпен толық- тырылсын: «14-2. Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заңнамасына сəйкес: 1) есептік салық кезеңінде, есептік салық кезеңі жəне (не- месе) есептік салық кезеңінің алдындағы салық кезеңдері үшін есепке жазылған жəне (немесе) есептелген шегінде; 2) есептік салық кезеңінің алдындағы салық кезеңдерінде есептік салық кезеңі үшін есепке жазылған жəне (немесе) есептелген шегінде əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына төленген аударымдар бойынша салық төлеушінің шығыстары шегерімге жатады.»; 24) 155-баптың 3-тармағында: 17) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «17) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгi- ленген мөлшерде міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын, əлеуметтік аударымдарды, мін детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар- ды жəне (немесе) жарналарды уақтылы есептемегені, ұстап қал ма ғаны, аудармағаны үшiн есебіне жазылған өсiмпұл со- малары;»; мынадай мазмұндағы 31-2) тармақшамен толықтырылсын: «31-2) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерде міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар;»; 25) 183-баптың 1-1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «1-1. Осы баптың 1-тармағына сəйкес дара кəсiпкердiң салық салынатын кірісін айқындау кезiнде осы Кодекстiң 100-бабы 14-2-тармағының, 133-бабының 2-тармағы 2), 3), 3-1), 3-2), 6) жəне 7) тармақшаларының ережелерi қолда- нылмайды.»; 26) 192-баптың 1-тармағының 3) тармақшасы мынадай мазмұндағы алтыншы абзацпен толықтырылсын: «əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының қызметі;»; 27) 432-баптың 1-тармағының бірінші жəне үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын: «1. Патент құнына дара кəсіпкердің жеке табыс салығының (төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығынан басқа), əлеуметтік салықтың, міндетті зейнетақы жарналары мен əлеу меттік аударымдарының, міндетті əлеуметтік медици- на лық сақтандыруға жарналарының төленуге жататын сома- лары қосылады.»; «Патент құнына қосылатын дара кəсіпкердің міндетті зейнетақы жарналары мен əлеуметтік аударымдарын, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға жарналарын есептеу «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы», «Міндетті əлеуметтік сақтандыру туралы», «Мін- детті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының заңдарына сəйкес жүргізіледі.»; 28) 446-бапта: тақырып мынадай редакцияда жазылсын: «446-бап. Салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiн деттi төлемдердiң жекелеген түрлерiн төлеу, міндетті зейнет ақы жарналарын, əлеуметтiк аударымдарды, міндетті əлеу мет- тік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу (аудару) мерзiмдерi»; 1-тармақтың бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Бірыңғай жер салығын, əлеуметтік салықты, төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығын, жер бетіндегі көздердің су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлемақыны төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, əлеуметтік аударым- дарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу (аудару) мынадай тəртіппен:»; 29) 447-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Бірыңғай жер салығын төлеушілерге арналған деклара- цияда бірыңғай жер салығының, əлеуметтік салықтың, төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығының, жер бетін дегі көздердің су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлем ақының, міндетті зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударым- дардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есептелген со- малары көрсетіледі.»; 30) 556-баптың 3-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «1) салық міндеттемесінің, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу жəне төлеу бойынша міндеттердің орын- далуын есепке алу;»; 31) 581-баптың бірінші бөлігінде: 1) тармақшаның бірінші бөлігі мынадай редакцияда жа- зылсын: «1) бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының жəне ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларының зейнетақы актив терін, əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының актив терін, Мемлекеттік əлеуметтік сақтандыру қорының актив терін, ар найы қаржы компаниясының облигацияларын шығаруды қам тамасыз ету болып табылатын активтерді жəне инвес- тициялық қордың активтерін сақтауға арналған банк шот- тарынан, бейрезидент заңды тұлғалардың, шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдардың жинақ шоттарынан, шетелдік корреспондент-банктердің корреспонденттік шоттарынан, мем лекеттік бюджеттен жəне Мемлекеттік əлеуметтік сақтан- дыру қорынан төленетін жəрдемақылар мен əлеуметтік төлем- дерді алуға арналған банк шоттарынан басқа, бейрези дентті қоса алғанда, салық төлеуші заңды тұлғаға, оның құры лымдық бөлімшелеріне, дара кəсіпкер, жекеше нотариус, жеке сот орын- даушысы, адвокат, кəсіби медиатор ре тінде тіркеу есебінде тұрған жеке тұлғаға, шетелдікке жəне аза маттығы жоқ адамға банк шоттарын ашу кезінде уəкі летті органды олар ашылған күннен кейінгі бір жұмыс күні нен кешіктірмей, сəйкестендіру нөмірін көрсете отырып, хабарлардың кепілдікпен жеткізілуін қамтамасыз ететін ақпа раттық-коммуникациялық желі бой- ынша беру арқылы көрсе тілген шоттардың ашылғаны туралы хабардар етуге міндетті.»; 3) тармақшаның бірінші бөлігі мынадай редакцияда жа- зылсын: «3) салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (неме- се) жарналарды төлеуге, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аударуға арналған төлем құжаттарын қабылдау кезінде сəйкестендіру нөмірін қалып тастыру қағидаларына жəне уəкілетті мемлекеттік органның деректеріне сəйкес сəйкестендіру нөмірінің дұрыс көрсетілуін бақылауға міндетті.»; 7) тармақшаның бірінші абзацы мынадай редакцияда жа- зылсын: «7) салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлем- дердiң, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтiк аударымдардың, мін- детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың сомаларын:»; 9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «9) осы Кодексте көзделген жағдайларда, салық органының шешімі бойынша, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тəртіппен дара кəсіпкер, жекеше нотариус, жеке сот орындаушысы, адвокат, кəсіби медиатор ретінде тір кеу есебінде тұрған жеке тұлғаның, заңды тұлғаның, заң ды тұлғаның құрылымдық бөлімшесінің, Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты м екеме арқылы жүзеге асыратын бейрезидент заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесінің банк шоттарындағы (корреспонденттік шотта- рын қоспағанда) салық берешегін, міндетті зейнетақы жар- налары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешекті өтеу жөніндегі операциялардан басқа, барлық шығыс операцияла- рын тоқтата тұруға;»; 32) 588-бапта: 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «1. Салық міндеттемелерінің, міндетті зейнетақы жарна- ларын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару жəне əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу бойынша міндеттердің орындалуын есепке алуды салық орга- ны салық төлеушінің (салық агентінің) дербес шотын жүргізу арқылы жүзеге асырады.»; 2-тармақтың үшінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «кейіннен жеке шотта салықтың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемнің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының жəне əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есептелген, есепке жазылған, кемітілген, төленген, есепке жатқызылған, қайтарылған сомаларын көрсетуді;»; 3-тармақтың төртінші абзацы мынадай редакцияда жа- зылсын: «уəкілетті мемлекеттік органдар осы Кодексте көзделген негіздер бойынша есептеген сома салықтың, бюджетке төле- нетін басқа да міндетті төлемнің, міндетті зейнетақы жарна- ларының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының жəне əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есептелген, кемітілген сомасы болып табылады.»; 4-тармақтың үшінші абзацы мынадай редакцияда жа- зылсын: «салықтық тексеру нəтижелері туралы хабарламаға жəне (немесе) жоғары тұрған салық органының хабарламаға шағымды қарау нəтижелері бойынша шығарған шешіміне салық төлеушінің (салық агентінің) шағымын қараудың қоры- тындылары бойынша салық органы есепке жазған сома салық- тың, бюджетке төленетін басқа міндетті төлемнің, міндетті зейнет ақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарна ларының жəне əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеу меттік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есепке жазылған сомасы болып табылады.»; 5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «5. Салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шоты уəкі- летті орган белгілеген тəртіппен жəне нысандар бойынша салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем- дердің түрлері, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіп тік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, мін детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша жүргізіледі.»; 33) 589-бапта: 2 жəне 3-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын: «2. Жеке шот салық төлеушіге (салық агентіне) бересі немесе артық төлеу сомасын қамтитын есеп-қисаптар саль- досы көрсетіле отырып, ағымдағы жылдың басында немесе салық міндеттемесі, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару жəне əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу бойынша міндеттер туындаған күні ашылады. Салық төлеушінің (салық агентінің) бересісі немесе артық төлеуі болмаған жағдайда есеп-қисаптар сальдосы нөлге тең деп есептеледі. Ағымдағы жылдың алдындағы жыл үшін жеке шоттан есеп-қисаптар сальдосы ескеріле отырып, ағымдағы жыл үшін дербес жеке көрсетілген салықтың, бюджетке төле- нетін басқа да міндетті төлемнің, міндетті зейнетақы жарна- ларының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеу- меттік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың төленген (есепке жатқызылғандарын, қайтарылғандарын ше- гергенде) жəне есептелген, есепке жазылған (кемітілгендерін шегергенде) сомалары арасындағы оң айырма артық төлем деп танылады. Салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шотындағы салық, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер, мін- детті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарна лары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік меди циналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарна- лар бойынша есеп-қисаптар сальдосы уəкілетті орган белгі- леген тəртіппен есептеледі. 3. Егер салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем дер, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зей нет ақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеу меттік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (не месе) жарналар бойынша ағымдағы жылдың алдындағы жылы жеке шот жүргізілген болса, онда ағымдағы жылдың жеке шотына ағымдағы жылдың алдындағы жылдың жеке шотынан есеп-қисаптар сальдосы көшіріледі.»; 34) 590-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Егер осы бапта өзгеше белгіленбесе, салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шоттарындағы салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зей нет ақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары мен əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есептелген, кемітілген сомаларын есепке алу салық есептілігі, тауарлар декларациясы деректерінің, уəкілетті мемлекеттік органдар мəліметтерінің негізінде жүргізіледі.»; 35) 591-бапта: тақырып мынадай редакцияда жазылсын: «591-бап. Салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң, мiндеттi зейнетақы жарналарының, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналарының, əлеуметтiк ауда- рымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан дыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есепке жазылған сомаларын есепке алу»; 1-тармақта: бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын: «1. Салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шотын- да салықтың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының жəне əлеуметтік аударым- дардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есепке жазылған сомаларын есепке алу:»; 2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «2) таратудың салықтық есептілігі ұсынылған күннен бас- тап таратудың салықтық тексеруі аяқталған күнге дейінгі кезең үшін салықтардың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есепке жазылған сомалары туралы:»; 36) 592-баптың тақырыбы жəне 1-тармағы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «592-бап. Төленген, есепке жатқызылған, қайтарылған салық тарды жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлем дердi, мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кəсiп тiк зейнетақы жарналарын, əлеуметтiк аударымдар- ды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды есепке алу 1. Салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шоттарында төленген, есепке жатқызылған, қайтарылған салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының жəне əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың аударылған жəне қайтарылған сомала- рын есепке алу уəкілетті мемлекеттік органдардан алынған: 1) салықтардың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың, өсім- пұлдардың, айыппұлдардың төленгені бойынша; 2) салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, өсімпұлдардың, айыппұлдардың артық төленген сомаларына жүргізілген есепке жатқызулар, қайтарулар бойынша; 3) есепке жатқызылатын қосылған құн салығы сомасының есепке жазылған салық сомасынан асып кетуіне жүргізілген есепке жатқызулар, қайтарулар бойынша; 4) салықтардың, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем- дердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндет ті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударым дардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың қате төленген сомаларына жүргізілген есепке жатқызулар, қайтарулар бойынша; 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 11 (Жалғасы. Басы 9-10-беттерде). (Соңы 12-бетте). 5) салық берешегін, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік ауда- рымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектерді өндіріп алу сомалары бойынша төлем құжаттарының негі- зінде жүргізіледі.»; 37) 593-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «4. Салықтар, бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеу- меттік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша өсімпұлдардың, айыппұлдардың есеп- қисабының сальдосы уəкілетті орган белгілеген тəртіппен есептеледі.»; 38) 594-баптың тақырыбы жəне 1-тармағы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «594-бап. Салықтар жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер, мiндеттi зейнетақы жарнала- ры, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары жəне əлеуметтiк аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бой- ынша есеп-қисаптарды салыстырып тексеру жүргiзу 1. Салық төлеушінің (салық агентінің) талабы бойынша салық органы бір жұмыс күні ішінде салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналары жəне əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша есеп-қисаптарды салыстырып тексеру жүргізеді. Осы бап та белгіленген жағдайларды қоспағанда, салыстырып тек серу аяқталған соң сол күні салық төлеушіге уəкілетті ор ган бекіт- кен нысан бойынша салыстырып тексеру актісі беріледі.»; 39) 595-баптың 6-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «6. Салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шоты берілгеннен кейін он жұмыс күні ішінде салық төлеушінің (салық агентінің) салық міндеттемесінің, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын есептеу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу бойынша міндеттердің орындалуына байланысты құжаттары жеке шот берілген салық органына қағаз жеткізгіште беріледі.»; 40) 598-баптың тақырыбы жəне 1-тармағы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «598-бап. Салық берешегiнiң, мiндеттi зейнетақы жар- налары, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары, əлеу- меттiк аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан дыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бой- ынша бере шектiң жоқ (бар) екендiгi туралы мəлiметтердi ұсыну тəртiбi 1. Салық төлеуші (салық агенті) тіркеу есебіне алынған жері бойынша «электрондық үкіметтің» веб-порталы; салық органдарының ақпараттық жүйелерінің веб-қосымшасы; «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпораци- ясы арқылы салық органына салық берешегінің, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- ры, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойын- ша берешектің жоқ (бар) екендігі туралы мəліметтер (осы баптың мақсаты үшін – берешектің жоқ (бар) екендігі туралы мəліметтер) алу үшін сұрау салуды беруге құқылы.»; 41) 607-бапта: 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «1. Салық органының салық міндеттемесін, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жар- наларын есептеу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік ауда- рымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу, төлеу бойынша міндеттемелерді орындау қажеттігі туралы салық төлеушіге (салық агентіне) қағаз жеткізгішпен немесе оның жазбаша келісімі бойынша электрондық тəсілмен жіберген хабары хабарлама деп танылады. Хабарламалардың нысан- дарын уəкілетті орган белгілейді.»; 2-тармақта: 3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «3) таратудың салық есептілігін табыс еткен күннен бас- тап таратудың салықтық тексеруі аяқталған күнге дейінгі кезең үшін салықтардың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есепке жазылған сомалары туралы – таратудың салықтық тексеру актісін салық төлеушіге (салық агентіне) тапсырған күннен бастап бес жұмыс күнінен кешiктiрмей;»; 4) тармақшаның екінші бөлігі мынадай редакцияда жа- зылсын: «Уəкілетті орган растаған, бағдарламалық қамтамасыз ету- де техникалық қателіктер туындауы себебінен осы тармақ- ша да көрсетілген хабарламаны жіберу мерзімі бұзыл ған жағ- дайда, осы хабарлама мерзімінде жіберілген деп есептеледі. Бұл ретте осындай хабарлама бойынша салық міндеттемесі жəне (немесе) міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіп- тік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан дыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есеп- теу жəне төлеу бойынша міндеттемелер салық төлеушінің осы Кодекстің 608-бабының 2-тармағында белгіленген мерзімде орындауына жатады.»; 3-тармақтың 5) жəне 6) тармақшалары мынадай редакция- да жазылсын: «5) салық міндеттемесінің жəне (немесе) міндетті зейнет- ақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударым- дарды жəне (немесе) жарналарды есептеу жəне төлеу бой- ынша міндеттемелердің сомасы – осы Кодексте жəне (не- месе) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген жағдайларда; 6) салық міндеттемесін жəне (немесе) міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есеп- теу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік аударымдарды, мін- детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу жəне төлеу бойынша міндет темелерді орындау туралы талап;»; 42) 608-бапта: 2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «2. Егер осы баптың 3-тармағында өзгеше белгіленбесе, салық органы осы Кодекстің 607-бабы 2-тармағының 2), 3), 4), 7), 8) жəне 9) тармақшаларында көрсетілген хабарлама- ларды жіберген жағдайда, салық міндеттемесі жəне (немесе) міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу жəне аудару, əлеуметтік ау- дарымдарды есептеу жəне төлеу, міндетті əлеуметтік меди- циналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жар- наларды аудару бойынша міндеттемелер салық төлеушіге (салық агентіне) хабарлама тапсырылған күннен кейінгі күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде орындалуға жатады.»; 3-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Салық төлеуші осы Кодекстің 607-бабы 2-тармағының 2) жəне 3) тармақшаларында көрсетілген таратудың салық- тық тексеруінің нəтижелері туралы хабарламалармен толық келіс кен жағдайда, салық төлеуші хабарламаларда көрсе- тілген, салықты жəне бюджетке төленетін басқа да мін дет ті төлем дерді төлеу бойынша салық міндеттемелерін, сон дай- ақ мін детті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнет- ақы жарналарын аудару жəне əлеуметтік аударымдарды төлеу, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ау- дарымдарды жəне (немесе) жарналарды аудару бойынша міндеттемелерді орындау туралы растайтын құжаттармен қоса осындай келісу туралы өтінішті табыс етеді.»; 43) 611-баптың 2-тармағы 2) тармақшасының үшінші аб- зацы мынадай редакцияда жазылсын: «еңбек шарты бойынша жұмыс істейтін адамдарға жұмыс- тан шығу жəрдемақыларын төлеу жəне еңбегіне ақы төлеу бойынша, авторлық шарт бойынша сыйақылар төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарна- ларын, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды аудару жəне əлеуметтік аударымдарды төлеу бойынша клиенттің міндеттемелері бойын ша есеп айырысу үшін ақшаны алып қоюды көздейтін атқару құжаттары бойынша;»; 44) 612-баптың 1-тармағы екінші бөлігінің екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «банкке немесе банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымға ақшаны кейiннен салық берешегiн, міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кəсіптік зейнетақы жарна лары, əлеуметтік аударымдар, міндетті əлеуметтік меди циналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жар- на лар бойынша берешектердi өтеу есебiне аудару үшiн тап- сыру;»; 45) 627-баптың 5-тармағында: 1) тармақшасының бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «1) кешенді тексеру – салықтың жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң барлық түрлерi бойынша салық мiндеттемелерiн орындау, міндетті зейнетақы жарна- ларын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеудің, ұстап қалу дың жəне аударудың толықтығы мен уақтылығы, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтан дыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есеп- теудің жəне төлеудің толықтығы мен уақтылығы мəселелері бойынша салық органы салық төлеушіге (салық агентіне) қатысты жүргізетін тексеру.»; 2) тармақшаның төртінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кəсiптiк зейнет- ақы жарналарын есептеудің, ұстап қалудың жəне аударудың толықтығы мен уақтылығы, сондай-ақ əлеуметтік аударым- дарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ау- дарымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеудің жəне төлеудің толықтығы мен уақтылығы;»; 46) 632-баптың 3-тармағының 2) жəне 7) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «2) мiндеттi зейнетақы жарналарын, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналарын есептеудің, ұстап қалудың жəне ау- дару дың толықтығы мен уақтылығы, сондай-ақ əлеуметтік ау- дарымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеудің жəне төлеудің толықтығы мен уақтылылығы;»; «7) банктердің жəне банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың салық төлеушінің (салық агентінің) банктік шотынан ақшаларды есептен шығару жəне банктер мен банк операцияларының жекеле- ген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың кассаларына салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлем- дерді, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіп тік зейнетақы жарналарын жəне əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар- ды жəне (немесе) жарналарды, өсімпұлдарды, айыппұлдарды төлеу есебіне қолма-қол ақшаларды қабылдау бойынша опе- рацияларды жасаған күні салықтың жəне бюджетке төле- нетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының жəне əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік меди- циналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарна- лардың, өсімпұлдардың, айыппұлдардың сомасын уақтылы аудармауы, аудармауы (есепке жатқызбауы);»; 47) 637-баптың 7-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «7. Егер таратудың салықтық есептілігі алынған күннен бастап таратудың салықтық тексеруі аяқталған күнге дейінгі кезең ішінде салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеу жəне төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есеп- теу, ұстап қалу, аудару, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды есептеу жəне төлеу бойынша міндет- теме лер туындаған жағдайда, мұндай міндеттемелер салық- тық тексеру актісіне қосымшада өсімпұл есептелмей жəне айыппұл санкциялары қолданылмай көрсетіледі.»; 48) 638-бапта: 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «1. Салықтық тексеру аяқталған соң салықтың жəне бюд- жетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зей- нет ақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарнала- рын есептеу, ұстап қалу, аудару, əлеуметтік аударымдарды, міндет ті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды жəне өсімпұлдарды есептеу жəне төлеу, залалдарды азайту, бейрезиденттердің кірісінен төлем көзі нен ұсталған қосылған құн салығының жəне (немесе) кор по ратив тік (жеке) табыс салығының асып кеткен сома- ларын қайтарудың расталмауы бойынша міндеттемелер сома- ларын есепке жазуға əкеп соғатын бұзушылықтар анық талған жағдайда, салық органы тексеру нəтижелері туралы хабарлама шығарады, ол осы Кодекстің 607-бабына сəйкес белгі ленген мерзімде салық төлеушіге (салық агентіне) жіберіледі.»; 3-тармақтың 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «4) есепке жазылған салықтың жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң, міндетті зейнетақы жарнала- рын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын есептеу, ұстап қалу, аудару, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды жəне өсiмпұлдарды есептеу жəне төлеу бойын- ша міндеттемелердің сомасы;»; 8-тармақ мынадай редакцияда жазылсын: «8. Осы Кодекстің 637-бабының 7-тармағында көрсетілген міндеттемелердің сомасы осы Кодекстің 608-бабында белгіленген тəртіппен салық төлеушіге жіберілген таратудың салық есептілігін ұсыну күнінен бастап таратудың салықтық тексеруі аяқталған күнге дейінгі кезең үшін салықтардың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналарының, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік аударымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың есепке жазылған сомалары туралы ха- барламада көрсетіледі.»; 49) 657-баптың 7) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «7) салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік меди циналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарна лар ды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнет ақы жарналарын аудару үшін банкоматтар желісі мен өзге де электрондық құрылғыларды дамытуға жəрдем десу (материалдық көмектен басқа) арқылы салық төлеушілерге (салық агенттеріне) көмек көрсетеді.»; 50) 664-баптың 1-тармағының 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «1) салықты жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (неме- се) жарналарды төлеуді, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарын аударуды;». 5. 2009 жылғы 18 қыркүйектегі «Халық денсаулығы жəне ден саулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Респуб ликасының Ко дексіне (Қазақстан Республикасы Парламен тінің Жаршысы, 2009 ж., № 20-21, 89-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 32-құжат; № 15, 71-құжат; № 24, 149, 152-құжаттар; 2011 ж., № 1, 2, 3-құжаттар; № 2, 21-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 17, 136-құжат; № 21, 161-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 3, 26-құжат; № 4, 32-құжат; № 8, 64-құжат; № 12, 83-құжат; № 14, 92, 95-құжаттар; № 15, 97-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 5-6, 30-құжат; № 7, 36-құжат; № 9, 51-құжат; № 12, 57-құжат; № 13, 62-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; № 16, 83-құжат; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 7, 37-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 65-құжат; № 14, 84, 86-құжаттар; № 16, 90-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 1, 2-құжат; № 7, 33-құжат; № 10, 50-құжат; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруге байланысты өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы): 1) мазмұнында: мынадай мазмұндағы 11-1 жəне 33-1-баптардың тақырып- тарымен толықтырылсын: «11-1-бап. Медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасы жөніндегі біріккен комиссия»; «33-1-бап. Медициналық көмектің көлемі»; 42 жəне 76-баптардың тақырыптары мынадай редакцияда жазылсын: «42-бап. Жоғары технологиялы медициналық көрсетілетін қызметтер»; «76-бап. Тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiн жəне медициналық көмектiң қосымша көлемiн көрсетуге арналған дəрiлiк заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сатып алу»; мынадай мазмұндағы 185-1-баптың тақырыбымен толық- тырылсын: «185-1-бап. Өтпелі ережелер»;». 2) 1-бапта: мынадай мазмұндағы 5-1) тармақшамен толықтырылсын: «5-1) əлеуметтік медициналық сақтандыру қоры – аударым- дар мен жарналарды шоғырландыруды жүргізетін, сондай-ақ медициналық көмек көрсететін денсаулық сақтау субъек- тілерінің көрсетілетін қызметтерін медициналық көрсе тілетін қызметтерді сатып алу шартында көзделген көлем дерде жəне талаптармен сатып алуды жəне оларға ақы төлеуді жүзеге асыратын коммерциялық емес ұйым;»; 16-1) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «16-1) бірыңғай дистрибьютор – тегін медициналық көмек тің кепілдік берілген көлемі шеңберінде жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде дəрілік заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдардың, дəрілік заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау жəне тасымалдау жөніндегі көрсетілетін қызметтердің сатып алы- нуын жəне шарттар, оның ішінде ұзақ мерзімді шарттар жа- сасуды, сондай-ақ медициналық техниканың сатып алынуын ұйымдастыруды жүзеге асыратын заңды тұлға;»; 20) жəне 21) тармақшалардағы «Қазақстан Республи- касының Үкіметі» деген сөздер «уəкілетті орган» деген сөздермен ауыстырылсын; мынадай мазмұндағы 51-1) жəне 51-2) тармақшалармен толықтырылсын: «51-1) жоғары технологиялы медициналық көрсетілетін қызметтер – диагностика мен емдеудің инновациялық, ресурс қажет ететін жəне (немесе) бірегей əдістерін пайдалануды талап ететін аурулар кезінде бейінді мамандар көрсететін қызметтер; 51-2) жоспарлы медициналық көмек – шұғыл жəне кезек күттірмейтін медициналық көмекті қажет етпейтін профи- лактикалық іс-шаралар, аурулар мен жай-күйлер кезіндегі медициналық көмек;»; 70) жəне 74) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «70) медициналық көмек – халықтың денсаулығын сақтауға жəне қалпына келтіруге, сондай-ақ емделмейтін аурулардың ауыр белгілерін жеңілдетуге бағытталған медициналық қыз- мет тер көрсетудің дəрілік көмекті қамтитын кешені;»; «74) медициналық қызметтер көрсету – денсаулық сақтау субъектілерінің нақты адамға қатысты профилактикалық, диагностикалық, емдеу, оңалту немесе паллиативтік бағыты бар іс-қимылы;»; мынадай мазмұндағы 118-1) тармақшамен толықтырылсын: «118-1) шұғыл медициналық көмек – уəкілетті орган айқын дайтын тізбеге сəйкес, кенеттен болған қатты аурулар, жара қаттар, денсаулық жағдайының күрт нашарлауы, созыл- малы аурулардың асқынуы кезіндегі денсаулыққа елеулі зиян ды болдырмау немесе өмірге төнген қауіпті жою үшін ке зек күттірмейтін медициналық араласуды қажет ететін меди циналық көмек;»; 3) 2-баптың 2-тармағының 1), 2), 3) жəне 4) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «1) тегін медициналық көмектiң кепiлдiк берілген кө лемi шең берінде жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақ- тандыру жүйесінде денсаулық сақтау субъектілерінен көрсе- тілетін қызметтерді сатып алу; 2) тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемi шеңберiнде жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыру жүйесінде дəрiлiк заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сатып алу; 3) тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемi шеңберiнде жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыру жүйесінде дəрiлiк заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау жəне тасымалдау жөнiндегi көрсетілетін қызметтерді сатып алу; 4) тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiн көрсету, эпидемиологиялық ауруларды емдеу жəне олардың профилактикасы үшiн жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық техниканы сатып алу;»; 4) 6-бапта: 7) тармақша алып тасталсын; 12) жəне 12-2) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «12) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін- дегі медициналық көмекті көрсету бойынша дəрілік заттар- ды, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы, медициналық жəне фармацевтикалық қызметтер көрсетуді сатып алуды ұйымдастыру мен өткізу тəртібін айқындайды;»; «12-2) бірыңғай дистрибьютордың тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмек шеңберінде дəрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сақтау жəне тасымалдау жөніндегі қызметтерді сатып алу қағидаларын бекітеді;»; 5) 7-баптың 1-тармағында: 75) тармақша алып тасталсын; 123) тармақшадағы «бекіту жөніндегі функцияларды жүзеге асырады.» деген сөздер «бекіту;» деген сөзбен ауысты- рылып, мынадай мазмұндағы 124) жəне 125) тармақшалармен толықтырылсын: «124) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде ұсынылатын медициналық көрсетілетін қызметтерге тарифтер мөлшерін, сондай-ақ оларды қалыптастыру əдістемесін бекіту жəне əзірлеу; 125) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің тізбесін қалыптастыру жөніндегі функцияларды жүзеге асырады.»; 6) 9-баптың 2-тармағының 4-1) тармақшасы алып тасталсын; 7) 10-баптың 6) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «6) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін көрсету жөніндегі қызметтерді жəне тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін көрсету жөніндегі фарма- цевтикалық қызметтерді сатып алуды жүзеге асырады;»; 8) мынадай мазмұндағы 11-1-баппен толықтырылсын: «11-1-бап. Медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасы жөніндегі біріккен комиссия 1. Медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасы жө- ніндегі біріккен комиссия клиникалық хаттамаларды, меди- циналық білім беру, дəрілік қамтамасыз ету стандарттарын, денсаулық сақтау саласында көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қолжетімділігін бақылау жүйесінің стандартта- рын жетілдіру жөніндегі ұсынымдарды əзірлеу мақсатында құрылады. 2. Медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасы жөнін- дегі біріккен комиссия мемлекеттік органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың өкілдерінен қалыптастырылады. 3. Медициналық көрсетілетін қызметтердің сапасы жөніндегі біріккен комиссияны қалыптастыру тəртібін, оның қызметі туралы ережені уəкілетті орган айқындайды.»; 9) 14-баптың 3-тармағының бірінші бөлігі мынадай редак- цияда жазылсын: «3. Медициналық ұйымдарды аккредиттеу уəкiлеттi ор- ган бекiтетiн аккредиттеу стандарттарына олардың қыз- метiнiң сəйкестiгiн сыртқы кешендi бағалау негiзiнде жүргi зiледi жəне ол тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiн жəне міндетті əлеуметтік медициналық сақ тан дыру жүйесіндегі медициналық көмекті көрсетуге арнал ған қызметтерді сатып алу шарттарын жасасу кезінде ескерiледi;»; 10) 23-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толықтырылсын: «1-1) əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының активтері;»; 11) 24-баптың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2) мемлекеттік мекемелерді қоспағанда, денсаулық сақтау субъектілері үшін – бюджеттік бағдарламалардың əкім- шілерімен жəне (немесе) əлеуметтік медициналық сақтандыру қорымен шарт негізінде жүзеге асырылады.»; 12) мынадай мазмұндағы 33-1-баппен толықтырылсын: «33-1-бап. Медициналық көмектің көлемі Медициналық көмек мынадай көлемде ұсынылады: 1) базалық – осы Кодекстің 34-бабына сəйкес ұсынылатын тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі; 2) медициналық көмектің мыналарды: «Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес ұсынылатын міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмекті; «Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес ерікті медициналық сақтандыру шеңберінде медициналық көмекті қамтитын қосымша көлемі.»; 13) 34-баптың 1, 2 жəне 4-тармақтары мынадай редакци- яда жазылсын: «1. Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі бюджет қаражаты есебінен ұсынылады. Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің тізбесін мемлекеттің экономикалық мүмкіндіктерін, мате- риалдық-техникалық базасын, ғылыми-техникалық əлеуетін негізге ала отырып, Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді. 2. Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлеміне: 1) жедел медициналық көмек жəне санитариялық авиация; 2) əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін ауру- лар кезінде, сондай-ақ «Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйе- сіндегі медициналық көмекке құқығы жоқ адамдарға мы- наларды: алғашқы медициналық-санитариялық көмекті; алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманы ның жəне бейінді мамандардың жолдамасы бойынша консуль- тациялық-диагностикалық көмекті қамтитын амбула то рия- лық-емханалық көмек; 3) мынадай: əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде – уəкілетті орган айқындайтын, ауруханаға жатқызу жағ дайларының жоспарланатын саны шеңберінде алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманының немесе медициналық ұйымның жолдамасы бойынша; шұғыл көрсетілімдер бойынша – жолдаманың болу-бол- мауына қарамастан стационарлық көмек; 4) əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде – алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманының немесе медициналық ұйымның жолдамасы бой- ынша стационарды алмастыратын көмек; 5) профилактикалық екпелер кіреді.»; «4. Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін көрсету жөніндегі қызметтер берушіні таңдауды жəне оның шығындарын өтеуді тиісті бюджеттік бағдарламалардың əкім шілері немесе əлеуметтік медициналық сақтандыру қоры уəкілетті орган айқындайтын тəртіппен жүзеге асырады.»; 14) 35-баптың 2-тармағының 7) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «7) ұйыммен шарт бойынша, оның ішінде ерікті меди- циналық сақтандыру бойынша медициналық көмек көрсету;»; 15) 38-баптың 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «4) жоғары технологиялы медициналық көрсетілетін қызмет;»; 16) 42-бап мынадай редакцияда жазылсын: «42-бап. Жоғары технологиялы медициналық көрсе- тілетін қызметтер 1. Жоғары технологиялы медициналық қызметтерді көр- сететiн медициналық ұйымдардың қызметiн үйлестiрудi уəкi- леттi орган жүзеге асырады. 2. Жоғары технологиялы медициналық көрсетілетін қыз- меттердің түрлері мен оларды ұсыну тəртібін уəкілетті орган айқындайды.»; 17) 44-баптың 7) жəне 8) тармақшалары алып тасталсын; 18) 45-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «3. Алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсететін ұйымдардың қызметі азаматтарға медициналық ұйымды таңдау құқығы ескеріле отырып, олардың тұрғылықты жəне (немесе) бекітілген жері бойынша медициналық көмектің қол- жетімділігін қамтамасыз ету мақсатында аумақтық қағидат бойынша құрылады.»; 19) 46-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Консультациялық-диагностикалық көмек – тəулік бойы медициналық бақылау жасалмайтын, мамандандырылған медициналық көмек, оның ішінде жоғары технологиялы медициналық көрсетілетін қызметтер қолданылатын көмек.»; 20) 47-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Стационарлық көмек – тəулік бойы медициналық бақылау жасалатын, білікті, мамандандырылған медициналық көмек ұсыну нысаны.»; 21) 48-баптың 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Стационарды алмастыратын көмек – медициналық бақылау жасалатын, дəрігерге дейінгі, білікті жəне маман- дандырылған медициналық көмек ұсыну нысаны.»; 22) 76-бап мынадай редакцияда жазылсын: 76-бап. Тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiн жəне медициналық көмектiң қосымша көлемiн көр сетуге арналған дəрiлiк заттар мен медициналық мақ- саттағы бұйымдарды сатып алу 1. Тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiн жəне медициналық көмектiң қосымша көлемiн көрсетуге арналған дəрiлiк заттар халықаралық патенттелмеген атау- ларымен, ал пациенттің қабылдауына болмайтын жағдайда – сауда атауларымен сатып алынады. Көп компоненттi дəрiлiк зат сатып алынған жағдайда оның құрамы көрсетiледi. 2. Тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемi шеңберінде дəрiлiк заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сатып алу үшiн бөлiнетiн бюджет қаражатын жəне м індетті əлеуметтік медициналық сақтандыру қара- жатын оңтайлы жəне тиiмдi жұмсау мақсаттарында дəрiлiк заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдар уəкiлеттi орган белгiлегеннен аспайтын бағалар бойынша сатып алы- нады.»; 23) 88-баптың 1-тармағының 3) жəне 4) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «3) медициналық ұйымды, оның ішінде «Міндетті əлеу- меттік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Респуб- ликасының Заңында белгіленген шарттармен медициналық ұйымды, сапалы əрі уақтылы медициналық көмекті таңдауға; 4) өздерінің жеке қаражаты, ұйымдардың, ерікті меди- циналық сақтандыру жүйесінің өздерінің қаражаты жəне тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінен тыс қосымша меди- циналық көрсетілетін қызметтерге;»; 24) 90-бапта: 1-тармақ мынадай мазмұндағы 1-1) тармақшамен толық- тырылсын: «1-1) «Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру ту- ралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға жарналар төлеуге;»; 4-тармақ 16) тармақшадағы «ұсынуға міндетті.» деген сөздер «ұсынуға;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 17) тармақшамен толықтырылсын: «17) «Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру ту- ралы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар төлеуге міндетті.»; 25) мынадай мазмұндағы 185-1-баппен толықтырылсын: «185-1-бап. Өтпелі ережелер 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап осы Кодекстің 34-бабының 2-тармағы 2) тармақшасының бірінші абзацы мынадай редак- цияда қолданылатын болып белгіленсін: «2) əлеуметтік мəні бар аурулар, сондай-ақ уəкілетті ор- ган айқындайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде мыналарды:». 6. 2014 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Əкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы кодексiне (Қазақ- стан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2014 ж., № 18-І, 18-ІІ, 92-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; № 24, 145, 146-құжаттар; 2015 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 6-құжат; № 7, 33-құжат; № 8, 44, 45-құжаттар; № 9, 46-құжат; № 10, 50-құжат; № 11, 52-құжат; № 14, 71-құжат; № 15, 78-құжат; № 16, 79-құжат; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне сауда қызметін реттеу мəселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы; 2015 жылғы 29 қазанда «Егемен Қазақстан» жəне «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруге байланысты өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 27 қазандағы Қазақстан Республикасының Заңы): 1) мазмұнында тақырыбы мынадай мазмұндағы 92-1-бап- пен толықтырылсын: «92-1-бап. Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заңнамасын бұзу»; 2) 44-баптың бірінші бөлігінің екінші абзацы 10) тармақшадағы «сомасының пайызымен көрсетiледi.» деген сөздер «сомасының;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 11) тармақшамен толықтырылсын: «11) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың төленбеген (аударылмаған), уақтылы жəне (немесе) толық төленбеген (аударылмаған) сомасының пайызымен көрсетiледi.»; 3) мынадай мазмұндағы 92-1-баппен толықтырылсын: «92-1-бап. Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заңнамасын бұзу 1. Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеушінің Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік медициналық сақтан- дыру туралы заңнамасында көзделген міндеттерді: 1) мемлекеттік кіріс органдарына міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеушілердің тізімдерін ұсынбау; 2) жұмыс берушілердің, дара кəсіпкерлердің, жекеше нотариустардың, жеке сот орындаушыларының, адво- каттардың, кəсіби медиаторлардың міндетті əлеуметтік меди циналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарна ларды төлемеуі, (аудармауы), уақтылы жəне (немесе) толық төлемеуі (аудармауы) түрінде орындамауы не тиісінше орындамауы – ескерту жасауға əкеп соғады. 2. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, əкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл ішінде қайталап жасалған іс-əрекеттер – жекеше нотариустарға, жеке сот орындаушыларына, адво кат тарға, кəсіби медиаторларға, шағын кəсіпкерлік субъек ті ле ріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – мін детті əлеу меттік меди циналық сақтандыруға төленбеген (ауда рыл маған), уақ тылы жəне (немесе) толық төленбеген (аударыл маған) аударымдар жəне (немесе) жарналар сома- сының жиыр ма, орта кəсіпкерлік суъектілеріне – отыз, ірі кəсіп керлік субъектілеріне елу пайыз мөлшерінде айыппұл салу ға əкеп соғады. 3. Банктердің жəне банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың Қазақстан Респуб- ликасының міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заңнамасында белгіленген міндеттерді: 1) Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік меди - циналық сақтандыру туралы заңнамасында көзделген жағ- дай ларда мемлекеттік кіріс органдарының өкімі бойынша əлеуметтік аударымдарды төлеушінің банктік шоттары бой- ынша барлық шығыс операцияларын тоқтатпау; 2) міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдардың жəне (немесе) жарналардың жəне өсімпұл- дар дың сомаларын алуға мемлекеттік кіріс органдарының инкассолық өкімдерін Қазақстан Республикасының заң- намасында белгіленген тəртіппен орындамау түрінде орын- дамауы – Қазақстан Республикасының міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заңнамасында белгіленген міндеттерді орындамау кезеңінде төлеушілердің банктік шот- тары бойынша жасалған шығыс операциялары сомасының бес пайызы мөлшерінде айыппұл салуға əкеп соғады. Ескертпе. Осы баптың бірінші жəне екінші бөліктерінің мақсаттары үшін тұлға, егер міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға төленбеген (аударылмаған), уақтылы жəне (немесе) толық төленбеген (аударылмаған) аударымдардың жəне (немесе) жарналардың сомасы заңға сəйкес белгіленген, əкімшілік құқық бұзушылық анықталған күні қолданыста болатын бір айлық есептік көрсеткіш мөлшерінен аспаған жағдайда, əкімшілік жауаптылыққа тартылуға жатпайды.»; 4) 220-бапқа ескертпе мынадай редакцияда жазылсын: «Ескертпе. Осы баптың талаптары осы Кодекстің 91-бабы- ның сегізінші бөлігінде, 92-бабының төртінші бөлігінде, 92-1-баптың үшінші бөлігінде, 285-бабында жауаптылық көзделген əрекеттерге (əрекетсіздікке) қолданылмайды.»; 5) 285-баптың үшінші бөлігінің 2) жəне 5) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын: «2) салықтарды жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді, əлеуметтік аударымдарды, міндетті əлеуметтік меди циналық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жар- наларды төлеу, міндетті зейнетақы жарналарын жəне мін детті кəсіптік зейнетақы жарналарын аудару үшін төлем құжаттарын дұрыс көрсетілмеген сəйкестендіру нөмірімен қабылдау;»; «5) салықтың жəне бюджетке төленетін басқа да мін- детті төлемдердің, міндетті зейнетақы жарналары мен міндетті кəсіптік зейнетақы жарналарының, əлеуметтік ауда- рымдардың, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдардың жəне (немесе) жарналардың сомаларын аудармау (есебіне жатқызбау), уақтылы аудармау (есебіне жатқызбау) не банкке немесе бюджет жүйесінің кассалық орындауын жүзеге асыратын басқа да ұйымға салықтың жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің, өсімпұлдардың, айыппұлдардың сомаларын аудару кезінде банктің немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның кінəсінан төлем құжатындағы деректемелерді толтыру кезінде қате жіберу;»; 6) 720-баптың бірінші бөлігі «92 (екінші, үшінші жəне төртінші бөліктерінде)» деген сөздерден кейін «, 92-1» деген цифрлармен толықтырылсын; 7) 807-баптың бірінші бөлігінің 4) тармақшасы «92» деген цифрлардан кейін «, 92-1» деген цифрлармен толықтырылсын. 7. «Шетелдiктердiң құқықтық жағдайы туралы» 1995 жылғы 19 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 9-10, 68-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 12, 184-құжат; 2001 ж., № 8, 50, 54-құжаттар; № 21-22, 285-құжат; 2006 ж., № 5-6, 31-құжат; 2007 ж., № 3, 23-құжат; № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 17, 82-құжат; № 24, 122-құжат; 2011 ж., № 16, 128-құжат; 2013 ж., № 2, 10-құжат; № 9, 51-құжат; № 23-24, 116-құжат; 2014 ж., № 14, 84-құжат; № 21, 118-құжат): 7-бап мынадай редакцияда жазылсын: «7-бап. Денсаулық сақтау Қазақстан Республикасының аумағында жүрген шетел- діктер мен азаматтығы жоқ адамдарға медициналық көмек, егер Қазақстан Республикасының заңдарында жəне Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, ерікті медициналық сақтандыру полисі болған кезде көрсетіледі.». 8. «Қазақстан Республикасындағы банктер жəне банк қызметі туралы» 1995 жылғы 31 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жо- ғар ғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 15-16, 106-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., № 2, 184-құжат; № 15, 281-құжат; № 19, 370-құжат; 1997 ж., № 5, 58-құжат; № 13-14, 205-құжат; № 22, 333-құжат; 1998 ж., № 11-12, 176-құжат; № 17-18, 224-құжат; 1999 ж., № 20, 727-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 8, 52-құжат; № 9, 86-құжат; 2002 ж., № 17, 155-құжат; 2003 ж., № 5, 31-құжат; № 10, 51-құжат; № 11, 56, 67-құжаттар; № 15, 138, 139-құжаттар; 2004 ж., № 11-12, 66-құжат; № 15, 86-құжат; № 16, 91-құжат; № 23, 140-құжат; 2005 ж., № 7-8, 24-құжат; № 14, 55, 58-құжаттар; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 4, 24-құжат; № 8, 45-құжат; № 11, 55-құжат; № 16, 99-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 4, 28, 33-құжаттар; 2008 ж., № 17-18, 72-құжат; № 20, 88-құжат; № 23, 114-құжат; 2009 ж., № 2-3, 16, 18, 21-құжаттар; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 28-құжат; № 17-18, 111-құжат; 2011 ж., № 3, 32-құжат; № 5, 43-құжат; № 6, 50-құжат; № 12, 111-құжат; № 13, 116-құжат; № 14, 117-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 2, 15-құжат; № 8, 64-құжат; № 10, 77-құжат; № 13, 91-құжат; № 20, 121-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 10-11, 56-құжат; № 15, 76-құжат; 2014 ж. № 1, 9-құжат; № 4-5, 24-құжат; № 6, 27-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 61-құжат; № 12, 82-құжат; № 19-I, 19-II, 94, 96-құжаттар; № 21, 122-құжат; № 22, 131-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 8, 45-құжат; № 13, 68-құжат; № 15, 78-құжат; № 16, 79-құжат): 1) 51-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «2. Зейнетақы активтерiн, əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының активтерін қоспағанда, жеке жəне заңды тұлғаның банктегі ақшасы мен басқа да мүлкiн тəркiлеу заңды күшiне енген сот шешiмi (үкімі) негiзiнде ғана жүргiзiлуi мүмкiн.»; 2) 74-1-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «2. Таратудың конкурстық массасын қалыптастыру кезiнде оған үшiншi тұлғаларға тиесiлi жəне кастодиан-банкке сақтау мен есепке алу үшiн сенiп тапсырылған бағалы қағаздар, сондай-ақ есепке алу мен сақтау үшiн кастодиан-банкке сеніп тапсырылған зейнетақы активтерi, əлеуметтік медициналық сақ тандыру қорының активтері, инвестициялық қорлардың активтерi, арнайы қаржы компанияларының бөлінген актив- тері енгiзiлмейдi. Кастодиан-банкке сақтау мен есепке алу үшін сеніп тапсырылған зейнетақы активтерi, əлеуметтік меди циналық сақтандыру қорының активтері, инвестициялық қор дың активтерi, арнайы қаржы компаниясының бөлінген актив тері əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының, ерік ті жинақтаушы зейнетақы қорының, акционерлік инвес- тициялық қордың, арнайы қаржы компаниясының немесе инвестициялық пай қорын басқарушы компанияның өтiнiшi бойынша басқа банкке аударылады.»; 3) 74-2-баптың 3-тармағының 4) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «4) төртінші кезекте депозиттер, оның ішінде таратылатын ислам банкінде орналастырылған талап етуге дейінгі пай- ызсыз депозиттер жəне ақша аударымдары бойынша жеке тұлғалардың талаптары, сондай-ақ əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының активтері, зейнетақы активтері есебінен, «өмірді сақтандыру» саласы бойынша тартылған қаражат есе бінен жүзеге асырылған сақтандыру ұйымдарының депо- зиттері бойынша жүзеге асырылған депозиттер бойынша та- лаптар қанағаттандырылады;». 9. «Ақша төлемi мен аударымы туралы» 1998 жылғы 29 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1998 ж., № 11-12, 177-құжат; № 24, 445-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; 2003 ж., № 4, 25-құжат; № 10, 49, 51-құжаттар; № 15, 138-құжат; 2004 ж., № 23, 140-құжат; 2005 ж., № 14, 55-құжат; 2006 ж., № 11, 55-құжат; 2008 ж., № 23, 114-құжат; 2009 ж., № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; 2010 ж., № 7, 28-құжат; 2011 ж., № 13, 116-құжат; 2012 ж., № 2, 14-құжат; № 10, 77-құжат; № 13, 91-құжат; 2013 ж., № 10-11, 56-құжат; 2014 ж., № 1, 9-құжат, № 11, 61-құжат; № 19-І, 19-ІІ, 96-құжат; № 21, 122-құжат; 2015 ж., № 15, 78-құжат): 14-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы үшінші бөлік- пен толықтырылсын: «Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешекті өндіріп алуға мемлекеттік кіріс органдарының инкассолық өкімдері міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар төлеушілердің тізімдері қоса беріле оты рып, банктерге, əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына беріледі.». 10. «Аудиторлық қызмет туралы» 1998 жылғы 20 қара- шадағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Респуб ликасы Парламентінің Жаршысы, 1998 ж., № 22, 309-құжат; 2000 ж., № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 1, 5-құжат; № 8, 52-құжат; 2002 ж., № 23-24, 193-құжат; 2003 ж., № 11, 56-құжат; № 12, 86-құжат, № 15, 139-құжат; 2004 ж., № 23, 138-құжат; 2005 ж., № 14, 58-құжат; 2006 ж., № 8, 45-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 4, 28-құжат; 2009 ж., № 2-3, 21-құжат; № 17, 79-құжат; № 18, 84-құжат; № 19, 88-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 17-18, 112-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 5, 43-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 2, 15-құжат; № 8, 64-құжат; № 10, 77-құжат; № 13, 91-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz12 Есімін бүкіл ел білетін тұлғалы азамат Нұрлан Өтепұлы Балғымбаевты арамыздан ару- лап шығарып салғанымызға да қырық күн болып қалған екен. Абзал жанмен бір мектепте, бір сынып та оқығанымды мақтан етемін. Мектеп қабыр ғасында жүргенде де ол ер мінезділігімен, əділ дігімен ерекше көзге түсті. Өзін-өзі қорғай біл ді, достарының да қамқоршысы болатын. Сол кез де əкесі Өтеп қалалық атқару комитетінің төра ғасы болып қызмет атқарса да ешуақытта мен бас шының баласымын дегендей менмендік мі нез танытқан емес. Нұрланға жастайынан қайсарлық тəн еді. Ол өмірден сол бірбеткей қайсар қалпында өтті. Тіпті, өмірінің соңына дейін «Мен бұл, жаман ауруды жеңемін!» – деп келді. Оның бұл сөзіне біз де сенетінбіз. Себебі, оның өмірі үнемі жеңіс- терден ғана тұратындай еді. Жасында спорт пен, бокспен шұғылданған-ды. Талай жұл дыз ды сəттерді басынан өткерді. Кез келген қиын дыққа төзімділігі сол кезден бастап анық аңға рыла бастады. Еңбек майданында да тамаша нəти- желерге қол жеткізді. Қызмет еткен саласы бой- ынша жұмысын ең төменгі саты – мұнай опера- торынан бастап, Мұнай-газ өнеркəсібі министрі биігіне дейін көтерілді. КСРО құлап, еліміз егемен атанғанда Нұрлан Өтепұлы жасы 40-тан асса да студент атануға ар- ланбай АҚШ-тың Массачусетс университетіне оқуға түсті. Орта жолда қалмас үшін мұнай сала- сындағы шетелдік жаңа технологияларға сай білім қажет болатындығын ерте түсінді. «Талапты ерге нұр жауар», деп тегін айтылған ба?! 1994 жылы Елбасымыздың жан-жағынан жел үрлеген жас тəуелсіз елдің іргесін қайтсек бекітеміз деп жарғақ құлағы жастыққа тимей, түнде ұйқы, күндіз күлкі көрмей жүрген кезін ұмытқан жоқпыз. Сондай мазасыз уақытта Пре- зи дент көкірек көзі ашық, жігерлі, кəсіби, бі лім- ді, іскер азаматтарды іздеп жүріп, КСРО мұнай- газ өнеркəсібі министрлігінде мұнай жəне газ өндіру басқармасы бастығының Орта лық Азия мен Қазақстан бойынша орынбасары болған, сол мезгілде Массачусетс университетін біті- ріп, «Шеврон» компаниясында стажер болып іс теп жүрген Нұрлан Өтепұлына көзі түсті. Кейіп керіміздің тəуелсіз еліміздің Мұнай-газ минис т рі болып тағайындалатыны сол кез. Рес- пуб лика халқының рухына қуат берген тəуел- сіз дік деген жалғыз ғана сөз болмаса, материал- дық, экономикалық, саяси жүйенің ыдыраған, жылына 25 миллион тонна мұнай беріп тұрған кəсіпорындардың өнімі күрт төмендеген кезең- де ел экономикасының күретамыры болып есеп- телетін Мұнай-газ өнеркəсібі министрлігін бас- қару əрі күрделі, əрі жауапты іс еді. Қазақстан Республикасының Мұнай-газ өнеркəсібі министрі болып Нұрлан Балғым- баевтың тағайындалғанын естігенде, көп адам: «Бұл кім?». «Бұрын қайда жұмыс істеген?» деп бір-бірі нен сұрап жатты. Сөйлесе жалтақтамай, ойын адамның көзіне тура қарап кесіп айта- тын, жүріс-тұрысынан батылдық пен байсалды орнықтылық бірден сезілетін, кескін-келбеті келісті қазақ жігі тінің өмір бойы мұнай-газ са- ласының өзге ұлттың өкіл деріне ғана бұйырып келген министр креслосына отыруы ұлтжанды қарапайым жұрт шылықтың көңілінен шығып еді. Елбасы артқан сенімді абыроймен ақтады. Сөйтіп, содан үш жылдай уақыт өткен соң Президенттің Нұрлан Балғымбаевты Пре- мьер- Министр қызметіне тағайындау туралы Жар лығы шыққанда бұл жолы еш адам таң- дана қой ған жоқ. Шетелдік əріптестер де риза- шылығын білдірді. Дегенмен, ол бұл жауапты қызметті алып жүре ала ма деген сұрақтар да болмай қалған жоқ. Еліміз үшін сол бір ке- зең де «жуанның жіңішкеріп, жіңіш кенің үзі- лер» тұсындай өте бір қиын уақыт еді. Елдің бұрынғы қорларды тауысып, əлсіреген тұсы. Оның үстіне халықаралық экономикалық, қар- жы дағдарыстарының шеті көріне бастаған. Бұға насы қатпаған жас мемлекет теңіз дауы- лындай соғар жаңа ауыртпалықтарға шыдай ала ма? Экономика саласындағы салмақтың көп жүгі Үкіметке артылары сөзсіз. Жаңа Премьер осыған төзімділік таныта ала ма? Оған сол кездері осындай күмəнмен қараушылар болды. Алайда, Нұрлан шыдады. Замана тосса да алдан дауылдарын, Қасқайып қарсы алатын жауын, қарын. Елдіктің шаңырағын тік көтеріп, Жүр менің батыр тұлға бауырларым, – деген Фариза Оңғарсынованың өлең жолдары осы Нұрланға арналғандай. Кім қалай десе де, Нұрлан Балғымбаев бас- қарған Үкімет қыруар шаруа тындырғаны шындық. Ел экономикасын көтеруді мақсат еткен олар талай қиын, жұрттың ойынан шыға бермейтін шаралар жасауға мəжбүр болды. Мем- ле кеттік бюджетті бірнеше рет қырқуға тура келді. Кезінде шетелдерден миллиондап несие алғандарға аямай оңды-солды кепілдік берген бұрынғы Үкіметтің мырзалығының салдарынан еліміз батыстық банктерге миллиардтаған дол- лар өтем беруге тиіс болды. Осыған қарамастан мемлекет керуені күн өткен сайын ілгері жыл- жи берді. Қазақстан экономикасы тек нығайып қойған жоқ, егемен еліміздің іргесі бекіп, тəуел- сіздік тұғыры нығайып, халықаралық саяси- экономикалық кеңістікте еліміздің тұрпаты бар- ған сайын ашылып, айқын көріне бастады. Иə, біздің бүгінгі жетістіктерімізде өз халқына, туған Отанына, Қазақ елінің Тұңғыш Президентіне шын берілген, қайда, қандай ортада жүрсе де, ешкімнің сөзіне ермейтін, біреулердің пікіріне қарап өз шешімінен айнымайтын, халқымыздың абзал азаматы Нұрлан Өтепұлының үлесі бар екені сөзсіз. Сол уақыттағы екі жылдың ішінде Қазақ- станда экономикалық ілгерілеу болды. Нұрлан Өтепұлы Елбасы сеніміне селкеу келтірмеуге ұмтылды. Ол айналасындағы туыстары мен дос- тарына, қызметтестеріне: «Кім де кім Президент туралы өзгеше пікірде болса, онда ол менімен бірге емес», – деп ескертіп отыратын. Нұрлан Өтепұлы ақты қара, қараны ақ деуді білмейтін, жақсы айтса да, жаман айтса да тура сөйлейтін табиғи болмысынан ешқашан жал- тарып көрмеген азамат еді. Жаңсақ пікірлерді жоққа шығарып, қазақтың қайратты əрі пара- сатты ұлы екенін сөзімен де, ісімен де толық дəлелдеп берген тұлғалы қайраткер. Бұл құр мəрт тіктің белгісі емес еді. Нұрланның Елба- сының еңбегін өте жоғары қадір тұтып, баға- лағандығы еді. Ол қадір-қасиетін жоймай, ер тұлғалы өмірін қалай өткізді, солай аттанды. Көзі тірісінде батыр атағы берілмесе де, мен оны батыр деп түсінемін. Оны жақсы білгендердің солай ойлайтыны анық. Батырларды туады халық қана, Ерлерімен халқы да алып, дана. Алақанға салады, аялайды, Жəне тастай алады «тамұққа да». Иə! Бəрі уақытпен шаңға бөгер, Тек алыпты өшірмес заман ғана. «Мен ешқашанда өзімнің түпкі принцип- теріме, көзқарасыма жеңіл қараған жоқпын, өз сөзіме, достарыма екі сөйлеген емеспін», – дейтін. Өмірі нің соңғы күндеріне дейін өз сөзіне мығым болды. Біз де солай болайық! Нұрпейіс МАҚАШЕВ, Парламент Мəжілісі ІІІ шақырылымының депутаты, сыныптас досы. АТЫРАУ. Еске алу № 10-11, 56-құжат; № 15, 79-құжат; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 61-құжат; № 19-I, 19-II, 94, 96-құжаттар; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 9, 46-құжат; № 15, 78-құжат): 5-баптың 2-тармағы мынадай мазмұндағы он екінші аб- зацпен толықтырылсын: «əлеуметтік медициналық сақтандыру қоры;»; 11. «Сақтандыру қызметі туралы» 2000 жылғы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 22, 406-құжат; 2003 ж., № 11, 56-құжат; № 12, 85-құжат; № 15, 139-құжат; 2004 ж., № 11-12, 66-құжат; 2005 ж., № 14, 55, 58-құжаттар; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 4, 25-құжат; № 8, 45-құжат; № 13, 85-құжат; № 16, 99-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 4, 28, 33-құжаттар; № 8, 52-құжат; № 18, 145-құжат; 2008 ж., № 17-18, 72-құжат; № 20, 88-құжат; 2009 ж., № 2-3, 18-құжат; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 17-18, 112-құжат; 2011 ж., № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 2, 15-құжат; № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 10-11, 56-құжат; 2014 ж., № 4-5, 24-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 61-құжат; № 19-I, 19-II, 94-құжат; № 21, 122-құжат; № 22, 131-құжат; 2015 ж., № 8, 45-құжат; № 15, 78-құжат): 1-бап мынадай мазмұндағы 2-1-тармақпен толықтырылсын: «2-1. Осы Заң міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға байланысты қатынастарды реттемейді.». 12. «Қазақстан Республикасындағы туристік қызмет туралы» 2001 жылғы 13 маусымдағы Қазақстан Респуб- ликасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парла- мен тінің Жаршысы, 2001 ж., № 13-14, 175-құжат; 2002 ж., № 4, 33-құжат; 2003 ж., № 23, 168-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 17, 139-құжат; 2008 ж., № 13-14, 57-құжат; 2009 ж., № 18, 84-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; 2012 ж., № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 14, 75-құжат; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 7, 37-құжат; № 10, 52-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 23, 143-құжат): 1-баптың 2-2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «2-2) медициналық туризм – тұратын жерiнiң шегiнен тыс жерде мамандандырылған медициналық көмекті, оның ішінде жоғары технологиялы медициналық көрсетілетін қызметтерді алумен демалысты бiрiктiру көзделетiн туризм түрi;». 13. «Сəйкестендiру нөмiрлерiнiң ұлттық тiзiлiмдерi туралы» 2007 жылғы 12 қаңтардағы Қазақстан Респуб- ликасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 3, 19-құжат; 2008 ж., № 23, 114-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 17-18, 101-құжат; 2011 ж., № 11, 102-құжат; 2012 ж., № 2, 14-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 2, 13-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 21-22, 115-құжат; 2014 ж., № 14, 84-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 21, 122-құжат; 2015 ж., № 15, 78-құжат): 3-баптың 4-тармағының 4) тармақшасы мынадай редак- цияда жазылсын: «4) Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сəйкес салық төлеушi ретiнде тiркеу есебiне қоюға жатпай- тын шет елдiктер мен азаматтығы жоқ адамдардың ақша төлемдері мен аударымдарын жүзеге асыруын қоспағанда, ақша төлемі мен аударымдарын жүзеге асыру, оның iшiнде мiн деттi зейнетақы жарналары мен əлеуметтiк аударымдарды, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударым- дарды жəне (немесе) жарналарды аудару, сондай-ақ салық мiндеттемелерiн орындау;». 14. «Атқарушылық iс жүргiзу жəне сот орын даушы- ларының мəртебесi туралы» 2010 жылғы 2 сəуiрдегi Қазақ- стан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 2010 ж., № 7, 27-құжат; № 24, 145-құжат; 2011 ж., № 1, 3-құжат; № 5, 43-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 6, 43-құжат; № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 2, 10-құжат; № 9, 51-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 15, 76-құжат; 2014 ж., № 1, 9-құжат; № 4-5, 24-құжат; № 6, 27-құжат; № 10, 52-құжат; № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 19-I, 19-II, 94, 96-құжаттар; № 21, 122-құжат; № 22, 131-құжат; № 23, 143-құжат; № 24, 144-құжат; 2015 ж., № 8, 42-құжат): 98-баптың 16) тармақшасындағы «көмектен өндіріп алуға болмайды.» деген сөздер «көмектен;» деген сөзбен ауыстыры- лып, мынадай мазмұндағы 17) тармақшамен толықтырылсын: «17) əлеуметтік медициналық сақтандыру қорының активтерінен өндіріп алуға болмайды.». 15. «Халықтың көші-қоны туралы» 2011 жылғы 22 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2011 ж., № 16, 127-құжат; 2012 ж., № 5, 41-құжат; № 8, 64-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 9, 51-құжат; № 21-22, 114-құжат; № 23-24, 116-құжат; 2014 ж., № 11, 64-құжат; № 16, 90-құжат; № 21, 118-құжат; № 23, 143-құжат): 1) 35-баптың 6) тармақшасы мынадай редакцияда жа- зылсын: «6) алғашқы медициналық-санитариялық көмекті, стаци- онарлық көмекті жабатын медициналық сақтандыруының болуына міндетті.»; 2) 39-баптың 1-тармағының 3) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «3) алғашқы медициналық-санитариялық көмекті, стацио- нарлық көмекті жабатын медициналық сақтандыруының болуына;»; 3) 41-баптың 3-тармағының 4) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «4) алғашқы медициналық-санитариялық көмекті, стацио- нарлық көмекті жабатын медициналық сақтандыруының бо- луына міндетті.»; 4) 43-1-баптың 1-тармағының 6) тармақшасы мынадай редак цияда жазылсын: «6) алғашқы медициналық-санитариялық көмекті, стацио- нарлық көмекті жабатын медициналық сақтандыруының болуы тиіс.». 16. «Оңалту жəне банкроттық туралы» 2014 жылғы 7 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2014 ж., № 4-5, 23-құжат; № 10, 52-құжат; № 19-I, 19-II, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 8, 42-құжат; № 15, 78-құжат): 1) 1-бапта: 10) тармақшаның төртінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «еңбек шарттары бойынша еңбекақы төлеу жəне өтем- ақыларды, сондай-ақ Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қо рына əлеуметтiк аударымдар бойынша, мiндеттi зейнетақы жар на лары, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары бойынша, мін детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектердi төлеу бой- ынша кредиторлар;»; 12) жəне 18) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын: «12) дəрменсiздiк – кредиторлардың ақшалай мiндеттемелер бойынша талаптарын толық көлемде қанағаттандыруға, еңбек шарты бойынша жұмыс iстейтiн адамдармен еңбекақы төлеу бойынша есеп айырысуды жүргiзуге, салықтарды жəне бюд- жетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердi, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдарды, сондай-ақ мiндеттi зейнетақы жарналарын жəне мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналарын, міндетті əлеуметтік меди ци налық сақтандыруға аударымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеудi қамтамасыз етуге борышкердiң сот белгiлеген қабiлетсiздiгi;»; «18) кредитор – еңбекке ақы төлеу, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдарды, мiндеттi зей- нет ақы жарналарын жəне мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарна- ларын, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға ауда- рымдарды жəне (немесе) жарналарды төлеу бойынша, авторлық сыйақыны, салықтар мен бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдерді төлеу бойынша мiндеттемелердi қоса алғанда, бо- рышкерге азаматтық-құқықтық жəне борышкердің өзге де мiндеттемелерiнен туындайтын мүлiктiк талаптары бар тұлға;»; 2) 5-баптың 1-тармағы екінші бөлігінің 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын: «1) өмiр мен денсаулыққа келтiрiлген зиянды өтеу, али- менттердi өндiрiп алу, еңбекақы төлеу, еңбек шарттары бой- ынша өтемақылар төлеу жөніндегі кредиторлар алдындағы мiндеттемелерi, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдар, мiндеттi зейнетақы жарналары жəне мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары бойынша, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша, сондай-ақ авторлық шарт- тар бойынша сыйақылар жөнiндегi міндеттемелері олар- ды орындау мерзiмi басталған күннен бастап үш ай iшiнде орындалмаған жəне республикалық бюджет туралы заңда тиiстi қаржы жылына белгiленген бір жүз еселенген айлық есептiк көрсеткiштен кем емес соманы құрайды;»; 3) 29-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «2. Өмiрге немесе денсаулыққа зиян келтiргенi үшiн бо- рышкер жауаптылықта болатын азаматтардың талаптарын қоспағанда, борышкерге қатысты жеделдетiлген оңалту рəсiмi бiртектi кредиторлар тобы (топтары) алдындағы мiндет- темелер бойынша, еңбек шарты бойынша жұмыс iстеген адамдарға еңбекақы төлеу жəне өтемақылар, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдар бойынша, мiндеттi зейнетақы жарналары жəне мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары бойынша, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жар- налар бойынша берешектердi төлеу, авторлық шарттар бой- ынша сыйақыларды төлеу бойынша, сондай-ақ салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер бойынша қолданылады.»; 4) 77-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы мынадай ре- дакцияда жазылсын: «2) төлеу мерзiмi оңалту рəсiмi қолданылғаннан кейiн басталған, еңбек шарты бойынша жұмыс iстеп жүрген адам- дармен өтемақыларды төлеу жəне еңбекақы төлеу бойынша, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк ау- дарымдарды, мiндеттi зейнетақы жарналарын жəне мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналарын төлеу бойынша, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша, авторлық шарттар бойынша сыйақыларды төлеу бойынша есеп айырысулар жүргiзiледi;»; 5) 100-баптың 2-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «2. Бiрiншi кезекте өмiр мен денсаулыққа келтiрiлген зиянның орнын толтыру бойынша; алименттердi өндiрiп алу бойынша; Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдар, мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары бойынша, міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектердi төлей отырып, еңбек шарты бойынша жұмыс iстеген адамдарға еңбекақы төлеу жəне өтемақыларды төлеу бойынша, авторлық шарт- тар жөнiндегi сыйақыларды төлеу бойынша талаптар қана- ғаттандырылады. Бiрiншi кезектегi талаптарды өтеу осы тармақта жазылған тəртiппен жүзеге асырылады. Кредиторлардың өмiрге немесе денсаулыққа келтiрiлген зиянның орнын толтыру бойынша талаптарын өтеу үшiн мүлiк жеткiлiксiз болған жағдайда, мүлiк кредиторлардың тiзiлiмге енгiзiлген талаптарының сомаларына пропорци- оналды түрде олардың арасында бөлiнедi. Осы бөлiктің ережелерi кредиторлардың алименттердi өндiрiп алу бойын- ша, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдар, мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кəсiп тiк зейнетақы жарналары бойынша, міндетті əлеуметтік меди- циналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша берешектердi төлей отырып, еңбек шарты бойынша жұмыс iстеген адамдарға еңбекақы төлеу жəне өтемақыларды төлеу бойынша, авторлық шарттар жөнiндегi сыйақыларды төлеу бойынша талаптарын өтеу кезiнде қолданылады.»; 6) 101-баптың 1-тармағының үшінші бөлігі мынадай ре- дакцияда жазылсын: «Салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi тө- лемдер бойынша, Мемлекеттiк əлеуметтiк сақтандыру қорына əлеуметтiк аударымдар жəне мiндеттi зейнетақы жарналары, мiндеттi кəсiптiк зейнетақы жарналары бойынша, мін детті əлеуметтік медициналық сақтандыруға аударымдар жəне (немесе) жарналар бойынша кредитордан басқа, креди- тор оны банкроттықты басқарушы ұсынған күннен бастап күнтiзбелiк он бес күннен аспайтын мерзiмде мүлiктi та- лапты өтеу есебiне заттай қабылдау туралы өзiнiң жазбаша келiсiмiн (келiспейтiнiн) бiлдiруге тиiс. Кредитордың жазба- ша келiсiмiн белгiленген мерзiмде ұсынбауы мүлiктi заттай қабылдаудан бас тартуы болып танылады.». 17. «Ең төмен əлеуметтік стандарттар жəне олардың кепіл діктері туралы» 2015 жылғы 19 мамырдағы Қазақ- стан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2015 ж., № 10, 49-құжат; № 15, 78-құжат): 1) 30-бап мынадай редакцияда жазылсын: «30-бап. «Тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк беріл- ген көлемi» ең төмен əлеуметтік стандарты «Тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берілген көлемi» ең төмен əлеуметтік стандарты: 1) жедел медициналық көмек жəне санитариялық авиация; 2) əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін ауру- лар кезінде, сондай-ақ «Міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру турлы» Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес міндетті əлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі медициналық көмекке құқығы жоқ адамдарға мыналарды: алғашқы медициналық-санитариялық көмекті; алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманы ның жəне бейінді мамандардың жолдамасы бойынша консуль- тациялық-диагностикалық көмекті қамтитын амбула тория- лық-емханалық көмек; 3) мынадай: əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін ауру- лар кезінде уəкілетті орган айқындайтын, аурухана жатқызу жағдайларының жоспарланатын саны шеңберінде алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманының немесе ме- ди ци на лық ұйымның жолдамасы бойынша; шұғыл көрсе- тілімдер бойынша – жолдаманың болу-болмауына қарамастан стационарлық көмек; 4) əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқындайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін ауру- лар кезінде – алғашқы медициналық-санитариялық көмек маманының немесе медициналық ұйымның жолдамасы бой- ынша стационарды алмастыратын көмек; 5) профилактикалық екпелер нормалары мен нормативтерін қамтиды.»; 2) мынадай мазмұндағы 38-1-баппен толықтырылсын: «38-1-бап. Өтпелі ережелер 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап осы Заңның 30-бабы 2) тармақшасының бірінші абзацы мынадай редакцияда қолданылатын болып белгіленсін: «2) əлеуметтік мəні бар аурулар, уəкілетті орган айқын- дайтын тізбе бойынша, айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде мыналарды:». 18. «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдас- тыруға (жылыстатуға) жəне терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл мəселелері бойынша өзгерістер мен толық- тырулар енгізу туралы» 2015 жылғы 2 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парла- ментінің Жаршысы, 2015 ж., № 16, 79-құжат): 1-баптың 13-тармағында: 2) тармақшада: екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын: «1-тармақ 12) тармақшадағы «операторлары жатады.» деген сөздер «операторлары;» деген сөзбен ауыстыры- лып, мынадай мазмұндағы 13 ), 14), 15), 16), 17) жəне 18) тармақшалармен толықтырылсын:»; мынадай мазмұндағы сегізінші абзацпен толықтырылсын: «18) əлеуметтік медициналық сақтандыру қоры жатады.»; 3) тармақшада: үшінші, алтыншы жəне он тоғызыншы абзацтар мынадай редакцияда жазылсын: «1. Осы баптың 2-тармағының 6), 7), 9), 11), 18), 19) 20), 21) жəне 22) тармақшаларында көзделген операцияларды қоспағанда, егер мұндай операция өзiнiң сипаты бойынша осы баптың 2-тармағында көзделген операция түрлерiнiң бiреуiне жататын болса жəне қолма-қол нысанда жасалса, ал оның сомасы:»; «осы баптың 2-тармағының 9), 20) жəне 22) тармақ- шаларында көрсетiлген операциялар үшiн – 7 000 000 теңгеге тең немесе одан асатын сомада болса не шетел валютасымен 7 000 000 теңгеге баламалы сомаға тең немесе одан асатын болса;»; «мынадай мазмұндағы 20), 21) жəне 22) тармақшалармен толықтырылсын:»; жиырма бірінші абзацтағы «жасау жатады.» деген сөздер «жасау;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы жиырма екінші абзацпен толықтырылсын: «22) əлеуметтік медициналық сақтандыру қорына аударым- дарды жəне (немесе) жарналарды енгізу, аудару жатады.». 2-бап. Осы Заңның 3-тармағы 1) тармақшасының алтын шы абзацы 2020 жылғы 1 қаңтарға дейін қолда- ны латын болып белгіленсін. 3-бап. Осы Заң: 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 1, 2, 3, 4-тармақтарын, 5-тармағы 1) тармақшасының жетінші, он бірінші, он екінші, он үшінші, он төртінші абзацта- рын, 2), 3), 6), 7), 8), 9), 10) тармақшаларын, 12) тармақшасының он төртінші абзацын, 21) жəне 23) тармақшаларын, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16 жəне 18-тармақтарын; 2017 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілетін 1-баптың 5-тармағының 5), 11) тармақшаларын, 12) тармақшасының екінші, үшінші, төртінші, бесінші, алтын- шы, жетінші, сегізінші, тоғызыншы, оныншы, он бірінші, он екінші, он үшінші абзацтарын, 22) тармақшасының екінші абзацын, 17-тармағын қоспағанда, 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2015 жылғы 16 қараша № 406-V ҚРЗ (Соңы. Басы 9-11-беттерде). Мəрт тўлєа Нəзира ЖƏРІМБЕТОВА, «Егемен Қазақстан». Қостанай қаласындағы автокөлік колледжінде алғаш рет мехатроник мамандығына оқытатын болды. Ол германиялық халықаралық ынты- мақтастық (GIZ) қоғамының қол дау ының арқа- сында мүмкін бо лып отыр. Осыған дейін көп есті ле бермейтін бұл мамандықтың аты ның өзі жалпы жұртқа түсінікті бола бермейтіні рас. Ме ха троник мамандығын механик, электрші жəне менеджер мамандықтарының қоспасы де- уге болады. Оның қыз метіне ауылшаруашылық техни калары мен жабдықтарын жөн деу, қарау ғана емес, оларды пайдалану немесе замана- уи электр жүйе сінің диагностикасын жасап, кемшіліктері мен ақауларын жою, сонымен қатар, сервистік жұмыс тарды атқару саласын- да сұраныс берушілермен байланыс орнату жұмыстары кіреді. Шетелдік ауылшаруашылық техникаларын са- тумен айналысатын «СТ Агро» компаниясының басшылары мехатроник мамандарына осы саланың зəру болып отырғанын айтады. Жоғары өнімді жаңа, озық техникалар пайдаланатын кəсіпорындардың сұранысын бүгінгі колледж, жоғары оқу орын дарының түлектері қанағат- тандыра алмайды. – Белгілі неміс маркасымен шық қан біздің техникалар элек тронды жүйемен жарақ танды- рылған. Оны сатып алғаннан кейін ешкім рет- ке келтіріп, іске икемдей алмайды. Мысалы, бір шаруашылықта 20-30 машина бар, комбайн жұмысын қашықтықтан ба қы лау мүмкіндігін беретін қон дыр ғысы тағы бар. Егер осылардың барлығын тиісті түрде пайдаланбаса, техниканың əлеуеттігі көрінбейді. Сол үшін оны ретке кел- тіретін мамандар керек, – дейді «СТ Агро» фир ма сының бас менеджері Влади мир Клоп- пертанц. Сондықтан «СТ Агро» фирмасы сту- денттерді тəжі ри беден өткізу жəне одан əрі жұмыс қа орналастыру жөнінде бола шақта осы мамандықты қажет сінетін кəсіп орындармен, шаруа шылықтармен келісімшартқа қол қойып, Қостанай автомобиль көлігі колледжінің əлеу- меттік əріптесінің біріне айналды. Қол қойған- дардың қатарында «АгромашХолдинг» за- уыты, «Заречное» тəжірибе шар уа шылығы, «Алтынсарин» жəне «Евразия групп» жауап кер- шілігі шек теулі серіктестіктері се кіл ді облыс - тағы алдыңғы қатарлы өнді ріс жə не ауыл шаруа- шылығы кəсіп орындары бар. Облыстық кəсіпкерлер палатасы «барлығын да кадрлар шешеді» деген ескіден келе жатқан есті сөзді басшылыққа алып отыр. Маман болмай, облыс өңіріндегі бизнесті уақыт талап еткен деңгейде дамыту мүмкін еместігі қазірдің өзінде белгілі болды. Сондықтан, маман дайындау ісін тек білім беру саласына артып қоймай, оған жан- жақтан көңіл бөлінуі тиіс. Бүгінде облыстағы 60-тан аса кəсіпорын- дардың белсенді ынтымақтасуымен мамандық- тарды дуалды жүйемен игеру 19 колледжде, 2 жоғары оқу орнында енгізілген. Дуалды жүйемен 783 студент білім алып, негізінен ауыл шаруашылығы, көлік, энергетика, кен өндіру салаларының мамандықтарын игеріп жүр. ҚОСТАНАЙ. Мехатроник мамандыєы деген осы «Егемен Қазақстан». Өмір ЕСҚАЛИ, «Егемен Қазақстан». Манаш Қозыбаев атындағы Сол- түстік Қазақстан мемлекеттік уни- вер ситетінде «Қозыбаев оқу ла ры – 2015: ғылым мен білімнің да- му жол дары» атты халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференция есте қаларлық жағдайда өтті. Алқалы басқосуға танымал та рих - шы ның зайыбы Сара апай, іні сі, Қа- зақ журналистиксы ака демия сының президенті, əл-Фараби атындағы Қазақ ұлт тық университетінің про фессоры Сағымбай Қозыбаев, Шоқан Уəлиханов атындағы та- рих жəне этнология институтының бас ғылыми қызметкері Қайдар Алдажұманов, шетелдік өкілдер келді. Мəртебелі қонақтар еңселі оқу орны алдына орнатылған ескерткішке гүл шоқ тарын қойып, марқұмның аруа ғына тағзым етті. Бұдан кейін маман дандырылған «Қазақстан тарихы» кабинетінің ашылу рəсімі болды. Онда об- лыс əкімінің орынбасары Анархан Дүйсенова конференцияға қатысу- шыларға аймақ басшысы Ерік Сұл- тановтың ыстық құттықтау лебізін жеткізе келіп, Елбасы бел гілеп бер- ген «100 нақты қадам»-Ұлт жос- пары міндеттерінің бірі ел тари хын жаңаша қырынан зерттеу, мəде- ни құндылықтарымызды баға лау, қазақстандықтар бойына отаншыл- дық сезімін қалыптастыру болып табылатынын, бұл орайда, Манаш Қозыбаев оқулары студент-жастар өмірінде де зор рөл алатынын, руха- ни өмірдің жаңғыруы мен дамуына, этносаралық жағдай мен бірлікті нығайтуға айтарлықтай үлес қосып келе жатқанын атап өтті. Тау тұлғалы академиктің інісі С.Қозыбаевтың естеліктері де əсер- лі шықты. «Манаш Қозыбаев оқу- ларын» үзбей ұйымдастырып жүр- ген, келер ұрпаққа мол мұра сын та- ныстыруды басты мақсат еткен уни- верситет ұжымына риза шылығын жеткізді. «Оны «қазақтың бас та- рихшысы» ретінде текке атамайды. Қазақстан тарихы, тəуелсіз Қазақ елі жайлы айқын ұсыныстары мен тұжырымдары, саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтаудағы жанкешті еңбегі ұшан-теңіз. Қашан көзі жұ- мыл ғанша елім, жерім, қазағым деп тебі реніп өтті», деді ол сөзін түйін- дей келіп. Солтүстік Қазақстан облысы. Зерде Ќозыбаев оќулары «Егемен Қазақстан». Үйренетін үрдіс 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 13 Барлық конкурсқа қатысушыларға қойылатын жалпы біліктілік талаптары: С-2 санаты үшін: жоғары білім; мемлекеттік қызмет өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде мемлекеттік ор- гандарда басшылық немесе өзге лауазымдарда бір жылдан кем емес; жоғары білім бағдарламалары бойынша шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойын ша оқуды аяқтаған жағдайда үш жылдан кем емес, оның ішінде мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазым- дарда мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағыттарына сəйкес салаларда жұмыс өтілі бес жылдан кем емес, оның ішінде ұйымдардың басшылары жəне олардың орынбасарлары лауазымдарында бір жылдан кем емес; жоғары оқу орнынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша мемлекеттік тапсырыс негізінде Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында немесе шетелдің жоғары оқу орын- дарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқ- таған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес, оның ішінде мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауа зымдарда бір жылдан кем емес; ғылыми дəрежесі болған жағдайда осы санаттағы нақты лауазымның функционал ды ба- ғыттарына сəйкес салаларда жұмыс өтілі екі жылдан кем емес. С-3 санаты үшін: жоғары білім; мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес; жоғары білім бағдарламалары бой- ынша шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даяр лау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі екі жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағыттарына сəйкес салаларда жұмыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда екі жылдан кем емес; жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бо йынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде не- месе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даяр лау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым маман дықтар бойынша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесінің болуы. С-4 санаты үшін: жоғары білім; мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функ- ционалды бағытына сəйкес салаларда жұмыс өтілі үш жылдан кем емес; жоғары немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесінің болуы. С-5 санаты үшін: жоғары білім; жұмыс тəжірибесі талап етілмейді. С-О-3 санаты үшін: жоғары білім; мемлекеттік қызмет өтілі екі жылдан кем емес; мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағытына сəйкес салаларда жұмыс өтілі үш жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес; жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым маман дықтар бойын- ша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесінің болуы. C-О-4 санаты үшін: жоғары білім; мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функ- ционалды бағытына сəйкес салаларда жұмыс өтілі екі жылдан кем емес; жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдар ламалары бойынша Қазақстан Республикасының Прези денті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде не- месе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесінің болуы; сот орындаушысына жұмыс тəжірибесі талаптары қолданылмайды; C-O-5 санаты үшін: жоғары білім; жұмыс тəжірибесі талап етілмейді. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес неме- се осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағытына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. C-O-6 санаты үшін: жоғары немесе ортадан кейінгі білім; жұмыс тəжірибесі талап етілмейді. C-R-1 санаты үшін: жоғары білім; мемлекеттік қызмет өтілі үш жылдан кем емес; жоғары білім бағдарламалары бойын- ша шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар да- ярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; мемлекеттік органдарда басшылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтілі бір жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағыт тарына сəйкес салаларда жұмыс өтілі төрт жылдан кем емес, оның ішінде басшылық лауазымдарда бір жылдан кем емес; жоғары оқу орындарынан кейінгі оқу бағдарламалары бо йынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім бе ру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шет елдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даяр лау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым маман- дықтар бойынша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесінің болуы. C-R-3 санаты үшін: жоғары білім; мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функ- ционалды бағытына сəйкес салаларда жұмыс өтілі екі жылдан кем емес; жоғары немесе жоғары оқу орындарынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында мемлекеттік тапсырыс негізінде немесе шетелдің жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөніндегі республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесінің болуы. C-R-4 санаты үшін: жоғары білім; жұмыс тəжірибесі талап етілмейді. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес неме- се осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағытына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. C-R-5 санаты үшін: жоғары немесе ортадан кейінгі білім; жұмыс тəжірибесі талап етілмейді. «Мемлекеттік əкімшілік лауазымдарының санаттары- на үлгілік біліктілік талаптарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасы бірінші орынбасарының 2008 жылғы 9 қаңтардағы № 02-01- 02/5 бұйрығымен бекітілген (Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде 2008 жылы 10 қаңтарда № 5084 тіркелген). Мемлекеттік əкімшілік қызметшілердің лауазымдық жалақысы Санат Еңбек сіңірген жылдарына бай- ланысты Санат Еңбек сіңірген жылдарына бай- ланысты min max min max С-2 156954 212048 C-O-5 64063 86485 C-3 118516 160157 C-O-6 57656 78157 C-4 106344 143501 С-R-1 100547 147985 С-5 80078 108266 C-R-3 74313 99938 С-О-3 94813 128126 C-R-4 56375 76235 С-О-4 84563 114032 C-R-5 49969 67906 І. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мемле- кеттік кірістер комитеті Қызылорда облысы мемлекеттік кірістер департаментінің Қазалы ауданы бойынша мемле- кеттік кірістер басқармасы, 120400, Қазалы ауданы, Əй- теке би кенті, Пірімов көшесі, № 3-үй, анықтама үшін телефондар: 8(72438) 22-4-82, 8(72438) 22-1-47, электронды мекенжай:
[email protected], «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Қызылорда облысы мемлекеттік кірістер департа- ментінің Қазалы ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы талдау, есептеу жəне салықтық бақылау бөлімінің бас маманы, C-R-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: салық заңнамасының сақталуын қамтамасыз ету; салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің толық түсуін қамтамасыз ету; салық жəне бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердi есептеудiң дұрыстығы, оларды алудың толымдылығы мен уақтылы аударылуы жөнiндегi мəселелер бойынша уəкiлеттi жəне жергiлiктi атқарушы органдарға бақылау жасауды жүзеге асыру; салық төлеушілердің салық міндеттемелерінің орын- далуына бақылау жасау; заңды тұлға мен дара кəсіпкерлердің арыздары бойынша заңдылықтарға сəйкес құжаттық немесе камералдық бақылау жүргізу; салық басқармасының жергілікті есептеу желісінің, ақпараттық жүйелердің, бағдарламалық өнімдердің қалыпты жұмыс жасауын қамтамасыз ету; салық басқармасының ақпараттық жүйелері мен бағдарламалық өнімдеріне жаңартуларды жүзеге асыру; серверлерді əкімшілендіру; салық заңнамасы талаптарын бұзған тұлғаларға əкімшілік іс қозғау үшін хаттамалар толтыру; функционалды міндеттерінің шеңберінде жоғары тұрған органның немесе лауазымды тұлғалардың тапсырмаларын орындау, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау. Лауазымдық нұсқауда көрсетілген басқа да міндеттерді орындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы) немесе жаратылыстану ғылымдары (информатика) немесе техника ғылымдары жəне технологиялар (автоматтандыру жəне басқару, ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағытына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда, қызмет көрсету, экономика жəне басқару (экономика, есеп жəне аудит, қаржы) немесе байланыс, телекоммуникациялар жəне ақпараттық технологиялар (автоматтандыру жəне басқару, ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету), (автоматтандыру жəне басқару, ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету) мамандықтары бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Негізгі қызмет бағыты бойынша кезеңді қайта даярлау курстары жөнінде сертификаттары болуы қошталады. ІІ. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі, 010000, Астана қ., Жеңіс даңғылы, 11, Министрліктер үйі, анық- тама үшін телефон: 8 (7172) 71-75-31, kadry@minfi n.gov.kz, «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орна ласуға конкурс жариялайды: 1. Халықаралық қаржылық қатынастар департаменті Еураз иялық интеграция басқармасының сарапшысы, С-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: Еуразиялық интеграция шеңберінде кедендік реттеу, сыртқы жəне өзара сауда ста- тистикасы, салық жəне салық салу, мемлекеттік сатып алу, макроэкономикалық саясат, ақпараттық технологиялар, кедендік əкелу баждарын есепке жатқызу жəне үйлестіру, еркін экономикалық аймақтар, кеден-тарифтік жəне тарифтік емес реттеу, арнайы қорғаныс, демпингке қарсы жəне өтем- ақылық шаралар, алып қоюлардың жəне өзге де, департамент құзыреті шеңберінде Еуразиялық экономикалық комиссияның отырыстарына материалдарды дайындау, департамент құзыреті шеңберінде Еуразиялық интеграция жəне Дүниежүзілік сау- да ұйымы шеңберінде құжат жобаларын жəне қабылданған құжаттарды қарастыру, басқарма құзыреті шегінде заңнамалық жəне басқа да нормативтік-құқықтық актілерді қарастыруға жəне əзірлеуге жəне олар бойынша қорытынды дайындауға қатысу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім: экономикалық немесе халықаралық (экономи- калық) қатынастар немесе заңгерлік; əлеуметтік ғылымдар, эко- номика жəне бизнес саласында (экономика немесе менеджмент немесе есеп жəне аудит немесе қаржы немесе мемлекеттік жəне жергілікті басқару немесе маркетинг немесе өңіртану) немесе гуманитарлық ғылымдар саласында (халықаралық қатынастар) немесе құқық саласында (юриспруденция немесе халықаралық құқық). Негізгі мамандығының бейіні бойынша курстарда мерзімді қайта даярлықтан өткені туралы сертификаттарының болғаны жөн. ІІІ. Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінің «Қос- танай облысы əділет департаменті» РММ, 110000, Қос танай қаласы, Таран көшесі, 38, анықтама телефон/факсы: 8 (7142) 54-76-63, электронды мекенжайы:
[email protected], «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Қарабалық ауданы сот актілерін орындау жөніндегі аумақтық бөлім филиалының бөлім басшысы-аға сот орын- даушысы, C-О-3 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: өзі басқаратын аумақтық бөлімнің жұмысын ұйымдастырады жəне қадағалайды: депар- таменттен, прокуратурадан жəне азаматтардан келіп түскен өтініштер мен шағымдардың сапалы жəне уақтылы орындалу- ына жəне жауаптардың жолдануына бағытталған барлық шара- ларды қолдану бойынша жеке жауапкершілік жүктеледі; сеніп тапсырылған құрылымдық бөлімше сот орын даушыларының «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушылардың мəртебесі туралы» ҚР Заңының нормаларын, іс жүргізу талап- тарын жəне атқару əрекеттерін жүзеге асыру заңдылықтарын сақтауын бақылайды; атқару құжат тарының сапалы жəне толық орындауы бойынша бөлім жұмысын бақылайды, жеке- леген негіздер бойынша респуб лика меншігіне айналдырылған мүліктерді есепке алу, сақтау, бағалау жəне одан əрі қолданылуы бойынша жұмысты ұйымдастырады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары: құқықтану білімі; жұмыс тəжiрибесi келесi талаптардың бiрiне сəйкес болуы тиiс: мемлекеттiк қызмет өтiлi екi жылдан кем емес; мемлекеттiк органдарда бас шылық немесе өзге лауазымдарда жұмыс өтiлi бiр жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағытына сəйкес салаларда жұмыс өтiлi үш жылдан кем емес; жоғары оқу орындарынан кейiнгi оқу бағдарламалары бойын ша Қазақстан Республикасының Президентi жанындағы бiлiм беру ұйымдарында мемлекеттiк тапсырыс негiзiнде неме- се шетелдiң жоғары оқу орындарында Шетелде кадр лар да- ярлау жөнiндегi республикалық комиссия бекiте тiн басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесiнiң бо- луы. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасының Президенті туралы», «Қазақстан Республи касының Үкіметі туралы» Конституциялық заңдарын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Нормативтік- құқықтық актілер туралы», «Же ке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі ту ралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» заң дарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақстан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойын- ша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 2. Алиментті өндіріп алу жөніндегі аумақтық бөлім филиалының сот орындаушысы, C-О-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушылардың мəртебесі туралы» ҚР Заңымен жүктелген, азаматтық жəне əкiмшiлiк iстер бойынша сот шешiмдерiнің, ұйғарымдары мен қаулыларының, мүлiктi өндiрiп алу бөлiгiнде қылмыстық iстер бойынша үкiмдері мен қаулыларының, сондай-ақ өзге де органдар қаулыларының негізінде заңға сəйкес берілетін атқарушылық құжаттарды мiндеттi түрде жəне уақтылы орындайды; атқару өндірісі бойынша өтiнiштерiн уақтылы қарайды; атқару өндірісі мəселелері бойынша құқық қорғау органдарымен, жергілікті соттармен жəне басқа да мемлекеттік органдамен қарым- қатынасын жүзеге асырады; атқару өндірісін есепке алу жəне бақылау автоматтандырылған жүйесінде (АӨЕАБАЖ) атқару өндірісін есепке алуды жəне қозғалысын жүргізеді; тəркіленген мүліктерді «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушылардың мəртебесі туралы» ҚР Заңына сəйкес іске асырады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергі- лікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару тура- лы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның маман- дануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақстан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойын- ша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 3. Əкімшілік айыппұлдар жəне коммуналдық қызмет- терді өндіріп алу бойынша аумақтық бөлім филиалының сот орындаушысы, C-О-4 санаты, 1 бірлік (уақытша, не гізгі қыз меткердің бала күту демалысы кезеңіне – 2016 жыл дың 22 тамызына дейін). Функционалды міндеттері: «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушылардың мəртебесі туралы» ҚР Заңымен жүктелген, азаматтық жəне əкiмшiлiк iстер бойынша сот шешiмдерiнің, ұйғарымдары мен қаулыларының, мүлiктi өндiрiп алу бөлiгiнде қылмыстық iстер бойынша үкiмдері мен қаулыларының, сондай-ақ өзге де органдар қаулыларының негізінде заңға сəйкес берілетін атқарушылық құжаттарды мiндеттi түрде жəне уақтылы орындайды; атқару өндірісі бойынша өтiнiштерiн уақтылы қарайды; атқару өндірісі мəселелері бойынша құқық қорғау органдарымен, жергілікті соттармен жəне басқа да мемлекеттік органдамен қарым- қаты насын жүзеге асырады; атқару өндірісін есепке алу жəне бақылау автоматтандырылған жүйесінде (АӨЕАБАЖ) атқару өндірісін есепке алуды жəне қозғалысын жүргізеді; тəркіленген мүліктерді «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушылардың мəртебесі туралы» ҚР Заңына сəйкес іске асырады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоға ры: құқықтану білімі; Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер ту- ралы», «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның маман да нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақ стан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 4. Лисаков қаласы сот актілерін орындау жөніндегі аумақтық бөлімі филиалының сот орындаушысы, C-О-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушылардың мəртебесі туралы» ҚР Заңымен жүктелген, азаматтық жəне əкiмшiлiк iстер бойынша сот шешiмдерiнің, ұйғарымдары мен қаулыларының, мүлiктi өндiрiп алу бөлiгiнде қылмыстық iстер бойынша үкiмдері мен қаулыларының, сондай-ақ өзге де органдар қаулыларының негізінде заңға сəйкес берілетін атқарушылық құжаттарды мiндеттi түрде жəне уақтылы орындайды; атқару өндірісі бойынша өтiнiштерiн уақтылы қарайды; атқару өндірісі мəселелері бойынша құқық қорғау органдарымен, жергілікті соттармен жəне басқа да мемлекеттік органдамен қарым- қатынасын жүзеге асырады; атқару өндірісін есепке алу жəне бақылау автоматтандырылған жүйесінде (АӨЕАБАЖ) атқару өндірісін есепке алуды жəне қозғалысын жүргізеді; тəркіленген мүліктерді «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушылардың мəртебесі туралы» ҚР Заңына сəйкес іске асырады. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергі- лікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақ- стан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойын- ша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 5. Ұйымдастыру-талдау жұмысы бөлімінің бас маманы, C-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: департамент талаптары бойын- ша облыс соттарында өкілдік ету, талап-арыздар бойынша жұмыстың жай-күйіне талдау жасау, сот орындаушылардың əрекетіне жəне əрекетсіздігіне шағымданулар бойынша жұмыс жағдайын талдау; мемлекеттік органдармен салыстыру актісін жүргізу, алимент өндіру санаты бойынша жұмыс жағдайын талдау (бақылау, есепке алу, талдау); Қазақстан Республикасы Əділет министрлігіне, Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы күрес агенттігінің Қостанай об- лысы бойынша департаментіне жүргізілген жұмыс бойынша жылдық, жартыжылдық, тоқсандық ақпарат, жиынтық есептілік дайындау; əділет департаменті жиынтық жұмыс жоспарын əзірлеу, департаменттің құрылымдық бөлімшелері, аумақтық бөлімдері жəне қалалық (аудандық) басқармалардың жұмыс жоспарларының, жоспарланған іс шаралардың орындалуына бақылау жасау, əділет департаментінің жұмыс мəжілістеріне материалдар дайындау; департамент қызметі бойынша БАҚ- пен жұмыс жасау; заңды түсіндіру, сондай-ақ, қолданыстағы заңнамаға енгізілген өзгерістер мен толықтырулар бойынша дөңгелек үстелдер, семинар-кеңестер өткізуді ұйымдастыру; департаменттің барлық бағытындағы жұмысты талдау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; мемлекеттiк қызмет өтiлi бiр жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функцио- налды бағытына сəйкес салаларда екi жылдан кем емес жұмыс өтiлi болған жағдайда ортадан кейiнгi құқықтану бiлiмi барларға рұқсат етiледi. Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жер гілікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақ стан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауа- зымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 6. Жеке сот орындаушылар қызметін ұйымдастыру бөлімінің бас маманы, C-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: уақтылы шағымдарды, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау, прокурор наразылығының актілеріне жəне жеке сот орындаушылардың сот актілерінің орындалуына қатысты сұрақтарын уақтылы қарайды; аумақтық бөлімдердің жеке сот орындаушыларының қызметіне яғни атқару өндірістерінің уақтылы жəне нақты орындалуын қамтамасыз етеді; жеке сот орындаушылармен «Атқарушылық іс жүргізу жəне сот орындаушыларының мəртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының талап- тарының жəне атқарушылық өндіріс саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамаларының өзге де нормаларының сақталуына байланысты жұмыс жүргізеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; мемлекеттiк қызмет өтiлi бiр жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функцио- налды бағытына сəйкес салаларда екi жылдан кем емес жұмыс өтiлi болған жағдайда ортадан кейiнгi құқықтану бiлiмi барларға рұқсат етiледi. Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергі лікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның маман да нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақ стан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақ стан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауа- зымдар бойынша функ ционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 7. Азаматтық хал актілерін тіркеуді жəне апостильдеуді қам тамасыз ету жəне бақылау бөлімінің бас маманы, С-О- 5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметкердің бала күту демалысы кезеңіне – 2018 жылдың 1 шілдесіне дейін). Функционалды міндеттері: жетекшілік ететін аймаққа сəйкес тіркеу органдарының азаматтық хал актілерін тіркеу (бұдан əрі – АХАЖ) қызметінде қолданыстағы заңдарды дұрыс қолдана бiлудi қамтамасыз ету жəне тəжiрибелiк жəне əдістемелік көмек көрсету; жетекшілік ететін аудан- дарда, қолданыстағы заңнамаға сəйкес, тіркеу органдарымен жасалған АХАЖ қалпына келтіру, тегі, аты, əкесінің есімін өзгерту (толықтырулар мен түзетулер) туралы азаматтардың өтініштері бойынша материалдарды қарастыру; акт жазула- рын жою бойынша істерді құрастыру; Қазақстан Республикасы Əділет министрлігіне, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінен, сондай-ақ басқа да Қазақстан Республикасы жəне шетелдік мемлекеттік органдардан келіп түскен сұраныстар бойынша акт жазбаларының, анықтамалардың, куəліктердің, растаулардың көшірмелерін беру; статистика органдарынан азаматтық хал актілері жазбаларының екінші данасын қабылдап, 97 нысанына сəйкес, реттік нөмірі бойын- ша жазбалардың енгізілгендігін тексеру; жетекшілік ететін аудандарда азаматтық хал актілерін тіркеу біріккен жүйесінің мəліметтер мониторингін жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; мемлекеттiк қызмет өтiлi бiр жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функцио- налды бағытына сəйкес салаларда екi жылдан кем емес жұмыс өтiлi болған жағдайда ортадан кейiнгi құқықтану бiлiмi барларға рұқсат етiледi. Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақстан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауа- зымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 8. Азаматтық хал актілерін тіркеуді жəне апостильдеуді қамтамасыз ету жəне бақылау бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметкердің бала күту демалысы кезеңіне – 2018 жылдың 10 ақпанына дейін). Функционалды міндеттері: жетекшілік ететін аймаққа сəйкес тіркеу органдарының азаматтық хал актілерін тіркеу (бұдан əрі – АХАЖ) қызметінде қолданыстағы заңдарды дұрыс қолдана бiлудi қамтамасыз ету жəне тəжiрибелiк жəне əдістемелік көмек көрсету; жетекшілік ететін аудан- дарда, қолданыстағы заңнамаға сəйкес, тіркеу органдарымен жасалған АХАЖ қалпына келтіру, тегі, аты, əкесінің есімін өзгерту (толықтырулар мен түзетулер) туралы азаматтардың өтініштері бойынша материалдарды қарастыру; акт жазула- рын жою бойынша істерді құрастыру; Қазақстан Республикасы Əділет министрлігіне, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінен, сондай-ақ басқа да Қазақстан Республикасы жəне шетелдік мемлекеттік органдардан келіп түскен сұраныстар бойынша акт жазбаларының, анықтамалардың, куəліктердің, растаулардың көшірмелерін беру; статистика органдарынан азаматтық хал актілері жазбаларының екінші данасын қабалдап, 97 нысанына сəйкес, реттік нөмірі бойын- ша жазбалардың енгізілгендігін тексеру; жетекшілік ететін аудандарда азаматтық хал актілерін тіркеу біріккен жүйесінің мəліметтер мониторингін жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; мемлекеттiк қызмет өтiлi бiр жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функцио- налды бағытына сəйкес салаларда екi жылдан кем емес жұмыс өтiлi болған жағдайда ортадан кейiнгi құқықтану бiлiмi барларға рұқсат етiледi. Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергі лікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» Заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның маман да нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақ стан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауа- зымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 9. Қарабалық ауданы əділет басқармасының басшысы, С-R-1 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: басқарма жұмысын жоспар- лау, ұйымдастыру, қызметкерлерге қатысты ұсыныс беруді, қызметкерлердің лауазымдық міндеттерін айқындауды жүзеге асыру, заңды тұлғаларды жəне жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді, құқықтық түсіндіру жəне заңгерлік көмек көрсетуді, бағалауды жүзеге асыруды қадағалауды, зияткерлік меншік құқықтары саласындағы іс шараларды ұйымдастыруды, əкімшілік іс жүргізуді қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; жұмыс тəжiрибесi келесi талаптардың бiрiне сəйкес болуы тиiс: мемлекеттiк қызмет өтiлi үш жылдан кем емес; жоғары бiлiм бағдарламалары бойын ша шетелдiң жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар даярлау жөнiндегi республикалық комиссия бекiтетiн басым мамандықтар бой- ынша оқуды аяқтаған жағдайда мемлекеттiк қызмет өтiлi бiр жылдан кем емес; мемлекеттiк органдарда басшылық неме- се өзге лауазымдарда жұмыс өтiлi бiр жылдан кем емес; осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағыттарына сəйкес салаларда жұмыс өтiлi төрт жылдан кем емес, оның iшiнде басшылық лауазымдарда бiр жылдан кем емес; жоғары оқу орындарынан кейiнгi оқу бағдарламалары бойынша Қазақстан Республикасының Президентi жанындағы бiлiм беру ұйымдарында мемлекеттiк тапсырыс негiзiнде неме- се шетелдiң жоғары оқу орындарында Шетелде кадрлар да- ярлау жөнiндегi республикалық комиссия бекiтетiн басым мамандықтар бойынша оқуды аяқтауы; ғылыми дəрежесiнiң бо- луы. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасының Президенті туралы», «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» Конституциялық заңдарын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Норма тивтік- құқықтық актілер туралы», «Жеке жəне заңды тұлға лардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн ҚР нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 10. Қарасу ауданы əділет басқармасының бас маманы, С-R-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: заңды тұлғалардың, филиалдардың жəне өкілдіктердің мемлекеттік тіркеуін жəне қайта тіркеуін жүргізу, азаматтарды жəне заңды тұлға өкілдіктерін қабылдау, өтініштерін қарау, заңды тұлғалардың, филиалдардың жəне өкілдіктердің мемлекеттік тіркеуге ұсынылған құжаттарын тексеру, заңды тұлғалардың мемлекеттік тіркеу, қайта тіркеу, мемлекеттік тіркеу мерзімін тоқтату, мемлекеттік тіркеуден бас тарту, заңды тұлғаларды тарату (филиалдарды жəне өкілдіктерді есептік тіркеуден шығару); заңды тұлғалардың филиалдардың жəне өкілдіктердің мемлекеттік тіркеу жəне қайта тіркеу куəліктерін дайындау, ста- тистика органдарымен уақтылы ақпарат алмасу, салық органы- на заңды тұлғалардың басқа аймаққа ауысуы жəне таратылуы туралы ақпарат беру, зияткерлік меншік құқықтарын қорғау жұмысын жүргізу, есеп беруді əзірлеу, заңды тұлғалардың мемлекеттік тіркеу мəселесі жөнінде мемлекеттік органдары- на кеңес беру, заңды тұлғалардың мемлекеттік тіркеу тізілімін жүргізу, сот органдарында əкімшілік жəне азаматтық істер бой- ынша əділет басқармасының мүддесін қорғайды. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі; мемлекеттiк қызмет өтiлi бiр жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функцио- налды бағытына сəйкес салаларда екi жылдан кем емес жұмыс өтiлi болған жағдайда ортадан кейiнгi құқықтану бiлiмi барларға рұқсат етiледi. Қазақстан Республикасының Конституциясын, «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Əкімшілік рəсімдер туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергі лікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның маманда нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақ стан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақ стан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауа- зымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 11. Əулиекөл ауданы əділет басқармасының жетекші маманы, С-R-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызмет- кердің бала күту демалысы кезеңіне 2017 жылдың 21 мау- сымына дейін). Функционалды міндеттері: заңды тұлғалардың, филиалдардың жəне өкілдіктердің мемлекеттік тіркеуін жəне қайта тіркеуін жүргізу, азаматтарды жəне заңды тұлға өкілдіктерін қабылдау, өтініштерін қарау, заңды тұлға- лардың, филиалдардың жəне өкілдіктердің мемлекеттік тіркеуге ұсынылған құжаттарын тексеру, заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу, қайта тіркеу, мемлекеттік тіркеу мерзімін тоқтату, мемлекеттік тіркеуден бас тарту, заңды тұлғаларды тарату (филиалдарды жəне өкілдіктерді есептік тіркеуден шығару); құқықтық түсіндіру жұмыстары жоспарын жасау- ды жүзеге асыру, құқықтық түсіндіру жұмыстары жоспарын орындау, басқарманың қызметі туралы бұқаралық ақпарат құралдарында көрсетілуін жəне жариялауын ұйымдастыру, жергілікті атқарушы органдардың құқықтық түсіндіру жəне заң қызметін көрсету бойынша жұмысымен танысып, оларға құқықтық көмек көрсету, халық арасында құқықтық насихат жұмыстарын ұйымдастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі немесе ортадан кейiнгi құқықтану бiлiмi. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет тура- лы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақстан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауа- зымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. 12. Таран ауданы əділет басқармасының жетекші мама- ны, С-R-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: заңды тұлғалардың, фи- лиалдардың жəне өкілдіктердің мемлекеттік тіркеуін жəне қайта тіркеуін жүргізу, азаматтарды жəне заңды тұлға өкіл- діктерін қабылдау, өтініштерін қарау, заңды тұл ғалардың, филиалдардың жəне өкілдіктердің мемлекеттік тіркеуге ұсынылған құжаттарын тексеру, заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу, қайта тіркеу, мемлекеттік тіркеу мерзімін тоқтату, мемлекеттік тіркеуден бас тарту, заңды тұлғаларды тарату (филиалдарды жəне өкілдіктерді есептік тіркеуден шығару); құқықтық түсіндіру жұмыстары жоспарын жасауды жүзеге асыру, құқықтық түсіндіру жұмыстары жоспарын орындау, басқарманың қызметі туралы бұқаралық ақпарат құралдарында көрсетілуін жəне жариялауын ұйымдастыру, жергілікті атқарушы органдардың құқықтық түсіндіру жəне заң қызметін көрсету бойынша жұмысымен танысып, оларға құқықтық көмек көрсету, халық арасында құқықтық насихат жұмыстарын ұйымдастыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары: құқықтану білімі немесе ортадан кейiнгi құқықтану бiлiмi. Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет тура- лы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы», «Жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тəртібі туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы», «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару жəне өзін-өзі басқару туралы» заңдарын, осы санаттағы нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтiн Қазақстан Республикасының нормативтiк-құқықтық актiлерiн, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мем- лекеттің жаңа саяси бағытын білуі. Осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдер. Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінің Маң- ғыстау облысы əділет департаменті, 130000, Ақтау қаласы, 3б-шағын ауданы, № 16 ғимарат, анықтама үшін теле фоны: 8(7292) 302006, электронды мекенжай: depjust-mangistau@ mail.ru, «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Қаржы жəне материалдық-техникалық бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: төлем тапсырмасын ресім- деу жəне оларды банкіден өткізуі, есеп айырысу жəне мезгілінде еңбекақыны төлеу, кредиторлық жəне дебиторлық бережақтарды есептеу, тоқсандық есептерін жасау, еңбекақы жəне өзге де төлемдерді есептеу мəселелері бойынша анықтамалар беру, қаржыландырудың жылдық жоспарын құрастыру, өтінімді қаржыландыруға, зейнетақы қорымен жұмысты қамтамасыз ету, статистика, зейнетақы қоры, салық комитеті органдарына қажетті есептерді дайындау, тауарларды, қызметтерді мемлекеттік сатып алу бойынша құжаттарды дай- ындау жəне ұйымдастыру, салыстыру актісін жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық, əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес саласында жоғары білім: экономика, есеп жəне аудит, қаржы; есеп жəне аудит саласында ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі: экономист-есепші, экономист. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 2. Қаржы жəне материалдық-техникалық бөлімінің жетек ші маманы, С-О-6 санаты, 1 бірлік (уақытша 2016 жылғы 18 желтоқсанға дейін негізгі қызметкердің бала кү- тімі бойынша демалысы кезеңіне). Функционалды міндеттері: мониторинг жүргізу жəне ақпараттық технологиялармен байланыста жүргізілетін іс- шараларды ұйымдастыру, материалдық игіліктердің жəне негізгі қаражаттардың толық есептілігін жүргізу, активтердің тозуын есептеу, есептен шығаруға қажетті құжаттарды дай- ындау, материалдық-техникалық қамтамасыз ету мəселелері бойынша ақпараттар дайындау, қызметшілердің анықтау деректерін есепке алу үшін компьютерге енгізу, іс жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық, əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес саласында жоғары білім: экономика, есеп жəне аудит, қаржы; есеп жəне аудит саласында ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі: экономист-есепші, экономист. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нор мативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 3. Жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу жұмысын ұйымдастыру бөлімінің жетекші маманы, С-О-6 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: жеке жəне заңды тұлғалар өтініштерін мерзімінде жəне сапалы қарау, тіркеу материал- дарын зерделеу, қолданыстағы заңнамаға сəйкес құқықтық кадастрға мəліметтерді сапалы жəне уақтылы енгізуін жүзеге асыру, айлық, тоқсандық жəне жылдық есептерді жасау жəне жолдау, жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу мəселелері бойынша сот отырыстарына қатысу, құқықтық түсіндіру жұмыстарын жүргізу, жылжымайтын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеу мəселелері бойынша қалалық, аудандық əділет басқармаларының қызметін үйлестіреді жəне əдістемелік басшылық етеді. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім, ортадан кейінгі құқықтық білімі барларға рұқсат етіледі. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 4. Құқықтық түсіндіру жəне халыққа заңгерлік кө мек көрсету бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, 2017 жылғы 11 қарашаға дейін негізгі қызмет- кердің бала күтімі бойынша демалысы кезеңіне). Функционалды міндеттері: құқықтық түсіндіру жұмысын жүзеге асыру, мемлекеттік тілді дамыту бағытындағы жұмыстарды ұйымдастыру, ҚР ƏМ жəне əділет департаментінің сайтына ақпараттардың жолдануын қамтамасыз ету, БАҚ- пен жəне интернет-ресурстармен жұмыстарды ұйымдастыру, есептерді дайындау жəне іс жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық, педагогикалық жоғары білім: құқық жəне экономика негіздері, педагогика жəне психология, əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес саласында жоғары білім: экономи- ка. Ортадан кейінгі құқықтық білімі барларға рұқсат етіледі: құқықтану, құқық қорғау қызметі. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қаты настарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 5. Зияткерлік меншік құқықтары бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: ҚР ƏМ тапсырмаларын сапалы жəне дер кезінде орындау, зияткерлік меншік құқығын қорғау аясындағы заңнамаларды қолдану тəжірибесін қорытындылау, ҚР ƏҚБтК-тің 128, 129, 145-баптарына сəйкес əкімшілік құқық бұзушылық жұмыстары бойынша өндірістік істерді жүзеге асыру, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау, осы саладағы əкімшілік құқық бұзушылықтар бойынша мəлімет- тердің банкін жүргізуді қамтамасыз ету, лицензиялық келісім- шарттарды тіркеу саласы бойынша қызметін жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім: құқықтану, халықаралық құқық, құқық қорғау қызметі; ортадан кейінгі құқықықтық білімі барларға рұқсат етіледі: құқықтану, құқық қорғау қызметі. Тиісті са- нат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қыз- мет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының норма- тивтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойын- ша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 6. Нормативтік-құқықтық актілерді тіркеу бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, 2017 жылдың 3 ақпа нына дейін негізгі қызметкердің бала күтімі бойынша демалысы кезеңіне). Функционалды міндеттері: Əділет министрлігінің, де- партамент, бөлім, басшысының тапсырмаларын сапалы жəне уақытында орындау, нормативтік-құқықтық актілердің құқықтық сараптамасын жүзеге асыру, нормативтік-құқықтық актілер реестрін толтыру, тіркелген нормативтік-құқықтық (Жалғасы 14-бетте). Бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға конкурс туралы хабарландыру 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz14 актілерге құқықтық мониторингі жүргізу, ҚР «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексінің 353, 354-баптарына сəйкес əкімшілік құқық бұзушылық істері бойынша сот жəне басқа да мемлекеттік құқық қорғау органдарында қатысу, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау, іс жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім, ортадан кейінгі құқықтық білімі барларға рұқсат етіледі. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 7. Нормативтік-құқықтық актілерді тіркеу бөлімінің жетекші маманы, С-О-6 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: Əділет министрлігінің, де- партамент, бөлім басшысының тапсырмаларын сапалы жəне уақытында орындау, нормативтік-құқықтық актілердің құқықтық сараптамасын жүзеге асыру, нормативтік-құқықтық актілерге қорытынды дайындау, нормативтік-құқықтық актілердің реестрін толтыру, тіркелген нормативтік-құқықтық актілерге құқықтық мониторингін жүргізу, ҚР «Əкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексінің 353, 354-баптарына сəйкес əкімшілік құқық бұзушылық істері бойынша сот жəне басқа да мемлекеттік құқық қорғау органдарында қатысу, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау, іс жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім; ортадан кейінгі құқықтық білімі барларға рұқсат етіледі. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 8. Жеке сот орындаушылар қызметін ұйымдастыру бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: іс жүргізу, жеке сот орындау- шыларының қызметін тексеру, жеке жəне заңды тұлға- лардың өтініштерін қарау, бөлім жұмысы бойынша талдау, қорытындылар, есептерді дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім; ортадан кейінгі құқықтық білімі барларға рұқсат етіледі. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 9. Жеке сот орындаушылар қызметін ұйымдастыру бөлімінің басшысы, С-О-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: жұмысты ұйымдастыру, бақылау, жоспарлау жəне орындау қабілеті, монито- ринг жүргізу жəне ақпараттық-талдамалық əдіс жүргізу, азаматтарды қабылдауда жұмыс тəжірибесі, жеке сот орындаушыларының қызметіне бақылау жүргізу, тəжірибелік жəне əдістемелік көмек көрсету, бөлімге басшылық ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 10. Атқару өндірісін есепке алу жəне бақылау бөлімінің басшысы, С-О-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: жұмысты ұйымдастыру, бақылау, жоспарлау жəне орындау қабілеті, мониторинг жүргізу жəне ақпараттық-талдамалық əдіс жүргізу, азамат- тарды қабылдауда жұмыс тəжірибесі, сот актілерін орындау саласы бойынша аумақтық бөлімдердің өндірісіндегі атқару құжаттарының орындалуын қамтамасыз ету, сот орындаушы- ларына қатысты арыз, шағымдарды қарау, атқару өндірісіне талдау жүргізу, бөлімге басшылық ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқық тық жоғары білім. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 11. Ақтау аумақтық бөлімі филиалының сот орындау- шысы, С-О-4 санаты, 5 бірлік (оның ішінде негізгі қызмет- кердің бала күтімі бойынша демалысы кезеңіне – 1 бірлік, 2017 жылдың 16 қазанына дейін, 1 бірлік 2016 жылдың 29 қыркүйегіне дейін, 1 бірлік 2017 жылдың 7 қыркүйегіне дейін, 1 бірлік 2017 жылдың 19 желтоқсанына дейін, 1 бірлік 2018 жылдың 25 сəуіріне дейін). Функционалды міндеттері: іс жүргізу, сот актілерін орындау, орындауға қатысты мəселелер бойынша қаулылар шығару, статистикалық есептер дайындау, əкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамалар жасау, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштері мен шағымдарын қарау, функцио- налды міндеттерін орындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 12. Ақтау аумақтық бөлімі филиалының сот орындау- шысы, С-О-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: іс жүргізу, сот актілерін орындау, орындауға қатысты мəселелер бойынша қаулылар шығару, статистикалық есептер дайындау, əкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамалар жасау, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштері мен шағымдарын қарау, функцио- налды міндеттерін орындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкім- шілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жем қорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 13. Жаңаөзен аумақтық бөлімі филиалының сот орын- даушысы, С-О-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: іс жүргізу, сот актілерін орындау, орындауға қатысты мəселелер бойынша қаулылар шығару, статистикалық есептер дайындау, əкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттамалар жасау, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштері мен шағымдарын қарау, функцио- налды міндеттерін орындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкім- шілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 14. Жаңаөзен қаласы əділет басқармасының басшысы, С-R-1 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: басқарманың жұмысын ұйымдастыру, жұмысты ұйымдастыру, бақылау, жоспарлау жəне орындау қабілеті, мониторинг жүргізу жəне ақпараттық- анықтамалық əдіс жүргізу, азаматтарды қабылдауда жұмыс тəжірибесі, заңды тұлғаларды тіркеу, заңды тұлғалардың бірыңғай мемлекеттік регистрін жүргізу жəне филиалдар мен өкілдіктерді мемлекеттік тіркеу жəне филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу, халыққа заңгерлік жəне құқықтық көмек көрсету бойынша жұмысты ұйымдастыру, жылжымай- тын мүлікке құқықтарды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім. Тиісті санат үшін мемлекеттік əкім- шілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның маманда- нуына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 15. Бақылау жəне құжаттамалық қамтамасыз ету бөлі- мінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақытша 2016 жылдың 17 шілдесіне дейін негізгі қызметкердің бала күтімі бойынша демалысы кезеңіне). Функционалды міндеттері: департамент жəне басқарма, аумақтық бөлімдердің құжат айналымын талдау, департа- ментке келіп түскен өтініштерге талдау, басқармалар мен бөлімдерге іс жүргізу бойынша əдістемелік-тəжірибелік көмек көрсету, есептерді жасау жəне дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім: құқықтану, халықаралық құқық, құқық қорғау қызметі, педагогикалық білім: құқық жəне экономика негіздері, қызмет көрсету білім; əлеуметтік жұмыс; ортадан кейінгі құқықтық білімі барларға рұқсат етіледі: құқықтану, құқық қорғау қызметі. Тиісті санат үшін мем лекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға канди даттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. 16. Ұйымдастыру-талдау жұмысы бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: əділет органдары үйлестіру кеңесі қызметін ұйымдастыру, жұмыс жəне басқа да іс- шаралар жоспарларының орындалуының есебін жүргізу, жеке жəне заңды тұлғалардың өтініштерін қарау, департаменттің құрылымдық бөлімшелерінің жұмысы бойынша талдау, мо- ниторинг жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: құқықтық жоғары білім: құқықтану, халықаралық құқық, құқық қорғау қызметі, педагогикалық білім: құқық жəне эко- номика негіздері; ортадан кейінгі құқықтық білімі барларға рұқсат етіледі: құқықтану, құқық қорғау қызметі. Тиісті са- нат үшін мемлекеттік əкімшілік лауазымдарына орналасуға кандидаттардың Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен анықталатын тестілеу бағдарламасына сəйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасын, «Қазақстан-2050»: Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытын, нақты лауазымның мамандануына сəйкес салалардағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін, осы санаттағы лауазымдар бойынша функционалды міндеттерді орындау үшін қажетті басқа да міндетті білімдерді білуі. IV. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қар- жылық бақылау комитетінің Ақмола облысы бойынша қаржылық бақылау инспекциясы, 020000, Ақмола облы- сы, Көкшетау қаласы, Сəтбаев көшесі, 1-үй, Б корпусы, 226-бөлме, электронды мекенжайы: fi nk.kokshe@minfi n. gov.kz, анықтама үшін телефондар: 8(7162) 25-68-76, 25- 14-93, «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. № 4 бақылау бөлімінің бас маман-бас бақылаушы- тексе рушісі, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қыз- мет кердің бала күтімі бойынша алған демалысы кезе ңіне – 2016 жылғы 26 наурызға дейін). Функционалды міндеттері: мемлекеттік қаржылық бақылау объектілерінің мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру жəне өткізу бөлігіндегі қызметінің Қазақстан Республикасы заңдарына сəйкестілігін тексеру бойынша бақылау іс- шараларын жүзеге асыру. Бақылау объектілеріне жіберілетін ұсынымдардың жəне бақылау нəтижелері қорытындылары бойынша қабылданған шешімдердің орындалуын бақылауды жүзеге асыру жəне Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес басқа да міндеттер. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім: экономика жəне бизнес немесе құқық салаларын- да. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағытына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етеледі. Тестілеу бағдарламасына сəйкес, нормативтік-құқықтық актілерді, сондай-ақ функционалды міндеттерін орындау үшін қажетті заңдарды білу. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қаржылық бақылау комитетінің Атырау облысы бойынша қаржылық бақы лау инспекциясы, 060005, Атырау қаласы, Азаттық даңғылы, №115, анықтама үшін телефон/факс: 8(7122)-45- 12-68, электронды мекенжайы: fi nk.atyrau@minfi n.gov.kz, «Б» кор пусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Кадр жəне ұйымдастыру жұмыстары бөлімінің бас маман-бас бухгалтері, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: инспекцияның бекітілген төлемдер жəне міндеттемелер жөніндегі қаржыландыру жос- парына сəйкес бюджет қаражатының мақсатты жəне тиімді пайдаланылуын қамтамасыз етеді. Төлемдер мен міндеттемелер жөніндегі қаржыландыру жоспарын дайындайды жəне оның орындалуын бақылайды. Инспекция қаражаты есебінен тау- арлар, жұмыстар мен қызметтерді мемлекеттік сатып алу бойынша жұмыстарды ұйымдастырады. Қаржыландыру жоспары негізінде тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарын дайындай- ды, оған уақтылы өзгерістер мен толықтырулар енгізілуін қамтамасыз етеді. Материалдық құндылықтардың, кассалық операциялардың жəне ақшалай қаражаттық есебін жүргізеді жəне бақылайды. Тауар жəне қызметтерді жеткізушілермен, сондай-ақ инспекцияның материалдық жауапты тұлғаларымен шарттардың дұрыс жəне уақтылы жасалуына жəне орындалу- ына бақылауды жүзеге асырады. Тоқсандық, жартыжылдық жəне жылдық есептерді дайындайды, оларды уақтылы Қаржылық бақылау комитетіне, салық органдарына, статис- тика органдарына тапсырады. Инспекция қызметкерлерінің еңбекақылары, іссапар шығындары мен демалысақыларын есептейді, ақша қаражаттарына, материалдық құндылықтар мен есеп айырысуларға түгендеу жүргізеді. Мүліктер мен жабдықтарды есептен шығаруға құжаттар дайындайды, негізгі қордың, бағасы арзан жəне тез тозатын заттардың есебін жүргізеді жəне Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес басқа да міндеттер. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім: экономикалық (экономика, менеджмент, есеп пен аудит, қаржы). Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес, немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционал- ды бағытына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Үлгілік біліктілік талаптарына сəйкес, осы санат бойынша функционалды міндеттерін орындау үшін қажетті нормативтік-құқықтық актілерді білу. Бухгалтерлік қызметте тəжірибесі болғаны жөн. V. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мем- лекеттік кірістер комитетінің «Достық» кедені» РММ, Алакөл ауданы, Достық кенті, Парк «т» көшесі, тел.72833 (31051 факс), (32037), электронды мекенжайы: keden.
[email protected], «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкім- шілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Адами ресурстары басқармасы персоналмен жұмыс бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: лауазымға тағайындау, арнайы атақтарды беру, қызмет бабында ауыстыру, қызметтен босату, көтермелеу жəне тəртіптік жаза қолдану бойынша жұмысты іске асыру; комитеттің жəне оның аумақтық бөлімшелерінің кадрларын іріктеу жəне орналастыру бойынша ұсыныстарды енгізу, оның сапалық құрамының жүйелік талдауын жүргізу; мемлекеттік кірістер органдарының ұйымдық құрылымын жəне оның штаттық санын оңтайландыру мен өзгерту бойын- ша жұмысты іске асыру жəне ұсыныстар енгізу; Қазақстан Республикасы мемлекеттік кірістер органдары лауазымды тұлғаларының аттестаттауын дайындау жəне жүргізу бойын- ша жұмысты іске асыру; нормативтік-құқықтық актілерді дайындауға қатысу; мемлекеттік кірістер органдарының ла- уазымды тұлғаларына мемлекеттік кірістер органдарында қызметте болуға байланысты шектеулерді сақтау бойынша олардың құқықтық ережесі мəселелері бойынша кеңес беруді жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе осы салаға сəйкес ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі: əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес немесе құқық немесе гуманитарлық ғылымдар немесе білім саласында. 2. Адами ресурстары басқармасы персоналмен жұмыс бөлімінің жетекші маманы, С-О-6 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: кадр құрамына талдау жүргізу, кадрларға қажеттіліктерді жоспарлау, жаңа лауазымдар мен мамандардың қажеттілігіне байланысты штат кестесіне өзгерістер енгізу туралы басшылыққа ұсыныстар дайындау, кеденнің лауазымды тұлғаларын жəне қызметкерлерін жұмысқа қабылдау, ауыстыру жəне жұмыстан босату, еңбек демалысын беру бойынша жұмысты ұйымдастыру, кеден персоналының еңбек тəртібі талаптарын сақтауына бақылау, қажет болған кез- де кінəлілерді тəртіптік жазаға тарту туралы ұсыныстар енгізу, мемлекеттік қызметшілердің құқықтары мен заңды мүдделері бұзылған жағдайда консультация беру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары білім: құқық немесе əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес. 3. Ақпараттық технологиялар басқармасының бас ма- маны, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: компьютерлік жабдықтарды орнату жұмыстарын іске асыру. Ақпараттар жүйесі мен бағдарламалардың үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету. Серверлік поштада қолданушыларды əкімшілендіру. Кедендік бөлімшелерді қажетті ақпараттардың қосалқы көшірмелерімен қамтамасыз ету. Ақпараттық жүйедегі бағдарламалық өнімдерді жаңарту, бақылау жəне орнату, олардың үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе осы салаға сəйкес ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі: əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес, техника ғылымдары жəне технологиялар немесе құқық немесе гуманитарлық ғылымдар немесе білім саласында. 4. Тауар номенклатурасы жəне кедендік құн басқарма- сының бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: тауарлардың кедендік құн деңгейін бақылау, тауарларды дұрыс жіктеу, тауарлардың шығарылған елін айқындау жəне кедендік баж ставкаларының деңгейін қолдану, жеңілдіктер мен тарифтік преференциялар- ды ұсынудың заңдылығы бөлігінде тауарлардың кедендік де- кларациялауын мониторингтеу, Қазақстан Республикасының мемлекеттік кірістер органдарына жүктелген кедендік төлемдер мен салықтардың республикалық бюджетке уақтылы жəне толық енгізілуін қамтамасыз ету; бекітілген болжам тапсырмаларының орындалуын қамтамасыз ету; кедендік төлемдер мен салықтардың дұрыс төленуін бақылауды жүзеге асыру; кедендік төлемдердің, салықтардың жəне өсімпұлдың түсуін есепке алады; кедендік төлемдерді, салықтарды жəне өсімпұлды төлеу бойынша жеке шоттардың жүргізілуін бақылау; төлем карточкалары арқылы төленген кедендік төлемдердің, салықтардың жəне өсімпұлдың түсуін бақылау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе осы салаға сəйкес ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі: əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес, техника ғылымдары жəне технологиялар немесе құқық. 5. Алакөл кеден бекетінің санитарлық-карантиндік бақы- лау жөніндегі бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақыт ша, негізгі қызметкердің бала күту демалысы кезе ңіне – 2017 жылдың 25 қарашасына дейін). Функционалды міндеттері: мемлекеттік кірістер органда- рына жүктелген міндеттер шегінде, санитарлық-карантиндік заңнама талаптарының сақталуына бақылауды жүзеге асыру. Санитарлық-эпидемиологиялық салада халықтың саламаттылығы жəне азық-түлік өнімінің қауіпсіздігіне рұқсат құжаттарының болуын тексеруді жүзеге асыру. Қазақстан Республикасы заңнамалық актілеріне сəйкес санитарлық-эпидемиологияқ бақылау саласында əкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарау. Ақпараттық техно- логияны пайдаланып тауарлар мен бақылаудағы тауарлардың есебін жүргізу. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарларға қатысты кеден ісі саласындағы тыйым салулар мен шектеулердің сақталуына кедендік бақылауды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары медициналық білім (санитарлық қадағалау, санитар- эпидемиолог, санитар-гигиенист), мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе осы санаттағы нақты лауазымның функционалды бағытына сəйкес салаларды екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда ортадан кейінгі медициналық білімі (санитарлық қадағалау, санитар-эпидемиолог, санитар- гигиенист) барларға рұқсат етіледі. Денсаулық жағдайы туралы медициналық мекеме қорытындысының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмайтындығын растайтын анықтамалардың болуы). 6. Теміржол кеден бекетінің жетекші маманы, С-О-6 санаты, 11 бірлік, 7 бірлік тұрақты (4 бірлік уақытша, негізгі қызметкердің бала күту демалысы кезеңіне – 2017 жылдың 16 желтоқсанына, 2017 жылдың 11 қарашасына, 2017 жылдың 12 маусымына, 2017 жылдың 14 қаңтарына). Функционалды міндеттері: Қазақстан Республикасының мемлекеттік кірістер органдарына жүктелген ҚР заңдарын жəне кеден заңдарын сақтау; құзыреті шегінде ҚР егемендігін, ұлттық жəне экономикалық қауіпсіздігін, сонымен қатар адам өмірі мен денсаулығы, қоршаған ортаны қорғау, жануарлар мен өсімдіктерді, əкелінетін тауарларды тұтынушылардың құқықтарын сақтау; кедендік бақылаудың формаларын штаттық тəртіпте қолдану; тауарларды кедендік процедураларға орналастырғаннан шығарғанға дейінгі шараларды қоса алғандағы кедендік бақылауды жүргізу; кедендік ресімдеу жазбаша жəне кедендік декларацияны қолданумен кедендік құжаттардың қағаз даналарының архивін жүргізу, соны- мен қатар қолданбалы бағдарламалық қамсыздандырудың мəліметтер базасын жүргізу; Еуразиялық экономикалық одақ шекарасы арқылы тасымалданатын тауарларға қатысты тыйым салулар мен шектеулерді қосқанда кеден ісі саласында кедендік бақылау жүргізу; жеке жəне кедендік уəкілетті бөлімдермен кедендік бақылау аймақтарында режім тəртібін сақтауды бақылау; кедендік бақылаудың формалары мен объектілерін анықтау мақсатында, тəуекелді басқару жүйесін пай далана оты- рып кедендік бақылау жүргізу; кедендік тек серудің, кедендік қараудың нəтижесімен тексеру актісін толтыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жоғары немесе ортадан кейінгі білім: əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес немесе құқық немесе техника ғылымдары жəне технологиялар немесе ветеринария немесе ауыл шаруашылығы ғылымдары немесе қызмет көрсету . VI. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мемле- кеттік кірістер комитетінің Орталық кеден зертханасы, 010000, Астана қаласы, Республика даңғылы, 60, анықтама үшін тел./факс: 8-717-239-65-29, 39-78-79, электронды мекен- жайы:
[email protected], «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Физика-химиялық зерттеулер бөлімінің жетекші ма- маны, С-О-6 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: тамақ тағамдары, органикалық жəне бейорганикалық химия өнімдері, дəрілік препараттар, косметикалық жəне иіссу заттарын, беттік белсенді заттарды, полимерлер, каучуктен жəне резеңкеден жасалған өнімдер жəне т.б. бойынша зерттеулер жəне сынақтар жүргізу; сынамаларды дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу, тауар сынамалары мен үлгілерін зерттеу бойынша талдамалық жұмыстарды жүргізу жəне зерттеу нəтижелерін ресімдеуге қатысу; тауар сынамалары мен үлгілеріне кедендік сараптаманы жүргізу; кедендік мақсатта тауарларға жүргізілген зерттеулердің толыққандылығын жəне дұрыстығын, нəтижелердің объективтілігін жəне нақтылығын қамтамасыз ету; тауарларды зерттеудің жаңа əдістерін дайын- дауға жəне енгізуге қатысу; кедендік мақсатта тауар сынама- лары мен үлгілерін алуға қатысу; қайталама жəне комиссиялық кедендік сараптамаларға қатысу; зерттеу жəне талдау нəтижелері бар жұмыс журналдарын жүргізу; бөлімнің іскерлік хат алмасуын жүргізу; нормативтік құжаттарды өзектендіру бойынша ақпарат дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жа- ратылыстану ғылымдары (химия, физика, биология, экология саласында), білім (химия, физика, биология саласында), тех- ника ғылымдары жəне технологиялар, денсаулық сақтау жəне əлеуметтік қамтамасыз ету салаларындағы жоғары немесе орта- дан кейінгі білім. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істер жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазым- дарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптары- на сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы ту- ралы медициналық мекемеден қорытындының бар болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 2. Техника жəне технологиялық сараптама бөлімінің жетекші маманы, С-О-6 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: резина жəне оның түрлеріне, бағалы емес металдарға жəне оның бұйымдарына; машиналарға, құралдар мен механизмдерге; электротехникалық құралдарға: олардың бөлшектеріне; дыбыс жазатын жəне дыбыс жаңғырту аппаратураларына; телевизиялық бейнелерді жəне ды- быстарды жазу жəне жаңғырту үшін аппаратураларға, олардың бөлшектері жəне жабдықтарына; жер үстіндегі көлік құралдарына, ұшқыш аппараттарға, жүзетін жəне көлік құрылғылары мен құралдарына жататын құралдарға; оптикалық, фотографиялық, кинематографиялық, өлшеу, бақылау, прецензиондық, медициналық немесе хирургиялық құрал-саймандар мен аппаратураларға; сағаттардың барлық түрлеріне; музыкалық аспаптарға, олардың бөлшектері жəне жабдықтарына; əртүрлі өндірістік тауарларға кедендік сарап- тама жүргізу; тауар сынамалары мен үлгілеріне зерттеу жүргізу жəне зерттеу нəтижелерін ресімдеуге қатысу; кедендік мақсатта тауарларға жүргізілген зерттеулердің толыққандылығын жəне дұрыстығын, нəтижелердің объективтілігін жəне нақтылығын қамтамасыз ету; тауарларды зерттеудің жаңа əдістерін дайындауға жəне енгізуге қатысу; кедендік мақсатта тау- ар сынамалары мен үлгілерін алуға қатысу; қайталама жəне комиссиялық кедендік сараптамаларға қатысу; кедендік сарап- тама жіберілген құжаттар бойынша кедендік қарауға қатысу; бөлімнің кедендік сараптамалардың электронды базасын жүргізу; бөлімнің іскерлік хат алмасуын жүргізу; нормативтік құжаттарды өзектендіру бойынша ақпарат дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: техни- ка ғылымдары жəне технологиялар, жаратылыстану ғылымдары (физика, химия, информатика, механика саласында), құқық, қызмет көрсету (көлікті пайдалану жəне жүк қозғалысы мен та- сымалдауды ұйымдастыру) салаларындағы жоғары немесе орта- дан кейінгі білім. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істер жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазым- дарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптары- на сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы ту- ралы медициналық мекемеден қорытындының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 3. Материалтанушылық сараптама бөлімінің бас мама- ны, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: жеңіл өнеркəсіп өнімдері, құрылыс жəне керамика материалдары, ағаштан жасалған бұйымдар, қағаз жəне картон, металдар мен қорытпалар (зергерлік бұйымдарды қоса алғанда) бойынша зерттеулер жəне сынаулар жүргізу; дозиметриялық бақылауды жүргізу; сынама- ларды дайындау бойынша жұмыстарды жүргізу, тауар сынама- лары мен үлгілерін зерттеу бойынша талдамалық жұмыстарды жүргізу жəне зерттеу нəтижелерін ресімдеуге қатысу; тауар сы- намалары мен үлгілеріне кедендік сараптаманы жүргізу, оның ішінде улы қоспаларды, органикалық жəне бейорганикалық зат- тарды, прекурсорларды қолданумен байланысты; зерттеу жəне талдау нəтижелері бар жұмыс журналдарын жүргізу; бөлімнің іскерлік хат алмасуын жүргізу; материал дық құралдар мен реактивтерді есепке алуды жүргізу; нормативтік құжаттарды өзектендіру бойынша ақпарат дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: техни- ка ғылымдары жəне технологиялар, жаратылыстану ғылымдары (химия, физика саласында), білім (химия, физика саласында), əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, маркетинг саласында) салаларындағы жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе функционалды бағыттарына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда жоғарыда аталған білім са- лалары бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптарына сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы туралы медициналық мекемеден қорытындының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есеп- те тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 4. Алматы қаласындағы физика-химиялық зерттеулер бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: тамақ тағамдары, резеңке жəне одан жасалған бұйымдар, химиялық өнімдер жəне оған байла- нысты өнеркəсіптік саладан, тері түрлеріне, табиғи жəне табиғи емес ішіктерге, киім түрлеріне, аяқкиімдерге,текстильдік мате- риалдар жəне олардан жасалған бұйымдар жəне т.б. бойынша зерттеулер жəне сынақтар жүргізу, сынамаларды дайындау бойынша жұмыстар жүргізу, тауар сынамалары мен үлгілерін зерттеу бойынша талдамалық жұмыстарды жүргізу жəне зерт- теу нəтижелерін ресімдеуге қатысу; тауар сынамалары мен үлгілеріне кедендік сараптаманы жүргізу; кедендік мақсатта тауарларға жүргізілген зерттеулердің толыққандылығын жəне дұрыстығын, нəтижелердің объективтілігін жəне нақтылығын қамтамасыз ету; тауарларды зерттеудің жаңа əдістерін дайындауға жəне енгізуге қатысу; кедендік мақсатта тау- ар сынамалары мен үлгілерін алуға қатысу; қайталама жəне комиссиялық кедендік сараптамаларға қатысу; зерттеу жəне талдау нəтижелері бар жұмыс журналдарын жүргізу; бөлімнің іскерлік хат алмасуын жүргізу; материалдық құралдар мен реактивтерді есепке алуды жүргізу; нормативтік құжаттарды өзектендіру бойынша ақпарат дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: жа- ратылыстану ғылымдары (химия, физика, биология, эколо- гия саласында), білім (химия, физика, биология саласында), техника ғылымдары жəне технологиялар, денсаулық сақтау жəне əлеуметтік қамтамасыз ету салаларында жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе функ- ционалды бағыттарына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда жоғарыда аталған білім салала- ры бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқор лыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптарына сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы туралы медициналық мекемеден қорытындының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есеп- те тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 5. Ақтау қаласындағы техникалық жəне материал- танушылық сараптама бөлімінің бас маманы, С-О-5 са- наты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: ағаштан жасалған бұйым- дарға,қағаз жəне картон, металдар мен қорытпаларға (зергерлік бұйымдарды қоса алғанда); көлік, құрал-жабдықтар мен механизмдерге; жердегі көлік құралдарына, əуе аппарат- тарына, суда жүзетін құралдарға; музыкалық аспаптарға; басқа да өнеркəсіп тауарларына; құрылыс жəне керамикалық материалдарға, жеңіл өнеркəсіп тауарларына кедендік сарап- тама жүргізу; жасалған өнімдерді зерттеуді жəне тексеруді жүргізу; жүргізілген зерттеудің толыққандылығын жəне тұжы рымдардың дұрыстығын қамтамасыз ету; сынамаларды дайындау жұмыстарын жүргізу, сынамалар мен үлгілерді зерт- теу бойынша талдамалық жұмыстарды жүргізу жəне зерттеу нəтижелерін ресімдеуге қатысу; кедендік мақсатта тауар сына- малары мен үлгілерін алуға қатысу; қайталама, комиссиялық кедендік сараптамаларға қатысу; бөлімнің іскерлік хат алма- суын жүргізу; нормативтік құжаттамаларды өзектендіру бой- ынша ақпарат дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: техника ғылымдары жəне технологиялар, жаратылыстану ғылымдары (физика, химия, информатика, механика сала- сында), құқық, білім (математика, физика, химия, информа- тика саласында), қызмет көрсету (көлікті пайдалану жəне жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру), əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, маркетинг), денсаулық сақтау жəне əлеуметтік қамтамасыз ету, салаларындағы жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе функционалды бағыттарына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда жоғарыда аталған білім салалары бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сы- байлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптарына сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы туралы медициналық мекемеден қорытындының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 6. Ақтау қаласындағы техникалық жəне материалта- нушылық сараптама бөлімінің жетекші маманы, С-О-6 са- наты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметкердің бала күтімі бойынша демалысы – 27.08.2018 жылға дейін кезеңге). Функционалды міндеттері: жеңіл өнеркəсіп өнімдері, құрылыс жəне керамикалық материалдар, ағаш өнімдеріне, қағаз бен картон, металл мен балқымаларға (зергерлікті қоса) зерттеулер мен сынақ жүргізу; машина, құралдар мен меха- низмдер тауарларына кедендік сараптама жүргізу; көліктік құрылғылар мен құралдарға жататын жəне жүзетін құралдар, ұшатын құралдар, жер үсті емес көлік құралдары; музыкалық аспаптар; əртүрлі өндірістік тауарлар; сынамаларды дайындау- ды жүзеге асыру, тауарлардың сынамалары мен үлгілеріне зерттеу нəтижелерін дайындауға қатысу; кедендік мақсаттағы тауарларға жүргізілген зерттеудің толықтылығымен дұрыс- тығын тексеруді қаматамасыз ету, нəтижелердің анықтылығы мен дұрыстылығы; тауарлардың жаңа зерттеу əдістемелерін енгізу мен ажыратуға қатысу; кедендік мақсатта сынамалар мен үлгілерді таңдауға қатысу; қайталанатын комиссиялық кедендік сараптамаға қатысу; бөлімнің іскерлік хаттама- сын жүргізу; нормативтік құжаттарды өзектендіру бойынша мəліметтер дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: техника ғылымдары жəне технологиялар, жаратылыстану ғылымдары (физика, химия, информатика, механика сала- сында), құқық, білім (математика, физика, химия, информа- тика саласында), қызметтер (тасымалдауды ұйымдастыру, қозғау жəне көлік пайдалану), əлеуметтік ғылымдар, эко- номика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, марке- тинг), денсаулық сақтау жəне əлеуметтік қамтамасыз ету салаларында жоғары немесе ортадан кейінгі білім. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істер жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптарына сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеу- л ерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы туралы медициналық мекемеден қорытындының болуы (нарко- логиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, ту- беркулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 7. Ақтау қаласындағы техникалық жəне материал- тану шылық сараптама бөлімінің жетекші маманы, С-О-6 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: жеңіл өнеркəсіп өнімдері, құрылыс жəне керамикалық материалдар, ағаш өнімдеріне, қағаз бен картон, металл мен балқымаларға (зергерлікті қоса) зерттеулер мен сынақ жүргізу; машина, құралдар мен механизмдер тауарларына кедендік сараптама жүргізу; көліктік құрылғылар мен құралдарға жататын жəне жүзетін құралдар, ұшатын құралдар, жерүсті емес көлік құралдары; музыкалық аспаптар; əртүрлі өндірістік тауарлар; сынамаларды дайындауды жүзеге асыру, тауарлардың сынамалары мен үлгілеріне зерттеу нəтижелерін дайындауға қатысу; кедендік мақсаттағы тауарларға жүргізілген зерттеудің толықтылығы мен дұрыстығын тексеруді қаматамасыз ету, нəтижелердің анықтылығы мен дұрыстылығы; тауарлардың жаңа зерттеу əдістемелерін енгізу мен ажыратуға қатысу; кедендік мақсатта сынамалар мен үлгілерді таңдауға қатысу; қайталанатын комиссиялық кедендік сараптамаға қатысу; бөлімнің іскерлік хаттамасын жүргізу; нормативтік құжаттарды өзектендіру бойынша мəліметтер дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: техника ғылымдары жəне технологиялар, жаратылыстану ғылымдары (физика, химия, информатика, механика сала сында), құқық, білім (математика, физика, химия, информатика саласында), қызметтер (тасымалдауды ұйым- дастыру, қозғау жəне көлік пайдалану), əлеуметтік ғылымдар экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, маркетинг), денсаулық сақтау жəне əлеуметтік қамтамасыз ету салаларында жоғары немесе ортадан кейінгі білім. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптарына сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы туралы медициналық меке меден қорытындының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 8. Өскемен қаласындағы техникалық жəне материал- танушылық сараптама бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: ағаштан жасалған бұйымдарға, қағаз жəне картон, металдар мен қорытпаларға (зергерлік бұйымдарды қоса алғанда); көлік, құрал-жабдықтар мен механизмдерге;жердегі көлік құралдарына, əуе аппараттарына, суда жүзетін құралдарға; музыкалық аспаптарға; басқа да өнеркəсіп тауарларына; құрылыс жəне керамикалық материалдарға, жеңіл өнеркəсіп тауарларына кедендік сараптама жүргізу; жасалған өнімдерді зерттеуді жəне тексеруді жүргізу; жүргізілген зерттеудің толықандылығын жəне тұжырымдардың дұрыстығын қамтамасыз ету; сынамалар мен үлгілерді зерттеу бойынша талдамалық жұмыстарды жүргізу жəне зерттеу нəтижелерін ресімдеуге қатысу; кедендік мақсатта тауар сынамалары мен үлгілерін алуға қатысу; қайталама, комиссиялық кедендік сараптамаларға қатысу; бөлімнің іскерлік хат алмасуын жүргізу; нормативтік құжаттамаларды өзектендіру бойынша ақпарат дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: техника ғылымдары жəне технологиялар, жаратылыстану ғылымдары (физика, химия, информатика, механика саласында), құқық, білім (математика, физика, химия, информатика саласында), қызмет көрсету (көлікті пайдалану жəне жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру), əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, маркетинг), денсаулық сақтау жəне əлеуметтік қамтамасыз ету салаларындағы жоғары білім. Мемлекеттік қызмет өтілі бір жылдан кем емес немесе функционалды бағыттарына сəйкес салаларда екі жылдан кем емес жұмыс өтілі болған жағдайда жоғарыда аталған білім салалары бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазымдарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптарына сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы туралы медициналық мекемеден қорытындының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмауы туралы анықтаманың болуы). 9. Өскемен қаласындағы техникалық жəне материал- танушылық сараптама бөлімінің жетекші маманы, С-О-6 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: жеңіл өнеркəсіп өнімдері, құрылыс жəне керамикалық материалдар, ағаш өнімдеріне, қағаз бен картон, металл мен балқымаларға (зергерлікті қоса) зерттеулер мен сынақ жүргізу; машина, құралдар мен механизмдер тауарларына кедендік сараптама жүргізу; көліктік құрылғылар мен құралдарға жататын жəне жүзетін құралдар, ұшатын құралдар, жер үсті емес көлік құралдары; музыкалық аспаптар; əртүрлі өндірістік тауарлар; сынамаларды дайындауды жүзеге асыру, тауарлардың сынамалары мен үлгілеріне зерттеу нəтижелерін дайындауға қатысу; кедендік мақсаттағы тауарларға жүргізілген зерттеудің толықтылығы мен дұрыстығын тексеруді қамтамасыз ету, нəтижелердің анықтылығы мен дұрыстылығы; тауарлардың жаңа зерттеу əдістемелерін енгізу мен ажыратуға қатысу; кедендік мақсатта сынамалар мен үлгілерді таңдауға қатысу; қайталанатын комиссиялық кедендік сараптамаға қатысу; бөлімнің іскерлік хаттамасын жүргізу; нормативтік құжаттардың өзектендіру бойынша мəліметтер дайындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талаптар: техника ғылымдары жəне технологиялар, жаратылыстану ғылымдары (физика, химия, информатика, механика сала- сында), құқық, білім (математика, физика, химия, информа- тика саласында), қызмет көрсету (көлікті пайдалану жəне жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру), əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, маркетинг), денсаулық сақтау жəне əлеуметтік қамтамасыз ету салаларында жоғары немесе ортадан кейінгі білім. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жəне сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі төрағасының 2014 жылғы 11 желтоқсандағы №58 бұйрығымен бекітілген, «Б» корпусындағы əкімшілік мемлекеттік лауазым- дарына қойылатын біліктілік талаптарының үлгілік талаптары- на сəйкес жəне кедендік сараптама саласындағы қатынастарды реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерін білу, Қазақстан Республикасындағы техникалық реттеу жəне метрология саласындағы нормативтік-құқықтық актілерін білу, мамандығы бойынша өлшемдер жəне зерттеулерді орындау əдістерін білу. Денсаулық жайы туралы медициналық мекемеден қорытындының болуы (наркологиялық, психоневрологиялық, тері-венерологиялық, туберкулезге қарсы диспансерлерде есепте тұрмауы туралы анықтаманың болуы). (Жалғасы. Басы 13-бетте). (Жалғасы 15-бетте). 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 15 VII. Солтүстік Қазақстан облысы бойынша мем- ле кеттік кірістер департаменті, 150000, Петро павл қаласы, К.Сүтішев көшесі, 56, анықтама үшін теле- фоны: (7152) 46-45-07, 50-00-51, электрон ды мекен- жайы:
[email protected], «Б» корпусындағы бос мемлекеттік əкімшілік лауазымға орналасуға конкурс жариялайды: 1. Солтүстік Қазақстан облысы бойынша мемле- кет тік кірістер департаменті талдау жəне тəу е келдер басқармасы тəуекелдер бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: кедендік бақылау ба- рысында тəуекелдерді басқару жүйесін қолдану бой- ынша қызметін үйлестіру; кедендік бақылау барысында тəуекелдерді басқару жүйесін қолдану мониторингі; іске қосылған тəуекел бейіндеріне ұсыныстарды орын- дау мониторингі қорытындысы бойынша департамент басшылығына ақпаратты даярлау; тəуекелдер бейіні жобасын даярлап ҚР ҚМ МКК-ға бекітілуге жіберу үшін департамент құрылымдық бөлімшелеріне көмек көрсету, мемлекеттік органдарды құпиялық режімін сақтай отыра таралуы шектелген автоматтандырылған ақпаратты өңдеу барысында ақпараттық қауіпсіздік бойынша талаптардың сақталуын қамтамасыз ету. Бөлім құзыреттіне кіретін басшылықтың жеке тапсырмалары мен талаптарын орындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару, статистика) не- месе білім (математика немесе информатика) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша), ста- тистика) немесе білім (математика мұғалімі, информа- тика мұғалімі) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 2. Солтүстік Қазақстан облысы бойынша мемле- кеттік кірістер департаменті ақпараттық техноло- гиялар басқармасының бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: салық есептілігінің электрондық нысанын қабылдауды жүргізу. ҚР ҚМ салық есептілігі нысандарын (СЕЭФ, ҚҚС, ЖКАЖ жəне т.б.) қабылдау, беру жəне өңдеу бойынша ақпараттық жүйелерін сүйемелдеу жəне орнату, бағдарламалық құралды пайдалану жəне есептегіш техникаларды жұмыс істеуге қамтамасыз ету. Салық төлеушілерге электронды почтамен салық есептілігін төлеудің кілтін тапсыру жəне тіркеу. АИС «АСУ-САЛЫҚ» пайдала- натындарды тіркеу, анықтамалықты өзекті жағдайда қолдау. Жаңа жəне қолданыстағы бағдарламалық құралдарды жəне жүйелі компоненттерді жаңарту жəне пайдалануға енгізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: техника ғылымдары мен техноло- гиялар (ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету) немесе білім (матема- тика немесе информатика) немесе əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе жаратылыстану ғылымдары (математика) немесе құқық бейіндері бойынша; байланыс, телекоммуникациялар жəне ақпараттық технологиялар (ақпараттық жүйелер (қолдану саласы бойынша) немесе есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету (түрлері бойын- ша) немесе білім (математика мұғалімі, информатика мұғалімі) немесе сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойын- ша), экономика (салалар бойынша) бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 3. Солтүстік Қазақстан облысы бойынша мем- лекеттік кірістер департаменті аудит басқармасы пост-кедендік бақылау бөлімінің бас маманы, С-О- 5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2016 ж. 19. 06. дейін). Функционалды міндеттері: бөлім құзыретіне кіретін бағыттар бойынша тауарлар шыққаннан соң кедендік бақылауды жүргізу кезінде кедендік бақылаудың басқа нысанын қолдану үшін сыртқы экономикаға қатысушыларды жəне басқа кеден істері саласындағы өзге де қызметтерді тексеруді ұйымдастыру жəне жүргізуді жүзеге асыру. Кедендік іс саласындағы кедендік жəне басқа да заңдардың талаптарын сақтауға сынақ əдісімен төленетін ҚСБ бойынша тауарларды, тауарларды пайдалану (неме- се) иелік ету бойынша шектеулі, кедендік баж, салық төлемдері бойынша ұсынылған жеңілдіктерге қатысты шартты, шығарылған тауарларға бақылау жасау жəне есепке алуды жүзеге асыру; бөлім құзыретіне кіретін кедендік іс саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді əзірлеуге қатысу; кедендік заңның жүйе бұзушылығына, жоғары қауіп нысанын анықтауда ДТ электронды көшірмесін мəліметтер базасына талдау жүргізу; іс əрекеттермен жəне сыртқы экономикаға қатысушылардың өтініштері бойынша жəне тауарды шығарған соң кедендік бақылау нəтижелері бойынша КТС жəне КДТ уақтылы жəне негізді ресімделуі үшін бақылауды жүзеге асыру; кедендік тексеріс нəтижелері бойынша анықталған кедендік заң бұзушылық жөнінде қауіп бейіндердің жобасын қалыптастыру жəне кедендік тексеріс актілерін талдау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 4. Солтүстік Қазақстан облысы бойынша мемле- кеттік кірістер департаменті аудиті басқармасы №2 аудит бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2018 ж. 12. 09. дейін). Функционалды міндеттері: құжаттық кешенді, тақырыптық, қарсы тексерулер жүргізу. Тексеру актілерінің нəтижелері бойынша хабарламалар жазу жəне оның орындалуына бақылау жүргізу, сот ор- гандарында тексеру актілері бойынша шағымдарды, талап- өтініштерді қарастыруға қатысу. Əкімшілік ма- териалдарды құрастыру жəне олардың орындалуына бақылау жасау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 5. Солтүстік Қазақстан облысы бойынша мемле- кеттік кірістер департаменті камералдық бақылау басқармасы № 2 камералдық бақылау бөлімінің бас маманы, С-О-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2018 ж. 24. 09. дейін). Функционалды міндеттері: КТС мен басқа да салықтарға камералдық бақылау хабарламаларын өңдеуді жүргізу. Салық төлеушілермен ұсынған СЕН талдау үшін хабарламаларды өңдеу жəне салық төлеуден жалтару кестесін анықтау шеңберінде АЕК ДБС АЖ, СЕЖЖ АЖ мəліметтердің түсуін жүргізу. Қосымшаға сəйкес нысан бойынша камералдық бақылау нəтижелерін растау немесе растамау тура- лы қорытындыларды шығару. Бұрын тапсырылған хабарламалар бойынша бұзушылықтарды салық төлеушілер жоймаған кезде қосымша хабарламалар қалыптастыру. «КББ деректерінің жинақтау базасы» күмəнділер белгілерімен мəліметтердерді енгізу. Салық төлеушінің қаржы-шаруашылық қызметін талдауға бейінді басқармаларға тапсыру үшін материалдар дай- ындау; салық төлеу бойынша жоспардан тыс тексеру жүргізудің сəйкестілігі туралы ұсыныстар енгізу, ХШР АЖ салық органының өкімдерін қалыптастыруға баста- машы болады; бұзушылықтарды (əкімшілік материал- дар, СЗА, ҚҚС шығару, құқық қорғау органдарымен жұмыс) уақытында жоймаған салық төлеушілерге шара қолдану бөлігінде АМКБ қызметіне бақылауды іске асы- ру; бөлімнің жұмысымен байланысты құжаттарды дай- ындау, жедел жəне дұрыс іс жүргізуді қамтамасыз ету; басқарманың рейтингтік көрсеткіштерін қамтамасыз етуге бақылауды іске асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 6. Петропавл қ. бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы құжаттарды қабылдау мен беру орта- лығы бөлімінің бас маманы, С-R-4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: кіріс құжаттарын қабылдау, тіркеу, оларды жауапты бөлімдерге əрі қарай өңдеуге жіберу, қабылданған СЕН СЕЭН АЖ, ҚҚС АЖ, ЖКАЖ қабылдау, тіркеу, енгізу, СЕН ақпаратты енгізу регламентін сақтау, салық төлеушілердің дербес шотта- рына СЕН көрсетілген салықтар мен басқа да міндетті төлемдер, сол сияқты зейнетақы жарналары сомаларын автоматты жəне жергілікті түрде тарату. Тіркеу сипатты құжаттарды салық төлеушілерден қабылдау, өңдеу жəне беру, салық есебіне қою мен шығаруға, ТЕ қою туралы куəлік беруге өтініштерді қабылдау, ҚҚС төлеушінің, ҚНТ қолдануға, ЖК куəлігін беру, банк шоттарын ашу мен жабу бөлігінде банктерден ақпараттарды қабылдау мен өңдеу, мемлекеттік қызмет көрсету сапасын үнемі жақсарту. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (сала бой- ынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 7. Петропавл қ. бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы төлемдерді талдау бөлімінің бас ма- маны, С-R-4 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2018 ж. 23.04. дейін). Функционалды міндеттері: болжам жобаларын ұйымдастыруға қатысу; жоспар-болжамның нақты жəне күтілетін орындалуы бойынша есептіліктер мен ақпараттар ұсынуды қамтамасыз ету; табыс көздері түсімін талдау; орындалатын өзіндік ерекшелік сапасын қадағалауды бақылау; бөлім жұмысымен байланысты құжаттарды əзірлеу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 8. Петропавл қ. бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы жанама салықтарды əкімшілендіру бөлімінің бас маманы, С-R-4 санаты, 1 бірлік, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2017 ж.06.07. дейін). Функционалды міндеттері: бюджетке жанама салықтарын əкімшіліктендіру жəне түсімі бойынша жұмыс жүргізу, барлық тексеру түрлерін жүзеге асыру, есептіліктерді жəне бақылау тапсырмаларын орындау, акциздік қосындарда кезекшілік жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 9. Петропавл қ. бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы мəжбүрлеп өндіру жəне дəрменсіз борыш керлермен жұмыс бөлімінің жетекші ма- маны, С-R-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2017 ж. 15. 06.). Функционалды міндеттері: жұмыстың бірінші кезектегі бағытын таңдау үшін бюджет алдындағы міндеттемелері бойынша салық төлеушілер берешегінің талдауын жүргізу, əрі қарай өкім шығару үшін салық төлеушілер дебиторлары туралы мəлімет жинақтау жəне бір жүйеге келтіру. Берешегі бар кəсіпорындардың кассаларындағы қолда бар ақшалай қаражаттың қозғалысына бақылауды іске асыру, заңнаманы сақтай отыра оларды алуды жүргізу, жабу кестесіне сəйкес салықтарды төлеу мерзімдерінің қадағалануына бақылау, мүлікпен пайдалануға шек- теу үшін құжаттарды дайындау, борышкерлер мүлкін тізімдеуге қатысу. Дəрменсіз борышкерлерден салық берешегін қысқарту бойынша жұмыстар жүргізу. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 10. Петропавл қ. бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы жеке тұлғалармен жұмыс бөлімінің жетекші маманы, С-R-5 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2018 ж. 19.08.). Функционалды міндеттері: салық төлеушілер жəне салық салу объектілеріне есеп жүргізу, база деректеріне түзету жасау жəне бекітілген учаскеде мүлік салығы мен жер салығын есептеп шығару. Жеке тұлғалардың өндірістік емес төлемдерді дұрыс есептеу жəне уақтылы түсуіне бақылауды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе білім (математика немесе информатика, құқық жəне эконо- мика негіздері) немесе техника ғылымдары мен тех- нологиялар (ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету) немесе құқық бейіндері бойынша немесе ортадан кейінгі білім сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бой- ынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе білім (математика мұғалімі, информа- тика мұғалімі) немесе байланыс, телекоммуникациялар жəне ақпараттық технологиялар (ақпараттық жүйелер (қолдану саласы бойынша) немесе есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету (түрлері бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша. 11. Аққайың ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы салық төлеушілермен жұмыс жəне өндіру бөлімінің бас маман-заң кеңесшісі, С-R- 4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: бұйрықтардың жоба- ларын, ережелерді жəне басқа да құқықтық сипаттағы құжаттарды қарастыру бойынша жұмыс жүргізу. Жеке тұлғалардан алынатын барлық салықтар, алымдар, басқа да төлемдерді өндіріп алу бойынша салық басқармасы қызметін заңды қамтамасыз етуді тікелей жүзеге асы- ру. Салық басқармасының қызметкерлерін жəне аза- маттарды салық заңнамасын қолдану мəселелері бой- ынша кеңес беру. Басшыға қол қойылуға ұсынылатын құқықтық сипаттағы құжаттардың əрекет ететін заңнама талаптарына сəйкес келуін тексеру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 12. Тимирязев ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы салық төлеушілермен жұмыс жəне өндіру бөлімінің бас маман-заң кеңесшісі, С-R- 4 санаты, 1 бірлік. Функционалды міндеттері: бұйрықтардың жоба- ларын, ережелерді жəне басқа да құқықтық сипаттағы құжаттарды қарастыру бойынша жұмыс жүргізу. Жеке тұлғалардан алынатын барлық салықтар, алымдар, басқа да төлемдерді өндіріп алу бойынша салық басқармасы қызметін заңды қамтамасыз етуді тікелей жүзеге асы- ру. Салық басқармасының қызметкерлеріне жəне азаматтарға салық заңнамасын қолдану мəселелері бой- ынша кеңес беру. Басшыға қол қойылуға ұсынылатын құқықтық сипаттағы құжаттардың əрекет ететін заңнама талаптарына сəйкес келуін тексеру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 13. Аққайың ауданы бойынша мемлекеттік кіріс- тер басқармасы ақпаратты қабылдау мен өңдеу жөнін дегі орталық жəне есепке алу бөлімінің бас мама ны, С-R-4 санаты, 1 бірлік (уақытша, негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2018 ж.19.08.). Функционалды міндеттері: салық есептіліктерін сапалы жəне уақтылы ұсынылуына бақылау жəне қабылдау бойынша жұмысты жүргізу, өтініштерді қабылдау бойынша, оларды қарастыру, тіркеу жəне анықтамаларды жəне басқа құжаттарды уəкілетті орган анықтаған нысандар жəне мерзімдер бойын- ша беру, тіркеуді (қайта тіркеуді жүргізу, салық салу объектілерін жəне салық салумен байланыс- ты объектілерді салық есебіне қою жəне шығару. Ведомстволық компьютерлік желі жəне бағдарламалық құралдардың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету, түсімдердің дұрыстығы мен уақытылығына жəне бюд- жетке түсетін салықтық жəне салықтық емес түсімдер есебі үшін ақпараттық база деректерінің жағдайын бақылау, болжамдық көрсеткіштердің орындалуын талдау, бересілердің туындау себептері жəне оны өтеу бойынша шаралар қабылдау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономика жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе техника ғылымдары мен технологиялар (ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету) немесе білім (математика немесе информати- ка, құқық жəне экономика негіздері) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе бай- ланыс, телекоммуникациялар жəне ақпараттық техно- логиялар» (ақпараттық жүйелер (қолдану саласы бой- ынша) немесе есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету (түрлері бойынша) немесе білім (мате- матика мұғалімі, информатика мұғалімі) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. 14. Аққайың ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы салық төлеушілермен жұмыс жəне өндіру бөлімінің бас маманы, С-R-4 санаты, 2 бірлік (уақытша, 1 бірлік негізгі қызметшінің бала күту жөніндегі демалыс кезеңіне – 2016 ж.28.06.). Функционалды міндеттері: есеп жүргізу жəне салық төлеушілерді, салықтың барлық түрлері бойын- ша салықтық емес төлемдердің салық салу объектілерін əкімшілендіру, тіркелмеген жəне декларацияларды тапсырмайтын заңды жəне жеке тұлғаларды, сондай- ақ салық салу объектілерін жəне салық салумен бай- ланысты объектілерді анықтау жəне салық есебіне қою, бақылау жөнінде жəне уəкілетті органмен өзара іс-қимыл бойынша жұмыс жүргізу. Салық заңнамасын бұзушыларды əкімшілік жауапкершілікке тарту бой- ынша шаралар қабылдау. Салықтық тексерулерді ұйымдастыру мен жүргізуге қатысу. Кеден одағы шеңберінде бюджетке жанама салықтар түсімдері жəне əкімшілендіру бойынша жұмыс жүргізу. Бюджет алдында салық төлеушілер берешегін талдау бойын- ша жұмыстарды жүргізу; дебиторлар туралы мəлі- меттерді жинау жəне жүйелендіру; қолдағы ақшалай қаражаттарын алу; мүлігіне иелік етуін шектеу, экс- порттық операцияларды уақытша тоқтату туралы кеден органдарының хабарламасы; салық заңнамасын бұзғаны үшін əкімшілік əсер ету шаралары; есептілік құру. Жеке, заңды тұлғалардың қызметіне қаржы-шаруашылығына, республикалық жəне жергілікті бюджеттерге төлемдер түсімдерінің уақытылығына бақылауды жүзеге асыру. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын талап- тар: жоғары білім: əлеуметтік ғылымдар, экономи- ка жəне бизнес (экономика, есеп жəне аудит, қаржы, мемлекеттік жəне жергілікті басқару) немесе техника ғылымдары мен технологиялар (ақпараттық жүйелер, есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету) немесе білім (математика немесе информати- ка, құқық жəне экономика негіздері) немесе құқық бейіндері бойынша, сервис, экономика жəне басқару (есеп жəне аудит (салалар бойынша), қаржы (салалар бойынша), экономика (салалар бойынша) немесе бай- ланыс, телекоммуникациялар жəне ақпараттық техно- логиялар (ақпараттық жүйелер (қолдану саласы бой- ынша) немесе есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыз ету (түрлері бойынша) немесе білім (мате- матика мұғалімі, информатика мұғалімі) немесе құқық бейіндері бойынша ортадан кейінгі білімі барларға рұқсат етіледі. Нəзира ЖƏРІМБЕТОВА, «Егемен Қазақстан». Қостанай ауданының шаруашы- лықтары мен елді мекендері об- лыс орталығын қоршай орналасқан. Облыстың өзге өңірлеріне қарағанда ерекшелігі де, артықшылығы мен мүмкіндіктері де облыс орталығының іргесіне қоныс тебуінде. Өзге өңір лерде өндірген өнімді базарға өткізу үшін де шақырымдап жол жүреді. Ал Қостанай ауданы шаруашылықтары мен елді мекен тұрғындары өндірген өнімін са- тамын десе аудан орталығы Затобол кенті мен Қостанай қала сындағы бірнеше базардың сөресі дайын. Аудан шаруашылықтары мен əлеуметтік ны- сандарын аралауды облыс əкімі Архимед Мұхамбетов аудан орталығында өткен жəрмеңкеден бастады. Қазір теңге бағамының еркін айналымға жіберілуіне байланысты базар бағасының шыл- быры да қолдан сусып барады. Мұ ны барлығы да түсініп отыр. Дегенмен, Қостанай ауданының шаруа шылықтары əкелген азық-түліктің бағасы алушылар- ды қуантты десе болады. Сиыр етінің бағасы күнделікті базар бағасынан кем болмаса көп болған жоқ. Ал сəбіз бен қызылшаның, қырыққабаттың килогра- мын қостанайлықтар 45 тең геден алды. Бұл баға шарықтап бара жатқан нарықта біреу берген мен бірдей. Жергілікті көлден ауланған балықтың килограмы да 250 теңге. «Север птица» құс фабрика- сы əкелген сапалы жұмыртқаның он да- насы 185 теңге болды. Оны жəрмеңкеге келген жұрт пышақ үстінен бөліскендей етіп алып кетті. Əлеуметтік жағдайдың көші эко- номика алға басқанда ғана түзеледі. Ал дүниені бір тарының қауызына сыйдырып отырған дағдарыс ке- зінде өнеркəсіп, оның ішінде өң- деуші-өндіруші сала дамымай алға басқан қадамың кейін кете бере рі хақ. Ауданда соңғы жылдары Индус- трияландыру картасы бойынша 5 инвестициялық жоба жүзеге асыры- лып, 220 жұмыс орны ашылды. Биыл осы бес жобаның төртеуі межелеген қуаттылық деңгейінен көрінді. Əкім «Қарсу-Ет» ет өңдеу кешеніне бар- ды. Бұл əп дегеннен ет өңдеуді за- манауи деңгейде бастаған кəсіпорын болатын. Оның өндірген шұжық өнімдері, еттен өндірілетін басқа да аталымдағы өнімдер Қостанайдан басқа Қазақстанның бірнеше облыс- тарына, сонымен қатар шетелге де жіберіледі. Рубль бағамының түсуіне байланысты экспортқа жіберілетін өнімдер бірсыпыра кідіргені рас, ол кəсіпорынның жобалық қуаттылық деңгейіне де əсер етті. Кəсіпорын мамандарының айтуынша, енді Ресейге ет жəне шұжық өнімдерін жө- нелту қайта жанданатын болады. Облыс орталығының іргесіндегі ауданда осыдан бес жыл бұрын атау- лы көмек алатын отбасылардың саны 115 болса, қазір ол 51-ге дейін азай- ды. Дегенмен, жұмыссыздар саны баршылық. Бұл жөнінде Архимед Бегежанұлы Қостанай қаласымен жалғасып жатқан жəне өңдеу, өндіріс кəсіпорындары мол орналасқан, со- нымен қатар, ауыл шаруашылығы дамыған ірі аудан үшін жұмыссыздық болмауы тиіс екенін айта келіп, бұл орайда аудан басшыларына жұмыс істеу керектігін айтты. Аудандағы ауыл шаруашылығы өнімін өңдеп, тұтынушыға сапа- лы азық-түлік ұсынып отырған кəсіп орынның бірі «Садчиковское» деп аталады. Мұнда «Иволго- Хол динг» жауапкершілігі шек- теу лі серіктестігінің бас директо- ры Васи лий Розинов əкімге «Сад- чиковское» кəсіпорны өндіретін сүт, нан өнімдерінің жəне көкөніс көрмесін көрсетті. Василий Розинов басқаратын «Иволга-Холдинг» көп- салалы агроөнеркəсіптік тобына кіретін шаруашылықтар бидай мен еттен бастап, азық-түліктің түр-түрін өндіреді. Ірімшіктер, шұ жықтар, нан, сүт өнімдері сапасымен ерекшеленеді. – Біздің өндірген азық-түліктің барлығы экологиялық таза өнімдер. Мысалы шұжықтың құрамы тек ет- тен, ірімшік тек сүттен тұрады. Біздің кəсіпорындар өнімнің əр килограмына ғана емес, əр грамына ар-ұжданымен кепілдік береді. Біздің өнімдерде химиялық қоспа, жұрт айта беретін ұнтақ деген болмайды. Сондықтан біздің өнімдерді өткізуде ешқандай көлденең кедергі жоқ. Қазір адамдар экологиялық таза, сапалы тағамның не екенін түсінді. Сондықтан тұтынушы бізді іздейді, – деді. Қостанай қаласындағы «ДЕП» сүт зауыты Қостанай ауданы орталығынан нан өнімдерін шығаратын зауыт са- лып жатқанына үш жылдың жүзі бол- ды. Германиядан əкелген заманауи құралдармен жабдықталған цехтарда сағатына 4 тонна нан пісіруге бола- ды. «ДЕП» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің директоры Евгений Дружинин болашақ нан зауытының ерекшелігін тілге тиек етті. Онда «мұз датылған» нан пісіріледі, ол көп сақталғанмен дəмдік, сапалық қасиетін бұзбайды. Евгений Петровичтің айту- ынша, жақын шет елдерде мұның бала- масы жоқ көрінеді. Зауыт іске қосылып, толық қуатына жеткенде еліміздің бүкіл шалғайына нан өнімдерін жөнелтуге мүмкіндігі жететін болады. Бірақ əзірге ғимараттың ішіндегі шетелдік құрылғылар əлі тыныштықта тұр. Зауытқа электр энергиясының жеткі- зілмеуінен, кейбір рұқсат ету құжат- тарының кешігуіне байланысты оның пайдалануға берілу уақыты созылып кеткен. Облыс əкімі жағдайды зерт- теп, Е.Дружинин өтінгендей, электр энергиясын зауыттың тікелей тасы- малдаушыдан алуының қаншалықты заңды болатыны анықталатынын айт- ты. Кəсіпкердің жұмыс істеуіне кедергі болмау керектігі де еске рілетін болады. Облыс əкімі Архимед Мұхамбетов Қостанай қаласына иін тіресіп жатқан ауданды бір аралап өткендегі оның экономикалық тынысы осындай бол- ды. Əкім қала іргесіндегі ауданның қай жағынан да мықты болуы қажеттігін ескертті. Өйткені, аудан нарықтың да, жолдың да, жұмыс күшінің де мүмкіндігін еркін пайдаланып отыр. Қостанай облысы, Қостанай ауданы. ХАБАРЛАНДЫРУ Қазақстан Республикасы Ауыл ша- руа шылығы министрлігінің Орман шаруашылығы жəне жануарлар дүниесі комитеті Жайық-Каспий бассейнінің резервтік қордағы халықаралық жəне республикалық маңызы бар балық ша- руашылығы су айдындарын жəне (не- месе) учаскелерін бекітіп беру бойынша конкурс өткізетіндігі туралы хабарлайды (бұдан əрі – Конкурс). Конкурсты ұйымдастырушы: Қазақ- стан Республикасы Ауыл шаруа шылығы министрлігінің Орман шаруа шылығы жəне жануарлар дүниесі комитеті, Астана қ., Орынбор к-сі, 8, «Ми нис трліктер үйі» ғимараты, 1-кіре беріс. Конкурстың өтетін орны мен уа қыты: Маңғыстау облысы, Ақтау қ., №14 ша ғын ауданы, № 1 ғимараты, Маң ғыстау облы- сы əкімдігінің ғи мараты, 2015 жылғы 4 желтоқсанда сағат 11.00. Конкурсты өткізу тəртібі: Конкурс Қазақстан Республикасы Ауыл шаруа- шылығы министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 18-04/245 бұйрығымен бекітілген Аңшылық алқаптар мен балық шаруашылығы су айдындарын жəне (немесе) учаскелерін бекітіп беру жөнінде конкурс өткіз у қағидаларын жəне конкурсқа қатысушыларға қойы латын біліктілік талаптарына сəйкес өткізіледі. Конкурстық құжаттарды қабылдау мерзімі: 2015 жылғы 19 қарашадан 3 желтоқсан аралығында сағат 18.00-ге дейін. Конкурстық құжаттамаларды, сон - дай-ақ конкурсқа шығарылатын ба лық шаруашылығы су айдындары жəне (не- месе) учаскелері бойынша қосымша ақпаратты ҚР АШМ Орман шаруашылығы жəне жануарлар дүниесі комитетінің аумақтық бөлім шесінен мына мекен- жай бойынша алуға болады: Маңғыстау облысы, Ақтау қаласы, ЖЭО-1М теңіз сорғы стансасы ауданы, «ҚР АШМ Орман шаруашылығы жəне жануарлар дүниесі комитетінің Маңғыстау облыстық орман шаруашылығы жəне жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясы» РММ. Астана қаласындағы анықтама үшін телефон: 8 (7172) 74-99-23. Утерян сертификат ЕНТ на имя Смагуловой Алтын Кайратовны (серия ST 2054268, ИКТ сертификата 785033014). Жолаушылар мен багажды автомобильмен республикаішілік тұрақты тасымалдау маршруттарына қызмет көрсету құқығына арналған кон- курсты өткізу туралы хабарландыру 1. «Ақтөбе облысының жолаушылар көлігі жəне автомобиль жолдары басқармасы» мемлекеттік мекемесі 2015 жылғы 21 желтоқсанда сағат 10.00-де Ақтөбе қаласы, Сəңкібай батыр даңғылы, 1, («ПОШ» ғимараты) 441-бөлме мекенжайы бойынша жо- лаушылар мен багажды автомобильмен республикаішілік тасымалдау маршрутына қызмет көрсету құқығына арналған конкурсты өткізу туралы хабарлайды. 2. Конкурсқа мынадай маршруттардың пакеті шығарылады: Лоттың № Маршруттың атауы Арақашықтығы, км 1 Ақтөбе – Орал 488 2 Ақтөбе – Қеңқияқ – Саркөл 238 3. Конкурсқа меншік нысанына қарамастан, меншік құқығында немесе өзге де заңды негіздерде автокөлік құралдары бар кез келген жеке жəне заңды тұлғалар қатысады. 4. Конкурсқа қатысуға тілек білдірушілер «Ақтөбе облысының жолаушылар көлігі жəне автомобиль жолдары басқармасы» мемлекеттік мекемесіне конкурстық құжаттардың жиынтығын алуға жазбаша өтінімді Ақтөбе қаласы, Сəңкібай батыр даңғылы, 1, («ПОШ» ғимараты) 441-кабинет мекенжайы бойынша ұсынуы тиіс. 5. Конкурстық құжаттардың жиынтығы ақысыз беріледі. 6. Конкурстық құжаттарды алуға өтінімдерді қабылдаудың жəне конкурсқа қатысуға өтінімдерді қабылдаудың соңғы мерзімі: 2015 жылғы 3 желтоқсанда сағат 18.00-ге дейін. 7. 2015 жылғы 23 қараша күні сағат 10.30-да конкурстық комиссия конкурсты өткізу мəселелері жөнінде конкурс алдындағы конференцияны өткізеді. 8. Анықтама алу үшін телефон: 8 (7132) 55-76-13. Объявление о проведении конкурса на право обслуживания маршру- тов регулярных внутриреспубликанских автомобильных перевозок пас- сажиров и багажа 1. ГУ «Управление пассажирского транспорта и автомобильных дорог Актюбинской области» объявляет о проведении конкурса на право обслужива- ния маршрутов внутриреспубликанских автомобильных перевозок пассажиров и багажа, который состоится 21 декабря 2015 года в 10-00 часов по адресу: г. Актобе, пр.Санкибай батыра, 1, (здания «ПОШ»), кабинет 441. 2. На конкурс выставляются следующие пакеты маршрутов: № Лота Наименование маршрута Расстояние, км 1 Актобе – Уральск 488 2 Актобе – Кенкияк – Сорколь 238 3. В конкурсе принимают участие любые физические и юридические лица, независимо от формы собственности, владеющие автотран- спортными средствами на праве собственности или иных законных основаниях. 4. Желающим принять участие в конкурсе представляют в ГУ «Управление пассажирского транспорта и автомобильных дорог Актюбинской области» письменную заявку на получение комплекта конкурсных документов по адресу: г. Актобе, пр.Санкибай батыра, 1, (здание «ПОШ»), кабинет 441. 5. Пакет конкурсной документации предоставляется бесплатно. 6. Окончательный срок приема заявок на получение конкурсных документов и приема заявок на участие в конкурсе до 18.00 часов 3 декабря 2015 года. 7. 23 ноября 2015 года в 10.30 часов конкурсная комиссия проводит предконкурс- ную конференцию по вопросам проведения конкурса. 8. За справками обращаться по телефонам: 8 (7132) 55-76-13. В связи утерей кассового аппарата Меркурий 115 Ф, заводской но- мер АА834491, номер паспорта АА834491, год выпуска 2009, на ИП Сатжанова М, ИИН 460607400229, просим считать недействительным. АҚПАРАТТЫҚ ХАБАРЛАМА Аршалы ауданының əкімдігі ауыл шаруашылығы өндірісін жəне шаруа қожалығын жүргізу үшін уақытша өтемді жер пайдалануға жер учаскелерін беру бойынша 2015 жылғы 21 желтоқсанда сағат 11.00-де конкурс өткізеді, мекенжайы: Ақмола облысы, Аршалы ауданы, Аршалы кенті, Тəшенов көшесі, 47, мəжіліс залы. ЛОТ № Жер учаскесінің қысқаша сипаттамасы (құрамы жəне пайдаланылатын жер түрлері, бонитет бал- лы) Аумағы, га Жалға беру мерзімі Жер учаскесінің орналасқан орны (шаруашылық жəне ау- дан орталығынан орта арақашықтығы) ЛОТ № 1 Жайылым жер ТЖ, бонитет баллы 19 80,0 10 Михайловка ауылдық округі ЛОТ № 2 Жайылым жер ТЖ, бонитет баллы 19 65,0 10 Михайловка ауылдық округі ЛОТ № 3 Жайылым жер ТЖ, бонитет баллы 12 514,2 10 Михайловка ауылдық округі ЛОТ № 4 Жайылым жер, бонитет баллы 19 1484,0 10 Михайловка ауылдық округі ЛОТ № 5 Жайылым жер, бонитет баллы 19 472,09 10 Сараба ауылдық округі ЛОТ № 6 Жайылым жер ТЖ, бонитет баллы 21 1310,07 10 Сараба ауылдық округі Жер учаскелерін пайдаланудың шарттары мен талаптары: «Сыбаға», «Алтын Асық», «Құнан» мемлекеттік бағдарламаларына жəне ауыл шаруашылығын жəне бизнесті дамыту бойынша басқа бағдарламаларға қатысуы. Конкурсқа қатысушы ретінде тіркелу үшін жеке басын куəландыратын құжатты жəне конкурстық өтінімді тапсыру қажет. Конкурсқа қатысушыларды тіркеу мына мекенжайда жүргізіледі: Ақмола облысы, Аршалы ауданы, Аршалы кенті, Тəшенов көшесі, 47. Анықтама телефоны: 8 (716-44) 2-13-56. «Аршалы ауданының жер қатынастары бөлімі» ММ. ИНФОРМАЦИОННОЕ СООБЩЕНИЕ Акимат Аршалынского района проводит конкурс по предоставлению земельных участков во временное возмездное землепользование для ведения сельскохозяйственного производства и крестьянского хозяйства, который состоится 21 декабря 2015 года в 11 часов 00 минут по адре- су: Акмолинская область, Аршалынский район, п. Аршалы, ул. Ташенова, 47, зал заседаний. № ЛОТа Краткая характеристи- ка земельного участка (состав и виды угодий, балл бонитета) Площадь, га Срок арен- ды, лет Месторасположение зе- мельного участка (среднее расстояние от хозяйствен- ного и районного центра) ЛОТ № 1 Пастбище КУ, балл бо- нитета 19 80,0 10 Михайловский сельский округ ЛОТ № 2 Пастбище КУ, балл бо- нитета 19 65,0 10 Михайловский сельский округ ЛОТ № 3 Пастбище КУ, балл бо- нитета 12 514,2 10 Михайловский сельский округ ЛОТ № 4 Пастбище, балл бони- тета 19 1484,0 10 Михайловский сельский округ ЛОТ № 5 Пастбище, балл бони- тета 19 472,09 10 Сарабинский сельский округ ЛОТ № 6 Пастбище КУ, балл бо- нитета 21 1310,07 10 Сарабинский сельский округ Условия и требования по использованию земельных участков: Участие в государственных программах «Сыбага», Алтын Асык, Кунан и другие про- граммы по развитию сельского хозяйства и бизнеса. Для регистрации в качестве участника конкурса необходимо представить документ удосто- веряющий личность и конкурсную заявку. Регистрация участников конкурса производится по адресу: Акмолинская область, Аршалынский район, п. Аршалы, ул. Ташенова, 47. Телефон для справок: 8 (716-44) 2-13-56. ГУ «Отдел земельных отношений Аршалынского района». Ќала іргесіндегі аудан əлеуетті болуы тиіс (Жалғасы. Басы 13-14-беттерде). (Жалғасы бар). Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы жəне Прокуратура ор- гандары ардагерлерінің рес публикалық одағы прокуратура органдарының ардагері, құрметті қызметкері жəне «Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген заң- гері», əділет кеңесшісі Роза Гарифовна Вафееваның қайтыс болуына байланысты мар- құмның отбасы мен жақын-туыс та- рына ауыр қайғыларына ортақтасып көңіл айтады. 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz16 www.egemen.kz16 Газет Астана қ., Сілеті к-сі, 30, «ERNUR» Медиа холдингі» ЖШС-те басылды, тел. 99-77-77. Тапсырыс №695 ek Меншік иесі: “Егемен Қазақстан” республикалық газеті” акционерлік қоғамы Президент Сауытбек АБДРАХМАНОВ Вице-президент – бас редактор Жанболат АУПБАЕВ Вице-президент Еркін ҚЫДЫР МЕКЕНЖАЙЫМЫЗ: 010008 АСТАНА, “Егемен Қазақстан” газеті көшесі, 5/13. 050010 АЛМАТЫ, Абылай хан даңғылы, 58 А. АНЫҚТАМА ҮШІН: Астанада: АТС 37-65-27, Алматыда: 273-07-87. БАЙЛАНЫС: Астанада: факс (7172) – 37-19-87, электронды пошта: egemenkz@maіl.onlіne.kz egemenkz@maіl.ru, egemenkz@maіl.kz. Интернет-редакция:
[email protected] Алматыда: факс (727) – 273-07-87, электронды пошта –
[email protected] МЕНШІКТІ ТІЛШІЛЕР: Астана – 8 (717-2) 37-54-21; Ақтау – 8 (701) 593-64-78; Ақтөбе – 8 (713-2) 56-01-75; Талдықорған – 8 (728-2) 27-05-70; Атырау – 8 (712-2) 31-74-13; Көкшетау – 8 (716-2) 25-76-91; Қарағанды – 8 (721-2) 43-69-31; Қостанай – 8 (714-2) 39-12-15; Қызылорда – 8 (701) 772-70-74; Орал – 8 (775) 336-47-57; Өскемен – 8 (778) 454-86-11; Павлодар – 8 (718-2) 54-31-56; Тараз – 8 (726-2) 43-37-33; Шымкент – 8 (701) 362-63-76; Петропавл – 8 (715-2) 50-72-50. ЖАРНАМА-АҚПАРАТ БӨЛІМІ: Астанада – 8 (717 2) 37-60-49, факс – 37-64-48,
[email protected] Алматыда – 8 (727) 273-74-39, факс – 273-07-26,
[email protected] Материалдың жариялану ақысы төленген. Жарнама, хабарландырудың мазмұны мен мəтініне тапсырыс беруші жауапты.А Газетті есепке қою туралы №01-Г куəлікті 2007 жылғы 5 қаңтарда Қазақстан Республи касының Мəдениет жəне ақпарат министрлігі берген. «Егемен Қа зақ стан» республикалық газеті» АҚ ҚР СТ ИСО 9001-2009 Сапа менеджменті жүйесі. Талаптар» талаптарына сəйкес сертификатталған. Таралымы 203 394 дана. Индекс 65392. Аптасына 5 рет шығады. «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» АҚ компьютер орталығында теріліп, беттелді. Көлемі 14 баспа табақ. Нөмірдегі суреттердің сапасына редакция жауап береді. «Егемен Қазақстанда» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Тапсырыс 8921 Газет мына қалалардағы: 010000, Астана қ., Сілеті к-сі, 30, «ERNUR» Медиа холдингі» ЖШС, 050000, Алматы қ., Гагарин к-сі, 93 А, «Дәуір» РПБК ЖШС, 100008, Қарағанды қ., Сәтбаев к-сі, 15, «Арко» ЖШС, 110007, Қостанай қ., Мәуленов к-сі, 16, «Қостанай полиграфия» ЖШС, 120014, Қызылорда қ., Байтұрсынов к-сі, 49, «Энергопромсервис» ПФ» ЖШС, 130000, Ақтау қ., 22-м/а, «Caspiy Print» ЖШС, 030010, Ақтөбе қ., Рысқұлов к-сі, 190, «А-Полиграфия» ЖШС, 060005, Атырау қ., Ж.Молдағалиев к-сі, 29 А, «Атырау-Ақпарат» ЖШС, 160000, Шымкент қ., Т.Әлімқұлов к-сі, 22, «Ernur prіnt» ЖШС, 140000, Павлодар қ., Ленин к-сі, 143, «Дом печати» ЖШС, 150000, Петропавл қ., Қазақстан Конституциясы к-сі, 11, «Полиграфия» АҚ, 080000, Тараз қ., Төле би д-лы, 22, «ЖБО «Сенім» ЖШС, 090000, Орал қ., Достық-Дружба даң., 215 А, «WESTA» ЖШС, 040000, Талдықорған қ., Қабанбай батыр к-сі, 32, «Офсет» баспаханасы, 070002, Өскемен қ., Абай д-лы, 20, «Печатное издательство-агентство Рекламный Дайджест» ЖШС баспаханаларында басылып шықты. Нөмірдің кезекші редакторы Рауан ҚАЙДАР. С ур ет ті т үс ір ге н Т өл ег ен А Х М Е Т О В . Їлкен ел – їлкен отбасы «Егемен Ќазаќстан» газеті Ќазаќстан халќы Ассамблеясы жобасы аясындаєы республикалыќ фотоконкурсты жалєастырады • Ыстық палау жəне ықылас Бақтияр ТАЙЖАН, «Егемен Қазақстан». Сайрам ауданына қарасты Мəртөбе жотасы – Қазақтың дала парламентінің ордасы. Өт кен ғасырдың тоқсаныншы жыл дарының соңында көрнекті жа зушы, қоғам қайраткері Əбіш Ке кілбаев, «Егемен Қазақ стан» рес публикалық газеті» АҚ пре зи денті Сауытбек Абдрах- манов іс сапармен Оңтүстікке келеді. Бүгінде сенатор, ол кезде Сайрам ауданының əкімі Қуа - ныш Айтаханов «Əбіш ағаның Мəртөбе биігін із дейтінін біліп, жан-жағын та за латтым. Жер бөліске түсіп, жотаның жар- тысына жуық бет кейі кет- пенмен тегістелген екен, шаруа- ларға басқа жер бө ліп бердім. Кездесуде Əбіш аға жай ғана «Қуаныш, Мəртөбе аман ба?» деп сұрады. «Аман» деп едім қуа нып кетіп «барайықшы» деді. Қалың қау өскен төбеге бір-бірімізді демеп зорға кө- терілдік. Төбеде тұрып, Əбіш аға: «Қуаныш, есіңде болсын, қазақта төбе көп, ал Мəртөбенің жөні бəрінен бөлек, бұл гауһар төбе», депті. Кейін Мəртөбеде респуб- ликалық талай келелі жиындар өтті. Бірақ, соңғы кезде Мəртөбе ауылының тұрғындарынан маза кеткен. Шымкенттей алып шаһардан шығарылатын қо- қыс тың отыз пайызға жуығы осындағы полигонға тастала- тын. Полигоннан шығатын кү- лімсі иіс, сасық ауадан ауыл тұр ғындарының мазасы кетіп, үлкендермен қатар балалар да жиі ауыра бастаған. Санитарлық талап бойынша қоқыс полигоны ауылдан үш шақырымға дейін алыс болуға тиіс болса, қоқыс- хана үш-төрт жүз метрде ғана. Тұрмыстық қалдықтардың иі сі сары ауру, іш өту, демікпе ау- ру ларын қоздырғаннан кейін ауыл тұрғындары митинг ұйым- дастырып, тиісті орындарға ша- ғымданған. Шымкент қаласының əкі мі Ғабидолла Əбдірахимов жағ- дайды таразылай келе, қоқыс полигонын жабуға шешім қа- был дады. Қазір басқа жерден қоқысхана салу қарастырылып жатыр. Мəртөбе полигонына кірер жол бетонмен жабылды. Осылайша, дала парламен- тінің орталығы болған Мəртөбе қоқысханаға айналудан аман қалды. Халық қала əкімдігіне ризалығын білдіріп жатыр. Оңтүстік Қазақстан облысы. Меморандумның мақ саты Астана қаласының үй аула- ларындағы спорт алаңдарында бұқаралық футболды дамыту болып табылады. Осыған орай қатысушылар ел тұрғындарының елеулі бөлігін саламатты өмір салтын ұстануға жəне спорт- пен шұғылдануға тартудың маңыздылығын атап өтті. Білім басқармасы Астана қаласының Футбол федерация- сымен бірлесіп үшінші жыл қатарынан «Астана қаласының мектеп лигасы» сайысын өткі- зіп келеді. Оған елорданың 30- ға тарта жалпы білім беретін мектептерінің оқушылары ат- салысуда. Оның жеңімпаздары жылда Испания мен Түркиядағы оқу-жаттығу жиындарында бо- лып, өз құрдастары арасында өткізілетін жолдастық кездесулер мен сайыстарға қатысуда. Астана қаласы білім басқар- масы басшысының орынбасары Қасымхан Сенғазиевтің айту- ынша, қазіргі таңда командалар санын арттырып, оған қаланың орта білім беру мекемелерінің білім алушыларын тарту жо- спарланып отыр. Ол дегеніміз, 80-ге тарта мектеп пен 1600-ден астам оқушы. «Осы мақсатта келешекте əр білім беру ме ке- месінде футбол үйірмесі құ- рылады, ол өз кезегінде оқыту үдерісінің сапасын арттырып, оқу шылардың бос уақыттарын тиімді пайдалануына жəне өс- келең ұрпақтың спортпен бел- сенді шұғылдануға деген қы- зығушылығын арттыруға сеп- тігін тигізеді», дейді Қасым хан Сенғазыұлы. Даниел ШАЙЫНҒАЗИН. АСТАНА. Дауыл кейбір ауылдар жарыќсыз ќалды Оралхан ДƏУІТ, «Егемен Қазақстан». Жамбыл өңірінде орын алған екпіні 30 м/с- қа жеткен күшті желден Таразда тұрғын үйдің шатырын жұлып кеткен жағдай тіркелді. «Жел салдарынан тұрғын үйдің шатыры зақымдалды (аумағы 132 шаршы метр). Құрбандар мен зар- дап шеккендер жоқ. Оқиға орнына облыстың ТЖД АҚҚ» ММ құтқарушылар тобы мен қалалық əкімдік маманы келді», делінген ве- домство хабарламасында. Күшті жел Талас жəне Жуалы аудандарын да жарықсыз қалдырды. Есейхан ауы лында 350 жəне Талас ауданы Қаратау қаласында 550 үй, сондай-ақ, Жуалы ауданы Билікөл ауылының 200-ге жуығы электр жарығынсыз қалды. Сондай-ақ, облыс орталығында дауыл салдарынан ағаштар құлап, электр сымда- ры үзілді. Қазіргі уақытта жөндеу-қал пына келтіру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Жамбыл облысы. Қазақстан Қарулы Күштерінің Құрлық əскерлерінде взвод- тардың үйлесуі аяқ талды. Əскери қызметшілер дала- да взводтардың жау ынгерлік оқ ату ларын өткізді. Осы атыстардың нə тижелері оқы- ту дың алдыңғы 10 айы бо йын- ша оқыту тиім- ділігінің шынайы көрсеткіші болды. Мотоатқыш взвод тар - дың арасында 85395 əс- кери бөлімінің (взвод ко- мандирі – аға лейтенант Азамат Əуелбеков) жəне 35748 əскери бөлімінің əс кери қызметшісі (взвод ко мандирі – аға лейтенант Асхат Ыбыраев) үздік нə - ти же көрсетті. Танкті вз- вод тар арасында 85395 əскери бөлімінің (взвод ко мандирі – аға лейтенант Ас хат Файзулин) жəне 35748 əскери бөлімінің жау ын герлері (взвод ко- мандирі – аға лейтенант Жанат Жахин) үздік атан- ды. Ал десанттық-ша буыл- дау взводтары арасында 18404 əскери бөлімінің əс кери қызметшілері (взвод командирлері – лейтенант Нұр жас Ермекбай мен аға лейтенант Асылбек Бек те - міров) үздік нəтиже көр- сетті. Жауынгерлік даярлық бағдарламасының келесі бөлімі роталардың үй- л е с у і н е а р н а л д ы . О л а н а ғ ұ р л ы м а у қ ы м д ы жау ынгерлік тап сыр ма- ларды орындауға əс кер- лердің қан шалықты əзір екенін көрсетуі тиіс. Қазіргі заманғы талап- тарға сəйкес əскерлерді даяр лау жетістіктерімен бірге, взводтардың жауын- герлік оқ атулары барлық дəре жедегі командирлер- ге ерек ше назар аударуды шоғырландыру қажет ба- ғыт тарды көрсетті. Ең алдымен, ол – жеке құрамды басқару кезінде сер жанттар құрамының кə сі би құзыреттілігін арт- ты ру. Жауынгерлік гра- фи калық құжаттары бар взвод командирлерінің жұ- мыс жасау машығын же- тілдіру қажет. Жəне ең бас тысы, барлық лауазым- ды адамдардың күш-жігері Отан қорғаушысы деп ата- латын күрделі кəсіптің негізгі құрамдасы болып та былатын жауынгерлік даяр лықты ұйымдастыру мен өткізуге бағытталуы тиіс. М а м а н д ы қ б о й ы н - ш а д а й ы н д а у ж ə н е бөлім шелердің жауын гер- лік оқ ату лардан взвод- тар дың жауынгерлік оқ ату ла ры ның ерекшелігі бар лық жеке құрамның, бө лімше командирлерінің, ме ханик-жүргізушілердің, көзд еуші-операторлар мен атқыштардың іс-қимы лы- ның үйлесімділігі болып табылады. Оқ атулар ба- рысында взвод штаттық жауынгерлік техникада бас тапқы пункттен жыл- жиды, белгіленген шептер- де жауынгерлік тəртіпке өріс тетіледі, ал содан кейін «жауынгерлік торапты» мық ты ұстап тұрып, бел- гі ленген уақытта атысты бас тау шебіне шығады жəне жауын герлік маши- налардың қару-жарағынан, атыс қа руынан болсын оқ атып, бар лық ныса- наларды жоюы тиіс. Так- тикалық немесе атыс - тық нормативтердің бі рін орын дамаған жағ дай да вз водтың бағасы тө мен- детіледі. «Егемен-ақпарат». Құрлықтық хоккей лигасында бақ сы- найтын Астананың «Барысы» бұрнағы күні Мəскеуде жергілікті «Спартакпен» кездесті. Нəтижесінде елордалықтар 5:2 есебімен басым түсіп, жеңіс сериясын алты ойынға жеткізді. Еламан ҚОҢЫР, «Егемен Қазақстан». Матч айдын иелерінің шабуылымен басталды. Алайда, бірінші кезеңде сəттілік қонақтар жағында болды. Себебі, бұл бөлікте қарсыластар қақпасына бар болғаны 5 соққы жасаған «Барыс» хоккейшілері соның екеуін голға айналдырды. Атап айтқанда, 9-минутта Кевин Даллмэн ойыншы басымдығын жүзеге асырса, арада 21 секунд өткенде Вадим Краснослободцев есепті еселеді. Ал біздің қақпаны 12 мəрте нысанаға алған мəскеуліктер үзіліске дейін Ян Лацоның осал жерін таба алмады. Екінші кезеңде Андрей Назаровтың шəкірттері жүйелі ойын өрнегін көрсетті. Қорғаныс пен шабуыл- да сауатты ойнаған олар 33-минутта үшінші шайбаны соқты. Бұл жолы Константин Романов мергендігімен көзге түсті. Ал «Спартак» ойыншылары 34-минутта ғана Александр Мерескиннің көмегімен есеп ай- ырмасын қысқарта алды. Дегенмен, олар шешуші кезеңде қарқындарын күшейтіп, алға ұмтылды. Ал бұл бөлікте қарымта шабуылға иек артқан «Барыс» негізінен қорғанысқа көп көңіл бөлді. Соған қарамастан, 50-минутта «Спартактың» қақпашысы Евгений Иванников төртінші рет қақпасынан шай- ба алып шығуға мəжбүр болды. Голдың авторы – Максим Худяков. «Барыстың» бұл голына 55-ми- нутта Глеб Клименко нəтижелі соққысымен қарымта қайтарды. Дегенмен, ойынның нүктесін қонақтар қойды. Нақты айтсақ, 57-минутта Мартен Сен-Пьер біздің жасақтың бесінші голын соқты. Осылайша, «Барыс» лига шеңберінде қатарынан алтыншы рет жеңіске жетті. Бəрекелді! Жағымды жаңалық Спорт Тосын табиғат Айбын Бақтияр ТАЙЖАН, «Қуаныш, Мəртөбе аман ба?» ауылдан үш шақырымға дейін Гаућартґбе Шымкент ќаласыныѕ əкімі жаєдайды таразылай келе шаћар іргесіндегі ќоќыс ќалдыќтары телімін жабуєа шешім ќабылдады Бўќаралыќ футбол дамытылмаќ Таяуда Астана қаласының білім басқармасы мен денешынықтыру жəне спорт басқармасы «Астана қаласының футбол федерациясы» заңды тұлғалар бірлестігімен (ЗТБ) ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды. Топжарєандар Ќатарынан алты рет жеѕіске жетті Дастан КЕНЖАЛИН, «Егемен Қазақстан». Бұл жарыстың жалауы алғаш рет ұлттық спорт түрлерінен, соның ішінде төл күресімізден талай турнирлерді өткізген Та- раз қаласында желбірейді. Со- нымен, 3-5 желтоқсан күндері Əулиеата жерінде Қазақ хан- дығының 550 жылдығына орай Қазақ күресі федерациясы, Жам был облысының əкімдігі, Спорттық жекпе-жек жəне күш қолданылатын спорт түрлері кон федерациясы, «Қазақстан Ба- рысы» қазақ күресін дамыту қо- рының ұйымдастыруымен Қазақ күресі федерациясының кубогы жолында жарыс өтеді. Кеше Астанада Қазақ күресі федерациясының президенті, «Қа- зақстан Барысы» қазақ күресін дамыту қоры қамқоршылар ке- ңесінің төрағасы Арман Шораев, Мəдениет жəне спорт министрлігі Спорт жəне денешынықтыру істері комитеті төрағасының орын - басары Əбіл Дөңбаев аталған жа - рыс туралы кеңінен мəлімет берді. Кездесуде А.Шораев алды- мен төл күресімізден тұңғыш рет Қазақ күресі федерациясының ку- богын өткізуге қолдау көр сеткен Мəдениет жəне спорт министрлігі Спорт жəне дене шынықтыру істері комитеті мен Спорттық жекпе-жек жəне күш қолданылатын спорт түрлері конфедерациясына, оның президенті Тимур Құлыбаевқа ризашылығын білдірді. Сонымен бірге, ол белдесуге ұлан-байтақ еліміздің əр өңірінен меншік нысанына қарамастан, клубтық командалардың қатыса- тынын, қазірдің өзінде оған 14 команданың өтініш бергенін атап өтті. Бұл белдесулер қазақ күресін дамытуға жасалып жатқан тағы бір істің басы. Егер командалар жарысқа қатысқысы келсе өздері өтініш жасап, бақ сынасулары- на болады. Қатысамын, жүлдені аламын деген клубтар болса, есігіміз ашық. Бірақ, жарысқа барып-келуге, жатын орында- рына кететін шығынды коман- далар өздері төлейді. Біз жеңген балуандарға жүлде ғана береміз. Жүлденің қоры қомақты – 20 млн. теңге. Біздің мақсатымыз – еліміздің түкпір-түкпірінде ата- дан балаға тарам-тарам ұрпақ арқылы жалғасып келе жатқан ұлттық спортымызды дамыту, оны кеңінен насихаттау. Ал балу- андар «бетпе-бет» олимпиадалық схемасы бойынша күреседі, деді ол. Кездесуде Мəдениет жəне спорт министрлігі Спорт жə- не денешынықтыру і стер і ко ми теті төрағасының орынба- сары Əбіл Дөңбаев жа рыстың маңыздылығын айтып, қазақ күресін дамытуға ба ғытталған тағы бір бастаманың алдағы уа- қытта да жалғасын табатыны- на сенім білдірді. «Қа зақ кү- ресі фе дерациясының бас та- ма сын қолдаймыз. Ку бок – об- лыстардағы қазақ күресі клуб- тарының, əртүрлі ұйым дардың арасында өтетін жарыс. Бұл бастама төл күресімізді басқа қырынан да дамытуға болаты- нын көрсетіп отыр. Мəдениет жəне спорт министрлігі Қазақ кү ресі федерациясының қандай да болсын бастамаларын əрқашан қолдауға дайын», деді ол. Осыдан кейін Қазақ күресі федерациясының бірінші вице- президенті Сəрсен Құранбек жарысқа 18 жастан асқан балуан 55, 60, 66, 74, 82, 90, 100 килоға дейінгі жəне 100 килодан жоғары салмақ дəрежесінде қатыса ала- тынын, өз салмағында жеңген ба- луандарға ақшалай сыйақы бері- летінін айтты. Спорттық жекпе-жек жəне күш қолданылатын спорт түр лері конфедерациясының ресми өкілі Жігер Əзбергенов те турнирге бай- ланысты өз пі кірін айтып, бірнеше олим пиа далық спорт түрін бірік- тіре тін конфедерацияның ал дағы кезде де қазақ күресін дамы туға арналған жобаларды қол дай- тынын жеткізді. Балуандар кубок їшін белдеседі Алдағы желтоқсан айында елімізде қазақ күресінен тағы бір үлкен жарыс өтеді. 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 17 (Жағасы 18-бетте). РЕСМИ БӨЛІМ Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2015 жылғы 31 қазан №877 Астана, Үкімет Үйі «Рентабельділігі төмен, өте тұтқыр, су басқан, дебеті аз жəне сарқылған кен орындарының санатына жататын көмірсутек шикізаты кен орындарының (кен орындары тобының, кен орнының бір бөлігінің) тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 18 маусымдағы № 673 қаулысына толықтырулар енгізу туралы Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді: 1. «Рентабельділігі төмен, өте тұтқыр, су басқан, дебеті аз жəне сарқылған кен орындарының санатына жататын көмірсутек шикізаты кен орындарының (кен орындары тобының, кен орнының бір бөлігінің) тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 18 маусымдағы № 673 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 42, 400-құжат) мынадай толықтырулар енгізілсін: көрсетілген қаулымен бекітілген рентабельділігі төмен, өте тұтқыр, су басқан, дебеті аз жəне сарқылған кен орындарының санатына жататын көмірсутек шикізаты кен орындарының (кен орын- дары тобының, кен орнының бір бөлігінің) тізбесі мынадай мазмұндағы реттік нөмірлері 2 жəне 3-жолдармен толықтырылсын: « 2 Атырау облысы Мақат ауданындағы Жолдыбай мұнай-газ кен орны 19 95 ж ы лғ ы 15 қ ар аш ад а тір ке лг ен № 34 Ж ол ды ба й жə не Ж ы ла нқ аб ақ ке н ор ы нд ар ы нд а кө м ір су те гін ж ет е ба рл ау ды , и ге ру ді ж əн е өн ді ру ді ж үр гіз уг е ар на лғ ан 1 99 5 М Г се ри ял ы ж ер қо йн ау ы н па йд ал ан уғ а ар на лғ ан 1 99 5 жы лғ ы 7 м ау сы м да ғы № 30 (м ұн ай ) л иц ен зи я «Т ан да й П ет ро ле ум » жа уа пк ер ш іл ігі ш ек те ул і се рі кт ес тіг і М ұн ай Ке н ор ы нд ар ы нд ағ ы м ұн ай ды ң ор та ш а тə ул ікт ік де бе ті тə ул ігі не 3 то нн ад ан а з м өл ш ер ді құ ра йд ы Де бе ті аз 1, 5 1. 47°42’00»с.е. 53°39’06”ш.б. жылғы 27 қыркүйектегі шарт2. 47°42’16»с.е. 53°38’48»ш.б. 3. 47°42’46»с.е. 53°38’17»ш.б. 4. 47°42’52»с.е. 53°39’00»ш.б. 5. 47°42’11»с.е. 53°39’57»ш.б. 6. 47°42’03»с.е. 53°40’09»ш.б. 7. 47°41’56»с.е. 53°39’49»ш.б. 3 Атырау облы- сы Жылыой ауданындағы Жыланқабақ мұнай кен орны 19 95 ж ы лғ ы 1 5 қа ра ш ад а тір ке лг ен № 3 4 Ж ол ды ба й жə не Ж ы ла нқ аб ақ ке н ор ы нд ар ы нд а кө м ір су те гін ж ет е ба р- ла уд ы , и ге ру ді ж əн е өн ді ру ді ж үр гіз уг е ар на лғ ан 1 99 5 жы лғ ы 27 қ ы рк үй ек те гі ш ар т М Г се ри ял ы ж ер қо йн ау ы н па йд ал а н уғ а ар на лғ ан 1 99 5 жы лғ ы 7 м ау сы м да ғы № 29 (м ұн ай ) л иц ен зи я «Т ан да й П ет ро ле ум » жа уа пк ер ш іл ігі ш ек те ул і с ер ікт ес тіг і М ұн ай Ке н ор ы нд ар ы нд ағ ы м ұн ай ды ң ор та - ш а тə ул ікт і к д еб ет і тə ул ігі не 3 т он на да н аз м өл ш ер ді қ ұр ай ды Де бе ті аз 11 ,5 1. 47°37’17,6”с.е. 54°25’05»ш.б. 2. 47°37’20,7»с.е. 54°26’03»ш.б. 3. 47°37’23,1»с.е. 54°26’03»ш.б. 4. 47°37’33,3»с.е. 54°27’07,8»ш.б. 5. 47°37’00,0»с.е. 54°26’26,6»ш.б. 6. 47°36’43,5»с.е. 54°25’50,1»ш.б. 7. 47°36’38,2»с.е. 54°25’27,6»ш.б. 8. 47°36’33,3»с.е. 54°24’42,8»ш.6. 9. 47°36’46,0»с.е. 54°24’50,8»ш.б. 10. 47°36’45,0»с.е. 54°24’38,6»ш.б. 11. 47°36’48,0»с.е. 54°24’21,8»ш.б. 12. 47°37’02,2»с.е. 54°24’28,3»ш.б. 13. 47°37’08,5»с.е. 54°24’37Д»ш.б. 2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі К.МƏСІМОВ. Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2015 жылғы 31 қазан №878 Астана, Үкімет Үйі Коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеуді қоса алғанда, Байқоңыр қаласының білім беру ұйымдарын қаржыландыру қағидаларын бекіту туралы «Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы Байқоңыр қаласының білім беру ұйымдарын беру туралы келісімді ратификациялау туралы» 2015 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді: 1. Қоса беріліп отырған Коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеуді қоса алғанда, Байқоңыр қаласының білім беру ұйымдарын қаржыландыру қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігі Қызылорда облысының бюджетіне республикалық бюджеттен аударылған ағымдағы нысаналы трансферттердің пайдаланылуын мониторингтеуді қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі К.МƏСІМОВ. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015жылғы 31 қазандағы №878 қаулысымен бекітілген Коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеуді қоса алғанда, Байқоңыр қаласының білім беру ұйымдарын қаржыландыру қағидалары 1. Осы Коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеуді қоса алғанда, Байқоңыр қаласының білім беру ұйымдарын қаржыландыру қағидалары (бұдан əрі - Қағидалар) «Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы Байқоңыр қаласының білім беру ұйымдарын беру туралы келісімді ратификациялау туралы» 2015 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сəйкес əзірленді жəне осы Қағидаларға қосымшаға сəйкес коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеуді қоса алғанда, Қызылорда облысының Байқоңыр қаласының білім беру ұйымдарын (бұдан əрі - ұйымдар) қаржыландыру тəртібін айқындайды. 2. Ұйымдарды қаржыландыру Қазақстан Республикасының қолданыстағы бюджет заңнамасына сəйкес республикалық бюджеттен бөлінетін ағымдағы нысаналы трансферттерді Қызылорда бюджетіне аудару арқылы жүзеге асырылады. Ұйымдар шығыстарын жоспарлау Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сəйкес жүргізіледі. 3. Қызылорда облысының бюджетіне республикалық бюджеттен ағымдағы нысаналы трансферттерді аудару Қазақстан Республикасының қолданыстағы бюджет заңнамасына сəйкес бюджеттік бағдарламалардың əкімшісі бекіткен міндеттемелер мен төлемдер бойынша қаржыландыру жоспарының негізінде республикалық бюджетте көзделген қаражат есебінен жəне шегінде жүзеге асырылады. 4. Ағымдағы нысаналы трансферттер: 1) Қазақстан Республикасындағы азаматтық қызметшілерге, мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен ұсталатын ұйымдардың қызметкерлеріне, қазыналық кəсіпорындардың қызметкерлеріне еңбекақы төлеу жүйесіне сəйкес əлеуметтік аударымдарды ескере отырып, ұйымдар қызметкерлеріне еңбекақы төлеуге; 2) Қазақстан Республикасындағы білім беру ұйымдары үшін белгіленген тəртіппен ғимараттарды, құрылыстарды, жабдықтарды ұстауға жəне оларға қызмет көрсетуге, бұл ретте коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу Байқоңыр қаласының тарифі бойынша Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сəйкес жүргізіледі; 3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен дəрі-дəрмекті, оқу, əдістемелік, анықтамалық əдебиеттерді, кеңсе жəне шаруашылық тауарларын, негізгі құрал- жабдықтарды, материалдарды, басқа да жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алуға; 4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген нормативтерге сəйкес ағымдағы жөндеу жүргізуге жұмсалады. 5. Қызылорда облысының жергілікті атқарушы органдары: 1) бөлінген ағымдағы нысаналы трансферттердің уақтылы жəне мақсатты пайдаланылуын; 2) Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігіне бөлінген ағымдағы нысаналы трансферттердің пайдаланылуы туралы есептерді есепті айдан кейінгі айдың 5-күніне дейін ұсынуды; 3) ағымдағы нысаналы трансферттер бойынша толық жəне анық ақпарат беруді қамтамасыз етеді. Коммуналдық көрсетілетін қызметтерге ақы төлеуді қоса алғанда, Байқоңыр қаласындағы білім беру ұйымдарын қаржыландыру қағидаларына қосымша Қызылорда облысы Байқоңыр қаласының республикалық бюджеттен қаржыландырылатын білім беру ұйымдарының тізбесі Р/с № Білім беру ұйымдарының атауы Мекенжайы 1 «Қармақшы аудандық білім бөлімінің «№ 272 орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасы, Қызылорда об- лысы Байқоңыр қаласы, Шубников көшесі, 11-үй 2 «Қармақшы аудандық білім бөлімінің «№ 273 орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасы, Қызылорда облы- сы, Байқоңыр қаласы, Горький көшесі, 23-үй 3 «Қармақшы аудандық білім бөлімінің «№ 274 орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасы, Қызылорда об- лысы, Байқоңыр қаласы, Бейбітшілік көшесі, 6-үй 4 «Қармақшы аудандық білім бөлімінің «№ 275 орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасы, Қызылорда облы- сы Байқоңыр қаласы, 5-шағын аудан, 11А үй 5 «Қармақшы аудандық білім бөлімінің «№ 276 бастауыш мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасы, Қызылорда облы- сы, Байқоңыр қаласы, 7-шағын аудан, 27А үй 6 «Қармақшы аудандық білім бөлімінің «№ 277 орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан Республикасы, Қызылорда облы- сы, Байқоңыр қаласы, 6а шағын аудан, 19-үй 7 «Қармақшы аудандық білім бөлімінің «№ 24 балабақша» коммуналдық мемлекеттік қазыналық кəсіпорны Қазақстан Республикасы, Қызылорда об- лысы, Байқоңыр қаласы, 6а шағын аудан, 19А үй Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің 2015 жылғы 29 маусым №731 Астана қаласы Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2015 жылғы 20 шілде №544 Астана қаласы БІРЛЕСКЕН БҰЙРЫҒЫ Энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласындағы тексеру парақтарының нысандары мен тәуекел дәрежесін бағалау критерийлерін бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабы 1-тармағына 2) тармақшасына, 13-бабының 3-тармағына, 15-бабының 1-тармағына сәйкес, бұйырамыз: 1. Мынадай: 1) осы бірлескен бұйрықтың 1-қосымшасына сәйкес мемлекеттік бақылау аясындағы энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласындағы тексеру парақтарының нысаны; 2) осы бірлескен бұйрықтың 2-қосымшасына сәйкес тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері бекітілсін. 2. «Энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласындағы жеке кәсіпкерлік саласындағы тексеру парақтарының нысандарын және тәуекел дәрежесін бағалау өлшемдерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2012 жылғы 29 маусымдағы № 222 және Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрінің міндетін атқарушының 2012 жылғы 31 шілдедегі № 230 (Қазақстан Республикасы Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7882 болып тіркелген, 2012 жылғы 19 қыркүйекте № 609-614 (27687) «Егемен Қазақстан» газетінде жарияланған) бірлескен бұйрығының күші жой- ылды деп танылсын. 3. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Индустриялық даму және өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті (А.Қ. Ержанов): 1) осы бірлескен бұйрықтың заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспа басылымдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бірлескен бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ре- сурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы бұйрықтың 3-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы тура- лы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін. 4. Осы бірлескен бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму вице-министріне жүктелсін. 5. Осы бірлескен бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнiнен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi. Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму министрі _____________ Ә.ИСЕКЕШЕВ. Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі _____________ Е.ДОСАЕВ. «КЕЛІСІЛГЕН» Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің төрағасы ______________ С. Айтпаева 2015 жылғы 4 қыркүйек Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы №731 және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 20 шілдедегі №544 бірлескен бұйрығына 1-қосымша Нысан Мемлекеттік бақылау аясындағы энергия үнемдеу және энергия т иімділігін арттыру саласындағы тексеру парағы Тексеруді тағайындаған мемлекеттік орган _____________________________ __________________________________________________________________ Тексерулерді тағайындау туралы акті __________________________________ (№, күні) Тексерілетін субъектінің (объектінің) атауы ____________________________ __________________________________________________________________ Тексерілетін субъектінің (объектінің) (ЖСН), БСН ______________________ __________________________________________________________________ Орналасқан орнының мекенжайы _____________________________________ __________________________________________________________________ № Талаптар тізбесі Та ла п ет іл ед і Та ла п ет іл м ей ді Та ла пт ар ға сә йк ес к ел ед і Та ла пт ар ға с әй ке с ке лм ей ді 1 2 3 4 5 6 Мемлекеттік энергетикалық тізілім субъектілеріне қатысты 1. Мемлекеттік энергетикалық тізілімге енгізілетін ақпаратты, атап айтқанда: Мемлекеттік энергетикалық тізілім субъектілерінің атауын, мекенжайы мен олардың қызметінің негізгі түрлерін, күнтізбелік бір жыл ішінде заттай және ақшалай көріністегі энергетикалық ресурстарды және суды өндіру, шығару, тұтыну, беру және жоғалту көлемдерін, энергия аудиті қорытындысы бойынша Мемлекеттік энергетикалық тізілім субъектісі әзірлейтін энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын, сондай-ақ осы энер- гия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарына енгізілетін толықтыруларды және (немесе) өзгерістерді, есептік кезең ішінде энер- гия аудиті қорытындысы бойынша Мемлекеттік энергетикалық тізілім субъектісі әзірлейтін энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарының орындалу нәтижелерін, өнім бірлігіне шаққанда нақты энергия тұтынуды және (немесе) үйлер, құрылыстар, ғимараттар ауданының бірлігіне есеп- тегенде жылытуға жұмсалған энергетикалық ресурстар шығынын, энергия аудиті бойынша қорытындының көшірмесін, энергия менеджменті жүйесінің ұлттық не- месе халықаралық стандарт талаптарына сәйкестік сертификатының көшірмесін, энергетикалық ресурстарды есепке алу аспаптарымен жарақтандырылуы туралы ақпаратты беру 2. Энергетикалық аудит өткізу нәтижелері бойынша қорытындының болуы 3. Энергия аудиті өткеннен кейін бес жыл ішінде, энергия аудиті қорытындылары бойынша айқындалған шамаға дейін энергетикалық ресурстар мен судың тұтыну көлемін өнімнің бірлігіне, үйлердің, құрылыстар мен ғимараттардың алаңы бірлігіне жыл сайын азайтуды қамтамасыз ету (мемлекеттік мекемелерді қоспағанда) 4. Жарық беру мақсатында ауыспалы ток тізбектерінде пайдаланылуы мүмкін, қуаты 25 Вт және одан жоғары электр қыздыру шамдарын мемлекеттік мекемелер мен квазимемлекеттік сектор субъектілері үшін сатып алуды жүзеге асыруға жол бермеу (мемлекеттік мекемелер және квазимемлекеттік сектор субъектілері үшін) Жеке кәсіпкерлерге және заңды тұлғаларға, Мемлекеттік энергетикалық тізілім субъектілеріне қатысты 5. Электр желісінің кернеу класы 110 – 220 кВ кернеуі болғанда электр желілеріндегі қуат коэффициенті 0,89-дан артық немесе тең 6. Электр желісінің кернеу класы 6 – 35 кВ кернеуі болғанда электр желілеріндегі қуат коэффициенті 0,92-дан артық немесе тең 7. Электр желісінің кернеу класы 0,4 кВ кернеуі болғанда электр желілеріндегі қуат коэффициенті 0,93-тен артық немесе тең 8. Бір тонна кокс өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны сағатына 17 киловаттан артық емес 9. Бір тонна шойын өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны сағатына 14 киловаттан артық емес 10. Бір тонна қатарлы маркаларлы электр болат өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны сағатына 475 киловаттан артық емес 11. Бір тонна легирленген электрболатөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны сағатына 750 киловаттан артық емес 12. Бір тонна мартендік болатты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 20 киловатт - сағаттан артық емес 13. Бір тонна болатты оттекті-конверторлық өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны сағатына 30 киловаттан артық емес 14. Бір тонна шойынды домна өндіруге жұмсалатын электрэнергиясының меншікті шығыны сағатына 23 киловаттан артық емес 15. Бір тонна кокс өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны сағатына 17 киловаттан артық емес 16. Бір тонна электр болат конверторлық өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 30 киловаттан артық емес 17. Бір тонна болатты слябинкті МНЛЗ да құюға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 60 киловаттан артық емес 18. Бір тонна болатты сортты МНЛЗ да құюға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 60 киловаттан артық емес 19. Жеке зауыттардың мартен цехтарында бір метр3 оттегіні өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2,7 киловаттан артық емес 20. Жеке оттекті зауыттарда бір метр3 оттегіні өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2,7 киловаттан артық емес 21. Сыйымдылығы 0,5 тонна доғалы электр пештерде бір тонна болатты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1135 киловаттан артық емес 22. Сыйымдылығы 1,5 тонна доғалы электр пештерде бір тонна болатты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 860 киловаттан артық емес 23. Сыйымдылығы 3 тонна доғалы электр пештерде бір тонна болатты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 700 киловаттан артық емес 24. Бір тонна аспаптық болат өндіруге жұмсалатын электрэнергиясының шығыны сағатына 775 киловаттан артық емес 25. Бір тонна көміртекті болат өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 620 киловаттан артық емес 26. Бір тонна илемдеуді қыздыру құдықтары бар блюмингтерде өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 25 киловаттан артық емес 27. Бір тонна прокатты басты әкелімде өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 20 киловаттан артық емес 28. Бір тонна прокатты механизмдер мен крандарда өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 5 киловаттан артық емес Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2015 жылғы 31 қазан №870 Астана, Үкімет Үйі Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiнiң күшi жойылды деп тану туралы Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді: 1. Осы қаулыға қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдерінің күші жойылды деп танылсын. 2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнiнен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзіледі. Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі К.МӘСІМОВ Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2015 жылғы 31 қазандағы №870 қаулысына қосымша Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң күші жойылған кейбір шешiмдерiнiң тiзбесi 1. «Оларға қатысты өсімдіктер карантині жөніндегі іс-шаралар белгіленетін және жүзеге асырылатын карантинді объектілер мен бөтен текті түрлердің тізбесін және ерекше қауiптi зиянды организмдер тiзбесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы № 1295 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2002 ж., № 44, 440-құжат). 2. «Сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелердiң тiзбесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 желтоқсандағы № 1265 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2003 ж., № 46, 520-құжат). 3. «Су қорғау аймақтары мен белдеулерiн белгiлеу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 16 қаңтардағы № 42 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 1, 20-құжат). 4. «Мемлекеттік орман қорының аумағында орман орналастыруды жүргізу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 16 қаңтардағы № 45 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 1, 22-құжат). 5. «Су объектілерiне зиянды әсерлердiң рұқсат етілетін шектi нормативтерiн әзiрлеу және бекiту ережесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 19 қаңтардағы № 50 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 2, 24-құжат). 6. «Су объектiлерiн кеме жүзетiн су жолдары санатына жатқызу ережесін және кеме жүзуi үшiн ашық кеме жүретiн су жолдарының тізбесiн бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 29 қаңтардағы № 105 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 4, 58-құжат). 7. «Суды бақылау мен есепке алудың нормативтiк-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық және метрологиялық қамтамасыз ету талаптарын әзiрлеу, келiсу әрi бекіту ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 6 ақпандағы № 141 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 6, 81-құжат). 8. «Су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғаудың басты және бассейндiк схемаларын және су шаруашылығы теңгерімдерін әзiрлеу әрi бекiту ережесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 10 ақпандағы № 159 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 7, 93-құжат). 9. «Астық қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру жүйесінің кейбір мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 27 сәуірдегі № 470 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 19, 243-құжат). 10. «Республикалық маңызы бар сауықтыру мақсатындағы cу объектiлерiнiң тiзбесiн бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 7 маусымдағы № 634 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 24, 306-құжат). 11. «Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 2004 жылғы 27 сәуiрдегi № 470 қаулысына толықтырулар енгiзу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 30 желтоқсандағы № 1432 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 50, 663-құжат). 12. «Қазақстан Республикасында аңшылық шаруашылығын жүргiзу ережесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 30 желтоқсандағы № 1441 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2004 ж., № 50, 665-құжат). 13. «Қазақстан Республикасында жануарлар дүниесiн мемлекеттiк есепке алуды, оның кадастры мен мониторингiн жүргiзу ережесін бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 5 қаңтардағы № 1 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., № 1, 2-құжат). 14. «Мемлекеттік орман қоры учаскелерінде ағаш кесу ережесін бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 14 ақпандағы № 141 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., № 8, 75-құжат). 15. «Кеме қатынасы су жолдарын пайдалану ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 27 мамырдағы № 527 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., № 22, 279-құжат). 16. «Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң 2002 жылғы 10 желтоқсандағы № 1295 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгiзу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 23 қарашадағы № 1157 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2005 ж., № 44, 580-құжат). 17. «Қазақстан Республикасы Yкіметінің 2004 жылғы 29 қаңтардағы № 105 және 2005 жылғы 27 мамырдағы № 527 қаулыларына өзгеріс пен толықтыру енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 29 желтоқсандағы № 1318 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., № 50, 547-құжат). 18. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 27 сәуірдегі № 470 қаулысына өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 2 маусымдағы № 453 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2007 ж., № 18, 203-құжат). 19. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы № 1295 қаулысына өзгеріс пен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 13 маусымдығы № 488 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2007 ж., № 19, 216-құжат). 20. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 30 желтоқсандағы № 1441 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 11 қыркүйектегі № 794 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2007 ж., № 33, 371-құжат). 21. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 желтоқсандағы № 1265 қаулысына өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 25 ақпандағы № 189 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2008 ж., № 9, 104-құжат). 22. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы № 1295 қаулысына толықтыру мен өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 13 мамырдағы № 449 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2008 ж., № 24, 239-құжат). 23. «Ауыл шаруашылығы өсімдіктерін сорттық сынақтан өткізу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 28 тамыздағы № 780 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2008 ж., № 35, 382-құжат). 24. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің өрт қауіпсіздігі саласындағы кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 18 қарашадағы № 1068 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің өрт қауіпсіздігі саласындағы кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 22-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2008 ж., № 43, 492-құжат). 25. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 30 наурыздағы № 426 қаулысының 1-тармағының 1) тармақшасы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 17, 148-құжат). 26. «Су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 12 мамырдағы № 690 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 24-25, 216-құжат). 27. «Аумақтық суларда (теңізде) жүзу және шаруашылық, зерттеу, іздестіру және кәсіпшілік жұмыстарын жүргізу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 22 маусымдағы № 962 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 31, 284-құжат). 28. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы № 1295 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 11 қыркүйектегі № 1351 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 38, 368-құжат). 29. «Кейіннен өткізуге арналған ауыл шаруашылығы жануарларын союды ұйымдастыру ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 4 қарашадағы № 1754 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2009 ж., № 55, 452-құжат). 30. «Ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдардың бөлімшелері туралы үлгі ережені бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 21 қарашадағы № 1907 қаулысы. 31. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 4 қарашадағы № 1754 қаулысының қолданылуын тоқтата тұру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 2 наурыздағы № 161 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 22-23, 166-құжат). 32. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 22 маусымдағы № 962 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 19 наурыздағы № 227 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 25-26, 191-құжат). 33. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 желтоқсандағы № 1265 қаулысына өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 25 наурыздағы № 234 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 25-26, 193-құжат). 34. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 21 қарашадағы № 1907 қаулысына толықтыру енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 25 наурыздағы № 235 қаулысы. 35. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 28 тамыздағы № 780 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 22 сәуірдегі № 338 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 31, 239-құжат). 36. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 27 сәуірдегі № 470 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 17 мамырдағы № 424 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 34, 265-құжат). 37. «Жануарларды интродукциялауды, реинтродукциялау мен будандастыруды жүргізуге рұқсаттар беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 14 маусымдағы № 572 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 38, 332-құжат). 38. «Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 17 маусымдағы № 604 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 4 және 5-тармақтары (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 39, 339-құжат). 39. «Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне өзгерiстер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 18 маусымдағы № 613 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістердің 4-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 39, 342-құжат). 40. «Астықты қайта өңдеу ұйымдары ішкі нарықты реттеу мақсатында сатып алатын мемлекеттік сатылатын және мемлекеттік тұрақтандыру астық ресурстары астығының құнын оларға ішінара өтеу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 16 шілдедегі № 722 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2010 ж., № 43, 390-құжат). 41. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 желтоқсандағы № 1265 қаулысына өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 28 желтоқсандағы № 1430 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 8, 102-құжат). 42. «Биоотын өндірісі бойынша өндірістік қуаттардың шекті көлемдерін айқындау туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 наурыздағы № 204 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 23, 283-құжат). 43. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 16 қаңтардағы № 42 және 2004 жылғы 31 желтоқсандағы № 1469 қаулыларына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 29 наурыздағы № 286 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 27, 327-құжат). 44. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 желтоқсандағы № 1265 қаулысына толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 мамырдағы № 517 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 38, 467-құжат). 45. «Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне өзгерiстер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 18 шілдедегі № 820 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістердің 4-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 47, 643-құжат). 46. «Өсімдіктер карантині саласында мемлекеттік қадағалауды тікелей жүзеге асыратын лауазымды тұлғаларды нысанды киіммен (погонсыз) қамтамасыз етудің заттай нормаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2011 жылғы 6 қазандағы № 1142 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 56, 795-құжат). 47. «Карантинге жатқызылған өнім тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 қазандағы № 1170 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 57, 810-құжат). 48. «Астық қабылдау кәсіпорнын уақытша басқаруды жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 25 қазандағы № 1206 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 57, 821-құжат). 49. «Ортақ су пайдаланудың үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 28 қазандағы № 1215 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 58, 826-құжат). 50. «Ветеринария саласындағы кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға аттестаттау жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 қарашадағы № 1260 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 60, 858-құжат). 51. «Мемлекеттік орман қоры аумағында орманды жанама пайдалану қағидаларын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 қарашадағы № 1268 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 60, 866-құжат). 52. «Қазақстан Республикасында аңшылық шаруашылығын жүргізу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 30 желтоқсандағы № 1441 қаулысына өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 қарашадағы № 1269 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2011 ж., № 60, 867-құжат). 53. «Карантинді объектілермен залалданған, залалсыздандыруға немесе қайта өңдеуге келмейтін карантинге жатқызылған өнімді алып қою және жою жөніндегі қағидаларды бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2011 жылғы 3 қарашадағы № 1287 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 1, 8-құжат). 54. «Аңшылық және балық шаруашылықтары субъектілерінің қорықшылық кызметі туралы үлгілік ережені бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 12 қарашадағы № 1332 қаулысымен бекітілген (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 2, 39-құжат). 55. «Қазақстан Республикасының мемлекеттік орман инспекциясы мен мемлекеттік орман күзетінің лауазымды адамдарын айырым белгілері бар (погонсыз) нысанды киіммен қамтамасыз етудің заттай нормаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 қарашадағы № 1339 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 2, 46-құжат). 56. «Бірегей және элиталық тұқым, бірінші, екінші және үшінші көбейтілген тұқым өндірушілерді және тұқым өткізушілерді аттестаттау қағидаларын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 қарашадағы № 1393 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 4, 78-құжат). 57. «Пестицидтерді (улы химикаттарды) тіркеу, өндірістік сынақтарын жүргізу және мемлекеттік тіркеу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 қарашадағы № 1396 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 4, 81-құжат). 58. «Экспорттаушыларды (импорттаушыларды) қоса алғанда, жануарлар өсіруді, жануарларды, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты дайындауды (союды), сақтауды, қайта өңдеуді және өткізуді жүзеге асыратын өндіріс объектілерінде мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру, сондай-ақ жануарлардың, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізаттың ветеринариялық нормативтерге сәйкестігін айқындау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 9 желтоқсандағы № 1506 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 7, 143-құжат). 59. «Астықты сақтау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 21 желтоқсандағы № 1569 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 8, 169-құжат). 60. «Орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілердің және биологиялық материалдың сынамасын іріктеу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 21 желтоқсандағы № 1576 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 9, 177-құжат). 61. «Әкелінетін карантинге жатқызылған өнімге қойылатын фитосанитариялық талаптарды бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 желтоқсандағы № 1674 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 15, 246-құжат). 62. «Астықтың сандық-сапалық есебін жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 желтоқсандағы № 1676 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 15, 248-құжат). 63. «Су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары қауіпсіздігінің критерийлерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 12 қаңтардағы № 29 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 22, 313-құжат). 64. «Сумен жабдықтаудың баламасыз көздері болып табылатын ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелердің тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 желтоқсандағы № 1265 қаулысына толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 16 қаңтардағы № 63 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 24, 332-құжат). 65. «Қазақстан Республикасының аумағында орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілерді тасымалдауды (орнын ауыстыруды) жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 21 қаңтардағы № 149 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 29, 389-құжат). 66. «Тікелей су объектілерінде орналасқан су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 қаңтардағы № 171 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 30, 400-құжат). 67. «Электрондық астық қолхаттары жүйесін пайдалану қағидаларын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 1 ақпандағы № 185 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 31, 409-құжат). 68. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің «Астық қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру жүйесінің кейбір мәселелері туралы» 2004 жылғы 27 сәуірдегі № 470 және «Астықты қабылдау, өлшеу, кептіру, тазалау, сақтау және тиеп жөнелту жөніндегі қызметті лицензиялау ережесін және оған қойылатын біліктілік талаптарын бекіту туралы» 2007 жылғы 5 қыркүйектегі № 769 қаулыларына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 8 ақпандағы № 213 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 33, 428-құжат). 69. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 7 наурыздағы № 305 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 35, 472-құжат). 70. «Өндірістік бақылау бөлімшелерінің ветеринариялық дәрігерлеріне қойылатын талаптарды бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 24 сәуірдегі № 513 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 45, 604-құжат). 71. «Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда, олардың тiркемелерiн, өздiгiнен жүретiн ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылысы машиналары мен механизмдерiн, жүрiп өту мүмкiндiгi жоғары арнайы машиналарды кепiлге қоюды мемлекеттiк тiркеу қағидаларын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 25 мамырдағы № 677 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 52, 708-құжат). 72. «Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда, олардың тiркемелерiн, өздiгiнен жүретiн ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылысы машиналары мен механизмдерiн, жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жыл сайынғы мемлекеттiк техникалық байқаудан өткізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 25 мамырдағы № 678 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 52, 709-құжат). 73. «Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда, олардың тiркемелерiн, өздiгiнен жүретiн ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылысы машиналары мен механизмдерiн, жүрiп өту мүмкiндiгi жоғары арнайы машиналарды мемлекеттiк тiркеу қағидаларын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 25 мамырдағы № 681 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 52, 711-құжат). 74. «Жануарларды интродукциялау және реинтродукциялау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 29 мамырдағы № 700 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 54, 724-құжат). 75. «Ормандардың мемлекеттік мониторингін жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 1 маусымдағы № 727 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 55, 743-құжат). 76. «Мемлекеттік орман кадастрын жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 26 маусымдағы № 853 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 59, 814-құжат). 77. «Орман қорын күзету, қорғау, пайдалану, ормандарды молықтыру мен орман өсіру саласында мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдарды нысанды киіммен (погонсыз) қамтамасыз етудің заттай нормаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 қарашадағы № 1339 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 28 маусымдағы № 862 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 60, 822-құжат). 78. «Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіруді жүргізуге арналған лазерлік станцияларды, бұйымдар (құралдар) мен атрибуттарды және оларды өндірушілерді тіркеу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 20 шілдедегі № 951 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 63, 873-құжат). 79. «Тез өсетін ағаш және бұта тұқымдыларды плантацияларға отырғызуға және онда өсіруге, жекеше орман питомниктерін құруға және дамытуға жұмсалатын шығындарды өтеу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 1 тамыздағы № 1014 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 65, 911-құжат). 80. «Көшет материалы мен арнайы мақсаттағы плантациялық екпелер өсіру үшін мемлекеттік орман қорының учаскелерін пайдалану қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 6 тамыздағы № 1024 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 65, 924-құжат). 81. «Орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілердің сынамасын іріктеу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 21 желтоқсандағы № 1576 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 7 тамыздағы № 1030 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 65, 927-құжат). 82. «Орман қорын мемлекеттiк есепке алуды жүргiзу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 27 тамыздағы № 1087 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 67, 964-құжат). 83. «Мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық бақылау және қадағалау объектілеріне ветеринариялық құжаттарды беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 22 қыркүйектегі № 1230 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 71, 1046-құжат). 84. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 7 қарашадағы № 1413 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 2, 3 және 15-тармақтары. 85. «Жануарларды өсіруді және өткізуді жүзеге асыратын өндіріс объектілеріне қойылатын ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) талаптарды бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 13 қарашадағы № 1439 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2012 ж., № 79, 1164-құжат). 86. «Мақта нарығына мониторинг жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 29 қарашадағы № 1504 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 1, 13-құжат). 87. «Тұқым шаруашылығы саласындағы кейбiр субъектiлердi аттестаттау қағидаларын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2011 жылғы 30 қарашадағы № 1393 қаулысына өзгерiстер мен толықтыру енгiзу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 29 қарашадағы № 1507 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 1, 16-құжат). 88. «Мемлекеттiк орман қорының аумағында орман орналастыруды жүргізу ережесін бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 16 қаңтардағы № 45 қаулысына өзгерістер енгізу туралыҚазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 4 желтоқсандағы № 1536 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 2, 26-құжат). 89. «Тракторларды және олардың базасында жасалған өздігінен жүретін шассилер мен механизмдерді, өздігінен жүретін ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол құрылысы машиналарын, сондай-ақ жүріп өту мүмкіндігі жоғары арнайы машиналарды жүргізу құқығына емтихандар қабылдау және куәліктер беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 6 желтоқсандағы № 1556 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 2, 41-құжат). 90. «Жануарларды интродукциялауды, реинтродукциялау мен будандандастыруды жүргізуге, сондай-ақ жаңадан жерсіндірілген жануарларды алып қоюға рұқсаттар беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 14 маусымдағы № 572 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 20 желтоқсандағы № 1646 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 4, 88-құжат). 91. «Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне өзгерiстер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 24 сәуірдегі № 390 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістердің 1, 8, 10 және 11-тармақтары (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 27, 423-құжат). 92. «Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда олардың тiркемелерiн, өздiгiнен жүретiн ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылысы машиналары мен механизмдерiн, жүрiп өту мүмкiндiгi жоғары арнайы машиналарды кепiлге қоюды мемлекеттiк тiркеу қағидаларын бекiту туралы» 2012 жылғы 25 мамырдағы № 677 және «Тракторларды және олардың базасында жасалған өздiгiнен жүретiн шассилер мен механизмдердi, монтаждалған арнаулы жабдығы бар тiркемелердi қоса алғанда, олардың тiркемелерiн, өздiгiнен жүретiн ауылшаруашылық, мелиорациялық және жол-құрылысы машиналары мен механизмдерiн, жүрiп өту мүмкiндiгi жоғары арнайы машиналарды мемлекеттік тіркеу қағидаларын бекіту туралы» 2012 жылғы 25 мамырдағы № 681 қаулыларына өзгерістер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 22 шілдедегі № 732 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 42, 621-құжат). 93. «Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiне өзгерiстер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 23 шілдедегі № 735 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістердің 10, 24, 42, 45, 49 және 58-тармақтары (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 42, 623-құжат). 94. «Карантиндiк объектiлер, бөтен текті түрлер және ерекше қауiптi зиянды организмдер тiзбелерiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 10 желтоқсандағы № 1295 қаулысына өзгеріс енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 5 тамыздағы № 782 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 43, 644-құжат). 95. «Астықтың сандық-сапалық есебiн жүргiзу қағидаларын бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 желтоқсандағы № 1676 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 8 тамыздағы № 811 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 45, 665-құжат). 96. «Ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) қағидаларды бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 9 тамыздағы № 814 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 46-47, 668-құжат). 97. «Ауыл шаруашылығы өсімдіктерін сорттық сынақтан өткізу ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 28 тамыздағы № 780 қаулысына толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 12 қазандағы № 1097 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 59, 816-құжат). 98. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 18 қазандағы № 1102 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 4, 5, 10, 12 және 14-тармақтары (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 59, 818-құжат). 99. «Ветеринариялық (ветеринариялық-санитариялық) қағидаларды бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 9 тамыздағы № 814 қаулысына толықтырулар енгізу тура- лы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 8 қарашадағы № 1191 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 63, 867-құжат). 100. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 20 желтоқсандағы № 1383 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 3, 4, 5, 6 және 7-тармақтары (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 73, 964-құжат). 101. «Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы № 1510 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 2-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 78, 1026-құжат). 102. «Фитосанитариялық қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту және Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерiстер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 12 ақпандағы № 78 қаулысының 2-тармағының 2) тармақшасы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 5, 53-құжат). 103. «Ауыл шаруашылығын қолдауға арналған кредиттер (лизинг) бойынша сыйақы мөлшерлемесін өтеу бойынша субсидиялау» және «Ауыл шаруашылығы өнімдері өндірісін басқару жүйелерін субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 25 ақпандағы № 150 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 11, 103-құжат). 104. «Техникалық инспекция саласында мемлекеттік қызметтер көрсету стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 3 наурыздағы № 171 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 14, 118-құжат). 105. «Бiрегей, элиталық тұқым, бiрiншi, екiншi және үшiншi көбейтілген тұқым өндiрушiлердi және тұқым өткiзушiлердi аттестаттау» мемлекеттiк көрсетілетін қызмет стандартын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 5 наурыздағы № 199 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 15, 137-құжат). 106. «Ауыл шаруашылығы өсiмдiктерiнiң шаруашылыққа пайдалылығын мемлекеттiк сынау» мемлекеттiк көрсетілетін қызмет стандартын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 14 наурыздағы № 239 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 21, 159-құжат). 107. «Сумен жабдықтаудың баламасыз көздерi болып табылатын ерекше маңызды топтық және оқшау жүйелердiң тiзбесiн бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 13 желтоқсандағы № 1265 қаулысына толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 12 мамырдағы № 479 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 33, 309-құжат). 108. «Ветеринария саласындағы мемлекеттік монополия субъектісі өндіретін және (немесе) өткізетін жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің бағаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 21 мамырдағы № 515 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 34, 326-құжат). 109. «Өсімдіктерді қорғау мақсатында ауылшаруашылық дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердің, биоагенттердің (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 29 мамырдағы № 573 Қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 37, 350-құжат). 110. «Тыңайтқыштардың құнын (органикалық тыңайтқыштарды қоспағанда) субсидиялау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 29 мамырдағы № 574 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 37, 351-құжат). 111. «Тұқымның сапасына сараптама жасау жөніндегі зертханаларды аттестаттау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 6 маусымдағы № 623 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 40-41, 380-құжат). 112. «Ветеринария саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 17 маусымдағы № 664 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 42, 398-құжат). 113. «Қазақстан Республикасы Қоршаған орта және су ресурстары министрлігі көрсететін мемлекеттік қызметтер стандарттарын бекіту, Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң кейбiр шешiмдерiнiң күшi жойылды деп тану туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 26 маусымдағы № 702 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 3-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 43, 413-құжат). 114. «Өсімдік шаруашылығы саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасының Үкіметінің 2014 жылы 28 маусымдағы № 725 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 44, 422-құжат). 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz18 (Жалғасы. Басы 17-бетте). (Жалғасы бар). 29. Бір тонна прокатты 1100- блюмингтерде өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 15 киловаттан артық емес 30. Бір тонна прокатты слябингтерде өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 25 киловаттан артық емес 31. Бір тонна прокатты суықтай илемдейтiн үздіксіз орнақтарда өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 400 киловаттан артық емес 32. Бір тонна прокатты жеке зауыттардың илемдеу цехтарында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 201,1 киловаттан артық емес 33. Бір тонна прокатты 250 - ұсақ сұрыптау орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 50 киловаттан артық емес 34. Бір тонна прокатты 300 – 400 - орташа сұрыптау орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 115 киловаттан артық емес 35. Бір тонна прокатты 300 - сұрыптау орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 45 киловаттан артық емес 36. Бір тонна прокатты 500 – 550 - ірі сұрыптау орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 35 киловаттан артық емес 37. Бір тонна прокатты 600 - ірі сұрыптау орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 55 киловаттан артық емес 38. Бір тонна сымды сым орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 90 киловаттан артық емес 39. Бір тонна прокатты жұқа табақты орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 70 киловаттан артық емес 40. Бір тонна прокатты қалың және орташа табақтық универсалдық орнағында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 100 киловаттан артық емес 41. Бір тонна ыстықтай қалайылайтын қаңылтырларды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 250 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цехтары бойынша илемдеу) 42. Бір тонна электролиттік қалайылайтын қаңылтырларды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 400 киловаттан артық емес (суықтай илем- деу цехтары бойынша илемдеу) 43. Бір тонна табақтық өнімнің басқа түрлерін өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 145 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цехтары бойынша илемдеу) 44. Бір тонна прокатты күйдіру пештерімен өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 600 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цехтары бойын- ша илемдеу) 45. Бір тонна прокатты күйдіру пештерінсіз өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 80 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цехтары бойынша илемдеу) 46. Бір тонна дайындықтарды 900 - дайындау орнақтарында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 80 киловаттан артық емес (суықтай илем- деу цехтары бойынша илемдеу) 47. Бір тонна дайындықтарды 720 / 500 - үздiксiз дайындау орнақтарында бойынша өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 18 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цехтары бойынша илемдеу) 48. Бір тонна прокатты жолақтық дайындау және өтпелi сым орнақтарында өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 80 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цехтары бойынша илемдеу) 49. Бір тонна рельсті рельс - арқалық орнақтарында суықтай илемдеу цехтары бой- ынша өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 70 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цехтары бойынша илемдеу) 50. Дөңгелек илемдеу орнақтарында бір тонна дөңгелекті өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 90 киловаттан артық емес (суықтай илемдеу цех- тары бойынша илемдеу) 51. Бір тонна прокатты кеңжолақты орнақта өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 105 киловаттан артық емес (ыстықтай илемделген илемдеу) 52. Бір тонна прокатты қалың табақты орнақта өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 110 киловаттан артық емес (ыстықтай илемдел- ген илемдеу) 53. Бір тонна прокатты үздiксiз орнақта өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 140 киловаттан артық емес (суықтай илемделген илемдеу) 54. Бір тонна прокатты табақтық орнақта өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 200 киловаттан артық емес (суықтай илемделген илемдеу) 55. Бір тонна жарамды өнім түрлерін үздiксiз пештік дәнекерлеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 60 киловаттан артық емес 56. Бір тонна жарамды өнім түрлерін үздiксiз өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 18 киловаттан артық емес 57. Бір тонна жарамды өнім түрлерін электролиттiк тазартуға (әрлеуге) жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 9 киловаттан артық емес 58. Бір тонна жарамды өнім түрлерін баптау орнағында илемдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 20 киловаттан артық емес 59. Бір тонна қаңылтырды күйдiруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 120 киловаттан артық емес (жарамды өнім түрлері бойынша) 60. Бір тонна жарамды өнім түрлерді электролиттiк қалайылауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 120 киловаттан артық емес 61. Бір тонна табақ темiрдi мырыштауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 150 киловаттан артық емес (жарамды өнім түрлері бойынша) 62. Бір тонна прокатты 2500 - кең жолақты орнақтарда жұмсалатын электр энергиясы- ның шығыны сағатына 77 киловаттан артық емес (жарамды өнім түрлері бойынша) 63. Бір тонна 350 - 450 желiде орналасқан орташа сұрыптық орнақтарда жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 50 киловаттан артық емес (жарамды өнім түрлері бойынша) 64. Бір тонна таспаны күйдiруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 230 киловаттан артық емес (жарамды өнім түрлері бойынша) 65. Бір тонна кенді ұсақтау - сұрыптауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1,5 киловаттан артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 66. Бір тонна кенді жууға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2,5 кило- ваттан артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 67. Бір тонна кенді құрғақтай байыту жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 5 киловаттан артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 68. Бір тонна кенді сулап байыту жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 5 киловаттан артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 69. Бір тонна кенді гравитациялық байыту жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 20 киловаттан артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 70. Бір тонна кенді күйдіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 17 киловаттан артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 71. Бір тонна кенді флотациялауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2,5 киловаттан артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 72. Бір тонна кенді агломерациялауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны саға-тына 68 киловатт артық емес (қара металлургияның байыту фабрикалары бойынша) 73. Бір тонна кенді байытуға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 35 киловаттан артық емес (түстi металлургия байыту фабрикалары бойынша) 74. Бір тонна 75 % ферросилициді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 10800 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 75. Бір тонна 45 % ферросилициді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 5125 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 76. Бір тонна 25 % ферросилициді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2820 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 77. Бір тонна 15 - 18 % ферросилициді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2150 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 78. Бір базалық тонна жоғары көміртекті (ауыспалы тоқ пештері) феррохромды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 4100 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 79. Бір базалық тонна орташа көміртекті феррохромды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2765 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 80. Бір базалық тонна 48 % - дық ферросиликохромды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 7650 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 81. Бір базалық тонна 40 % - дық ферросиликохромды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 8130 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 82. Бір базалық тонна силикокальцийді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 12083 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 83. Бір тонна көміртекті ферромарганецті өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 3018 киловатт - сағаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 84. Бір тонна орташа көміртекті ферромарганецті өндіруге жұмсалатын электр энергия- сының шығыны сағатына 1735 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 85. Бір тонна силикомарганецті өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 4500 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 86. Бір тонна металды марганецті өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 9699 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 87. Бір тонна электролитті марганецті өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 11500 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 88. Бір тонна кристаллды кремнийді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 13200 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 89. Бір тонна ферровольфрамды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 3000 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 90. Бір тонна феррованадий өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1600 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 91. Бір тонна ванадийдің бес тотығын өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 900 киловаттан артық емес (ферроқорытпалар өндірісі) 92. Бір тонна алюмсиликатты бұйымдарды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 70 киловаттан артық емес (от төзімдерді өндіру) 93. Бір тонна магнезиялды бұйымдарды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 115 киловаттан артық емес (от төзімдерді өндіру) 94. Бір тонна династы бұйымдарды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 100 киловаттан артық емес (от төзімдерді өндіру) 95. Бір тонна күйдірілген доломитты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 55 киловаттан артық емес (от төзімдерді өндіру) 96. Бір тонна табиғи шикізаттан жасалған магнезитті ұнтақ өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 70 киловаттан артық емес (от төзімдерді өндіру) 97. 1000 метр3 сағымдалған ауаны өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 110 киловаттан артық емес (жекелеген металлургия зауыттары бойынша, метиз өнеркәсібі) 98. 1000 метр3 техникалық суды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 370 киловаттан артық емес (жекелеген металлургия зауыттары бойынша, метиз өнеркәсібі) 99. 1000 метр3 генераторлы газды өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 15,9 киловаттан артық емес (жекелеген металлургия зауыттары бойынша, метиз өнеркәсібі) 100. Бір тонна қара мысты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 385 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 101. Бір тонна электролиттік мысты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 5000 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 102. Бір тонна тазартылған мысты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 420 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 103. Бір тонна мыс электролизына жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 3000 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 104. Бір тонна мыс прокатын өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1100 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 105. Бір тонна мыс прокатын (созбасын) өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 75100 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 106. Бір тонна мыс құбырлар өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1500 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 107. Бір тонна қызыл мыс өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1000 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 108. Бір тонна құбыр кабельдік сым өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 150 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 109. Бір тонна латунь өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1150 киловаттан артық емес (түсті металлургия, мыс өндірісі) 110. Бір тонна глинозем өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 757 киловаттан артық емес (түсті металлургия, глинозем және анодтық массаны өндiру) 111. Орташа ірi цехтар бойынша бір тонна анодтық массаны өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 60 киловаттан артық емес (түсті металлур- гия, глинозем және анодтық массаны өндiру) 112. Ұсақ цехтар бойынша бір тонна анодтық массаны өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 75 киловаттан артық емес (түсті металлургия, гли- нозем және анодтық массаны өндiру) 113. Бір тонна алюминийдi электролиздi есептемегенде, технологиялық операцияларға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 570 киловатт артық емес (түсті металлургия, алюминийдi өндiру) 114. Бір тонна алюминийдi электролит цехында қайта балқытуға жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 550 киловаттан артық емес (түсті металлургия, алюминийдi өндiру) 115. Бір тонна силикоалюминийді (доғалы пештерде алынған) өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 16000 киловаттан артық емес (түсті метал- лургия, алюминий және магний өндiрісі) 116. Бір тонна магний хлоридi (шахталық пештерде алынған) өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 550 киловаттан артық емес (түсті метал- лургия, алюминий және магний өндiрісі) 117. Бір тонна магнийді (тигельдi электр пештерiнде тазартылған) шахталық пештерде алынған) өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 950 кило- ваттан артық емес (түсті металлургия, алюминий және магний өндiрісі) 118. Бір тонна графиттелген электродты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 6900 киловаттан артық емес (түсті металлургия, электродты өндiру) 119. Бір тонна алюминий өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 19000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 120. Бір тонна алюминий өндіруге жұмсалатын электр энергиясының есептеу- мен анықталған үлестiк шығыны сағатына 15150 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 121. Бір тонна алюминий прокатын өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 6000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 122. Бір тонна алюминий құбырларын өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 12000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электро- лиз өндірісі) 123. Бір тонна алюминий құбырларын өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 1100 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электро- лиз өндірісі) 124. Бір тонна алюминий фольгасын өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 2600 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электро- лиз өндірісі) 125. Бір тонна магнийді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 22000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 126. Тұрақты тоқ болған жағдайда бір тонна магнийді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 18000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 127. Бір тонна шикі магнийді өндіруге (электролизге) жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 17000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электро- лиз өндірісі) 128. Бір тонна рафинадталған магнийді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 950 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 129. Бір тонна магний хлориді өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 550 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 130. Бір тонна мырыш өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 4000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 131. Тұрақты тоқ болған жағдайда бір тонна мырыш өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 3330 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 132. Тұрақты тоқ болған жағдайда бір тонна натрий өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 15000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 133. Бір тонна қорғасын өндіруге (электролизге) жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 110 - 150 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электро- лиз өндірісі) 134. Бір тонна сүрме 99,9 % өндіруге (электролизге) жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 320 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 135. Бір тонна литийді өндіруге (электролизге) жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 66000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электро- лиз өндірісі) 136. Бір тонна марганец 99,95 % өндіруге (электролизге) жұмсалатын электр энергиясының шығыны сағатына 8000 киловаттан артық емес (түсті металлургияның электролиз өндірісі) 137. Электр энергиясының бір тонна кальций өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 50000 киловаттан артық емес 138. Электр энергиясының бір тонна бериллий өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 541000 киловаттан артық емес 139. Электр энергиясының бір тонна мыс 99,95 - 99,99 % өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 270 киловаттан артық емес 140. Электр энергиясының бір тонна алтын 99,93 - 99,99 % өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 25410 киловаттан артық емес 141. Электр энергиясының бір тонна күміс 99,95 - 99,99 % өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 7845 киловаттан артық емес 142. Электр энергиясының бір тонна қалайы 99,9 % өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 190 киловаттан артық емес 143. Электр энергиясының бір тонна висмут 99,95 % өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 29415 киловаттан артық емес 144. Электр энергиясының бір тонна электролитикалық темір (99,95 % - ға дейін) өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 8000 киловаттан артық емес 145. Электр энергиясының бір тонна қорғасын (электролиз) өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 150 киловаттан артық емес 146. Электр энергиясының бір тонна алтын (электролиз) өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 300 киловаттан артық емес 147. Электр энергиясының бір тонна күміс (электролиз) өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 500 киловаттан артық емес 148. Электр энергиясының бір тонна қалайы (электролиз) өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 200 киловаттан артық емес 149. Электр энергиясының 1000 метр бөлек металлургиялық зауыттар бойынша өндіруге жұмсалатын шығыны сағатына 127,6 - 153 киловаттан артық емес 150. Бір тонна электр болат өндіруге жұмсалатын отынның шығыны 29,5 ш.о.кг артық емес (сынықтарды балқыту жолымен электр болатын алу процессіне қолданылмайды) 151. Бір тонна илемдеу өндіруге жұмсалатын отынның шығыны 126,7 ш.о.кг артық емес 152. Бір тонна илемдеуді өндіруге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 65,8 ш.о.кг артық емес 153. Бір тонна болат құбырлар өндіруге жұмсалатын отынның шығыны 99,2 ш.о.кг артық емес 154. Бір тонна илемдеуді өндіруге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 130,2 ш.о.кг артық емес 155. Бір тонна қара металды қыздыру үшiн жылжымалы оттығы бар номинал- ды өнімділігі 30 сағ/тоннаға тең пештер үшiн отынның шығыны 1,43 тонна/ Гигаджоульдан артық емес 156. Бір тонна қара металды қыздыру үшiн жылжымалы оттығы бар номиналды өнімділігі 50 сағ/тоннаға тең пештер үшiн отынның шығыны 1,36 Тонна/гигаджоуль- дан артық емес 157. Бір тонна қара металды қыздыру үшiн жылжымалы оттығы бар номиналды өнімділігі 100 және оданда жоғары сағ/тоннаға тең пештер үшiн отынның шығыны 1,30 тонна/гигаджоульдан артық емес 158. Бір тонна қара металды қыздыру үшiн жылжымалы оттығы бар номиналды өнімділігі 30 сағ/тоннаға тең пештер үшiн арқалығының шығыны 1,82 тонна/гигад- жоульдан артық емес 159. Бір тонна қара металды қыздыру үшiн жылжымалы оттығы бар номиналды өнімділігі 70 сағ/тоннаға тең пештер үшiн арқалығының шығыны 1,73 тонна/гигад- жоульдан артық емес 160. Бір тонна қара металды қыздыру үшiн жылжымалы оттығы бар номиналды өнімділігі 150 және оданда жоғары сағ/тоннаға тең пештер үшiн арқалығының шығыны 1,6 тонна/гигаджоульдан артық емес 161. Қара металды қыздыруға арналған номиналды өнімділігі 20 сағ/тонна итеретiн пеш- тер үшін 1,75 тонна/гигаджоульдан артық емес 162. Қара металды қыздыруға арналған номиналды өнімділігі 30 сағ/тонна итеретiн пеш- тер үшін 1,70 тонна/гигаджоульдан артық емес 163. Қара металды қыздыруға арналған номиналды өнімділігі 80 және одан да жоғары сағ/тонна итеретiн пештер үшін 1,50 тонна/гигаджоульдан артық емес 164. Қара металды қыздыруға арналған номиналды өнімділігі 15 сағ/тонна оттығы айна- лып тұратын пештер үшин 1,60 тонна/гигаджоульдан артық емес 165. Қара металды қыздыруға арналған номиналды өнімділігі 30 сағ/тонна оттығы айна- лып тұратын пештер үшин 1,53 тонна/гигаджоульдан артық емес 166. Қара металды қыздыруға арналған номиналды өнімділігі 50 сағ/тонна оттығы айна- лып тұратын пештер үшин 1,49 тонна/гигаджоульдан артық емес 167. Қара металды қыздыруға арналған номиналды өнімділігі 80 және одан да жоғары сағ/тонна итеретiн пештер үшін 1,46 тонна/гигаджоульдан артық емес 168. Бір тонна шикі мұнайды сығымдау тәсілімен өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 279 кВт - сағ.артық емес 168 169. Бір тонна шикі мұнайды терең сору әдiспен (қалыпты қатардың станок- тербелмесiмен) өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 139 кВт - сағ. артық емес 169 170. Бір тонна шикі мұнайды бататын электр сорғылармен өндіруге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 111 кВт - сағ. артық емес 170 171. Бір метр өту жерiн барлау мақсатындағы роторлық бұрғылауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны 279 кВт - сағ. артық емес 172. Бір метр өту жерiн барлау мақсатындағы турбиналық бұрғылауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны 418 кВт - сағ. артық емес 173. Бір метр өту жерiн электр бұрғылауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны 111 кВт - сағ. артық емес 174. Бір метр өту жерiн орташа пайдалану роторлық бұрғылауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны 93 кВт - сағ. артық емес 175. Бір метр өту жерiн орташа пайдалану турбиналық бұрғылауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны 139 кВт - сағ. артық емес 176. Бір метр өту жерiн электр бұрғылауға жұмсалатын электр энергиясының шығыны 65 кВт - сағ. артық емес 177. Бір тонна орташа түрлi салалар бойынша шикі мұнайды алғашқы өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 10,7 кВт-сағ. артық емес 178. Электр тұзсыздандыру қондырғысының (ЭТҚ) жылдық өнiмдiлiгi 750 мың тонна болғанда бір тонна шикі мұнайды жеке технологиялық қондырғылар бойынша қайта өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 2 кВт - сағ. артық емес 179. Электр тұзсыздандыру қондырғысының (ЭТҚ) жылдық өнiмдiлiгi 2000 мың тонна болғанда бір тонна шикі мұнайды жеке технологиялық қондырғылар бойынша қайта өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 2,3 кВт - сағ. артық емес 180. Атмосфера - вакуумдық түтiкшесiнiң (АВТ) жылдық өнiмдiлiгi 500 мың тонна болғанда бір тонна шикі мұнайды жеке технологиялық қондырғылар бойынша қайта өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 4,6 кВт - сағ. артық емес 181. Атмосфера - вакуумдық түтiкшесiнiң (АВТ) жылдық өнiмдiлiгi 1000 мың тонна болғанда бір тонна шикі мұнайды жеке технологиялық қондырғылар бойынша қайта өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 2,08 кВт - сағ. артық емес 182. Атмосфера - вакуумдық түтiкшесiнiң (АВТ) жылдық өнiмдiлiгi 2000 мың тонна болғанда бір тонна шикі мұнайды жеке технологиялық қондырғылар бойынша қайта өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 2,05 кВт - сағ.артық емес 183. Құрама АВТ + ЭТҚ жылдық өнiмдiлiгi 1000 мың тонна болғанда бір тонна шикі мұнайды жеке технологиялық қондырғылар бойынша қайта өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 5,16 кВт-сағ. артық емес 184. Құрама АВТ + ЭТҚ жылдық өнiмдiлiгi 2000 мың тонна болғанда бір тонна шикі мұнайды жеке технологиялық қондырғылар бойынша қайта өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының шығыны 4,5 кВт - сағ. артық емес 185. Бір тонна бензиндi екiншi айдауына (жылына 750 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 9,3 кВт - сағ. артық емес 186. Бір тонна мұнайды өршулі крекингке (жылына 750 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 55 кВт - сағ. артық емес 187. Бір тонна мұнайды термиялық крекингке (жылына 750 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 13,9 кВт - сағ. артық емес 188. Бір тонна мұнайды өршеулі крекингке (жылына 300 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 13,9 кВт - сағ. артық емес 189. Бір тонна дизель отынның сумен тазалауына жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 37,2 кВт - сағ. артық емес 190. Бір тонна дизель отынның кокстауына (жылына 700 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 37,2 кВт - сағ. артық емес 191. Бір тонна мұнайды азеотроптық айдауына (жылына 150 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 1,3 кВт - сағ. артық емес 192. Бір тонна екiншi айдауды күкiрт қышқылдықпен тазалауына (жылына 50 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 14,2 кВт - сағ.артық емес 193. Бір тонна дизель отынның сумен тазалауына (жылына 700 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 25,9 кВт - сағ. артық емес 194. Бір тонна мұнайды жылытылмайтын камералардағы үзiлiссiз кокстауға (жылына 300 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 12,4 кВт - сағ. артық емес 195. Бір тонна мұнайды түйiспе кокстауға (жылына 50 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 12,3 кВт - сағ. артық емес 196. Бір тонна мұнайды газфракциялаушы қондырғысында өңдеуге (жылына 400 мың тонна) (жылына 50 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 6,6 кВт - сағ. артық емес 197 197. Бір тонна газды күкiртпен тазалауға (жылына 35 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 11,5 кВт - сағ. артық емес 198. Бір тонна құрғақ газды өңдеуге (жылына 160 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 4,04 кВт - сағ.артық емес 199 199. Бір тонна мұнайды күкiрт қышқылдықпен алкилдеу (жылына 80 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 127,5 кВт - сағ. артық емес 200. Бір тонна пропан - пропилен фракциясын полимерлеуге (жылына 360 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 2,77 кВт - сағ. артық емес 201. Гудронды асфальттау құрылғысының өнімділігі жылына 125 мың тонна болғанда бір тонна гудронды өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 8,4 кВт - сағ. артық емес 202. Гудронды асфальттау құрылғысының өнімділігі жылына 250 мың тонна болғанда бір тонна гудронды өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 5,34 кВт - сағ. артық емес 203. Майларды фенолды тазалау қондырғысының жылдық өнiмдiлiгi 61 - 96 мың тон- на болғанда бір тонна майды өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 14,6 кВт - сағ. артық емес 204. Майларды фенолды тазалау қондырғысының жылдық өнiмдiлiгi 150 - 265 мың тон- на болғанда бір тонна майды өңдеуге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 6,3 кВт - сағ. артық емес 205. Бір тонна мұнайды парафинсiздеуге (жылына 125 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 124,6 кВт - сағ. артық емес 206. Бір тонна мұнайды қосарланған қондырғыда өңдеуге (жылына 250 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 170 кВт - сағ.артық емес 207. Бір тонна мұнайды газды майсыздандырудың екi ағынды қондырғысындаөңдеуге (жылына 160 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 101,3 кВт – сағ. артық емес 208. Бір тонна мұнайды майларды түйiспе тазалаудың үш ағынды қондырғысында өңдеуге (жылына 330 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 7,11 кВт - сағ.артық емес 209. Бір тонна қоспаны өндiруге (жылына 6,64 мың тонна) жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 168,3 кВт - сағ. артық емес 210. Мұңай айдап қотару санцияларынының өнімділігі 1,25 мың. текше метр/сағ. тең болғанда МАС өзіндік мұқтаждарға жұмсайтын электр энергия шығыны 2460 мың. кВт*с/жыл артық емес 211. Мұңай айдап қотару санцияларынының өнімділігі 2,5 - 3,6 мың. текше метр/сағ. тең болғанда МАС өзіндік мұқтаждарға жұмсайтын электр энергия шығыны 2850 мың. кВт*с/жыл артық емес 212. Мұңай айдап қотару санцияларынының өнімділігі 5 - 12,5 мың. текше метр/сағ. тең болғанда МАС өзіндік мұқтаждарға жұмсайтын электр энергия шығыны 3550 мың. кВт*с/жыл артық емес 213. Мұңай айдап қотару санцияларынының өнімділігі 1,25 мың. текше метр/сағ. тең болғанда МАС өзіндік мұқтаждарға жұмсайтын электр энергия шығыны 1950 мың. кВт*с/жыл артық емес 214. Мұңай айдап қотару санцияларынының өнімділігі 2,5 - 3,6 мың. текше метр/сағ. тең болғанда МАС өзіндік мұқтаждарға жұмсайтын электр энергия шығыны 2060 мың. кВт*с/жыл артық емес 215. Мұңай айдап қотару санцияларынының өнімділігі 5 - 12,5 мың. текше метр/сағ. тең болғанда МАС өзіндік мұқтаждарға жұмсайтын электр энергия шығыны 2960 мың. кВт*с/жыл артық емес 216. Айдау жылдамдығы 0,8 метр/сағ, құбыр желісінің шартты диаметрі 219 болғанда электр энергия меншікті шығыны 30,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 217. Айдау жылдамдығы 0,9 метр/сағ, құбыр желісінің шартты диаметрі 219 болғанда электр энергия меншікті шығыны 44,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 218. Айдау жылдамдығы 1 метр/сағ, құбыр желісінің шартты диаметрі 219 болғанда электр энергия меншікті шығыны 33,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 219. Айдау жылдамдығы 1,1 метр/сағ, құбыр желісінің шартты диаметрі 219 болғанда электр энергия меншікті шығыны 61,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 220. Айдау жылдамдығы 0,9 метр/сағ, құбыр желісінің шартты диаметрі 273 болғанда электр энергия меншікті шығыны 31,2 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 221. Айдау жылдамдығы 1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 273 болғанда электр энергия меншікті шығыны 36,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 222. Айдау жылдамдығы 1,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 273 болғанда электр энергия меншікті шығыны 43,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 223. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 273 болғанда электр энергия меншікті шығыны 50,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 224. Айдау жылдамдығы 0,9 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 325 болғанда электр энергия меншікті шығыны 23,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 225. Айдау жылдамдығы 1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 325 болғанда электр энергия меншікті шығыны 28,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 226. Айдау жылдамдығы 1,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 325 болғанда электр энергия меншікті шығыны 35,7 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 227. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 325 болғанда электр энергия меншікті шығыны 44,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 228. Айдау жылдамдығы 0,9 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 377 болғанда электр энергия меншікті шығыны 18,7 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 229. Айдау жылдамдығы 1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 377 болғанда электр энергия меншікті шығыны 23,1 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 230. Айдау жылдамдығы 1,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 377 болғанда электр энергия меншікті шығыны 27,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 231. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 377 болғанда электр энергия меншікті шығыны 34,0 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 232. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 377 болғанда электр энергия меншікті шығыны 41,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 233. Айдау жылдамдығы 1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 426 болғанда электр энергия меншікті шығыны 16,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 234. Айдау жылдамдығы 1,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 426 болғанда электр энергия меншікті шығыны 18,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 235. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 426 болғанда электр энергия меншікті шығыны 20,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 236. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 426 болғанда электр энергия меншікті шығыны 23,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 237. Айдау жылдамдығы 1,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 426 болғанда электр энергия меншікті шығыны 26,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 238. Айдау жылдамдығы 1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 530 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 239. Айдау жылдамдығы 1,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 530 болғанда электр энергия меншікті шығыны 14,0 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 240. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 530 болғанда электр энергия меншікті шығыны 15,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 241. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 530 болғанда электр энергия меншікті шығыны 18,1 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 242. Айдау жылдамдығы 1,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 530 болғанда электр энергия меншікті шығыны 20,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 243. Айдау жылдамдығы 1,5 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 530 болғанда электр энергия меншікті шығыны 23,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 244. Айдау жылдамдығы 1,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 530 болғанда электр энергия меншікті шығыны 27,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 245. Айдау жылдамдығы 1,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 630 болғанда электр энергия меншікті шығыны 10,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 246. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 630 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 247. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 630 болғанда электр энергия меншікті шығыны 14,0 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 248. Айдау жылдамдығы 1,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 630 болғанда электр энергия меншікті шығыны 15,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 249. Айдау жылдамдығы 1,5 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 630 болғанда электр энергия меншікті шығыны 17,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 250. Айдау жылдамдығы 1,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 630 болғанда электр энергия меншікті шығыны 19,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 251. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 10,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 252. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 11,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 253. Айдау жылдамдығы 1,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 13,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 254. Айдау жылдамдығы 1,5 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 14,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 255. Айдау жылдамдығы 1,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 16,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 256. Айдау жылдамдығы 1,7 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 18,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 257. Айдау жылдамдығы 1,8 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 20,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 258. Айдау жылдамдығы 1,9 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 720 болғанда электр энергия меншікті шығыны 22,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 259. Айдау жылдамдығы 1,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 30,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 260. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 10,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 261. Айдау жылдамдығы 1,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 11,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 262. Айдау жылдамдығы 1,5 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 263. Айдау жылдамдығы 1,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 13,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 264. Айдау жылдамдығы 1,7 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 15,2 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 265. Айдау жылдамдығы 1,8 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 16,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 266. Айдау жылдамдығы 1,9 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 18,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 267. Айдау жылдамдығы 2,0 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 19,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 268. Айдау жылдамдығы 2,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 820 болғанда электр энергия меншікті шығыны 21,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 269. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 8,7 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 270. Айдау жылдамдығы 1,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 9,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 271. Айдау жылдамдығы 1,5 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 10,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 272. Айдау жылдамдығы 1,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 11,7 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 273. Айдау жылдамдығы 1,7 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 274. Айдау жылдамдығы 1,8 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 14,1 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 275. Айдау жылдамдығы 1,9 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 15,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 276. Айдау жылдамдығы 2,0 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 17,0 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 277. Айдау жылдамдығы 2,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 18,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 278. Айдау жылдамдығы 2,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 20,1 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 279. Айдау жылдамдығы 2,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 920 болғанда электр энергия меншікті шығыны 21,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 280. Айдау жылдамдығы 1,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 8,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 281. Айдау жылдамдығы 1,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 9,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 282. Айдау жылдамдығы 1,5 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 10,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 283. Айдау жылдамдығы 1,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 11,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 284. Айдау жылдамдығы 1,7 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,2 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 285. Айдау жылдамдығы 1,8 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 13,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 286. Айдау жылдамдығы 1,9 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 14,4 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 287. Айдау жылдамдығы 2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 15,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 288. Айдау жылдамдығы 2,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 16,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 289. Айдау жылдамдығы 2,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 17,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 290. Айдау жылдамдығы 2,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 18,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 291. Айдау жылдамдығы 2,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 20,0 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 292. Айдау жылдамдығы 2,5 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1020 болғанда электр энергия меншікті шығыны 23,3 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 293. Айдау жылдамдығы 1,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 10,2 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 294. Айдау жылдамдығы 1,7 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 10,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 295. Айдау жылдамдығы 1,8 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 11,1 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 296. Айдау жылдамдығы 1,9 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,1 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 297. Айдау жылдамдығы 2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 298. Айдау жылдамдығы 2,1 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 12,9 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 299. Айдау жылдамдығы 2,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 13,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 300. Айдау жылдамдығы 2,3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 14,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 301. Айдау жылдамдығы 2,4 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 15,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 302. Айдау жылдамдығы 2,6 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 17,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 303. Айдау жылдамдығы 2,8 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 20,5 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 304. Айдау жылдамдығы 3 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 23,6 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 305. Айдау жылдамдығы 3,2 метр/сағ., құбыр желісінің шартты диаметрі 1220 болғанда электр энергия меншікті шығыны 27,8 киловатт*сағ. 1000 тонна километр 306. Бір тонна байланысты азотөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 10230 киловатт -сағаттан артық емес (азот - тукты зауыт) 10 бет 307. Бір тонна үгітілген бояуларөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 209,2 киловатт-сағаттан артық емес (азот - тукты зауыт) 308. Бір тонна кальцийленген содаөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 83,7киловатт - сағаттан артық емес 309. Бір тонна байланысты азотөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 111,6 киловатт - сағаттан артық емес (каустикалықсода) 310. Бір тонна байланысты фосфорлықышқыл өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 5580 киловатт-сағаттан артық емес 311. Бір тонна суперфосфатты өндіругежұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 9,3 киловатт-сағаттан артық емес (қышқылдар) 312. Бір тоннақос суперфосфатты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 60,4 киловатт-сағаттан артық емес (қышқылдар) 313. Бір тонна сутегі өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 5580 киловатт-сағаттан артық емес 314. Бір тонна байланысты этиленөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 1860 киловатт - сағаттан артық емес 315. Бір тонна байланысты вискозалық жасанды талшықтар өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 902,16 киловатт-сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 316. Бір тонна байланысты лавсан талшығынөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 178 киловатт - сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 317. Бір тонна байланысты диметилтерадтолат өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 200,4 киловатт - сағаттан артық емес (110 – 220 кВ кернеуіимиялық талшықтар және жiптер) 318. Бір тонна байланысты шыны түйіршіктерөндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 952,3 киловатт - сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 319. Бір тонна байланысты сары фосфор өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 18531,9 киловатт - сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 320. Бір тонна байланысты термиялық фосфор қышқылы өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 371,5 киловатт -сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 321. Бір тоннанатритриполи фосфаты өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 855,1 киловатт - сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 322. Бір тонна байланысты гексометофасфат өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 1274,50 киловатт -сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 323. Бір тонна байланысты аммофосфат өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 400,2 киловатт - сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 324. Бір тонна байланысты фторы алынған фосфат 27% Р2О5 өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 646,7 киловатт -сағаттан артық емес (химиялық талшықтар және жiптер) 325. Бір тонна мұнай – химия өнiмiн алғашқы қайта өндеуге жұмсалатын отын энергиясының шығыны 28,17 кг. ш.о. артық емес 11 бет 326. Бір тонна мұнай – химия өнiмiн алғашқы қайта өндеуге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 77 Мкал - дан артық емес 327. Бір тонна мұнай – химия гидрокрекинг өнiмiн өндеуге жұмсалатын отын энергиясының шығыны 161,07 кг. ш.о. артық емес 328. Бір тонна мұнай – химия гидрокрекинг өнiмiн өндеуге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 75,6 Мкал - дан артық емес 329. Бір тонна мұнай - химия термиялық крекинг өнiмiнөндеуге жұмсалатын отын энергиясының шығыны 45,01 кг. ш.о. артық емес 330. Бір тонна мұнай - химиятермиялық крекинг өнiмiн өндеуге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 89,6 Мкал - дан артық емес 331. Бір тонна мұнай - химияөршулi крекинг өнiмiн өндеуге жұмсалатын отын энергиясының шығыны 50,77 кг. ш.о. артық емес 332. Бір тонна мұнай - химияөршулi крекинг өнiмiн өндеуге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 192,5 Мкал - дан артық емес 333. Бір тонна мұнай - химия өнiмiн асылдандыруға жұмсалатын отын энергиясының шығыны 88,07 кг. ш.о. артық емес (өршулi крекинг) 334. Бір тонна мұнай – химия өнiмiн асылдандыруға өндеуге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 126,4 Мкал - дан артық емес (өршулi крекинг) 335. Бір тонна мұнай - химия өнiмiн майды өндіруге жұмсалатын отын энергиясының шығыны 197,16 кг. ш.о. артық емес (өршулiкрекинг) 336. Бір тонна мұнай – химия өнiмiнмайды өндіруге жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 126,4 Мкал-дан артық емес (өршулi крекинг) 337. Бір тонна мұнай - химия өнiмiн кокстауға жұмсалатын отын энергиясының шығыны 70,30 кг. ш.о. артық емес (өршулi крекинг) 338. Бір тонна мұнай - химия өнiмiн кокстауға жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 206,4 Мкал - дан артық емес (өршулi крекинг) 339. Бір тонна мұнай – химия өнiмiн отынды сумен тазалауға жұмсалатын отын энергиясының шығыны 23,25 кг. ш.о. артық емес (өршулi крекинг) 340. Бір тонна мұнай - химия өнiмiн отынды сумен тазалауға жұмсалатын жылу энергиясының шығыны 16,2 Мкал - дан артық емес (өршулi крекинг) 341. Бір тонна ылғандану әдiciмен өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 130 киловатт - сағаттан артық емес (портландцементтi) 11 бет 342. Бір тонна құрғату әдiciмен өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 120 киловатт-сағаттан артық емес (портландцементтi) 343. Бір тонна қоржпортландцементтi өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 95 киловатт - сағаттан артық емес 344. 1000 дана қызыл кiрпiш өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 70 киловатт-сағаттан артық емес 345. 1000 дана силикатты кiрпiш өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 30 киловатт - сағаттан артық емес 346. 1000 плиташифер өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 50 киловатт-сағаттан артық емес 347. Бір тонна гипс өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 25 ки- ловатт - сағаттан артық емес 348. Бір м3 темiр-бетонды бұйым және конструкциялар өндіруге жұмсалатын электр энергиясының меншікті шығыны 30 киловатт -сағаттан артық емес 349. Тозаң көмiрлi жылу электр орталығының (ЖЭО) және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 14 % - дан артық емес 12 бет 350. Газ - мазутты жылу электр орталығының (ЖЭО) және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 12 % - дан артық емес 351. Тозаң көмiрлi конденсациялық электр станциясының (КЭС) және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 8 %-дан артық емес 352. Газ-мазутты конденсациялық электр станциясының (КЭС) және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 5,7 % - дан артық емес 353. 200 Мегаватт дейiн қуатыменсу электр станциясының (СЭС) және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 3 - 2 % - дан артық емес 354. 200 Мегаватт жоғарысу электр станциясының (СЭС) және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 2 - 0,5 % - дан артық емес 355. 200 Мегаватт жоғары газтурбиналық электр станциясының және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 1,7 - 0,6 % - дан артық емес 356. 200 Мегаватт жоғарыгаз сығу компрессорлаы бар газтурбиналық электр станциясының (ГТЭС) және мұқтажының орнатылған қуаты ең жоғары жүктемесiнен 5,1 - 6,0 %-дан артық емес 357. АШ маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К-160 - 130 турбинаның типiне 6,8 % - дан артық емес 12 бет 358. Басқа маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К-160 - 130 турбинаның типiне 6,5 % - дан артық емес 359. Қоңыр көмiрге блоктың жүктемесi-100 % болған жағдайда К – 160 - 130 турбинаның типiне 6,6 % - дан артық емес 360. Газға блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К- 160 - 130 турбинаның типiне 4,9 % - дан артық емес 361. Мазутқа блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К – 160 - 130 турбинаның типiне 5,2 %-дан артық емес 362. АШ маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К -200 - 130 турбинаның типiне 7,3 % -дан артық емес 363. Басқа маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К -200 - 130 турбинаның типiне 7,1 % -дан артық емес 364. Қоңыр көмiрге блоктың жүктемесi -70 % болған жағдайда К – 200 - 130 турбинаның типiне 7,1 % - дан артық емес 365. Газға блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К – 200 - 130 турбинаның типiне 5,3 % - дан артық емес 366. Мазутқа блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К – 200 - 130 турбинаның типiне 5,2 % - дан артық емес 367. АШ маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi - 100 % болған жағдайда К-200 - 130 турбинаның типiне 6,8 % - дан артық емес 368. Басқа маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi-100 % болған жағдайда К - 200 - 130 турбинаның типiне 6,1 % -дан артық емес 369. Қоңыр көмiрге блоктың жүктемесi-100 % болған жағдайда К – 200 - 130 турбинаның типiне 6,8 % -дан артық емес 370. Газға блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К-200 - 130 турбинаның типiне 4,6 % - дан артық емес 371. Мазутқа блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К - 200 - 130 турбинаның типiне 5,7% - дан артық емес 372. АШ маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К -300 - 240 турбинаның типiне 7,3 % -дан артық емес 373. Басқа маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К – 300 - 240 турбинаның типiне 6,7 % - дан артық емес 374. Қоңыр көмiрге блоктың жүктемесi-70 % болған жағдайда К - 300 - 240 турбинаның типiне 7,3 % - дан артық емес 375. Газға блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К – 300 - 240 турбинаның типiне 5,1 % - дан артық емес 376. Мазутқа блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К – 300 - 240 турбинаның типiне 6,1 % -дан артық емес 377. АШ маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К – 300 - 240 турбинаның типiне 4,4 % - дан артық емес 378. Басқа маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К – 300 - 240 турбинаның типiне 3,7 % - дан артық емес 379. Қоңыр көмiрге блоктың жүктемесi-100 % болған жағдайда К – 300 - 240 турбинаның типiне 4,2 % - дан артық емес 380. Газға блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К - 300 - 130 турбинаның типiне 2,4 % - дан артық емес 381. Мазутқа блоктың жүктемесi-100 % болған жағдайда К - 300 - 240 турбинаның типiне 2,6 % - дан артық емес 382. АШ маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К -500 - 240 турбинаның типiне 4,9 % -дан артық емес 383. Басқа маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi-70 % болған жағдайда К -500 - 240 турбинаның типiне 6,5 % -дан артық емес 384. Қоңыр көмiрге блоктың жүктемесi-70 % болған жағдайда К – 500 - 240 турбинаның типiне 4,7 % - дан артық емес 385. Газға блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К-500 - 240 турбинаның типiне 2,8 % - дан артық емес 386. Мазутқа блоктың жүктемесi – 70 % болған жағдайда К – 500 - 240 турбинаның типiне 3,0 % - дан артық емес 387. Басқа маркалы тас көмiрге блоктың жүктемесi – 100 % болған жағдайда К – 500 - 240 турбинаның типiне 5,14 % - дан артық емес 388. Қоңыр көмiрге блоктың жүктемесi-100 % болған жағдайда К – 500 - 240 турбинаның типiне 3,7 % - дан артық емес 389. Жоғары кернеуi, 110 киловольт болған жағдайда қосалқы станциялардың жеке мұқтаждықтарына элеткр энергиясының шығыны 1000 мың киловат – сағатына дейiн 13 бет 390. Жоғары кернеуi, 220 киловольт болған жағдайда қосалқы станциялардың жеке мұқтаждықтарына элеткр энергиясының шығыны 2000 мың киловат – сағатына дейiн 391. Жоғары кернеуi, 220 киловольт болған жағдайда қосалқы станциялардың жеке мұқтаждықтарына элеткр энергиясының шығыны элетролиздық өнеркәсiптi электржабдықтайтын түрлендiру станциялары үшiн жылына 5000 мың. киловатт сағатына дейiн 392. Жоғары кернеуi, 330 киловольт болған жағдайда қосалқы станциялардың жеке мұқтаждықтарына элетр энергиясының шығыны 2200 мың киловат - сағатына дейiн 393. Жоғары кернеуi, 500 киловольт болған жағдайда қосалқы станциялардың жеке мұқтаждықтарына элетр энергиясының шығыны электр энергиясы, 3000 мың кило- ват -сағатына дейiн 394. Жоғары кернеуi, 1150 киловольт болған жағдайда қосалқы станциялардың жеке мұқтаждықтарына элетр энергиясының шығыны 6000 мың киловат - сағатына дейiн 395. Сыртқы диаметрi 32 миллиметрге теңжылу құбырларыныңсу және топырақтың ор- таша температурасы to oрт. ж. = 50 оС кезiнде (керiқарай) жылу шығындары 23 (20) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 396. Сыртқы диаметрi 32 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 52,5 оС (to oрт. ж .= 65 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 52 (45) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 397. Сыртқы диаметрi 32 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 65 оС (to oрт. ж. = 90 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 60 (52) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 398. Сыртқы диаметрi 32 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 75 оС (to oрт. ж .= 110 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 67 (58) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 399. Сыртқы диаметрi 57 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың ор- таша температурасы to oрт. ж .= 50 оС кезiнде (керi қарай) жылу шығындары 29 (25) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 400. Сыртқы диаметрi 57 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 52,5 оС (to oрт. ж. = 65 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 65 (56) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 401. Сыртқы диаметрi 57 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 65 оС (to oрт. ж. = 90 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 75 (65) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 402. Сыртқы диаметрi 57 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 75 оС (to oрт. ж. = 110 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 84 (72) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 403. Сыртқы диаметрi 76 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың ор- таша температурасы to oрт. ж. = 50 оС кезiнде (керi қарай) жылу шығындары 34 (29) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 404. Сыртқы диаметрi 76 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 52,5 оС (to oрт. ж. = 65 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 75 (64) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 405. Сыртқы диаметрi 76 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 65 оС (to oрт. ж. = 90 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 86 (74) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 406. Сыртқы диаметрi 76 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 75 оС (to oрт. ж. = 110 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 95 (82) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 407. Сыртқы диаметрi 89 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың ор- таша температурасы to oрт. ж. = 50 оС кезiнде (керi қарай) жылу шығындары 36 (31) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 408. Сыртқы диаметрi 89 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 52,5 оС (to oрт. ж.= 65 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 80 (69) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 409. Сыртқы диаметрi 89 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 65 оС (to oрт. ж .= 90 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 93 (80) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 410. Сыртқы диаметрi 89 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 75 оС (to oрт. ж. = 110 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 102 (88) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 411. Сыртқы диаметрi 108 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың орташа температурасы to oрт. ж. = 50 оС кезiнде (керi қарай) жылу шығындары 40 (34) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 412. Сыртқы диаметрi 108 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 52,5 оС (to oрт. ж. = 65 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 88 (76) Ватт метр[ккалорий/м.сағ.] артық емес 413. Сыртқы диаметрi 108 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 65 оС (to oрт. ж. = 90 оС) кезiнде (қос-құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 102 (88) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 414. Сыртқы диаметрi 108 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 75 оС (to oрт. ж. = 110 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 111 (96) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 415. Сыртқы диаметрi 159 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың орташа температурасы to oрт. ж. = 50 оС кезiнде (керi қарай) жылу шығындары 49 (42) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 416. Сыртқы диаметрi 159 миллиметрге теңжылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 52,5 оС (to oрт. ж. = 65 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 109 (94) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 417. Сыртқы диаметрi 159 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 65 оС (to oрт. ж. = 90 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 124 (107) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 418. Сыртқы диаметрi 159 миллиметрге тең жылу құбырларының су және топырақтың жылдық орташа температурасының айырмасы 75оС (to oрт. ж. = 110 оС) кезiнде (қос құбырлы төсеудiң) жылу шығындары 136 (117) Ватт метр [ккалорий/м.сағ.] артық емес 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 19 (Соңы 20-бетте). Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің 2015 жылғы 29 маусым №734 Астана қаласы Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2015 жылғы 30 маусым №493 Астана қаласы БІРЛЕСКЕН БҰЙРЫҒЫ Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына, ақпараттандыру, байланыс саласындағы тексеру парақтарының нысандарын бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына, 13-бабы 3-тармағына жəне 15-бабы 1-тармағына сəйкес бұйырамыз: 1. Мыналар: 1) осы бірлескен бұйрыққа 1-қосымшаға сəйкес ақпараттандыру саласындағы мемлекеттік бақылау саласындағы тексеру парағының нысаны; 2) осы бірлескен бұйрыққа 2-қосымшаға сəйкес байланыс саласындағы мемлекеттік бақылау саласындағы тексеру парағының нысаны; 3) осы бірлескен бұйрықтың 3-қосымшасына сəйкес электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына мемлекеттік бақылау саласындағы тексеру парағының нысаны бекітілсін. 2. «Ақпараттандыру, байланыс саласындағы, электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына жеке кəсіпкерлік саласындағы тексеру парақтарының нысандарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Байланыс жəне ақпарат министрінің 2011 жылғы 31 тамыздағы № 264 жəне Қазақстан Республикасы Экономикалық даму жəне сауда министрінің 2011 жылғы 16 қыркүйектегі № 307 бірлескен бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7263 тіркелген, «Егемен Қазақстан» газетінде 2011 жылғы 12 қарашада № 539-540 (26932) жарияланған) күші жойылды деп танылсын. 3. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Байланыс, ақпараттандыру жəне ақпарат комитеті (Т.Б. Қазанғап): 1) осы бірлескен бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін мерзімді баспа басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бірлескен бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің интернет- ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасы Əдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн он жұмыс күнi iшiнде осы бірлескен бұйрықтың 3-тармағының 1), 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс- шаралардың орындалуы туралы мəлiметтердi Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Заң департаментiне ұсынуды қамтамасыз етсiн. 4. Осы бірлескен бұйрықтың орындауын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму вице-министріне жүктелсін. 5. Осы бірлескен бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрі Ə.ИСЕКЕШЕВ Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушы М.ҚҰСАЙЫНОВ «КЕЛІСІЛГЕН» Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика жəне арнайы есепке алу жөнiндегi комитетiнің төрағасы _________________ С.АЙТПАЕВА 2015 жылғы 13 шілде Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы № 734 жəне Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 30 маусымдағы №493 бірлескен бұйрығына 1-қосымша Нысан Ақпараттандыру саласындағы мемлекеттік бақылау саласындағы тексеру парақтары Тексеруді тағайындаған мемлекеттік орган ____________________________ Тексеруді тағайындау туралы акт ____________________________________ (№, күні) Тексерілетін объектінің атауы: ______________________________________ СТН (ЖСН/БСН) ________________ _________________________________ Орналасқан орнының мекенжайы: ___________________________________ № Талаптар тізбесі Та ла п е тіл ед і Та ла п е тіл ме йд і Та ла пт ар ға сə йк ес ке ле ді Та ла пт ар ға сə йк ес ке лм ей ді 1 2 3 4 5 6 1. функционалдық шарттар өзгерістерінің, аппараттық-бағдарламалық кешенді жəне ақпараттық технологияларды, ақпараттық жүйенің жоқтығы 2. жалпы құрылымның қауіпсіздік саясаты талаптарына жəне құрылымда компоненттерді орналастыру сəйкестігі 3. ақпараттық жүйелерді құраушы болып табылатын компоненттер конфигурацияларының сəйкестігі 4. ақпараттық жүйе компоненттерінің, сондай-ақ интеграцияланатын ақпараттық жүйе компоненттерінің (ақпараттық жүйенің физикалық жəне логикалық құрылымы, функционалдық схемаға түсіндірме жазба) өзара iс-қимылының бекiтілген функционалдық схемасының (жоспары) болуы 5. пайдаланылатын ақпараттық жүйелер ақпараттық қауіпсіздігінің ұйымдастырушылық шараларының болуы 6. есептеу техникасы құралдарын паспорттандыру жəне ақпараттық ресурстарды пайдалану қағидаларының болуы 7. штаттан тыс (дағдарыстық) жағдайларда пайдаланушылардың іс-қимыл тəртібі туралы нұсқаулықтың болуы 8. пайдаланушының компьютерлік жабдықтар мен бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану жөніндегі нұсқаулығының болуы 9. вирусқа қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықтың болуы 10. ақпаратты резервтік көшіру туралы нұсқаулықтың болуы 11. сервер əкімшісінің функциялары мен өкілеттіктерін бекіту жөніндегі нұсқаулықтың болуы 12. пайдаланушылар мен əкімшілердің серверлік үй-жайларға кіру қағидаларының болуы 13. корпоративтік ақпараттық желіде пайдаланушыларды тіркеу қағидаларының болуы 14. жүйелік əкімшілердің жұмысына арналған жадынаманың болуы 15. есептеу техникасы құралдарын пайдаланушы жадынамасының болуы 16. жұмыс станцияларында электрондық поштаны жəне Интернет қызметтерін пайдалану бойынша нұсқаулықтың болуы 17. бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалануға лицензияның жəне компьютерлік, телекоммуникациялық жабдықтарға, қызмет ақы төлеу терминалына, сауда автоматтарына, пос-терминалдар мен басқа да жабдықтарға компьютерлік жүйенің фискальдық режимде ақпараттық процесте пайдаланатын сəйкестік сертификаттарының болуы 18. компьютерлік жүйе құрамына кіретін жəне ақпараттық процеске (ҚР СТ МЕМСТ Р ИСО/МЭК 15408-2006 «Қауіпсіздікті қамтамасыз ету əдістері мен құралдары. Ақпараттық технологиялар қауіпсіздігін бағалау критерийлері») қатысатын фискалдық режимнің, фискалдық жадының техникалық жəне бағдарламалық құралдарының ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сəйкестігі сертификатының болуы 19. компьютерлік жүйелердің қауіпсіздік жүйелерінің серверлік үй-жайларға жəне қол жеткізу шектелген үй-жайларға талаптарына сəйкестігі 20. компьютрлік жүйені пайдаланушылар дербес компьютерде сигнатуралар базасы бар лицензиялық немесе өзекті еркін таралатын вирусқа қарсы бағдарламалық қамтамасыз етудің болуы 21. аппараттық шекаралық машрутизаторлар көмегімен трафикті шифрлай отырып ұйымның аумақтық бөлінген бөлімшелері арасында қорғалған деректерді беру арнасының болуы 22. желіаралық экран арқылы Интернет желісінен шабуылдарды анықтау (болдырмау) жүйесінің болуы 23. пайдаланушының сəйкестендіру жəне бірдейлестіру жүйелерінің болуы 24. фискалдық режимде пайдаланылатын, компьютерлік жүйенің негізгі жəне резервтік серверлік жабдығының желілік карталарын тасығышқа қол жеткізуді басқарудың сəйкестендірушісі бойынша трафикті аппараттық желілік талдағыштың болуы 25. компьютерлік жүйенің резервтік көшіру жүйесінің болуы 26. ақпараттық қауіпсіздік қызметінің болуы 27. компьютерлік жүйе бойынша жауапты тұлғалардың болуы 28. ақпараттық қауіпсіздік саясатының болуы (қол жеткізілуі шектеулі ақпаратты басқаруды, қорғауды жəне бөлуді реттейтін нормалар жəне практикалық тəсілдер) 29. парольдерді қалыптастыру жəне пайдалану саясатының болуы 30. резервтік көшіру (мұрағаттау) саясатының болуы 31. пайдаланушылардың, қауіпсіздік əкімшілерінің, жүйелік əкімшілердің қол жеткізу мен міндеттерін шектеу жөніндегі рəсімдерді сипаттайтын құжаттаманың болуы 32. ҚР СТ 1073-2007 «Ақпараттарды криптографиялық қорғау құралдары. Жалпы техникалық талаптар» ақпаратты криптографиялық қорғау құралдар сертификатының болуы жəне криптографиялық төзімділігіне байланысты сəйкес болатын ҚР СТ 1073-2007 сəйкес қауіпсіздік деңгейіне сəйкес болуы тиіс 33. асспаптық тексеру кезінде анықталған осалдықтардың болуы 34. қолма-қол ақша арқылы, сондай-ақ фискалдық есептерді қалыптастыру кезінде сауда операцияларына, қызметтерді көрсетуге байланысты, оларды одан əрі түзету мүмкіндігінсіз компьютерлік жүйенің барлық операцияларын бекітудің жоқтығы. Компьютерлік жүйенің фискалдық есептерінің шығыс нысандары тексеру объектінің электрондық цифрлық қолтаңбасымен куəландырады 35. электрондық цифрлық қолтаңбаны қалыптастыру жəне тексеру функциясы бөлігіндегі жұмыс атқарып тұрған компьютерлік жүйенің дұрыс жұмыс істемеу фактісінің жоқтығы 36. бақылау-кассалық машиналардың мемлекеттiк тiзiлiмiне енгізу үшін компьютерлік жүйенің техникалық талаптарына сəйкестігі актінің болуы Уəкілетті органның жауапты лауазымдық тұлғалары: _______________________________ _______________ _____________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) _______________________________ _____________________________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) Тексерілетін объектінің иесі: _______________________________ ___________________________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы №734 жəне Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 30 маусымдағы №493 бірлескен бұйрығына 2 - қосымша Нысан Байланыс саласындағы мемлекеттік бақылау саласындағы тексеру парағының нысаны Тексеруді тағайындаған мемлекеттік орган ______________________________ Тексеруді тағайындау туралы акт ______________________________________ (№, күні) Тексерілетін объектінің атауы: _________________________________________ СТН (ЖСН/БСН) _____________________________________________________ Орналасқан орнының мекенжайы: ______________________________________ № Талаптар тізбесі Та ла п е тіл ед і Та ла п е тіл ме йд і Та ла пт ар ға сə йк ес ке ле ді Та ла пт ар ға сə йк ес ке лм ей ді 1 2 3 4 5 6 1 байланыс саласында лицензияланатын қызмет түрлерін көрсетуге лицензияның болуы 2 байланыс желілерінде жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдарға барлық байланыс желілерінде жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізудің ұйымдастырушылық жəне техникалық мүмкіндіктерін қамтамасыз етуі 3 абоненттер туралы қызметтік ақпаратты екі жыл шегінде жинау мен сақтауды жүзеге асыруы 4 Қазақстан Республикасының бірыңғай телекоммуникация желісінде пайдаланылатын техникалық байланыс құралдарының пошта байланысының техникалық құралдарының электро магниттік сəулелеу көзі болып табылатын радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиілікті құрылғылардың, сəйкестiгiн растауы 5 адамдардың өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға немесе тіршілікті қамтамасыз ету жүйелерінің қалыпты жұмыс істеуіне қауіп төндіретін, еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік техникасының жекелеген байланыс құралдарының немесе желілерінің жұмысындағы бұзушылықтарды жою туралы ұйғарымдарды орындауы 6 Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесінің тізіліміне енгізілген, қолданыстағы тексеру сертификаты бар байланыс операторының деректер таратуды өлшеу жүйесі мен қосылу ұзақтығын өлшеу жүйесі бар міндетті трафикті есепке алу жүйелерінің болуы 7 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне жергілікті телефон байланысы желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі 8 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне аймақішілік желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі 9 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі 9 куəландырушы орталық туралы ереженің болуы 10 штаттан тыс, дағдарысты жағдайларда өтініш берушінің атынан куəландырушы орталықтың тіркеу куəліктерін сүйемелдеу, əкімшілендіру, шығару жөніндегі жұмыстарға тікелей қатысып, жұмыстарды жүзеге асыратын жұмыскерлердің іс-қимылы жөніндегі нұсқаулықтың болуы 11 куəландырушы орталықтың ақпараттық ресурстарын резервтік көшіру туралы нұсқаулығының бар болуы 12 куəландырушы орталықтың бағдарламалық қамтамасыз етілуін орнату жəне ретке келтіру жөніндегі нұсқаулықтың болуы 13 тіркеу куəлігінде тiркеу куəлiгiнiң нөмiрi мен оның қолданылу мерзiмiнің болуы 14 тіркеу куəлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаның иесiн бiрдейлендiруге мүмкiндiк беретiн деректердің болуы 15 тіркеу куəлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаның ашық кiлтiнің болуы 16 тіркеу куəлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаның тиiстi жабық кiлтiн жасау үшiн пайдаланылатын электрондық цифрлық қолтаңба құралдары туралы деректердің болуы 17 тіркеу куəлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаны қолдану салалары мен оны қолдануды шектеу туралы ақпараттың болуы 18 тіркеу куəлігінде тиiстi куəландырушы орталықтың реквизиттерiнің болуы 19 өтініш беруші бекіткен куəландырушы орталықтың модульдерінің (компонент бөліктерінің) өзара іс-қимылының схемасының жəне қолданылатын криптографиялық түрлендіру алгоритмдері туралы деректер жəне электрондық цифрлық қолтаңба процесін іске асыру жөніндегі басқа да бастапқы деректер (негізгі талаптар) мен жекелеген параметрлерге жəне куəландырушы орталыққа қойылатын талаптар бар электрондық цифрлық қолтаңба схемаларының болуы 20 электрондық цифрлық қолтаңбаны дұрыс пайдаланбау фактісінің балмауы Уəкілетті органның жауапты лауазымдық тұлғалары: _______________________________ _______________ _____________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) _______________________________ _____________________________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) Тексерілетін объектінің иесі: _______________________________ _________________________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 14 тамыздағы Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №11890 болып енгізілді. 10 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне жылжымалы байланыс желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі 11 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне деректерді тарату желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі 12 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне IP–телефония (Ин-тернет–телефония) операторларының қосылу деңгейлерінің сəйкестігі 13 байланыс операторының, қызмет провайдерінің, ведомстволық телекоммуникациялар желісі, арнайы тағайындалған телекоммуникациялар желісі, корпоративтік желі иелерінің бөлінген «АВС» кодымен нөмірлеудің географиялық анықталатын аймағындағы жергілікті телекоммуникациялар желілерінің нөмірлеу ресурсының 50 пайыздан астамын тағайындалған сəттен бастап екі жылдың ішінде пайдалануы (уəкілетті орган жүзеге асыратын тексеру нəтижелері бойынша барлық бөлінген нөмірлеу сыйымдылығынан пайдаланбайтын бөлігі алып тасталады) 14 нөмірлеу ресурсын алушымен нөмірлеу ресурсын пайдалануы (нөмірлеу аймағын географиалық айқындамайтын «DEF» кодындағы «Х1», «Х1Х2» индекстері; қызметтердің қол жеткізу кодтарын пайдалануымен байланыс қызметтерін ұсынатын (Х1Х2Х3)/(Х1Х2Х3Х4) операторлар кодтары; «1UV (Х1(Х2))» шұғыл жедел, ақпараттық-анықтамалық жəне тапсырыс беру қызметтеріне қол жеткізу нөмірлері, қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторларының таңдау префикстері) бөлінген сəттен бастап екі жыл ішінде 6 айдан астам пайдалану (уəкілетті орган жүзеге асыратын тексеру нəтижелері бойынша) 15 қалааралық жəне халықаралық байланыс шетелдік операторлармен трафик алмасуды Қазақстан Республикасының қалааралық жəне халықаралық байланыс операторлары арқылы жүзеге асыруы 16 қалааралық жəне халықаралық байланыс операторлары шетелдік операторлармен трафик алмасуды Телекоммуникация желілерін орталықтан басқару жүйесі арқылы жүзеге асыруы 17 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсiнің басқару орталығы Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан жерүсті сегменттерi мен коммутациялық тораптарды қамтуы 18 көліктік желiлердi резервке қою тəуелсiз географиялық трассалар бойынша ұйымдастырылған тəуелсiз айналма жолдарды беру немесе сол тарату желiлерiнде ұйымдастырылатын трактiлерге (арналарға) ауыстыру жолымен жүзеге асыруы 19 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсi құрамында жер үстiндегi байланыс жолдары бойынша көлiктiк желiнiң шетелдердiң байланыс операторларының телекоммуникация желiлерiмен кемiнде бiр тоғысу нүктесiнің болуы 20 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсi құрамында көлiктiк телекоммуникация желiлерiнің болуы 21 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсi құрамында қалааралық жəне халықаралық коммутация станцияларының болуы 22 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсi құрамында жұмыс iстеуін қамтамасыз ететiн жүйелерi – басқару жүйесi мен техникалық пайдалану жүйесінің болуы 23 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телеком муникация желiсi құрамында тактiлi желілiк синхрондау жүйесiнің болуы 24 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсiнде басқа елдердің жалпы пайдалануындағы телекоммуникация желілерімен халықаралық байланысуды ұйымдастыру үшін кемінде үш тарату (екеуi өз желiсiнiң бағытымен жəне бipeуi басқа елдiң желiсiнiң бағытында) шығуы (үш бағыт) желiлiк тораптардың болуы 25 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникацияның əмбебап қызметтерiн қамтамасыз ететiн желiлерiн құруды (дамытуды) дербес құруы 26 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының жұмылдыру дайындығы жөніндегі iс-шараларды орындауы 27 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсiнде кемiнде алты облыстың (географиялық нөмiрлеу аймағы), Астана жəне Алматы қалаларының аумағын қамтуы 28 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсiнде басқа Қазақстан Республикасы ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінде Қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторы желісімен қосылыстардың болуы 29 техникалық басшылар мен мамандардың білікті құрамының болуы 30 акционерлері (қатысушылары) арасында акциялар пакетін (жарғылық капиталға қатысу үлестерін) бөлу жөніндегі ақпаратты беруі 31 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісінде қалааралық жəне халықаралық байланыс операторы телекоммуникациялардың өзара үйлестiрiлген желiсi мүмкiндiктерiн ескере отырып, алынған өтiнiмдердiң негiзiнде соғыс уақытында берiлетiн Байланыс арналарының (трассаларының) тiзбелерiн əзiрлеуі 32 радиожиілік спектірін пайдалануға рұқсаттың болуы 33 радиоэлектрондық құралдарды жəне жоғары жиілікті құрылғыларды пайдалануға рұқсаттың болуы 34 радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиiлiктi құрылғылардың техникалық сипаттамалары мен пайдалану жағдайларының рұқсатта жазылған талаптарға сай келуi 35 пайдаланушыларға сапасы жағынан байланыс қызметтерінің сапа көрсеткіштеріне сəйкес келетiн байланыс қызметтерiн көрсетуі 36 тексеру субъектісінің тарифтеу бірліктерінің өлшемдерін сақтауы 37 абаненттерге шұғыл медициналық, құқық қорғау, өрт, апат, анықтамалық жəне өзге де қызметтермен тегін қосылысты ұсынуды қамтамасыз етуі 38 зияткерлік қызметтер (лотерея, дауыс беру, телевикторина, викторина, анықтамалық ақпараттық қызметтер, танысу қызметтері) ұсынылған жағдайда тарифтелетін қосылудың басталуына дейін байланыс операторымен абонентке осындай қосылыстың құны туралы хабарлауы (ұялы байланыс операторы үшін) 39 байланыс қызметтерін көрсетуге байланысты ақпаратты абоненттерге ұсыну мақсатында ақпараттық-анықтамалық қызмет көрсету жүйесін құруы 40 байланыс операторының желісінде абонент алған байланыс қызметтерін, оларды пайдалану уақыты, ұқсас стандартты басқа желі абоненттерінің телефон нөмірлерімен қосылыстары туралы ақпараттарды автоматты түрдегі есепке алуды жүзеге асыруы 41 абоненттерге қалааралық немесе халықаралық телефон байланысы операторын еркін таңдау техникалық мүмкіндігін қамтамасыз етуі 42 абоненттерге түнгі уақытта (сағат 22:00 ден 06:00 дейін) бұрын абонент сұратпаған, қысқа мəтіндік хабарламаларды жəне/немесе мультимедиялық хабарламалар арқылы ақпараттарды (жарнамалық сипаттағы таратуларды) жіберу бойынша шек қоюы 43 байланыс операторының абонентке байланыс қызметін көрсеткенде оған өзге ақылы қызметтерді күштеп жүктеуге жол бермеуі 44 абонент телефон байланысы қызметінің сапасы нашарлағаны туралы өтінішті берген күнінен бастап күнтізбелік үш күн ішінде сапасын қалпына келтіру бойынша қажетті шараларды қабылдау жəне абоненттік төлемнің қайта есебін жүргізуі 45 абоненттің кінəсінен емес терминалдың нақты əрекетсіздік кезеңінде абоненттік төлемдерге қайта есеп жүргізуі 46 абонентті телефон желілеріндегі авариялар туралы жəне осы аварияларды жоюдың болжанатын мерзімі туралы хабардар етуі 47 абонентті абоненттік нөмірді алмастыру туралы жəне (немесе) себептерді көрсетумен терминалды ажырату туралы 30 күннен кешіктірмей жазбаша хабардар етуі 48 абоненттерді телефон байланысы қызметтеріне тарифтердің өзгеруі туралы, оларды қолданысқа енгізгенге дейін 30 күннен кешіктірмей хабарлауы 49 уақтылы төлемегені үшін ажыратылған телефон байланысы қызметіне қолжетімділікті, берешекті өтеген кезден бастап жиырма төрт сағат ішінде тегін қайта іске қосуы 50 абоненттің талабы бойынша оған телефон байланысы қызметін көрсетуге байланысты ақпаратты ұсынуы 51 байланыс операторының абонентке телефон байланыс қызметін көрсету кезінде ол өзге қызметтерді алу шартын орындамаған жағдайда оның құқығын шектеуге жол берілмеуі 52 Байланыс операторы немесе оның өкілімен байланыс қызметін көрсетуге абоненттермен шарт жасасуы 53 Байланыс операторларының олардың желісінде жұмыс істейтін абоненттік құрылғылардың сəйкестендіру кодының тізілімін жүргізуі (ұялы байланыс операторы үшін) 54 өз желісінде абоненттік құрылғы иесінің өтінішімен сəйкестендіру коды бойынша абоненттік құрылғы жұмысын, тоқтата тұру немесе қалпына келтіруі (ұялы байланыс операторы үшін) 55 абоненттерді байланыс құралдарын жартылай немесе толық ағытуға байланысты алдын-алу қызметтері туралы жəне осы жұмыстарды аталған жұмыстар басталғанға дейін күнтізбелік он күн бұрын осы жұмыстарды өткізу мерзімдері туралы хабарлауы 56 тəулік бойы режимінде ағымдағы есеп шотындағы ақшаның балансын тексеруді қамтамасыз етуі (ұялы байланыс операторлары үшін) 57 абонентке көрсетілген ұялы байланыс қызметтеріне артық төленген ақша қаражатын қайтаруы немесе оларды ұялы байланыс қызметтеріне аванстау ретінде есептеуі 58 ұялы байланыс операторының абонентке ұялы байланыс қызметтерін көрсетуде техникалық мүмкіндігі бар, ұялы байланыс қызметтерін көрсету туралы шарт жасасудан бас тартуға жол бермеуі 59 абоненттік нөмірлерді байланыс желісі нумерациясы жоспарының өзгеруіне байланысты абоненттерді осындай ауыстыру себебі туралы абоненттерге алдынала хабарлай отырып тегін ауыстыруы 60 байланыс қызметтеріне төлеу кредиттік есеп айырысу тəсілінің шарттарын сақтауы 61 байланыс қызметтеріне төлеу аванстық есеп айырысу тəсілінің шарттарын сақтау 62 абоненттік нөмір абонентте абоненттің жеке шотында ақша аяқталғаннан бастап он екі айдың ішінде сақталуы 63 абоненттің өтініші бойынша абоненттік нөмірді қосымша төлем алмай қайта тіркеуді жүзеге асыруы 64 пошта жөнелтiмiн жiберудiң бақылау мерзiмiн сақтауы 65 салымның жоғалуына, жетiспеуіне немесе тiркелетiн пошта жөнелтiмi зақымдалуына (бүлiнуіне) жол бермеуі 66 жеделхат мəтiнiн оның мағынасы өзгеретiндей бұрмалауға жол бермеуі Уəкілетті органның жауапты лауазымдық тұлғалары: _______________________________ _______________ _____________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) _______________________________ _____________________________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) Тексерілетін объектінің иесі: _______________________________ _________________________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі Аты Əкесінің аты (егер ол болған жағдайда) Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы №734 жəне Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 30 маусымдағы №493 бірлескен бұйрығына 3 қосымша Нысан Электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына мемлекеттік бақылау саласындағы тексеру парақтары Тексеруді тағайындаған мемлекеттік орган ____________________________ Тексеруді тағайындау туралы акт ____________________________________ (№, күні) Тексерілетін объектінің атауы: ______________________________________ СТН (ЖСН/БСН) _________________________________________________ Орналасқан орнының мекенжайы: ______________________________________ № Талаптар тізбесі Та ла п е тіл ед і Та ла п е тіл ме йд і Та ла пт ар ға сə йк ес ке ле ді Та ла пт ар ға сə йк ес ке лм ей ді 1 2 3 4 5 6 1 Қазақстан Республикасының уақыт бірлігі эталонынан, позициялаудың спутниктік жаһандық жүйелерінен, жалпыға бірдей танылған халықаралық көздерден уақыттың ағымдағы мəні туралы цифрлық ақпараттың мерзімді берілуін қамтамасыз ететін техникалық құралдар кешені бар аккредиттелетін куəландырушы орталықтың уақытын үйлестіру рəсімінің болуы 2 осы куəландырушы орталықта жəне оны пайдаланушылар қолданатын ҚР СТ 1073-2007 бойынша пайдаланылатын АКҚҚ-ға сəйкестік сертификатының болуы 3 акредиттелетін куəландырушы орталық мемлекеттік ақпараттық жүйелермен ықпалдастырылған жағдайда, куəландырушы орталықтың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына жəне Қазақстан Республикасының аумағында қабылданған стандарттарға сəйкестігі аттестатының болуы 4 тiркеу куəлiгiн керi қайтарып алу бойынша тiркеу куəлiгi иесiнiң талабын сақтау 5 серверлік үй-жайларға қойылатын талаптарды сақтау 6 куəландырушы орталықтың ақпараттық қауіпсіздік саясатының болуы 7 куəландырушы орталық қызметінің регламентін немесе қағидаларының болуы 8 тіркеу куəліктерін қолдану саясатының болуы Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің 2015 жылғы 29 маусым №735 Астана қаласы Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2015 жылғы 30 маусым №494 Астана қаласы БІРЛЕСКЕН БҰЙРЫҒЫ Электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына, ақпараттандыру, байланыс саласындағы тəуекелдер дəрежесін бағалау критерийлерін бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақ стан Республикасы Заңының 11-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына жəне 13-бабы 3-тармағына сəйкес бұйырамыз: 1.Мыналар: 1) осы бірлескен бұйрыққа 1-қосымшаға сəйкес Ақпараттандыру саласындағы тəуекелдер дəрежесін бағалау критерийлері; 2) осы бірлескен бұйрыққа 2-қосымшаға сəйкес Байланыс саласындағы тəуекелдер дəрежесін бағалау критерийлері; 3) осы бірлескен бұйрыққа 3-қосымшаға сəйкес Электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына тəуекелдер дəрежесін бағалау критерийлері бекітілсін. 2. «Ақпараттандыру, байланыс саласындағы, электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына жеке кəсіпкерлік саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау өлшемдерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Байланыс жəне ақпарат министрінің 2011 жылғы 31 тамыздағы № 263 жəне Қазақстан Республикасы Экономикалық даму жəне сауда министрі міндетін атқарушының 2011 жылғы 16 қыркүйектегі № 305 бірлескен бұйрығының (нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7262 тіркелген, № 539-540 (26932) «Егемен Қазақстан» газетінде 2011 жылғы 12 қарашада жарияланған) күші жойылды деп танылсын. 3. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Байланыс, ақпараттандыру жəне ақпарат комитеті (Т.Б. Қазанғап): 1) осы бірлескен бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін мерзімді баспа басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бірлескен бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің интернет- ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бірлескен бұйрық Қазақстан Республикасы Əдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн он жұмыс күнi iшiнде осы бірлескен бұйрықтың 3-тармағының 1), 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс- шаралардың орындалуы туралы мəлiметтердi Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Заң департаментiне ұсынуды қамтамасыз етсiн. 4. Осы бірлескен бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму вице-министріне жүктелсін. 5. Осы бірлескен бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрі Ə.ИСЕКЕШЕВ Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушы М.ҚҰСАЙЫНОВ «КЕЛІСІЛГЕН» Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика жəне арнайы есепке алу жөнiндегi комитетiнің төрағасы _______________ С.АЙТПАЕВА 2015 жылғы 13 шілде Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы № 735 жəне Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 30 маусымдағы № 494 бірлескен бұйрығына 1-қосымша Ақпараттандыру саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері 1. Жалпы ережелер 1. Осы Ақпараттандыру саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері (бұдан əрі - Критерийлер) «Қазақстан Республикасында мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңына сəйкес тексерілетін субъектілерді тəуекел дəрежесіне жатқызу жəне ішінара тексерулер жүргізу кезінде тексерілетін субъектілерді іріктеу үшін əзірленген. 2. Осы критерийлерде мынадай ұғымдар пайдаланылады: 1) ақпараттандыру саласындағы тексерілетін субъектілер (бұдан əрі – тексерілетін субъектілер) – электрондық ақпараттық ресурстарды, ақпараттық жүйелерді иемденушілер; 2) тəуекел – тексерілетін субъектінің қызметі нəтижесінде салдарының ауырлық дəрежесі ескеріле отырып, адамның өміріне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке жəне заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне зиян келтіру ықтималдығы; 3) тəуекел дəрежесін бағалаудың объективті критерийлері (бұдан əрі – объективті критерийлер) – белгілі бір қызмет саласында тəуекел дəрежесіне байланысты жəне жекелеген тексерілетін субъектіге (объектіге) тікелей байланыссыз тексерілетін субъектілерді (объектілерді) іріктеу үшін пайдаланылатын тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері; 4) тəуекел дəрежесін бағалаудың субъективті критерийлері (бұдан əрі – субъективті критерийлер) – нақты тексерілетін субъектінің (объектінің) қызмет нəтижелеріне байланысты тексерілетін субъектілерді (объектілерді) іріктеу үшін пайдаланылатын тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері; 5) тəуекелдерді бағалау жүйесі – тексерулерді тағайындау мақсатында бақылау жəне қадағалау органы жүргізетін іс-шаралар кешені. 3. Ішінара тексерулер үшін тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері объективті жəне субъективті критерийлер арқылы қалыптастырылады. 2. Объективті критерийлер 4. Ақпараттандыру саласындағы тəуекелді айқындау тексерілетін субъектінің қызметі нəтижесінде салдарының ауырлық дəрежесі ескеріле отырып, адамның өміріне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке жəне заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне зиян келтіру ықтималдығы бақылау-кассалық ма- шиналарын, мемлекеттік ақпараттық жүйелермен бірігетін ақпараттық жүйелерді бақылаусыз пайдалану ақпараттық жүйелерге рұқсат етілмеген қол жеткізу жолымен мемлекеттік органдардың ақпараттарының жойылуына жəне компьютерлік жүйе болып табылатын бақылау-кассалық машиналарына түсетін төлемдердің фискалдануының болмауына əкелетін ақпараттандыру саласындағы тəуекелдері анықталады. 5. Ақпараттандыру саласында жоғарғы тəуекел дəрежелеріне ақпараттық қауіпсіздік талаптарына аттестатталған тексерілетін субъектілер мемлекеттік ақпараттық жүйелермен біріккен мемлекеттік емес ақпараттық жүйелері жатады. 6. Жоғары дəрежеге жатпайтын тексерілетін субъектілерге бақылау-кассалық машиналардың мемлекеттік тізіліміне қосуға қорытынды алған, компьютерлік жүйе болып табылатын бақылау-кассалық тексеру субъектілері жатады. 7. Жоғары тəуекел дəрежесіне жатқызылған тексерілетін субъектілерге қарасты ішінара тексеру жүргізіледі. 3. Субъективті критерийлер 8. Субъективті критерийлерді айқындау мынадай: 1) деректер базасын қалыптастыру жəне ақпарат жинау; 2) ақпаратты талдау жəне тəуекелдерді бағалау кезеңдерін қолдана отырып жүзеге асырылады. 9. Дерекқорды қалыптастыру жəне ақпарат жинау Қазақстан Республикасының ақпараттандыру саласындағы заңнаманы бұзатын тексерілетін субъектілерді анықтау үшін қажет. Субъективті критерийлерді талдау жəне бағалау тексерілетін субъектіге қатысты тексерулерді ең жоғары əлеуетті тəуекелмен шоғырландыруға мүмкіндік береді. Бұл ретте, талдау мен бағалау кезінде нақты тексерілетін субъектіге қатысты бұрын ескерілген жəне пайдаланылған субъективті критерийлердің деректері қолданылмайды. Субъективті критерийлер бойынша тəуекелдер дəрежесін бағалау үшін мынадай ақпарат көздері: 1) бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары). Бұл ретте, бұзушылықтардың ауырлық дəрежесі (өрескел, елеулі, елеусіз) тексеру парақтарында көрсетілген Қазақстан Республикасының аққпараттандыру саласындағы заңнама талаптарын бұзған жағдайда қойылады. 2) тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы туралы мəліметтерді талдау нəтижелері пайдаланылады. 10. Субъективті критерийлер бойынша тексерілетін субъектілердің тəуекел дəрежесін бағалау жəне оларды жоғары дəрежедегі тəуекел тобына жəне жоғары дəрежеге жатпайтын топқа жатқызу мына көрсеткіштер арқылы жүзеге асырылады: 1) «бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары)» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер осы Критерийлерге 1-қосымшаға сəйкес анықталады; 2) «тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер осы Критерийлерге 2-қосымшаға сəйкес анықталады. 11. Əр ақпараттық дерек бойынша тəуекел дəрежесі төмендегі тəсіл бойынша анықталады. Өрескел дəрежедегі бір орындалмаған талап 100 көрсеткішке теңеседі жəне ол ішінара тексеріс жүргізуге негіз болып табылады. Егер өрескел дəрежедегі талаптардың бұзылуы анықталмаған кезде, онда тəуекел дəрежесінің көрсеткішін анықтау үшін елеулі жəне елеусіз дəрежелерінің жиынтық көрсеткіштері есептеледі. Елеулі дəрежедегі бұзушылықтың көрсеткішін анықтау кезінде 0,7 коэффициенті қолданылады жəне осы көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі: ΣРз = (ΣР2 х 100/ΣР1) х 0,7мұндағы: ΣРз – елеулі дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣР1 – елеулі дəрежедегі индикаторлардың жалпы саны, тексеруге (сараптауға) ұсынылатын тексеру субъектін (объектіне) қойылатын талаптар; ΣР2 – елеулі дəрежедегі талаптардың бұзушылықтар саны.Елеусіз дəрежедегі бұзушылықтың көрсеткішін анықтау кезінде 0,3 коэффициенті қолданылады жəне осы көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі: ΣРн = (ΣР2 х 100/ΣР1) х 0,3мұндағы: ΣРн – елеусіз дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣР1 – елеусіз дəрежедегі индикаторлардың жалпы саны, тексеруге (сараптауға) ұсынылатын тексерілетін субъектіге (объектіге) қойылатын талаптар; ΣР2 – елеусіз дəрежедегі талаптардың бұзушылықтар саны.Тəуекел дəрежедегі жалпы көрсеткіші (ΣР) 0 ден 100 дейінгі шəкіл бойынша есептеледі жəне көрсеткіштерді мына формула бойынша жиынтықтау арқылы анықталады: ΣР = ΣРз + ΣРнмұндағы: ΣР – тəуекел дəрежесінің жалпы көрсеткіші; ΣРз – елеулі дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣРн - елеусіз дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші.Тəуекел дəрежесінің көрсеткіштері бойынша тексерілетін субъектілерге жатқызылуы: 1) жоғарғы тəуекел дəрежесіне – тəуекел дəрежесі 60 тан 100 дейінгі көрсеткіш кезінде оған қатысты ішінара тексеру жүргізіледі; 2) жоғарғы тəуекел дəрежесіне жатқызылмаған – тəуекел дəрежесі 0 дан 60 дейінгі көрсеткіш кезінде оған қатысты ішінара тексеру жүргізілмейді. 4. Қорытынды ережелер 12. Ішінара тексеру жүргізу еселігі бір жылда бір ретті құрайды. 13. Ішінара тексерулер тиісті есептік кезең басталғанға дейін күнтізбелік он бес күннен кешіктірмей құқықтық статистика жəне арнайы есептер бойынша уəкілетті органға жіберілетін жүргізілген талдау жəне бағалау нəтижелері бойынша тоқсанға (жартыжылдыққа, жылға) қалыптастыратын ішінара тексерулер тізімдері негізінде жүргізіледі. 14. Ішінара тексерулердің тізімдері: 1) субъективті критерийлер бойынша ең жоғары тəуекел дəрежесі көрсеткіші бар тексерілетін субъектілердің (объектілердің) басымдығын; 2) мемлекеттік органның тексерулерді жүргізетін лауазымдық тұлғаларына түсетін жүктемелерін ескере оты- рып жасалады. Ақпараттандыру саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлеріне 1-қосымша «Бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары)» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер № Критерийлер Бұзушылық дәрежелері Алдыңғы тексерістердің талдау нәтижелері (ішінара, жоспардан тыс және өзге нысандағы бақылаулар (қатаңдық дәрежесі төменде көрсетілген талаптарды орындамаған жағдайда орнатылады)) 1. функционалдық шарттар өзгерістерінің, аппараттық-бағдарламалық кешенді және ақпараттық технологияларды, ақпараттық жүйенің жоқтығы өрескел 2. жалпы құрылымның қауіпсіздік саясаты талаптарына және құрылымда компоненттерді орна- ластыру сәйкестігі елеусіз 3. ақпараттық жүйелерді құраушы болып табылатын компоненттер конфигурацияларының сәйкестігі елеусіз 4. ақпараттық жүйе компоненттерінің, сондай-ақ интеграцияланатын ақпараттық жүйе компоненттерінің (ақпараттық жүйенің физикалық және логикалық құрылымы, функционалдық схемаға түсіндірме жазба) өзара iс-қимылының бекiтілген функционалдық схемасының (жоспарының) болуы елеулі 5. пайдаланылатын ақпараттық жүйелер ақпараттық қауіпсіздігінің ұйымдастырушылық шараларының болуы елеулі 6. есептеу техникасы құралдарын паспорттандыру және ақпараттық ресурстарды пайдалану қағидаларының болуы елеусіз 7. штаттан тыс (дағдарыстық) жағдайларда пайдаланушылардың іс-қимыл тәртібі туралы нұсқаулықтың болуы елеусіз 8. пайдаланушының компьютерлік жабдықтар мен бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану жөніндегі нұсқаулығының болуы елеусіз 9. вирусқа қарсы қорғауды ұйымдастыру жөніндегі нұсқаулықтың болуы елеулі 10. ақпаратты резервтік көшіру туралы нұсқаулықтың болуы елеулі 11. сервер әкімшісінің функциялары мен өкілеттіктерін бекіту жөніндегі нұсқаулықтың болуы елеулі 12. пайдаланушылар мен әкімшілердің серверлік үй-жайларға кіру қағидаларының болуы елеулі 13. корпоративтік ақпараттық желіде пайдаланушыларды тіркеу қағидаларының болуы елеулі 14. жүйелік әкімшілердің жұмысына арналған жадынаманың болуы елеулі 15. есептеу техникасы құралдарын пайдаланушы жадынамасының болуы елеулі 16. жұмыс станцияларында электрондық поштаны және Интернет қызметтерін пайдалану бойын- ша нұсқаулықтың болуы елеулі 17. бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалануға лицензияның және компьютерлік, телекоммуникациялық жабдықтарға, қызмет ақы төлеу терминалына, сауда автоматтарына, пос-терминалдар мен басқа да жабдықтарға компьютерлік жүйенің фискальдық режимде ақпараттық процесте пайдаланатын сәйкестік сертификаттарының болуы өрескел 18. компьютерлік жүйе құрамына кіретін және ақпараттық процеске (ҚР СТ МЕМСТ Р ИСО/ МЭК 15408-2006 «Қауіпсіздікті қамтамасыз ету әдістері мен құралдары. Ақпараттық техно- логиялар қауіпсіздігін бағалау критерийлері») қатысатын фискалдық режимнің, фискалдық жадының техникалық және бағдарламалық құралдарының ақпараттық қауіпсіздік талаптары- на сәйкестігі сертификатының болуы өрескел 19. компьютерлік жүйелердің қауіпсіздік жүйелерінің серверлік үй-жайларға және қол жеткізу шек- телген үй-жайларға талаптарына сәйкестігі елеусіз 20. компьютерлік жүйені пайдаланушылар дербес компьютерде сигнатуралар базасы бар лицензиялық немесе өзекті еркін таралатын вирусқа қарсы бағдарламалық қамтамасыз етудің болуы елеусіз 21. аппараттық шекаралық машрутизаторлар көмегімен трафикті шифрлай отырып ұйымның аумақтық бөлінген бөлімшелері арасында қорғалған деректерді беру арнасының болуы елеусіз 22. желіаралық экран арқылы Интернет желісінен шабуылдарды анықтау (болдырмау) жүйесінің болуы елеулі 23. пайдаланушының сәйкестендіру және бірдейлестіру жүйелерінің болуы елеулі 24. фискалдық режимде пайдаланылатын, компьютерлік жүйенің негізгі және резервтік серверлік жабдығының желілік карталарын тасығышқа қол жеткізуді басқарудың сәйкестендірушісі бой- ынша трафикті аппараттық желілік талдағыштың болуы елеулі 25. компьютерлік жүйенің резервтік көшіру жүйесінің болуы елеулі 26. ақпараттық қауіпсіздік қызметінің болуы елеулі 27. компьютерлік жүйе бойынша жауапты тұлғалардың болуы елеусіз 28. ақпараттық қауіпсіздік саясатының болуы (қол жеткізілуі шектеулі ақпаратты басқаруды, қорғауды және бөлуді реттейтін нормалар және практикалық тәсілдер) өрескел 29. парольдерді қалыптастыру және пайдалану саясатының болуы өрескел 30. резервтік көшіру (мұрағаттау) саясатының болуы өрескел 31. пайдаланушылардың, қауіпсіздік әкімшілерінің, жүйелік әкімшілердің қол жеткізу мен міндеттерін шектеу жөніндегі рәсімдерді сипаттайтын құжаттаманың болуы елеулі 32. ҚР СТ 1073-2007 «Ақпараттарды криптографиялық қорғау құралдары. Жалпы техникалық талаптар» ақпаратты криптографиялық қорғау құралдар сертификатының болуы және криптографиялық төзімділігіне байланысты сәйкес болатын ҚР СТ 1073-2007 сәйкес қауіпсіздік деңгейіне сәйкес болуы тиіс өрескел 33. аспаптық тексеру кезінде анықталған осалдықтардың болуы елеулі 34. қолма-қол ақша арқылы, сондай-ақ фискалдық есептерді қалыптастыру кезінде сауда опе- рацияларына, қызметтерді көрсетуге байланысты, оларды одан әрі түзету мүмкіндігінсіз компьютерлік жүйенің барлық операцияларын бекітудің жоқтығы. Компьютерлік жүйенің фискалдық есептерінің шығыс нысандары тексеру объектінің электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырады елеулі 35. электрондық цифрлық қолтаңбаны қалыптастыру және тексеру функциясы бөлігіндегі жұмыс атқарып тұрған компьютерлік жүйенің дұрыс жұмыс істемеу фактісінің жоқтығы елеулі 36. бақылау-кассалық машиналардың мемлекеттiк тiзiлiмiне енгізу үшін компьютерлік жүйенің техникалық талаптарына сәйкестігі актінің болуы елеулі Ақпараттандыру саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлеріне 2-қосымша «Тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер № Критерийлер Бұзушылық дәрежелері 1. ақпараттандыру саласындағы бір расталған өтініш немесе шағымның болуы елеусіз 2. ақпараттандыру саласындағы екі немесе одан көп расталған өтініш немесе шағымның болуы елеулі Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы № 735 жəне Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 30 маусымдағы № 494 бірлескен бұйрығына 2-қосымша Байланыс саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері 1. Жалпы ережелер 1. Осы Байланыс саласындағы тəуекел дəрежелерін бағалау критерийлері (бұдан əрі – Критерийлер) «Қазақстан Республикасында мемлкеттік бақылау жəне қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңына сəйкес тексерілетін субъектілерді тəуекел дəрежесіне жатқызу жəне ішінара тексерулер жүргізу кезінде тексерілетін субъектілерді іріктеу үшін əзірленген. 2. Осы критерийлерде мынадай ұғымдар пайдаланылады: 1) байланыс операторы – байланыс қызметтерiн көрсететін жеке немесе заңды тұлға; 2) байланыс саласындағы тексерілетін субъектілері (бұдан əрі – тексерілетін субъектілер) – байланыс опера- торлары, ведомстволық жəне корпоративтік телекоммуникация желілерінің, ортақ пайдаланылатын телекоммуни- кация желісіне қосылатын жеке коммутациялық жабдықтың иелері, радиожиілік спектрін пайдаланушылар болып табылатын радиоэлектрондық құралдардың иелері; 3) тəуекел – тексерілетін субъектінің қызметі нəтижесінде салдарының ауырлық дəрежесі ескеріле отырып, адамның өміріне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке жəне заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне зиян келтіру ықтималдығы; 4) тəуекел дəрежесін бағалаудың объективті критерийлері (бұдан əрі – объективті критерийлер) – белгілі бір қызмет саласында тəуекел дəрежесіне байланысты жəне жекелеген тексерілетін субъектіге (объектіге) тікелей байланыссыз тексерілетін субъектілерді (объектілерді) іріктеу үшін пайдаланылатын тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері; 5) тəуекел дəрежесін бағалаудың субъективті критерийлері (бұдан əрі – субъективті критерийлер) – нақты тексерілетін субъектінің (объектінің) қызмет нəтижелеріне байланысты тексерілетін субъектілерді (объектілерді) іріктеу үшін пайдаланылатын тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері; 6) тəуекелдерді бағалау жүйесі – тексерулерді тағайындау мақсатында бақылау жəне қадағалау органы жүргізетін іс-шаралар кешені. 3. Ішінара тексерулер үшін тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері объективті жəне субъективті критерийлер арқылы қалыптастырылады. 2. Объективті критерийлер 4. Байланыс саласындағы тəуекелді айқындау тексерілетін субъектінің қызметі нəтижесінде салдарының ауырлық дəрежесі ескеріле отырып, адамның өміріне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке жəне заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне зиян келтіру ықтималдығына байланысты мыналармен байланысты жүзеге асырылады: радиожиілік спектрдің ақылы шектелген ресурстың бақылаусыз қолданылуы радиокедергілердің туындауына жəне оның заңды иелерімен пайдалану мүмкіндігінің болмауына, сондай-ақ зианды электромагниттік сəуле шығаруларға əкелуі мүмкін; арнаулы жедел-іздестіру іс-шарасы техникалық құралдарсыз телекоммуникация желілерінде жабдықтарды пайдалану жедел іздестіру əрекеті органдарымен қажетті іс-шараларды өткізу мүмкіндігінің болмауына əкелуі мүмкін; трафиктерді өткізу тəртібін бұзу əлеуметтік, табиғи жəне техногендік сипаттағы төтенше жағдай болған кезде кез келген желілер мен байланыс құралдарының (үкіметтік байланыстан басқа) қызметін тоқтата тұруға мүмкін еместігіне əкелуі мүмкін байланыс саласындағы тəуекелдері анықталады. 5. Байланыс саласында жоғарғы дəрежедегі тəуекел дəрежелеріне лицензияланбайтын байланыс түрлерін көрсететін тексерілетін субъектілер, сонымен қатар арнаулы, ведомстволық жəне корпоративтік телекоммуникация желілерінің, ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желісіне қосылатын жеке коммутациялық жабдықтың иелері, радиожиілік спектрін пайдаланушылар болып табылатын радиоэлектрондық құралдардың иелері жатады. 6. Жоғары дəрежеге жатпайтын тексерілетін субъектілерге қалааралық телефон байланысы, халықаралық телефон байланысы, спутниктік жылжымалы байланыс жəне ұялы байланыс (стандарт атауын көрсете отырып) қызметтерін көрсетуге лицензия алған тексерілетін субъектілер жатады. 7. Жоғары тəуекел дəрежесіне жатқызылған тексерілетін субъектілерге қарасты ішінара тексеру жүргізіледі. 3. Субъективті критерийлер 8. Субъективті критерийлерді айқындайтын мынадай: 1) деректер базасын қалыптастыру жəне ақпарат жинау; 2) ақпаратты талдау жəне тəуекелдерді бағалау кезеңдерін қолдана отырып жүзеге асырылады. 9. Дерекқорды қалыптастыру жəне ақпарат жинау Қазақстан Республикасының байланыс саласындағы заңнаманы бұзатын тексерілетін субъектілерді анықтау үшін қажет. Субъективті критерийлерді талдау жəне бағалау тексерілетін субъектіге қатысты тексерулерді ең жоғары əлеуетті тəуекелмен шоғырландыруға мүмкіндік береді. Бұл ретте, талдау мен бағалау кезінде нақты тексерілетін субъектіге қатысты бұрын ескерілген жəне пайдаланылған субъективті критерийлердің деректері қолданылмайды. Субъективті критерийлер бойынша тəуекелдер дəрежесін бағалау үшін мынадай ақпарат көздері: 1) бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары). Бұл ретте, бұзушылықтардың ауырлық дəрежесі (өрескел, елеулі, елеусіз) тексеру парақтарында көрсетілген Қазақстан Республикасының байланыс саласындағы заңнама талаптарын бұзған жағдайда қойылады. 2) радиожиiлiк спектрі, радиоэлектрондық құралдар жəне (немесе) жоғары жиілікті құрылғылар, көрсетілетін байланыс қызметтінің сапа мониторингі нəтижесі; 3) тексерілетін субъектілерге жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы туралы мəліметтерді талдау нəтижелері пайдаланылады. 10. Субъективті критерийлер бойынша тексерілетін субъектілердің тəуекел дəрежесін бағалау жəне оларды жоғарғы дəрежедегі тəуекел тобына жəне жоғары дəрежеге жатпайтын топқа жатқызу мына көрсеткіштер арқылы жүзеге асырылады: 1) «бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары)» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер осы Критерийлерге-1 қосымшаға сəйкес анықталады; 2) «радиожиiлiк спектрі, радиоэлектрондық құралдар жəне (немесе) жоғары жиілікті құрылғылар, көрсетілетін байланыс қызметтінің сапа мониторингі нəтижесі» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер осы Критерийлерге-2 қосымшаға сəйкес анықталады; 3) «тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер осы Критерийлерге 3-қосымшаға сəйкес анықталады. 11. Əр ақпараттық дерек бойынша тəуекел дəрежесі төмендегі тəсіл бойынша анықталады. Өрескел дəрежедегі бір орындалмаған талап 100 көрсеткішке теңеседі жəне ол ішінара тексеріс жүргізуге негіз болып табылады. Егер өрескел дəрежедегі талаптардың бұзылуы анықталмаған кезде, онда тəуекел дəрежесінің көрсеткішін анықтау үшін елеулі жəне елеусіз дəрежелерінің жиынтық көрсеткіштері есептеледі. Елеулі дəрежедегі бұзушылықтың көрсеткішін анықтау кезінде 0,7 коэффициенті қолданылады жəне осы көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі: ΣРз = (ΣР2 х 100/ΣР1) х 0,7мұндағы: ΣРз – елеулі дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣР1 – елеулі дəрежедегі индикаторлардың жалпы саны, тексеруге (сараптауға) ұсынылатын тексерілетін субъектілерге (объектілерге) қойылатын талаптар; ΣР2 – елеулі дəрежедегі талаптардың бұзушылықтар саны.Елеусіз дəрежедегі бұзушылықтың көрсеткішін анықтау кезінде 0,3 коэффициенті қолданылады жəне осы көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі: ΣРн = (ΣР2 х 100/ΣР1) х 0,3мұндағы: ΣРн – елеусіз дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣР1 – елеусіз дəрежедегі индикаторлардың жалпы саны, тексеруге (сараптауға) ұсынылатын тексерілетін субъектіге (объектіге) қойылатын талаптар; ΣР2 – елеусіз дəрежедегі талаптардың бұзушылықтар саны.Тəуекел дəрежедегі жалпы көрсеткіші (ΣР) 0 ден 100 дейінгі шəкіл бойынша есептеледі жəне көрсеткіштерді мына формула бойынша жиынтықтау арқылы анықталады: ΣР = ΣРз + ΣРнмұндағы: ΣР – тəуекел дəрежесінің жалпы көрсеткіші; ΣРз – елеулі дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣРн - елеусіз дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші.Тəуекел дəрежесінің көрсеткіштері бойынша тексерілетін субъектілерге жатқызылуы: 1) жоғарғы тəуекел дəрежесіне – тəуекел дəрежесі 60 тан 100 дейінгі көрсеткіш кезінде оған қатысты ішінара тексеру жүргізіледі; 2) жоғарғы тəуекел дəрежесіне жатқызылмаған – тəуекел дəрежесі 0 дан 60 дейінгі көрсеткіш кезінде оған қатысты ішінара тексеру жүргізілмейді. 4. Қорытынды ережелер 12. Ішінара тексеру жүргізу еселігі бір жылда бір ретті құрайды. 13. Ішінара тексерулер тиісті есептік кезең басталғанға дейін күнтізбелік он бес күннен кешіктірмей құқықтық статистика жəне арнайы есептер бойынша уəкілетті органға жіберілетін жүргізілген талдау жəне бағалау нəтижелері бойынша тоқсанға (жартыжылдыққа, жылға) қалыптастыратын ішінара тексерулер тізімдері негізінде жүргізіледі. 14. Ішінара тексерулердің тізімдері: 1) субъективті критерийлер бойынша ең жоғары тəуекел дəрежесі көрсеткіші бар тексерілетін субъектілердің (объектілердің) басымдығын; 2) мемлекеттік органның тексерулерді жүргізетін лауазымдық тұлғаларына түсетін жүктемелерін ескере оты- рып жасалады. Байланыс саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлеріне 1-қосымша «Бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары)» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер № Критерийлер Бұзушылық дəрежелері Алдыңғы тексерістердің талдау нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге нысандағы бақылаулар (қатаңдық дəрежесі төменде көрсетілген талаптарды орындамаған жағдайда орнатылады) 1 байланыс саласында лицензияланатын қызмет түрлерін көрсетуге лицензияның болуы өрескел 2 байланыс желілерінде жедел-іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдарға барлық бай- ланыс желілерінде жедел-іздестіру іс-шараларын жүргізудің ұйымдастырушылық жəне техникалық мүмкіндіктерін қамтамасыз етуі өрескел 3 абоненттер туралы қызметтік ақпаратты екі жыл шегінде жинау мен сақтауды жүзеге асыру өрескел 4 Қазақстан Республикасының бірыңғай телекоммуникация желісінде пайдаланылатын техникалық байланыс құралдарының пошта байланысының техникалық құралдарының электро магниттік сəулелеу көзі болып табылатын радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиілікті құрылғылардың, сəйкестiгiн растауы өрескел 5 адамдардың өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға немесе тіршілікті қамтамасыз ету жүйелерінің қалыпты жұмыс істеуіне қауіп төндіретін, еңбекті қорғау жəне қауіпсіздік техникасының жекелеген байланыс құралдарының немесе желілерінің жұмысындағы бұзушылықтарды жою туралы ұйғарымдарды орындауы елеулі 6 Қазақстан Республикасының өлшем бірлігін қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесінің тізіліміне енгізілген, қолданыстағы тексеру сертификаты бар байланыс операторының дерек- тер таратуды өлшеу жүйесі мен қосылу ұзақтығын өлшеу жүйесі бар міндетті трафикті есепке алу жүйелерінің болуы елеулі 7 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне жергілікті телефон байланысы желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі елеулі 8 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне аймақішілік желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі елеулі 9 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі елеулі 10 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне жылжымалы байланыс желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі елеулі 11 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне деректерді тарату желілерінің қосылу деңгейлерінің сəйкестігі елеулі 12 ортақ пайдаланылатын телекоммуникация желілеріне IP–телефония (Интернет–телефония) операторларының қосылу деңгейлерінің сəйкестігі елеулі 13 байланыс операторының, қызмет провайдерінің, ведомстволық телекоммуникациялар желісі, арнайы тағайындалған телекоммуникациялар желісі, корпоративтік желі иелерінің бөлінген «АВС» кодымен нөмірлеудің географиялық анықталатын аймағындағы жергілікті телекомму- никациялар желілерінің нөмірлеу ресурсының 50 пайыздан астамын тағайындалған сəттен бастап екі жылдың ішінде пайдалануы (уəкілетті орган жүзеге асыратын тексеру нəтижелері бойынша барлық бөлінген нөмірлеу сыйымдылығынан пайдаланбайтын бөлігі алып таста- лады) елеусіз 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz20 (Соңы 21-бетте). (Соңы. Басы 19-бетте). 14 нөмірлеу ресурсын алушымен нөмірлеу ресурсын пайдалануы (нөмірлеу аймағын географиалық айқындамайтын «DEF» кодындағы «Х1», «Х1Х2» индекстері; қызметтердің қол жеткізу кодтарын пайдалануымен байланыс қызметтерін ұсынатын (Х1Х2Х3)/(Х1Х2Х3Х4) опе-раторлар кодтары; «1UV (Х1(Х2))» шұғыл жедел, ақпараттық-анықтамалық жəне тапсырыс беру қызметтеріне қол жеткізу нөмірлері, қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторларының таңдау префикстері) бөлінген сəттен бастап екі жыл ішінде 6 айдан астам пайдалану (уəкілетті орган жүзеге асыратын тексеру нəтижелері бойынша) елеусіз 15 қалааралық жəне халықаралық байланыс шетелдік операторлармен трафик алмасуды Қазақстан Республикасының қалааралық жəне халықаралық байланыс операторлары арқылы жүзеге асыруы өрескел 16 қалааралық жəне халықаралық байланыс операторлары шетелдік операторлармен трафик алмасуды Телекоммуникация желілерін орталықтан басқару жүйесі арқылы жүзеге асыруы өрескел 17 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсiнің басқару орталығы Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан жерүсті сегменттерi мен коммутациялық тораптарды қамтуы елеулі 18 көліктік желiлердi резервке қою тəуелсiз географиялық трассалар бойынша ұйымдастырылған тəуелсiз айналма жолдарды беру немесе сол тарату желiлерiнде ұйымдастырылатын трактiлерге (арналарға) ауыстыру жолымен жүзеге асыруы елеулі 19 ҚХБОТЖ құрамында жер үстiндегi байланыс жолдары бойынша көлiктiк желiнiң шетелдердiң байланыс операторларының телекоммуникация желiлерiмен кемiнде бiр тоғысу нүктесiнің болуы елеулі 20 ҚХБОТЖ құрамында көліктік телекоммуникация желiлерiнің (магистральдық жəне iшкi аймақтық байланыс желiлерінің) болуы елеулі 21 ҚХБОТЖ құрамында коммутациялық қалааралық жəне халықаралық станциялардың болуы елеулі 22 ҚХБОТЖ құрамында жұмыс iстеуін қамтамасыз ететiн жүйелерi - басқару жүйесi мен техникалық пайдалану жүйесінің болуы елеулі 23 ҚХБОТЖ құрамында тактілік желілік синхрондау жүйесiнің болуы елеулі 24 басқа елдердiң ОПТЖ-мен халықаралық қосылыстарды ұйымдастыру үшiн ҚХБОТЖ көлiктiк желiлерiнде (ШЖТ) кемінде үш таратудың (екеуi өз желiсiнiң бағытымен жəне бipeуi басқа елдiң желiсiнiң бағытында) шығуыдың (үш бағыт) болуы елеулі 25 қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникацияның əмбебап қызметтерiн қамтамасыз ететiн желiлерiн құруды (дамытуды) дербес жүзеге асыруы елеулі 26 ҚХБО жұмылдыру дайындығы жөніндегі iс-шараларды орындауы елеулі 27 ҚХБОТЖ кемiнде алты облыстың (географиялық нөмiрлеу аймағы), Астана жəне Алматы қалаларының аумағын қамтуы елеулі 28 ҚХБО-ның барлық XКO басқа ҚХБО-ның кемiнде екi ХКО-сымен байланысуы, ал барлық AXTC кемінде екi XКО-мен байланысуы тиiс елеусіз 29 техникалық басшылар мен мамандар білікті құрамының болуы елеусіз 30 ҚХБО-ның акционерлер (қатысушылар) арасында акциялар пакетін (жарғылық капиталға қатысу үлесімен) бөлу жөнінде ақпарат ұсынуы елеусіз 31 ОПТЖ-ның қалааралық жəне халықаралық байланыс операторының телекоммуникациялардың өзара үйлестiрiлген желiсi мүмкiндiктерiн ескере отырып, алынған өтiнiмдердiң негiзiнде соғыс уақытында берiлетiн Байланыс арналарының (трассаларының) тiзбелерiн əзiрлеуі елеулі 32 бақылау субъектісінің Қазақстан Республикасы Ақпараттандыру жəне байланыс агенттігі төрағасының 2009 жылғы 2 ақпандағы № 43 бұйрығымен бекітілген тарификация бірліктерінің өлшемдерін сақтауы елеулі 33 абаненттерге шұғыл медициналық, құқық қорғау, өрт, апат, анықтамалық жəне өзге де қызметтермен тегін қосылысты ұсынуды қамтамасыз етуі елеулі 34 зияткерлік қызметтер (лотерея, дауыс беру, телевикторина, викторина, анықтамалық ақпараттық қызметтер, танысу қызметтері) ұсынылған жағдайда тарифтелетін қосылудың басталуына дейін байланыс операторымен абонентке осындай қосылыстың құны туралы хабарлауы елеулі 35 байланыс қызметтерін көрсетуге байланысты ақпаратты абоненттерге ұсыну мақсатында ақпараттық-анықтамалық қызмет көрсету жүйесін құруы елеусіз 36 байланыс операторының желісінде абонент алған байланыс қызметтерін, оларды пайдала- ну уақыты, ұқсас стандартты басқа желі абоненттерінің телефон нөмірлерімен қосылыстары туралы ақпараттарды автоматты түрдегі есепке алуды жүзеге асыруы елеусіз 37 абоненттерге қалааралық немесе халықаралық телефон байланысы операторын еркін таңдау техникалық мүмкіндігін қамтамасыз етуі елеулі 38 абоненттерге түнгі уақытта (сағат 22:00 ден 06:00 дейін) бұрын абонент сұратпаған, қысқа мəтіндік хабарламаларды жəне/немесе мультимедиялық хабарламалар арқылы ақпараттарды (жарнамалық сипаттағы таратуларды) жіберу бойынша шек қоюы (ұялы байла- ныс операторы үшін) елеусіз 39 байланыс операторының абонентке байланыс қызметін көрсеткенде оған өзге ақылы қызметтерді күштеп жүктеуге жол бермеуі елеулі 40 абонент телефон байланысы қызметінің сапасы нашарлағаны туралы өтінішті берген күнінен бастап күнтізбелік үш күн ішінде сапасын қалпына келтіру бойынша қажетті шараларды қабылдау жəне абоненттік төлемнің қайта есебін жүргізуі елеусіз 41 абоненттің кінəсінен емес терминалдың нақты əрекетсіздік кезеңінде абоненттік төлемдерге қайта есеп жүргізуі елеусіз 42 абонентті телефон желілеріндегі авариялар туралы жəне осы аварияларды жоюдың болжа- натын мерзімі туралы хабардар етуі елеусіз 43 абонентті абоненттік нөмірді алмастыру туралы жəне (немесе) себептерді көрсетумен терми- налды ажырату туралы 30 күннен кешіктірмей жазбаша хабардар етуі елеусіз 44 абоненттерді телефон байланысы қызметтеріне тарифтердің өзгеруі туралы, оларды қолданысқа енгізгенге дейін 30 күннен кешіктірмей хабарлауы елеусіз 45 уақтылы төлемегені үшін ажыратылған телефон байланысы қызметіне қолжетімділікті, берешекті өтеген кезден бастап жиырма төрт сағат ішінде тегін қайта іске қосуы елеусіз 46 абоненттің талабы бойынша оған телефон байланысы қызметін көрсетуге байланысты ақпаратты ұсынуы елеусіз 47 байланыс операторының абонентке телефон байланыс қызметін көрсету кезінде ол өзге қызметтерді алу шартын орындамаған жағдайда оның құқығын шектеуге жол берілмеуі елеусіз 48 байланыс операторы немесе оның өкілімен байланыс қызметін көрсетуге абоненттермен шарт жасасуы елеулі 49 байланыс операторларының олардың желісінде жұмыс істейтін абоненттік құрылғылардың сəйкестендіру кодының тізілімін жүргізуі (ұялы байланыс операторы үшін) елеусіз 50 өз желісінде абоненттік құрылғы иесінің өтінішімен сəйкестендіру коды бойынша абоненттік құрылғы жұмысын, тоқтата тұру немесе қалпына келтіруі (ұялы байланыс операторы үшін) елеулі 51 абоненттерді байланыс құралдарын жартылай немесе толық ағытуға байланысты алдын-алу қызметтері туралы жəне осы жұмыстарды аталған жұмыстар басталғанға дейін күнтізбелік он күн бұрын осы жұмыстарды өткізу мерзімдері туралы хабарлауы елеусіз 52 тəулік бойы режимінде ағымдағы есеп шотындағы ақшаның балансын тексеруді қамтамасыз етуі (ұялы байланыс операторлары үшін) елеусіз 53 абонентке көрсетілген ұялы байланыс қызметтеріне артық төленген ақша қаражатын қайтаруы немесе оларды ұялы байланыс қызметтеріне аванстау ретінде есептеуі елеусіз 54 ұялы байланыс операторының абонентке ұялы байланыс қызметтерін көрсетуде техникалық мүмкіндігі бар, ұялы байланыс қызметтерін көрсету туралы шарт жасасудан бас тартуға жол бермеуі елеулі 55 абоненттік нөмірлерді байланыс желісі нумерациясы жоспарының өзгеруіне байланысты абоненттерді осындай ауыстыру себебі туралы абоненттерге алдынала хабарлай отырып тегін ауыстыруы елеусіз 56 байланыс қызметтеріне төлеу кредиттік есеп айырысу тəсілінің шарттарын сақтауы елеусіз 57 байланыс қызметтеріне төлеу аванстық есеп айырысу тəсілінің шарттарын сақтау елеусіз 58 абоненттік нөмір абонентте абоненттің жеке шотында ақша аяқталғаннан бастап он екі айдың ішінде сақталуы елеусіз 59 абоненттің өтініші бойынша абоненттік нөмірді қосымша төлем алмай қайта тіркеуді жүзеге асыруы елеусіз 60 пошта жөнелтiмiн жiберудiң бақылау мерзiмiн сақтауы елеусіз 61 салымның жоғалуына, жетiспеуіне немесе тiркелетiн пошта жөнелтiмi зақымдалуына (бүлiнуіне) жол бермеуі елеусіз 62 жеделхат мəтiнiн оның мағынасы өзгеретiндей бұрмалауға жол бермеуі елеусіз Ескертпе: Аббревиатуралардың шешілуі: 1. ҚХБОТЖ - қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторының телекоммуникация желiсi; 2. ШЖТ – шетелдік желілік тораптар; 3. ОПТЖ – ортақ пайдаланылатын телекоммуникация; 4. ҚХБО – қалааралық жəне (немесе) халықаралық байланыс операторына; 5. XКO – халықаралық коммутация орталығы; 6. АҚТС – автоматты қалааралық телефон станциясы. Байланыс саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлеріне 2-қосымша «Радиожиiлiк спектрі, радиоэлектрондық құралдар жəне (немесе) жоғары жиілікті құрылғылар, көрсетілетін байланыс қызметтінің сапа мониторингі нəтижесі» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер № Критерийлер Бұзушылық дәрежелері 1. радиожиілік спектірін пайдалануға рұқсатының бар болуы өрескел 2. радиоэлектрондық құралдарды және жоғары жиілікті құрылғыларды пайдалануға рұқсатының бар болуы елеулі 3. радиоэлектрондық құралдар мен жоғары жиiлiктi құрылғылардың техникалық сипаттамалары мен пайдалану жағдайларының рұқсатта жазылған талаптарға сай келуi елеулі 4. пайдаланушыларға сапасы жағынан байланыс қызметтерінің сапа көрсеткіштеріне сәйкес келетiн байланыс қызметтерiн көрсетуі елеусіз Байланыс саласындағы тəуекел дəрежесін бағалау критерийлеріне 3-қосымша «тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер № Критерийлер Бұзушылық дәрежелері 1. байланыс саласындағы бір расталған өтініш немесе шағымның болуы елеусіз 2. байланыс саласындағы екі немесе одан көп расталған өтініш немесе шағымның болуы елеулі Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы № 735 жəне Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 30 маусымдағы № 494 бірлескен бұйрығына 3-қосымша Электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына тəуекелдер дəрежесін бағалау критерийлері 1. Жалпы ережелер 1. Осы электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтаудың тəуекелдік дəрежесін бағалау критерийлері (бұдан əрі - Критерийлер) «Қазақстан Республикасында мемлекеттік бақылау жəне қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Заңға сəйкес тексерілетін субъектілерді тəуекел дəрежесіне жатқызу жəне ішінара тексерулер жүргізу кезінде тексерілетін субъектілерді іріктеу үшін əзірленген. 2. Осы критерийлерде мынадай ұғымдар пайдаланылады: 1) тəуекел – тексерілетін субъектінің қызметі нəтижесінде салдарының ауырлық дəрежесі ескеріле отырып, адамның өміріне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке жəне заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне зиян келтіру ықтималдығы; 2) тəуекел дəрежесін бағалаудың объективті критерийлері (бұдан əрі – объективті критерийлер) – белгілі бір қызмет саласында тəуекел дəрежесіне байланысты жəне жекелеген тексерілетін субъектіге (объектіге) тікелей байланыссыз тексерілетін субъектілерді (объектілерді) іріктеу үшін пайдаланылатын тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері; 3) тəуекел дəрежесін бағалаудың субъективті критерийлері (бұдан əрі – субъективті критерийлер) – нақты тексерілетін субъектінің (объектінің) қызмет нəтижелеріне байланысты тексерілетін субъектілерді (объектілерді) іріктеу үшін пайдаланылатын тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері; 4) тəуекелдерді бағалау жүйесі – тексерулерді тағайындау мақсатында бақылау жəне қадағалау органы жүргізетін іс-шаралар кешені; 5) электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын сақталуына тексерілетін субъектілер (бұдан əрі – тексерілетін субъектілер) – электрондық цифрлық қолтаңбаның ашық кілтінің электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтіне сəйкестігін куəландыратын, сондай-ақ тіркеу куəлігінің дұрыстығын растайтын заңды тұлға. 3. Ішінара тексерулер үшін тəуекел дəрежесін бағалау критерийлері объективті жəне субъективті критерийлер арқылы қалыптастырылады. 2. Объективті критерийлер 4. Электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнамасының сақталуына тəуекелді айқындау тексерілетін субъектінің қызметі нəтижесінде салдарының ауырлық дəрежесі ескеріле отырып, адамның өміріне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке жəне заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне зиян келтіру ықтималдығы электрондық құжаттарды жəне электрондық цифрлық қолтаңбаларды бақылаусыз пайдалану жəне беру ашық кілттің беделіне дақ түсіру жəне электрондық цифрлық қолтаңбаны заңсыз пайдалану садарына əкеліп соғатын электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтаудағы тəуекелдері анықталады. 5. Объективті критерийлер бойынша жоғары тəуекел дəрежесіне жататын тексеру субъектілеріне Қазақстан Республикасы аумағында аккредиттелген куəландырушы орталықтар жатады. 6. Жоғары тəуекел дəрежесіне жатқызылған тексерілетін субъектілерге қарасты ішінара тексеру жүргізіледі. 3. Субъективті критерийлер 7. Субъективті критерийлерді айқындау мынадай: 1) деректер базасын қалыптастыру жəне ақпарат жинау; 2) ақпаратты талдау жəне тəуекелдерді бағалау кезеңдерін қолдана отырып жүзеге асырылады. 8. Дерекқорды қалыптастыру жəне ақпарат жинау Қазақстан Республикасының электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзатын тексерілетін субъектілерді анықтау үшін қажет. Субъективті критерийлерді талдау жəне бағалау тексерілетін субъектіге қатысты тексерулерді ең жоғары əлеуетті тəуекелмен шоғырландыруға мүмкіндік береді. Бұл ретте, талдау мен бағалау кезінде нақты тексерілетін субъектіге қатысты бұрын ескерілген жəне пайдаланылған субъективті критерийлердің деректері қолданылмайды. Субъективті критерийлер бойынша тəуекелдер дəрежесін бағалау үшін мынадай ақпарат көздері: 1) бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары). Бұл ретте, бұзушылықтардың ауырлық деңгейі (өрескел, елеулі, елеусіз) тексеру парақтарында көрсетілген электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнама талаптарын бұзған жағдайда қойылады; 2) тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы туралы мəліметтерді талдау нəтижелері пайдаланылады. 9. Субъективті критерийлер бойынша тексерілетін субъектілердің тəуекел дəрежесін бағалау жəне оларды жоғарғы дəрежедегі тəуекел тобына жəне жоғары дəрежеге жатпайтын топқа жатқызу мына көрсеткіштер арқылы жүзеге асырылады: 1) «бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары)» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер осы Критерийлерге1-қосымшаға сəйкес анықталады; 2) «тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен өтініштердің болуы» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер осы Критерийлерге 2-қосымшаға сəйкес анықталады. 10. Əр ақпараттық дерек бойынша тəуекел дəрежесі төмендегі тəсіл бойынша анықталады. Өрескел дəрежедегі бір орындалмаған талап 100 көрсеткішке теңеседі жəне ол ішінара тексеріс жүргізуге негіз болып табылады. Егер өрескел дəрежедегі талаптардың бұзылуы анықталмаған кезде, онда тəуекел дəрежесінің көрсеткішін анықтау үшін елеулі жəне елеусіз дəрежелерінің жиынтық көрсеткіштері есептеледі. Елеулі дəрежедегі бұзушылықтың көрсеткішін анықтау кезінде 0,7 коэффициенті қолданылады жəне осы көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі: ΣРз = (ΣР2 х 100/ΣР1) х 0,7мұндағы: ΣРз – елеулі дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣР1 – елеулі дəрежедегі индикаторлардың жалпы саны, тексеруге (сараптауға) ұсынылатын тексерілетін субъектілерге (объектілерге) қойылатын талаптар; ΣР2 – елеулі дəрежедегі талаптардың бұзушылықтар саны.Елеусіз дəрежедегі бұзушылықтың көрсеткішін анықтау кезінде 0,3 коэффициенті қолданылады жəне осы көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі: ΣРн = (ΣР2 х 100/ΣР1) х 0,3мұндағы: ΣРн – елеусіз дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣР1 – елеусіз дəрежедегі индикаторлардың жалпы саны, тексеруге (сараптауға) ұсынылатын тексерілетін субъектіге (объектіге) қойылатын талаптар; ΣР2 – елеусіз дəрежедегі талаптардың бұзушылықтар саны.Тəуекел дəрежедегі жалпы көрсеткіші (ΣР) 0 ден 100 дейінгі шəкіл бойынша есептеледі жəне көрсеткіштерді мына формула бойынша жиынтықтау арқылы анықталады: ΣР = ΣРз + ΣРнмұндағы: ΣР – тəуекел дəрежесінің жалпы көрсеткіші; ΣРз – елеулі дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші;ΣРн - елеусіз дəрежедегі бұзушылық көрсеткіші.Тəуекел дəрежесінің көрсеткіштері бойынша тексерілетін субъектілерге жатқызылуы: 1) жоғарғы тəуекел дəрежесіне – тəуекел дəрежесі 60 тан 100 дейінгі көрсеткіш кезінде оған қатысты ішінара тексеру жүргізіледі; 2) жоғарғы тəуекел дəрежесіне жатқызылмаған – тəуекел дəрежесі 0 дан 60 дейінгі көрсеткіш кезінде оған қатысты ішінара тексеру жүргізілмейді. 4. Қорытынды ережелер 11. Ішінара тексеру жүргізу еселігі бір жылда бір ретті құрайды. 12. Ішінара тексерулер тиісті есептік кезең басталғанға дейін күнтізбелік он бес күннен кешіктірмей құқықтық статистика жəне арнайы есептер бойынша уəкілетті органға жіберілетін жүргізілген талдау жəне бағалау нəтижелері бойынша тоқсанға (жартыжылдыққа, жылға) қалыптастыратын ішінара тексерулер тізімдері негізінде жүргізіледі. 13. Ішінара тексерулердің тізімдері: 1) субъективті критерийлер бойынша ең жоғары тəуекел дəрежесі көрсеткіші бар тексерілетін субъектілердің (объектілердің) басымдығын; 2). мемлекеттік органның тексерулерді жүргізетін лауазымдық тұлғаларына түсетін жүктемелерін ескере оты- рып жасалады. Электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтаудың тəуекел дəрежесін бағалау критерийлеріне 1-қосымша «Бұрынғы тексерулер нəтижелері (ішінара, жоспардан тыс жəне өзге де тексеру нысандары)» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер № Критерийлер Бұзушылық дәрежелері Алдыңғы тексерістердің талдау нәтижелері (ішінара, жоспардан тыс және өзге нысандағы бақылаулар (қатаңдық дәрежесі төменде көрсетілген талаптарды орындамаған жағдайда орнатылады) 1. Қазақстан Республикасының уақыт бірлігі эталонынан, позициялаудың спутниктік жаһандық жүйелерінен, жалпыға бірдей танылған халықаралық көздерден уақыттың ағымдағы мәні туралы цифрлық ақпараттың мерзімді берілуін қамтамасыз ететін техникалық құралдар кешені бар аккредиттелетін куәландырушы орталықтың уақытын үйлестіру рәсімінің болуы өрескел 2. осы куәландырушы орталықта және оны пайдаланушылар қолданатын ҚР СТ 1073-2007 бойынша пайдаланылатын АКҚҚ-ға сәйкестік сертификатының болуы өрескел 3. акредиттелетін куәландырушы орталық мемлекеттік ақпараттық жүйелермен ықпалдастырылған жағдайда, куәландырушы орталықтың ақпараттық қауіпсіздік талапта- рына және Қазақстан Республикасының аумағында қабылданған стандарттарға сәйкестігі аттестатының болуы елеулі 4. тiркеу куәлiгiн керi қайтарып алу бойынша тiркеу куәлiгi иесiнiң талабын сақтау өрескел 5. серверлік үй-жайларға қойылатын талаптарды сақтау өрескел 6. куәландырушы орталықтың ақпараттық қауіпсіздік саясатының болуы елеусіз 7. куәландырушы орталық қызметінің регламентін немесе қағидаларының болуы елеулі 8. тіркеу куәліктерін қолдану саясатының болуы елеусіз 9. куәландырушы орталық туралы ереженің болуы елеулі 10. штаттан тыс, дағдарысты жағдайларда өтініш берушінің атынан куәландырушы орталықтың тіркеу куәліктерін сүйемелдеу, әкімшілендіру, шығару жөніндегі жұмыстарға тікелей қатысып, жұмыстарды жүзеге асыратын жұмыскерлердің іс-қимылы жөніндегі нұсқаулықтың болуы елеусіз 11. куәландырушы орталықтың ақпараттық ресурстарын резервтік көшіру туралы нұсқаулығының бар болуы өрескел 12. куәландырушы орталықтың бағдарламалық қамтамасыз етілуін орнату және ретке келтіру жөніндегі нұсқаулықтың болуы елеулі 13. тіркеу куәлігінде тiркеу куәлiгiнiң нөмiрi мен оның қолданылу мерзiмiнің болуы елеулі 14. тіркеу куәлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаның иесiн бiрдейлендiруге мүмкiндiк беретiн деректердің болуы елеулі 15. тіркеу куәлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаның ашық кiлтiнің болуы елеулі 16. тіркеу куәлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаның тиiстi жабық кiлтiн жасау үшiн пайда- ланылатын электрондық цифрлық қолтаңба құралдары туралы деректердің болуы елеулі 17. тіркеу куәлігінде электрондық цифрлық қолтаңбаны қолдану салалары мен оны қолдануды шектеу туралы ақпараттың болуы елеулі 18. тіркеу куәлігінде тиiстi куәландырушы орталықтың реквизиттерiнің болуы елеулі 19. өтініш беруші бекіткен куәландырушы орталықтың модульдерінің (компонент бөліктерінің) өзара іс-қимылының схемасының және қолданылатын криптографиялық түрлендіру алгоритмдері туралы деректер және электрондық цифрлық қолтаңба процесін іске асы- ру жөніндегі басқа да бастапқы деректер (негізгі талаптар) мен жекелеген параметрлерге және куәландырушы орталыққа қойылатын талаптар бар электрондық цифрлық қолтаңба схемаларының болуы елеулі 20. электрондық цифрлық қолтаңбаны дұрыс пайдаланбау фактісінің балмауы елеулі Электрондық құжат жəне электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтаудың тəуекел дəрежесін бағалау критерийлеріне 2-қосымша «Тексеру субъектілеріне жеке жəне заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан түскен жəне расталған шағымдар мен арыз дардың болуы» ақпараттық көздері бойынша субъективті критерийлер № Критерийлер Бұзушылық дәрежелері 1. электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына бір расталған өтініш немесе шағымның болуы елеусіз 2. электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының сақталуына екі немесе одан көп расталған өтініш немесе шағымның болуы елеулі Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 14 тамыздағы Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне № 11891 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 11 ақпан №73 Астана қаласы Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы «Электр энергетикасы туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 36) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Электр энергетикасы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруын; 4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) жəне 3) тармақшаларымен көзделген іс – шаралардың орындалуы туралы мəліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице- министріне жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Министр В.ШКОЛЬНИК. Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 11 ақпандағы №73 бұйрығымен бекітілген Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидалары (бұдан əрі – Қағидалар) «Электр энергетикасы туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 36) тармақшасына сəйкес əзірленді жəне энергия өндіруші жəне энергия беруші ұйымдардың электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру тəртібін айқындайды. 2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар қолданылады: 1) байпас – жылу тасымалдағышты бекіту жəне реттеуіш арматурасына қатарлас тасымалдау үшін қолданылатын айналма жылу құбыры; 2) жабдық – белгілі бір технологиялық схемамен біріктірілген тетіктер, машиналар, құрылғылар, құралдар жиынтығы; 3) жарамды күйі – жабдықтың, ғимараттардың жəне (немесе) құрылыстардың нормативтік-техникалық жəне (немесе) конструкторлық (жобалық) құжаттаманың барлық талаптарына сəйкес келетін күйі; 4) жөндеу – жабдықтардың, ғимараттар мен құрылыстардың жұмысқа қабілеттілік күйін жəне (немесе) жарамды күйін қалпына келтіру жəне олардың құрамдас бөліктерінің ресурсын қалпына келтіру жөніндегі іс-шаралар кешені; 5) жұмысқа қабілеттік күйі – жабдықтардың, ғимараттардың жəне (немесе) құрылыстардың берілген функци- яларды орындау қабілетін сипаттайтын барлық параметрлердің мəндері нормативтік-техникалық жəне (немесе) конструкторлық (жобалық) құжаттама талаптарына сай келетін күйі; 6) техникалық қызмет көрсету – мақсаты бойынша пайдалану, сақтау жəне (немесе) оларды жөндеуге шығарусыз тасымалдау кезінде жабдықтардың, ғимараттар мен құрылыстардың жұмысқа қабілеттілік күйін жəне (немесе) жарамды күйін қолдау жөніндегі іс-шаралар кешені немесе іс-шара; 7) тоқтату – генерациялайтын қондырғылардың жұмысын жоспарлы немесе жоспардан тыс тоқтату. 3. Осы Қағидалар энергия өндіруші жəне энергия беруші ұйымдардың жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына авариялық жөндеуді ұйымдастыруға қолданылмайды. 4. Энергия өндіруші жəне энергия беруші ұйымдар жабдықтардың сынақ нəтижелері бойынша жөндеуге дейінгі жəне одан кейінгі техникалық күйінің параметрлерін талдауды қамтитын жұмыс кешенін ұйымдастыру жəне ұйымдастыру жолымен тиісінше электр жəне (немесе) жылу энергиясын өндіру жəне (немесе) тарату үшін пайдала- нылатын жабдықтардың, ғимараттар мен құрылыстардың жарамды күйін тұрақты негізде өткізу жəне ұйымдастыру жолымен мынадай жұмыс түрлерінен тұратын жұмыс кешенін жүргізеді: 1) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді; 2) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарын жөндеуді; 2. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді ұйымдастыру 5. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына қызмет көрсетудің кезеңділігі мен көлемін, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстар құрамын энергия өндіруші жəне энергия беруші ұйымдар өндірушінің пайдалану бойынша нұсқаулықтарын жəне пайдаланудың нақты шарттарын ескере отырып, дербес белгілейді. 6. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстардың үлгі құрамы осы Қағидаларға 1-қосымшада жазылған. 7. Техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды есепке алу жабдықтардың, ғимараттар мен құрылыстардың түрлері бойынша техникалық қызмет көрсету журналын жүргізу жолымен жүзеге асырылады. Мұндай журналдар техникалық қызмет көрсету бойынша орындалған жұмыстарды жəне растайтын құжаттарды тіркей отырып, олардың нəтижелері туралы мəліметтерді қамтиды. Журнал үлгісі энергия өндіруші жəне энергия беруші ұйымдармен ор- натылады. 8. Анықталған ақауларды есепке алу ақаудың анықталған күні, оны жоюдың ұсынылатын жəне нақты күні мен тəсілі туралы ақпаратты көрсете отырып, бөлек журналда жүзеге асырылады. 3. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарын, ғимараттары мен құрылыстарын жөндеуді ұйымдастыру 9. Энергия өндіруші жəне энергия беруші ұйымдар мыналарды: 1) жабдықтарды, ғимараттар мен құрылыстарды жөндеудің бес жылға арналған перспективалы жоспарын; 2) жабдықтарды, ғимараттар мен құрылыстарды жөндеудің жылдық кестелерін əзірлеуді қамтитын өз жабдықтарын, ғимараттары мен құрылыстарын жөндеуді жоспарлауды жүзеге асырады. 10. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарын, ғимараттары мен құрылыстарды жөндеудің перспективалы жоспары осы Қағидаларға 2 жəне 3-қосымшаларға сəйкес əзірленеді жəне қажет болған жағдайда нақты мəн-жайларды ескере отырып, жыл сайын түзетіледі. 11. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарын, ғимараттары мен құрылыстардың жылдық кестесі перспективалы жоспар негізінде объектілердің техникалық күйін ескере отырып əзірленеді жəне əрбір жекелеген объектіні жөндеуге шығарудың күнтізбелік уақытын, жөндеудің ұзақтығын жəне орындаушыларға бөле отырып, жұмыстардың жоспарлы көлемін айқындайды. 12. Энергия өндіруші ұйымдардың жөндеудің перспективалық жоспары мен жылдық кестесі тиісті электр станциясының жұмыс қуатын ескере отырып əзірленеді. 13. Энергия өндіруші ұйымдардың жабдықтарын жөндеу кестесін əзірлеу кезінде мыналарды ескеру қажет: 1) жабдықтардың барлық жөндеу түрлерінде тұруының жиынтықты ұзақтығы тиісті электр станциясының келісілген жұмыс қуатын ескере отырып белгіленеді; 2) басты қондырғыларды күрделі жөндеу олардың техникалық күйі мен шығарушы зауыттың талаптарын ескере отырып, айқындалатын мерзімдерде жоспарланады; 3) қысыммен жұмысқа қосылған, мөлшері есептік (ең төменгі) мөлшерден он бестен жиырмаға дейінгі пай- ыз шегінде төмен гидроагрегаттарды монтаждаудан кейін екі жылдан соң күрделі жөндеуге шығару ұсынылады; 4) дубль-блоктардың қазандықтарының корпустарын жөндеу екі корпусты бір уақытта тоқтатумен жəне іске қосумен немесе корпустардың жөндеу технологиясымен жəне пайдалану шарттарымен айқындалатын біреуін тоқтатуды жəне іске қосуды шегерумен жоспарланады; 5) көлденең байланыстары бар электр станцияларындағы қазандық агрегаттарын жөндеу мерзімдерін турбоа- грегаттарды жөндеу мерзімдерімен қиыстыру жоспарланады; 6) резервтік қосалқы жабдықтарды күрделі жөндеу негізгі жабдықтарды күрделі жөндеулер аралығындағы кезеңдерде жоспарланады; 7) ажыратылуы электр станцияларының жұмыс қуатын шектемейтін жалпыстанциялық жабдықтарды күрделі жөндеу негізгі жабдықтарды жөндеу аралығындағы кезеңдерде жоспарланады; 8) электр станцияларының жұмыс қуатының төмендеуімен байланысты жалпыстанциялық жабдықтарды күрделі жөндеу негізгі жабдықтарды жөндеумен бір уақытта жоспарланады. 14. Түтін құбырларын, газ өтетін жолдарды жəне градирняларды электр станциясының қуатын шектеумен байланысты ұзақ мерзімге жөндеуге шығару қажет болған кезде, энергия өндіруші ұйымдар негізгі жабдықтарды басқа құрылыстарға қайта қосуды немесе жөндеу кезеңінде қуаттың шектелуін қысқартатын немесе толық жоятын уақытша құрылыстарды орнатуды қамтамасыз етеді. 15. Энергия өндіруші ұйымның жабдықтарын жөндеуге шығару энергия өндіруші ұйым бекіткен бағдарлама бойынша орындалады, ол мыналарды көздейді: 1) пайдалану сынақтарын жүргізу. Сынақтар жабдықтарды жөндеуге шығарғанға дейін бір айдан бұрын жəне бес күннен кешіктірілмей жүргізіледі. Сынақтардың нəтижелері осы Қағидаларға 4 - 11-қосымшаларға сəйкес қондырғының техникалық күйінің негізгі параметрлерінің ведомостарына енгізіледі; 2) жабдықтар тоқтағаннан кейін жүргізілетін қондырғыны сыртынан (қондырғы шегіндегі қызмет көрсету алаңдары, жабдықтардың, құбыржолдарының, газ жəне ауа құбырларының, шаң өткізу құбырлары) шаңнан, күлден жəне қоқыстан тазарту, жұмыс орындарынан бөтен жабдықтарды, материалдарды алып тастау; 3) қазандық тоқтаған кезде оның бункерлеріндегі отынның іске қосылуы, қыздырылатын қабатты салқындату, электр сүзгілердің электродтарын сілкілеу жəне күлтұтқыштарды жуу. Бункерлер мен ағынөзегінен шығатын күл мен қож күл үйіндісіне тасталады; 4) тоқтату кезінде турбиналарды мəжбүрлі баяулату жəне қажет болған кезде ағынды бөлігін жүктемеде шаю. 16. Энергия өндіруші ұйымдардың жабдықтарын жөндеудің нəтижелері бойынша осы Қағидаларға 4 - 11-қосымшаларға сəйкес жабдықтардың техникалық күйі параметрлерінің ведомостары толтырылады. 17. Жылу желілерінің жабдықтарын, ғимараттары мен құрылыстарын жөндеу кестесін əзірлеу кезінде жылыту маусымы басталатын жəне аяқталатын күні ескеріледі. 18. Жөндеу кестесінде желі мен жылу пунктілерінің құбыржолдарын бір уақытта жөндеу, сондай-ақ жылу көздерінің сыртқа шығарылған өткізгіштеріндегі басты тиектер мен шығыс өлшегіш құрылғыларды тексеру жəне жөндеу көзделеді. 19. Жылу желілерін жөндеу кестесі жылу көздерінде жөндеу жұмыстарын жүргізуді ескере отырып жасалады. 20. Жер қыртысының қабаты құнарлы аумақтарында жылу желілерін ауыстырып төсеуге арналған жұмыстарды жүргізу жобаларында осы қабатты кесіп алу жəне оны көгалдандыру жəне кейіннен осы объектіде жер қыртысының құнарлығын қалпына келтіру үшін пайдалану көзделеді. 21. Тұтынушыларды қалыпты жылумен жабдықтауды қамтамасыз ету мүмкін болмаған кезде жобалық құжаттамада барлық жоспарлы жөндеу уақытына байпастың құрылысы көзделеді. Жоспарлы жөндеуді жылыту кезеңінде орындау кезінде негізгі жылу құбырына қарағанда диаметрі кіші байпас құрылмайды. 22. Байпастың құрылысы жəне оған барлық тұтынушыларды көшіру жылу желісінің учаскесін жоспарлы жөндеуге шығарғанға дейін аяқталады. Жылу желісін жоспарлы жөндеу аяқталғаннан кейін өту аумағын бастапқы түрге келтіре отырып, байпасқа демонтаж жасалады. 23. Жөндеу жəне техникалық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды жоспарлау жəне ұйымдастыру үшін кернеуі 0,38-ден 20-ға дейін киловольт электр желісінің объектілерін пайдалану шарттарына, тұтынушылар сипаттамасына, объектілердің конструктивті ерекшеліктеріне, ұйымда қолданылатын жұмыстарды пайдалану мерзімдеріне, жұмыс орнына кіреберіс күйіне негізделе отырып топтастыралады. Көрсетілген топтар жөндеу мен техникалық қызмет көрсетудің біртұтас объектілері ретінде қарастырылады. Осындай объектілер ретінде мыналар қабылданады: 1) кернеуі 6-дан 20-ға дейін киловольт электр беруші əуе желісін не оның учаскелерін; 2) бір елді мекеннің кернеуі 0,38 киловольт желілер тобы; 3) бір елді мекеннің кернеуі 6-20/0,38 киловольт бірнеше трансформаторлық шағын станциялары; 4) кернеуі 6-20 киловольт тарату пункті. 24. Күрделі жөндеу мынадай кезеңділікпен жүргізіледі: 1) темір бетонды жəне металл тіректердегі электр берушінің əуе желілері – кемінде он жылда бір рет; 2) ағаш бөліктері бар тіректердегі электр берушінің əуе желілері – кемінде бес жылда бір рет; 3) трансформаторлық шағын станциялар, тарату пунктілері жəне секциялаушы пунктілер – кемінде он жылда бір рет. 25. Электр желілерінің жабдықтарын жəне құрылыстарын жөндеу бойынша жұмыстарды дайындау жəне жүргізу үшін энергия беруші ұйымдар əзірлейтін технологиялық карталар пайдаланылады. Технологиялық карталарда жұмыстарды орындау технологиясы, бригадалар құрамы мен персоналдың біліктілігі, уақыт нормалары, қауіпсіздік техникасы бойынша талаптар, жұмыстарды орындау үшін пайдаланылатын қорғау құралдарының, материалдардың, тетіктердің, құрал-саймандардың, аспаптардың, мүкəммалдың тізбесі көзделеді. 26. Энергия беруші ұйымдар қауымдастықтары əзірлейтін үлгі технологиялық карталарды қолдануға рұқсат етіледі. 27. Ток жүргізгіш бөліктерге жақындауға байланысты электр берушінің əуе желілерін жөндеу бойынша жұмыстарды орындау қызмет көрсетілетін электр беруші əуе желілерін ажырату жəне жерге тұйықтау арқылы жүргізіледі. 28. Жөндеуді жүргізу кезінде электр беруші əуе желілерінің жұмысқа қабілеттілігін сақтау үшін жұмыстарды жүктемеде орындау əдістері қолданылады. 29. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерден өтетін электр беруші əуе желілерін жоспарлы жөндеу жер пайдаланушылармен келісім бойынша жүргізіледі. 30. Электр желілерінің объектілерінде жұмыстарды орындайтын бригадалар диспетчерлік пунктілермен жəне жөндеу-өндірістік базалармен байланысу құралдарымен жабдықталады. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 1-қосымша Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстардың үлгі құрамы 1. Электр станцияларының қолданыстағы жабдықтарына техникалық қызмет көрсету оны ағымдағы жөндеуге шығаруды талап етпейтін қарап шығу, бақылау, майлау, реттеу жөніндегі іс-шаралар кешенін орындауды көздейді, оның ішінде: 1) күйін бақылау жəне ақауларды уақтылы анықтау үшін жұмыс істеп тұрған жабдықтарды кесте бойынша тексеру жəне қарап шығу; 2) қажалатын бөлшектерді майлау, маңдайша əйнектерді ауыстыру, бытыралар мен шарларды жүктеу, уатқыш диірмендердің ақаулы біліктерін қарап шығу жəне ауыстыру, май, мазут, ауа жəне су сүзгілері мен тұндырғыштарды тазарту, су тазартқыш құрылыстардың торларын, конденсаторлар мен май салқындатқыштардың құбырлы тақталарын тазарту, басқару тетіктерін, мойынтіректерді, арматура жетектерін қарап шығу жəне тексеру, тығыздамаларды тарту, үрлеме, соққылау, газ жəне пневмоимпульсті, ультрадыбыстық жəне электр импульсті аппараттарды реттеу жəне басқа; 3) қыздыру қабатын үрлеу, қоқыстануды, сорғыштануды, шаңдануды, булануды, судың, майдың, газдың жəне мазуттың ағуын жою, су өлшейтін бағаналарға қызмет көрсету, өлшеу жəне автоматты реттеу құралдарын бақылау мен реттеу жəне басқа; 4) тіреуіштерді, бекіткіштерді, құбыржолдар жағдайының көрсеткіштерін қадағалау жəне пайдалануда тұрған жабдықтардың жарамды күйін қолдау жөніндегі өзге де жұмыстар; 5) жабдық резервте тұрған кезде қалыпты күйдегі ауытқуларын анықтау жəне жою мақсатында оны қарап шығу жəне тексеру. 2. Жылу желілерінің қолданыстағы жабдықтарына техникалық қызмет көрсету жөндеуге шығаруды талап етпейтін қарап шығу, бақылау, майлау жəне реттеу жөніндегі іс-шаралар кешенін көздейді, оның ішінде: 1) жылу желілерінің барлық жабдықтарының, құрылыс жəне басқа да конструкцияларының жарамды күйін оларды уақтылы қарап шығу арқылы қолдау; 2) жылу желілерінің жабдықтарына қызмет көрсету, жылу құбыржолдарын, бақылау-өлшеуіш аппаратураларының, автоматика құрылғыларының, электр-техникалық жабдықтардың, электр-химиялық тоттанудан қорғау құрылғы ла- рының жəне басқа жабдықтар элементтерінің жұмысын қадағалау, барлық анықталған ақауларды уақтылы жою; 3) арналарда жəне камераларда жиналып қалатын суды алып тастау, камералар мен арналарға жерасты жəне үстіңгі қабаттағы сулардың өтуін болдырмау, бұзылған жылу оқшауламасын уақтылы анықтау жəне қалпына келтіру арқылы жылудың артық ысыраптарын жою; 4) жылу өткізгіштердегі ауаны ауа жібергіштер арқылы шығару, желідегі ауаның сорылуын болдырмау, тұтынушылар желісінің барлық нүктелері мен жүйелеріндегі қажетті артық қысымды қолдау; 5) камералар мен өткізетін арналарды тазалықта сақтау, оларға бөгде адамдардың кіру мүмкіндігіне жол бермеу; 6) желілерде олқылықтар мен авариялардың алдын алу, таратпау жəне жою шараларын қабылдау; 7) кесте бойынша гидравликалық тығыздыққа, есептік температураға, жылу жəне гидравликалық шығындарға, кезбе токтар əлеуеттерінің болуына жəне тағы басқаға желілер сынақтарын жүргізу; 8) жылу пунктілерінің жылу механикалық жабдықтарының техникалық күйін жəне оның реттелуін бақылауды жүзеге асыру; 9) жерасты жылу желілері төсемдеріндегі замануи диагностика жасау əдістерін қолдана отырып, құрылыстық- оқшаулау конструкцияларының, жылу желілерінің жылу оқшауламасы мен құбыржолдар күйін бақылауды жүргізу. 3. Кернеуі 35 киловольт жəне одан жоғары электр беруші əуе желілеріне техникалық қызмет көрсету кезінде қарап шығулар, профилактикалық тексерулер, өлшеулер, ұсақ зақымданулар мен жарамсыздықтарды жою жөніндегі жекелеген жұмыс түрлері орындалады, оның ішінде: 1) электр берудің əуе желілерін (бұдан əрі – ƏЖ) тіреуішке көтерілмей күндізгі уақытта кезеңдік қарап шығу (жылына кемінде бір рет жүргізу ұсынылады); 2) ƏЖ күндізгі уақытта қысқыштардағы сымдардың, сым арқандарының жəне қашықтықтан кергіштер күйін іріктеп тексеру арқылы үстінен кезеңдік қарап шығу (жылына кемінде бір рет, ал қызмет ету мерзімі 20 жылдан асатын ƏЖ үшін – бес жылда кемінде бір рет өткізу ұсынылады); 3) ƏЖ күндізгі уақытта кезеңдік іріктеп қарап шығу (жылына кемінде бір рет жүргізу ұсынылады); 4) стихиялық құбылыстан, релелік қорғау əрекеті салдарынан ƏЖ автоматты өшуінен, ƏЖ сəтті қайта қосудан кейін кезектен тыс қарап өту; 5) түнгі уақытта ƏЖ кезеңдік іріктеп қарап шығу; 6) сымдардан жер мен əртүрлі объектілер бетіне дейінгі, түйісетін құрылыстарға дейінгі ара қашықтықты тексеру, тіректердің орналасуын тексеру, құрсауларды, бұрандалы байланыстарды тексеру жəне бұрау, тіреуіштер іргетастарының жəне топырақты ашу арқылы тартқыш тіреуіштер бұрандаларының күйін іріктеп тексеру, металл тіреуіштердің, траверстердің, подножниктердің тоттануға қарсы жабындысын тексеру, тартқыш тіреуіштердегі тартуды тексеру, барлық үлгідегі оқшаулағыштарды тексеру (көзбен шолу); 7) ағаш тіректер бөлшектерінің шіруін тексеру (алғаш рет пайдалануға берілгеннен кейін 3-6 жылдан соң, одан кейін ағашты ауыстыру жəне жөндеу алдындағы кезеңде жүргізу ұсынылады); 8) сымдардың түйіспелі бұрандалары байланысының күйін электрлік өлшемдермен тексеру (бес жылда кемінде бір рет жүргізу ұсынылады); 9) фарфорлы оқшаулағыштардың электрлік беріктігін тексеру (ƏЖ пайдалануға енгізгеннен кейін алғашқы немесе екінші жылы бір рет, екінші рет алты жылдан он жылға дейінгі аралықта, бұдан əрі – ақаулану деңгейіне жəне оқшаулағыштар жұмысының шарттарына байланысты жүргізу ұсынылады); 10) барлық үлгідегі тіректердегі жерге тұйықтау тіректерінің құрылғыларын тексеру (ƏЖ қарап шығу кезінде), кернеуі 110 киловольт жəне одан жоғары найзағайдан қорғайтын ƏЖ тіреуіштерінің жерге ұштау құрылғыларының тойтарысын өлшеу (оқшаулағыштардың жабу немесе бұзу іздерін электр доғасымен тапқаннан кейін), анағұрлым агрессивті, сырғымалы не топырағы нашар өткізетін ƏЖ учаскелерінде жерге тұйықтайтын құрылғылардың кедергісін іріктеп өлшеу (он екі жылда кемінде бір рет жүргізу ұсынылады); 11) құбырлық айырғыштарды жəне қорғау аралықтарын тексеру (құбырлық айырғыштарды тексеру үшін үш жылда бір рет тіреуіштерден шешу ұсынылады); 12) ƏЖ-ге қауіп төндіретін жекелеген ағаштарды кесу, бұтақтарды кесу, белгілер мен плакаттарды қалпына келтіру, ƏЖ жекелеген элементтерін ауыстыру, жекелеген тіректерді түзету, көктайғақтың пайда болуын қадағалау, ƏЖ қорғау. 4. Электр берудің əуе желілеріне, трансформаторлық шағын станцияларға жəне кернеуі 0,38-ден 20-ға дейін киловольт таратушы желілердің таратушы пунктілеріне техникалық қызмет көрсету кезінде қарап шығулар, тексерулер, өлшеулер жəне ұсақ зақымданулар мен жарамсыздықтарды жою жөніндегі жекелеген жұмыс түрлері орындалады, оның ішінде: 1) электрмонтерлердің ƏЖ жəне трансформаторларды барлық ұзындығы бойынша қарап шығуы (жыл сайын өткізу ұсынылады), инженерлік-техникалық персоналдың ƏЖ жекелеген учаскелерін қарап шығуы, ƏЖ үстінен, кезектен тыс қарап шығулары (ƏЖ күтпеген ажыратылуымен байланысты дүлей апаттардан кейін, ойдағыдай қайта қосылғаннан кейін); 2) ағаш тіректердің шіру деңгейін нормаларға сəйкес, сондай-ақ тірекке көтеру жəне бөлшектерді алмастыру алдында тексеру; 3) ажыратқыштары, қорғау аралықтары мен электр жабдығы бар жəне нөлдік сымның қайта жерге тұйықтырғыштары бар тіректерде тіректердің жерге тұйықтау кедергісін өлшеу (алты жылда кемінде бір рет жүргізу ұсынылады), анағұрлым қатаң немесе топырағы нашар өткізетін ƏЖ учаскелеріндегі елді мекендегі тіректердің жалпы санынан темірбетонды тіректердің екі пайызын іріктеп өлшеу (он екі жылда кемінде бір рет жүргізу ұсынылады); 4) жерге тұйықтайтын құрылғыны топырақты ашу арқылы іріктеп (жерге тұйықталатын тіректердің екі пайызын) тексеру (он екі жылда кемінде бір рет ұсынылады); 5) сымдардан жер бетімен жəне жақындасу мен қиылысатын жерлердегі əртүрлі объектілерге дейінгі ара қашықтықты тексеру; 6) жаңа тұтынушыларды қосу жəне осы кедергінің өзгерісін туындататын жұмыстарды орындау кезінде «фаза- нөл» тізбегінің кедергісін тексеру; 7) тіректен шешу арқылы құбырлы разрядтағыштарды тексеру (алты жылда кемінде бір рет жүргізу ұсынылады); 8) ƏЖ сымына құлау қаупі бар жекелеген ағаштарды шабу, жекелеген ағаштардың басын кесу, сымға оралғандарды алып тастау, ƏЖ жекелеген зақымдалған элементтерін алмастыру, құбырлы разрядтағыштарды алмастыру, тұрақты белгілерді, плакаттарды қалпына келтіру, ƏЖ қорғауға байланысты іс-шараларды орындау; 9) трансформаторлар мен шығар желілердегі жүктемелер мен кернеуді өлшеу (ең жоғары жүктемелер кезеңінде жылына бір рет жүргізу ұсынылады); 10) трансформаторлардың оқшаулану кедергісін өлшеу жəне кернеуі 6-дан 20-ға дейін киловольт құрылғысының оқшаулануын жоғары кернеумен сынау, 630 киловольт ампер жəне одан жоғары трансформатордың трансформатор майын сынау, жерге тұйықталатын құрылғының кедергісін өлшеу; 11) ақауы бар элементтерді ауыстыру, май толтыратын аппараттарға майды толтыра құю, жазуларды, диспетчерлік атауларды жəне қауіпсіздік белгілерін жаңарту. 5. Кернеуі 35 киловольт жəне одан жоғары шағын станцияның жабдығына техникалық қызмет көрсету кезінде мынадай жұмыс топтары орындалады: 1) бас трансформаторларды қарап шығу (тəулігіне бір рет өткізу ұсынылады), түнгі қарап шығу (айына кемінде бір рет жүргізу ұсынылады), жабдықтың күтпеген өшуінен кейін кезектен тыс қарап шығу; 2) жабдықтардың параметрлері мен оқшаулағыш сипаттамаларын сынау, бақылау, коммутациялық аппараттар мен жетектер жұмысын жөндеу аралығындағы кезеңде байқаудан өткізу; 3) май сынамаларын іріктеуді, майды толтыра құюды, силикагельді ауыстыруды, жабдықтардың ластанған оқшаулағышын сумен тазарту мен жууды, үлестіруші құрылғыларды жөндеуді, қажалып жатқан жəне айналмалы тораптар мен элементтерді майлауды қоса алғандағы профилактикалық жұмыстар. 6. Ғимараттар мен құрылыстарға техникалық қызмет көрсету ғимараттар мен құрылыстардың, олардың инженерлік жүйелері мен өндірістік алаңдарының жарамды күйін инженерлік қадағалау мен бақылау, жекелеген ақауларды уақтылы жою жəне бір реттік жөндеу жұмыстарын орындау жөніндегі іс-шаралар кешенін орындауды көздейді, оның ішінде: 1) құрылыс конструкцияларын сақтауға бағытталған талаптардың сақталуын бақылау; 2) өндірістік ғимараттар мен құрылыстарды бекітілген кестелер бойынша қарап шығулар мен зерттеулерді қамтамасыз ету; 3) ғимараттар мен құрылыстардың шөгуін байқау; 4) жобада көзделген (дірілді жүктемелер, желдету, температуралық-ылғалдық режим жəне т.б.) пайдалану режимінің сақталуын бақылау, жетектерге, жабындарға артық жүктемелердің болмауын бақылау; 5) деформациялардың дамуын байқау, құрылыс конструкцияларының ақауларын анықтау; 6) жерасты суларының режимін бақылау, негіздер мен іргетастардың сулануын болдырмау; 7) атмосфералық суларды бұруға арналған құрылғыларды жарамды күйде сақтау; 8) конструкцияларды ластанудан тазарту жəне жуу, ғимараттар мен құрылыстарды санитариялық күту; 9) металл жəне темірбетон конструкциялардың тотығуға қарсы жабынының күйін бақылау; 10) жекелеген деформацияларды жою жөніндегі жұмыстарды орындау, ақауларды жою жөніндегі ұсақ бір реттік жұмыстар; 11) қысқа, тасқынға, мұздың қатуына, өртке қарсы дайындық бойынша қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс- шараларды орындау. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 2-қосымша үлгі Бекітемін Ұйымның басшысы _________________________ (күні, қолы, Т.А.Ə.) 20__ жылдан 20__жыл аралығында электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттар мен құрылыстарды жөндеудің перспективалы жоспары _____________________________________________________________ (ұйымның атауы) Жыл Объектінің атауы Жөндеу түрі (күрделі, ағымдағы, Жөндеудің жоспарланған уақыты Нормативтік ұзақтылығы Жабдықтардың жұмыс істеу мерзімі Жө нд еу дің жа лп ы құн ы, мы ң т ең ге Жұ мы ста рд ы ор ын да уш ы не гіз гі а рн ай ы жұ мы ста р тіз бе сі, жа ңғы рт у) Жө нд еу ге шы ғар ыл ған ай Ұз ақ ты ғы , күн тіз бе лік тә ул ік Жө нд еу дің жо сп ар ла нға н түр інд е Жы л і ші нд егі ағы мд ағы жө нд еу де , күн тіз бе лік тә ул ік Со ңғы кү рд ел і жө нд еу де н жо сп ар лы жө нд еу ба ста лға нға де йін , ж ыл (са ғат ) Па йд ал ан у ба ста лға нн ан , жы л ( са ғат ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Ұйымның басшысы ________________________________ 20___ жылғы «_____» ______________ Ескертпе: перспективалы жоспарға 3-бағанда көрсетілген арнайы жұмыстарды, жаңғыртуларды орындау қажеттілігі, техникалық жəне сметалық құжаттаманың болуы, материалдық жəне еңбек ресурстарына қажеттілік негізделетін түсіндірме жазба қоса беріледі. Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 3-қосымша үлгі Бекітемін Ұйымның басшысы _________________________ (күні, қолы, Т.А.Ə.) 20__ жылдан 20__жыл аралығында жылу желілерін жөндеудің перспективалы жоспары _____________________________________________________________ (ұйымның атауы) Жөндеу жылы Пайдала- нылатын аудан Жылу желісінің жөнделетін учаскесінің мекенжайы Пайда- лануға берілген жыл Құбыр- жолдың диаметрі, мм Учаскенің ұзақтығы, м Жөндеудің жоспарланған уақыты Жөндеудің жобаланған құны Орын- даушы басталу аяқталу 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Ұйымның басшысы ________________________________ 20___ жылғы «_____» ______________ Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 4-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, №__________ станцияның бу-турбиналық қондырғысының техникалық жай- күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Бу-турбиналық қондырғы _____ жылғы «_____» ___________ бастап _____ жылғы «_____» ____________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрлері Зауыттық, жобалық неме- се нормативтік деректер Пайдалану сынақтарының немесе өлшеулер деректері Ес кер тпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Жалпы параметрлер 1) турбинаның барынша келтірілген қуаты, МВт 2) номиналдық қуаттағы бу шығысы, т/сағ 3) бақылау сатысындағы бу қысымы МПа (кгс/см2) 2. Мойынтіректер дірілі (қосынды), мм/с (МКМ) 1) №1 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 2) №2 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 3) № 3 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 4) № 4 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 5) № 5 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 6) № 6 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 7) № 7 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 8) № 8 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 9) № 9 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 10) №10 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 11) № 11 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 12) № 12 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 13) № 13 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 14) № 14 мойынтірек Тігінен Көлденеңінен Осьтік 3. Түйреуіштерді жылытатын коллектордағы бу қысымы ЦВД/ЦСД (немесе фланецтік ағытпаның тізілген жеріндегі ЦВД/ЦСД), МПа (кгс/см2) 4. Реттеуіш клапандардан тыс будың қысымы, МПа кгс/см2 5. Реттеу жүйесінің параметрлері 1) айналу жиілігінің бір қалыпты болмауының жалпы дәрежесі, % 2) айналу жиілігін реттеудің сезілмеу дәрежесі, % 3) іріктеуде бу қысымын реттеудің бірқалыпты болмауының дәрежесі, % 4) іріктеуде бу қысымын реттеудің сезілмеу дәрежесі, % немесе МПа (кгс/см2) I іріктеу IIіріктеу 5) Ротордың айналу жиілігін басқару тетігімен өзгерту шектері, жоғарғы шегі, С-1 (сипатта маларын бөлетін реттеуіштер үшін айқындал масын); төменгі шегі, С-1 (төменгі шегі міндетті) 6. Бос жүріс режиміндегі клапандар тығыздылығының көрсеткіштері 1) Реттеуші жабық қақпақшалардағы ротордың айналу жиілігі, С-1 7. Тіреуіш мойынтіректердің ішпек баббиттерінің температурасы, оС 1) № 1 2) № 2 3) № 3 4) № 4 5) № 5 6) № 6 7) № 7 8) № 8 9) № 9 10) № 10 11) № 11 12) № 12 13) № 13 14) № 14 8. Екпінді мойынтірек қалыптарының ең көп температурасы, оС 9. Майлау жүйесіндегі май қысымы, МПа (кгс/см2) 10. Май жүйесінің параметрлері: 1) май салқындатқыштардағы температуралық арын, оС 2) май салқындатқыштардан кейін май темпера турасы, оС 11. Вакуумдық жүйе параметрлері: 1) Конденсатордағы температуралық арын, оС 2) Конденсатордың гидравликалық кедергісі, мм су.бағ. 3) Турбинадағы конденсаттың кермектігі, Мкг-экв/л 4) Конденсаттық сорғылардан кейін конденсатордағы оттегі құрамы, Мкг/л Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 11 ақпан №72 Астана қаласы Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидаларын бекiту туралы «Электр энергетикасы туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 25) тармақшасына сәйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Электр энергетикасы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәптіппен: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруын; 4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице- министріне жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Министр В.ШКОЛЬНИК. «КЕЛІСІЛГЕН» Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму министрі ____________ Ә.ИСЕКЕШЕВ 2015 жылғы 24 ақпан Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 11 ақпандағы №72 бұйрығымен бекітілген Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидалары (бұдан әрi – Қағидалар) «Электр энергетикасы туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 5-бабының 25) тармақшасына сәйкес әзiрленген және электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету тәртiбiн айқындайды. 2. Қағидаларда мынадай негiзгi ұғымдар мен анықтамалар пайдаланылады: 1) қосалқы (шунтталатын) электр беру желілері – электр берудің қолданыстағы желілеріне қосымша Қазақстан Республикасының электр энергиясы нарығының субъектілері салған және/немесе салуды жоспарлаған электр беру желілері, ол бойынша электр энергиясының қалыпқа түскен сапасы және сенімділік деңгейі бар электр энергиясын ұсыну және энергия торабында өзгертілген қуатты бөлу жүзеге асырылады; 2) электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығы – авариялық жағдайлар пайда болған кезде тұтынушылардың басым көпшiлiгiн қоректендiрудi қамтамасыз ету немесе электрмен жабдықтауы энергия жүйесiнiң қалыпты жұмыс режимiн бұзу процесiнде үзiлiп кеткен тұтынушылар бөлiгiн қоректендiрудi қалпына келтiру үшiн қажеттi негiзгi желiнiң бiрыңғайлылығын сақтай отырып, электр жүйесiнiң авариялық жағдайларға қарсы тұру қабiлетi; 3 ) электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсетулер - жүйелiк оператордың тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенiмдiлiгi мен тұрақтылығының шарттық талаптарын қамтамасыз ету мақсатында атқаратын ұйымдастырушылық және техникалық шаралар кешенi. Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге де ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының электр энер- гетикасы саласының заңнамасына сәйкес қолданылады. 2. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгiн және тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету тәртiбi 3. Жүйелiк оператордың қосалқы (шунтталатын) электр беру желiлерiн салған электр энергиясы нарығының субъектiлерiн электрмен жабдықтау сенiмдiлiгi мен тұрақтылығы бойынша қызмет көрсету: 1) Қазақстанның бiрыңғай электр энергетикалық жүйесi электрлiк қосылыстар схемаларын тұтастай және оның маусымдық кезеңдерде тән жекелеген бөлiктерiн таңдауды; 2) қосалқы (шунтталатын) электр беру желiлерiн салған және пайдаланатын тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ететiн ұлттық электр желiсiнiң қолданыстағы электр беру желiлерiн тиiсiнше техникалық жағдайда ұстауды; 3) жүйелiк оператордың диспетчерлiк орталықтары бақылайтын желiлердегi кернеудi реттеудi және электр желiлерiнiң бақылау нүктелерiндегi кернеу кестесiн әзiрлеудi; 4) бiрыңғай электр энергетикалық жүйеде технологиялық бұзушылықтардың алдын алу және оқшаулау жөнiндегi iс-шараларды әзiрлеу мен жүзеге асыруды; 5) ұлттық электр желiлерiнiң өткiзу қабiлетiн басқаруды; 6) жалпы жүйелiк аварияға қарсы автоматиканы әзiрлеудi және енгiзудi, релелiк қорғау және аварияға қарсы автоматика құрылғыларының пайдаланылуын бақылауды, оларды баптау параметрлерiн келiсудi; 7) төтенше, дүлей құбылыстардың немесе үшiншi тұлғалардың әсер етуi нәтижесiнде авариялық бүлiнулердi жедел оқшаулауды және кейiннен жоюды; 8) Қазақстанның бiрыңғай электр энергетикалық жүйесiнiң iргелес мемлекеттердiң энергетикалық бiрлестiктерiмен қатарлас жұмыс жағдайында электр энергиясының ағындарын басқаруды; 9) электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгiн және тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған жедел өкiмдер берудi бiлдiредi. 4. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету жүйелiк оператор мен электр энергиясы нарығының субъектiлерi арасында жасалатын шарттардың негiзiнде Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiне және осы Қағидаларға сәйкес жүзеге асырылады. 5. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызметтерге арналған шарт қызмет көрсету тәртiбi мен талаптарын, сондай-ақ осы қызмет көрсетулер үшiн ақы төлеу тәртiбi мен талаптарын, тараптардың шартта көзделген талаптарды орындамағаны үшiн жауаптылықты, сондай-ақ мына талаптарды қамтуы тиiс: 1) жүйелiк оператордың электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған өкiмдерiн, сондай-ақ жүйелiк оператордың автоматты жиiлiк жүктемесiнiң, жиiлiктiк автоматты қайта қосудың, жүктеменi ажыратудың арнайы автоматикасының көлемдерi мен құрылғылары бойынша өкiмдерiн орындау; 2) шағын станциялар мен желiлердiң негiзгi жабдықтарын, релелiк қорғау, аварияға қарсы автоматика құрылғыларын, диспетчерлiк-технологиялық басқару құралдарын жөндеуге арналған өтiнiмдердi пысықтау кезiнде жүйелiк оператордың берген өкiмдерiн iске асыру; 3) электр энергиясын өндiру, беру және тарату кезiнде технологиялық бұзушылықтардың алдын алуға және оқшаулауға бағытталған жүйелiк оператордың өкiмдерiн орындау; 4) жүйелiк оператордың диспетчерлiк орталықтың жедел басқаруындағы бастапқы жабдықтарды, релелiк қорғау, автоматика және аварияға қарсы автоматты құрылғыларды, телемеханика мен байланыс құралдарын пайдалану жөнiндегi өз персоналының iс-әрекетiн үйлестiру. 6. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша көрсетiлген қызмет үшiн ақы төлеудi осы қызметтердi тұтынушылар қызмет көрсету шартының талаптарына сәйкес олардың тұтынған электр энергиясының нақты мөлшерi тұрғысынан жүргiзiледi. 7. Көрсетiлген қызметтер үшiн төлемақы мөлшерi белгiленген тарифтi электр энергиясын тұтыну жүзеге асырылған желiлердiң кернеу сыныбы мен тиесiлiлiгiне қарамастан, электр энергиясын жеткiзудiң-тұтынудың нақты теңгерiм деректерi бойынша анықталған электр энергиясының көлемiне көбейту жолымен айқындалады. 8. Жүйелiк оператор электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету және осы қызмет көрсетуге арналған шарттармен, осы Қағидалармен және Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасымен көзделген өзiне жүктелген функцияларды жүзеге асыру кезiнде: 1) бiрыңғай электр энергетика жүйесiнiң тұрақтылығына қойылатын талаптарды қамтамасыз ету жөніндегі iс- шараларды әзiрлеудi және келiсудi; 2) бiрыңғай электр энергетикалық жүйесiне қосылған субъектiлердiң релелiк қорғау және автоматика, аварияға қарсы автоматика құралдарын орналастыру және орнату, сондай-ақ оларды ретке келтiру параметрлерiн өзгерту жөнiндегi нұсқауларды орындау мониторингiн жүзеге асырады. Бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 27 наурыздағы Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10547 болып енгізілді. 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 21 (Соңы. Басы 20-бетте). 5) Вакуумның түсу жылдамдығы, мм сын.бағ. /мин 6) Эжектор жасайтын ыдырау, мм сын.бағ. 12. Кері және сақтандырғыш клапандар тығыздығының параметрлері: 1) Қақпақшасы кері жабылған кезде турбоагрегат қуатының өсуі (көлденең байланыстары бар турбиналар үшін), кВт 2) Кері қақпақшалары жабылған бос жүрістің айналу жиілігінің өсуі (энергоблок турбиналары үшін), С-1 3) қорғаушы қақпақшалар қосылған кездегі іріктеу камерасындағы қысым, МПа (кгс/см2) (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 5-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, №__________ станцияның гидротурбиналық қондырғысының техникалық жай-күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Турбинаның номиналды қуаты ___ МВт, қуаты бойынша есептелген ағыны ___м, гидротурбиналық қондырғыны пайдалануға шығарған жыл ______ Гидротурбиналық қондырғы _____ жылғы «_____» ______________ бастап _____ жылғы «_____» ______________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрлері Зауыттық, жобалық немесе нормативтік деректер Пайдалану сынақтарының немесе өзгерістер деректері Ес кер тпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Номиналдық қуаты (алымында) және бос жүрісте (бөлімінде) сәйкес келеді: 1) сервомотор шәкілі бойынша бағыттаушы аппараттың ашылуы, мм 2) Май қабылдағыштағы шәкіл бойынша жұмыс істейтін дөңгелек қалақшаларының бұрылу бұрышы, град. 3) спиральдік камерадағы қысым, МПа (кгс/см2) 2. Номиналдық қуаты (алымында) және бос жүрісі (бөлімінде) сәйкес келеді: 1) діріл, мм/с Генератор крестовинасы: көлденеңінен тігінен генератор крестовинасы: көлденеңінен тігінен турбина қақпақтары: көлденеңінен тігінен 2) біліктің соғысы, мм: генератордың жоғарғы мойынтірегінде генератордың төменгі мойынтірегінде турбинаның мойынтірегінде 3. Май айдайтын қондырғының қазандығындағы ең көп жұмыс қысымы (МАҚ), МПа (кгс/см2) 4. Жұмысшы майсорғыны қосу қысымы (МАҚ қазандығына), МПа (кгс/см2) 5. Резервті майсорғыны қосу қысымы (МАҚ қазандығына), МПа (кгс/см2) 6. Гидротурбина жүктемеде жұмыс істеп тұрған сорғылар тұру уақытына (бөлімі) қысымдағы МАҚ қазандығына (алымы) сорғылар жұмысы уақытының қатынасы 1) № 1 сорғы үшін 2) № 2 сорғы үшін 7. Турбинаның бағыттаушы аппаратының ашылу уақыты 0-ден 100 %-ға дейін, с 8. Турбинаның бағыттаушы аппаратының жабылу уақыты 100 %-дан 0-ге дейін, с 9. Жұмысшы дөңгелек күрекшелерінің толық бұрылу уақыты, с 10. Гидротурбинаның бағыттаушы аппаратының сусыз жабылуын қамтамасыз ететін реттеу жүйесіндегі майдың ең төменгі қысымы, МНа (кгс/см2) 11. Турбиналық бекітпенің ашылу уақыты, с 12. Турбиналық бекітпенің жабылу уақыты, с 13. Мыналарда гидротурбина роторының айналу жиілігі, айн./мин болған кезде: 1) тежеу өшіріледі 2) үдеуден қорғаныс іске қосылады 14. Ротордың айналу жиілігінің тежелу іске қосылатын номиналдық айналу жиілігінен төмендеу уақыты, с 15. Тежелу уақыты,с 16. Номиналдық қуатта турбина жұмысы кезіндегі қалыптасқан температура, оС 1) майдың: таптама ваннасында генератордың жоғарғы мойынтірек ваннасында генератордың төменгі мойынтірек ваннасында турбинаның мойынтірек ваннасында МАҚ төгетін багында таптаманың әр сегментінде: № 1 № 2 № 3 № 4 № 5 № 6 генератордың жоғарғы мойынтірегі астарының (сегменттерінің) генератордың төменгі мойынтірегі астарының (сегменттерінің) турбина мойынтірегі астарының (сегменттерінің) 2) салқындатқыш судың (алымында) және одан кейін (бөлімінде): генератордың жоғарғы мойынтірегі май салқындатқыштарының генератордың төменгі мойынтірегі май салқындатқыштарының турбинаның мойынтірегі май салқындатқыштарының гидравликалық жүйесі май салқындатқыштарының генератор ауа салқындатқыштарының статор орамасының генератор ауа салқындатқыштарына дейінгі (алымын- да) және одан кейінгі (бөлімінде) ауаның 17. Өлшеулер мынадай шарттарда жүргізілді: 1) жоғарғы бъефтің белгіленуі, м 2) төменгі бъефтің белгіленуі, м 3) турбинадан өтетін судың температурасы, оС 4) турбина шахтасындағы ауаның температурасы,оС 5) МАҚ төгу багының үй-жайындағы ауа температурасы ,оС Ескертпе: көлденеңінен дірілді жəне біліктің соғысын екі бағытта өлшеу керек. (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 6-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, № __________ станцияның турбогенератордың техникалық жай-күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Турбинаның номиналды қуаты ___ МВт, қуаты бойынша есептелген ағыны ___м, гидротурбиналық қондырғыны пайдалануға шығарған жыл ______ Турбогенератор _____ жылғы «_____» ______________ бастап _____ жылғы «_____» ______________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрлері Зауыттық, жобалық немесе нормативтік деректер Пайдалану сынақтарының немесе өзгерістер деректері Ес кер тпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Турбогенератор қуаты, МВт 2. Оқшаулама кедергісі, МОм: 1) статор орамасының (корпусқа және басқа екі жерге тұйықталған фазаға қатысты әрбір фаза жекелеп алғанда): ыстық күйінде суық күйінде 2) ротор орамасының 3) генератордың қоздыру және барлық қосылған аппаратура қоздырғышының тізбегі 4) қоздырғыш пен қосалқы қоздырғыш орамасының (корпус пен бандаждарға қатысты) 3. Белсенді бөліктердің қызуы (турбогенератордың және салқындату ортасының), оС 1) мыналардан шығатын салқындатылған сұйықтықтың температурасы: статор орамасының ротор орамасының статор өзегінің 2) Мыналардан шығатын салқындататын газдың температурасы: статор орамасының ротор орамасының статор өзегінің 3) Қызуы: статор орамасының ротор орамасының статор өзегінің 4. Діріл, мм/с (мкм) 1) түйіспелі сақиналардың: тігінен көлденеңінен 2) статор корпусының: тігінен көлденеңінен 3) статор өзегінің: тігінен көлденеңінен осьтік 4) іргетастың тігінен көлденеңінен осьтік 5) статор орамасының маңдай бөліктерінің: тігінен көлденеңінен осьтік 5. Жұмыстық қысымдағы жиналған генераторда сутегінің ағып кетуі, МПа (кгс/см2) 6. Тіреуіш мойынтірегі картеріндегі сутегі құрамы, % 1) турбина жағынан 2) қоздырғыш жағынан (немесе біліктің бос соңы жағынан) 7. Корпустағы сутегінің ылғалдылығы: 1) % 2) г/м3 Ескертпе: 1) ведомостың 2-тармағында алымында кернеу салғаннан кейін 60 секундтан кейін, ал бөлімінде – 15 секундтан кейін оқшаулама кедергісі көрсетіледі; 2) статор корпусының тігінен жəне көлденеңінен дірілді айқындау кезінде (4-тармақ) полюстік жəне «кері» жиіліктердегі діріл жеке көрсетілсін; 3) статор орамасының маңдай бөліктерінің дірілі арнайы сынақтар кезінде ғана өлшенеді. (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 7-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, № __________ станцияның гидрогенератордың техникалық жай-күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Гидрогенератор _____жылғы «_____» ______________ бастап _____ жылғы «_____» ______________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрі Зауыттық, жобалық немесе нормативтік де- ректер Пайдалану сынақтарының немесе өзгерістер деректері Ес кер тпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Гидрогенератор қуаты, МВт 2. Оқшаулама кедергісі, МОм 1) статор орамасының (корпусқа және басқа екі жерге тұйықталған фазаға қатысты әрбір фаза жекелеп алғанда): ыстық күйінде салқын күйінде ротор орамасының 2) қоздыру тізбегінің (барлық қосылған аппаратурасы): генератордың қоздырғыштың 3) ротор орамасының (корпус пен бандаждарға қатысты) қоздырғыштың қосалқы қоздырғыштың 3. Гидрогенератормен салқындату ортасының белсенді бөліктерінің қызуы, оС 1) статор орамасының 2) ротор орамасының 3) статор өзегінің 4) Іріктеуден соң кіретін ауа температурасы, °С Салқындату ортасының су температурасы, оС статор орамасының ротор орамасының статор өзегінің 4. Діріл,мм/с (мкм) 1) генератор статорының (полюстік жиілік): радиалдық тангенциалдық тігінен 2) генератор статорының (айналма жиілігі): радиалдық тангенциалдық тігінен 3) статор өзегінің (полюстік жиілік): радиалдық тангенциалдық тігінен 4) статор өзегінің (айналма жиілік): радиалдық тангенциалдық тігінен 5) тіреуіш крестовина (табандықта): радиалдық тангенциалдық тігінен 6) турбинді мойынтіректің корпусы: радиалдық тангенциалдық тігінен 5. Біліктің соғысы, мм 1) жоғарғы генераторлық мойынтіректе 2) турбиналық мойынтіректе 3) қоздырғыш коллекторында: салқын күйінде ыстық күйінде 4) түйіспелі сақиналардың: жоғарғы төменгі Ескертпе: 1) ведомостың 2-тармағында алымында кернеу салғаннан кейін 60 секундтан кейін, ал бөлімінде – 15 секундтан кейін оқшаулама кедергісі көрсетіледі; 2) дірілді өлшеу (4-тармақ) қозуы жоқ гидрогенератордың бос жүрісі кезінде, ал қоздырумен бос жүрісте жəне ыстық күйіндегі номиналдық режимде жүргізіледі. (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 8-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, № __________ станцияның синхрондық компенсатордың техникалық жай-күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Синхрондық компенсатор_____ жылғы «_____» ______________ бастап _____ жылғы «_____» ______________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрлері Зауыттық, жобалық немесе норма- тивтік деректер Пайдалану сынақтарының немесе өзгерістер деректері Ес кер тпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Синхрондық компенсатордың қуаты, МВА 2. Оқшаулама кедергісі, МОм; 1) статор орамасының (корпусқа және басқа екі жерге тұйықталған фазаға қатысты әрбір фаза жекелеп алғанда): ыстық күйінде салқын күйінде Синхрондық компенсатордың және барлық қосылған аппаратурамен қоздырғыштың қоздыру тіректері 3. Синхрондық компенсатордың белсенді бөліктерінің қызуы, оС: 1) статор орамасының 2) ротор орамасының 3) статор өзегінің 4. 4. Діріл, мм/с (мкм): 1) № 1 мойынтірек: тігінен көлденеңінен осьтік 2) №2 мойынтірек: тігінен көлденеңінен осьтік 3) №3 мойынтірек: тігінен көлденеңінен осьтік 4) №3 мойынтірек: тігінен көлденеңінен осьтік 5. Жұмыстық қысымдағы жиналып тұрған синхрондық компенсаторда сутегінің ағуы, (МПа (кгс/см2) Ескертпе: ведомостың 2-тармағында алымында кернеу салғаннан кейін 60 секундтан кейін, ал бөлімінде – 15 секундтан кейін оқшаулама кедергісі көрсетіледі. (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 9-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, № __________ станцияның (КС) трансформаторы техникалық жай-күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Трансформатор _____ жылғы «_____» ______________ бастап _____ жылғы «_____» ______________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрлері Зауыттық, жобалық немесе норма- тивтік деректер Пайдалану сынақтарының немесе өзгерістер деректері Ескертпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Қуаты, МВА 2. Кернеуі, кВ 3. Орамалардың қосылған тобы 4. Бос жүріс шығындары, кВт 5. Бос жүріс тогы, % 6. Трансформатор орамасының оС температурасында орамалар оқшауламасының кедергісі (R60, МОм) 2500 В кернеуге мегометрмен өлшенген мəндер енгізіледі 7. Трансформатор орамасының оС температурасында орама оқшауламасының диэлектрлік шығындарының бұрыштық тангенсі (tgd, %) 1) _______________________ 8. Трансформатор орамасының оС температурасындағы С2/С50 с арақатынасы 1) __________________________ 9. Трансформатор орамасының оС температурасында барлық тарамдардағы тұрақты токқа (R, Ом) орамалар кедергісі __________________Ом Ажыратқыштардың номиналдық қалпын- дағы кедергілер мəнде рі енгізіледі. Ажыратқыштардың қалған қалпындағы мəндер сынақтар хаттамасында көрсетіледі 10. Трансформация коэффициенті 1) ВН-СН 2) ВН-НН 3) СН-НН 4) барлық фазалардың 11. Тұрақты ток магнит өткізгішінің парақаралық оқшауламасының кедергісі, Ом 12. Оқшаулама кедергісі, МОм 1) ярмолық балкалардың ____________________ Оқшаулама кедергісін өлшеу 50 Гц айнымалы токтың 1000 В кернеуді салумен ауыстырылуы мүмкін 2) престейтін сақиналардың ____________________ 3) тартылатын түйреуіштерінің (бандаждарының) ярмоның_____________ 4) магнит өткізгіштің ________________ 13. Орамалардың қатты оқшауламасының ылғалдылық құрамы, % (үлгілер болған кезде) Қуаты 80 МВА жəне одан жоғары кернеуі 110-750 кВ трансформаторларды күрделі жөндеу бойынша деректеріне берілген нұсқаулықтарға сəйкес 14. Қатынасты өлшеуD С/С 15. Трансформатор багынан жəне РПН құрылғысынан майды физикалық-химиялық қысқаша талдау (бар болса): Сынаманы іріктеу күнін жəне іріктеу кезіндегі май температурасын көрсете отырып, алымында трансформатор багынан, алымында РПН құрылғысынан бөлімінде алынатын майды талдау деректері көрсетіледі 1) ылғалды құрамы, % 2) механикалық қоспалардың болуы (г/т) 3) суда еритін қышқылдар мен сілтілердің болуы 4) қышқылдық саны, майдың мгКОН/г, артық емес 5) бу серпілістерінің температурасы, оС 6) электрлік беріктігі, кВ 7) 20 оС температурадағы tg δ 8) 70 оС температурадағы tg δ 9) 90°С температурадағы tg δ 10) газ құрамы, көлемнің %-ы 11) майдағы газды хроматографиялық талдау Май құйылды ________________________________________ (құю əдісі, вакуум) (құю ұзақтығы) Майдың сынауға дейін тұру ұзақтығы______________________ Белсенді бөлігінің қоршаған ауамен жанасуы ұзақтығы, ____ сағат, алғашқы уақытта ауамен жанасқанда магнит өткізгіштің жоғарғы ярмосында өлшенген белсенді температурасы, оС______, соңында оС_____________. Жөндеу _____________________________жағдайларда жасалды (зауыт, энергокəсіпорын) Жылыту əдісі _______________ұзақтығы, сағ ___________ Ескертпе: 1) қатты оқшаулама үлгілерін (ведомостің 1.3-тармағы) ашар алдында жəне белсенді бөлікке май құяр алдында іріктеп алынсын; 2) ведомостің 15-тармағы бойынша оқшаулама сипаттамаларын қуаты 80 МВА дейін, кернеуі 150 кВ дейін трансформаторлардың 10 оС төмен емес температурада, ал басқа трансформаторлар үшін сынақтардың зауыттық хаттамасында көрсетілген мəннен төмен емес температурада айқындайды. Майға толтырылған ендірмелерді сынаулар, өлшеулер нəтижелері (өлшеулер мен сынаулар қолданыстағы нормативтік актілерге сəйкес өткізіледі) Атауы Көрсеткіштер Нейтраль Ескертпе ВН СН А В С А В С 1. Ендірме нөмірі 2. Сынау кернеуі, кВ 3. Сынау ұзақтығы, сағ. 4. Температурасы,°С 5. Температурасы 6. Сыйымдылығы, пф. Деректер алымындағы жөндеуден кейін, бөлгішінде – жөндеуге дейін келтіріледі. 7. Ендірмедегі май 8. Механикалық қоспалардың болуы 9. Ылғалдылық құрамы, % 10. Суда ерітілетін қышқылдар мен сілтілердің болуы 11. Жабық тигелдегі жарқыл температурасы, оС, төмен емес 12. Майдың мгКОН/г қышқылдық саны, артық емес 13. Оқшауламаның электрлік беріктігі, кВ 14. 20°С температурада tg δ 15. 70 °С температурада tg δ 16. 90°С температурада tg δ (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 10-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, № __________ станцияның Күл өткізбейтін қондырғының техникалық жай-күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Күл өткізбейтін қондырғы _____ жылғы «_____» ______________ бастап _____ жылғы «_____» ______________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрі күрделі жөндеуге дейін Зауыттық, жобалық немесе нормативтік деректер Пайдалану сынақтарының немесе өзгерістер деректері Ес кер тпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Тазалауға түсетін газ температурасы, оС 2. Күл өткізбейтін қондырғыдан тыс газдың температурасы, оС 3. Шығарылымдағы жанар заттың құрамы, % 4. Қатты отынның шығыны, т/сағ 5. Күл өткізбейтін қондырғы алдындағы ауаның артық болуы 6. Күл өткізбейтін қондырғыдан кейін ауаның артылуы 7. Күл өткізбейтін қондырғыдағы ауаның сорылуы % 8. Қалыпты жағдайларда тазалауға түсетін түтіндік газдың көлемі, м3/сағ 9. Күл өткізбейтін қондырғы кедергісі, МПа (кгс/см2) 10. Күл өткізбейтін қондырғыны суландыруға су жіберу шығыны, т/сағ 11. Вентури құбырын суландыруға су жіберудің үлестік шығыны, т/сағ 12. Түтіндік газбен атмосфераға шығатын күлдің саны, т/сағ 13. 1000 м3 газды тазалауға электр энергияның үлестік шығыны, кВт/сағ 14. Электр сүзгідегі түтіндік газдың жылдамдығы: Вентури құбырының мойнағында, м/с 15. Түтіндік газды тазалау дәрежесі, % 16. қалыпты жағдайларда түтіндік газдың тозаңдылығы: 1) күл өткізбейтін қондырғы алдында, г/м3 2) күл өткізбейтін қондырғыдан кейін, г/м3 17. Электр сүзгілерінің вольтамперлік сипаттамалары: 1) ауада кВ мА 2) түтінді газдарда кВ мА 18. Эмульгатордан тыс шығу газдарындағы ылғалдың құрамы, % Ескертпе: қатар жұмыс істейтін бірнеше күл өткізбейтін қондырғылар болған жағдайда көрсеткіштер əр аппарат үшін жəне жалпы қондырғыға орташа көрсеткіш көрсетілсін. (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Электр станцияларының, жылу жəне электр желілерінің жабдықтарына, ғимараттары мен құрылыстарына техникалық қызмет көрсетуді жəне оларды жөндеуді ұйымдастыру қағидаларына 11-қосымша үлгі ___________________электр станциясы Турбина үлгісі (өндіруші) _______________________ зауыттық № _________, шығарылған жылы _______, пайдалануға берілген жылы ______, № __________ станцияның қазандық қондырғысының техникалық жай-күйінің негізгі параметрлерінің ВЕДОМОСІ Қазандық қондырғысы_____ жылғы «_____» ______________ бастап _____ жылғы «_____» ______________ дейін __________________ жөндеуде болды. (жөндеу түрі) Техникалық жай-күй параметрі Зауыттық, жобалық немесе нормативтік деректер Пайдалану сынақтарының немесе өзгерістер деректері Ес кер тпе күрделі жөн- деуге дейін күрделі жөн- деуден кейін 1. Бу өнімділігі, т/сағ 2. Қатты қыздырылған бу қысымы, МПа(кгс/см2) 3. Қатты қыздырылған бу температурасы, оС 4. Аралық қыздырғыштан шыққан бу қысымы, МПа (кгс/см2) 5. Аралық қыздырғыштан шыққан бу температурасы, оС 6. Қоректік судың экономайзерге дейінгі температурасы, оС 7. Қоректік судың экономайзерден тыс температурасы, оС 8. Ауаның ауа жылытқышқа дейінгі температурасы, оС 9. Ауаның ауа жылытқыштан тыс температурасы, оС 10. Ұшатын газдың экономайзерден тыс температурасы, оС 11. Ауа жылытқыштың газдық кедергісі, мм су.бағ. 12. Газ күре жолының жалпы кедергісі, мм су.бағ. 13. Ауа күре жолының жалпы кедергісі, мм су.бағ. 14. Ауаның артықшылық коэффициенті: 1) қазандықтан тыс 2) ауа жылытқыштан тыс 3) түтін сорғыдан тыс 15. Ауаның оттыққа сорылуы, % 16. Шығатын газдармен жұмсалатын жылу шығындары, % 17. Қазандық қондырғысының пайдалы әрекет ету коэффициенті, брутто, % 18. Электр энергиясының өзіндік мұқтаждықтарға шығындары, кВт будың сағ/т 19. Электр энергиясының тартуға және үрлеуге шығындары, будың кВт.сағ/т 20. Отынды тартуға арналған электр энергиясының шығындары, отынның кВт.сағ/т (лауазымы, Т.А.Ə., қолы, мөрі, күні) Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 17 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10451 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 11 ақпан №75 Астана қаласы Энергиямен жабдықтаудың ав ариялық жəне технологиялық броны актісін жасау жөніндегі нұсқаулықты бекiту туралы «Электр энергетикасы туралы» 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 20) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған Энергиямен жабдықтаудың авариялық жəне технологиялық броны актісін жасау жөніндегі нұсқаулық бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Электр энергетикасы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интернет-порталында орналастырылуын; 4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасыны Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) жəне 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мəліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице- министріне жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Министр В. ШКОЛЬНИК. Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 11 ақпандағы №75 бұйрығымен бекітілген Энергиямен жабдықтаудың авариялық жəне технологиялық броны актісін жасау жөніндегі нұсқаулық 1. Энергиямен жабдықтаудың авариялық жəне технологиялық броны актісін жасау жөніндегі нұсқаулық (бұдан əрі – Нұсқаулық) «Электр энергетикасы туралы» Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 шілдедегі Заңы 5-бабының 20) тармақшасына сəйкес əзiрлендi. 2. Авариялық бронь – электрмен үздіксіз жабдықтау объектісіне берілуі ол үшін маңызды құрылғылардың жұмыс істеуін сақтайтын жəне тыныс-тіршілікті қамтамасыз ету объектілері жұмысының бұзылуын, сондай-ақ апатты экологиялық, əлеуметтік немесе экономикалық зардаптарды немесе адамдардың өлімін болғызбайтын ең төменгі қажетті электр қуаты. 3. Технологиялық бронь – технологиялық процестерді аяқтау үшін тұтынушыға қажетті электр қуаты. 4. Энергиямен қамтамасыз етудің авариялық жəне технологиялық бронь актісі үш данада жасалады жəне энергиямен жабдықтау шартына жəне/немесе электр энергиясын беру шартына қосымша болып табылады. 5. Энергиямен қамтамасыз етудің авариялық жəне технологиялық бронь актісін жасау үшін энергия тұтынудың жалпы көрсеткіштері, өндірістік процестердің сипаты жəне жалпы кəсіпорын бойынша жəне жекелей алғанда əрбір қоректендіруші желі бойынша технологиялық жəне энергетикалық жабдықтың құрамы туралы мəлімет көрсетіледі. 6. Энергиямен қамтамасыз етудің авариялық жəне технологиялық бронь актісіне өзгерістер кəсіпорынның өтінімі бойынша қажетті қуатты ұлғайтқан жағдайда жүргізіледі. 7. Энергиямен қамтамасыз етудің авариялық жəне технологиялық бронь актісі осы нұсқаулыққа қосымшаға сəйкес нысанда толтырылады: 1) 1-жолда энергиямен жабдықтаушы жəне (немесе) энергия беруші ұйыммен жасалған энергиямен жабдықтау шартына сəйкес тұтынушының жеке шоты көрсетіледі; 2) 2-жолда электр энергиямен жабдықтау шарты жасалатын энергиямен жабдықтаушы жəне (немесе) энергия беруші ұйымның атауы көрсетіледі; 3) 3-жолда тұтынушының толық атауы көрсетіледі; 4) 4-жолда тұтынушының пошта индексі, мекенжайы көрсетіледі; 5) 5-жолда тұтынушының (басшының, бас инженердің, бас энергетиктің, шағын станция кезекшісінің) телефондары көрсетіледі; 6) 6-жолда тұтынушы жұмысының бір жыл ішіндегі ауысымдылығы жəне сағаттарының саны көрсетіледі; 7) 7-жолда энергия беруші жəне (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымға ең көп жүктеме түсетін сағаттардағы тұтынушының электр жүктемесі көрсетіледі, ол энергия беруші ұйымға ең көп жүктеме түсетін таңертеңгі жəне кешкі сағаттардағы кəсіпорынның неғұрлым орташа үш сағаттағы көп электр жүктемелерінің орташа мəні ретінде бір жұмыс күнінің соңғы қысқы (жазғы) тəуліктік кестесі бойынша анықталады; 8) 8-жолда қуаттарды қосымша ұлғайту (төмендету) салдарынан энергия тұтынудағы өзгерістерді ескеретін соңғы үш жылғы энергия тұтынудың орташа жылдық мəні көрсетіледі; 9) 9-жолда тəуліктік энергия тұтыну көрсетіледі, ол кəсіпорынның жұмыс күнгі жүктемесінің соңғы қысқы (жазғы) тəуліктік кестесі бойынша желтоқсандағы (маусымдағы) тəуліктік орташа шығысы бойынша анықталады; 10) 10-жолда тұтынушының трансформаторлық шағын станциясының, тарату пунктінің немесе тарату құрылғысының диспетчерлік атауының нөмірі көрсетіледі; 11) 11-жолда энергия беруші ұйымның қоректендіру орталығы (желісінің) нөмірі немесе диспетчерлік атауы көрсетіледі (трансформаторлық шағын станция, тарату пункті, шағын станция); 12) 12-жолда теңгерімдік тиесілілігінің аражігін ажырату актісі жəне осы энергия қондырғысы бойынша тараптардың пайдалану жауапкершілігі бойынша белгіленген қоректендіруші электр желілердің саны көрсетіледі; 13) 13-жолда баланстық бөлу актісіне сəйкес энергиямен жабдықтау сенімділігінің санаты көрсетіледі. 8. «Авариялық бронь» деген 1-бөлімде бағандар мынадай түрде толтырылады: 1) 1-бағанда реттік нөмірі көрсетіледі; 2) 2-бағанда кенеттен ажыратылуы өрт, жарылыс немесе адам өміріне қауіп төндіретін (авариялық жəне күзеттік жарық тандыру; жарылыс қаупі, өрт қаупі бар цехтардағы жəне адам өміріне қауіпті ортадағы ауа алмастыру; су төгу, кəріз, жы лыту, өрт қауіпсіздік құралдары жəне басқалар) ажыратылмайтын электр қабылдағыштардың тізбесі көрсетіледі. Электр қабылдағыштар əрбір қоректендіруші желі бойынша жеке көрсетіледі. Тізбені толтыру кезінде электр жабдығының толық атауы көрсетіледі; 3) 3 жəне 4-бағандарда жұмыс жүктемесі (кВт) əрбір электр қабылдағыш бойынша, маусымдық – қысқы, жазғы бойынша пайдаланылып жатқан қуаты жеке көрсетіледі; 4) 5 жəне 6-бағандарда тəуліктік энергия тұтыну (мың кВт.сағ.) 3 жəне 4-бағандар бойынша жүктемелерді есепке алып, əрбір электр қабылдағыш бойынша көрсетіледі. 9. «Технологиялық бронь» деген 2-бөлімде бағандар мынадай түрде толтырылады: 1) 7-бағанда реттік нөмірі көрсетіледі; 2) 8-бағанда технологиялық процестер тізбесі көрсетіледі. Технологиялық бронь электр қабылдағыштары тізбесіне жұмысы тұтынушыға негізгі технологиялық процесті аяқтау үшін қажетті электр жабдығы енгізіледі; 3) 9-бағанда (8-бағанда көрсетілген əрбір процесс бойынша) технологиялық процестің ұзақтығы көрсетіледі. Технологиялық процестің ұзақтығы тəулік бойы жəне одан артық болғанда – 24 сағат деп көрсетіледі; 4) 10 жəне 11-бағандарда жұмыс жүктемесі (кВт) əрбір электр қабылдағыш бойынша, маусымдық – қысқы, жазғы бойынша жеке көрсетіледі; 5) 12 жəне 13-бағандарда тəуліктік энергия тұтыну (мың кВт.сағ.) 10 жəне 11-бағандар бойынша жүктемелерді есепке алып, əрбір электр қабылдағыш бойынша көрсетіледі. 10. «Энергиямен жабдықтау көздері жəне қоректендіруші желілердегі жүктемелер» деген 3-бөлімде энергия беруші ұйымның трансформаторлық жəне таратушы пункттен кенеттен ажырату жарылысқа, өртке, адамдардың өміріне қауіп төнуіне, негізгі жабдықтың зақымдануына, өнімнің жаппай бұзылуына жəне күрделі технологиялық процестердің қауіпті бұзылуына əкеп соғуы мүмкін электр қабылдағыштарды көрсете отырып, тұтынушының əрбір қоректендіруші желісі бойынша əр жолдың мағынасы түсіндіріліп беріледі: 1) 14-бағанда реттік нөмірі көрсетіледі; 2) 15-бағанда осы кəсіпорынды энергиямен жабдықтау жүзеге асырылатын энергия беруші ұйымның трансформаторлық, тарату пунктінің жəне тарату құрылғысының қоректендіруші орталығынаң диспетчерлік атауы немесе нөмірі көрсетіледі; 3) 16-бағанда энергиямен жабдықтау жүзеге асырылатын тұтынушының (фидердің) қоректендіруші желісінің нөмірі немесе атауы көрсетіледі; 4) 17-бағанда қысқы өлшемдер (желтоқсан) бойынша қоректендіруші желінің жалпы жүктемесі (кВт) көрсетіледі; 5) 18-бағанда кəсіпорынның технологиялық бронына енгізілген негізгі электр қабылдағыштардың тізбесі көрсетіледі; 6) 19-бағанда осы қоректендіруші желідегі (фидердегі) технологиялық бронның жұмыс жүктемесі (кВт) көрсетіледі. 7) 20-бағанда технологиялық процесті аяқтау үшін қажет етілетін уақыт сағатпен (2-бөлімнің 8-бағанында көрсетілген əрбір процесс бойынша) көрсетіледі; 8) 21-бағанда ажыратылмайтын энергия қабылдағыштардың тізбесі (1-бөлімнің 2-бағаны) көрсетіледі; 9) 22-бағанда жүктемелердің қысқы (желтоқсан) кестесіне сəйкес əрбір қоректендіруші желі бойынша авариялық броны тұтынылған қуатының жүктемесі (кВт) көрсетіледі; 10) 23-бағанда жүктеме қай желіге жəне қандай құралдармен (резервті автоматты түрде қосу немесе қолмен) ауыстырылып қосылатыны көрсетіледі. Кəсіпорынның ажыратылмайтын электр қабылдағыштарды авариялық жəне технологиялық бронды қамтамасыз ету үшін тұтынушылардың электр қондырғыларына ауыстырып қосуы энергия беруші жəне (немесе) энергиямен жабдықтаушы олар тұрған енгізу кəсіпорындары ұйымның диспетчерлік қызметімен келісіледі. 11. «Жүктеме бойынша энергия тұтыну режимдері» деген 4-бөлімде жолдар мынадай түрде толтырылады: 1) 1-жолда электр желілеріндегі қуаттардың авариялық жетіспеушілігі кезінде қоректендіруші орталықтардан ажыратылатын кəсіпорын бойынша толық ажыратылуы мүмкін жүктеме (кВт) көрсетіледі; 2) 2-жолда ажыратылатын желілердің (фидерлердің) диспетчерлік атауы жəне олардың жалпы жүктемесі (кВт) көрсетіледі; 3) 3-жолда 3-бөлімнің 20-бағанында көрсетілген технологиялық процестің аяқталу уақытының бітуі бойынша ажыратылуы мүмкін желілердің диспетчерлік атауы (фидерлердің) нөмірлері жəне олардың жалпы жүктемесі (кВт) көрсетіледі. 1, 2 жəне 3-жолдар бойынша жүктемелер жүктемелердің қысқы кестесіне сəйкестікпен көрсетіледі. 12. 5-бөлім энергия беруші жəне (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымның диспетчерінің талап етуі бойынша ажыратылатын қоректендіруші желілер (фидерлер) жəне олардың жүктемесі туралы мəліметтерді қамтиды. 13. 6-бөлім энергия беруші жəне (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымның желі жұмысында (фидерде) қалған ажыратылған жүктемелерді энергия беруші жəне (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымның диспетчерінің келісімінсіз қайта ауыстыруға жол бермеу туралы талабын қамтиды. Осы жолда энергия беруші жəне (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйым диспетчерінің телефоны көрсетіледі. 14. 7-бөлім резервті автоматты түрде қосудың қолда бар құрылғыларын пайдалану мүмкіндігін көрсетеді. 15. 8-бөлімде энергия тұтыну жəне қуаттар режимдерін енгізу кезінде осы кəсіпорынды энергиямен жабдықтауға арналған шартпен келісілген энергиямен жабдықтаудың ерекше шарттары көрсетіледі. Актіге кəсіпорынның электрмен жабдықтау схемасы қоса беріліп, онда қоректендіруші желілер, қоректендіруші желілер мен резервті автоматты түрде қосу енгізілген шағын станциялар арасындағы байланыстар көрсетіледі. Энергиямен жабдықтаудың авариялық жəне технологиялық броны актісін жасау жөніндегі нұсқаулығына Қосымша үлгі Авариялық жəне технологиялық бронь актісі 1. Тұтынушының жеке шотының нөмірі ___________________________ 8. Тұтынушының орташа жылдық энергия тұтынуы: __________мың кВт.ч. 2. Энергиямен жабдықтаушы және (немесе) энергия беруші ұйымның атауы ____________________________ 9. Тұтынушының тәуліктік энергия тұтынуы: 1) қысқы ________________ кВт.сағ. 2) жазғы ________________ кВт.сағ. 3. Тұтынушы______________________ 4. Тұтынушының мекенжайы _______ 10. Тұтынушының трансформаторлық шағын станциясының, тарату пунктінің нөмірі ______________________ 5. Тұтынушының телефондары: 1) басшының, бас инженердің _______ 2) бас энергетиктің ________________ 3) шағын станция кезекшісінің _________ _______________________ 11. Энергия беруші және (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымның қоректендіру орталығының (желісінің) нөмірі немесе атауы _____________(трансформаторлық шағын станция; тарату пункті; шағын станциялар) 12. Қоректендіру желілерінің саны _____________________________ 6. Ауысымдылық және жыл ішіндегі жұмыс сағаттарының саны __________ 13. Энергиямен жабдықтау сенімділігінің санатты ____________ 7. Тұтынушының нақты ең көп жүктемесі: 1) қысқы ______________________ кВт 2) жазғы ______________________ кВт Авариялық жəне технологиялық бронь актісі кəсіпорын (электр энергиясын тұтынушы) ______________________ ______________________________________________________________________ (лауазымы, Т.А.Ə.) өкілдерімен бірлесіп, энергиямен жабдықтаушы жəне (немесе) энергия беруші ұйымның өкілдері арасында жасалды _____________________________________ (лауазымы, Т.А.Ə.) 20___ жылғы «___»____________ р/с № 1-БӨЛІМ. Авариялық бронь 2-БӨЛІМ. Технологиялық бронь Ажыратыл- майтын электр қабылда- ғыштардың тізбесі Тәуліктік қажеттілік р/с № Техноло- гиялық процестер мен операция- лардың тізбесі Техноло- гиялық процестің ұзақтығы (сағат) Толық технологиялық процестің қажеттілігі жүктеме бойынша, кВт тұтыну бойынша, мың кВт.сағ. жүктеме бойынша, кВт тұтыну бойын- ша, мың кВт.сағ. қысқы жазғы қысқы жазғы қысқы жазғы қысқы жазғы 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 3-БӨЛІМ. Энергиямен жабдықтау көздері және қоректендіру желілеріндегі жүктемелер р/с № Энергия беруші және (немесе) энергиямен жабдықтайтын ұйымды қоректендіретін орталықтың нөмірі немесе атауы Тұтынушыны қоректен- діретін желінің нөмірі немесе атауы Тұтынушы желісінің жүктемесі (кВт) Технологиялық бронь Авариялық бронь Не гіз гі э ле ктр қа бы лд ағы ш- та рд ың тіз бе сі Же лід егі те хн ол о- гия лы қ б ро нн ың жү кте ме сі ( кВ т) Те хн ол оги ял ық пр оц ес ті а яқ та уға қа же тті уа қы т са ғат пе н Эл ект р қа бы лд ағы шт ар ды ң тіз бе сі Же лід егі ав ар ия лы қ бр он ны ң ж үкт ем ес і (кВ т) Жү кте ме қа нд ай же ліг е ж ән е қ ан да й құр ал да рм ен (ре зе рв ті ав то ма тты қ қ ос у не ме се қо лм ен ) ау ыс ты ры ла ды 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 4-БӨЛІМ. Жүктеме бойынша энергия тұтыну режимдері: 1. Энергия беруші және (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымның электр желілеріндегі қуаттың авариялық тапшылығы кезінде қоректендіруші орталықтардан_____ кВт ажыратылуы мүмкін 2. Фидер № __________________ Жүктеме___________________________ кВт 3. 20-бағанында көрсетілген уақыт өткеннен кейін. № ____________ желі Жүктеме:_____________________ кВт 5-БӨЛІМ. Энергия беруші және (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйым диспетчерінің талабы бойынша тұтынушы жедел түрде ажыратуға міндетті: Желі (фидер) № _________________________ Жүктеме ________________________ кВт 6-БӨЛІМ. Энергия беруші және (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымның және тұтынушының электр қондырғыларындағы аварияның салдарынан желіні ажыратқан кезде энергия беруші және (немесе) энергиямен жабдықтаушы ұйымның диспетчерінің келісімінсіз ажыратылған жүктемені жұмыс күйінде қалдырылған желіге ауыстыруға тыйым салынады ___________________ (телефон) 7-БӨЛІМ. Қолдағы резервті автоматты түрде қосу құрылғыларын пайдалануға: рұқсат етіледі ______тыйым салынады _______ 8-БӨЛІМ. Айрықша шарттар: Қосымша: Актіге кәсіпорынның 203х277 көлеміндегі электрмен жабдықтау схемасы қоса беріліп, онда қоректендіруші желілер мен резервті автоматты түрде қосу енгізілген шағын станциялар арасындағы байланыстар көрсетіледі. Энергиямен жабдықтаушы (энергия беруші) ұйым өкілі __________________________________________ (қолы) Кəсіпорынның бас энергетигі _________________________________________ (қолы) Кəсіпорынның бас инженері _________________________________________ (қолы) Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 19 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10510 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 12 ақпан №76 Астана қаласы Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы жобалық тетіктерді іске асыру қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің 17-бабының 29) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы жобалық тетіктерді іске асыру қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Климаттың өзгеруі жөніндегі департаменті: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде осы бұйрықты мерзімді баспа басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жолдануын; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналасуын; 4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) жəне 3) тармақшаларымен қарастырылған іс-шаралардың орындалауы туралы мəлімет беруді қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице-министріне жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Министр В. ШКОЛЬНИК. Қазақстан Республикасы Энергетика Министрінің 2015 жылғы 12 ақпандағы № 76 бұйрығымен бекітілген Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы жобалық тетіктерді іске асыру қағидалары 1. Жалпы қағидалар 1. Осы Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы жобалық тетіктерді іске асыру қағидалары (бұдан əрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің (бұдан əрі – Кодекс) 17-бабының 29) тармақшасына сəйкес əзірленген жəне Қазақстан Республикасында парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы жобалық тетіктерді іске асыру тəртібін айқындайды. 2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады: 1) базалық сценарий – жағдайларды ең үздік етіп бейнелейтін, парниктік газдар бойынша жоба болмаған кезде даму ықтималдағы барынша жоғары қызметтің іске асырылуының ықтимал нұсқасы; 2) жоба бойынша көміртегі бірліктерін шығару кезеңі – парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы тетіктердің бірі бойынша жобаның нəтижелерін кезеңдік бағалау жəне бекіту негізінде жобалық көміртегі бірліктерін шығару жүргізілетін немесе жүргізілуі мүмкін мерзім; 3) жобалық көміртегі бірліктері – шығарындыларды ішкі азайту бірліктері, шығарындыларды азайту бірліктері, шығарындыларды сертификациялық азайту бірліктері; 4) жобалық тетік – Біріккен Ұлттар Ұйымының климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясына Киото хаттамасында жəне/немесе Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасында белгіленген тəртіппен жəне критерийлерге сəйкес парниктік газдар шығарындыларын азайтуға немесе сіңірілуін ұлғайтуға бағытталған жобаларды əзірлеу мен іске асырудың дəйекті үдерісі; 5) жобалық тетіктерге қатысушылар – парниктік газдар шығарындыларын олардың көздерінен азайту жөніндегі немесе олардың сіңірулерін ұлғайту жөніндегі жобаның операторы мен инвесторы; 6) парниктік газдар сіңірулерінің базалық деңгейі – парниктік газдар сіңірулерінің артуына бағытталған жобаларды іске асырмастан пайдаланудың қолданыстағы жағдайларында белгілі бір кезеңде көміртегінің қостотығы баламасы тоннасында көрсетілген парниктік газдар сіңірулерінің шамасы; 7) парниктік газдар сіңірілуін ұлғайту – базалық сценарийге қатысты парниктік газдарды сіңірудің есептік ұлғаюы; 8) парниктік газдар шығарындыларын азайту – базалық сценарийге қатысты парниктік газдар шығарындыларыны есептік төмендеуі; 9) парниктік газдар шығарындыларын азайту немесе олардың сіңірілуін ұлғайту жөніндегі жобаны іске асыру туралы шарт – жобаны іске асыратын тарап (жоба операторы) нысаналы қаржыландыруды алатын, ал жобаны қаржыландыратын тарап (жоба инвесторы) жобалық тетікті іске асыру нəтижесінде жобалық көміртегі бірліктерін алуға арналған құқыққа ие болатын шарт; 10) парниктік газдар шығарындыларының базалық деңгейі – орын алатын белгілі бір кезеңде осы объектіде қолданыстағы технологияларды, жабдықтарды пайдалану шартымен жəне парниктік газдар шығарындыларын азайтуға бағытталған жобаны іске асырмастан басқа да аса ықтимал жағдайларда осы газдар шығарындыларын объекті өндірген көміртегінің қостотығы баламасы тоннасында көрсетілген парниктік газдар шығарындыларының шамасы; 11) I трэк – Біріккен Ұлттар Ұйымының климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясына Киото хаттамасында (бұдан əрі – Киото хаттамасы) белгіленген талаптарға сəйкес келген жағдайда елдің өзінде осы жобаларды верификациялауға жəне шығарындыларды азайтудың тиісті бірліктер санын айналымға енгізуге мүмкіндік беретін бірлесіп жүзеге асыру тетігі бойынша жобаларды жүзеге асыру тəсілі; 12) II трэк – бірлесіп жүзеге асыру тетіктері бойынша жобаларды жүзеге асыру тəсілі, оның шеңберінде аталған жобалар уəкілетті халықаралық органның қадағалауымен верификациялау рəсімінен өтеді. 2. Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы жобалық тетіктерді іске асыру тəртібі 3. Қазақстан Республикасында парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін реттеу саласындағы жобалық тетіктер негізінде қызметті іске асыруды оларға қатысушылар ерікті негізде жүзеге асырады жəне оны мемлекеттік бюджеттен қаржыландыру үшін негіздеме болып табылмайды. 4. Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірілуін реттеу саласында жобалық тетіктер Қазақстан Республикасында мынадай түрлерге бөлінеді: 1) шығарындыларды ішкі азайту тетігі; 2) бірлесіп жүзеге асыру тетігі; 3) таза даму тетігі. 5. Парниктік газдар шығарындыларын ішкі азайтудың жобалық тетігін оның қатысушылары Кодекстің 94-10-бабының ережелері негізінде іске асырады. 6. Бірлесіп жүзеге асыру тетіктері бойынша жобалар Киото хаттамасының шеңберінде көзделген белгіленген мөлшерді анықтау жөніндегі рəсімнен Қазақстан Республикасы өтіп, операцияларды халықаралық тіркеу журналына тиісті деректерді ұсынғаннан кейін ғана республика аумағында іске асырылады. 7. Бірлесіп жүзеге асырудың жəне таза дамудың жобалық тетіктері Киото хаттамасының 6, 12-баптары ережесінің негізінде іске асырылады. 8. Таза даму тетіктері бойынша жобалар Киото хаттамасын ратификациялаған жəне жобалар Біріккен Ұлттар Ұйымының климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясының (бұдан əрі – Конвенция) I қосымшасына енбейтін басқа мемлекеттер аумағында Қазақстан Республикасының қатысушылары жүзеге асырады. 9. I трэк бойынша жəне II трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру тетіктері жəне таза даму тетіктері бойынша жобалар үшін рəсімдер Конвенция шеңберінде айқындалған. 10. Қазақстан Республикасының аумағында I трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру тетігі бойынша жобаларды іске асыру үшін мынадай шарттар орындалады: 1) көздерден шығатын антропогендік шығарындыларды бағалау жəне парниктік газдарды сіңіргіштермен абсорбациялауға арналған ұлттық жүйені құру; 2) түгендеу жүргізу жəне парниктік газдар шығарындылары көздерінің жəне сіңіруінің мемлекеттік кадастрын дайындау, бұл ел бойынша парниктік газдар шығарындыларымен жəне сіңірілуімен болатын істердің жай-күйін тұрақты негізде бағалауға мүмкіндік береді; 3) Конвенцияның хатшылығына жыл сайын парниктік газдар шығарындылары көздерінің жəне сіңірілуінің мемлекеттік кадастры туралы баяндаманы, сондай-ақ оған нақты саналған қосымшалар жəне одан шегерімдерді Қазақстан Республикасы үшін белгіленген мөлшері туралы ақпарат ұсыну. 11. Осы қағидалардың 4-тармағының 2) жəне 3) тармақшаларында көрсетілген жобалық тетіктердің шарты негізінде жобаларды іске асыру туралы шешімдер қабылдаған кезде қоршаған ортаны қорғау саласындағы уəкілетті орган (бұдан əрі – уəкілетті орган) оларды Киото хаттамасы шеңберінде белгіленген белігілі бір халықаралық критерийлерге сəйкестігіне алдын ала іріктеу жүргізіледі. 12. Жобалық тетіктер парниктік газдар шығарындыларын квоталау жөніндегі талаптарға жатқызылатын жəне парниктік газдар шығарындыларына квоталар бөлудің ұлттық жоспарына енгізілген қондырғылар мен өндірістік объектілерде жүзеге асырылмайды. 13. Парниктік газдар шығарындыларын азайтуды екі рет есепке алуды болдырмау мақсатында əрбір жеке қондырғыда парниктік газдар шығарындыларын азайтуға немесе парниктік газдарды сіңірілуін ұлғайтуға бағытталған біреуден көп жобалық тетіктер бір уақытта жүзеге асырылмайды. 14. Парниктік газдар шығарындылары жəне сіңірілуін реттеу саласындағы жобалық тетіктер бірінің шарттарында жобаны іске асыруды тану туралы шешімді жоба белгіленген Киото хаттамасына жəне (немесе) Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасына сəйкестігі шартымен уəкілетті орган қабылдайды. 15. Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірілуін реттеу саласында жобалық тетіктерді іске асыру жобалық құжат- тама жəне мониторинг жоспары негізінде жүзеге асырылады, оны дайындауды жобаға өтініш беруші жүзеге асырады. 16. Жобалық тетіктердің жекелеген түрлері бойынша талаптарға сəйкестігіне жобаларды алдын ала іске асыру мақсатында Кодекспен белгіленген тəртіппен жобаның қысқаша сипаттамасы (жоба идеясы) алдын ала ұсынылады. 17. Уəкілетті орган жобалық тетіктер бойынша есептерді есепке алуды жəне қарауды жүзеге асыратын ведомстволық бағынысты ұйымды тағайындайды. 18. I трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру тетігі бойынша жобаларға жəне таза даму жəне II трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру тетіктері бойынша жобаларға арналған жобалық құжаттаманың нысаны Киото хаттамасы шеңберінде белгіленген талаптарға сəйкес қолданылады. 19. Осы Қағидаларда көзделген жағдайларда жобалық тетіктердің тиісті түрі бойынша жобалық құжаттаманың жəне мониторинг жоспарының валидациясын тəуелсіз аккредиттелген ұйым өткізеді. 20. Парниктік газдар шығарындыларын азайту немесе сіңірілуін ұлғайту мониторингі базалық деңгейдің белгіленген жобалық ұсыныстарына қатысты мониторинг жоспары негізінде жүзеге асырылады. 21. Уəкілетті органға жобаны іске асыру нəтижесі бойынша есептілік беру кезінде жобаға өтініш беруші тиісті жобалық тетік бойынша осы Қағидалардың талаптарына сəйкес бекітілген мониторинг жоспарынан кез келген елеулі ауытқулықтар туралы ақпарат береді. 22. Таза даму мен бірлесіп жүзеге асырудың жобалық тетіктері бойынша мониторинг жүргізу үшін Конвенция шеңберінде қолданылу үшін анықталған əдістемелер пайдаланылады. 23. Жобалық тетіктер бойынша жобаларды іске асыру нəтижесінде базалық деңгейлер мен парниктік газдардың нақты шығарындылары мен сіңірілуін есептеу үшін мынадай: 1) бірлесіп жүзеге асыру жəне таза даму тетіктері бойынша ұқсас жобаларға қолданылатын; 2) уəкілетті орган бекіткен парниктік газдар шығарындыларының коэффициенттері мен өзге де коэффициенттер пайдаланылады. 24. ІІ трэк бойынша таза даму жəне бірлесіп жүзеге асыру тетіктері бойынша жобаларды іске асыру нəтижелері бойынша есептілік жөніндегі талап Киото хаттамасы шеңберінде анықталады. 25. І трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру тетігі бойынша жобаларды іске асыру нəтижелері бойынша есептердің жобасы, ресімдеу жəне ұсыну кезеңділігі жөнінде көміртегі бірліктерін шығару кезеңі жөніндегі талаптар тиісті жобалық тетік бойынша осы Қағидаларда белгіленеді. 26. Парниктік газдар шығарындыларын азайту немесе олардың сіңірілуін ұлғайту бойынша кезеңдік есептерде берілген нəтижелер Қазақстан Республикасының аумағында іске асырылатын жобаларда кездескен жағдайда тəуелсіз верификациялауға жатады. 27. І трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру тетіктері бойынша жобалар жөніндегі верификацияны уəкілетті орган акредиттеген тəуелсіз ұйымдар жүзеге асырады. 28. І трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру тетіктері бойынша жобаларды Қазақстан Республикасының аумағында іске асыру туралы есептер уəкілетті органға бекітуге ұсынылады. 29. Жобалық көміртегі бірліктерін шығару жоба бойынша ол үшін белгіленген көміртегі бірліктерін шығару кезеңі шегінде жүзеге асырылатын жобаны іске асыру нəтижелерін кезеңдік бағалау негізінде жүргізіледі. 30. Қазақстан Республикасының көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы бірлесіп жүзеге асыру тетігі бойынша жобалық көміртегі бірліктерін айналымға енгізеді. 31. Бірлесіп жүзеге асыру тетігі бойынша жобаларды іске асыру нəтижелері жөнінде шығарындыларды азайту бірліктері енгізіледі. 32. Уəкілетті органмен бекітілген жобаны іске асыру туралы есеп немесе операцияларды халықаралық тіркеу журналынан тиісті сұраныс алу Қазақстан Республикасының көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторының жобалық көміртегі бірліктерін айналымға енгізу үшін негіз болып табылады. 33. Операцияларды халықаралық тіркеу журналынан алынған тиісті сұраныс бойынша шығарындыларды азайту бірліктерін айналымға енгізу ІІ трэк бойынша бірлесіп жүзеге асыру жобасын іске асырған жағдайда жүргізіледі. 34. Жобалық көміртегі бірліктерін айналымға енгізу қоршаған ортаны қорғау саласындағы уəкілетті орган бекіткен жобаны іске асыру туралы есепке сəйкес парниктік газдар шығарындыларын азайту немесе сіңірулерін ұлғайту көлемінде оларды Қазақстан Республикасының көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінде инвестордың немесе жоба операторының шотына орналастыру арқылы жүргізіледі. 35. Қазақстан Республикасының резиденті болып табылмайтын жоба инвесторына жобалық көміртегі бірліктерін беру Қазақстан Республикасының көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміндегі оның шотында жүргізіледі. Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 17 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10447 болып енгізілді. 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz22 Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 12 ақпан №79 Астана қаласы Шығарындылардың белгіленген мөлшері бөліктерін, азайту бірліктерін, шығарындылардың сертификатталған азайту бірліктерін, парниктік газдарды сіңіру бірліктерін жəне Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туындыларды құру жəне ай- налымы қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексінің 17-бабының 30) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған Шығарындылардың белгіленген мөлшері бөліктерін, азайту бірліктерін, шығарындылардың сертификатталған азайту бірліктерін, парниктік газдарды сіңіру бірліктерін жəне Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туындыларды құру жəне айналымы қағидаларын бекіту туралы қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Климаттың өзгеруі жөніндегі департаменті: 1) Қазақстан Республикасының Əділет мин истрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркеуден өтуін; 2) Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде осы бұйрықты мерзімді баспасөз басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жолдануын; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналасуын; 4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) жəне 3) тармақшаларымен қарастырылған іс-шаралар дың орындалауы туралы мəлімет беруді қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице- министріне жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасы Энергетика министрі В. ШКОЛЬНИК. Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 12 ақпандағы №79 бұйрығымен бекітілген Шығарындылардың белгіленген мөлшері бөліктерін, азайту бірліктерін, шығарындылардың сертификатталған азайту бірліктерін, парниктік газдарды сіңіру бірліктерін жəне Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туындыларды құру жəне айналымы қағидаларын бекіту туралы қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Шығарындылардың белгіленген мөлшері бөліктерін, азайту бірліктерін, шығарындылардың сертификатталған азайту бірліктерін, парниктік газдарды сіңіру бірліктерін жəне Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туындыларды құру жəне айналымы қағидаларын бекіту туралы қағидалары (бұдан əрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Экологиялық кодексінің (бұдан əрі – Кодекс) 17-бабының 30) тармақшасына сəйкес əзірленген жəне шығарындылардың белгіленген мөлшері бөліктерін, азайту бірліктерін, шығарындылардың сертификатталған азайту бірліктерін, парниктік газдарды сіңіру бірліктерін жəне Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген басқа да туындыларды құру жəне айналымы тəртібін айқындайды (бұдан əрі – көміртегі бірліктері). 2. Осы Қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылады: 1) айналым – əртүрлі көміртегі бірліктерінің тізілімдері арасында не көміртегі бірліктерінің бір тізілімі ішінде көміртегі бірліктерін бір шоттан екінші шотқа аударумен байланысты олармен жасалатын кез келген операция; 2) бірлесіп жүзеге асыру жөніндегі бақылау комитеті – бірлесіп жүзеге асыру жобаларын іске асыруды бақылауды жүзеге асыратын халықаралық орган; 3) есептік кезең – Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартпен белгіленген парниктік газдар шығарындыларын азайту жөніндегі сандық міндеттемелердің қолданылу кезеңі; 4) есептік кезеңнің белгіленген мөлшер резерві – Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар талаптарына сəйкес көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінде сақталуға тиіс белгіленген мөлшер бірлігінің ең аз көлемі; 5) көміртегі бірліктері мемлекеттік тізілімінің операторы – көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімін жүргізуді жүзеге асыратын ұйым; 6) операцияларды халықаралық тіркеу журналы – операциялардың шынайылығын тексеру мақсатында іске асырылатын жəне Біріккен Ұлттар Ұйымының Климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясының хатшылығы басқаратын көміртегі бірліктерінің ұлттық тізілімдерінде көміртегі бірліктерімен жасалған операцияларды тіркеудің халықаралық жүйесі; 7) парниктік газдарды сіңіру бірлігі – парниктік газдардың сіңірілуін есептеу үшін қолданылатын көміртегі бірлігі; 8) таза даму тетігінің тізілімі – таза даму тетігі жөнінде жобалармен шығарылатын шығарындылардың сертификатталған азаюымен операциялар жүргізу үшін Біріккен Ұлттар Ұйымының Климаттың өзгеруі туралы негіздемелік конвенциясына Киото хаттамасының таза даму тетігі атқарушы органы жасаған тізілім; 9) таза даму тетігі тізілімінің операторы – климаттың өзгеруі жөніндегі халықаралық шарт шеңберінде таза даму тетігі тізілімін жүргізуді жүзеге асыратын халықаралық ұйым; 10) туынды көміртегі бірліктері – ормандарды қайта қалпына келтіру жəне орман отырғызу бойынша қызметтің нəтижесінде парниктік газдарды сіңіруді арттыру жөніндегі жобалармен шығарылатын шығарындылардың сертификатталған азаюының қысқа мерзімді жəне ұзақ мерзімді бірліктері; 11) шығарындыларды азаю бірлігі – бірлесіп жүзеге асыру тетігі шеңберінде жүзеге асырылатын жобаны іске асыру нəтижесінде алынған көміртегі бірлігі; 12) шығарындылардың сертификатталған азайту бірлігі – таза даму тетігі шеңберінде жүзеге асырылатын жо- баны іске асыру нəтижесінде алынған көміртегі бірлігі. 3. Көміртегі бірліктерімен құру жəне айналым бойынша мынадай операция түрлері жүргізіледі: 1) құру жəне айналымға енгізу; 2) бір түрді басқа түрге айырбастау; 3) көміртегі бірліктерін бір тізілімнен екіншісіне беру; 4) бір көміртегі бірліктерінің тізілімі шеңберінде бір тұлғадан екіншісіне беру; 5) айналымнан алып тастау; 6) қолданылу мерзімін өзгерту; 7) күшін жою; 8) келесі есепті кезеңге ауыстыру. 4. Қазақстан Республикасының аумағындағы көміртегі бірліктерін құру жəне айналымы Қазақстан Республикасы Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінде жүргізілетін операциялар негізінде жүзеге асырылады, оны қоршаған ортаны қорғау саласындағы уəкілетті органға (бұдан əрі – уəкілетті орган) ведомстволық бағынысты ұйым қалыптастырады жəне жүргізеді. 5. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі көміртегі бірліктері тізілімдерінің жүйесі үшін белгіленген деректер алмасу бойынша халықаралық стандарттарды қолдана отырып, таза даму тетігі тізілімі мен операцияларды халықаралық тіркеу журналы арасында көміртегі бірліктерімен операция жасау бойынша тұрақты хабар алмасуды жүргізеді. 6. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операцияларды халықаралық тіркеу жур- налына жіберетін операциялар жүргізу жөніндегі ұсыныстарда жасалатын операция түрі, көміртегі бірліктерінің түрі мен мөлшері, бірліктер берілетін жəне алынатын тізілімдер мен шоттар, сондай-ақ өзге де қажетті ақпараттар қамтылуға тиіс. 7. Көміртегі бірліктері айналымы жөніндегі операциялар Кодекстің 17-бабының 29) тармақшасына сəйкес уəкілетті органмен белгіленген мерзімде жүргізіледі. 2. Көміртегі бірліктерін құру тəртібі 8. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында белгіленген мөлшердегі бірліктерді, шығарындыларды азайту бірліктері мен сіңіру бірліктерін құрады жəне айналымға енгізеді. 9. Шығарындылардың сертификатталған азайту бірліктері мен туынды көміртегі бірліктерін таза даму тетігі тізілімінің операторы құрады жəне айналымға енгізеді. 10. Белгіленген мөлшердегі бірліктерді құруды уəкілетті органның сұратуы бойынша Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта көзделген, белгіленген мөлшерді анықтау жөніндегі рəсімінен өткеннен кейін жəне операцияларды халықаралық тіркеу журналына тиісті деректер ұсынылғаннан кейін Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы жүргізеді. 11. Белгіленген мөлшердегі бірліктер Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміне опера- цияларды халықаралық тіркеу журналынан ұсынылған операцияны мақұлдау туралы хабарлама алу арқылы енгізіледі. 12. Қазақстан Республикасының аумағында іске асырылатын бірлесіп жүзеге асыру жобалары бойынша шығарындыларды азайту бірліктерін құруды уəкілетті органның шешімімен Қазақстан Респу бликасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы жүргізеді не Бірлесіп жүзеге асыру жөніндегі бақылау комитеті опера- цияларды халықаралық тіркеу журналына ұсынатын деректердің негізінде құрылады. 13. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы Қазақстан Республикасының аумағында іске асырылатын бірлесіп жүзеге асыру жобалары бойынша – шығарындыларды құру бойынша операция- ларды жүргізу белгіленген мөлшер бірліктерінің тиісті мөлшерін ауыстыру немесе сіңіру бірліктерін шығарындыларды азайту бірліктеріне ауыстыру арқылы жүргізіледі. 14. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы сіңіру бірліктерін бүкіл есептік кезеңдегі парниктік газдар сіңірулерін мемлекеттік түгендеу нəтижелері бойынша қабылданған уəкілетті органның шешімі бойынша енгізеді. Уəкілетті органның шешімімен белгіленген мерзімде ол тиісті ұсынысты операцияларды халықаралық тіркеу журналына жолдайды. 15. Операцияларды халықаралық тіркеу журналынан ұсынылған операцияны мақұлдау туралы хабарлама мен уəкілетті органның растауын алғаннан кейін оператор Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміне сіңіру бірліктерінің тиісті мөлшерін тіркейді. 3. Көміртегі бірліктері айналымының тəртібі 16. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінен басқа көміртегі бірліктерінің тізіліміне шығарындыларды азайту бірліктерін беру бойынша операция уəкілетті органның шешімі негізінде жасалады. 17. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы уəкілетті органның шешімі негізінде шығарындыларды азайту бірліктерінің берілетін мөлшерін көрсете отырып, операцияларды халықаралық тіркеу журналына тиісті ұсыныс жолдайды. 18. Шығарындыларды азайту бірліктерін Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінен басқа көміртегі бірліктерінің тізіліміне біржола беру операцияларды халықаралық тіркеу журналынан ұсынылған операцияны мақұлдау туралы хабарлама алған кезде жүргізіледі. 19. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізіліміне шығарындыларды азайту бірліктерін беруді тізілімінен осындай беру жүргізілетін көміртегі бірліктері тізілімінің операторы жүзеге асырады. 20. Қазақстан Республикасының белгіленген мөлшердің бір бөлігін басқа мемлекеттің көміртегі бірліктерінің тізіліміне беру Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарт аясында белгіленген есептік кезеңнің белгіленген мөлшерінің резервін қамтамасыз ету жөніндегі талаптары сақталған жағдайда жүргізіледі. 21. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі шеңберінде шығарындыларды азайту бірліктері мен шығарындылардың сертификатталған азаю бірліктерін бір тұлғаның шотынан басқа тұлғаның шотына беру оларды беру жүргізілетін шоттары арасында тұлғалармен жүзеге асырылады. 22. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы көміртегі бірліктерін ай- налымнан шығаруды операцияларды халықаралық тіркеу журналынан алынған тиісті хабарлама негізінде немесе уəкілетті органның шешімі негізінде мынадай жағдайларда жүргізеді: 1) көміртегі бірліктерін артық көлемде немесе тиісті негіздемесіз шығару; 2) Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта белгіленген, Қазақстан Республикасының көміртегі бірліктерін шығаруына негіз болған талаптар мен өлшемдерін сақтамау фактілерінің белгіленуі; 3) Қазақстан Республикасының өзіне тиесілі көміртегі бірліктерін айналымнан ерікті түрде алып тастауы. 23. Оператор операцияларды халықаралық тіркеу журналынан хабарлама не уəкілетті органның тиісті шешімін алған күнінен бастап, егер халықаралық көміртегі бірліктері аталған мерзім ішінде шағымдалмаған жəне қайта қарас- тырылмаған болса, бір ай мерзімде халықаралық көміртегі бірліктерін айналымнан шығару операциясын жүргізеді. 24. Қазақстан Республикасы Көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімі операторы туынды көміртегі бірліктерін көміртегі бірліктерінің басқа түріне ауыстыруды операцияларды халықаралық тіркеу журналынан алынған тиісті хабарламасы немесе уəкілетті органның тиісті шешімі негізінде жүргізеді. 25. Уəкілетті орган туынды көміртегі бірліктерін алмастыру туралы шешімді олардың қолданылу мерзімінің аяқталуына байланысты туынды көміртегі бірліктерін алмастыру үшін қолданылатын көміртегі бірліктерінің түрін көрсете отырып қабылдайды. 26. Оператор операцияларды халықаралық тіркеу журналынан хабарлама не уəкілетті органның тиісті шешімін алған күнінен бастап, егер туынды көміртегі бірліктері аталған мерзім ішінде шағымдалмаған жəне қайта қарастырылмаған болса, туынды көміртегі бірліктерін алмастыру бойынша операцияны бір ай мерзімде жүргізеді. 27. Қазақстан Республикасы көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің операторы көміртегі бірліктерінің күшін жоюды уəкілетті органның шешімі негізінде оларды көміртегі бірліктерінің мемлекеттік тізілімінің арнаулы шотына аудару арқылы жүргізеді. 28. Көміртегі бірліктерінің күшін жою туралы шешімді уəкілетті орган Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта белгіленген есепті кезең аяқталғаннан кейін белгіленген мерзімде қабылдайды. 29. Күші жойылатын көміртегі бірліктерінің көлемін Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарт бойынша белгіленген парниктік газдар шығарындыларын азайту жөніндегі мөлшерлік міндеттемелер негізінде уəкілетті орган белгілейді. Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 17 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10449 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 12 ақпан №81 Астана қаласы Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін персоналға қойылатын біліктілік талаптарын бекіту туралы «Халықтың радиациялық қауіпсіздігі туралы» 1998 жылғы 23 сəуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабының 8-1) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін персоналға қойылатын біліктілік талаптары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Атомдық жəне энергетикалық қадағалау мен бақылау комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тəртіппен: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарына жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға көшірмелерін жіберуді; 3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды; 4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мəліметтерді Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице- министріне жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi. Қазақстан Республикасының Энергетика министрі В. ШКОЛЬНИК «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі _______________ Е. Досаев 2015 жылғы 27 ақпан Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 12 ақпандағы №81 бұйрығымен бекітілген Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін персоналға қойылатын біліктілік талаптары 1. Жалпы ережелер 1. Осы атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін персоналға қойылатын біліктілік талаптары «Халықтың радиациялық қауіпсіздігі туралы» Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 23 сəуірдегі Заңына сəйкес əзірленген жəне атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін персоналға қойылатын біліктілік талаптарын анықтайды. 2. Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін персонал үш негізгі санатқа бөлінеді: мамандар, техниктер жəне жұмысшылар. 3. Мамандар санаты жоғары буын басшылары; аға басшылар (бөлімдер мен секторлардың бастықтары); кіші буын басшылары (аға операторлар, техникалық қызмет көрсету жəне техникалық қолдау топтарының бастықтары (жəне олардың орынбасарлары) сияқты басшы лауазымдардағы персоналдан; атом энергиясын пайдалану объектілерін пайдаланумен байланысты қызметпен айналысатын инженерлік жəне (немесе) ғылыми персоналдан тұрады. 4. Техниктер санаты бақылау-өлшеу құралдарының техниктерінен, радиациялық бақылау техниктерінен, химиялық зертхана техниктерінен, техник-механиктерден, техник-электриктерден жəне электрондық аппаратура техниктерінен, сондай-ақ атом энергиясын пайдалану объектілерін пайдаланумен байланысты қызметпен тікелей айналысатын өзге де мамандандырылған персоналдан тұрады. 5. Жұмысшылар санаты дəнекерлеушілерден, слесарьлардан, механиктерден, электриктерден, шахтерлер- ден, механизмдердің операторларынан жəне басқа атом энергиясын пайдалану объектіде жұмыс істейтін басқа да білікті жұмысшы персоналдан тұрады. 2.Мамандарға қойылатын біліктілік талаптары 6. Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін мамандар мынадай біліктілік талаптарына сəйкес жəне: 1) инженерлік немесе тиісті пəндер саласында (физика, ядролық ғылым жəне техника) тиісті дипломмен расталған жоғары техникалық білімі; 2) Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сəйкес атом энергиясын пайдалану объектілерінде құжат түрінде расталған кемінде бес жыл жұмыс стажы; 3) тиісті лауазымның қызметтік міндеттеріне сəйкес дайындығын жəне біліктілігін растайтын сертификаттар мен куəліктер; 4) жұмыс рұқсатына медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығын растайтын құжаттар болуы тиіс. 3. Техниктерге қойылатын біліктілік талаптары 7. Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін техниктер мынадай қажетті біліктілік талаптарға сəйкес жəне: 1) тиісті дипломмен расталған инженерлік пəндер бойынша жоғары немесе орта арнайы білімі; 2) Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сəйкес функционалдық жəне лауазымдық міндеттерге сəйкес құжат түрінде расталған кемінде екі жыл жұмыс стажы; 3) техникалық дайындықты жəне жұмыс істейтін қызмет саласы үшін базалық болып табылатын ғылым мен техника бөлімдерінің білімін растайтын сертификаттар, куəліктер; 4) ауызша, жазбаша жəне техникалық ақпаратпен алмастыру дағдылары, сондай-ақ ядролық техника саласындағы жəне өз қызметі жүзеге асырылатын нақты қондырғының құрылғысы бойынша, пайдаланушы ұйым өткізетін емтиханның нəтижелерімен расталған радиациялық қорғау жəне бақылау, техникалық қауіпсіздік жəне өртке қарсы қорғау жөніндегі білімі; 5) жұмыс рұқсатына медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығын растайтын құжаттар; 6) пайдаланушы ұйым өткізетін емтиханның нəтижелерімен расталған функционалдық міндеттерге сəйкес міндеттерді немесе жұмыстарды орындау үшін алғашқы кəсіби даярлығы болуы тиіс. 4. Жұмысшыларға қойылатын біліктілік талаптары 8. Атом энергиясын пайдалану объектілерінде жұмыс істейтін жұмысшылар мынадай біліктілік талаптарына сəйкес жəне: 1) тиісті дипломмен расталған жалпы техникалық пəндер бойынша, физика саласындағы пəндер бойынша жоғары немесе орта арнайы білімі; 2) мамандығы бойынша кемінде екі жыл жұмыс стажы; 3) жұмыс рұқсатына медициналық қарсы көрсетілімдердің жоқтығын растайтын құжаттар; 4) пайдаланушы ұйым өткізетін емтиханның нəтижелерімен расталған функционалдық міндеттерге сəйкес міндеттерді немесе жұмыстарды орындау үшін алғашқы кəсіби даярлығы болуы тиіс. Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 20 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10518 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 12 ақпан №82 Астана қаласы Пайдаланушы ұйым персоналының аттестаттаудан өту қағидаларын бекіту туралы «Атом энергиясын пайдалану туралы» 1997 жылғы 14 сəуiрдегi Қазақстан Республикасы Заңының 18-бабының 4-тармағына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп Пайдаланушы ұйым персоналының аттестаттаудан өту қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Атомдық жəне энергетикалық қадағалау мен бақылау комитеті Қазақстан Республикасы заңнамасында белгіленген тəртіппен: 1) Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркеуден өтуін; 2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде оның мемлекеттік тіркелгенінен кейін күнтізбелік он күн ішінде ресми жариялауға мерзімді баспа басылымдарына жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне жіберуді жолдануын; 3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруын; 4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы бұйрықтың 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мəліметтерді Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігінің жетекшілік ететін вице-министріне жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi. Қазақстан Республикасының Энергетика министрі В. ШКОЛЬНИК. «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі _______________ Е. Досаев 2015 жылғы 27 ақпан Қазақстан Республ икасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 12 ақпандағы №82 бұйрығымен бекітілген Пайдаланушы ұйым персоналының аттестаттаудан өту қағидаларын бекіту туралы 1. Жалпы ережелер 1. Осы Атом энергиясын пайдалану саласындағы пайдаланушы ұйымның персоналын аттестаттаудан өткiзу ережесi (бұдан əрi – Қағидалар) «Атом энергиясын пайдалану туралы» Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 14 сəуiрдегi Заңына сəйкес əзiрленген жəне атом энергиясын пайдалану саласындағы қызметті жүзеге асыратын пайдаланушы ұйымдар персоналының аттестаттаудан (бұдан əрі - аттестаттау) өту тəртiбiн белгiлейдi. 2. Уəкілетті органда аттестаттаудан өткізу тəртібі 2. Атом энергиясын пайдалану саласындағы уəкілетті органда аттестаттаудан (бұдан əрі – уəкілетті орган) пайдаланушы ұйым персоналының мынадай санаттары өтеді: 1) лауазымдық міндеттері атом энергиясын пайдаланумен байланысты қызмет түрлерін жүзеге асыру кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз етуді, қондырғыны тікелей басқаруды көздейтін ядролық қондырғы персоналы; 2) лауазымдық міндеттері ядролық материалдарды, иондаушы сəуле көздерін, радиоактивті қалдықтарды есепке алумен жəне бақылаумен, ядролық қондырғылар мен ядролық материалдарды физикалық қорғаумен байланысты ядролық қондырғының персоналы; 3) лауазымдық міндеттеріне радиациялық қауіпсіздікті бақылау, иондаушы сəуле көздерін есепке алу жəне бақылау кіретін радиациялық, электрфизикалық қондырғының персоналы; 3. Уəкілетті органда аттестаттау: 1) алғашқы аттестаттауға; 2) кезеңдік аттестаттауға 3) кезектен тыс аттестаттауға бөлінеді. 4. Алғашқы аттестаттау осы Қағидалардың 3-тармағына сəйкес аттестаттауға жататын санаттар бойынша лауазымға тағайындалғаннан кейін екі айдан кешіктірілмейтін мерзімде жүргізіледі. 5. Кезеңдік аттестаттау кезеңдік аттестаттау жүргізу кестесіне сəйкес үш жылда бір рет жүргізіледі. 6. Кезектен тыс аттестаттау мынадай жағдайларда: 1) өндірісте жазатайым оқиғаларға жол берілген; 2) уəкілетті орган пайдаланушы ұйымда жоспарлы жəне жоспардан тыс тексерулер жүргізу барысында радиациялық жəне ядролық қауіпсіздік талаптарының өрескел бұзушылықтары анықталған; 3) пайдаланушы ұйымдардың шешімі бойынша тағайындалады. 7. Кезектен тыс аттестаттау кезеңдік аттестаттау мерзімдерін ауыстырмайды. 8. Аттестаттаудан өту үшін пайдаланушы ұйым уəкілетті органға мынадай құжаттарды қамтитын өтінімді ұсынады: 1) осы Қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген нысан бойынша пайдаланушы ұйымнан ұсыным; 2) аттестатталуға тиісті қызметкердің білімін, біліктілігін жəне жұмыс тəжірибесін растайтын құжаттар; 3) аттестатталуға тиісті қызметкердің лауазымдық нұсқаулығы; 4) қызметке тағайындау туралы бұйрықтың көшірмесі (бірінші аттестаттауды өткен жағдайда). 9. Уəкілетті орган өтінім материалдарын алған сəттен бастап екі күндік мерзімде пайдаланушы ұйымға өтінім дер- дің қабылданғаны немесе қабылданбағаны туралы хабарлайды. Өтінімдер қабылданбаған жағдайда қабылданбау себептері көрсетіледі. Пайдаланушы ұйым көрсетілген кемшіліктерді жойғаннан кейін қайтадан өтінім береді. 10. Өтінімдер қабылданған жағдайда уəкілетті орган аттестаттау жүргізу күні мен орны туралы шешім қабылдайды, ол туралы пайдаланушы ұйымға хабарлайды. 11. Аттестаттауды өткізу үшін уəкілетті органның бірінші басшысының бұйрығымен мүшелерінің саны тақ болып табылатын жəне кемінде бес адамды құрайтын атом энергиясын пайдалану саласында басшылықты жүзеге асыратын ведомство басшысының орынбасары, жəне осы ведомствоның басқарма басшылары арасынан комиссия құрылады. Комиссия отырысы комиссия құрамының кемінде үштен екісін құрайтын кворум болған кезде заңды. Хатшы комиссияның мүшесі болып табылмайды жəне дауыс беру құқығы жоқ. 12. Аттестаттау оны өткізу туралы шешім қабылдағаннан кейін отыз күнтізбелік күн ішінде өткізіледі. 13. Уəкілетті органда персоналды аттестаттау мыналарды: 1) тестілеуді; 2) əңгімелесуді (радиациялық қауіпсіздікті бақылауға жауапты персонал үшін); 3) аттестаттауды өткізу нəтижелерін куəландыратын хаттаманы беруді қамтиды. 14. Тестілеу аттестатталатын қызметкердің таңдауы бойынша мемлекеттік немесе орыс тілдерінде автоматтандырылған компьютер тəсілімен жүргізіледі. 15. Тестілеу сұрақтарының тізбесін уəкілетті орган əзірлейді жəне бекітеді жəне атом энергиясын пайдалану саласындағы заңнаманы білумен байланысты сұрақтарды қамтиды. 16. Тестілеу сұрақтары аттестаттауға жататын персоналдың санатына байланысты анықталады. 17. Тестілеу нəтижелерін оң деп тану үшін негіз болып табылатын дұрыс жауаптардың шекті деңгейі тесттегі сұрақтар санының 80 %-ын құрайды. 18. Егер тестілеу нəтижелері белгіленген шекті деңгейден аз болған жағдайда аттестатталатын қызметкер ат- тестаттаудан өтпеген болып саналады. 19. Сұрақ-жауап нысанында өткізілетін əңгімелесу кезінде комиссия қызметкердің Қазақстан Республикасының атом энергиясын пайдалану саласындағы заңнамасын білуін тексереді. 20. Əңгімелесудің қорытындысы бойынша Комиссия қызметкерді радиациялық қауіпсіздік қағидалары мен нор- маларын білуін «қанағаттанарлық», «қанағаттанғысыз» бағалары бойынша бағалайды. 21. Комиссия аттестаттау нəтижелері бойынша мынадай шешімдердің бірін қабылдайды: 1) атқаратын лауазымына сəйкес келеді; 2) қайтадан аттестаттаудан өтуі тиіс. 22. Қайта аттестаттау үш айдан кейін өткізіледі. 23. Пайдаланушы ұйымның қызметкері қайта аттестаттау кезінде теріс нəтиже алған жағдайда атқаратын лауа- зымына сəйкес келмейді деп танылады жəне осы Қағидалардың 3-тармағында көрсетілген лауазымға жіберілмейді. 24. Аттестаттаудың нəтижелері бойынша комиссия хатшысы Комиссия мүшелері қол қоятын жəне атом энер- гиясын пайдалану саласында басшылықты жүзеге асыратын ведомство басшысының орынбасары бекітетін хат- тама ресімдейді. Хаттама аттестаттауды өткізгеннен кейін үш күнтізбелік күн ішінде ресімделеді. 25. Хаттама екі данада ресімделеді. Бір данасы аттестатталатын қызметкерге беріледі. Хаттаманың екінші да- насы атом энергиясын пайдалану саласында басшылықты жүзеге асыратын ведомствода сақталады. 26. Аттестатталатын қызметкер аттестаттау нəтижелерімен келіспеген жағдайда атом энергиясын пайдалану саласында басшылықты жүзеге асыратын ведомство басшысының атына аттестаттау хаттамасын алған сəттен бастап үш жұмыс күні ішінде өтініш ресімдеу жолымен аттестаттау нəтижелеріне шағымдануға құқығы көзделеді. Пайдаланушы ұйымның персоналын аттестаттаудан өткiзу қағидаларына қосымша Нысан Ұсыну Əкімшілік ______________________________________________________________(Пайдаланушы ұйымның атауы) ___________________________________________ (лауазымның, бөлімшенің, қондырғының, ұйымның атауы) лауазымы бойынша міндеттерді орындау кезінде __________________________________________________________(тегі, аты, əкесінің аты (болған жағдайда)) аттестаттаудан өткізуді өтінеді. Қоса берілетін құжаттар:________________________________________ Пайдаланушы ұйымның басшысы____________________________(тегі, аты, əкесінің аты(болған жағдайда)) __________________ (қолы) М.О. 20 ____ж «___»_______ Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 27 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10551 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 4 ақпан №76 Астана қаласы Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларын бекіту туралы «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 156-бабының 3-тармағынына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препа- раттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті (Ə.Б.Мəтішев) заңнамада белгіленген тəртіппен: 1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді; 2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны мерзімді баспа басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық- құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің ресми интернет-ресурсында орна- ластыруды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министрі Т.М. Жақсылықовқа жүктелсін. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Министр Е.ДОСАЕВ. «КЕЛІСІЛГЕН» Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау жəне əлеуметтік даму министрі ___________ Т.ДҮЙСЕНОВА 2015 жылғы «____» _________ Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 4 ақпандағы №76 бұйрығымен бекітілген Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидалары (бұдан əрі – Қағидалар) профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану тəртібін айқындайды. 2. Осы Қағидаларда пайдаланылатын негізгі ұғымдар: 1) анатоксин – уыттан дайындалатын, айқын уытты қасиеттері жоқ, бірақ бұл ретте бастапқы уытқа антидене шығаруды индукциялауға қабілетті медициналық препарат; 2) бактериофагтар – бактериялық жасушаны зақымдай алатын жəне оны ерітетін бактериялардың вирустары; 3) вакцина – иммундық жүйе арқылы профилактикалық əсерін тигізетін, инфекциялық аурулардың ерекше профилактикасына арналған медициналық препарат; 4) вакцинатор – профилактикалық егулерді жүргізетін медицина қызметкері; 5) дезактивация – қандай да бір беткі қабаттан немесе қандай да бір ортадан радиоактивті ластануды жою немесе төмендету; 6) дезинфекциялық препараттар (бұдан əрі – дезпрепараттар) – дезинфекция, дезинсекция, дератизация құралдары; 7) диагностикалық препараттар (бұдан əрі – ДП) – зерттелетін материалда микроорганизмдерді, антигендерді, антиденелерді, нуклеинді қышқылдарды танып білуге қабілетті препараттар; 8) иммуноглобулиндер – инфекциялық аурулардың шұғыл профилактикасы жəне емдеу мақсатында қолданылатын адамның жəне жануарлардың қан сарысуынан дайындалған медициналық препараттар; 9) калибрлеу – өлшеу құралдарының метрологиялық сипаттамаларының нақты мəндерін жəне/немесе қолдануға жарамдылығын анықтау жəне растау мақсатында орындалатын операциялар жиынтығы; 10) конденсациялау – тоңазыту элементтерінің бетінде конденсат пайда болғанға дейін тоңазыту элементтерін тиісті агрегаттық мұздың еруі күйіне келтіру; 11) қауіпсіз жинауға жəне кəдеге жаратуға арналған контейнер (бұдан əрі – ҚЖКЖК) – пайдаланылған шприц- тер мен инелерді жинауға жəне қауіпсіз кəдеге жаратуға арналған су өтпейтін жəне тесілмейтін бір рет пайдала- нылатын сыйымдылықтар; 12) медициналық иммундық-биологиялық препараттар (бұдан əрі – МИБП) – инфекциялық жəне иммундық (аллергиялықты қоса алғанда) аурулардың өзіндік ерекшелігі бар профилактикасына, диагностикалау мен емде- уге, басқа да аурулар мен физиологиялық жай-күйлерді иммунологиялық əдістердің көмегімен диагностикалауға, сыртқы орта объектілерінде инфекциялық агенттер мен олардың антигендерін индикациялауға арналған препарат- тар, иммундық жүйе арқылы емдік жəне профилактикалық əсерін тигізетін препараттары; 13) МИБП түрлері – анатоксиндер, бактерифагтар, вакциналар, иммуноглобулиндер жəне сарысулар; 14) өздігінен блокталатын шприц – бір инъекциядан кейін автоматты түрде блокталатын жəне қайталап қолдануға жарамсыз болып қалатын шприц; 15) өздігінен бұзылатын шприц – бір инъекциядан кейін поршенінің сынуына байланысты жарамсыз болып қалатын шприц; 16) профилактикалық препараттар – инфекциялық жəне иммундық аурулардың ерекше профилактикасына, олар- ды диагностикалау мен емдеуге, басқа да аурулар мен физиологиялық жай-күйлерді иммунологиялық əдістердің көмегімен диагностикалауға арналған, зерттелетін материалда жəне сыртқы орта объектілерінде инфекциялық агенттер мен олардың антигендерін, антиденелерін, нуклеин қышқылдарын индикациялауға арналған, сондай-ақ дезинфекциялауға, дезинсекциялауға жəне дератизациялауға арналған препараттар тобы; 17) салқындату тізбегі – дайындаушы ұйымнан вакцинацияланатын адамға дейінгі жолдың барлық кезеңдерінде МИБП-ны жəне ДП-ны сақтаудың жəне тасымалдаудың қолайлы температуралық режимін қамтамасыз ететін, үздіксіз жұмыс істейтін жүйе; 18) сарысу – адам жəне жануарлар қанынан алынған, құрамында инфекциялық ауруларға қарсы жүре пайда болған иммунитеттің агенттері бар медициналық препарат; 19) стандартты операциялық рəсімдер (СОР) – белгілі бір жұмыс рəсімдерін немесе іс-əрекеттерін орындау жөніндегі нұсқаулықтардың құжаттамалық ресімделген жиынтығы; 20) температуралық ауытқулар аймақтарын тестілеу (картографиялау) – əртүрлі аймақтардағы температуралық ауытқуларды анықтау үшін үй-жайдағы (бөлмедегі, камерадағы) температуралық ауытқулардың кеңістіктікте тара- луын зерттеу жəне үлгілеу; 21) термоиндикатор – жөнелтушіден қабылдаушыға дейін вакцинамен қоса жүретін бақылау карточкасы жəне ол вакцинаға температураның əсерін индикатор түсінің өзгеру жолымен белгілейді; 22) термоконтейнер – қуысына орналасқан мұздатылған тоңазыту элементтерінің көмегімен қолайлы температуралық режим (плюс 20С-тан плюс 80С-қа дейін) қамтамасыз етілетін, жылу оқшаулағыш қасиеті жəне тығыз жабылатын қақпағы бар МИБП тасымалдауға арналған жəшік (немесе сөмке); 23) тоңазыту элементі (бұдан əрі – тоңазыту элементі) – қолдану алдында мұздатылатын, су толтырылған, контейнерде плюс 20С-тан плюс 80С-қа дейінгі шектерде температураны ұстап тұруға қолданылатын герметикалық жабылған сыйымдылық; 24) түгендеу – белгілі бір күнге МИБП-ның іс жүзіндегі деректерін бухгалтерлік есепке алу деректерімен салыстыру. 2. Медициналық иммундық-биологиялық препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану тəртібі 3. МИБП-ны сақтауға арналған қойма бөлек тұрған ғимараттарға немесе денсаулық сақтау ұйымы ғимаратының бірінші қабатында, сыртқа шығатын, басқа үй-жайлардан оқшауланған жеке есігі бар немесе құрғақ, желдетілетін жертөледе орналастырылады. Жылыту, желдету, жасанды жəне табиғи жарықтандыруға қойылатын талаптар «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 144-бабының 6-тармағына сəйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекіткен «Дəрілік заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың айналысы саласындағы объектілерді ұстау мен пайдалануға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына сəйкес қамтамасыз етіледі. 4. Жыл сайын осы Қағидаларға 1-қосымшаға сəйкес нысан бойынша қойма үй-жайлары мен олардың коммуналдық құрылыстары жағдайын профилактикалық техникалық қарап тексеру актісін ресімдей отырып, қойма үй-жайлары мен олардың коммуналдық құрылыстарының техникалық жағдайына бағалау жүргізіледі. 5. МИБП сақтауға арналған қоймада тоңазытқыштар, мұздатқыштар (бұдан əрі – тоңазытқыш жабдық), тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелер немесе камералар орнатылады. 6. МИБП қоймасында жүк тиеу-түсіру алаңы жəне автокөлікке арналған кіреберіс жолдар көзделеді. 7. Қоймада МИБП-ны сақтауға, қаптаманы шешуге жəне қаптамалауға арналған, тоңазыту элементтерін, термоконтейнерлерді жəне басқа да қаптамалау материалдарын сақтауға арналған үй-жайлар болады. 8. Қоймада қайтарылған, жарамсыз деп танылған, кері қайтарылған, қолданудан алынған немесе қолданылуы тоқтатыла тұрылған, оның ішінде Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитариялық дəрігерінің қаулысымен пайдаланылуы тоқтатыла тұрылған МИБП-ның жекеленген топтамаларын оқшаулау үшін карантин аймағы көзделеді. Карантин аймағында орналасқан МИБП-ның мəртебесі (қайтарылған, жарамсыз деп танылған, кері қайтарылған, қолданудан алынған, қолданылуы тоқтатыла тұрылған, жарамдылық мерзімі өткен) көрсетілген таңбалауы болады. Карантин аймағында салқындату тізбегі жағдайы қамтамасыз етіледі. 9. Қойма жабылады жəне жұмыс күнінің соңында МИБП-ны сақтауға жəне тасымалдауға жауапты адам (бұдан əрі – жауапты адам) сүргі салады. Қойма үй-жайына жауапты адам ғана кіре алады. Қойма бұзылудың, өрттің, түтінденудің алдын алу үшін дабыл қағумен жабдықталады. 10. Қоймада жүйелі түрде ұйым бастығы бекіткен кестеге сəйкес тоңазытқыш жабдығының, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелердің немесе камералардың санитариялық-гигиеналық жағдайда ұсталуын қамтамасыз ететін жинау жүргізіледі. 11. Төтенше жағдайлар жəне/немесе тоңазытқыш жабдығында, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелерде немесе камераларда ақау пайда болған немесе электр энергиясының ажырауы жағдайында, МИБП-ны сақтау үшін салқындату тізбегі жағдайын қамтамасыз ету жөніндегі шұғыл іс-шаралар жоспары əзірленеді, оны МИБП-ны сақтауды жүзеге асыратын ұйымның басшысы бекітеді жəне қоймасында МИБП-ны уақытша орналастыру болжанған ұйымның басшысымен келісіледі. 12. Электр энергиясының ажырауы жағдайында тоңазытқыш жабдығының, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлме- лердің немесе камералардың үздіксіз электрмен жабдықтау жүйесіне (генератор) автоматты қосылуы көзделеді. 13. МИБП сақтау жəне тасымалдау кезінде салқындату тізбегін сақтау мақсатында резервті тоңазытқыш жабдығы, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелер немесе камералар, олардың қосалқы бөлшектері, термоконтейнерлер, тоңазыту элементтері көзделеді. 14. Тоңазытқыш жабдығының, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелердің немесе камералардың жеткізу кезінде МИБП қорының ең үлкен деңгейін қанағаттандыратын көлемі болады. 15. Тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелер немесе камералар: 1) мұзын еріту кезінде үй-жай ішіндегі температураға ең аз əсері бар жəне осы кезең ішінде температураны белгілі бір шектерде ұстап тұратын автоматты еріту жүйесімен; 2) суық климат жағдайында төмен температурадан қорғайтын жүйемен; 3) температуралық ауытқуларды жəне экстремалды температураларды көрсететін орындарда орналасқан сенсорлары бар үздіксіз температура мониторингінің калибрленген жүйесімен; сенсорлар уақытша факторлардың (есіктің ашылуы) əсерін азайтатындай болып орналастырылады; 4) экстремалды ылғалдылық деңгейлерін көрсететін орындарда орналасқан сенсорлары бар үздіксіз ылғалдылық мониторингінің калибрленген жүйесімен; 5) температураның ауытқулары жəне/немесе салқындату жүйесінің істен шығуы туралы хабарлау үшін көзбен көрінетін жəне/немесе дыбысты дабылмен; 6) құлыптары есікті ішінен оңай ашу үшін қауіпсіз құрылғымен жабдықталған, жабылатын есікпен; 7) еденнен кемінде 10 сантиметр биіктіктегі стеллаждармен жабдықталады. 16. Температураны жəне ылғалдылықты бақылауға жəне мониторинглеуге арналған құрылғыларды калибрлеу жылына бір реттен сиретпей жүргізіледі. Өндірушінің калибрлеу сертификатымен келіп түскен бір рет қолданылатын құрылғылар қайта калибрлеуді қажет етпейді. 17. Тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелерде немесе камераларда пайдалануға енгізген кезде жəне жөндеу жүргізгеннен кейін МИБП-ны сақтауға болмайтын аймақтарды (салқындату жүйесіне немесе суық ауа ағынына тікелей жақын аймақтар) анықтау үшін əр бақылау нүктесіндегі температура көрсеткіштері бар, жауапты адамда сақталатын қорытындыны ресімдей отырып, температуралық ауытқулар аймақтарын тестілеу жүргізіледі. Өлшеулер мынадай бақылау нүктелері бойынша: бірінші жəне екінші – кіретін есіктің оң жəне сол жағында, үшінші – камераның/бөлменің ортасында, төртінші, бесінші, алтыншы жəне жетінші – камераның/бөлменің бұрыштары бойынша, сегізінші жəне тоғызыншы – камераның/бөлменің сол жəне оң жақ бүйір қабырғаларының ортасында, оныншы – арт жақтағы бүйір қабырғаның ортасында жүргізіледі. Бақылау нүктелеріндегі термометрлер тігінен үш деңгейде – еденнің жанында, ортасында жəне төбенің жанында қабырғадан (еденнен, төбеден) 20 сантиметрден кем емес қашықтықта орналасады. Температуралық ауытқулар аймақтарын тестілеу температура мониторингі түсініксіз күрт өзгерістерді көрсететін жағдайда жүргізіледі. 18. Елеусіз жинағы бар жабдықтар – тəуелсіз тексеруден өткізілген жəне температураға жəне уақытқа сезімтал МИБП-ны сақтауға қолайлы деп танылған, МИБП-ға арналған тоңазытқыштар мен мұздатқыштар үшін аймақтарды тестілеу қажет етілмейді. 19. Тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелер немесе камералар МИБП-ны сақтау үшін арнайы құрастырылады. Тұрмыстық типтегі тоңазытқыш жабдықтары фармацевтикалық тоңазытқыштар мен мұздатқыштар стандарттары- на сəйкес температураны бақылау талаптарына сəйкестігіне тəуелсіз тексеруден өткеннен кейін пайдаланылады. 20. МИБП жарықтың əсерінен қорғалады. МИБП-ны бөгде заттармен бірге жəне тікелей еденде сақтауға жол берілмейді. 21. МИБП-ны сақтау кезінде оларды түрлері бойынша, жарамдылық мерзімін жəне сериясын ескере отырып, тоңазытқыш жабдығының стеллаждарында немесе сөрелерінде орналастырылады. Күнделікті, тəулігіне екі рет (таңертең жəне кешке) тоңазытқыш жабдығының температурасы осы Қағидаларға 1-қосымшаға сəйкес нысан бойынша тоңазытқыш жабдықтың, тоңазыту жəне мұздату бөлмелерінің немесе камераларының температуралық режимін есепке алу журналына белгіленеді. 22. МИБП-ны сақтау осы Қағидаларға 2-қосымшаға сəйкес МИБП сақтаудың температуралық жағдайы кезінде жүзеге асырылады. 23. Тоңазытқыш жабдықтар, тоңазыту жəне мұздату бөлмелері немесе камералары, термоконтейнерлер таза ұсталады, үнемі (айына бір реттен сиретпей) мұзы ерітіледі жəне жуылады. Тоңазытқыш камераларының қабырғаларындағы қырау қабатының 5 миллиметрден асуына жол берілмейді. 24. Жылына бір реттен сиретпей тоңазытқыш жабдықтарына, тоңазыту жəне мұздату бөлмелеріне немесе камераларына білікті маман техникалық жағдайын бағалауды, ескертулерді жою жөніндегі анықталған ескертулер мен ұсыныстарды қамтитын, жауапты адамда сақталатын техникалық қарап тексеру актісін міндетті түрде жасай отырып, жоспарлы профилактикалық техникалық қарап тексеруден өткізеді. 25. Медицина ұйымдарында МИБП-ны сақтау үшін егу кабинеттерінде, егу пункттерінде орнатылған тоңазытқыштар пайдаланылады. 26. Температураны ұстап тұру үшін тоңазытқыштың төменгі сөресіне суы бар сыйымдылықтар қойылады. Энергия көзі қысқа уақытқа ажыратылған жағдайда температураны ұстап тұру үшін тоңазытқыштың төменгі сөресіне мұздатылған тоңазытқыш элементтердің қоры қосымша орналастырылады. 27. Əрбір тоңазытқыш тоңазытқыштың жоғарғы жəне төменгі бөлігінде орнатылған екі термометрмен жабдықталады. Термометрлер жыл сайын метрологиялық тексеруден өткізіледі. 28. МИБП-ны сақтау кезінде: 1) əрбір қаптамаға салқын ауаның кіруі; 2) жарамдылық мерзімін ескере отырып тоңазытқыш жабдығын толтыру қамтамасыз етіледі. Бұл ретте, жарамдылық мерзімі аз МИБП бірінші кезекте жөнелтіледі немесе пайдаланылады. 29. МИБП-мен жəне тоңазыту элементтерімен тоңазытқыш жабдығының, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелерінің немесе камераларының жалпы көлемінің жартысынан асырып толтыруға жол берілмейді. 30. Тоңазыту элементтерін тез мұздату үшін мұздатқыштар пайдаланылады. 31. Тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелерге немесе камераларға кірер алдында жеке қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша шараларды сақтау үшін: 1) қажет болған жағдайда қызметкерге есікті сыртынан ашу мүмкіндігі бар туралы алдын ала ескертеді; 2) есігін іштен ашуға болатындығы тексеріледі. Тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмеге жəне камераға жылы киімсіз кіруге жол берілмейді. 32. МИБП қоймадан қабылдап алушының өтінімі бойынша МИБП алуға сенімхат ұсынылған кезде беріледі. 33. МИБП-ны, оның ішінде қайтарылған, жарамсыз деп танылған, кері қайтарылған, қолданудан қалдырылған не- месе қолданылуы уақытша тоқтатылған МИБП-ны, тасымалдауды плюс 2°С-тан плюс 8°С-қа дейінгі температурада ең қысқа, салынғаннан кейін 48 сағаттан аспайтын мерзімде тоңазыту элементтері бар термоконтейнерлерде немесе тоңазытқышпен жабдықталған арнайы автокөлікте (авторефрижераторда) жүзеге асырады. 34. Авторефрижераторлар МИБП-ны жеткізу бойынша жол бойы плюс 2°С-тан плюс 8°С-қа дейінгі температураны қамтамасыз етеді жəне: 1) суық климат жағдайында төмен температурадан қорғайтын жүйемен; 2) температуралық ауытқуларды көрсететін орындарда орналасқан сенсорлары бар үздіксіз температура мониторингінің калибрленген жүйесімен; 3) жүргізушіге температураның ауытқуын жəне/немесе салқындату жүйесінің істен шығуын көрсететін дабылмен; 4) жол бойы температуралық режимді бақылау үшін жаһандық жерсеріктік навигациялық жүйемен; 5) сүргісі бар жəне/немесе құлыбы бар есіктермен; 6) пайдалануға енгізген кезде жəне жөндеу жүргізгеннен кейін оның қорытындылары бойынша құжаттарды ресімдей отырып, МИБП сақтауға болмайтын аймақтарды (салқындату жүйесіне немесе суық ауа ағынына тікелей жақын аймақтар) анықтау үшін температуралық ауытқулар аймақтарын тестілеумен қамтамасыз етіледі. 35. МИБП-ны тасымалдау үшін плюс 2°С-тан плюс 8°С-қа дейінгі температуралық режимді қамтамасыз ететін, МИБП-ны қоршаған орта температурасының күрт өзгеруінен, механикалық зақымданудан қорғайтын термоконтейнер пайдаланылады. 36. Əрбір термоконтейнерде олардың сапасын сақтауға қажетті МИБП-ның түрі, сақтау температурасы көрсетілген таңбасы болады. 37. МИБП-ны əуе көлігімен тасымалдау кезінде, МИБП бар термоконтейнерлер Халықаралық əуе көлігі қауымдастығының температураға жəне уақытқа сезімталдығының стандартты символдарын пайдалана отырып таңбаланады. 38. Өнім берушілер МИБП кедендік тазарту кезінде уақытша сақтау қоймасында МИБП болған кезде салқындату тізбегін сақтау қамтамасыз етіледі. 39. МИБП салынған əрбір термоконтейнерге термоиндикаторлар салынады. Төмен температура əсеріне сезімтал МИБП-ны сақтау жəне тасымалдау кезінде мұздату индикаторлары қолданылады. 40. Термоконтейнерлерге МИБП-ны салған кезде тоңазыту элементтерін конденсациялау жүргізіледі. 41. Вакциналарды сақтаудың жəне тасымалдаудың барлық деңгейлерінде термоиндикатордағы көрсеткіштерді ілес пе құжат тарда белгілей отырып, МИБП-ның түсуін жəне медицина ұйымдарына одан əрі жөнелтілуін тіркеу жүргізіледі. 42. МИБП өнім берушісі қабылдап алушыға жүк түскенге дейін 24 сағаттан кешіктірмей оны жеткізу мерзімі туралы алдын ала хабарлайды. 43. МИБП-ны алған кезінде жүк дереу тоңазытқыш жабдықтарға, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелерге немесе камераға орналастырылады жəне термоконтейнерлерді түсіру жүргізіледі. Түсіру аяқталған соң МИБП- ның топтамасын қабылдау актісі осы Қағидаларға 3-қосымшаға сəйкес нысан бойынша толтырылады. Бұл ретте салынған термоиндикаторлардың көрсеткіштері тексеріледі. Барлық деректер осы Қағидаларға 4-қосымшаға сəйкес нысан бойынша МИБП-ны есепке алу журналына енгізіледі. 44. Жарамдылық мерзімі аяқталған, жарамсыз болу белгілері (түсінің өзгеруі, бөгде элементтердің, тұнбаның, сыйымдылықта сызаттың болуы, көлемінің болмауы немесе жеткіліксіздігі) бар МИБП есептен шығарылады жəне жойылады. МИБП-ны жою «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 79-бабына сəйкес жүргізіледі. 45. МИБП-ны беру немесе жөнелту кезінде құжаттама екі данада ресімделеді, оның біреуі қабылдап алушыға, екіншісі медициналық ұйымның бухгалтериясына беріледі. 46. МИБП-ны сақтауды жəне пайдалануды жүзеге асыратын медицина ұйымдарында: 1) есепке алу жəне есеп беру құжаттамалары (қабылданған, берілген МИБП құжаттары, МИБП-ны алуға өтінім, сенімхаттар, қабылданған жəне жұмсалған МИБП туралы айлық есептер, шығынға жазу жəне жою актілері); 2) халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік орган ведомствосының аумақтық бөлімшесі жүргізген жоспарлы жəне жоспардан тыс тексерулер актілері; 3) МИБП-ны пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар; 4) стандартты операциялық рəсімдер (бұдан əрі - СОР) болады. 47. МИБП-ны есепке алу кезінде МИБП мен оның еріткіштерінің саны, серия нөмірі, жарамдылық мерзімі, мəртебесі (қайтарылған, жарамсыз деп танылған, кері қайтарылған, қолданудан алынған, қолданылуы тоқтатыла тұрылған, жарамдылық мерзімі өткен) тіркеледі. МИБП-ны түгендеу жылына 2 реттен сиретпей МИБП-ның ата- уын, қоймадағы қалдықтың нақты санын жəне медициналық иммундық-биологиялық препараттарды есепке алу журналының деректері бойынша санды, ауытқулардың болуын қамтитын, екі данада жасалатын, біреуі қоймада сақталатын, екіншісі ұйымның бухгалтериясына берілетін салыстыру актісін ресімдей отырып жүргізіледі. 48. МИБП-ны сақтаудың жəне тасымалдаудың əрбір деңгейінде ұйым басшысы МИБП-ны дұрыс сақтау, та- сымалдау жəне қолдану салаларын қамтитын, мынадай мəселелерді қоса алатын, бірақ олармен шектелмейтін, СОР əзірлейді жəне бекітеді: 1) температуралық ауытқулар аймақтарын тестілеу (картографиялау); 2) температура, ылғалдылық мониторингіне арналған құрылғыларды жəне дабыл жүйелерін калибрлеу; 3) үй-жайларға қызмет көрсету; 4) температура мониторингі; 5) температураны бақылау бойынша жабдыққа қызмет көрсету; 6) МИБП-ны алуды тіркеу рəсімдері; 7) МИБП-ның қорын сақтау рəсімдері; 8) МИБП-сы бар термоконтейнерлерді жөнелтуге дайындау; 9) температурасы бақыланатын көлік құралдарының (авторефрижераторлардың) жұмысы; 10) МИБП-мен қауіпсіз жұмыс істеу; 11) МИБП-ның қайтарылуына, қолданылуының тоқтатыла тұруына, бүлінуіне байланысты рəсімдер; 12) жарамсыз МИБП-ны қауіпсіз жою; 13) температураның ауытқулары жағдайындағы іс-шаралар; 14) төтенше жағдайларға ден қою кезіндегі рəсімдер; 15) үй-жайларды жинау. СОР жұмыста қолдану үшін жауапты адамдарға жолданады жəне қажет болған кезде үнемі жаңартылып отырады. 49. МИБП-ны сақтау, тасымалдау жəне пайдалану кезінде халықты иммундаудың қауіпсіздігі мақсатында мы- надай шарттар сақталады: 1) стерильді өздігінен блокталатын жəне өздігінен бұзылатын шприцтерді пайдалану; 2) қаптаманың бүтіндігі бұзылған, сақтау мерзімі аяқталған, көрінетін ластану белгілері бар шприцтер мен инелерді жою; 3) қаптамаларын тікелей шприцті пайдаланар алдында ашу; 4) шприцтерді жəне ҚЖКЖК сақтауға арналған жеке үй-жай бөлу; 5) сапалы жəне қауіпсіз МИБП-ны қолдану; 6) МИБП-ның əрбір сауытын еріту үшін бір рет қолданылатын стерильді шприцтерді жəне инелерді пайдалану; 7) МИБП-ны ерітіп қосқаннан кейін дереу сауыт тығынынан инені алу; 8) егер МИБП-ның нұсқаулығында басқасы көзделмесе, еріту кезінде МИБП-ға еріткіштің толық мөлшерін пайдалану; 9) МИБП-ны енгізген кезде енгізу техникасын сақтау жəне дене аймағын дұрыс таңдау; 10) МИБП-сы бар сауыт тығынын өңдеу жəне МИБП енгізілетін дене аймағын өңдеу үшін бөлек мақта немесе дəке шариктерді пайдалану; 11) дене аймағын өңдеуге арналған мақта немесе дəке шариктерді спиртте емес, құрғақ күйінде сақтау; 12) вакцинатордың қолында терінің зақымдалуы болған жағдайда бір рет қолданылатын қолғаптарды пайдалану; 13) егілушінің медициналық құжаттамасында профилактикалық егу жүргізуге рұқсатты ресімдей отырып, егілушіні дəрігердің, ол болмаған жағдайда фельдшердің тексеріп-қарауы; 14) кəмелеттік жасқа толмаған, əрекетке қабілетсіз адамдарға ата-аналарына немесе олардың заңды өкілдеріне алдын ала хабарлағаннан кейін егу жүргізу; 15) шприц қаптамасын ашқаннан кейін МИБП-ны енгізуге дейін мүмкіндігінше ең аз уақытты қамтамасыз ету; 16) МИБП-ны енгізу кезінде Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған баланың дұрыс қалпы; 17) егу бөлмелерін МИБП-мен, өздігінен блокталатын жəне өздігінен бұзылатын шприцтермен жəне ҚЖКЖК- мен кешенді жабдықтау қағидатын сақтау; 18) ҚЖКЖК-ны орнықты бетке егу тікелей жүргізілетін орынның жанында орналастыру; 19) пайдаланылған инесі бар шприцтерді инъекциядан кейін алдын ала жумай, дезинфекцияламай, бөлшектемей жəне қалпын өзгертпей дереу ҚЖКЖК-ға жинау; 20) ҚЖКЖК қақпағын төрттен үш бөлігі (немесе белгіге дейін) толған кезде жабу; 21) пайдаланылған шприцтермен толтырылған ҚЖКЖК-ны уақытша сақтау үшін арнайы бөлінген орын бөлу; 22) толған ҚЖКЖК-ны жою. 3. Диагностикалық препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану тəртібі 50. ДП-ны сақтауға арналған қойма бөлек тұрған ғимараттарға немесе медицина ұйымы ғимаратының бірінші қабатында, құрғақ, желдетілетін жертөледе орналастырылады. ДП-ны сақтауға арналған қойманы тікелей зертха- наларда орналастыруға болады. Жылыту, желдету, жасанды жəне табиғи жарықтандыруға қойылатын талаптар «Халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Кодексінің 144-бабының 6-тармағына сəйкес халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік орган бекіткен «Дəрілік заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың айналысы саласындағы объектілерді ұстау мен пайдалануға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына сəйкес қамтамасыз етіледі. 51. ДП-ны сақтауға арналған қойма жұмыс күнінің соңында жабылады жəне ДП сақтауға жауапты адам сүргі салады. 52. ДП жарықтың əсерінен қорғалады. 53. ДП-ны сақтау минус 20 °С-қа дейінгі температурада сақталатын, төменгі температура кезінде сақтау талаптарын қажет ететін ДП-ны қоспағанда плюс 2°С-тан плюс 8°С-қа дейінгі температурада жүзеге асырылады. 54. ДП-ны сақтау кезінде оларды түрлері бойынша, жарамдылық мерзімін жəне сериясын ескере отырып, тоңазытқыш жабдығының стеллаждарында немесе сөрелерінде орналастырылады. 55. Тоңазытқыш жабдығында ақау пайда болған немесе электр энергиясының ажырауы жағдайында, медициналық ұйымның басшысы шұғыл іс-шаралар жоспарын əзірлейді жəне бекітеді, ол ДП-ны уақытша орнала- стыру болжанатын ұйымның басшысымен келісіледі. 56. Жылына бір реттен сиретпей тоңазытқыш жабдықтарын білікті маман техникалық жағдайын бағалауды, ескертулерді жою жөніндегі анықталған ескертулер мен ұсыныстарды қамтитын, жауапты адамда сақталатын техникалық қарап тексеру актісін міндетті түрде жасай отырып, жоспарлы профилактикалық техникалық қарап тексеруден өткізеді. 57. ДП қоймадан ДП қабылдап алушының өтінімі бойынша алуға сенімхат ұсынылған кезде беріледі. 58. ДП-ны тасымалдау тоңазыту элементтері бар термоконтейнерлерде жүзеге асырылады. 59. ДП-ны қабылдау кезінде жүк дереу тоңазытқыш камераға орналастырылады. Деректер осы Қағидаларға 5-қосымшаға сəйкес нысан бойынша ДП-ны есепке алу журналына енгізіледі. 60. Жарамдылық мерзімі аяқталған, жарамсыз болу белгілері (түсінің өзгеруі, бөгде элементтердің, тұнбаның, сыйымдылықта сызаттың болуы, көлемінің болмауы немесе жеткіліксіздігі) бар ДП есептен шығарылады жəне есептен шығару жəне жою актісі ресімделе отырып, жойылады. 61. ДП-ны беру немесе жөнелту кезінде құжаттама екі данада ресімделеді, оның біреуі қабылдап алушыға, екіншісі денсаулық сақтау ұйымының бухгалтериясына беріледі. 62. ДП-ны сақтауды жəне пайдалануды жүзеге асыратын ұйымдарда: 1) есепке алу жəне есеп беру құжаттамалары (қабылданған, берілген ДП құжаттары, ДП-ны алуға өтінім, сенімхаттар, қабылданған жəне жұмсалған ДП туралы айлық есептер, шығынға жазу жəне жою актілері); 2) халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік органының аумақтық бөлімшесінің жүргізген тексерулер актілері; 3) ДП-ны пайдалану жөніндегі ұсынымдар болады. 4. Дезинфекциялық препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану тəртібі 63. Дезпрепараттарды сақтауға арналған қойма ішке сору-сыртқа шығару желдеткішімен жабдықталған бөлек тұрған ғимаратта орналастырылады. Дезпрепараттар зақымдалмаған ыдыста сақталады. Дезинфекция, дезинсекция жəне дератизация препараттары əртүрлі үй-жайларда бөлек сақталады. 64. Дезинсекция жəне дератизация препараттары «уытты» деген жазбасын қамтитын тиісті ескертпе таңбасы бар, тығыз жабылған зақымдалмаған ыдыста сақталады. 65. Ұсақ ыдыстағы дезпрепараттарды сақтау үшін металл стеллаждар, ал бөтелкелерді сақтау үшін ағаш сөрелер орнатылады. 66. Дезпрепараттарды сақтауға жəне пайдалануға арналған үй-жайларда бөгде заттарды сақтауға, темекі ше- гуге, тамақтануға жол берілмейді. 67. Дезпрепараттарды бөгде адамдарға беруге жəне оларды қараусыз қалдыруға жол берілмейді. 68. Дезпрепараттардың кірісін жəне шығысын есепке алу осы Қағидаларға 6-қосымшаға сəйкес нысан бойынша дезинфекциялық препараттарды есепке алу журналында, пайдаланылуын есепке алу – осы Қағидаларға 7-қосымшаға сəйкес нысан бойынша дезинфекциялық препараттарды пайдалануды есепке алу журналында жүргізіледі. 69. Жұмыс күнінің соңында өңдеуден кейін қалған дезпрепараттар жауапты адамға беріледі. 70. Дезпрепараттар мамандандырылған автокөлiк құралдарымен немесе қауiптi жүктерді тасымалдауға бейiмделген басқа көлiк құралдарымен тасымалданады. 71. Дезпрепараттарды вагоннан (контейнерден) түсірген кезде, оны ашу алдында пломбаның бүтіндігі тексеріледі. Шашылып (төгіліп) қалған дезпрепараттар бар болған жағдайда көлік құралын жинау жəне дезакти- вациялау жүргізіледі. 72. Дезпрепараттарды өлшеп-орау сору шкафында немесе арнайы бөлінген үй-жайда сору шатыры астында жүзеге асырылады. 73. Дезпрепараттардың ыдысы препараттардың қалдықтарынан мұқият тазартылғаннан кейін кальцийленген соданың 3-5 проценттік ерітіндісімен (10 литр суға 300-500 грамм) жуу арқылы залалсыздандырылады. Жуылғаннан кейін ыдысқа осы ерітінді құйылады, экспозиция уақыты кемінде 6 сағатты құрайды, содан соң бірнеше рет сумен шайылады. 74. Дезпрепараттармен жұмыс орындарында дезпрепараттарды пайдалану кезіндегі қауіпсіздік шаралары жəне уланулар кезіндегі алғашқы көмек көрсету қағидалары туралы көрнекі құралдар, кітапшалар, нұсқаулар, плакаттар мен жаднамалар орналастырылады. Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 1-қосымша Нысан Қойма үй-жайлары мен олардың коммуналдық құрылыстарын профилактикалық техникалық қарап тексеру актісі 20___ жылғы «____» __________ № Үй-жайлардың, коммуналдық құрылыстардың атауы және түрлері Техникалық жағдайын бағалау Анықталған ескертулер Жою жөніндегі ұсынымдар 2 данада жасалады, оның біреуі вакциналарды жəне басқа да иммундық-биологиялық препараттарды (МИБП) сақтауға арналған қоймадағы жауапты адамда, екіншісі – МИБП-ны сақтауды жүзеге асыратын ұйымның басшы- сында сақталады. Техникалық қарап тексеруді өткізген адамның тегі, аты, əкесінің аты (бар болған кезде), лауазымы жəне қолы ________________________ _________________________________ Техникалық қарап тексеруді өткізу кезінде қатысқан адамның тегі, аты, əкесінің аты (бар болған кезде), лауазымы жəне қолы _______________________ ___________________________________ Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 2-қосымша Нысан Тоңазытқыш жабдығының, тоңазытқыш жəне мұздатқыш бөлмелерінің немесе камераларының температуралық режимін есепке алу журналы Күні Термометр көрсеткіші Жауапты қызметкердің қолы Ескертпе (электр энергиясының ажыратылғандығы, ерігендігі, тоңазытқыш жабдықтың ақаулығы туралы белгі)Таңертең Кешке Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 3-қосымша Медициналық иммундық-биологиялық препараттарды сақтаудың температуралық шарттары Препараттардың атауы Плюс 2°С-тан плюс 8°С-қа дейінгі тем- пературада сақтау, тоңазытқыштағы орны Минус 15°С-тан минус 25°С-қа дейінгі тем- пературада сақтау Полиомиелитке қарсы вакцина жол беріледі жол беріледі Туберкулезге қарсы вакцина, қызылша вакцинасы, паро- тит вакцинасы, қызамық вакцинасы, қызылшаға, қызамыққа жəне паротитке қарсы вакцина, қызылша, қызамыққа қарсы вакцина жол беріледі жол берілмейді Бүтін жасушалы жəне жасушасыз көкжөтел компоненті бар адсорбцияланған көкжөтел-дифтерия-сіреспеге қарсы вакцина, азайтылған антиген мөлшері бар дифтерия- сіреспе анатоксині, сіреспе анатоксині, іш сүзегіне қарсы вакцина, «В» типті гемофильдік инфекцияға қарсы вакци- на, «А» гепатитіне қарсы вакцина, «В» гепатитіне қарсы вакцина, пневмококк инфекциясына қарсы вакцина, кене энцефалитіне қарсы вакцина жəне иммуноглобулин, антирабиялық вакцина жəне иммуноглобулин, обаға қарсы вакцина, туберкулин, дифтерияға қарсы сарысу, бактерио- фагтар, құрамдастырылған көрсетілген вакциналар жол беріледі жол берілмейді Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 4-қосымша Нысан Медициналық иммундық-биологиялық препараттар топтамасын қабылдау актісі Жөнелтушінің мекенжайы _______________________________________________________________________ Тасымалдау барысындағы жоспарланған аялдамалар _______________________________________________ Жөнелту күні (əуе/темір жолдарының жүк құжаттарының деректеріне сəйкес) ____________________________ Жүктің белгіленген пунктке келу күні жəне уақыты __________________________________________________ Препараттардың атауы __________________________________________________________________________ Ұйым, дайындаушы _____________________________________________________________________________ Қаптамалар немесе сауыттар (ампулалар) саны ____________________________________________________ Дозалар (литрлер, таблеткалар) саны ____________________________________________________________ Серия нөмірі, бақылау нөмірі ____________________________________________________________________ МИБП-ның жарамдылық мерзімі _________________________________________________________________ Еріткіш сауыттарының (ампулалардың) саны _______________________________________________________ Серия нөмірі, бақылау нөмірі _____________________________________________________________________ Еріткіштің жарамдылық мерзімі____________________________________________________________________ Термоиндикаторлар көрсеткіштері (саны, орналасқан орны көрсетіле отырып, əрқайсысының көрсеткіші) ____ ________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________ Жүктің жағдайы ________________________________________________________________________________ Контейнерлердің жалпы саны ___________________________________________________________________ Таңбасының болуы _____________________________________________________________________________ Қаптамаларды жеткізу кезіндегі жағдайы___________________________________________________________ (бүтіндігінің бұзылуы, зақымдалудың, пішінінің өзгеруінің, ылғал іздерінің болуы, жазуларының өшіп қалуы) Қолдары: Жүкті жөнелтушінің тегі, аты, əкесінің аты (бар болған кезде), лауазымы жəне қолы ___________________________________________ ____________________ Жүкті қабылдаушының тегі, аты, əкесінің аты (бар болған кезде), лауазымы жəне қолы ___________________________________________ ____________________ Актіге қол қою күні 20___ жылғы «____»______________ Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 5-қосымша Нысан Медициналық иммундық-биологиялық препараттарды есепке алу журналы № Препараттың атауы Түскен күні Қайдан түсті Өндіруші ел Алынған саны Ампуладағы (сауыттардағы) дозалар саны Жарамдылық мерзімі (кестенің жалғасы) Серия нөмірі Қаржыландыру көзі Кімге берілді Берілген күні, жүк құжатының № Сенімхат №, күні Берілген саны Теңгерім Кіріс Шығыс Қалдық Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 6-қосымша Нысан Диагностикалық препараттарды есепке алу журналы № Препараттың атауы Түскен күні Өнім беруші- нің атауы Өндіруші ел Сапа серти- фикатының № Алынған саны Қапта- малар саны Жарам- дылық мерзімі Серия нөмірі, бақылау нөмірі Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 7-қосымша Нысан Дезинфекциялық препараттарды есепке алу журналы № Препараттың атауы Түскен күні Қайдан түсті Алынған саны Жарамдылық мерзімі Берілген саны Кімге берілді Жүк құжатының № күні Қалдық Профилактикалық (иммундық-биологиялық, диагностикалық, дезинфекциялық) препараттарды сақтау, тасымалдау жəне пайдалану қағидаларына 8-қосымша Нысан Дезинфекциялық препараттарды пайдалануды есепке алу журналы № Препа- раттың атауы Шығыс нормасы Препарат- тың көлемі Ерітіндінің дайындалған күні Өңдеу орны Өңдеу алаңы Өңдеуді кім жүргізді Өңдеуді жүргізген адамның қолы Басшының қолы Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 10 наурыздағы Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10411 болып енгізілді. 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 23 Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 15 мамыр №184 Астана қаласы Мұрағат ісі саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» 2013 жылғы 15 сəуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 10- бабы 2)-тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Мына: 1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сəйкес «Мұрағат анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті; 2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сəйкес «Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағаттық анықтамалар мен мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне апостиль қою» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрлігінің Мұрағаттық іс жəне құжаттама департаменті заңнамада белгіленген тəртіпте: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Əділет министрлiгiнде мемлекеттік тiркелуiн; 2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында, «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жариялануын; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрлігінің интернет-ресурсында орна- ластырылуын; 4) осы тармақпен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мəліметтерді іс-шараларды орындағаннан кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Мəдениет жəне спорт вице-министрiне жүктелсiн. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрі А.МҰХАМЕДИҰЛЫ. Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрінің 2015 жылғы 15 мамырдағы №184 бұйрығына 1-қосымша «Мұрағат анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер 1. «Мұрағат анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызметін (бұдан əрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет) Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2015 жылғы 20 мамырда № 11086 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрінің 2015 жылғы 17 сəуірдегі № 138 бұйрығымен бекітілген «Мұрағат анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызметі стандартына (бұдан əрі – стандарт) сəйкес «Қазақстан Республикасы Ұлттық мұрағаты» республикалық мемлекеттік мекемесі, орталық мемлекеттік мұрағаттар, облыстардың, қалалардың, аудандардың мемлекеттік мұрағаттары жəне олардың филиалдары (бұдан əрі – көрсетілетін қызметті беруші) көрсетеді. Өтінішті қабылдау жəне мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетудің нəтижесін беру: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі; 2) көрсетілетін қызметті алушының қалауы бойынша Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігі Байланыс, ақпараттандыру жəне ақпарат комитетінің «Халыққа қызмет көрсету орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кəсіпорны (бұдан əрі – ХҚО); 3) www.egov.kz «электрондық үкiмет» веб-порталы (бұдан əрi – портал) арқылы жүзеге асырылады. 2. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету нысаны: электрондық (ішінара автоматтандырылған) жəне (не- месе) қағаз түрінде. 3. Əлеуметтік-құқықтық сипаттағы келесі мəліметтерді: жұмыс өтілін, жалақы мөлшерін, жасын, отбасының құрамын, білімін, марапатталғанын, зейнетақы жарнасы мен əлеуметтік төлемдердің аударылуын, ғылыми дəрежелер мен атақтардың берілуін, жазатайым оқиғаны, емделуде немесе қоныс аударуда болуын, қуғын-сүргінге ұшырағанын, жаппай саяси қуғын-сүргiндер құрбандарын ақтау, Қарулы Күштерде, əскери бөлімдер мен құралымдардағы қызметін, экологиялық апат аймақтарында тұрғанын, бас бостандығынан айыру жерлерінде болғанын, азаматтық хал актілері, құқық белгілеуші жəне сəйкестендіру құжаттары жөніндегі мəліметтерді растау туралы мұрағат анықтамасы немесе олардың болмауы туралы жауап мемлекеттік көрсетілетін қызмет нəтижесі болып табылады (бұдан əрі – мұрағат анықтамасы жəне (немесе) ілеспе хат). Портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметтің нəтижесін алу күні мен орны көрсетілген хабарлама жол- данады. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету нəтижесін беру нысаны – қағаз түрінде. Мемлекеттiк қызмет ақысыз негізде жеке жəне заңды тұлғаларға (бұдан əрі – көрсетілетін қызметті алушы) көрсетіледі. 2. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимылының тəртібін сипаттау 4. Көрсетілетін қызметті берушінің, ХҚО немесе портал арқылы стандарттың 9-тармағында қарастырылған құжаттарды қабылдау мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету бойынша рəсімдерді (іс-қимылдарды) бастауға негіздеме болып табылады. 5. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету процесінің құрамына кіретін əрбір рəсімнің (іс-қимылдың) мазмұны, оның орындалу ұзақтығы: 1) көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушыдан 30 (отыз) минут ішінде құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеру арқылы қабылдауы жəне өтінішті тіркейді (құжаттар сағат 17.30-дан кейін түскен жағдайда өтініш келесі жұмыс күні тіркеледі). Құжаттарды қабылдаған кезде көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушының өтінішінің көшірмесіне құжаттарды қабылдау күні мен уақыты, құжаттарды қабылдаған тұлғаның тегі, аты, əкесінің аты (болған жағдайда) көрсетілген мөртабан қояды; 2) құжаттар қабылданғаннан жəне өтініш тіркелгеннен кейін көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің басшысына, басшысының орынбасарына, көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшесінің басшысына көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына бұрыштама жазу үшін жолдайды 4 (төрт) сағат ішінде; 3) көрсетілетін қызметті беруші басшысының, басшы орынбасарының, құрылымдық бөлімше басшысының бұрыштамасының негізінде мұрағаттық мəліметтерді іздестіру жəне мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хат дайындау арқылы күнтізбелік 11 (он бір) күн, ал мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін екі немесе одан да көп ұйымдардың, сондай-ақ уақыты 5 (бес) жылдан асқан кезеңнің құжаттарын зерделеу қажет болған жағдайда – 41 (қырық бір) күн ішінде құжаттарды қарастырады (бұл ретте көрсетілетін қызметті алушыға қарау мерзімі ұзартылған күннен бастап күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде хабарлама жолданады); 4) мұрағат анықтамасының жобасы келіп түскен жағдайда мұрағат анықтамасының жəне (немесе) ілеспе хаттың, хабарламаның (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) жобасын қарастыру жəне бұрыштама (қол) қою 2 (екі) жұмыс күні ішінде; 5) мұрағат анықтамасына жəне (немесе) ілеспе хатқа, хабарламаға (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) қол қойылғаннан кейін қол қойылған күні тіркеу жəне көрсетілетін қызметті алушыға не- месе ХҚО-ға жолдау, портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметті ң дайындығы туралы хабарлама жолданады. 6. Келесі рəсімді (іс-қимылдарды) орындауды бастау үшін негіздеме болатын мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету бойынша рəсімдердің (іс-қимылдардың) нəтижесі: 1) көрсетілетін қызметті алушының тіркелген өтініші; 2) көрсетілетін қызметті беруші басшысының, басшы орынбасарының, құрылымдық бөлімше басшысының бұрыштамасы; 3) мұрағат анықтамасының жəне (немесе) ілеспе хаттың, хабарламаның (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) жобасы; 4) қол қойылған мұрағат анықтамасы жəне (немесе) ілеспе хат, хабарлама (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда); 5) тіркелген мұрағат анықтамасы жəне (немесе) ілеспе хат, хабарлама (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) немесе хабарламаның шығыс нөмірі. 3. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимылы тəртібін сипаттау 7. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету процесіне қатысатын көрсетілетін қызметті берушілердің, құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) тізбесі: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері; 2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы, басшының орынбасары, құрылымдық бөлімшенің басшысы; 3) жауапты орындаушы. 8. Əрбір рəсімнің (іс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасындағы рəсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігінің сипаттамасы: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкерінің көрсетілетін қызметті алушыдан 30 (отыз) минут ішінде кеңсе қызметкерінің құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеру арқылы қабылдауы жəне кеңсе қызметкерінің өтінішті тіркейді (құжаттар сағат 17.30-дан кейін түскен жағдайда өтініш келесі жұмыс күні тіркеледі). Құжаттарды қабылдаған кезде көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушының өтінішінің көшірмесіне құжаттарды қабылдау күні мен уақыты, құжаттарды қабылдаған тұлғаның тегі, аты, əкесінің аты (болған жағдайда) көрсетілген мөртабан қояды; 2) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкерінің құжаттарды жауапты орындаушыға бұрыштама жазу үшін көрсетілетін қызметті берушінің басшысына, басшының орынбасарына, құрылымдық бөлімшенің басшысына жолдауы 3 (үш) сағат ішінде; 3) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкерінің бұрыштама қойылған құжаттарды 1 (бір) сағат ішінде жауапты орындаушыға орындау үшін жолдауы; 4) жауапты орындаушы мұрағаттық мəліметтерді іздестіру жəне мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хат дайындау арқылы күнтізбелік 11 (он бір) күн ішінде, ал мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін екі немесе одан да көп ұйымдардың, сондай-ақ уақыты 5 (бес) жылдан асқан кезеңнің құжаттарын зерделеу қажет болған жағдайда, – 41 (қырық бір) күн ішінде құжаттарды қарастырады (бұл ретте көрсетілетін қызметті алушыға қарау мерзімі ұзартылған күннен бастап күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде хабарлама жолданады); 5) көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшенің басшысы, басшысының орынбасары, басшысы 2 (екі) жұмыс күні ішінде мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хаттың, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) қарастырады жəне бұрыштама (қол) қояды; 6) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы мұрағат анықтамасына, хабарламаға (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) қол қойғаннан кейін жауапты орындаушы кеңсе қызметкеріне береді, ал кеңсе қызметкері мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хатты, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) 4 (төрт) сағат ішінде тіркейді; 7) кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушыға немесе ХҚО арқылы мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хатты, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) береді не- месе жолдайды, немесе портал арқылы 1 (бір) сағат ішінде мемлекеттік көрсетілетін қызметтің дайындығы туралы хабарлама жолдайды. 4. ХҚО жəне (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тəртібін, сондай-ақ мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тəртібін сипаттау 9. ХҚО-ға жүгіну тəртібінің сипаттамасы, көрсетілетін қызметті алушының өтінішін өңдеу ұзақтығы: 1) мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін көрсетілетін қызметті алушы ХҚО-ға «электрондық» кезек тəртібімен жүгінеді. Қажет болған жағдайда көрсетілетін қызметті алушының электрондық кезекті портал арқылы «броньдау» мүмкіндігі бар. 2) 1-үдеріс – ХҚО қызметкерінің Халыққа қызмет көрсету орталығының ақпараттық жүйесінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан əрі – ХҚО ЫАЖ АЖО) логин мен парольді енгізуі (авторизациялану үдерісі) 5 (бес) минут ішінде; 3) 2-үдеріс – ХҚО қызметкерінің мемлекеттік көрсетілетін қызметті таңдауы, қызметті көрсету үшін экранға сұраныс үлгісін шығару жəне ХҚО операторының көрсетілетін қызметті алушының деректерін, сонымен қатар сенімхат бойынша (нотариус куəландырған сенімхат болған жағдайда, басқа сенімхат болған жағдайда – бұл де- ректер енгізілмейді) көрсетілетін қызметті алушы өкілінің деректерін енгізуі 5 (бес) минут ішінде; 4) 3-үдеріс – «электрондық үкімет» шлюзы (бұдан əрі – ЭҮШ) арқылы «Заңды тұлғалар» мемлекеттік дерек қорына (бұдан əрі – ЗТ МДҚ) немесе «Жеке тұлғалар» мемлекеттік дерек қорына (бұдан əрі – ЖТ МДҚ) көрсетілетін қызметті алушының деректері туралы, сонымен қатар бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесіне (бұдан əрі – БНАЖ) көрсетілетін қызметті алушы өкілі сенімхатының деректері туралы сұранысты жолдау 2 (екі) минут ішінде; 5) 1-шарт – көрсетілетін қызметті алушы деректерінің ЖТ МДҚ-да жəне сенімхат деректерінің БНАЖ-да болуын тексеру 1 (бір) минут ішінде; 6) 4-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының деректерінің ЗТ МДҚ/ЖТ МДҚ-да жəне сенімхат деректерінің БНАЖ- да болмауына байланысты деректерді алу мүмкіндігінің жоқтығы туралы хабарламаны құрастыру 2 (екі) минут ішінде; 7) 5-үдеріс – ХҚО қызметкерінің сұраныс нысанының қағаз тасығыштағы құжаттардың болуы бөлігін толты- руы жəне көрсетілетін қызметті алушы ұсынған құжаттарды сканерлеуі, оларды сұраныс нысанына тіркеуі жəне толтырлған нысанды (енгізілген деректерді) электрондық цифрлық қолтаңбамен (бұдан əрі – ЭЦҚ) куəландыруы; 8) 2-шарт – ХҚО қызметкерінің құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеруі; 9) 6-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының құжаттарындағы бұзушылықтарға байланысты сұратылған мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуден бас тарту туралы хабарламаны құрастыру; 10) 7-үдеріс – ХҚО қызметкерінің ЭЦҚ-сымен куəландырылған (қол қойылған) электрондық құжатты (көрсетілетін қызметті алушының сұранысын) ЭҮП арқылы электрондық үкіметтің аймақтық шлюзі автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан əрі – ЭҮАШ АЖО) жолдау 2 (екі) минут ішінде немесе құжаттарды көрсетілетін қызметті берушіге қағаз түрінде курьерлік байланыс арқылы жолдау; 11) 8-үдеріс – электрондық құжатты көрсетілетін қызметті берушінің автоматтандырылған жұмыс орнында (бұдан əрі – көрсетілетін қызметті берушінің АЖО) тіркеу; 12) 9-үдеріс – осы регламенттің 5-тармағы 2)-5) тармақшаларында қарастырылған рəсімдерді (іс-əрекеттерді) іске асыру; 13) процесс 10-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының ХҚО арқылы мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хатты, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) алуы. Құжаттарды ХҚО-ға тапсыру күні мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзіміне кірмейдіі. 10. Мемлекеттік көрсетілетін қызметтің нəтижесін ХҚО арқылы алу үдерісінің сипаттамасы, оның ұзақтығы: көрсетілетін қызметті алушының мұрағат анықтамасын, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) алуы ХҚО қызметкері арқылы 15 (он бес) минут ішінде жүргізіледі. ХҚО-да мұрағат анықтамасын, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) беру тиісті құжаттардың қабылданғаны туралы қолхаттың негізінде, көрсетілетін қызметті алушының жеке куəлігін ұсынған жағдайда іске асырылады. ХҚО мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хатты, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда)1 (бір) ай бойы сақтауды қамтамасыз етеді, одан кейін оны көрсетілетін қызметті берушіге 1 (бір) ай бойы сақтау үшін тапсырады. Көрсетілетін қызметті алушы 1 (бір) ай өткеннен кейін жүгінген кезде ХҚО-ның сұрауы бойынша көрсетілетін қызметті беруші 10 (он) жұмыс күнінің ішінде мұрағат анықтамасын жəне (немесе) ілеспе хатты, хабарламаны (мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзімі ұзартылған жағдайда) көрсетілетін қызметті алушыға беру үшін ХҚО-ға жолдайды. 11. Портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету кезінде көрсетілетін қызметті беруші мен көрсетілетін қызметті алушының жүгіну жəне рəсімдерінің (іс-қимылдарының) реттілігінің сипаттамасы: 1) 1-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушы жеке сəйкестендіру нөмірі (бұдан əрі – ЖСН) немесе бизнес сəйкестендіру нөмірі (бұдан əрі – БСН), сонымен қатар пароль немесе ЭЦҚ арқылы порталда авторизациялануды іске асырады, тіркелмеген жағдайда тіркелу рəсімінен өту қажет 2 (екі) минут ішінде; 2) 1-шарт – порталда тіркелген көрсетілетін қызметті алушының деректерінің дұрыстығын логин (ЖСН) жəне пароль арқылы тексеру 2 (екі) минут ішінде; 3) 2-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының деректеріндегі бұзушылықтарға байланысты порталдың автори- зацияланудан бас тарту туралы дəйекті хабарлама құрастыруы 2 (екі) минут ішінде; 4) 3-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының мемлекеттік көрсетілетін қызметті таңдауы, мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін экранға сұраныс үлгісін шығару жəне көрсетілетін қызметті алушының оның құрылымы мен форматтық талаптарын ескере отырып нысанды толтыруы (деректерді енгізу), сұраныс нысанына электрондық түрдегі стандарттың 9-тармағында көрсетілген қажетті құжаттарды тіркеу, сонымен қатар көрсетілетін қызметті алушының сұранысты куəландыру (қол қою) үшін ЭЦҚ-ның тіркеу куəлігін таңдауы 15 (он бес) минут ішінде; 5) 2-шарт – порталда ЭЦҚ-ның тіркеу куəлігінің қызмет мерзімін жəне қайтарылған (жойылған) тіркеу куəліктерінің тізімінде болмауын, сонымен қатар сəйкестендіру деректерінің (сұраныста көрсетілген ЖСН/БСН мен ЭЦҚ-ның тіркеу куəлігінде көрсетілген ЖСН/БСН арасындағы) сəйкес келуін тексеру 2 (екі) минут ішінде; 6) 4-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушы ЭЦҚ-сы түпнұсқалылығының расталмауына байланысты сұратылған мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуден дəйекті бас тарту туралы хабарлама құрастыру 2 (екі) минут ішінде; 7) 5-үдеріс – мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін сұранысты көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ- мен куəландыруы (қол қоюы) жəне электрондық құжатты (сұранысты) ЭҮШ арқылы көрсетілетін қызметті берушінің өңдеуі үшін көрсетілетін қызметті берушінің АЖО-на жолдау 7 (жеті) минут ішінде; 8) 6-үдеріс –электрондық құжатты қызметті берушінің АЖО-да тіркеу 2 (екі) минут ішінде; 9) 3-үдеріс – көрсетілетін қызметті берушінің келіп түскен құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеруі 15 (он бес) минут ішінде; 10) 7-үдеріс – құжаттар стандарттың 9-тармағына сəйкес келмеген жағдайда мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуден бас тарту туралы хабарлама құрастыру 2 (екі) минут ішінде; 11) 8-үдеріс – осы регламенттің 5-тармағы 2)-5) тармақшаларында қарастырылған рəсімдерді (іс-əрекеттерді) іске асыру; 12) 9-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының көрсетілетін қызметті берушінің АЖО құрастырған нəтижені ХҚО-да алу күні, уақыты мен орны көрсетілген мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету нəтижесінің дайындығы туралы ха- барлама алуы Хабарлама көрсетілетін қызметті берушінің өкілетті тұлғасының ЭЦҚ қолдану арқылы құрастырылады. Көрсетілетін қызметті алушының портал арқылы жүгінген кездегі іс-əрекеттері мен шешімдері осы регламентке 1-қосымшаға сəйкес портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету кезінде өзара функционалды əрекет етудің № 1-диаграммасында келтірілген. 12. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимылының, рəсімдерінің (əрекеттерінің) толық сипаттамасы, сондай-ақ ХҚО жəне (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тəртібі жəне мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тəртібінің сипаттамасы осы реглементке 2-қосымшаға сəйкес мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету бизнес-процестерінің анықтамалығында көрсетілген. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету бизнес-процестерінің анықтамалығы «электрондық үкімет» веб- порталында, көрсетілетін қызметті берушінің интернет-ресурсында орналастырылады. «Мұрағат анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет Регламентіне 1-қосымша Портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету кезінде өзара функционалды əрекет етудің № 1-диаграммасы «Мұрағат анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет Регламентіне 2-қосымша «Мұрағат анықтамаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызметін көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы Шартты белгілер: - мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетудің басталуы немесе аяқталуы; - қызметті алушының жəне (немесе) ҚФБ* рəсімінің (іс-əрекетінің) атауы; - таңдау нұсқасы; - келесі рəсімге (іс-əрекетке) өту. *ҚФБ – құрылымдық-функционалдық бірлік: көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің), ХҚО, порталдың өзара іс-қимылдары Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрінің 2015 жылғы 15 мамырдағы №184 бұйрығына 2-қосымша «Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағаттық анықтамалар мен мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне апостиль қою» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер 1. «Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағаттық анықтамалар мен мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне апостиль қою» мемлекеттік көрсетілетін қызметін (бұдан əрі – мемлекеттік көрсетілетін қызмет) Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2015 жылғы 20 мамырда № 11086 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрінің 2015 жылғы 17 сəуірдегі № 138 бұйрығымен бекітілген «Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағаттық анықтамалар мен мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне апостиль қою» мемлекеттік көрсетілетін қызметі стандартына (бұдан əрі – стандарт) сəйкес Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне спорт министрлігі (бұдан əрі – көрсетілетін қызметті беруші) көрсетеді. Өтінішті қабылдау жəне мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетудің нəтижесін беру: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі; 2) көрсетілетін қызметті алушының қалауы бойынша Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігі Байланыс, ақпараттандыру жəне ақпарат комитетінің «Халыққа қызмет көрсету орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кəсіпорны (бұдан əрі – ХҚО); 3) www.egov.kz «электрондық үкiмет» веб-порталы (бұдан əрi – портал) арқылы жүзеге асырылады. 2. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету нысаны: электрондық (ішінара автоматтандырылған) жəне (не- месе) қағаз түрінде. 3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағат анықтамаларының жəне (немесе) мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне (бұдан əрі – құжаттар ) апостиль мөртаңбасын қою мемлекеттік көрсетілетін қызмет нəтижесі болып табылады. Портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметтің нəтижесін алу күні мен орны көрсетілген хабарлама жол- данады. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету нəтижесін беру нысаны – қағаз түрінде. Мемлекеттiк қызмет ақысыз негізде жеке жəне заңды тұлғаларға (бұдан əрі – көрсетілетін қызметті алушы) көрсетіледі. 2. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимылының тəртібін сипаттау 4. Көрсетілетін қызметті берушінің, ХҚО немесе портал арқылы стандарттың 9-тармағында қарастырылған құжаттарды қабылдау мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету бойынша рəсімдерді (іс-қимылдарды) бастауға негіздеме болып табылады. 5. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінің құрамына кіретін əрбір рəсімнің (іс-қимылдың) мазмұны, оның орындалу ұзақтығы: 1) көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушыдан 30 (отыз) минут ішінде құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеру арқылы қабылдауы жəне өтінішті тіркейді (құжаттар сағат 17.30-дан кейін түскен жағдайда өтініш келесі жұмыс күні тіркеледі). Құжаттарды қабылдаған кезде көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушының өтінішінің көшірмесіне құжаттарды қабылдау күні мен уақыты, құжаттарды қабылдаған тұлғаның тегі, аты, əкесінің аты көрсетілген мөртабан қояды; 2) құжаттар қабылданғаннан жəне өтініш тіркелгеннен кейін көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына бұрыштама жазып беру үшін құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің басшысына, көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшесінің басшысына жолдайды 4 (төрт) сағат ішінде; 3) көрсетілетін қызметті беруші басшысының, құрылымдық бөлімше басшысының бұрыштамасының негізінде көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысының апостиль қоюы жəне оған жазба енгізуі жəне (немесе) ілеспе хатты дайындау 1 (бір) жұмыс күні ішінде; 4) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы апостильге жəне (немесе) ілеспе хатқа қол қояды 4 (төрт) сағат ішінде; 5) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы апостильге қол қойғаннан кейін көрсетілетін қызметті берушінің жау- апты орындаушысы Апостиль қою үшін ұсынылған құжаттарды тіркеу кітабына апостильді тіркеу 4 (төрт) сағат ішінде; 6) апостиль тіркелгеннен кейін апостиль мөртабаны бар құжаттарды жəне (немесе) ілеспе хатты көрсетілетін қызметті алушыға беру немесе ХҚО-ға жолдау, портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметті ң дайындығы туралы хабарлама жолданады 1 (бір) сағат ішінде. 6. Келесі рəсімді (іс-қимылдарды) орындауды бастау үшін негіздеме болатын мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету бойынша рəсімдердің (іс-қимылдардың) нəтижесі: 1) көрсетілетін қызметті алушының тіркелген өтініші; 2) көрсетілетін қызметті беруші басшысының, құрылымдық бөлімше басшысының бұрыштамасы; 3) апостиль қою жəне (немесе) ілеспе хат дайындау; 4) қол қойылған апостиль жəне (немесе) ілеспе хат; 5) Апостиль қою үшін ұсынылған құжаттарды тіркеу кітабындағы жазба; 6) апостиль мөртабаны бар құжаттар жəне (немесе) ілеспе хат немесе хабарламаның шығыс нөмірі. 3. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимылы тəртібін сипаттау 7. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесіне қатысатын көрсетілетін қызметті берушілердің, құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) тізбесі: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері; 2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы, құрылымдық бөлімшенің басшысы; 3) жауапты орындаушы. 8. Əрбір рəсімнің (іс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, құрылымдық бөлімшелер (қызметкерлер) арасындағы рəсімдердің (іс-қимылдардың) реттілігінің сипаттамасы: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкерінің көрсетілетін қызметті алушыдан кеңсе қызметкерінің құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеру арқылы қабылдауы жəне кеңсе қызметкерінің өтінішті тіркеуі 30 (отыз) минут ішінде (құжаттар сағат 17.30-дан кейін түскен жағдайда өтініш келесі жұмыс күні тіркеледі). Құжаттарды қабылдаған кезде көрсетілетін қызмет берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушының өтінішінің көшірмесіне құжаттарды қабылдау күні мен уақыты, құжаттарды қабылдаған тұлғаның тегі, аты, əкесінің аты көрсетілген мөртабан қояды; 2) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкерінің құжаттарды жауапты орындаушыға бұрыштама жазу үшін көрсетілетін қызметті берушінің басшысына, құрылымдық бөлімшенің басшысына жолдауы 3 (үш) сағат ішінде; 3) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкерінің бұрыштама қойылған құжаттарды жауапты орындаушыға орындау үшін жолдауы 1 (бір) сағат ішінде; 4) жауапты орындаушының құжаттарды қарастыруы жəне апостиль қоюы, жауапты орындаушының оған мəліметтерді жазуы жəне (немесе) ілеспе хат дайындауы 1 (бір) жұмыс күні ішінде; 5) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы апостильге жəне (немесе) ілеспе хатқа қол қояды 4 (төрт) сағат шінде; 6) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы апостильге қол қойғаннан кейін жауапты орындаушы апостильді Апостиль қою үшін ұсынылған құжаттарды тіркеу кітабында тіркейді 4 (төрт) сағат ішінде; 7) жауапты орындаушы апостиль мөртабаны бар құжаттарды жəне (немесе) ілеспе хатты көрсетілетін қызметті алушыға береді немесе оларды кеңсе қызметкеріне ХҚО-ға жолдау үшін береді 1 (бір) сағат ішінде; 8) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушыға немесе ХҚО арқылы апостиль мөртабаны бар құжаттарды (немесе) ілеспе хатты береді немесе жолдайды, немесе портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметтің дайындығы туралы хабарлама жолдайды 1 (бір) сағат ішінде. 4. ХҚО жəне (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тəртібін, сондай-ақ мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тəртібін сипаттау 9. ХҚО-ға жүгіну тəртібінің сипаттамасы, көрсетілетін қызметті алушының өтінішін өңдеу ұзақтығы: 1) мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін көрсетілетін қызметті алушы ХҚО-ға «электрондық» кезек тəртібімен жүгінеді. Қажет болған жағдайда көрсетілетін қызметті алушының электрондық кезекті портал арқылы «броньдау» мүмкіндігі бар. 2) 1-үдеріс – ХҚО қызметкерінің Халыққа қызмет көрсету орталығының ақпараттық жүйесінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан əрі – ХҚО ЫАЖ АЖО) логин мен парольді енгізуі (авторизациялану үдерісі) 5 (бес) минут ішінде; 3) 2-үдеріс – ХҚО қызметкерінің мемлекеттік көрсетілетін қызметті таңдауы, қызметті көрсету үшін экранға сұраныс үлгісін шығару жəне ХҚО операторының көрсетілетін қызметті алушының деректерін, сонымен қатар сенімхат бойынша (нотариус куəландырған сенімхат болған жағдайда, басқа сенімхат болған жағдайда – бұл де- ректер енгізілмейді) көрсетілетін қызметті алушы өкілінің деректерін енгізуі 5 (бес) минут ішінде; 4) 3-үдеріс – «электрондық үкімет» шлюзы (бұдан əрі – ЭҮШ) арқылы «Заңды тұлғалар» мемлекеттік дерек қорына (бұдан əрі – ЗТ МДҚ) немесе «Жеке тұлғалар» мемлекеттік дерек қорына (бұдан əрі – ЖТ МДҚ) көрсетілетін қызметті алушының деректері туралы, сонымен қатар бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесіне (бұдан əрі – БНАЖ) көрсетілетін қызметті алушы өкілі сенімхатының деректері туралы сұранысты жолдау 2 (екі) минут ішінде; 5) 1-шарт – көрсетілетін қызметті алушы деректерінің ЖТ МДҚ-да жəне сенімхат деректерінің БНАЖ-да болуын тексеру 1 (бір) минут ішінде; 6) 4-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының деректерінің ЗТ МДҚ/ ЖТ МДҚ-да жəне сенімхат деректерінің БНАЖ- да болмауына байланысты деректерді алу мүмкіндігінің жоқтығы туралы хабарламаны құрастыру 2 (екі) минут ішінде; 7) 5-үдеріс – ХҚО қызметкерінің сұраныс нысанының қағаз тасығыштағы құжаттардың болуы бөлігін толты- руы жəне көрсетілетін қызметті алушы ұсынған құжаттарды сканерлеуі, оларды сұраныс нысанына тіркеуі жəне толтырлған нысанды (енгізілген деректерді) электрондық цифрлық қолтаңбамен (бұдан əрі – ЭЦҚ) куəландыруы; 8) 2-шарт – ХҚО қызметкерінің құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеруі; 9) 6-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының құжаттарындағы бұзушылықтарға байланысты сұратылған мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуден бас тарту туралы хабарламаны құрастыру; 10) 7-үдеріс – ХҚО қызметкерінің ЭЦҚ-сымен куəландырылған (қол қойылған) электрондық құжатты (көрсетілетін қызметті алушының сұранысын) ЭҮП арқылы электрондық үкіметтің аймақтық шлюзі автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан əрі – ЭҮАШ АЖО) жолдау 2 (екі) минут ішінде немесе құжаттарды көрсетілетін қызметті берушіге қағаз түрінде курьерлік байланыс арқылы жолдау 6 (алты) жұмыс күні ішінде (Астана қаласында орналасқанға 1 (бір) жұмыс күні ішінде); 11) 8-үдеріс – электрондық құжатты көрсетілетін қызметті берушінің автоматтандырылған жұмыс орнында (бұдан əрі – көрсетілетін қызметті берушінің АЖО) тіркеу; 12) 9-үдеріс – осы регламенттің 5-тармағы 2)-5) тармақшаларында қарастырылған рəсімдерді (іс-əрекеттерді) іске асыру; 13) процесс 10-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының ХҚО арқылы апостиль мөртабаны бар құжаттарды алуы. Құжаттарды ХҚО-ға тапсыру күні мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету мерзіміне кірмейді. 10. Мемлекеттік көрсетілетін қызметтің нəтижесін ХҚО арқылы алу үдерісінің сипаттамасы, оның ұзақтығы: көрсетілетін қызметті алушының апостиль мөртабаны бар құжаттарды алуы ХҚО қызметкері арқылы 15 (он бес) минут ішінде жүргізіледі. ХҚО-да апостиль мөртабаны бар құжаттарды жəне (немесе) ілеспе хатты беру тиісті құжаттардың қабылданғаны туралы қолхаттың негізінде, көрсетілетін қызметті алушының жеке куəлігін ұсынған жағдайда іске асырылады. ХҚО апостиль мөртабаны бар құжаттарды жəне (немесе) ілеспе хатты 1 (бір) ай бойы сақтауды қамтамасыз етеді, одан кейін оны көрсетілетін қызметті берушіге 1 (бір) жыл бойы сақтау үшін тапсырады. Көрсетілетін қызметті алушы 1 (бір) ай өткеннен кейін жүгінген кезде ХҚО-ның сұрауы бойынша көрсетілетін қызметті беруші 10 (он) жұмыс күнінің ішінде (Астана қаласында орналасқанға 1 (бір) жұмыс күнінің ішінде) апостиль мөртабаны бар құжаттарды жəне (немесе) ілеспе хатты көрсетілетін қызметті алушыға беру үшін ХҚО-ға жолдайды. 11. Портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету кезінде көрсетілетін қызметті беруші мен көрсетілетін қызметті алушының жүгіну жəне рəсімдерінің (іс-қимылдарының) реттілігінің сипаттамасы: 1) 1-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушы жеке сəйкестендіру нөмірі (бұдан əрі – ЖСН) немесе бизнес сəйкестендіру нөмірі (бұдан əрі – БСН), сонымен қатар пароль немесе ЭЦҚ арқылы порталда авторизациялануды іске асырады, тіркелмеген жағдайда тіркелу рəсімінен өту қажет 2 (екі) минут ішінде; 2) 1-шарт – порталда тіркелген көрсетілетін қызметті алушының деректерінің дұрыстығын логин (ЖСН) жəне пароль арқылы тексеру 2 (екі) минут ішінде; 3) 2-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының деректеріндегі бұзушылықтарға байланысты порталдың автори- зацияланудан бас тарту туралы дəйекті хабарлама құрастыруы 2 (екі) минут ішінде; 4) 3-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының мемлекеттік көрсетілетін қызметті таңдауы, мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін экранға сұраныс үлгісін шығару жəне көрсетілетін қызметті алушының оның құрылымы мен форматтық талаптарын ескере отырып нысанды толтыруы (деректерді енгізу), сұраныс нысанына электрондық түрдегі стандарттық 9-тармағы 3)-тармақшасында көрсетілген қажетті құжаттарды тіркеу, сонымен қатар көрсетілетін қызметті алушының сұранысты куəландыру (қол қою) үшін ЭЦҚ-ның тіркеу куəлігін таңдауы 15 (он бес) минут ішінде; 5) 4-үдеріс – мемлекеттік көрсетілетін қызмет ке элетрондық үкіметтің төлем шлюзінде (бұдан əрі – ЭҮТШ) төлеу, одан кейін бұл ақпарат көрсетілетін қызметті берушінің АЖО-на келіп түседі 15 (он бес) минут ішінде; 6) 2-шарт – сұраныс нысанының дұрыс толтырылуын тексеру 2 (екі) минут ішінде; 7) 5-үдеріс – құжаттар стандарттың 9-тармағына сəйкес келмеген жағдайда мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуден бас тарту туралы хабарлама құрастыру 2 (екі) минут ішінде; 8) 6-үдеріс – сұранысты куəландыру (қол қою) үшін көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ-ның тіркеу куəлігін таңдауы 2 (екі) минут ішінде; 9) 3-шарт – порталда ЭЦҚ-ның тіркеу куəлігінің қызмет мерзімін жəне қайтарылған (жойылған) тіркеу куəліктерінің тізімінде болмауын, сонымен қатар сəйкестендіру деректерінің (сұраныста көрсетілген ЖСН/БСН мен ЭЦҚ-ның тіркеу куəлігінде көрсетілген ЖСН/БСН арасындағы) сəйкес келуін тексеру 2 (екі) минут ішінде; 10) 7-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушы ЭЦҚ-сы түпнұсқалылығының расталмауына байланысты сұратылған мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуден дəйекті бас тарту туралы хабарлама құрастыру 2 (екі) минут ішінде; 11) 8-үдеріс – мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуге сұраныстың толтырылған нысанын (енгізілген деректерді) көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ-сымен куəландыру (қол қою) 5 (бес) минут ішінде; 12) 9-үдеріс –электрондық құжатты қызметті берушінің АЖО-да тіркеу 2 (екі) минут ішінде; 13) 4-шарт – көрсетілетін қызметті берушінің келіп түскен құжаттардың стандарттың 9-тармағына сəйкес келуін тексеруі 15 (он бес) минут ішінде; 14) 10-үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының деректеріндегі бұзушылықтарға байланысты қызметті берушінің АЖО-да мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуден бас тарту туралы хабарлама құрастыру 2 (екі) минут ішінде; 15) 11-үдеріс – осы регламенттің 5-тармағы 2)-5) тармақшаларында қарастырылған рəсімдерді (іс-əрекеттерді) іске асыру; 16) 12 -үдеріс – көрсетілетін қызметті алушының көрсетілетін қызметті берушінің АЖО құрастырған нəтижені ХҚО- да алу күні, уақыты мен орны көрсетілген мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету нəтижесінің дайындығы туралы ха- барлама алуы Хабарлама көрсетілетін қызметті берушінің өкілетті тұлғасының ЭЦҚ қолдану арқылы құрастырылады. Көрсетілетін қызметті алушының портал арқылы жүгінген кездегі іс-əрекеттері мен шешімдері осы регламентке 1-қосымшаға сəйкес портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету кезінде өзара функционалды əрекет етудің № 1-диаграммасында келтірілген. 12. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимылының, рəсімдерінің (əрекеттерінің) толық сипаттамасы, сондай-ақ ХҚО жəне (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тəртібі жəне мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тəртібінің сипаттамасы осы реглементке 2-қосымшаға Шартты белгілер: Бастапқы хабарлама Аяқтаушы хабарлама Аралық хабарлама Аяқтаушы қарапайым оқиға Қате Ақпараттық жүйе Үдеріс Шарт Хабарлама ағыны Басқару ағыны Соңғы тұтынушыға ұсынылатын қағаз тасымалдағыштағы құжат сəйкес мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету бизнес-процестерінің анықтамалығында көрсетілген. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету бизнес-процестерінің анықтамалығы «электрондық үкімет» веб- порталында, көрсетілетін қызметті берушінің интернет-ресурсында орналастырылады. «Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағаттық анықтамалар мен мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне апостиль қою» мемлекеттік көрсетілетін қызмет Регламентіне 1-қосымша Портал арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызмет көрсету кезінде өзара функционалды əрекет етудің № 1-диаграммасы Шартты белгілер: Бастапқы хабарлама Ақпараттық жүйе Аяқтаушы хабарлама Үдеріс Аралық хабарлама Шарт Аяқтаушы қарапайым оқиға Хабарлама ағыны Басқару ағыны Қате Соңғы тұтынушыға ұсынылатын қағаз тасымалдағыштағы құжат «Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағаттық анықтамалар мен мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне апостиль қою» мемлекеттік көрсетілетін қызмет Регламентіне 2-қосымша «Қазақстан Республикасының мемлекеттік мұрағаттарынан шығатын жəне шетелге жіберілетін мұрағаттық анықтамалар мен мұрағаттық құжаттардың көшірмелеріне апостиль қою» мемлекеттік көрсетілетін қызмет ін көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы Шартты белгілер: - мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетудің басталуы немесе аяқталуы; - қызметті алушының жəне (немесе) ҚФБ* рəсімінің (іс-əрекетінің) атауы; - таңдау нұсқасы; - келесі рəсімге (іс-əрекетке) өту. *ҚФБ – құрылымдық-функционалдық бірлік: көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің), ХҚО, порталдың өзара іс-қимылдары Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 26 маусымда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №11444 болып енгізілді. келсе, азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты беру ту- ралы шешім қабылдайды. 21. Тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты беру үшін тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты беру мүмкіндігі туралы қорытындысы бар сертификаттық тексеру актісі негіз болып табылады. 22. Азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган сертификаттық тексеру аяқталған сəттен бастап бес күн ішінде осы Қағидалардың 7-қосымшасына сəйкес тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты ресімдейді жəне береді. 23. Тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты беруден, егер, өтініш берушінің ұсынған құжаттары не- месе сертификаттық тексеру нəтижелері бойынша өтініш беруші сертификаттық талаптарға сəйкес келмеген жағдайда бас тартылды. 24. Сертификат беруден бас тартқан жағдайда өтініш берушіге осы Қағидалардың 9-тармағында көрсетілген сертификаттаудың жалпы мерзімінен аспайтын мерзімде бас тарту себебі көрсетілген дəлелді жауап беріледі. 25. Əуежайдың пайдаланушылары тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатта белгіленген талаптарды сақтайды. Параграф 5. Сертификаттың қолданылуын тоқтату жəне оны қайтарып алу 26. Азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаттың қолданылуын мынадай жағдайларда тоқтата тұрады: 1) əуежайды пайдаланушының əуежайдың қауіпсіздік қызметін тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаттық талаптарды сақтамауы; 2) инспекторлық ұйғарымдарды орындамауы. 27. Тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаттың қолданылуын тоқтатқан жағдайда əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді жүзеге асыру жөніндегі қызметі тоқтатыла тұрады. Азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган сертификаттың қолданылуын тоқтату туралы шешімінде тоқтату себебін жəне тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаттың қолданылуын тоқтатылатын мерзімді (алты айдан аспауы тиіс) көрсетеді. Егер əуежайды пайдаланушы белгіленген мерзімде анықталған бұзушылықтарды жоймаса, онда азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты қайтарып алады. 28. Тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаттың қолданылуын жаңғыртуды (ол тоқтатылған жағдайда) азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган əуежайды пайдаланушының анықталған кемшіліктерді жойған жəне азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган əуежайды пайдаланушыны тексергеннен кейін ғана жүзеге асыра алады. Тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаттың қолданылуын тоқтатқан немесе қайтарып алған жағдайда азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган əуежайды пайдаланушыны қабылданған шешім жөнінде жедел хабардар етеді. 29. Тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты қайтару жағдайында əуежайды пайдаланушы дереу тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға қайтарады. Параграф 6. Сертификаттың телнұсқасын беру, қайта ресімдеу 30. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру сертификаты бұзылған немесе жоғалған (ұрланған) жағдайда азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган күнтізбелік он күн ішінде əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру сертификатының телнұсқасын береді. 31. Өтініш беруші телнұсқаны алу үшін азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға қажетті негіздемесі мен бұрын берілген пайдаланушы сертификаты қоса берілген еркін нысандағы өтінішті ұсынады (жоғалған (ұрланған) басқа жағдайларда). Жоғалған (ұрланған) жағдайларда ішкі істер органдарына (ұрлық, ұрлау), табылған заттар бюросына жүгінгені туралы құжаттардың көшірмелері ұсынылады. 32. Қарап тексеруді ұйымдастыру жөніндегі берілген сертификаттарды қайта ресімдеу əуежай пайданушысының атауы, ұйымдық-құқықтық нысаны өзгерген жəне олар сертификаттық талаптарға сəйкессіздікке əкелсоқтырмаса, басқа да өзгерістер жағдайында жүргізіледі. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларына 1-қосымша Нысан Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатты алуға арналған ӨТІНІМ _________________________________________________________ (өтініш берушінің толық аты-жөні) _______________________________________________________ мақсатында сертификаттау жүргізуді сұраймын. (тексеруді ұйымдастыру сертификатын алу, қолдану мерзімін ұзарту) тексеруді жүзеге асырудың жоспарланған күні_________________ (ұзартылған/өзгерістер енгізілген кезде, тиісінше қолданыстағы сертификаттың аяқталу мерзімі көрсетіледі) өтініш беруші міндеттенеді: 1) сертификаттау рəсімдерін орындауға; 2) сертификаттық талаптарға жауап беруге; 3) азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға тексеруді ұйымдастыру жəне қамтамасыз етуді жүзеге асыру мүмкіндігін ұсыну. Басшы __________________________________________________(лауазымы/қолы/ күні) М.О. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларына 2-қосымша Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатын алуға арналған өтініммен қоса берілетін құжаттар тізбесі 1. Өтініш берушінің құрылтай құжаттары. 2. Заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу туралы анықтама. 3. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау үшін алым сомасының төленгенін растайтын құжат. 4. Иондаушы сəулелендіру көздерімен жұмыс істеу құқығына санитариялық – эпидемологиялық қорытынды. 5. Авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөніндегі өтініш берушімен шарттық қатынастары бар азаматтық авиация пайдаланушылары мен ұйымдарының тізбесі (бар болса). 6. Авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөнінде пайдаланушылармен жасасқан шарт (шартқа қосымшалар) көшірмелері (бар болса). 7. Осы Қағиданың 4-қосымшасына сəйкес нысан бойынша авиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді тікелей жүзеге асыратын əуежайдың АҚҚ басшылық құрамы туралы деректер. 8. Өтініш берушінің бағыныстылығы мен өзара əрекет ету байланыстарын көрсете отырып, авиациялық қауіпсіздік қызметінің (бұдан əрі -АҚҚ) ұйымдық құрылымының схемасы. 9. Өтініш берушінің авиациялық қауіпсіздік қызметі туралы ережесі. 10. Персоналдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеру бөлімшесін жасақтау жөніндегі деректері. 11. Өтініш беруші-ұйымның инспекциялық тексеру актісі (оны жүргізу шартымен). 12. Өтініш берушінің аумағында ААҚ бақылайтын аймақтарды (рұқсаты шектеулі аймақ) жəне тексеру пункттері орналасқан аэровокзал ғимаратының нақты схемасын (жоспар) көрсеткен жоспар схемасы. 13. Авиациялық қауіпсіздік қызметінің персоналын оқыту бағдарламасы. 14. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік нұсқаулығы (бағдарлама). 15. Өтініш берушінің авиациялық қауіпсіздік сапасын ішкі бақылау бағдарламасы. Осы қосымшаның 1-15–тармақтарында көрсетілген құжаттар өтініш берушінің бірінші басшысы растаған жəне мөрі қойылған көшірмелер түрінде ұсынылады. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларына 3-қосымша Нысан Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатын алуға арналған өтінім бойынша ШЕШІМ 20__ жылғы «__» ________________ №_____ __________________ əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің (əуежай атауы) тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатын алуға арналған ____________________________________өтінімін қарап, (өтініш берушінің атауы) Хабардар етеміз: Сіздер ұсынған құжаттар Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 201___жылғы «___» _________ № ___ бұйрығымен бекітілген Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидасы сəйкес келеді (сəйкес келмейді) (құжаттардың сəйкессіздігі жағдайында сəйкессіз пункт (-тер) көрсетіледі)_____________________________________________ М.о Уəкілетті органның басшысы немесе оның өкілеттік берген тұлғасы ______________ ____________ (Т.А.Ə.) (қолы) 20_____ жылғы «___» _____________ Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларына 4-қосымша Тексеру бөлімшесінің персоналы, əуежайдың ААҚ басшылық құрамы, əуежайдың ААҚ өндірістік базасы, техникалық құралдары бойынша жиынтық деректер 1. Əуежайдың тексеру бөлімшесінің песоналы мен ААҚ басшылық құрамын жасақтау жөніндегі деректер (əуежай атауы) Штаттық лауазымдар Санаты Штат бойынша саны Нақты саны Әуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің басшылық құрамының штаттық лауазымдары 1. 2. Тексеру бөлімшесінің штаттық лауазымдары 1. 2. 2. Авиациялық қауіпсіздік қызметінің өндірістік базасы жөніндегі деректер Әуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметіне арналған өндірістік жайлар мен құрылыстар Саны және жалпы ауданы – (кв.м) Жеке меншік Жалданатын 1. Әуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің қызметтік жайлары 2. Әуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тұрмыстық жайлары 3. Әуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің оқу сыныбы 4. Өту/жүруге арналған бақылау-өткізу пункті 5. ӘК жолаушыларды, экипаж мүшелерін, авиаперсоналды тексеру пункттері 6. Багажды, жүкті, поштаны, борттық қорларды тексеру пункттері 7. Қосымша ақпарат 3. Авиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі техникалық құралдар тізбесі Тексеру пункттерінің саны 1. Халықаралық желілерде_________________________________________________________ 2. Ішкі желілерде__________________________________________________________________ 3. Бақылау-өткізу пунктінде ________________________________________________________ 4. Ресми делегация залдарында ____________________________________________________ 5. Багажды, жүкті, борттық қорларды тексеру үшін _____________________________________ Авиациялық қауіпсіздіктің техникалық құралдарын тағайындау және атауы Үлгісі, моделі Саны 1 2 3 1. Жолаушыларды, экипаж мүшелерін, авиаперсоналды және олардың қол жүгін тексерудің техникалық құралдары: 2. Рентгендік-теледидарлық құрылғылар Стационарлық металл іздегіштер Тасымалды (қол) металл іздегіштер 3.Багажды, жүкті, поштаны және борттық қорларды тексерудің техникалық құралдары: рентгендік-телевизиялық құрылғылар тасымалды (қол) металл іздегіштер 4. Жарылғыш заттарды (жарылғыш заттар детекторлары) анықтауға арналған жабдық Əуежай басшысы _____________________________________________ (Т.А.Ə., қолы) Күні _______________________________ М.о. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларына 5-қосымша Авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруы жөніндегі əуежайды сертификаттық тексеру бойынша нұсқамалық материал Тексеру күні, бұйрық №: ________________________ Т.А.Ə., тексеретін тұлғалардың лауазымы: ________________________ р/с № Тексеру бағдарламасы бойынша позициялар нөмірлері жəне тексерілетін элементтер Авиациялық қауіпсіздік Сəйкестік бағасы (+/-) 1 2 3 1. Авиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді ұйымдастыру 1 Авиациялық қауіпсіздік қызметі туралы ереже (бұдан əрі – АҚҚ). 2 Əуежайдың АҚҚ құрылымы мен штат кестесінің болуы. 3 Əуежайдың бірінші басшысы бекіткен əуежайдың авиациялық қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулығы (бағдарламасы). 4 Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен техникалық құралдарға қойылатын талаптардың сəйкес келетін қарап тексеру кезінде қолданылатын техникалық құралдар. 5 Авиациялық қауіпсіздік қызметі мамандарын, азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органның авиациялық қауіпсіздік жəне ұшу қауіпсіздігі мəселелері жөніндегі лауазымды адам- дарын даярлау жəне қайта даярлау бағдарламасына сəйкес əзірленген əуежайдың АҚҚ авиациялық қауіпсіздік бойынша даярлау жəне қайта даярлау бағдарламасы. 6 Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін авиациялық қауіпсіздікті сақтау сапасы- на бақылау жүргізу қағидасының талаптарына сəйкес əзірленген авиациялық қауіпсіздік шараларының сапасын ішкі бақылау бағдарламасы. 7 Əуежай АҚҚ-ның қызметтік жəне тұрмыстық үй-жайлары. 8 Байланыс құралдарымен, жарықпен, турникеттермен, дабыл сигналы жүйесімен, рентген- телевизия қондырғыларымен, қарап тексерудің стационарлық техникалық құралдарымен жабдықталған бақылау-өткізу пункттері (бұдан əрі – БӨП). 9 Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін Азаматтық авиацияның авиациялық қауіпсіздік жөніндегі нұсқаулығына (бағдарламасына) сəйкес əуе кемесінің бортында қару-жарақты, оқ- дəріні тасымалдау жөніндегі нұсқаулық. 10 Əуежайдың бірінші басшысы бекіткен электр энергиясы ажыратылған немесе қарап тексеруге арналған жабдық сынған жағдайда АҚҚ персоналының іс-қимылы жөніндегі нұсқаулық. 11 Стационарлық металл іздегіштермен, рентген-телевизия қондырғыларымен, портативті металл іздегіштермен жабдықталған ұшу алдындағы қарап тексеру пункттері. 12 Жеке (дербес) қарап тексеруді жүргізуге арналған үй-жай (бөлме). 13 Ұшу кезеңінде уақытша сақтау үшін жолаушылар берген қару-жарақты, оқ-дəріні жəне оның патрондарын, арнайы құралдарды қабылдауға (беруге), тексеруге жəне ресімдеуге арналған үй-жай (бөлме). 14 Тексеру кезінде жолаушылардан алынған, əуемен тасымалдауға тыйым салынған қауіпті зат- тар мен нəрселерді уақытша сақтауға арналған үй-жай. 15 Жолаушыларды ұшу алдында қарап тексеру пункттері мен əуе кемелері арасындағы аймақтар, оларға кіру қатаң бақыланады. 16 Жолаушыларды тіркеу аймақтарында авиациялық қауіпсіздік жөніндегі арнайы ақпарат: 1) Əуе көлігінде тасымалдауға тыйым салынған қауіпті заттар мен нəрселердің тізбесі. 2) Əуе кемелерінде қару-жарақты, оқ-дəріні, арнайы құралдарды, радио, фото жəне бейнеаппара- тураны, электрондық-есептеу жəне телевизия техникасын тасымалдау қағидасы, сондай-ақ қол жүгін алып жүрудің рұқсат етілетін нормалары. 17 Қарап тексеруден өткен жолаушылардың қарап тексеруден өтпеген жолаушылармен немесе шығарып салушылармен қарым-қатынасын болдырмау үшін қарап тексеру пункттері қоршалады. 2. Жолаушылар мен қол жүгінің, əуе кемелері экипаж мүшелерінің жəне авиация персоналының қауіпсіздігі 18 Əуежайдың бірінші басшысы бекіткен жолаушыларды, қол жүгін, əуе кемелері экипаждарының мүшелерін жəне авиация персоналын ұшу алдында қарап тексерудің технологиясы: 1) Əрбір қарап тексеру пунктінің персоналмен жасақталуы (жолаушыларды ұшу алдында қарап тексеру пунктіндегі персонал саны 4 маманнан кем болмауға тиіс), ауысым бойы жұмыс орын- дарын үнемі ротациялауды жүзеге асыру. 2) Жолаушының жеке заттарын қарап тексеру тəртібі (техникалық құралдарды пайдалана оты- рып, жолаушылардың сыртқы киімін, бас киімдерін, аяқ киімін, белбеулерін, жұмысқа қабілет- тілігін имитациялай отырып, компьютерлік жəне тұрмыстық техниканы міндетті түрде қарап тексеру). 3) Сұйықтықтарды, аэрозольдер мен гельдерді қарап тексеру тəртібі. 4) Тексеру немесе заттарды қолмен қарап тексеру кезінде қолданылатын техникалық құралдарды пайдаланғанда күдікті заттар табылған кездегі іс-қимыл тəртібі. 5) Іріктеп тексеруге қатысты талаптар (кемінде 10 % іріктеп қолмен қарап тексеруге тартылады). 6) Ішкі істер органдарымен өзара іс-қимыл тəртібі. 7) Ресми делегациялар залы арқылы өтетін жолаушыларды қарап тексеру рəсімдері. 8) Транзитпен немесе трансферттік рейспен өтетін жолаушыларды қарап тексеру тəртібі. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 24 ақпан №160 Астана қаласы Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің жете тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларын бекіту туралы «Қазақстан Республикасының əуе кеңістігін пайдалану жəне авиация қызметі туралы» 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабы 1-тармағының 41-53) тармақшасына сəйкес бұйрамын: 1. Қоса беріліп отырған Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің жете тексеруді ұйымдастыруын серти- фикаттау жəне сертификат беру қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Азаматтық авиация комитеті (Б.К. Сейдахметов): 1) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тəртіппен Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмелерін мерзімді баспа басылымдарында жəне «Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кəсіпорнының «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің интернет-ресурсында жəне Қазақстан Республикасы Мемлекеттік органдарының интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Заң департаментіне осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мəліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын. 4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушы Ж.ҚАСЫМБЕК. «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетінің төрағасы ________________Н.Ə.Əбіқаев 2015 жылғы 14 мамыр «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі ________________Е.А.Досаев 2015 жылғы 22 сəуір «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі ________________Қ.Н.Қасымов 2015 жылғы 30 сəуір Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы №160 бұйрығымен бекітілген Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің жете тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің жете тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидалары (бұдан əрі - Қағидалар) «Қазақстан Республикасының əуе кеңістігін пайдалану жəне авиация қызметі туралы» 2010 жылғы 15 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан əрі - Заң) сəйкес əзірленді жəне əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сер- тификат беру тəртібін айқындайды. 2. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификатын басқа адамға беруге болмайды. 3. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаты саласы мен қолданылу мерзімі көрсетіле отырып, үш жыл мерзімге беріледі. 4. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметін тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификат өтініш берушінің əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруының сертификаттық талаптарына сəйкестігін растайды жəне оған əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді жүзеге асыру жөніндегі қызметін жүзеге асыруға құқық береді. 5. Қағидаларда мынадай терминдер мен ұғымдар пайдаланылады: 1) əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификаттық талаптары – азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган бекіткен əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруы жөніндегі сертификаттық талаптарда белгіленген талаптар; 2) өтінім – өтініш берушінің əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру бойынша сер- тификаттаудан өту үшін азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға жазбаша өтініші; 3) өтініш беруші – əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру бойынша сертифика- тын (бұдан əрі – тексеруді ұйымдастыру жөніндегі сертификат) алу үшін азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға өтініш білдірген əуежай пайдаланушысы; 4) сертификаттық тексеру – азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган жүзеге асыратын, өтініш берушінің сертификаттық талаптарға сəйкестігін, құралдарды, жабдықтарды, технологиялық процестерді, құжаттаманы, ұйымдық құрылымды жəне тексеруді жүзеге асыратын персоналдың құзыреттілігін тексеру; 5) тексеру кезінде қолданылатын техникалық құралдар – жолаушыларды, қол жүгін, жүкті, багажды, поштаны, борттық қорды, əуе кемелерінің экипаж мүшелерін, авиациялық персоналды жəне əуежай ғимаратына келетін басқа да адамдарды тексеруді жүзеге асыру кезінде, дербес немесе қандай да бір жүйенің бөлігі ретінде пайдалануға арналған арнайы қондырғылар. 6. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру бойынша сертификаттауын азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган жүргізеді. 7. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау үшін «Салық жəне бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 10 желтоқсандағы Кодексінде (Салық кодексі) айқындалатын тəртіппен жəне белгілі мөлшерде алым алынады. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру бойынша сертификаттау көрсетілген алым мемлекеттік бюджетке түскеннен кейін жүзеге асырылады. 2. Сертификаттауды жүргізу жəне əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің жете тексеруді ұйымдастыруы бойынша сертификат беру тəртібі Параграф 1. Сертификаттауды жүргізу тəртібі 8. Сертификаттауды жүргізудің мынадай тəртібі белгіленеді: 1) өтініш берушінің азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға құжаттары қоса берілген өтінімді беруі; 2) азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органның өтінім бойынша алдын ала бағалауы жəне шешім қабылдауы; 3) азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органның сертификаттық тексеру жүргізуі; 4) тексеруді ұйымдастыру бойынша шешім қабылдауы жəне сертификат беру (беруден бас тарту). 9. Сертификат алу үшін сертификаттаудың жалпы мерзімі сертификаттау жүргізуге өтінім ұсынылған сəттен бастап күнтізбелік отыз күннен аспауы тиіс. Параграф 2. Өтінім бойынша алдын ала бағалау жəне шешім қабылдау 10. Өтініш беруші азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға осы Қағиданың 1-қосымшасына сəйкес нысан бойынша өтінім жібереді. Өтінімге осы Қағидалардың 2-қосымшасына сəйкес құжаттар қоса беріледі. 11. Келесі сертификаттау кезінде өтініш беруші азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органға орын мəлімделген өзгерістерге (өзгерісболған немесе жаңартуға талап етілетін) қатысты құжаттары бар өтінімді ұсынады. 12. Азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган ұсынылған құжаттарды қарайды жəне осы Қағидалардың 3-қосымшасына сəйкес нысан бойынша кемінде 10 (он) күнтізбелік күн мерзімінде шешім қабылдайды. 13. Өтінімді алдын ала бағалауға құжаттарда ұсынылған рəсімдермен, практикамен жəне əдістермен жалпы танысу жəне олардың сертификаттық талаптарға сəйкестігін тексеру жатады. Бұл ретте мынадай мəселелер қарастырылады: 1) авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеру бөлімшелерін ұйымдастыру; 2) əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеру бөлімшелерінің ұйымдық құрылымы, практикасы жəне басқарудың негізгі принциптері; 3) осы Қағидалардың 4-қосымшасына сəйкес əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің басшылық құрамы, мамандары, техникалық құралдары, өндірістік базасы бойынша деректердің болуы; 4) тексеруді жүзеге асыратын штаттың жасақталуы жəне персоналдың дайындық деңгейі; 5) жолаушыларды, қол жүгін, əуе кемелерінің экипаж мүшелерін жəне авиаперсоналдарды тексеруді ұйымдастыру; 6) тексеру инспекторларында жəне олардың басшыларында кəсіптік даярлықтан өту туралы тиісті сертификаттарының болуы; 7) ұшу алдында багажды, жүкті, поштаны жəне борттық қорларды тексеруді ұйымдастыру; 8) тексеру кезінде қолданылатын арнайы техникалық құралдардың болуы жəне оларды пайдалану; 9) өтінім бойынша шешім қабылдау. 14. Осы Қағидалардың 2-қосымшасына сəйкес құжаттар толық емес көлемде ұсынылған жағдайда өтінім себептері көрсетіле отырып, осы Қағиданың 12-тармағында белгіленген мерзімде қайтаруға жатады. 15. Азаматтық авиация саласындағы уəкілетті орган оң шешім қабылдаған жағдайда сертификаттық тексеру жүргізу үшін комиссия құрылады. Сертификаттық тексеруді функцияларына авиациялық қауіпсіздік мəселелері кіретін азаматтық авиация саласындағы уəкілетті органның мемлекеттік авиациялық инспекторлары жүргізеді. Сертификаттық тексеруге азаматтық авиация ұйымының авиациялық қауіпсіздік жөніндегі мамандарды тартуға рұқсат етіледі. Параграф 3. Сертификаттық тексеру 16. Сертификаттық тексеру осы Қағидалардың 5-қосымшасына сəйкес авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру бойынша əуежайды сертификаттық тексеруді жүргізу жөніндегі нұсқамалық материалдарға сəйкес жүргізіледі. 17. Өтініш беруші сертификаттық тексеру барысында мəлімделген қызмет саласының сертификаттық талаптарға сəйкестігін растайды. 18. Сертификаттық тексеру нəтижелері бойынша осы Қағидалардың 6-қосымшасына сəйкес нысан бойынша тексеруді ұйымдастырудың нақты жағдайы, ұсынымдар жəне сертификат беру мүмкіндігі (мүмкін еместігі) туралы қорытындылар көрсетілген сертификаттық тексеру актісінің екі данасы əзірленеді. Актіге мемлекеттік авиациялық инспектор қол қояды жəне өтініш берушіге танысу үшін ұсынылады. 19. Комиссия сертификаттық тексеру мерзімін сертификаттық тексеру орнына келген сəттен бастап күнтізбелік он бес күннен асырмауы тиіс. Параграф 4. Сертификат беру (беруден бас тарту) 20. Өтініш беруші Заңның 14 бабы 1 тармағының 41-60) тармақшаларына сəйкес бекітілген əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметімен жете тексеруді ұйымдастыру бойынша сертификаттық талаптарға сəйкес (Соңы 24-бетте). 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz24 9) Қазақстан Республикасы Үкіметі бекітетін Азаматтық авиацияның авиациялық қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулыққа (бағдарламаға) сəйкес жолаушыларды қарап тексеру карталарын рəсімдеу тəртібі. 10) Қарап тексеру пунктінде тəркіленген заттарды ресімдеу, сақтау, иесіне қайтару жəне жою қағидасы. 11) Авиациялық қауіпсіздік шараларын бұзуға жоғары қауіп төнген кезеңде қарап тексеруді жүргізу тəртібі. 12) Медициналық проблемалары бар жолаушыларды қарап тексеруді жүргізу тəртібі. 3. Жүк бөлігінде тасымалданатын багаждың, жүктің, поштаның жəне борттағы қордың қауіпсіздігі. 19 Əуежайдың бірінші басшысы бекіткен багажды, жүкті, почтаны жəне борттағы қорды қарап тексеру технологиясы: 1) Əуе кемесінің бортына орналастырылатын барлық заттарды толық қарап тексеру талаптары. 2) Рентген жабдығында немесе багажды, жүкті, поштаны жеке қарап тексергенде күдікті заттар табылған кездегі іс-қимыл тəртібі. 3) Жүк бөлігінде тасымалданатын трансферттік багажға қатысты қағида. 4) Жолаушыларға багаждың тиістілігін белгілеу тəртібі. 5) Багажды, жүкті жəне борт тамағын (борттағы қорды) қарап тексеру карталарын ресімдеу жəне олардың қозғалу тəртібі. 6) Қарап тексеруден өткен жүктерді нөмірлі жапсырмалармен таңбалау тəртібі. 7) Қарап тексеру рəсімінен өткен борт тамағы мен бажсыз саудаға арналған тауарлары бар контейнерлерді əуе кемесінің бортына жеткізу тəртібі. 8) Қарап тексеру пунктінде тəркіленген заттарды ресімдеу, сақтау, иесіне қайтару жəне жою қағидасы. 20 Əуежайдың бірінші басшысы бекіткен əуежайдың зарарсыздандырылған аймағындағы бажсыз сауда дүкендеріне түсетін тауарларды қарап тексеру жөніндегі нұсқаулық. 21 Багажды, жүкті, поштаны жəне борттағы қорды қарап тексеру байланыс құралдарымен, дабыл сигналымен, авариялық жарықпен жəне электрмен жабдықтаумен, стационарлық техникалық қарап тексеру құралдарымен, рентген- телевизия қондырғыларымен, сондай-ақ бейнебақылау жəне ақпараты күнтізбелік 15 күн бойы сақталатын бейнежазба жүйесімен жабдықталған қарап тексеру пункттерінде жүргізіледі. Ескерту: ҚОСЫМША: Сəйкессіздіктер тізбесі _____ парақта Комиссия төрағасы: ____________________________ (қолы, ТАƏ) Комиссия мүшелері: ____________________________ (қолы, ТАƏ) ТАНЫСТЫМ: Əуежай басшысы _________ _______________(қолы) (Т.А.Ə.) Сертификациялық тексеру өткізілген күн: ___ __________ 20__ жыл. Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларына 6-қосымша Нысан Сертификаттық тексеру актісі ___________________________ 20___жылғы « __» _____________ (уəкілетті орган атауы) бұйрыққа сəйкес мынадай құрамдағы комиссиямен: Тексерушілер: ______________________ (Т.А.Ə., лауазымы) ______________________ (Т.А.Ə., лауазымы) ______________________ (Т.А.Ə., лауазымы) _______________________________________________________ сертикаттау өткізді. (заңды тұлғаның атауы) Жалпы ережелер __________________________________________ Анықталған кемшіліктері ____________________________________ Қорытынды __________________________________________ Тексерушілер: ___________________ _________________________ (Т.А.Ə.) (қолы) ___________________ _________________________ (Т.А.Ə.) (қолы) ___________________ _________________________ (Т.А.Ə.) (қолы) Актімен таныстым: Ұйым басшысы __________________ __________________________ (Т.А.Ə.) (қолы) Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидаларына 7-қосымша Нысан ЕЛТАҢБА Уəкілетті органның атауы Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыру СЕРТИФИКАТЫ № ________________ Қолданыс мерзімінің өтуі: Пайдаланушының атауы Пайдаланушының мекенжайы: Телефон: Факс: E-mail: Байланыс ақпараты: Осы сертификат ____________________________________ əуежайының (əуежай атауы) пайдаланушысына Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің 201___жылғы «___» _________ № ___ бұйрығымен бекітілген Əуежайдың авиациялық қауіпсіздік қызметінің тексеруді ұйымдастыруын сертификаттау жəне сертификат беру қағидасына сəйкес əуе кемесіндегі жолаушыларды, қол жүгін, жүкті, багажды, поштаны, борттық қорларды, экипаж мүшелерін, авиациялық персоналды тексеруді жүзеге асыруға құқық береді. _______________________________________________________ инспекциялық бақылауды жүзеге асырады. (уəкілетті органның атауы) М.О. Уəкілетті органның басшысы немесе оның өкілеттік берген тұлғасы ____________ __________________________ (қолы) (Т.А.Ə.) Берілген күні 20___ жылғы «__» ___________________ (əуежай пайдаланушысының атауы, №____ сертификкат ) Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 17 маусымда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №11379 болып енгізілді. (Соңы 25-бетте). (Соңы. Басы 23-бетте). нөмірі немесе шақыру сигналы, Халықаралық теңіз ұйымының сəйкестендіру нөмірі, жалпы сыйымдылық, кеме тіркелген порты, кеме иесі туралы деректер (атауы жəне орналасқан мекенжайы), радиожурналдың басталған жəне аяқталған күндері көрсетіледі. 40. 1-бөлiмге кеме туралы қысқаша мəлiметтер, радиоқондырғылар туралы кейбiр деректер енгiзіледi. 41. 2-бөлiмге АГТЖБ радиомамандары туралы деректер енгiзiледi. Радиобайланыс құралдарына техникалық қызмет көрсету мен ЭРН-ға жауапты АГТЖБ радиомамандары жəне апат жағдайына радиобайланысты қамтамасыз ету бойынша функционалдық мiндеттi орындауға жауапты АГТЖБ-ның радиомамандары жеке көрсетiледi. 42. 3-бөлiмге мынадай мəлiметтер енгiзiледi: 1) 1-бағанда корреспондентпен байланыс уақыты (уақыт төрт таңбалы санмен бір минутты бəсеңділікпен жазылады, сағат минуттан нүкте арқылы бөлiнедi, мысалы: 12.00.) жазылады; 2) 2-бағанда шақырылған станция жазылады; 3) 3-бағанда корреспонденттiң шақыру сигналы (немесе басқа танушы) жазылады; 4) 4-бағанда жиiлiк (арна, спутник) жазылады; 5) 5-бағанда радиобайланысқа қатысты оқиғалар жазылады, мысалы: жабдықтардың қатардан шығуы немесе олардың пайдаланушылық-техникалық сипаттамасының нашарлауы; жағадағы станциялармен, жағалық жер станцияларымен немесе спутниктермен байланыстардың үзiлуi; мiндеттi хабарламаларды қабылдай алмау себептерi болып табылған радиотолқындардың таралуының қолайсыз жағдайлары; басқа станциялармен радиоалмасу рəсiмiнiң бұзылуы; жалған апат сигналдарын беру фактілерi; коммерциялық айырбасқа қатысты кез келген қақтығыстар, мəселен: тарифтегi келiспеушiлiктер, хабарламаны алмау; кемінде тəулiгiне бір рет кеменің тұрған жері жəне анықтау уақыты туралы (егер тұрған орны белгiленсе, қандай да бiр географиялық нүктеге бекiту арқылы көрсетiлуi мүмкiн, не ендiгi мен бойлығы көрсетiледi, мысалы: 1200 UТС 700 солтүстігі 03300 шығысы); апат жағдайында радиожабдықтар мен радиобайланыс рəсiмдерiн пайдалану бойынша жəне оның функционалдық мiндетi көрсетiлген жағдайда радиобайланысты қамтамасыз ету болып табылатын адамның қауiпсiздiктi қамтамасыз етуi үшiн экипаж мүшелеріне нұсқау беру туралы; бақылау құралдарын ЦТШ сигналдарының халықаралық шақыру жиілiгiмен АГТЖБ апаттарында таңдалған жиiлiктi көрсету арқылы қосу (кеме порттан шыққан кезде) жəне сөндіру туралы (кеме портқа кiрген кезде); радиобайланыс бойынша вахталық мiндеттi қабылдау/тапсыру туралы; тəулiгiне кемiнде бір рет уақытты тексеру туралы; аккумуляторлық батарейдiң зарядталуын тексеру, принтерлердiң қағаз мөлшерiнiң жеткiлiктi болуы мен жазу құралдарының қанағаттанарлық жай-күйiн, орнатылған бақылау құралдарын пайдалану арқылы радиосигналдарды сəулелендiрусiз ЦТШ құралдарының тиiстi қызмет етуiн күн сайын тексеру туралы; құтқару құралдарының қолданыстағы авариялық ультрақысқа толқындары (УҚТ) радиостанцияларының жұмыс қабiлеттiлiгiн, жағалау станциясы мəтiндiк шақыру арқылы ЦТШ құралдарының тиiстi қызмет етуiн апта сайын тексеру туралы. Кеме бiр аптадан аса жағалау станциясының ЦИВ-пен жабдықталған ықпал ету аймағынан тыс болғанда мəтiндiк шақыру жүргiзiледi; радиоқұрылғының кез келген бөлiгiне энергия берудi, сондай-ақ оның орналасу орнын, антенналардың жəне оқшаулағыштардың жай-күйiн (антенналардың оқшаулау қарсылығының өлшемдерiмен) қамтамасыз ететiн барлық аккумулятор батарейлерiнiң жай-күйi мен қосылған жерлерiн жəне авариялық, спутниктiк авариялық радиобуйларын жəне радиолокациялық жауап бергiштердiң сыртқы зақымдануының болмауын (орнатылған бақылау құралдарын пайдалану арқылы жұмыс қабiлеттiлiгiн, егер болса радиосигналдарды эфирлiк сəулелендiрусiз тексеру) ай сайын тексеру туралы; кеменiң рейске шығар алдында радиобайланыс, электррадионавигацияның жəне резервтiк қорек көздерiнiң жабдықтарын тексеру туралы; кеме капитанына хабарлай отырып, радиобайланыс жабдықтарының жəне ЭPH-нiң қатардан шығуы жəне пайдалануға енгiзiлуi туралы; апат жəне мерзiмдiлiк туралы хабарламаларға қатысты ақпарат (оның ішінде авариялық радиоалмасуға қатысатын кемелер, олардың тұрған жері туралы деректер). Ағылшын тiлiн (НАВТЕКС) пайдалану арқылы тар жолақты əрiп басатын телеграфия жүйесi бойынша қағаз тасығышта көшiрме түрiнде, кеңейтілген топтық шақыру (КТШ) немесе спутниктiк телекс арқылы қабылданған апат сигналдары жəне апатқа қатысты хабарламалар радиожурналда белгіленеді жəне хронологиялық тəртіппен радиожурналдың соңында тiгiледі. Қағаз тасығыштағы ауа-райы болжамы мен навигациялық ескертулер көшiрмесi жеке папкаларға тiгілiп, оны қабылдау фактiсі радиожурналда көрсетiлуi тиiс. 43. Егер жазбаның сипаты 3-бөлiмнiң 1-4 бағандарын толтыруды қажет етпесе, онда жазба мəтiнi уақыттан кейiнгi 2-бағаннан басталады. Егер жағдайды түсiндiруге бір жол жеткіліксіз болса, онда жазба 2-бағаннан бастап келесi жолда жалғастырылады. 5. Машина журналын жүргізу тəртібі (механикалық қозғалтқышы бар кемелер үшiн) 44. Машина журналы кеме журналына толықтыру болып табылады, онда күш беретін жəне қосалқы қондырғылардың жұмысын, жүру жылдамдығын, жанармайдың болуы жəне шығыны көрсетіледі. 45. Машина журналы Қазақстан Республикасының бiр немесе екi бас қозғалтқышы бар барлық теңiз кемелерінде жүргізіледі. Машина журналы бiр данада жүргiзіледi. 46. Машина журналы пайдаланым уақытында да, сонымен қатар кеменi жөндеу уақытында да үздiксiз жүргiзiледi. 47. Машина журналының барлық бағандары белгiленуiне қарай толтырылады. 48. Машина журналына өзгерістер мен толықтыруларды аға (бас) механик, вахталық механик немесе кеме капитаны енгізеді. 49. Аға (бас) механик күн сайын машина журналының дұрыс жүргiзiлуiн тексередi, оны өз қолын қою арқылы растайды жəне машина журналды кеме капитанына қол қоюға ұсынады. 50. Кеме жүргенде машина журналы машина үй-жайында болады, ал тұрақта вахта механигiнiң каютасында болуы мүмкiн. 51. Машина журналда вахта бойынша жазбалардың дұрыстығы мен ұқыптылығын вахта механигi қадағалап отырады. 52. Машина журналының титул парағында машина журналының нөмірі, кеменің атауы, ҚƏК-тың түрі жəне қуаты, кеменің тіркеу нөмірі немесе шақыру сигналы, Халықаралық теңіз ұйымының сəйкестендіру нөмірі, кеме тіркелген порты, кеме иесі туралы деректер (атауы жəне орналасқан мекенжайы), машина журналының басталған жəне аяқталған күндері көрсетіледі. 53. Энергетикалық қондырғының жұмыс параметрiнiң жазбасы əрбiр төрт сағат сайын вахтаны тапсыру кезiнде жүргiзiледi. Жазбалардың аспаптар көрсеткiштерiмен сəйкес келуiн вахтаны тапсырушы жəне қабылдаушы механик қол қойып куəландырады. 54. Оларды пайдалану машина үй-жайларында вахта персоналының үнемi болуынсыз жүзеге асырылатын кемелерде параметрлердi тiркеу вахтаны тапсыру кезінде жүргiзіледi. 55. Əрбiр вахтада механизмдерді iске қосу жəне тоқтату уақыты жазылады. Машина журналында жұмыс ұзақтылығы ескерiлетiн механизмдердің номенклатурасын кеме иесi белгiлейдi. 56. Машина журналының бос жолдарында вахта бойынша мыналар тіркеледі: бас қозғалтқыштың жұмыс режимiнiң өзгеруi, жауапты жабдықтың тоқтап қалуы жəне бұзылу жағдайлары жəне оларды жою үшiн қабылдаған шаралар; энергетикалық қондырғының жұмыс параметрлерiнiң нормалар шегiнен шығуы (шығуды автоматты тiркеу жоқ болғанда). Осында кеменiң сапарға шығар алдында орындалатын тексеру тiркеледi (қозғалтқыштың аударылуы, қашықтан автоматты басқару жүйесiн, реттелетiн жүрiс бұрандасын, машина телеграфын, басқару жүйесiмен машинаның тұтқашын, авралды сигнализацияны, сигналды-ерекшеленушi оттарды тексеру). 57. Бiр күн ішінде қабылданған отын жəне сортына қарай бөлiнген май қалдығы мен жанар-жағармай материалдарының (бұдан əрi – ЖЖМ) саны Машина журналының арнайы кестесiнде тəулiктiк бетте жазылады. 58. Жабдықтарға техникалық қызмет мен жөндеу бойынша бiр күн ішінде жүргiзiлетiн Техникалық пайдалану қызметiнiң тиесiлiгiнде болатын жұмыстар тəулiктiк бетте арнайы кестеде адамның сағаттық еңбегiн жəне орындаушыларын көрсетiп тiркеледi. 59. Машина журналының «Ерекше белгiлер» бағанына тəулiк iшiнде мыналарды көрсететiн жазбалар енгiзiледi: 1) лауазымды адамдар - капитан, аға (бac) механик жəне капитанның вахталық көмекшiсiнiң өкiмi, осы өкiм жасалған уақыты нақты көрсетiлуi арқылы; 2) вахталық механиктiң мiнбеге жəне аға (бас) механикке баяндауы; 3) вахтаны күшейту, вахтаны ауыстыру немесе ақауларды жою үшiн экипаж мүшелерiн шақыру; 4) бас қозғалтқышты басқаруды машина үй-жайынан мiнбеге тапсыру жəне керiсiнше; 5) механизмдерді басқаруды автоматтыдан жартылай автоматтыға жəне қолмен басқаруға ауыстыру; 6) тексерiс нəтижелерi жəне электрэнергияның авария көздерi мен сақтандыратын құрылғылардың əрекетi; 7) авариялық сақтау құрылғыларынан пломбаны алу жəне автоматты реттегiштiң қорғаушы құрылғыларын жөнге келтiрудегi өзгерiстер; 8 кеме iшiнде ластанған суды қайта айдауды қоса алғанда, сұйықты қабылдау, айдау жəне қайта айдау. ЖЖM-ды қабылдау немесе тапсыру туралы жазба қабылдау (тапсыру) орнын жəне жүкқұжат нөмiрiн көрсету арқылы жүргiзiледi; 9) кезеңдiк бақылау өлшемдерiн жүргiзу (мысалы: индикаторлық диаграммаларды алу, дiрiлдi өлшеу); 10) кеменi тоқсыз қалдыру жағдайлары, арнайы электр құрылғыларын, электр жетектердi, рульдеу құрылғыларын, кеме корпусының катодтық қорғау жүйелерiн, маневр реттегiштерi мен авариялық дизель-генераторларын басқару жүйесiн қосу жəне тоқтату; 11) авариялық жағдайлар (өрт, корпустың ішіне борттан тыс судың келуi, жазатайым оқиғалар) жəне олармен күресу үшiн қабылданған шаралар; 12) мұнаймен ластанған жəне қалдық суларды борт сыртына төгу клапандарына пломбаны қою жəне алу; «Ерекше белгiлер» бағанындағы барлық жазбалар осы жазбаны жазған адамдардың қолымен расталады. 60. Машина журналында арнайы бөлiнген жерiнде мынадай ақпарат тіркеледі: 1) кеменiң маневрi туралы мəлiмет (маневр реттегiштерi болмаған кезде); 2) тəулiк барысында механизмдердің жұмыс iстеу ұзақтығы; 3) жабдықтардың iрiленген топтары бойынша жəне орындаушы топтары бойынша кеменiң техникалық құралдарына тəулiк сайын техникалық қызмет етуге жiберiлетiн еңбек шығыны; 4) MEX-1 радиохабарламаның жай-күйі үшiн бастапқы деректер; 5) əртүрлi режимдегi маркалар бойынша тəулiк барысында кететiн отын шығыны; 6) отын, май жəне суытатын суды тексеру нəтижелерi, сондай-ақ көмекшi қазандар арқылы өңдеу нəтижелерi. 61. МЕХ-1 радиохабарламасын жəне тəулiкке кететiн отын шығыны кестесiн дайындауға арналған беттi толтыру кезiнде бос бағандар мамандандырылған кемелерде (танкерлер, рефрижераторлар) ерекше режимдердi жазуға пайдаланылады. 6. Сарқынды сулармен операция журналын жүргізу тəртібі 62. Сарқынды сулармен операция журналын жүргiзу (бұдан əрі – Журнал) 1978 жылғы хаттамамен өзгертілген (бұдан əрі –МАРПОЛ 73/78) Кемелерден ластануды болдырмау жөнiндегi 1973 халықаралық конвенцияға жəне Заңға сəйкес жүзеге асырады. 63. Журнал кеме құжаты болып табылады, онда сарқынды сулармен болған операциялар тіркеледі. 64. Журнал мынадай кемелерде: 1) сарқынды сулармен операциялар жүргiзу кезiнде жалпы сыйымдылығы екi жүз тонна жəне одан да көбiрек; 2) оннан астам адам тасымалдауға рұқсат етілетiн, жалпы сыйымдылығы екi жүз тоннадан кемiрек; 3) жалпы сыйымдылығы өлшенбейтiн жəне оннан астам адам тасымалданатын кемелерде жүргiзiледi. Жабық фандық жүйелермен жабдықталған кемелердi қоспағанда, кеме экипажының, жолаушылар мен арнайы персоналының саны он жəне одан кемiрек кемелерде сарқынды сулармен жүргiзiлетiн операциялар Қазақстан Республикасының аумақтық суларында жүзу кезiнде тiркелмейдi. Флот портындағы кемелерде сарқынды сулармен жүргiзілетiн операциялар Кеме журналында тiркеледi. 65. Журналдың титул парағында журналдың нөмірі, кеменің атауы, кеменің тіркеу нөмірі немесе шақыру сигналы, Халықаралық теңіз ұйымының сəйкестендіру нөмірі, жалпы сыйымдылық, кеме иесі туралы деректер (атауы жəне орналасқан мекенжайы), экипаж мүшелерiн орналастыруға арналған орынның саны, кеменiң жасалған жылы, жолаушыларды жəне толықтырғыш персоналы орналастыру орнының саны, журналдың басталған жəне аяқталған күндері көрсетіледі. 66. Журналға жазбалар осы Қағидаларға 1-қосымшаға сəйкес Журналда тіркеуге жататын операциялардың тiзбесiне сəйкес тiркелетiн операция бiткеннен кейiн бiрден турақты енгiзiлуi тиiс. 67. Журналдағы əрбiр жазбаға операция өткiзуге жауапты адам жазба күнiн көрсетiп қол қояды. Қолымен қатар жақшаның ішінде жауапты адамның лауазымы, тегi мен аты-жөнi көрсетiледi. Журналдың толтырылған əрбiр бетiне кеме капитаны қол қояды. 68. Журналдың тармақтары бойынша жазбалар енгiзiлгенде мыналар көрсетiледi: 1) 1; 2 – кеме уақыты мен кеменiң координаттары; 2) 3 – «иə»; 3) 4 – тораптағы кеменiң жылдамдығы, егер лақтырынды аялдама уақытында жүргiзiлсе, онда порт, жаға сыйымдылығы немесе кеме-жинаушы көрсетiледi; 4) 6 – кемедегi техникалық құжаттама бойынша цистернаның белгіленуi мен нөмiрi; 5) 7; 11 – текше метрмен саны. 7. Қоқыспен операция журналын жүргізу тəртібі 69. Қоқыспен операция журналын жүргiзу (бұдан əрі – Журнал) МАРПОЛ 73/78 жəне Заңына сəйкес жүзеге асырады. 70. Журнал кеме құжаты болып табылады, онда кемелерден қоқысты тастау тіркеледі. 71. МАРПОЛ 73/78 заңдық иелiгiндегi басқа тараптарының порттарға жəне теңiз терминалдарына рейстерді орындайтын жалпы сыйымдылығы 400 тонна жəне одан артық əрбiр кемеде жəне 15 не одан да көп адам тасуға арналған əрбiр кемеде, соңдай-ақ теңiз түбiндегi минералдық ресурстарды барлаумен жəне өңдеумен айналысатын əрбiр стационарлық жəне жүзбелi платформада Журналын жүргізу журналы болуы тиiс. 72. Журналдың титул парағында журналдың нөмірі, кеменің атауы, кеменің тіркеу нөмірі немесе шақыру сигна- лы, Халықаралық теңіз ұйымының сəйкестендіру нөмірі, журналдың басталған жəне аяқталған күндері көрсетіледі. 73. Теңiзге, жағадағы қабылдау құрылыстарына немесе басқа кемеге тастауды қоса алғанда, тастаудың немесе аяқталған өртеудiң əрбiр операциясын журналға жазып отыру керек жəне өртеген немесе лақтырған күнiн көрсете отырып, жауапты адам қол қоюы тиiс. Журналдың əрбiр толтырылған бетiне кеменiң капитаны қол қоюы тиiс. 74. Əрбiр өртеу немесе лақтыру туралы жазбада күнi жəне уақыты, кеменiң тұрған жерi, қоқыстың сипаты жəне лақтырылған немесе өртелген қоқыстың болжамды мөлшерi қамтылуы тиiс. 75. Журналға əрбiр келесi жағдайларда жазба жүргiзiлуi тиiс: 1) қоқыс теңiзге лақтырылғанда: лақтыру күнi мен уақыты; лақтыру орны (ендiгi мен бойлығы); лақтырылған қоқыстың санаты; əрбiр санат үшiн лақтырындының бағаланған көлемi, м3; операцияға жауапты адамның қолы; 2) қоқыс жағадағы қабылдау құрылыстарына немесе басқа кемеге лақтырылғанда: лақтыру күнi мен уақыты; порт немесе қабылдау құрылысы немесе кеменiң атауы; лақтырылатын қоқыстың санаты; əрбiр санат үшiн лақтырындының бағаланған көлемi, м3; операцияға жауапты адамның қолы; 3) қоқыс өртелгенде: өртеудiң басталған жəне аяқталғаны күнi мен уақыты; кеменiң тұрған жерi (ендiгi мен бойлығы); өртелген қоқыстың бағаланған көлемi, м3; операцияға жауапты адамның қолы; 4) қоқысты лақтырудың авариялық немесе басқа ерекше жағдайлары; оқиғаның күнi мен уақыты; порт немесе кеменiң тұрған жерi (ендiгi мен бойлығы); бағаланған саны мен қоқыстың санаты; лақтыру, тастау не жоғалту жағдайы, осының себептерi жəне жалпы белгiлерi. 76. Капитан жағадағы қабылдау құрылыстарының операторынан немесе қоқысты қабылдаған басқа кеменiң капитанынан берiлген қоқыстың бағаланған мөлшерiн нақтылайтын растайтын құжат алуы тиiс. Растайтын құжат Журналмен бiрге кеменiң бортында екi жыл бойы сақталады. 77. Қоқыстың мөлшерi бортта м3, мүмкiндiгiне қарай əрбiр санат үшiн жеке бағалануы тиiс. Журналда қоқыс мөлшерiнiң бағасына сілтеме жасалуы тиiс. 8. Мұнай операциясы журналын жүргiзу тəртібі 78. Мұнай операциясы журналын жүргiзу (бұдан əрi – Журнал) МАРПОЛ 73/78 жəне Заңына сəйкес жүзеге асырады. 79. Журнал кеме құжаты болып табылады, онда кемелерде болатын мұнай операциялары тіркеледі. 80. Журналды жүргізу жалпы сыйымдылығы 150 тiркелiмдiк тонна жəне одан артық əрбiр мұнай танкерiнде жəне жалпы сыйымдылығы 400 тiркелiмдiк тонна жəне одан артық мұнай танкерi болып табылмайтын, Қазақстан Респуб- ликасының Мемлекеттiк туын көтерiп жүзетiн əрбiр кемеде машина бөлiмiнде операцияларды жазу үшiн көзделеді. 81. Журналдың титул парағында журналдың нөмірі, кеменің атауы, кеменің тіркеу нөмірі немесе шақыру сигналы, жалпы сыйымдылық, кеме тіркелген порты, журналдың басталған жəне аяқталған күндері көрсетіледі. 82. Журналда осы Қағидаларға 2-қосымшаға сəйкес Журналда тіркелуі операциялардың тiзбесінде көрсетілген машина бөлiмiнiң операциялары тiркеледi. 83. Журналға жазба енгізген кезде мынадай мəліметтер енгізіледі: 1) 1-бағанда күнi; 2) 2-бағанда операция коды; 3) 3-бағанда тармақ нөмiрi жоғарыда көрсетiлген Тізбеге сəйкес; 4) 4-бағанда операциялар жəне операцияға жауапты командалық құрам адамының қолы тіркеледі, бұл ретте осы бағанда операцияның егжей-тегжейлігі хронологиялық тəртiппен жазылады. 84. Əрбiр аяқталған операцияға кеменiң операцияның өткiзiлуiне жауапты командалық құрамының адамы күнiн көрсете отырып, қол қояды. Қолмен қатар жақша iшiнде жауапты адамның лауазымы, тегi мен аты-жөнi көрсетіледi. Журналдың əрбiр толтырылған бетiне кеме капитаны қол қояды. 85. Мұнайдан ластануды болдырмау туралы халықаралық куəлiгi бар кемелерде журнал жазбалары ағылшын тілінде қайталанады. 86. Журналға жазбалар үнемi, тiркелетiн операциялар аяқталысымен енгiзiледі. 9. Мұнай танкерлерi үшiн мұнай операциялары журналын жүргiзу тəртібі 87. Мұнай танкерлерi үшiн мұнай операцияларын журналын жүргiзу (бұдан əрi – Журнал) МАРПОЛ 73/78 жəне Заңына сəйкес жүзеге асырады. 88. Журнал кеме құжаты болып табылады, онда мұнай танкерлерінде болатын мұнай операциялары тіркеледі. 89. Журналды жүргізу жалпы сыйымдылығы 150 тiркелімдік тонна жəне одан артық, Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туын көтерiп жүзетiн əрбiр мұнай танкерiнде тиiстi жүк жəне балластық операцияларды жазу үшiн көзделеді. 90. Журналдың титул парағында журналдың нөмірі, кеменің атауы, кеменің тіркеу нөмірі немесе шақыру сигналы, жалпы сыйымдылық, кеме тіркелген порты, журналдың басталған жəне аяқталған күндері көрсетіледі. 91. Журналда осы Қағидаларға 3-қосымшаға сəйкес Журналда тіркелуі операциялардың тiзбесiнде көрсетілген жүк жəне теңгерім операциялары тiркеледi. 92. Журналға жазбалар енгiзiлген кезде мынадай мəліметтер енгізіледі: 1) 1-бағанда күнi; 2) 2-бағанда операция коды; 3) 3-бағанда тармақ нөмiрi жоғарыда көрсетiлген Тізбеге сəйкес; 4) 4-бағанда операциялар жəне операцияға жауапты командалық құрам адамының қолы тіркеледі, бұл ретте осы бағанда операцияның егжей-тегжейлігі хронологиялық тəртiппен жазылады. 93. Əрбiр аяқталған операцияға кеменiң операцияның өткiзiлуiне жауапты командалық құрамының адамы күнiн көрсете отырып, қол қоюы тиiс. Қолмен қатар жақша iшiнде жауапты адамның лауазымы, тегi мен аты-жөнi көрсетiледi. Журналдың əрбiр толтырылған бетiне кеме капитаны қол қояды. 94. Журналға жазбалар үнемi, тiркелетiн операциялар аяқталысымен енгiзiледі. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 24 ақпан №163 Астана қаласы Кеме құжаттарының тiзбесiн, Кеме құжаттарын жүргiзу қағидаларын жəне Кеме құжаттарына қойылатын талаптарды бекiту туралы «Сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-13) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса берiліп отырған: 1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сəйкес Кеме құжаттарының тiзбесi; 2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сəйкес Кеме құжаттарын жүргiзу қағидалары жəне кеме құжаттарына қойылатын талаптар бекiтiлсiн; 3) осы бұйрыққа 3-қосымшаға сəйкес Кеме құжаттарына қойылатын талаптар бекiтiлсiн. 2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Көлік комитет (А.А. Асавбаев): 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде заңнамада белгіленген тəртіппен мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, оның көшірмесін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында жəне «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн он жұмыс күні iшiнде Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлiгiнiң Заң департаментiне осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралар туралы мəлiметтердi ұсынуды қамтамасыз етсiн. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын. 4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушы Ж.ҚАСЫМБЕК. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы № 163 бұйрығына 1-қосымша Кеме құжаттарының тiзбесi 1. Кеме журналы. 2. Кеме рөлi. 3. Радио журналы (eгeр кемеде кеме станциясы болса). 4. Машина журналы (механикалық қозғалтқышы бар кемелер үшiн). 5. Сарқынды сулармен oпeрация журналы. 6. Қоқыспен операция журналы. 7. Мұнай oпeрациясы журналы. 8. Мұнай танкерлерi үшiн мұнай операцияларын жүргiзу журналы. 9. Теңiз кемесiнiң Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы астында жүзу құқығы туралы куəлiк. 10. Кемеге меншiк құқығы туралы куəлiк. 11. Сыныптау куəлiгi. 12. Жолаушы куəлiгi (жолаушы кемесi үшiн). 13. Өлшеу куəлiгi. 14. Жүк маркасы туралы куəлiк. 15. Mұнаймен ластанудың алдын алу туралы куəлiк. 16. Сарқынды сулармен ластанудың алдын алу туралы куəлік. 17. Қоқыспен ластанудың алдын алу туралы куəлік. 18. Жүзуге жарамдылығы туралы куəлік (қолданылатын болса). Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы № 163 бұйрығына 2-қосымша Кеме құжаттарын жүргiзу қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Кеме құжаттарын жүргiзу қағидалары (бұдан əрі – Қағидалар) «Сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңының (бұдан əрі – Заңы) 4-бабы 3-тармағының 55-13) тармақшасына сəйкес əзiрлендi, Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туы астында жүзетiн кемелердегi кеме құжаттарын жүргiзу тəртiбiн айқындайды. 2. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туы астында жүзетін кемеде осы бұйрықпен бекітілген кеме құжаттарының тізбесіне сəйкес кеме құжаттары болады. 3. Кеме құжаттарындағы барлық жазбалар мемлекеттiк жəне орыс, жəне (немесе) ағылшын тiлдерінде осы Қағидаларға сəйкес жүргiзiледi. Кеме құжаттарындағы жазулар анық жазылады. Жазуды қарындашпен жазуға болмайды. 4. Өзгертiлуі тиiс мəтiн жеңiл оқылатындай етiп жiңiшке сызықпен сызылады жəне жақшаға алынады. Егер жазба барысында қателiк байқалса, онда жақшадан кейiн бiрден дұрыс мəтiн жазылады. Қалған жағдайларда жақшадан кейiн не жiберiлген жағдайда мəтiнді қосу қажет сөзден кейiн жазылып, сілтеменiң сандық белгiсi толассыз нөмiрлеу арқылы əр бет үшiн қойылады. Мəтінді өзгерту немесе толықтыру журналдағы соңғы жазбадан кейiн жазылады, сiлтеме сандық белгiмен қойылады жəне мынандай нысанда түзету немесе толықтыру енгізген адамның қолымен бекiтiледi: 1) «қате жазылған», егер сызылған мəтiндi басқасымен ауыстыру қажет болмаса; 2) «оқу:» жəне бұдан əрi дұрыс мəтiн; 3) «толықтыру:» жəне бұдан əрi дұрыс мəтiн. Егер түзетулер немесе толықтырулар алдыңғы беттерге қатысты болса, онда оның алдына сiлтеме нөмiрiнен кейiн бет жəне жеке жол нөмiрi көрсетiледi мысалы: 3/б. 15. 2. Кеме журналын жүргізу тəртiбi 5. Кеме журналын жүргізу 1978 жылғы хаттамамен өзгертілген (бұдан əрі – СОЛАС 74/78) Теңiзде адам өмiрiн қорғау туралы 1974 жылғы халықаралық конвенцияға жəне Заңға сəйкес жүзеге асырады. 6. Кеме журналы кеме құжаты болып табылады, онда кеменің үздіксіз өміршеңдігі көрсетіледі. 7. Кеме журналына өзгерістер мен толықтыруларды кеме капитанының вахталық көмекшiсi не кеме капита- ны енгізеді. 8. Навигациялық сипаттағы жазбалар көлемiн кеме капитаны картадағы астарымен жəне тiркеудің техникалық құралдары ақпаратымен бiрге кеменiң жүзу бағытын қалпына келтiруге болатынын ескере отырып белгілейді. Бұл ретте картадағы астар картаны қайта пайдаланғанға дейiн сақталады, ал өзi жазатын таспалар - курсограмма, peвepcoгpaмма, эхограмма, телетайп бағдарламасы екi жыл бойы кемеде сақталады. 9. Кеме журналы вахта процесінде оқиға болған сəтте не одан кейiн жазылады. 10. Кеме капитанының вахталық көмекшiсi жүргiзген жазбаларды лауазымын көрсету арқылы қол қоюмен бекiтедi, мынадай қысқартуларды пайдаланады: капитанның аға көмекшiсi - TКАК, капитанның екiншi (үшiншi, төртiншi) көмекшiсi - 2 ТКК (3ТКК, 4TКК). 11. Кеме капитаны кеме журналындағы жазбаларды бақылайды жəне əрбiр беттің соңына қолын қойып куəландырады. 12. Кеме журналына кеме капитаны мен кеме капитанының вахталық көмекшісi қажеттілігіне қарай кеменiң күнделiктi өмiрiне қатысты жазба енгізеді, бұлар кеме, кеме иесi мен жүктiң мүддесiн қорғауда маңызды болуы мүмкін. 13. Əрбiр тəулiктiң жазбасы кеме журналында жаңа беттен басталады. Тəулiк iшiнде толтырылмаған жолдар «Z» белгiсiмен сызылады. 14. Кеме журналының титул парағында кеме журналының нөмірі, кеменің атауы, кеменің түрі, кеме иесі туралы деректер (атауы жəне орналасқан мекенжайы), Халықаралық теңіз ұйымының сəйкестендіру нөмірі, кеменің тіркеу нөмірі немесе шақыру сигналы, кеменің тіркелген порты, кеме журналының басталған күні жəне аяқталған күні көрсетіледі. 15. Кеме журналына кесте түрінде мынадай мəліметтер енгізіледі: 1) оқиғаның уақыты; 2) гирокомпас бойынша курс; 3) магнит компасы бойынша курс; 4) кеменiң тұрған жерi; 5) түсіндірме жазбалар; 6) жүзіп өткен қашықтық; 7) желдiң бағыты мен жылдамдығы; 8) теңiз бетiнiң жай-күйi; 9) ауа-райының жай-күйi – көріну; 10) атмосфералық қысым; 11) ауаның температурасы; 12) судың температурасы; 13) вахтада өткiзiлген уақыт, əрбiр вахтаның вахталық матростарының аты-жөндері. Қажет болған кезде вахтаны күшейту үшiн шақырылған экипаж мүшелерінің аты-жөндері жазылады. 16. Вахта жұмысының соңында осы Қағидаларың 15-тармағында көрсетілген мəліметтер туралы барлық бағандар толтырылады. 17. Тұрақтағы вахтаның соңында кеменiң жай-күйi мен жағдайы жазылады: 1) кеменiң алдыңғы жəне артқы жағымен шөгуi; 2) орындалатын жүк операциялары; 3) кеме энергетикалық қондырғысының (бұдан əрi - ҚƏК) дайындығы; 4) бортта жүзу құралдарының болуы; 5) тиелген/түсiрiлген жүктiң мөлшерi. Егер вахта уақытында өзгерiстер болмаса, бас жағы мен артқы жағының шөгуі жəне қажетті іс-шаралар жүргізілетін кеме иесінің қауіпсіздікті басқару жүйесінің чек-парақтарының нөмірлерін көрсете отырып «Бұрынғы қалыпта тұрмыз» деген сөз орамы жазылады. 18. Тəулік басталуына арналған беттің тақырыбында күні, айы жəне жылы, кеменің жүзу ауданы, кеменің қайдан жəне қайда жүруі (тұру уақытында порттың жəне рейдтің атауы көрсетіледі), рейстің нөмірі (бар болған кезде), кеме уақыты мен гринвич уақыты арасындағы алшақтық көрсетіледі. 19. Оқиғаның уақыты туралы бағандағы сағатты ауыстырған кезде бөлшек арқылы ескі жəне жаңа уақыт, кеменің орналасқан жері туралы бағанда – кеме орнының координаталары, түсіндірме жазбалары бар бағанда – «Кеме сағаттары бір сағатқа алға/артқа ауыстырылды» деген сөз орамы жəне кеменің жаңа уақыты мен гринвич уақыты арасындағы алшақтық жазылады. 20. Кеме журналының тиісті бағандарында мыналар көрсетіледі: 1) лоцманмен бірге жүзу кезінде – лоцманның келген жəне кеткен уақыты, оның тегi мен аты-жөнi; 2) тiркеп сүйреуiштiң көмегімен өткізу кезінде – тiркеп сүйреуiштiң келуi жəне кетуi, олардың атауы, тiркеп сүйрету схемасы; 3) кемені зəкірге қою кезінде – зəкір берілген жердің координаталары, жолда тұрғызу себептерi, қандай зəкiр берiлген, қанша зəкiр шынжыры пайдаланғаны, өлшенген теңiз тереңдiгi, КƏҚ-ның дайындығы; 4) айлаққа қою кезінде – айлақ атауы немесе нөмiрi, арқандап байлау борты, қандай, қанша, қалай жəне қайда арқандап байланды, зəкiрге, кеме алдыңғы немесе артқы жағына шөгуi; 5) кеме қозғалысын басқару жүйесінің əрекеті аймағында жүзу кезінде – аймағына кiруге рұқсат алғандығы, кіру жəне шығу уақыты, көрсетілетін қызмет түрi, оның басталуы мен аяқталуы, кеме қозғалысын басқару жүйесінің оператордан алынған мəліметтер; 6) дауылды жағдайларда жүзу кезінде – қисаю бұрышы мен тербеу кезеңi, жүктi сақтауды қамтамасыз ету бойынша əрекет, мұндайлар орын алған жағдайда палубаны су алып кетуi мен толқынның соғысы; 7) кемеде бала туған жағдайда – анасының тегi, аты мен əкесiнiң аты, баланың жынысы; 8) кемедегі өлiм жағдайында – өлген адамның тегi, аты мен əкесiнiң аты, өлу себебi, өлген адамның денесi қашан жəне кiмге берiлдi; 9) борттағы қайғылы жағдайда – жазатайым оқиғаның себептері мен жағдайлары; 10) кеме сыртында апатқа ұшыраған адамдарға көмек көрсетілген жағдайда – көмек көрсетудің себептері мен жағдайлары; 11) кеме сыртында апатқа ұшыраған адамдарға көмек көрсетілмеген жағдайда – көмек көрсетпеудің себептері мен жағдайлары; 12) өсиеттерді куəландырған кезде – өсиет қалдырушының тегi, аты мен əкесiнiң аты, өсиет жасалған күні; 13) кеме рейске шыққан кезде – экипаж мүшелерi мен жолаушылардың саны, отын мен судың қоры, қалдық тұнба, жүктiң мөлшерi мен түрi, басқару құрылымының дайындығы, рейске шығуға жалпы дайындық; 14) кемені басқару бұйрығы берілгенде – кемені басқару бұйрығын қабылдайтын капитанның тегi, аты мен əкесiнiң атын көрсете отырып басқаруды беру жəне оған кірісу фактiсi. Жазба тапсыратын жəне қабылдайтын капитандардың қолымен бекiтiледi. 21. Өртпен күрес жəне кеменi тастап шығу бойынша əрбiр оқу дабылы кеме журналының бағанында түсіндірме жазбалармен толық сипатталып жазылуы керек. Егер оқу жинағы, оқу, оқу сабағы немесе оқу дабылы толық көлемде жүргізілмеген болса, жағдайды түсіндіретін жəне жүргізілген оқу жинағының, оқудың, оқу сабағының немесе оқу дабылының көлемі жазылады. 22. СОЛАС 74/78 талаптарының орындалуын тiркеу кесте түрінде жүргiзiледi жəне капитанның аға көмекшісі қол қояды. Қажетті толықтырулар мен толық мағлұматтар кеме журналының бағанында түсіндірме жазбалармен жазылады. 3. Кеме рөлiн жүргiзу тəртiбi 23. Кеме рөлi кеменiң келуi жəне кетуi кезiндегi экипаждың саны мен құрамы туралы мəлiметтердi қамтитын кеменiң негiзгi құжаты болып табылады. 24. Кеме рөлiн кеме капитаны кеме портқа келген немесе кеме порттан шыққан кезiнде порттың теңіз əкімшілігіне ұсынады. 25. Кеме рөлi мынадай деректердi қамтитын мəлiметтерден тұpaды: 1) кеме туралы (аты, ұлты, тiркелген порты жəне нөмiрi, түрi жəне мақсаты, кеме иесi, кеменiң шақыру белгiсi); 2) экипаж мүшелерi туралы (тегi, аты, əкесiнiң аты, туған күнi мен жерi, азаматтығы, кемедегi лауазымы, атағы жəне диплом нөмiрi, теңiзшi куəлігінің немесе теңiзшiнiң жеке басын куəландыратын өзге құжаттың сериясы жəне нөмiрi). 26. Кеме рөлiне кеме экипажының құрамына кiретiн адамдар, сондай-ақ: 1) осы кемеге жүзу практикасын өту үшiн жiберiлген оқу орындарының курсанттары (оқушылары); 2) кемеде жұмыс iстеу үшiн жiберiлген кеме иесiнiң өкiлдерi енгiзiледi. Кеме рөлiнде көрсетiлген оқу орындарының курсанттары (оқушылары) мен халықаралық тасымалдарды жүзеге асыратын кемелерге iссапарға жiберiлген адамдардың лауазымын кеме иесi белгiлейдi. 27. Кеме рөлi кемеде: 1) кеме қазақстандық портқа келуi кезiнде немесе кеме қазақстандық порттан кету кезiнде - мемлекеттiк жəне орыс тiлiнде; 2) кеме шетел портына келуі кезiнде немесе кеме шетел портынан кетуi кезiнде - мемлекеттiк, орыс жəне ағылшын тiлдерiнде толтырылады. 28. Кеме рөлi мынадай тəртіппен толтырылады: 1) 2-бағанда «тегi, аты жəне əкесiнiң аты»; 2) 3-бағанда «туған күнi мен жерi»; 3) 4-бағанда «азаматтығы» - теңiзшiсi жеке куəлігінде немесе жеке басын куəландыратын өзге құжатта келтiрiлген деректер бойынша; 4) 5-бағанда «лауазымы» - халықаралық тасымалдарды жүзеге асыратын кемелерде - теңiзшiнің жеке куəлігінде кемедегi қызметтiк ереже туралы жазбаға сəйкес. Қалған кемелерде - кеме иесiнiң кеме экипажының мүшесi ретiнде адамды тағайындау туралы бұйрыққа (өкiмге) сəйкес; 5) 6-бағанда «атағы жəне дипломның нөмiрi» - бiлiктiлiгiн растайтын дипломда көрсетiлген деректер бойынша; 6) «теңiзшi паспортының немесе жеке басын растайтын өзге құжаттың сериясы мен нөмiрi» деген бағанда теңiзшi жеке куəлігінде немесе тиiсiнше жеке басын растайтын құжатында көрсетiлген деректер бойынша толтырылады. 29. Кеме қазақстандық немесе шетелдiк портқа келгенде, кеме шетелдiң портынан шығар кезде, сондай-ақ халықаралық тасымалдарды жүзеге асыратын кеме қазақстандық порттан шығар кезiнде кеме рөлiн кеменiң ка- питаны растайды. Халықаралық тасымалдарды жүзеге асыратын кеме қазақстандық порттан шығар кезiнде кеме рөлiне кеме капитаны қол қояды жəне кеме иесi немесе кеме шығатын порттың капитаны растайды. Кеме капитанының, кеме иесiнiң жəне порт капитанының қолдары кеме мөрімен бекітіледі. Олардың жүру бағыты қазақстандық порттан шыққан кезде Қазақстан Республикасының аумақтық теңiзiнiң сыртқы шегiн кесiп өтудi көздейтiн кемелердiң Кеме рөлi кеме иесiнiң немесе порт капитанының куəландыруына жатады. Кеме экипажының құрамында өзгерiстер болмаған жағдайда «Өзгерiс жоқ» деген жазу жазылады, ол кеме капитанының қолымен жəне күнi көрсетiлiп, кеме мөрiмен расталады. Кеме экипажының құрамында өзгерiстер болған жағдайда өзгерiстер Кеме рөлiне мынадай тəртiппен енгiзiледi: 1) кеме экипажының бұрынғы мүшесiнің тегi бар жол сызылады. Кеме экипажының жаңа мүшесiнiң тегi бар жол кеме экипажынан шыққан мүшесінiң нөмiрiмен нөмiрленедi; 2) кететiн экипаж мүшесiн ауыстыру болмаған жағдайда, кеткен экипаж мүшесiнiң тегi сызылып, экипаж мүшесi ауыстырусыз кемеден кеткендiгi туралы жазба жазылады. Кеме рөлiне енгiзiлген өзгерiстерге кеме капитаны күнiн көрсетiп қол қояды жəне ол кеме мөрiмен куəландырылады. Шетелге жүзетiн кеме қазақстандық порттан шығар алдында кеме рөлiне өзгерiстер енгiзiлсе, осы өзгерiстердi кеме иесi немесе кеме шығатын порттың капитаны растайды. 4. Радиожурналды жүргiзу тəртібі (eгeр кемеде кеме станциясы болса) 30. Радиожурнал радио байланыстар мен электрорадионавигацияға (бұдан əрі – ЭРН) қатысты мəлiметтердi тiркейтiн кеме құжаты болып табылады. 31. Радиожурналды тiркеу, жүргiзу, сақтауды Апат кезiнде ғаламдық теңiз жүйесi байланысы (бұдан əрі – АҒТЖБ) радиомаманының дипломы бар экипаж мүшесi жүзеге асырады. 32. Радиожурнал радиовахта атқарылатын жерде болады жəне тексеру үшiн порттың теңіз əкімшілігінің лауа- зымды адамдарына ұсынылады. Қабылдау/беру үшiн қандай радиоқондырғылар пайдаланылғанына қарамастан ақпаратты қабылдау/беруге қатысты мəлiметтер радиожурналға енгiзiледi. 33. Цифрлық таңдаулы шақыру (бұдан əрi – ЦТШ) жиілiгiнде радиовахта атқаруға, белгiленген мерзiмде байланыс жүйелерiмен берілетiн, теңiзде жүзу қауiпсiздiгi бойынша хабарламаны қабылдауға жататын жазбаларды радиожурналға радиобайланыс бойынша вахталық мiндеттерiн тiкелей атқаратын АГТЖБ радиомаманы енгiзедi. 34. Қызметтiк жəне жеке корреспонденцияны қабылдауға/беруге, радиотелефондық сөйлесулер жүргiзуге жа- татын жазбаларды радиожурналға хабарламаларды қабылдау/берудi тiкелей жүзеге асыратын немесе радиоте- лефондар байланысын қамтамасыз ететiн АГТЖБ радиомаманы енгiзедi. 35. Радиобайланыс құралдарына жəне ЭРН-ге, апат кезiндегi радиобайланысқа техникалық қызмет көрсетуге жататын жазбаларды осы қызметтiк мiндеттердi орындау жүктелген АГТЖБ радиомамандары жүргiзедi. 36. Радиожурналда жазбалар анық жəне ұқыпты түрде көк немесе қара сиямен мемлекеттiк жəне орыс тiлiнде Дүниежүзiлiк үйлестiрiлген уақыт бойынша (UТС) жүргiзiледi. Радиожурналда күнделiктi жазбалар көшiрмесiмен жүргiзiледі, бұл радиожурналдан көшiрме ретiнде пайдаланылуы мүмкін. 37. АГТЖБ радиомаманы радиожурналға өзгерістер жəне толықтырулар енгiзеді. 38. Кеме капитаны радиожурналдағы жазбаны бақылап отырады (eгep қажет болса жазбаша ескертулер жа- сайды) жəне əрбiр тəулiктiң соңында қолымен растайды. 39. Радиожурналдың титул парағында радиожурналдың нөмірі, кеменің атауы, кеменің түрі, кеменің тіркеу Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы №163 бұйрығына 3-қосымша Кеме құжаттарына қойылатын талаптар 1. Осы Кеме құжаттарына қойылатын талаптар «Сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңының (бұдан əрі – Заңы) 4-бабы 3-тармағының 55-13) тармақшасына сəйкес əзiрлендi жəне Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туы астында жүзетiн кемелердегi кеме құжаттарына қойылатын талаптардың тəртiбiн айқындайды. 2. Кемеде көшірмесін осы құжатты берген орган растаған немесе нотариус куəландырған кемеге меншік құқығы туралы куəліктен басқа, кеме құжаттарының түпнұсқалары болуы тиіс. 3. Кемедегі барлық журналдар Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туын көтерiп жүзуге құқық алған сəтiнен бастап, құқығы сақталған бүкiл уақыт кезеңi бойы жүргiзiледi. 4. Кемедегі барлық журналдар нөмiрленуi, тiгiлуi жəне кеме журналдың тiркеу теңiз портының капитаны растауы тиiс. 5. Кемедегі журналдардың соңғы беттерінде мөртабанмен кеме журналдың тiркеу портының тiзiлiмi бойын- ша журналының нөмiрi, нөмiрленген жəне тiгiлген беттердiң саны, кеме тіркелген портының атауы көрсетiледi. Кеме журналдың тiркеу портының тiзiлiмi бойынша журналдардың нөмiрлері журналдардың титул парағында да көрсетіледі. 6. Барлық журналдар кеме бортында соңғы жазба енгiзiлгеннен кейiн үш жыл ішінде сақталады, одан кейiн кеме иесiнiң мұрағатына тапсырылады. 7. Теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туын көтерiп жүзу жəне кемеге меншік құқығы туралы куəліктерді кемені Теңiз кемелерiнiң мемлекеттiк кеме тізіліміне жəне Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізіліміне енгізгеннен кейін кемені тіркеуді жүзеге асыратын орган береді. Көрсетілген куəліктерге нысандар, беру тəртібі жəне қойылатын талаптар Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-2)-тармақшасында көрсетілген нормативтiк құқықтық актімен регламенттеледі. 8. Осы бұйрығына 1-қосымшаға сəйкес Кеме құжаттары тізбесінің 11–18-тармақтарында көрсетілген куəліктерді (бұдан əрі – куəліктер) Кеме қатынасының тіркелімі жəне Заңына сəйкес танылған шетелдік сыныптау қоғамдары береді. Көрсетілген куəліктердің нысандары, беру тəртібі жəне қойылатын талаптар Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттармен регламенттеледі. 9. Куəліктер мемлекеттік жəне орыс, жəне (немесе) ағылшын тілдерінде жасалады. Кеме құжаттарын жүргізу қағидаларына 1-қосымша Журналда тіркелуі тиіс операциялардың тiзбесi Код (әріп) Тармақ (нөмір) Операция мен тармақтың атауы А Сарқынды сулармен oпeрациялар 1 Ағызу басындағы кеменiң уақыты мен орналасқан жері 2 Ағызу аяқталғандағы кеменiң уақыты мен орналасқан жері 3 Сарқынды суларды зарарсыздандыру жөнiндегi қондырғының автоматты жұмысы 4 Ағызу уақытындағы кеме жылдамдығы Б Сарқынды суларды қабылдау құрылғыларына тапсыру 5 Ағынды суларды тапсыру порты 6 Қабылдау құрылғыларына тапсырылған цистерналарды белгілеу 7 Тапсырылған ағынды сулардың жалпы саны (қарау Ескертпеге) В Сарқынды суларды кездейсоқ немесе өзге де ерекше жағдайларда ағызу 8 Ағызу уақыты 9 Кеменiң орналасқан жері 10 Ағызу жағдайы 11 Ағызылған caрқынды сулардың жалпы саны 12 Ағызу туралы хабарлама қашан және қайда берілді Ескертпе: Кемелер капитандары қабылдау құрылыстарының, оның iшiнде баржа мен автоцистернаның операторынан айдалған сарқынды судың мөлшерi, сондай-ақ уақыты мен беру күнi көрсетiлген қолхат немесе куəлiк алады. Кеме құжаттарын жүргізу қағидаларына 2-қосымша Журналда тіркелуі тиіс операциялардың тiзбесi Код (әрiп) Тармақ (нөмiр) Операция мен тармақтың атауы (А) Мұнай отыны танкiлерiне балласты қабылдау немесе осы танктердi тазалау: 1 балластпен толтырылған танктiң (тердiң) белгiленуi; 2 мұнайдан кейiн танктер тазаланды ма? Егер тазаланбаса, онда оларда бұрын тасылған мұнайдың түpiн көрсету; 3 тазалау үдерісі: 1) тазалау басталғандағы және аяқталғандағы кеменiң тұрған орны және уақыты; 2) сол немесе өзге әдiс қолданылған танктердiң белгiленуi (жуу, буландыру, химиялық заттардың көмегiмен тазалау; пайдаланылған химиялық заттардың үлгiсi мен саны); 3) тазалайтын су айдалған танктiң(тердiң) белгіленуі; 4 балластау: 1) балластау басталғанда және аяқталғанда кеменiң тұрған орны және уақыты; 2) егер танк тазаланбаса, балласт саны; (В) Көрсетiлген бөлiмдегi (А) отын танктерiнен кiр балласты немесе тазалайтын суды шығару: 5 танктi (тердi) белгiлеу; 6 шығару басында кеменiң тұрған орны; 7 шығару аяқталғанда кеменiң тұрған орны; 8 шығару уақытындағы кеменiң жылдамдығы; 9 шығару әдiсi: 1) 100 млн-1- ге тазалау жабдығы арқылы; 2) 15 млн-1- ге тазалау жабдығы арқылы; 3) қабылдау құрылыстарына; 10 шығарылған мөлшерi; (С) Құрамында мұнай бар қалдықтарды (шламдарды) жинау мен жою: 11 Бортта рейстің соңында сақталатын, құрамында мұнай бар қалдықтардың (шламның) мөлшерi, бiрақ аптасына бір реттен жиi емес. Кемелер қысқа рейс жасағанда, мөлшерiн апта сайын тiркеу керек: 1) тазартылған шлам (отын мен майлайтын майларды тазалау нәтижесiнде пайда болған шлам) және басқа қалдықтар, егер қолданылса: танктiң (тердiң) белгiленуi_____________; танк (тердiң) сыйымдылығы______________________м3; сақталатын қалдықтардың жалпы мөлшері м3; 2) егер танкті орнату салдарынан қолданылатын болса, басқа қалдықтар (құрғату, ағып кету нәтижесінде пайда болған құрамында мұнай бар қалдықтар сияқтылар, пайдаланылған май және т.б., машина бөліміндегілер) 11-тармақтың 1) тармақшасына қосымша ретінде: танктiң (тердiң) белгiленуі _________________________; тактiң (тердiң) сыйымдылығы____________________м3; сақталатын қалдықтардың жалпы мөлшері______________________________________м3; 12 қалдықты жою әдiстерi: жойылған құрамында мұнай бар қалдықтардың, босаған танктердің және iшiнде сақталғанның мөлшерiн көрсету: 1) қабылдау құрылыстарына (портты көрсету) (1-ескертпе); 2) басқа танкке (терге) айдалды (танктi (тердi) және танктiң (тердiң) жалпы iшiндегiсiн көрсету); 3) жағылған (oпeрацияның жалпы уақытын көрceту) ; 4) басқа әдiспен (қай әдiспен екенiн көрceту); (D) Машина бөлiмiнде жиналған льял суларды борттың сыртына автоматты емес шығару немесе жоюдың өзге тәсілі: 13 Лақтырылған немесе жойылған мөлшері; 14 Лақтыру немесе жою уақыты (басы мен соңы); 15 Лақтыру немесе жою әдісі: 1) 100 млн-1 тазалау жабдығы арқылы (басында және аяғында тұрған жерiн көрсету); 2) 15 млн-1 тазалау жабдығы арқылы (басы және аяғында тұрған жерiн көрсету); 3) қабылдау құрылыстарына (портты көрсету) (1-ескертпе); 4) тұнбалы немесе жинақталған танкке айдау (танктi (тердi) көрсету); айдалған мөлшерi мен танкте (терде) сақталатын жалпы мөлшерiн белгілеу; (E) Машина бөлiмiнде жиналған льял суларды борттың сыртына автоматты түрде шығару немесе жоюдың өзге тәсiлi; 16 борттың сыртына ағызу үшiн жүйе жұмыстың автоматты режимiне енгiзiлген кездегi кеменiң уақыты мен тұрған жерi; 17 льял суды жинақталған танкке айдау үшiн жүйе жұмыстың автоматты режимiне енгiзiлген кездегi уақыт (танктi көрceту); 18 жүйенiң қолмен жұмыс iстеуге ауыстырылған уақыты; 19 борттың сыртына ағызу әдісі: 1) 100 млн-1-ге тазалау жабдығы арқылы; 2) 15 млн-1-ге тазалау жабдығы арқылы; (F) Мұнайды ағызуды автоматты түрде өлшеу, тiркеу және басқару жүйесiнiң жай-күйi: 20 жүйенiң қатардан шығу уақыты; 21 жүйенiң қолданысқа енгізілген уақыты; 22 қатардан шығу себептері; (G) Mұнайды авариялық және басқа ерекше жағдайдағы ағызу: 23 оқиға болған уақыт; 24 оқиға болған кездегi кеменiң орны немесе тұрған жері; 25 мұнайдың шамамен мөлшерi және түрі; 26 тастау не ағызу жағдайлары, себептерi және жалпы ескертулер; (H) Отынды немесе майлайтын майды бункерлеу: 27 бункерлеу 1) бункерлеу орны; 2) бункер уақыты: 3) отынның түрi мен мөлшерi және танктiң (тердiң) белгiленуi (қосылған мөлшерi мен танктегi (тердегi) жалпы мөлшерiн көрсету); 4) майлайтын майдың түрi мен мөлшерi және танктiң(тердiң) белгiленуi (қосылған мөлшерi және танктегi (тердегi) жалпы мөлшерiн көрсету); (I) Басқа пайдаланымдық операциялар және жалпы ескертулер Ескертпе: 1. Кемелердiң капитандары қабылдау құрылыстарының, оның iшiнде баржалар мен автоцистерналардың операторынан айдалған жуатын судың, кiр балласттың, қалдықтардың немесе құрамында мұнайы бар қоспалардың мөлшерi, сондай-ақ айдалған күнi мен уақыты көрсетiлген қолхат немесе растайтын құжат алады. Қолхат немесе растау құжатын Журналмен бiрге сақтаған жөн. 2. Тармақтар бойынша жазбалар енгiзілген кезде Журналда мыналар көрсетіледi: 1) 1, 3.2, 3.3, 5, 11.1, 11.2, 12.2, 15.4, 17, 27.3, 27.4 – кемедегi техникалық құжаттамаға сəйкес танктердiң белгiленуi немесе атауы; 2) 3.1, 4.1, 4.3, 4.4, 6, 7, 12.1, 15.1, 15.2, 15.3, 16, 24, 27.1 – порт (порттың рейдi) не кеменiң координаттары; 3) 4.2, 10, 11.1, 11.2, 12.1, 12.2, 13, 15.4, 25, 27.3, 27.4 – м3 мөлшерi; 4) 14, 16, 17, 18, 20, 21, 23, 27.2 - кеме уақыты; 5) 9.1, 9.2, 15.1, 15.2, 19.1, 19.2 – сертификатқа сəйкес тазарту жабдығына; 6) 2, 25, 27.3, 27.4 – кеменiң тораптардағы жылдамдығы паспорт бойынша мұнай (май) түрi; 7) 8 – с кеменiң тораптардағы жылдамдығы; 8) 22 – экипаждың профилактика үшiн жүйенi шығаруы не жүйенiң жарамсыздығы. Кеме құжаттарын жүргізу қағидаларына 3-қосымша Журналда тіркелуі тиіс операциялардың тiзбесi Код (әріп) Тармақ (нөмір) Операция мен тармақтың атауы (А) Мұнай жүгін тиеу: 1 тиеу орны; 2 тиелген мұнай түрi және танктің(тердің) белгiленуi; 3 тиелген мұнайдың жалпы мөлшерi (қосылған мөлшерiн және танктегi жалпы мөлшердi көрceту); (B) Рейсте мұнай жүгін кеме iшiнде құю: 4 танктiң (тердің) белгiленуі: 1) одан; 2) оған (танкке (терге) құйылған мөлшерді және жалпы мөлшердi көрceту); 5 4-тармақтың 1) тармақшасында көрсетiлген танк босады ма; (С) Мұнай жүгін түсіру: 6 түсірген жері; 7 түсiрген танктің(тердің) белгiленуі; 8 танк босады ма? (Егер босамаса сақталған мөлшерiн көрсету); (D) Шикi мұнаймен жуу (шикi мұнаймен жуу жүйесiмен жабдықталған танкерлер үшiн) (шикi мұнаймен жуылатын әрбiр танкерлер үшiн толтырылады): 9 шикi мұнаймен жуу жүргiзiлген порт немесе егер жуу екi түсiрушi порт арасында жүргiзiлсе, онда кеменiң тұрған жерi; 10 жуылған танктiң(тердің) белгiленуi (1-ескертпе); 11 пайдаланылатын машина саны; 12 жуу басталған уақыт; 13 жуу тәртiбi (2-ecкeртпе); 14 жуушы құбырдағы қысым; 15 жуу аяқталған немесе тоқтатылған уақыт; 16 танктiң құрғақтылығы қандай әдiспен анықталғанын көрсету; 17 ескерту (3-ескертпе); (Е) Жүк танкiлерiне балласты қабылдау 18 балласты қабылдау басталғанда және аякталғанда кеменiң тұрған орны; 19 балласты қабылдау үдерісі: 1) балластпен толтырылған танктiң белгiленуi; 2) балласты қабылдау басталған және аяқталған уақыт; 3) қабылдаған балластың мөлшерi. Операциядағы әрбiр танк үшiн балластың жалпы мөлшерiн көрсету; (F) Таза балласт үшiн бөлiнген танкілерге балласты қабылдау (таза балласт үшін бөлiнген танкiлерiмен танкерлер үшiн ғана); 20 балластпен толтырылған танктiң (тердiң) белгiленуі; 21 таза балласт үшiн бөлiнген танкiге жууға арналған су қабылданғанда кеме тұрған жер немесе портта кемеге қажет балласт; 22 тұнбалы танкте сорғы мен құбыр жуылған кезде кеменiң тұрған жерi; 23 құбырларды жуған кезде пайда болған, алдын ала тұнба сақталатын тұнбалы танкке(терге) немесе жүк танкiне(терге) айдалған, құрамында мұнай бар судың мөлшерi (танкті(терді) көрсету). Жалпы мөлшерiн көрсету; 24 таза балластқа бөлiнген танкке қосымша су балласты қабылданған кезде кеменiң тұрған жерi; 25 таза балласт үшiн бөлiнген танктi жүк және тазартылған құбырлардан бөліп тұратын клапан жабылған кездегі кеменiң уақыты мен тұрған жерi; 26 бортқа қабылданған таза балласт мөлшерi; (G) Жүк танкiлерiн тазалау: 27 тазаланған танкiлердiң белгiленуi; 28 порт немесе кеменiң тұрған жерi; 29 тазалау ұзақтылығы; 30 тазалау әдiсi (4-ескертпе); 31 тазалау суы айдалды: 1) қабылдау құрылыстарына (порт және мөлшерiн көрсету) (5-ескертпе); 2) тұнбалы танк(тер) немесе тұнбалы танк(тер) деп анықталған жүк танкi(тері) (танктiң(тердің) белгiленуi; айдалған және жалпы мөлшерiн көрсету); Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 24 ақпан №161 Астана қаласы Ішкі су жолдарын пайдалану қағидаларын бекіту туралы «Iшкi су көлiгi туралы» 2004 жылғы 6 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 9-бабы 1-тармағының 26-6) т армақшасына сәйкес бұйырамын: 1. Қоса берiліп отырған Ішкі су жолдарын пайдалану қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Көлік комитеті (Ә.А. Асавбаев): 1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада белгіленген тәртіпте мемлекеттік тіркеуді; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, оның көшірмесін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында және «Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруды; 4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн он жұмыс күні iшiнде осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы тура- лы мәлiметтердi Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлiгiнiң Заң департаментiне ұсынуды қамтамасыз етсiн. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын. 4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушысы Ж.ҚАСЫМБЕК. «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрі _____________________Матмытбеков А.С. 2015 жылғы 30 наурыз Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушы 2015 жылғы 24 ақпандағы №161 бұйрығымен бекiтiлген Ішкі су жолдарын пайдалану қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Ішкі су жолдарын пайдалану қағидалары (бұдан әрi - Қағидалар) Қазақстан Республикасының «Iшкi су көлiгi туралы» 2004 жылғы 6 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңының (бұдан әрi – Заң) 9-бабы 1-тармағының 26-6) тармақшасына сәйкес әзiрлендi және Қазақстан Республикасының ішкі су жолдарын пайдалану тәртiбiн айқындайды. 2. Ішкі су жолдары жолаушыларды, багажды, жүктердi және почта жөнелтiнiмдерiн тасымалдауға, кемелердi, сал- дарды және өзге де жүзу объектiлерiн тiркеп сүйреуге, пайдалы қазбаларды iздеу, барлау және өндiру, балық аулау және өзге де кәсiпшілiк, құрылыс, жол, гидротехникалық, су асты-техникалық және басқа осы сияқты жұмыстарды жүргiзуге, кемелердi лоцмандық алып өтуге, құтқару операцияларына, су объектілерiн қорғауға, оларды ластану мен қоқыстанудан сақтау жөнiндегi iс-шараларды жүзеге асыруға, суға батқан мүлiктi көтеруге, санитарлық және басқа да бақылауға, ғылыми зерттеулер жүргiзуге, оқу, спорттық, мәдени және өзге де мақсаттарға арналған. 3. Осы Қағидаларда Заңда көзделген ұғымдар және мынадай ұғымдар пайдаланылады: 1) жер снаряды - кемелердiң және өзге де жүзу объектiлерiнiң қауiпсiз жүзуiн қамтамасыз ету мақсатында түбiн тереңдету жұмыстарын жүргiзуге арналған кеме; 2) навигациялық қоршау - ішкі су жолдарында олардың күрделілігін, кеме қатынасының көлемдерiн, су астындағы кедергiлердiң бар болуын көрсету үшiн қойылатын және кеме қатынасының қауiпсiздігін қамтамасыз ететiн навигациялық жабдық құралдары; 3) өлшеу жұмыстары - кеме жолының тереңдiгін өлшеу; 4) сағалық партияның жоспары - уәкiлеттi органның кәсiпорындары (бұдан әрi - кәсiпорындар) бекiтетiн белгiлi бiр кезеңге арналып өзіне гидрографиялық, геодезиялық, геологиялық, түбiн тереңдету, ғылыми-iздестiру және басқа да жұмыстарды қамтитын iздестiру жұмыстарының жоспары; 5) тральдау жұмыстары - тральдiң көмегімен ішкі су жолдарын тазалау немесе белгiленген көлемдердi тексеру бойынша жұмыстар; 6) шектеулi қазу - жол жұмыстарын жүргiзудi қажет ететiн, кемелер мен құрамдар үшiн көлемдерi мен шөгуi бойынша белгiлi бiр шектеулерi бар кеме қатынасының учаскесi. 2. Ішкі су жолдарын қолдану тәртібі Параграф 1. Ішкі су жолдарын ұстау 4. Ішкі су жолдарын күтiп ұстау кемелер мен құрамдардың қауiпсiз қозғалысын қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады. 5. Ішкі су жолдарын күтiп ұстау мынадай жағдайлар кезiнде талап етiлмейдi: 1) егер ішкі су жолының екi жағалауы да кеме жүзетiн болып табылса және кемелердiң қозғалысы сағаның бүкiл енi бойына мүмкiн болса (мұндай жағдайда навигациялық белгiлер орнатылмауы мүмкiн); 2) егер ішкі су жолының бүкiл ұзына бойында шектеулi қазулар болмаса және кемелер мен құрамдар үшiн қәлемi мен шөгуi бойынша шектеулер болмаса. 6. Жол жұмыстарын, оның iшiнде мемлекеттiк меншiктегі порттардағы рейдтердi және осы порттардың айлақтарына кiреберiстердi жайластыру мен күтiп ұстау жөнiндегi жұмыстарды жүргiзудi, сондай-ақ кеме қатынайтын гидротехникалық құрылыстарды күтiп ұстауды кәсiпорындар жүзеге асырады. 7. Порттарға кiреберiстерде (осы Қағидалардың 7-тармағында көрсетiлмеген), сондай-ақ тұру пункттерiнде жол жұмыстарын жүргiзудi олардың иелерi уәкілеттi органмен келiсiм бойынша жүзеге асырады. 8. Iшкi су жолдарын және олардағы кеме қатынайтын гидротехникалық құрылыстарды күтiп ұстау бойынша жұмыстар жол жұмыстарын жүргiзуге арналған арнайы рұқсаттарсыз жүзеге асырылады. 9. Жер снарядтарымен шектеулi қазуларды игеру өзен арнасының қайырылуын болдырмай, тек сағалық партиялардың жоспарлары бойынша ғана жүргiзiледi. 10. Iшкi су жолдарының жай-күйін қадағалауды кеме қатынасы су жолдарына навигацияда екi реттен кем емес тұрақты тексерулер жүргізу арқылы уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерi (бұдан әрi - аумақтық бөлiмшелер) жүзеге асырады. Параграф 2. Ішкі су жолдарының көлемдерi 11. Ішкі су жолдарында кәсiпорындар кеме жолының кепілді көлемдерiн (тереңдiгi, енi, оның осiнiң айналу радиусы) қамтамасыз етедi. 12. Кемелердiң көлемдерi (ұзындығы, ені, су үстiндегі көлемi, шөгуi) және олардың жылдамдығы осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес су жолы мен кеме қатынайтын шлюздердiң техникалық деректерiне сәйкес болуы тиiс. Параграф 3. Ішкі су жолдарын навигациялық қоршау 13. Ішкі су жолдарын навигациялық қоршау iшкi су жолдарында кемелердiң жүзуiне қауiпсiз жағдайлар жасауға және жасанды құрылыстардың сақталуын қамтамасыз етуге арналған. 14. Ішкі су жолдарының навигациялық қоршауын күтiп ұстауды кәсiпорындар орындайды және ол навигациялық жабдық құралдарын орнату мен оларға қызмет көрсету бойынша жұмыстарды жүргiзуден тұрады. Кәсiпорындар кеме жүргiзушілерге жол жағдайларының жай-күйі мен олардың өзгеруi туралы хабарлайды. 15. Темiр жол, автожол, коммуналдық және қалқымалы көпiрлерде, су астындағы және әуедегi өту жолдарында, су жинағыштар мен су жiбергiштерде, оларды сақтауға және кемелердiң жүзуiне қауiпсiз жағдай жасауға арналған кеме қатынасы дабылының белгілерi (тұрақты мен жүзбелi) мен шырақтарын орнату және күтiп ұстауды осы құрылыстардың иелерi жүргізедi. 16. Су кiре берiстерiндегi және порттар, айлақтар, бөгеттер, рейдтер және оқшауландырылған пайдаланымдағы су жолдарының басқа да учаскелерi акваториясындағы навигациялық қоршауды орнату мен күтiп ұстауды осы акваториялар мен су жолдарының учаскелерi пайдаланымында орналасқан жасанды құрылыстардың иелерi және ұйымдар уәкілеттi органмен келiсiм бойынша жүргiзедi. 17. Жағалық және қалқыма белгiлердегi навигациялық шырақтар азаматтық ымырттың ортасына сәйкес келетiн (күннің көкжиектен 3 градус төмен болған кезiнде) кемiнде 40 - 100 люкс құрайтын көлденеңiнен жарық түсiрген кезде жұмыс iстеуге тиiс. Құрылыстардағы навигациялық шырақтар шектеулі көру кезеңiнде жұмыс iстеуге тиiс. 18. Су жолының дабыл белгілерiн кемелердi немесе жүзу құралдарын арқандап байлау немесе шығару үшiн пайдалануға, сондай-ақ осы белгiлердi зақымдауға жол берiлмейдi. 19. Әрбiр кеме жүргiзушi тиiсті кәсiпорынды жолдың дабыл белгiлерiнде байқалған жұмыс iстеу ақаулығының барлық жағдайлары (сөнген шырақ, бакеннің, қалқыманың орнынан қозғалуы, белгiнiң зақымдануы) туралы хабардар етедi. 20. Кәсiпорындар iшкi су жолдарының қоршаулары зақымдануының, құрамдар көлемдерi мен жолдың жарияланған көлемдерiнің сәйкес болмауы салдарынан қазулар зақымдануының барлық жағдайларына актілер жасайды және оларды жою жөнiнде қажеттi шаралар қабылдайтын аумақтық бөлiмшелерге жiбередi. Ішкі су жолдарын пайдалану қағидаларына қосымша Кемелер мен су жолдары көлемдерiнiң ара қатынасы Ішкі су жолдарындағы түп астындағы ең аз су қорлары (сантиметрмен) Су жолының тереңдігі Барлық кемелер үшiн Құмды және жұмыртасты жерде Тасты жерде 150-ден кем 10 15 150-300 15 20 300-ден артық 20 25 Ескертпе: 1. Қорлардың мәнi шектеулi қазуда жарияланған тереңдiк пен тұрған кеменiң ең үлкен шөгуi арасындағы айырмашылықты көрсетедi. 2. Тереңдiгi бойынша шектеулі қазудан өткен кезде кеме жүргiзушiлерi қайырлау құбылысын ескередi және кеме жылдамдығын төмендету немесе көмекшi сүйретiп жүзуші кеменi тарту жолымен, мұндай шаралар жеткiлiксiз болған кезде - шөгудi (тиеудi) тиiстi азайту жолымен оны төмендету үшiн шаралар қабылдайды. Кеме қатынайтын шлюздердегi түп астындағы су қорлары (сантиметрмен) Табалдырық салу тереңдігі Тасты немесе бетонды кеме қатынайтын шлюз табалдырығындағы су қоры 100-гe дейiн - 100-ден артық - 250-ге дейiн 25 250-ден артық 40 Кеме қатынайтын шлюздiң енi мен ұзындығы бойынша қорлар Енi 10 метрге дейiн кеме қатынайтын шлюздегi кеме борты (ең үлкен енi бойынша) мен кеме қатынайтын шлюздiң қабырғасы арасындағы қор енi 18 метрге дейiн кеме қатынайтын шлюзде тиiсiнше - 0,4 метр, 18 метрден артық - 0,5 метр, әрбiр борт жағынан 0,2 метр болуы тиiс. Кеме қатынайтын шлюзден өткен кезде жалғыз кеменiң (кеме құрамының) ұзындығы оның камерасының пайдалы ұзындығынан кем болуы тиiс: ұзындығы 50 метрге дейiн кеме қатынайтын шлюзде - 1 метрге, ұзындығы 51 метрден 100 метрге дейiн - 2 метрге, 101 метрден 150 метрге дейiн - 4 метрге, 151 метрден 210 метрге дейiн - 6 метрге және ұзындығы 210 метрден артық кеме қатынайтын шлюзде - 10 метрге. Бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 29 сәуірдегі Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10870 болып енгізілді. 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 25 Кiр балласты тacтaу: 32 Танктiң(тердің) белгiленуi; 33 теңiзге тастау басталғанда кеменiң тұрған жері; 34 теңiзге тастау аяқталғанда кеменiң тұрған жері; 35 теңiзге тасталған мөлшері; 36 тастау уақытында кеменiң жылдамдығы; 37 тастау уақытында автоматты өлшеу, тiркеу және мұнайды тастау басқару жүйесi жұмыс істеп тұрды ма? 38 тастау жерiнде ағын мен судың бетiне тұрақты қадағалау жүргiзiлдi ме? 39 тұнбалы танкке айдалған құрамында мұнай бар сулардың мөлшерi (шегiнiс танкiн көрсету керек. Жалпы мөлшерiн көрсету керек); 40 жағадағы қабылдау құрылыстарына тасталды (портты және жалпы мөлшерін көрсету) (5-ескертпе); (I) Теңiзге тұнбалы танктен суды тастау: 41 тұнбалы танкiнiң белгiленуі; 42 соңғы қалдықтың түсу кезiнен шегiнiс уақыты; не: 43 соңғы тастау кезiнен шегiнiс уақыты; 44 тастау басында кеменiң тұрған жерi мен уақыты; 45 тастау басында танкті толтыру деңгейі; 46 тастау басында мұнай-су бөлiмi бетiнiң деңгейi; 47 тасталғанның мөлшерi мен негiзгi массаны тастау қарқыны; 48 соңғы тастауда тастау мөлшерi мен тастау қарқыны; 49 тастау аяқталғанда кеменiң тұрған жерi мен уақыты; 50 тастау кезінде автоматты тоқтау, тiркеу және мұнайды тастауды басқару жүйесi істеп тұрды ма? 51 тастау аяқталғанда мұнай-су бөлiмi бетiнiң деңгейi; 52 тастау уақытында кеменiң жылдамдығы; 53 тастау орнында ағын мен судың бетiн тұрақты қадағалау жүргiзiлдi ме? 54 кеменiң құбыр жүйелерiнiң барлық тиісті клапандары шегiнiс танкерлерiнен тастау аяқталғанда жабық болғанын растау; (J) Басқа операцияларға ұшырамаған қалдықтар мен құрамында мұнай бар қоспаларды жою: 55 танкерлердің белгіленуі; 56 әрбiр танктен жойылған мөлшер (сақталатын мөлшердi көрсету); 57 жою әдісі: 1) қабылдау құрылыстары (портты және жалпы мөлшердi көрсету) (5-ескетрпе); 2) жүкпен араласқан (мөлшерiн көрceту); 3) басқа танкке айдалған: танктi көрсету, танкке айдалған және жалпы мөлшерiн көрсету; 4) басқа әдiспен (қандай көрсету); жойылған мөлшерiн көрсету; (K) Жүк танкiндегi таза балласты тастау: 58 таза балласты тастау басында кеменiң тұрған орны; 59 тастау жүргiзiлген танктi белгiлеу; 60 тастау аяқталғаннан кейiн танк босады ма? 61 тастау аяқталғаннан кейiнгi кеменiң тұрған орны, егер ол 58-тармақта көрсетілгеннен өзгеше болса; 62 тастау орнында ағын мен суға тұрақты қадағалау жүргiзiлдi ме? (L) Таза балласт үшiн бөлiнген танкiден балласты тастау (таза балласт үшiн бөлiнген танкiсi бар танкерлерге ғана арналған): 63 тастау жүргiзiлетiн танктi белгiлеу; 64 теңiзге таза балласты тастау басталғанда кеменiң тұрған жерi мен уақыты; 65 теңiзге тастау аяқталғанда кеменiң тұрған жерi мен уақыты; 66 тасталғанның мөлшері: 1) теңiзге; немесе; 2) қабылдау құрылыстарына (портты көрсету); 67 су балластың теңiзге тасталғанға дейiн не тастау кезінде мұнаймен ластаудың қандай да бір белгiлерi анықталды ма? 68 тастау мұнай құрамын өлшейтiн құрал көмегiмен бақыланды ма? 69 балласты тастау аяқталғанда таза балласт үшiн бөлiнген танктi жүк және тазартылған құбырлардан бөлiп тұратын клапан жабылған кезде кеменiң тұрған жерi және уақыты; (M) Автоматты өлшеу, тiркеу және мұнай тастауды басқару жүйесiнiң жай-күйi: 70 жүйенiң қатардан шығу уақыты; 71 жүйе жұмысқа енгiзiлетiн уақыты; 72 қатардан шығу себептері; (N) Mұнайды авариялық немесе басқа да eрекше тастау: 73 оқиға болған уақыт; 74 оқиға кезіндегі порт немесе кеменiң тұрған жерi; 75 мұнайдың шамамен мөлшерi және түрі; 76 тастау немесе ағыту жағдайы, себептер және жалпы ескертулер; (O) Басқа пайдаланушылық oпeрациялар және жалпы ескертулер Арнайы рейстердегі танкерлер (P) Су балласты қабылдау: 77 балластпен толтырылған танктiң белгiленуі; 78 балласты қабылдау аяқталғанда кеменiң тұрған жері; 79 қабылданған балластың жалпы мөлшері, м3; 80 ескертулер; (Q) Кемеде су балласты орналастырудағы өзгеріс: 81 балласты орналастыруды өзгерту себептері; (R) Қабылдау құрылысына су балласты тастау 82 су балласы тасталған порт(тар); 83 қабылдау құрылысының бағыты немесе белгiленуi; 84 тасталған су балласының жалпы мөлшері, м3; 85 порт биліктерінің өкiлетті өкiлiнiң мөрі, күнi және қолы Ескертпе: 1. Егер танкте Шикi мұнаймен жуу жүйелерiн жабдықтау мен пайдалану жөнiндегi нұсқаулықта (бұдаң əрі – Нұсқау) жазылғындай бiр уақытта жұмыс iстей алатынға қарағанда көп машиноктар орнатылса, онда шикi мұнаймен жуылатын секцияның белгiсi көрсетіледi: мысалы № 2 орталық, алдыңғы секция. 2. Нұсқаулыққа сəйкес қолданылатын бiр кезеңдi немесе көп кезеңдi жуу əдісі көрсетiледi. Егер көп кезеңдi жуу қолданылса, онда машинкалар тiгiнен өңдейтiн сектор жəне жуу бағдарламасының бұл кезеңiнде осы сектордың неше рет өңделгенi көрсетіледi. 3. Егер Нұсқаулықта келтiрiлген бағдарлама сақталмаса, онда ескертуде толық түсiнiктеме жазылуы тиiс. 4. Шланг арқылы қолмен жуу, машинок көмегімен жуу немесе химиялық тазалау. Химиялық тазалау жағдайында пайдаланылған химиялық препаратты жəне оның мөлшерiн көрсету керек. 5. Кемелер капитандары қабылдау құрылыстарының, оның iшiнде баржа мен автоцистерна операторынан жу- атын судың айдалған мөлшерi, кiр балласт, қалдық не құрамында мұнай бар қоспалар, сондай-ақ айдау уақыты мен күні көрсетiлген қолхат немесе растау құжатын алуы тиiс. Қолхат немесе растайтын құжатты Журналмен бiрге сақтау керек. 6. Журналға тармақтар бойынша жазбалар енгiзiлген кезде мыналар көрсетiледi: 1) 1, 6, 31.1, 40, 57.1, 66.2, 82 – порт (порттың рейдi); 2) 9, 18, 21, 22, 24, 25, 28, 33, 34, 44, 49, 58, 61, 64, 65, 69, 74, 78 – порт немесе кеменiң координаты; 3) 2, 4.1, 4.2, 7, 10, 19.1, 20, 23, 27, 31.2, 32, 39, 41, 55, 57.3, 59, 63, 77 –журналдың басында көрсетiлген схемаға сəйкес танктi белгiлеу; 4) 3, 4.2, 5, 8, 19.3, 23, 26, 31.1, 31.2, 35, 39, 40, 47, 48, 56, 57.1, 57.2, 57.3, 57.4, 66.1, 66.2, 75, 79, 84 – мөлшерi м3; 5) 12, 15, 19.2, 25, 44, 49, 64, 65, 69, 70, 71, 73 – кеме уақыты; 6) 36, 52 – тораптағы кеменiң жылдамдылығы; 7) 47, 48 – тастау қарқыны с/м3; 8) 2, 75 – коносамент не сапа паспорты бойынша мұнайдың түрі; 9) 45, 46, 51 – танк түбiнен деңгейi м; 10) 14 – Мпа (кгс/см2) қысымы; 11) 5, 8, 37, 38, 50, 53, 54, 60, 62, 67, 68 – «иə» немесе «жоқ»; 12) 72 – экипаждың жүйенi профилактика үшін шығаруы не жүйенің бұзуылуы; 13) 16 – өлшеумен не көзбен шолып тексерумен. Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 9 сəуірде Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10649 болып енгізілді. (Соңы. Басы 24-бетте). Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 24 ақпан №164 Астана қаласы Кеме экипажының ең аз құрамына қойылатын талаптарды бекіту туралы «Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-16) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса берiліп отырған кеме экипажының ең аз құрамына қойылатын талаптар бекiтiлсiн. 2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Көлік комитеті (Ə.А. Асавбаев): 1) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тəртіппен Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, оның көшірмесін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында жəне «Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кəсіпорнының «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің интернет-ресурсында жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн он жұмыс күні iшiнде Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлiгiнiң Заң департаментiне осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралар туралы мəлiметтердi ұсынуды қамтамасыз етсiн. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын. 4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушы Ж.ҚАСЫМБЕК. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы № 164 бұйрығымен бекітілген Кеме экипажының ең аз құрамына қойылатын талаптар 1. Осы кеме экипажының ең аз құрамына қойылатын талаптар (бұдан əрі – Талаптар) «Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-16) тармақшасына сəйкес əзірленген жəне кеме экипажының ең аз құрамына қойылатын талаптарды белгілейді, ол кеме жүзуінің қауіпсіздігін жəне қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету үшін қажет. 2. Талаптар Теңіз кемелерінің мемлекеттік кеме тізілімінде, Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізілімінде жəне бербоут-чартер тізілімінде мемлекеттік тіркеуге жататын өздігінен жүретін кемелерге қолданылады. 3. Экипаждың ең аз құрамына мынадай лауазымдар кіреді, олардың саны осы талаптарға қосымшаға сəйкес кеме экипаждарының ең аз құрамының нормативіне сəйкес белгіленеді: 1) капитан; 2) капитанның аға көмекшісі; 3) капитанның вахталық көмекшісі; 4) аға механик; 5) вахта механигі; 6) палубалық команданың қатардағы құрамы; 7) машиналық команданың қатардағы құрамы. 4. Кеме экипажының саны кеме экипажының ең аз құрамының нормативтерде көрсетілгеннен кем болған кезде, мынадай мəн-жайлардың бірінің болуын қоспағанда, кеменің теңізге шығуына жол берілмейді: 1) кеме экипажы мүшесінің қайтыс болуы; 2) кеме экипажы мүшесінің кемеден тыс емдеуді талап ететін ауруы немесе жарақаты; 3) Заңның 27-бабының 1-тармағында көрсетілген жағдайларда кеме экипажы мүшесінің репатриациясы; 4) экипаж мүшесінің рейске шығуға объективті мүмкіндігінің болмауы (құқық қорғау органдарының ұстауы, хабар- ошарсыз жоғалып кетуі, кеменің рейске тағайындалған шығу уақытына қарай кемеге оралмауы, құжаттарды жоғалтуы). 5. Кеме экипажының ең аз құрамына жолаушыларға қызмет көрсететін жұмыскерлер, кемелердің командалық құрамы жəне кеме командасы кірмейді. 6. Тез бүлінетін жүктерді тасымалдайтын кемелерде кеме экипажының ең аз құрамында рефрижераторлық қондырғылар жөніндегі механиктің лауазымы көзделеді. Басты дизель-электр қонды рғысы бар кемелерде кеме экипажының құрамына жолаушылар кемесінде екі электр механигі жəне басқа үлгідегі кемелерде бір электр механигі кіргізіледі. «Аut» нышаны жоқ, қызмет көрсететiн бiр немесе екi құрылғылар мен жүйелер бойынша автоматтандыру талап- тарын қанағаттандырмайтын кемелерде кеме экипажының құрамы қатардағы құрамның бір мүшесіне ұлғайтылады. «Aut» нышаны бар, қызмет көрсететін бір немесе екі құралдар мен жүйелер бойынша автоматтандыру талаптарын қанағаттандырмайтын кемелерде экипаж құрамы тиісті мамандығы бар бір маманға арттырылады. 7. Кеме экипажынсыз пайдаланылатын екі жəне одан көп кемелерді сүйрегіш кемелермен сүйреуді жүзеге асыру кезінде, сүйрегіш кеме экипажының штатына əрбір екі кемеге қатардағы құрамның бір адамы қосылады. Ұзындығы 75 метрден артық өздігінен жүзетін кемелердің немесе 75 метрден артық құрамның жұмысы кезінде кеменің (құрамның) алдыңғы немесе артқы жағында бір мезгілде арқандап байлауды (арқанды шешуді) қамтамасыз ететін қатардағы құрамның саны кемінде екі адамды құрайды. 8. Осы Талаптарды есепке ала отырып, кеме иесі кемеге оны пайдалануға енгізгенге дейін берілетін экипаждың штаттық кестесін əзірлейді жəне бекітеді. Кеме экипажының ең аз құрамына қойылатын талаптарға қосымша Кеме экипажының ең аз құрамының нормативтерi Кеме экипажы- ның лауазымдық құрамы Жалпы сыйымдылығы 500 тiркелiмдiк тоннаға дейiн Жалпы сыйымдылығы 500- ден артық 3000 тiркелiмдiк тоннаға дейiн Жалпы сыйымдылығы 3000 тiркелiмдiк тоннадан артық Порттық кемелер және салмағы аз кемелер (200 тiркелiмдiк тоннадан аз) Аut белгiсi бар кемелер Аut белгiсi жоқ кемелер Аut белгiсi бар кемелер Аut белгiсi жоқ кемелер Аut белгiсi бар кемелер Аu t б ел гiс i жо қ ке ме ле р По рт та , р ей дт iк жә не 2 0 ми ль қа ш ық ты қт а ор на ла сқ ан п ан ад ан жа ға ла у ж үз у Ж ағ ал ау да ғы жү зу Ж ағ ал ау да ғы жү зу Ж үз у а уд ан ы ш ек те лм ег ен Ж ағ ал ау да ғы жү зу Ж үз у а уд ан ы ш ек те лм ег ен Ж ағ ал ау да ғы жү зу Ж үз у а уд ан ы ш ек те лм ег ен Ж ағ ал ау да ғы жү зу 3 ау ы- сы мд ық 2 ау ы- сы мд ық 3 ау ы- сы мд ық 2 ау ы- сы мд ық 3 ау ы- сы мд ық 3 ау ы- сы мд ық 2 ау ы- сы мд ық 3 ау ы- сы мд ық 3 ау ы- сы мд ық 2 ау ы- сы мд ық 3 ау ы- сы мд ық 3 ау ы- сы мд ық 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Капитан 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Капитанның аға көмекшiсi 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 - Капитанның вахталық көмекшiсi 1 - 1 - 1 1 - 1 1 - 1 1 - Аға механик 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 - Вахта механигi 1 - 1 - 1 1 1 2 2 1 1 2 1 Палубалық команданың қатардағы құрамы 3 2 3 2 3 3 2 3 3 2 3 3 1 Машиналық команданың қатардағы құрамы - - - - - - - - - - - 1 - Барлығы 8 5 8 5 8 8 6 9 9 6 8 10 3 Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 27 наурызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №10548 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 24 ақпан №165 Астана қаласы Кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларын бекіту туралы «Сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-2) тармақшасына сәйкес бұйырамын: 1. Қоса берiліп отырған Кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттiк тiркеу қағидалары бекiтiлсiн. 2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Көлік комитеті (Ә.А. Асавбаев): 1) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін, оның көшірмесін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспа басылымдарында және «Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркелгеннен кейiн он жұмыс күні iшiнде Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлiгiнiң Заң департаментiне осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралар туралы мәлiметтердi ұсынуды қамтамасыз етсiн. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын. 4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушы Ж.ҚАСЫМБЕК. «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрі _____________ Е. Ә. Ыдырысов 2015 жылғы 23 сәуір «КЕЛІСІЛДІ» Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі ________________ Е.А. Досаев 2015 жылғы 6 сәуір Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы №165 бұйрығымен бекітілген Кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттiк тiркеу қағидалары (бұдан әрi – Қағидалар) «Сауда мақса- тын да теңiзде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 4-бабы 3-тармағының 55-2)-тармақ шасына сәйкес әзiрленген және кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу тәртібін айқындайды. 2. Осы Қағидалар сауда мақсатында теңiзде жүзуге пайдаланылатын кемелерге қолданылады. Осы Қағида Қазақстан Республикасының Әскери-Теңiз Күштерi мен Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi туын көтерiп жүзушi кемелерге қолданылмайды. 3. Осы Қағидаларда кеменің жасы деп кемені тіркеу туралы құжатта көрсетілгендей, жасалған жылынан бері өткен уақыт кезеңі түсініледі. 4. Кемені мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу), кеменің немесе салынып жатқан кеменің кепілі және кемесін мемлекеттік тіркеуді куәландыратын құжаттың телнұсқасын, кеменің немесе салынып жатқан кеменің кепілін беру үшін «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі)» 2008 жылғы 10 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Кодексінің 64-тарауында белгіленген тәртіппен және мөлшерлерде алымдар алынады. 5. Теңiз кемелерiнiң мемлекеттiк кеме тiзiлiмiнде (бұдан әрі – Мемлекеттiк кеме тiзiлiмi), Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізілімінде (бұдан әрі – халықаралық кеме тізілімі) және бербоут-чартер тізілімінде кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттiк тiркеуді Порттың теңіз әкімшілігі жүзеге асырады. Мемлекеттiк кеме тiзiлiмiн, халықаралық кеме тізілімін, бербоут-чартер тiзiлiмiн жүргiзудi Порттың теңiз әкiмшiлiгi қағаз және электрондық жеткізгіштерде жүзеге асырады. 6. Кемені мемлекеттік тіркеуге арналған еркін нысанда жазылған өтінішпен кеменің меншік иесі (кеме иесі) не- месе ол уәкілеттік берген адам жүгінеді. 7. Мемлекеттік тіркеу мынадай тәртіппен жүргізіледі: 1) осы Қағидаларға сәйкес кемелердi және оларға құқықтарды мемлекеттiк тiркеу үшiн қажеттi құжаттарды қабылдау. Ұсынылатын құжаттар осы Қағидалардың талаптарына сәйкес келмеген кезде екі жұмыс күнi iшiнде оған құжаттарды қабылдаудан дәлелдi жазбаша бас тартуды бере отырып, өтiнiш берушiге құжаттар қабылдаудан бас тартылады; 2) осы кемеге мәлімделетін құқықтар мен тіркелген құқықтар арасындағы қайшылықтардың, сондай-ақ мемлекеттік тiркеуден бас тарту үшін негіздің болмауын анықтау; 3) көрсетiлген қайшылықтар мен мемлекеттiк тiркеуден бас тарту үшiн басқа негiздер болмаған кезде Мемлекеттiк кеме тiзiлiмiне, халықаралық кеме тізіліміне және бербоут-чартер тiзiлiмiне жазулар енгiзу; 4) мемлекеттік тіркеуді растайтын құжаттарды беру. 8. Кемелерді мемлекеттік тіркеуге ұсынылатын құжаттарға қойылатын талаптар: 1) құжаттар мемлекеттiк немесе орыс тiлдерiнде жасалады; 2) егер Қазақстан Республикасының заңнамасы мен Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше көзделмесе, ресми шетелдiк құжаттар шетелдегі Қазақстан Республикасының шет елдегі мекемелерiнде заңдастыруға жатады. Қарауға белгіленген тәртіппен расталған, оларға қатысты көрсетілген талаптар орындалған нотарилады куәландарылған құжаттардың көшірмесі қабылдануы мүмкін. Егер ұсынылатын құжаттар шетел тiлiнде жасалған болса, оларға мемлекеттiк немесе орыс тілдеріндегі нотариат куәландырған аудармасы қоса беріледі; 3) құжаттардың мәтіндері анық, заңды тұлғалардың атаулары мен деректемелері қысқартусыз жазылған бо- луы тиіс; 4) тазарту не қосып жазу, сызылған сөздер және оларда өзге де ескертілмеген түзетулер бар құжаттар, қарындашпен орындалған құжаттар, сондай-ақ мазмұнын бiржақты түсiндiруге мүмкiндiк бермейтiн бүлiнген жерлерi бар құжаттар мемлекеттiк тiркеуге қабылдауға жатпайды; 5) тiркеуге қажеттi барлық құжаттар не екi данада берiледi, олардың бipі түпнұсқа, ал екiншiсi – көшiрмесi болуы тиiс не нотариалды расталған көшірмелері беріледі. Түпнұсқа тiркелгеннен кейiн құқық иеленушіге қайтарылады. 9. Кемені мемлекеттік тіркеуден мынадай жағдайларда бас тартылады, егер: 1) мемлекеттік тіркеу туралы өтінішпен тиісті емес адам жүгінсе; 2) осы Қағидаларда көзделген талаптар сақталмаса; 3) мемлекеттік тіркеу үшін ұсынылған құжаттар Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген талаптарға сәйкес келмесе. Бас тарту туралы кемені мемлекеттік тіркеуге ұсынған өтініш берушіге құжаттар мемлекеттік тіркеуге ұсынылған сәттен бастап жеті жұмыс күнінен кешіктірмей бас тарту негізін көрсете отырып, жазбаша хабарланады. 10. Кемені мемлекеттік тіркеуді куәландыратын құжат жоғалған жағдайда Порттың теңіз әкімшілігі кеменің кеме иесінің өтініші бойынша екі жұмыс күні ішінде оған кеменің мемлекеттік тіркелуін куәландыратын құжаттың телнұсқасын береді. Кеменің мемлекеттік тіркелуін куәландыратын құжаттың телнұсқасын беру туралы өтінішпен бірге Порттың теңіз әкімшілігіне кеменің мемлекеттік тіркелуін куәландыратын құжаттың телнұсқасын берген кезде кемелерді мемлекеттік тіркеу үшін алынатын алымдар сомаларының бюджетке төленгенін растайтын құжатты ұсынады. Кеменің мемлекеттік тіркелуін куәландыратын құжаттың телнұсқасын беру туралы мәліметтер кеме тіркелген тиісті тізілімге енгізіледі. 11. Шақыру сигналын ауыстырумен байланысты кеменің мемлекеттік тіркелуін растайтын жаңа құжаттарды беру кеменің мемлекеттік тіркелуін растайтын бұрын берілген құжаттарды қоса бере отырып, кеменің меншік иесінің (кеме иесінің) өтініші негізінде үш жұмыс күні ішінде жүргізіледі. Шақыру сигналын ауыстыру және кеменің мемлекеттік тіркелуін куәландыратын жаңа құжатты беру туралы мәліметтер кеме тіркелген тиісті тізілімдерге енгізіледі. 2. Теңiз кемелерiнiң мемлекеттiк кеме тiзiлiмiнде кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттiк тiркеу тәртібі 12. Мемлекеттік кеме тізілімінде теңіз, жолаушылар, жүк-жолаушылар, мұнай құю, сүйрегіш кемелер, жүзбелі бұрғылау қондырғылары, құрғақ жүктер, жүзбелі крандар және техникалық флот кемелері (жер снарядтар және басқалары), сондай-ақ кіші көлемді кемеге жатпайтын кемелер тіркеуге жатады. Теңіз кемелерінің мемлекеттік кеме тізілімінде кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу осы Қағи далардың 14-тармағында көрсетілген құжаттарды ұсынған сәттен бастап он жұмыс күн ішінде жүзеге асырылады. 13. 1997 жылғы 18 қарашадағы Солтүстік Каспий бойынша өнімді бөлу туралы келісімге сәйкес Қазақстан Республикасында «Заңды тұлғаларды мемлекеттiк тiркеу және филиалдар мен өкiлдiктердi есептiк тiркеу туралы» Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 17 сәуiрдегi № 2198 Заңымен белгіленген тәртіппен тіркелген бекітілген филиалдар (мердігерлік компаниялар, оператор, агенттер) арқылы Каспий теңізінде қызметін жүзеге асыратын шетелдік заңды тұлғаның меншігіндегі, кеменің жасалған жылы бес жылдан аспайтын және Солтүстік Каспий жобасын іске асыру үшін жасалған (сатып алынған) кемелер Мемлекеттік кеме тізілімінде тіркелуге жатады. Бұл ретте кеменің жасалған жылы туралы осы тармақтың бірінші бөлімінің талабы Қазақстан Республикасының кеме тізілімдерінде бұрын тіркелген, сондай-ақ кейіннен меншік иесі 1997 жылғы 18 қарашадағы Солтүстік Каспий бойынша өнімді бөлу туралы келісімге сәйкес Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 17 сәуірдегі «Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы» Заңымен белгіленген тәртіппен тіркелген филиалдар (мердігерлік компаниялар, оператор, агенттер) арқылы Каспий теңізінде қызметін жүзеге асыратын кез келген шетелдік заңды тұлғаның меншігіне берілген кемелерге қолданылмайды. 14. Мемлекеттік тіркеу үшін: 1) еркін нысандағы өтініш; 2) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес кеме тізілімінің сауалнамасы, сондай-ақ мынадай құжаттар ұсынылады: 1) кемеге меншік құқығын растайтын құжат; 2) жүзуге жарамдылығы туралы куәлік (қолданылатын болса); 3) өлшеу куәлігі; 4) сыныптау куәлігі; 5) жолаушылар куәлігі (жолаушылар кемесі үшін); 6) кемені мемлекеттік тіркеген үшін алым сомасының бюджетке төленгенін растайтын құжат; 7) кеме Солтүстік Каспий жобасын іске асыру үшін тікелей жасалғанын (сатып алынғанын) және 1997 жылғы 18 қарашадағы Солтүстік Каспий бойынша өнімді бөлу туралы келісімде көзделген тәртіппен Солтүстік Каспий жобасы бойынша өкілетті органға беруге жататынын растайтын Солтүстік Каспий жобасы жөніндегі оператордан хат (Осы Қағиданың 14 тармағында көрсетілген тұлғалардың жеке меншігіндегі кемелер үшін); 8) осы мемлекеттің туын ауыстырғанға дейін тікелей тіркелген тізілімнен шет мемлекеттің кемесінің алынып тасталғанын және ипотека ауырлығы жоқтығын куәландыратын құжат; 9) жеке меншік иесінің тұлғасын куәландыратын (жеке тұлғаларға қатысты) немесе жеке меншік-заңды тұлғаланың мемлекеттік тіркеу туралы анықтама (заңды тұлғаларға қатысты) құжаттар. 15. Кемені мемлекеттік кеме тізіліміне енгізу осы Қағидаларға 2 және 3-қосымшаларға сәйкес Теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзуге құқығы туралы куәлік және Кемеге жеке меншік құқығы туралы куәліктер берумен куәландырылады, ол кеменің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын және кемеге меншік құқығын растайды. 16. Оқиғалар салдарынан немесе басқа да себептер бойынша кеме Мемлекеттік кеме тізіліміне бұрын енгізілген мәліметтерге сәйкес келмей қалған жағдайда кемені қайта тіркеу жүзеге асырылады. Кемені қайта тіркеу Мемлекеттік кеме тізілімінде кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу үшін осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жүзеге асырылады. Өтініш берушімен сәйкес куәландыруды өткеннен кейін кемені мемлекеттік қайта тіркеу туралы және жүзуге жарамдылық туралы куәлік еркін нысанда өтініш ұсынылады. Қазақстан Республикасының меншігіндегі және мемлекеттік органдар өздеріне жүктелген функцияларды орындау үшін, коммерциялық мақсаттарда пайдаланылатын кемені пайдалану да кемені қайта тіркеу үшін негіз болып табылады. 17. Қазақстан Республикасы шегінен тыс жерде сатып алынған кеме Қазақстан Республикасының консулдық қызметі осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес осындай құқықты растайтын және мемлекеттiк кеме тiзiлiмiнде мемлекеттiк тiркелгенге дейiн, бiрақ бiр жылдан аспайтын уақытқа жарамды Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүру құқығы туралы уақытша куәлікті (бұдан әрі - уақытша куәлік) берген сәттен бастап Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туын көтерiп жүзу құқығын пайдаланады. 18. Уақытша куәлікті Қазақстан Республикасының консулдық қызметі құқық иесінің мынадай құжаттарды қоса берген өтініші негізінде береді: 1) құқық иеленушінің еркін нысандағы өтініші; 2)кемеге меншiк құқығын растайтын құжат; 3) кеменi бұған дейiн тiркеген мемлекеттiң құзыретті билiк орындары берген (eгep мұндай жағдай өтiнiш берiлгенге дейiн орын алған болса) кеменiң бұл мемлекеттiң тiзiлiмiнен шығарылғанын және ипотека ауыртпалығы жоқтығын куәландыратын құжаттар; 4) өлшем куәлiктерi; 5) бiлiктiлiк куәлiгi; 6) жолаушылар куәлiгi (жолаушылар кемелерi үшiн). 19. Уақытша куәлiк беру туралы өтiнiш берген кезде жеке тұлға оның жеке басын куәландыратын құжатты, ал заңды тұлғаның өкiлi - заңды тұлғаның құрылтайшы құжаттарын немесе олардың нотариалды куәландырылған көшірмелерін, сондай-ақ заңды тұлғаның атынан әрекет ету өкiлеттiгiн растайтын құжатты ұсынады. Осы Қағидалардың 19-тармағында көрсетілген құжаттарды алған кезде Қазақстан Республикасының шетелдердегі мекемесінің консулдық лауазымды тұлғасы құжаттарды есепке алу кітабына тиісті жазба енгізеді. Уақытша куәлік берілгені туралы әрбір жазба тіркеу нөмірімен сәйкестендіріледі. Мұндай нөмір құжаттарды қабылдаған кезде беріледі және қабылдаған құжаттардың кіріс нөміріне сәйкес келеді. Ұсынылған құжаттарды тексергеннен кейін Қазақстан Республикасының шетелдердегі мекемесі уақытша куәлік береді. Берілген уақытша куәлік туралы Қазақстан Республикасының шетелдердегі мекемесі он жұмыс күні ішінде уәкілетті органға уақытша куәліктің көшірмесін қоса бере отырып, хабарлама жібереді. 20. Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде сатып алынған кемені Мемлекеттік кеме тізілімінде тіркеу Порттың теңіз әкімшілігіне мемлекеттік тіркеу туралы еркін нысандағы өтініш ұсынылуы бойынша осы Қағидаларға сәйкес жүзеге асырылады. 21. Мемлекеттік кеме тізілімінде тіркелген кемені Порттың теңіз әкімшілігінің бербоут-чартер шарты бойынша беру кезінде: 1) Мемлекеттік кеме тізілімінің «Ескерту» бағанасына меншік иесінің өтінімінің негізінде бербоут-чартер шартының қосымшасымен бербоут-чартер шартының қолданылу мерзімі көрсетілген тиісті жазба енгізіледі; 2) «Кеме иесінің атауы және мекен жайы» бағанасына бербоут-чартер шарты бойынша кеме жалдаушының мәліметтері енгізіледі. Бұл ретте кемеде теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы туралы куәліктің түпнұсқасы болу қажет. 3. Кемелер мен оларға құқықтарды Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізілімінде мемлекеттік тіркеу 22. Халықаралық кеме тiзiлiмiнде жүктердi, жолаушыларды және олардың багаждарын халықаралық тасы- малдаулар, сүйретiп жүзу үшiн пайдаланылатын кемелер, оның iшiнде бербоут-чартер бойынша пайдалануға берiлген кемелер тiркеледi. Егер кемелер шет мемлекеттердiң кемелер тiзiлiмдерiнде тiркелген болса және халықаралық кеме тiзiлiмiнде тiркеу туралы өтiнiш берiлген күнi олардың жасалғанына жиырма жылдан асса, олар халықаралық кеме тiзiлiмiнде тiркелуге жатпайды. 23. Кемеге меншiк құқығы және өзге де заттық құқықтар (бербоут-чартер бойынша жалдап алынған кемеге осы құқықтарды қоспағанда), осы құқықтарды шектеулер (ауыртпалықтар), олардың туындауы, ауысуы және тоқтатылуы халықаралық кеме тізілімінде тіркелуге жатады. Меншік құқығына және өзге де заттық құқықтарға қатысты шектеулер (ауыртпалықтар) белгіленген кемені халықаралық кеме тізілімінде тіркеу және мұндай кемені аталған тізілімнен шығару пайдасына тиісті шектеу (ауыртпалық) белгіленген адамның жазбаша нысандағы келісімімен жүзеге асырылады. 24. Меншік құқығындағы кемені тіркеу кезінде кеме иесі немесе оның уәкілеттік берген адамы мынадай құжаттарды ұсынады: 1) еркiн нысанда өтiнiш; 2) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кеме тiзiлiмiнiң сауалнамасы; 3) кемеге меншік құқығын растайтын құжат; 4) жүзуге жарамдылығы туралы куәлік (қолданылатын болса); 5) өлшеу куәлiгi; 6) сыныптау куәлiгi; 7) жолаушылар куәлігі (жолаушылар кемесі үшін); 8) теңіз кемесiн мемлекеттiк тiркегені үшiн алым сомасының бюджетке төленгенiн растайтын құжат. 9) осы мемлекеттің туын ауыстырғанға дейін тікелей тіркелген тізілімнен шет мемлекеттің кемесінің алынып тасталғанын және ипотека ауыртпалығы жоқтығын куәландыратын құжат; 10) жеке меншік иесінің тұлғасын куәландыратын (жеке тұлғаларға қатысты) немесе жеке меншік-заңды тұлғаланың мемлекеттік тіркеу туралы анықтама (заңды тұлғаларға қатысты) құжаттар. Мемлекеттiк кеме тiзiлiмiнде кеменің тіркелуі әлі жарамды болған жағдайда, осы Қағидаларға 2 және 3-қосымш аларға сәйкес нысан бойынша Теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы туралы және Кемеге меншік құқығы туралы куәліктерінің тек көшірмелері ғана ұсынылады. Халықаралық кеме тізілімінде тіркеу жоғарыда көрсетілген құжаттарды ұсынған сәттен бастап он жұмыс күн ішінде жүзеге асырылады. 25. Уәкілетті органның кемесіне Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығына уақытша рұқсат беру туралы шешімнің көшермесін Порттың теңіз әкімшілігі алған күннен бастап он жұмыс күн ішінде бербоут- чартер бойынша жалдап алынған кемесi халықаралық кеме тізіліміне тіркеуге жатады. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын уақытша беру туралы шешімді уәкілетті орган осы Қағидалардың 29 және 30-тармақтарында көзделген тәртіппен қабылдайды. Бербоут-чартер тізілімінде кеменің тіркелуі жарамды болған жағдайда осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша бербоут-чартер шарттарында жалға алынған шетелдiк теңiз кемесiне Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтерiп жүзу құқығын уақытша беру туралы куәлiктің көшірмесі ғана ұсынылады. Бербоут-чартер бойынша жалға алынған кемені халықаралық кеме тізілімінде тіркеу мерзімі осындай кемеге Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын уақытша беру мерзімінен аспайтын болады. 26. Кемені Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізіліміне енгізу: 1) меншік құқығындағы кемеге – осы Қағидаларға 2 және 3-қосымшаларға сәйкес нысан бойынша Теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы туралы және Кемеге меншік құқығы туралы куәліктер; 2) бербоут-чартер бойынша пайдалануға ұсынылған кемеге – осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Бербоут-чартер шарттарында жалға алынған шетелдiк теңiз кемесiне Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтерiп жүзу құқығын уақытша беру туралы куәлiк беру арқылы куәландырылады. 4. Бербоут-чартер тізілімінде кемелерді мемлекеттік тіркеу 27. Бербоут-чартер тізілімінде шет мемлекеттердің тізілімінде тіркелген және бербоут-чартер бойынша: 1) қазақстандық кеме жалдаушыға; 2) 1997 жылғы 18 қарашадағы Солтүстік Каспий бойынша өнімді бөлу туралы келісімге сәйкес Қазақстан Республикасында «Заңды тұлғаларды мемлекеттiк тiркеу және филиалдар мен өкiлдiктердi есептiк тiркеу туралы» Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 17 сәуiрдегi белгіленген тәртіппен тіркелген филиалдар (мердігерлік компаниялар, оператор, агенттер, қосалқы мердігерлер) арқылы Каспий теңізінде қызметін жүзеге асыратын шетелдік заңды тұлғаға ұсынылған теңіз кемелері тіркеуге жатады. 28. Уәкілетті орган теңіз кемесіне Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығына уақытша рұқсат беру туралы шешім қабылдаған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде мұндай кеме бербоут-чартер тізіліміне тіркеуге жатады. 29. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын уақытша беру туралы шешім қабылдау үшін кеме иесі уәкілетті органға мынадай құжаттарды береді: 1) еркін нысандағы өтініш; 2) осы Қағидаға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша кеме тізілімінің сауалнамасы; 3) бербоут-чартер шарты; 4) жалға алушының тұлғасын куәландыратын (жеке тұлғаларға қатысты) немесе жалға алушы-заңды тұлғаның мемлекеттік тіркеу туралы анықтама (заңды тұлғаларға қатысты) құжаттар. 5) шет мемлекеттердің құзыретті билік органдары берген, онда кеме тікелей ту ауыстырылғанға дейін тіркелген, осындай мемлекеттің туын көтеріп жүзу құқығы тоқтатыла тұрғанын немесе бұл құқық Қазақстан Республикасының бербоут-чартерлік тізілімінде кемені мемлекеттік тіркеу сәтінен бастап бұл құқық тоқтатыла тұратынын растайтын кемені Қазақстан Республикасының туын көтеріп жүзуге уақытша ауыстыруға келісу туралы, сондай-ақ кеменің ипотека ауыртпалығы және кеменің меншік иесі туралы мәліметтерді қамтитын құжат; 6) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзуге кемені ауыстыруға меншік иесі және кеменің тіркелген ауыртпалығына кепіл ұстаушының жазбаша рұқсаты; 7) сыныптау куәлігі; 8) кеме Солтүстік Каспий жобасын іске асыру үшін жалға алынғанын растайтын Солтүстік Каспий жобасы жөнінде оператордан хат (осы Қағидалардың 27-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тұлғалар жалға алған кемелер үшін); 9) өлшеу куәлігі; 10) кемені мемлекеттік тіркеген үшін алым сомасының бюджетке төленгенін растайтын құжат . 30. Уәкілетті органның құжаттарды қарауы он жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады, қарау қорытындылары бой- ынша Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын уақытша беру туралы рұқсат беріледі немесе мынадай жағдайларда: 1) Сауда мақсатында теңізде жүзу саласында Қазақстан Республикасы заңнамасымен бекітілген теңізде жүзу қауіпсіздігі талаптарына кеменің сәйкес келмеуін көрсететін негіздер болған кезде; 2) осы Қағидалардың 28-тармағының 2) тармақшасында көзделген тұлғалар кемені Солтүстік Каспий жобасын іске асыру мақсатынсыз жалға алған кезде; 3) бербоут-чартер тізілімінде тіркеу мерзімін ұзартуға жататын кемелерді, қазақстандық флоттың құрамында болмайтын мамандандырылған кемелердi, сондай-ақ реновация, жаңғырту және қайта жабдықтау рәсімінен өткен кемелерді қоспағанда, кеменің шығарылған уақыты жиырма жылдан жоғары болған кезде бас тартылады. 31. Қазақстан Республикасының мемлекеттік туын уақытша көтеріп жүзу құқығын беру туралы шешім құзыретті органмен келесі жағдайларды жойылады: шетел кемесі экипажы кінәсімен аппаттық жағдайдың болуы (мұндай шешім аппатық жағдайды зерттеу жөніндегі қорытынды негізінде қабылданады) шетел кемесіннің апаттық жағдайды жасыруы (бұл жағдайда кеме иесіне үш жыл кезеңінде шетел кемелерін қаратуына қарсылық білдіріледі) Барлық жағдайларда қабылданған шешімді жою туралы хабарлама үш жұмыс күн ішінде кеме иесіне немесе оның өкіліне ұсынылады, не кеме иесіне пошта немесе факсимиль байланысы арқылы жолданады, сондай-ақ бербоут- чартер тізіліміне сәйкесті жазбалалар енгізу үшін және осы қағиданың 5-қосымшасына сәйкес нысан бойынша берілген бербоут-чартер жағдайында жалға алынған шетел теңіз кемесіне Қазақстан Республикасының мемлекеттік туын уақытша көтеріп жүзу құқығын ұсыну куәлікті сұратып алу үшін порттың теңіз әкімшілігіне жолданады. 32. Уәкілетті орган бес жұмыс күн ішінде кемені мемлекеттiк тiркеуді жүзеге асыру үшін Порттың теңіз әкімшілігіне Қазақ стан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын уақытша беру туралы шешімнің көшермесін жібереді. 33. Кемені бербоут-чартер тізіліміне енгізу осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Бербоут-чартер шарттарында жалға алынған шетелдік теңіз кемесіне Қазақстан Республикасының туын көтеріп жүзуге уақытша құқығы туралы куәлік берілуімен куәландырылады. Бербоут-чартер тiзiлiмiнде тiркелген шетел кемесiне Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туын көтерiп жүзуге құқығын уақытша беру мерзiмi өткен кезде, қазақстандық кеме жалдаушы немесе осы Қағидалардың 27-тармағының 2) тармақшасында көзделген адам жүзуге уақытша құқық беру мерзiмi өткеннен кейiн жетi жұмыс күнi iшiнде Порттың теңiз әкiмшiлiгiне Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туын көтерiп жүзуге уақытша құқық беру туралы тиiстi куәлiктi қайтарады. 34. Кемені бербоут-чартер тізілімінде тіркеу мерзімін ұзарту мынадай құжаттар қоса беріле отырып, оңайлатылған тәртіппен жүзеге асырылады: 1) кеме иесінен еркін нысандағы өтініш; 2) теңіз кемесін мемлекеттік тіркегені үшін алым сомасының бюджетке төленгенін растайтын құжат. Осы Қағидалардың 29-тармағының 5) тармақшасында көрсетілген құжаттардың қолданылу мерзімі аяқталған жағдайда, соңдай-ақ тиісті шет мемлекеттердің құзыретті билік органдары қайта берген көрсетілген құжаттар қоса беріледі. 5. Кеме (жасалып жатқан кеме) ипотекасын мемлекеттік тіркеу 35. Кеме немесе жасалып жатқан кеме ипотекасын тіркеу Заңның 211, 212-бабтарында анықталған тәртіпте іске асырылады. кеме тіркелген тізілімде тіркеледі. 36. Кеме ипотекасын (жасалып жатқан кеме) мемлекеттік тіркеу осы Қағидаларға 6 сәйкес Кеме немесе жасалып жатқан кеме ипотекасын мемлекеттік тіркеу туралы куәлік берумен куәландырылады. 37. Кеме ипотекасын Мемлекеттік тіркеу туралы куәлікке өзгерістер мен (немесе) толықтырулар енгізу, кеме ипотекасы туралы шартқа өзгерістер мен толықтырулар енгізілгеннен кейін осы Қағидаларға 7-қосымшаға сәйкес нысан бойынша рәсімделген Кеме ипотекасын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікке қосымша парақтарды қоса беру арқылы жүзеге асырылады. Кеме немесе жасалып жатқан кеме ипотекасын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікке қосымша парақта кеме ипотекасы туралы шартқа қосымша келісімнің нөмірі мен жасалған күні, сондай-ақ кеме ипотекасы туралы шартқа енгізілген өзгерістер мен (немесе) толықтырулардың қысқа сипаттамасы көрсетіледі. Кепіл берушіні және (немесе) борышкерді ауыстырған кезде, егер борышкер кеме немесе жасалып жатқан кеме ипотекасы туралы шарт бойынша кепіл беруші болып табылмаса, Кеме ипотекасын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікке қосымша парақта жаңа кепіл берушінің және (немесе) борышкердің деректері (атауы) және тұрғылықты жері, сондай-ақ жаңа кепіл берушінің қойған қолы көрсетіледі. Кеме немесе жасалып жатқан кеме ипотекасын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікке қосымша парақ кеме ипотекасы туралы шартқа өзгерістер мен (немесе) толықтырулар енгізілгеннен кейін кепіл берушінің өтініші негізінде беріледі. Өтінішке кеме ипотекасы туралы шартқа қосымша келісім, осындай қосымша келісімде көрсетілген құжаттармен қоса беріледі. 6. Кемені Мемлекеттiк кеме тiзiлiмiнен, халықаралық кеме тізілімінен немесе бербоут-чартер тiзiлiмiнен шығару 38. Мемлекеттік кеме тізілімінен: 1) опат болған немесе хабарсыз жоғалып кеткен; 2) конструкциялық жағынан күйреген; 3) қайта құру немесе кез келген басқа өзгерістер нәтижесінде кеме сапасын жоғалтқан; 4) Заңның 11-бабының 3-1-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмей қалған кеме шығарылады. 39. Мына: 1) опат болған немесе хабарсыз жоғалып кеткен; 2) конструкциялық жағынан күйреген; 3) қайта құру немесе кез келген басқа өзгерiстер нәтижесiнде кеме сапасын жоғалтқан; 4) Заңның 11-бабының 3-1-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмей қалған; 5) оған қатысты Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтерiп жүзiп жүруге құқығын уақытша беру туралы шешiмдi уәкілетті орган жоққа шығарған; 6) оған қатысты Қазақстан Республикасының аумақтық сулары шегiнде қызметтi жүзеге асыру фактісі айқындалған жағдайларда кеме Халықаралық кеме тізілімінен шығарылады. 40. Бербоут-чартер тізілімінен: 1) опат болған немесе хабарсыз жоғалып кеткен; 2) конструкциялық жағынан күйреген; 3) қайта жасау немесе кез келген басқа да өзгерiстер нәтижесінде кеме сапасын жоғалтқан; 4) осы Заңның 11-бабының 5-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмей қалған; 5) осы Қағидаларға сәйкес оған қатысты уәкілетті орган Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын уақытша беру туралы шешімнің күшін жойған кеме шығарылуға жатады. 41. Зақымдалған кеме конструкциялық жағынан күйреген болып есептеледі, егер: 1) кеме тұрған жерінде де, кеме жеткізілуі мүмкін кез келген басқа жерде де қалпына келтірілмесе; 2) кемені жөндеу экономикалық жағынан орынсыз болса. 42. Кемені Мемлекеттік кеме тізілімінен, халықаралық кеме тізілімінен және бербоут-чартер тізілімінен шығаруды Порттың теңiз әкiмшiлiгi кеме иесiнiң (кеме иеленушінің) немесе олар уәкілеттік берген адамдардың кемені мемлекеттік тіркеу кезінде берілген куәліктерді қоса бере отырып, еркін нысандағы өтініші негізінде жүргізеді. Осы Қағидалардың 38-тармағының 1), 2), 3) тармақшаларында, 39-тармағының 1), 2), 3) тармақшаларында, 50 1), 2), 3) тармақшаларында көрсетілген жағдайларда өтiнiшке онда жазылған фактiлердi растайтын құжаттар да қоса берiледi. Осы Қағидалардың 39-тармағының 5), 6) тармақшаларында және 50-тармағының 5) тармақшасында көрсетілген жағдайларда, кемені Халықаралық кеме тізілімінен және бербоут-чартер тізілімінен шығаруды кеме иесінің (кеме иеленушінің) мекенжайына жолданған уәкілетті органның тиісті хабарламасы негізінде Порттың теңіз әкімшілігі жүргізеді. 43. Кемеге немесе жасалып жатқан кемеге тіркелген ипотека болған кезде Порттың теңіз әкімшілігі кепіл ұстаушылар өз мүдделерін қорғау үшін тиісті шаралар қолдануы үшін кепіл ұстаушыға кеменің немесе жасалып жатқан кемеге меншік құқығының тиісті тізілімінен алдағы шығарылатыны туралы хабарлама жібереді. Олардың келісімі алынбаған кезде кеме немесе жасалып жатқан кемеге меншік құқығы кепіл ұстаушыларды хабардар өткеннен кейін үш ай өткен соң тиісті тізілімнен шығарылады. 44. Порттың теңiз әкiмшiлiгi тиiстi тiзiлiмге шығару туралы жазу енгiзедi және осы Қағидалардың 8-қосымшас ына сәйкес нысан бойынша Кеменің Теңіз кемелерінің мемлекеттік кеме тiзiлiмiнен, Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізілімінен шығарылғаны туралы куәлiкті кеме иесіне (кеме иеленушіге) немесе олар уәкілеттік берген адамдарға бередi. 7. Кемені шет мемлекеттің туын көтеріп жүзуге ауыстыру 45. Мемлекеттік кеме тізілімінде немесе халықаралық кеме тізілімінде тіркелген меншік құқығындағы кемені бербоут-чартер бойынша шетелдік кеме жалдаушыға пайдалануға және иелік етуге ұсынған кезде осындай кеме уәкілетті органның шешімі негізінде шет мемлекеттің туын көтеріп жүзуге уақытша ауыстырылуы мүмкін. 46. Шет мемлекеттің туын көтеріп жүзуге уақытша ауыстыру туралы шешімді уәкілетті орган кеменің меншік иесінің немесе ол уәкілеттік берген адамның мынадай құжаттар қоса берілген өтініші негізінде қабылдайды: 1) кеме иесінің немесе оның уәкілетті тұлғасының өтініші; 2) кемені шет мемлекеттің туын көтеріп жүзуге ауыстыруға ипотеканың кепіл ұстаушысының жазбаша келісімі (белгіленген және белгіленген тәртіппен тіркелген кеме ипотекасының ұстаушыларын алдын ала қанағаттандыру болмаған кезде); 3) шет мемлекеттің туын көтеріп жүзу құқығы ұсынылғанын немесе Қазақстан Республикасының туын көтеріп жүзу құқығы тоқтатыла тұрған сәтте осы құқық берілетінін растайтын құжат; 4) бербоут-чартер. 47. Осы Қағидалардың 9-тармағына сәйкес бас тарту үшін негіз болмаған кезде Мемлекеттік кеме тізілімінде немесе халықаралық кеме тізілімінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы тоқтатыла тұрған күн, кемені шет мемлекеттің туын көтеруге ауыстыруға рұқсат етілетін мерзім, кемеге туын көтеріп жүзуге рұқсат берілген мемлекеттің атауы, бербоут-чартер бойынша шетелдік кеме жалдаушының аты және мекенжайы көрсетіледі. 48. Қазақстан Республикасының туын көтеріп жүзу құқығы тоқтатыла тұрған күні Мемлекеттік кеме тізілімінде не- месе халықаралық кеме тізілімінде тіркелген күн болып есептеледі. Теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының туын көтеріп жүзу құқығы туралы куәлікке белгілерді енгізу өтініш берілген күннен бастап он жұмыс күні ішінде жүргізіледі. 49. Кемеге Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы тоқтатыла тұру мерзімі ішінде оның бортында осы құқық тоқтатыла тұрғаны туралы белгісімен Теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы туралы куәлік болуы тиіс. 50. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығының тоқтатыла тұрған мерзім ішінде кемеге арналған құқықты, шектеулерді (ауыртпалықтарды) тіркеуді осы Қағидаларға сәйкес Мемлекеттік кеме тізілімінде жүргізу жалғастырылады. 51. Бербоут-чартер қолданысы тоқтатылған кезде немесе уәкілетті органның шешімінде көрсетілген мерзім өткен кезде Мемлекеттік кеме тізіліміне немесе халықаралық кеме тізіліміне кеменің меншік иесінің өтініші негізінде тиісті жазу енгізіледі және осы Қағидаларда белгіленген тәртіппен теңіз кемесінің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы туралы жаңа кеме куәлігі беріледі. 8. Шағын көлемді кемелерді мемлекеттік тіркеу тәртібі 52. Шағын көлемді кемелерді тіркеуді Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 23 қаңтарындағы №51 «Кемені, оның ішінде шағын көлемді кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларын бекіту туралы» бұйрығына сәйкес (Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде тіркелген № 10400) ішкі су көлігі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі кеме кітапшасында жүргізеді. Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 1-қосымша КЕМЕ ТІЗІЛІМІНІҢ САУАЛНАМАСЫ 1. Кеме атауы ___________________________________________________________________________________ 2. Алдыңғы тiркелген порты (орны) және оны жою күнi (Мемлекеттiк кеме тiзiлiмi/Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізілімі үшiн)/тоқтатып қою күнi (бербоут-чартер тiзiлiмi/Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізілімі үшін) (егер мұндай жағдай орын алса) 3. Сәйкестендіру нөмірі ИМО ______________________________________________________________________ 4. Шақыру сигналы ______________________________________________________________________________ 5. Типі және мақсаты, жүзу ауданы __________________________________________________________________ 6. Атауы, коды, сыныптау қоғамы, тізілім нөмірі, класс символы, біліктілік куәлігінің қолданылу мерзімі _______________________________________________________________________________________________ 7. Кеме өлшемі: ұзындығы ___ ені ___ борт биіктігі ______ 8. Тіркелімдік сыйымдылық: таза ______ жалпы _______ 9. барынша шөгу: жүк болғанда _______ балласта ____ 10. Су үсті бортының биіктігі ______________________________________________________________________ 11. Жасалу жылы мен орны, кеме жасау верфі атауы __________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________ 12. Жоба нөмірі __________________________________________________________________________________ 13. Жүк көтерімдігі _______________________________________________________________________________ 14. Корпус материалы _______________________________________________ 15. Палуба саны _______________ ___________________________________ 16. Басты қозғалтқыштың типі және жасау орны _______________________ 17. Басты қозғалтқыштың қуаты ____________________________________________________________________ 18. Жүріс жылдамдығы: жүк ____ буын, балласта ____ буын 19. Қозғалтқыш түрі, бұрама саны _______________________________________________________________ 20. Отын түрі __________________________________________________________________________________ 21. Танктер сыйымдылығы: отындық ______, ауыз су _______________________________________________ 22. Жүк трюмдерінің (танктерінің) саны, олардың шаршы көлемі ___________________________________ 23. Жүктік жарақтану _______________________________________________ 24. Жолаушылар орнының саны ________________________________________ 25. Желкен жарақтарының түрі _______________________________________________________________________________________________ 26. Мачта саны _____________________________________________________ 27. Радиостанция, оның қуаттылығы ________________________________________________________________________________________ 28. Құтқару шлюпкаларының _____________________________________________________________________ салдардың саны _________________________________________________________________________________ 29. Рулдік құрылғы _____________________________________________________________________________ 30. Зәкірлік құрылғы ___________________________________________________________________________ 31. Су ағызу, өртке қарсы құралдардың саны мен қуаттылығы ____________________________________________________________________ 32. Өлшеу куәлігі __________ ________________________________________ (қашан, кім берген, №, қолданылу мерзімі) 33. Жолаушылар куәлігі _______________________________________ (қашан, кім берген, №, қолданылу мерзімі) 34. Жүзуге жарамдылық туралы куәлік __________________________ (қашан, кім берген, №, қолданылу мерзімі) 35. Сыныптау куәлігі __________________________________________ (қашан, кім берген, №, қолданылу мерзімі) 36. Меншік иесі (меншік иелері, меншік иелерінің әрқайсысына тиесілі үлестер) _____________________________ __________________________________________________________________________________________________ (атауы, орналасқан жері, қандай мемлекеттің құқығы бойынша тіркелген, басқару органының мекенжайы (заңды тұлғалар үшін) Тегі, аты, әкесінің аты, азаматтығы, толық мекенжайы (жеке тұлғалар үшін), сондай-ақ телефоны, факсы, телексі, телетайпы, электрондық почтасы) 37. Кемеге немесе оған меншік иесі құқығындағы үлеске меншік иесінің құқығы туындауын негіздеу __________________________________________ ______________________________ ____________________________ (сатып алу-сату шартының, кеме жасау шартының деректемелері және басқалары) 38. Кеме (иелері) иесі _____________________________________________ ___________________________ _________________________________________ (атауы, орналасқан жері, қандай мемлекеттің құқығы бойынша тіркелген, басқару органының мекенжайы (заңды тұлғалар үшін), ____________________________________________ Кемені сенімгерлік басқару құқығында, (жеке тұлғалар үшін), ________________________________________ шаруашылық жүргізу құқығында, жедел басқару, бербоут-чартер негізінде иеленушінің ______________________________________________________________ Тегі, аты, әкесінің аты, азаматтығы, мекенжайы, төлқұжаттық деректері, сондай-ақ телефоны, факсы, телексі, телетайпы, электрондық почтасы) 39. Кемеге заттық құқығы, ауыртпашылығы ______________________ ___________________________________ _________________________________ (туындау негізі, шарттың немесе құжаттың деректері, мерзімі, бенефициары) 40. Кеменің меншік иесінің немесе уәкілетті органның қолы __________ ________________________________ ____________________________________ (кім және кім ретінде сауалнамаға қол қояды, сауалнамаға қол қоятын тұлғаның өкілеттіктерін негіздеу аты-жөні, паспорт деректері) Күні ________________ М.О. (заңды тұлғалар үшін) Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 2-қосымша ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ REPUBLIC OF KAZAKHSTAN ТЕҢІЗ КЕМЕСІНІҢ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ТУЫН КӨТЕРІП ЖҮЗУ ҚҰҚЫҒЫ ТУРАЛЫ КУӘЛІК CERTIFICATE OF THE RIGHT SEA SHIP TO SAIL UNDER THE STATE FLAG OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN 20__ жылғы «___» _____________ № ________ Қазақстан Республикасының Теңiз кемелерiнiң мемлекеттiк кеме тiзiлiмiне/Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізіліміне енгiзiлген деректердiң негiзiнде _________________________________________________________________(кеменiң атауы) (name of ship) кемеге Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтерiп жүзуге рұқсат берiлетiнi куәландырылады. This is to certify that according to the data entered into the State Ship Register of the Republic of Kazakhstan/ the international ship register of the Republic of Kazakhstan, the ship has been authorized to sail under the state flag of the Republic of Kazakhstan. Кеме туралы мәліметтер Ship›s particulars 1. Кеме типі ______________________________________________ Туре 2. Шақыру сигналы _________________________________________ Call sign 3. ИМО нөмірі _____________________________________________ IМО № 4. Тіркеу порты ___________________________________________ Port of registry 5. Жасалған орны мен уақыты _______________________________ Place and year of build 6. Корпустың басты материалдары ___________________________ Main material used to construct hull 7. Машинаның саны мен қуаттылығы __________________________ Number of sets and output of engines 8. 20 __ ж., «__»______ №____ (кім) ____________________ берген өлшеу куәлігі бойынша басты өлшемдер Principal dimensions according to tonnage certificate issued by Ұзындығы __________________________________________________ Length Ені _______________________________________________________ Breadth Борт биіктігі _____________________________________________ Depth Жалпы сыйымдылық __________________________________________ Gross tonnage Таза сыйымдылық ___________________________________________ Net tonnage 9. Кеменің бұрынғы атауы, егер ол бұрын шетел туын көтеріп жүзген болса және бұрынғы тіркеу порты The previous name of the ship if she sailed under foreign flag and her previous port of registry Теңіз порты капитаны ________________________ Sea harbour Master Қолы ________________________________________ Signature Мөрі ________________________________________ Seal Күні ________________________________________ Date Сериясы хх № ххххххх Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 3-қосымша ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ REPUBLIK OF KAZAKHSTAN КЕМЕГЕ МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫ ТУРАЛЫ КУӘЛІК CERTIFICATE OF OWNER SEA SHIP 20__ жылғы «___» _____________ № ________ Қазақстан Республикасының Теңiз кемелерiнiң мемлекеттiк кеме тiзiлiмiне/Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізіліміне енгiзiлген деректердiң негiзiнде _____________ ____________________________________ кеме куәландырылады (кеменiң атауы) (name of ship) This is to certify that according to the data entered into the State Ship Register of the Republic of Kazakhstan/the international ship register of the Republic of Kazakhstan, the ship ___________________________________ тиесілігі куәландырылады (меншік иелері, олардың негізінде құқықтары тіркелген құжаттардың деректемелері) is owned by__________________________________________________________ (owners, particulars of the docu- ments where under the right has been registered) Кеме туралы мәліметтер Ship›s particulars 1. Кеме типі ________________________________________________ Туре 2. Шақыру сигналы ___________________________________________ Call sign 3. ИМО нөмірі _______________________________________________ IМО № 4. Тіркеу порты _____________________________________________ Port of registry 5. Жасалған орны мен уақыты _________________________________ Place and year of build 6. Корпустың басты материалдары _____________________________ Main material used to construct hull 7. Машинаның саны мен қуаттылығы ____________________________ Number of sets and output of engines 8. 20 __ ж., «__» ______ № ____ (кім) _____________ берген өлшеу куәлігі бойынша басты өлшемдер Principal dimensions according to tonnage certificate issued by Ұзындығы ____________________________________________________ Length Ені _________________________________________________________ Breadth Борт биіктігі _______________________________________________ Depth Жалпы сыйымдылық ____________________________________________ Gross tonnage Таза сыйымдылық _____________________________________________ Net tonnage 9. Кеменің бұрынғы атауы, егер ол бұрын шетел туын көтеріп жүзген болса және бұрынғы тіркеу порты The previous name of the ship if she sailed under foreign flag and her previous port of registry Теңіз порты капитаны ______________________________ Sea harbour Master Қолы ______________________________________________ Signature Мөрі ______________________________________________ Seal Күні ______________________________________________ Date Сериясы хх № ххххххх Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 4-қосымша ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ REPUBLIK OF KAZAKHSTAN КЕМЕНІҢ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ТУЫН КӨТЕРІП ЖҮЗУ ҚҰҚЫҒЫ ТУРАЛЫ УАҚЫТША КУӘЛІК PROVISIONAL CERTIFICATE OF THE RIGHT SHIP TO SAIL UNDER THE STATE FLAG OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN 20 _____ жылғы «______» _____________ № ________ құжаттарды есепке алу кітабына енгізілген деректердің негізінде осымен кемеге __________________________________________________________________ (кеменің атауы) (name of ship) Қазақстан Республикасының туын көтеріп жүзуге рұқсат берілетіні куәландырылады. This is to certify that according to the data entered into the registry of documents, the ship has been authorized to sail under the state flag of the Republic of Kazakhstan. Куәлік 20___ жылғы «____» __________ дейін жарамды This Certificate is valid until Кеме туралы мәліметтер Ship›s particulars 1. Кеме типі ________________________________________________ Туре 2. Шақыру сигналы ___________________________________________ Call sign 3. ИМО нөмірі _______________________________________________ IМО № 4. Тіркеу порты _____________________________________________ Port of registry 5. Жасалған орны мен уақыты _________________________________ Place and year of build 6. Корпустың басты материалдары _____________________________ Main material used to construct hull 7. Машинаның саны мен қуаттылығы ____________________________ Number of sets and output of engines 8. (кім) ____________________ берген өлшеу куәлік бойынша басты өлшемдер Principal dimensions according to tonnage certificate issued by Ұзындығы ____________________________________________________ Length Ені _________________________________________________________ Breadth Борт биіктігі _______________________________________________ Depth Жалпы сыйымдылық ____________________________________________ Gross tonnage Таза сыйымдылық _____________________________________________ Net tonnage 9. Кеменің бұрынғы атауы, егер ол бұрын шетел туын көтеріп жүзген болса және бұрынғы тіркеу порты The previous name of the ship if she sailed under foreign flag and her previous port of registry 10. Кемені мемлекеттік тіркеу жүзеге асырылатын порт The port in which the registration of the ship shall be effected Қазақстан Республикасының консулдық мекемесінің (дипломатиялық өкілдігінің) атауы The Consulate (Diplomatic mission) of the Republic of Kazakhstan Лауазымды тұлға ________________________ Official Қолы ___________________________________ Signature Мөрі ___________________________________ Seal Күні ___________________________________ Date Сериясы хх № ххххххх Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 5-қосымша ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ REPUBLIK OF KAZAKHSTAN БЕРБОУТ-ЧАРТЕР ШАРТЫНДА ЖАЛДАНҒАН ШЕТЕЛДІК ТЕҢІЗ КЕМЕСІНЕ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТУЫН КӨТЕРІП ЖҮЗУ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ УАҚЫТША БЕРІЛГЕНІ ТУРАЛЫ КУӘЛІК CERTIFICATE OF TEMPORARY GRANTING THE RIGHT OF FOREIGN VESSEL NAVIGATION UNDER THE STATE FLAG OF THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN, CHARTERED ON THE BERBOUT BASIS 20__ жылғы «___» _____________ № ________ Қазақстан Республикасының бербоут-чартер тiзiлiмiне/Қазақстан Республикасының халықаралық кеме тізіліміне енгiзiлген деректердiң негiзiнде кемеге_________________________ __________________________________ оны бербоут-чартер шартында жалдау (кеменiң атауы) (name of ship) кезiнде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтерiп жүзуге рұқсат берiлгенi куәландырылады: (from) 20__ жылдан «___» ___________ (till) 20__ жылға «___» _________ дейiн This is to certify that according to the data entered into the Berbout-chartering Register of the Republic of Kazakhstan/ the international ship register of the Republic of Kazakhstan, the ship has been authorized to sail under the state flag of the Republic of Kazakhstan for the period of Chartering it on the Berbout basis. Кеме туралы мәліметтер Ship›s particulars 1.Кеме типі ________________________________________________ Туре 2. Шақыру сигналы _________________________________________ Call sign 3. ИМО нөмірі ______________________________________________ IМО № 4. Тіркеу порты ___________________________________________ Port of registry 5. Жасалған орны мен уақыты _______________________________ Place and year of build 6. Корпустың басты материалдары ___________________________ Main material used to construct hull 7. Машинаның қуаттылығы мен саны ___________________________ Number of sets and output of engines 8. 20__ ж. «__» ______ № ____ (кім) _________________ берген материалдық куәлік бойынша басты өлшемдер Principal dimensions according to tonnage certificate issued by Ұзындығы __________________________________________________ Length Ені _______________________________________________________ Breadth Борт биіктігі ______________________________________________ Depth Жалпы сыйымдылық ___________________________________________ Gross tonnage Таза сыйымдылық ____________________________________________ Net tonnage 9. Кеменің бұрынғы атауы, егер ол бұрын шетел туын көтеріп жүзген болса және бұрынғы тіркеу порты The previous name of the ship if she sailed under foreign flag and her previous port of registry Теңіз порты капитаны _______________________________________ Sea harbour Master Қолы _______________________________________________________ Signature Мөрі _______________________________________________________ Seal Күні _______________________________________________________ Date Сериясы хх № ххххххх Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 6-қосымша ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ РЕСПУБЛИКА КАЗАХСТАН КЕМЕНІҢ НЕМЕСЕ ЖАСАЛЫП ЖАТҚАН КЕМЕНІҢ ИПОТЕКАСЫН МЕМЛЕКЕТТІК ТІРКЕУ ТУРАЛЫ КУӘЛІК СВИДЕТЕЛЬСТВО О ГОСУДАРСТВЕННОЙ РЕГИСТРАЦИИ ИПОТЕКИ СУДНА ИЛИ СТРОЯЩЕГОСЯ СУДНА 20_____ жылғы «______» _____________ № ________ от «______» _____________ 20_____ года № _______ 20_____ жылғы «______» _____________ № ________ Теңіз кемелеріні мемлекеттік кеме тізіліміне, Кеме кітабына немесе Жасалып жатқан кемелер тізіліміне (керегінің астын сызу) енгізілген деректердің негізінде осымен кеменің немесе жасалып жатқан кеменің ипотекасын мемлекеттік тіркеу куәландырылады На основании данных, внесенных в Государственный судовой реестр морских судов, Судовую книгу или Реестр строящихся судов (нужное подчеркнуть) под № ___ от «___» _____________ 20_____ г., настоящим удостоверяется государственная регистрация ипотеки судна или строящегося судна __________________________________________________________________ (кеменің атауы) (наименование судна) Кеменің немесе жасалып жатқан кеменің ипотекасы мәнінің сипаттамасы Описание предмета ипотеки судна или строящегося судна _________________________________________________________________ (кеменің немесе жасалынып жатқан кеменің ипотекасы шартының деректемелері) (реквизиты договора ипотеки судна или строящегося судна) (Соңы 26-бетте). 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz26 Кепiл берушi Залогодатель __________________________________________________________________ (басқару органының атауы, орналасқан жері, мекен-жайы (заңды тұлғалар үшін); тегі, аты, әкесінің аты, азаматтығы, толық мекен-жайы (жеке тұлғалар үшін), сондай-ақ телефон, факс, телекс, электрондық почта) ________________________________________________________________ (наименование, место нахождения, адрес органа управления (для юридических лиц); фамилия, имя, отчество, гражданство, полный адрес (для физических лиц), а также телефон, факс, телекс, электронная почта) Кепіл ұстаушы Залогодержатель __________________________________________________________________ (басқару органының атауы, орналасқан жері, мекен-жайы (заңды тұлғалар үшін); тегі, аты, әкесінің аты, азаматтығы, толық мекен-жайы (жеке тұлғалар үшін), сондай-ақ телефон, факс, телекс, электрондық почта) ____________________________________________________________________ (наименование, место нахождения, адрес органа управления (для юридических лиц); фамилия, имя, отчество, гражданство, полный адрес (для физических лиц), а также телефон, факс, телекс, электронная почта) Кеменің немесе жасалынып жатқан кеменің ипотекасымен қамтамасыз етілген міндеттеменің ең көп мөлшері Максимальный размер обязательства обеспеченный ипотекой судна или строящегося судна ______________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________________ Кеме немесе жасалынып жатқан кеме ипотекасының аяқталу күні Дата окончания ипотеки судна или строящегося судна _________________________________________________ Ерекше белгілер_________________________________________________________________________________ Особые отметки Кеме туралы мәліметтер Сведения о судне 1. Кеменің үлгісі және мақсаты_____________________________________ Тип и назначение судна 2. Тіркеу порты _________________________________________________ Порт регистрации 3. Жасалған орны мен жылы ______________________________________ Место и год постройки 4. Басты мөлшерлер: Главные размерения: Ұзындығы _______________________ Длина Ені _____________________________ Ширина Бортының биіктігі_________________ Высота борта 5. Сыйымдылығы Вместимость: Жалпы__________________ Таза___________________ Валовая Чистая Жасалынып жатқан кеме туралы мәліметтер Сведения о строящемся судне 1. Жасалу орны _________________________________________________ Место строительства 2. Кеме жасайтын ұйымның атауы _________________________________ Наименование судостроительной организации 3. Жасалу нөмірі _______________________________________________ Построечный номер 4. Тіркеу порты _________________________________________________ Порт регистрации 5. Кеменің үлгісі_________________________________________________ Тип судна 6. Кильдің ұзындығы және кеме туралы басқа да негізгі техникалық деректер Длина киля и другие основные технические данные о судне ____________________________________________________________________ Теңіз портының капитаны________________________________ Капитан морского порта (аты-жөні) (Ф.И.О.) Қолы ____________________________________ Подпись Мөрі Печать Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 7-қосымша Сериясы/Серия хх № ххххххх ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ РЕСПУБЛИКА КАЗАХСТАН КЕМЕHIҢ НЕМЕСЕ ЖАСАЛЫП ЖАТҚАН КЕМЕНІҢ ИПОТЕКАСЫН МЕМЛЕКЕТТIК ТІРКЕУ ТУРАЛЫ КУӘЛIККЕ ҚОСЫМША ПАРАҚ ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЙ ЛИСТ К СВИДЕТЕЛЬСТВУ О ГОСУДАРСТВЕННОЙ РЕГИСТРАЦИИ ИПОТЕКИ СУДНА ИЛИ СТРОЯЩЕГОСЯ СУДНА 20 ___ жылғы/год «____» ___________ № _________ Қосымша парақ 2_____ жылғы «____» _________ № ________ Кеме ипотекасын мемлекеттік тіркеу туралы куәлікке берілді. Дополнительный лист выдан к Свидетельству о государственной регистрации ипотеки судна или строящегося судна №___ от «___»________20___г. Кеме ипотекасы туралы 2_____ жылғы «____» ___________ № ________ келісімге қосымша шарттың нөмірі: Дата заключения и номер дополнительного соглашения к договору об ипотеке судна или строящегося судна №____от «___»___20___года. _________________________________________________________________ №________Кеме ипотекасы туралы келісімге енгізілген өзгерістер мен толықтырулардың мәні: Сущность внесенных изменений и (или) дополнений в договор об ипотеке судна или строящегося судна ________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________ Егер, кеме ипотекасы туралы келісім бойынша борышты кепіл беруші емес болып табылған кепіл беруші және (немесе) борышты ауысқан кезде: При смене залогодателя и (или) должника, если должник по договору об ипотеке судна или строящегося судна не является залогодателем: ________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________ Жаңа кепіл берушінің және (немесе) борыштының атауы: Наименование нового залогодателя и (или) должника ________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________ Жаңа кепіл берушінің және (немесе) борыштының мекен жайы: Место жительства нового залогодателя и (или) должника ________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________ Жаңа кепіл берушінің қолы Подпись нового залогодателя и (или) должника _______________________________________________________________ Осы куәлікке қосымша парағы Көліктік бақылау комитетінің аумақтық органымен берілді Настоящий дополнительный лист к свидетельству выдан Морской администрацией порта ________________ ____________________________ 20_____ж./г. «________»_________________________ (күні/дата) (айы/месяц) М.О. М.П. Капитан морского порта ________________ _______________________ (қолы/подпись) (аты-жөні/Ф.И.О) Сериясы xx N xxxxxxx Серия Кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидаларына 8-қосымша ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ РЕСПУБЛИКА КАЗАХСТАН КЕМЕНІ ТЕҢІЗ КЕМЕЛЕРІНІҢ МЕМЛЕКЕТТІК КЕМЕ ТІЗІЛІМІНЕН, ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ КЕМЕ ТІЗІЛІМІНЕН ШЫҒАРУ ТУРАЛЫ КУӘЛІК СВИДЕТЕЛЬСТВО ОБ ИСКЛЮЧЕНИИ СУДНА ИЗ ГОСУДАРСТВЕННОГО СУДОВОГО РЕЕСТРА МОРСКИХ СУДОВ, МЕЖДУНАРОДНОГО СУДОВОГО РЕЕСТРА Осымен, кеменің Настоящим подтверждается, что судно 1. Атауы _______________________________________________________ Название 2. Мемлекеттік тіркеу порты ____________________________________ Порт государственной регистрации 3. Тіркеу нөмірі _______________________________________________ Регистрационный номер 4. Мемлекеттік тіркелген күні __________________________________ Дата государственной регистрации 5. Кеменің үлгісі_______________________________________________ Тип судна 6. Жасалған орны мен жылы_______________________________________ Место и год постройки 7. Ұзындығы____________________________________________________ Длина 8. Ені__________________________________________________________ Ширина 9. Биіктігі_____________________________________________________ Высота 10. Меншiк иесi/кеме иеленушы және оның мекен жайы Собственник/судовладелец и его адрес _______________________________________________________________ барлық тiркелген құқықтар мен ауыртпалықтар тоқтатыла отырып, Теңiз кемелерiнiң мемлекеттiк кеме тiзiлiмiнен, халықаралық кеме тiзiлiмiнен немесе жасалып жатқан кемелер тiзiлiмiнен (керегiнiң астын сызу) шығарылғаны расталады. исключено из Государственного судового реестра морских судов, международного судового реестра Республики Казахстан, или реестра строящихся судов (нужное подчеркнуть) с прекращением всех зарегистрированных прав и обременений. Теңіз портының капитаны ________________________________________ (аты-жөні) (Ф.И.О.) Капитан морского порта Қолы___________________________________________________________ Подпись Мөр Печать Күні_________________________________________________________ Дата Сериясы xx N xxxxxxx Серия Бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 22 мамырда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №11125 болып енгізілді. (Соңы. Басы 25-бетте). қатынастардағы тасымалды жүзеге асыруға байланысты шығындары тиiстi жылға арналған республикалық бюд- жетте көзделген сома шегiнде субсидияланады. Тасымалдаушының ауданаралық (облысішілік қалааралық) жəне қала манындағы қатынастардағы тасымалдауды жүзеге асыруға байланысты шығындары тиiстi жергiлiктi бюджеттерде көзделген сомалар шегiнде субсидияланады. 6. Жолаушылар тасымалын əлеуметтiк маңызы бар қатынастар бойынша ұйымдастыруға арналған субсидиялардың жалпы сомасы Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушының 2014 жылғы 8 желтоқсандағы № 247 бұйрығымен (Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде 2015 жылғы 8 қаңтардағы № 10069 тіркелген) бекітілген Əлеуметтік маңызы бар қатынастардың бекітілген тiзбесi негізінде жыл сайын тиiстi бюджетте көзделедi. 7. Табиғи монополиялар саласында жəне реттелетін нарықтарда басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік орган жыл сайын «Табиғи монополиялар жəне реттелетін нарықтар туралы» 1998 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 14-1 бабының 1-тармағының 5) тармақшасына жəне 15-бабының 1-тармағының 3) тармақшасына сəйкес бекітілетін Магистральдық темір жол желісінің жəне концессия шарттары бойынша теміржол көлігінің объектілері бар темір жолдардың реттеліп көрсетілетін қызметтерінің тарифтеріне (бағаларына, алым став- каларына) уақытша төмендету коэффициенттерін бекіту ережесімен белгіленген тəртіпте əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыратын тасымалдаушылар үшiн тиiстi жылға субсидиялауға көзделген бюджеттік қаражаттарды есепке ала отырып, магистральдық темiржол желiсiнiң қызметтеріне тарифтерге (бағаларына, ставкаларына, алымдарына) уақытша төмендету коэффициентiн белгілейдi. 8. Поездардың тізбесі, тіркелмелі жəне жолда тоқтамайтын вагондардың саны, олардың əлеуметтік маңызы б ар қатынастарда қатынау кезеңділігі, осы поездардың, тіркелмелі жəне жолда тоқтамайтын вагондардың суб- сидияланатын бөлігінің құрамдылығы уəкілетті немесе облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың атқарушы органдарымен жыл сайын өткізілетін Қазақстан Республикасындағы жолаушылар тасымал- дарын талдаудың негізінде айқындалады. 9. Əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар поездарының құрамында вагон-мейрамханалардың жəне багаждық вагондардың қатынастарын заңнамаға сəйкес қамтамасыз ететін тасымалдаушыларға мемлекеттік орган жыл сайын белгіленген тəртіпте осы вагондардың жүрісі үшін магистральдық теміржол желісінің қызметтеріне арналған тарифтерге (бағаларға, ставкаларға, алымдарға) Республикалық бюджет комиссиясының шешімімен анықталған мөлшерде уақытша төмендету коэффициентін белгілейді. 10. Бюджеттiк бағдарламаның əкiмшiсi субсидиялар мөлшерiн тиiстi бюджеттің шығыс бөлiгiне енгiзу үшін есептеуді əр жолаушы поезы бойынша тіркелмелі жəне жолда тоқтамайтын вагондарды ескере отырып «Теміржол көлігі туралы» 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңын ың 14-бабының 2-тармағының 34-23) тармақшасына сəйкес бекітілетін Əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалдауды жүзеге асыратын тасымалдаушылардың шығындарын субсидиялау көлемдерін айқындау əдістемесіне сəйкес жүргізеді. 11. Əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жалпы, плацкарт, купе, дизель жəне электр поездарының ва- гондары санаттарымен жолаушылар тасымалын жүзеге асыруға байланысты тасымалдаушының нақты шығындары субсидиялауға жатады. Нақты шығыстарды қалыптастыру кезінде осы Қағидаларға 1-қосымшаға сəйкес субсидияланатын қызметке байланысты нақты шығындарын қалыптастыру кезінде еск ерілмейтін шығындар тізбесінде көрсетілген субсидия- ланатын қызметке байланысты тасымалдаушылардың шығыстары ескерілмейді. 12. Ағымдағы қаржы жылына арналған тиісті бюджетте көзделген қаражат шегінде тасымалдаудың маусымдылығына жəне поездардың, тіркелмелі жəне жолда тоқтамайтын вагондардың қозғалыс кестесінің өзгеруіне, сондай-ақ жолаушылар ағынына байланысты тараптардың өзара келісуі бойынша шартқа қосымша келісім жасау арқылы поездардың құрамдылығына, тірк елмелі жəне жолда тоқтамайтын вагондардың санына жəне қатынау кезеңділігіне сəйкес субсидиялар сомасын қайта қарауға жол беріледі. 2-параграф. Субсидияларды төлеу шарттары 13. Республикалық бюджеттен субсидияларды төлеу тиісті қаржы жылына арналған стратегиялық жоспарға жəне төлемдер жөніндегі жеке қаржыландыру жоспарына сəйкес жүргізіледі. Ауданаралық (облыс ішіндегі қалааралық) жəне қала маңындағы қ атынастар бойынша жергілікті бюджеттен субсидияларды төлеу төлемдер жөніндегі қаржыландыру жоспарына сəйкес жүргізіледі. Субсидияларды төлеу нақты жүзеге асырылған жəне Қағидалардың 15-тармағында көрсетілген есептік құжаттамамен расталған тасымалдар бойынша үш жылға дейін ұзарту құқығы бар бір жылға жасалған əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалдарын жүзеге асырумен байланысты тасымалдаушының шығындарын субсидиялау туралы шартқа сəйкес ай сайын жүргізіледі. 14. Төлемдер бойынша қаржыландыру жоспарына сəйкес шартта конкурс жеңiмпазы ұсынған субсидияның айлық сомасының 30 пайызына дейiнгі мөлшерде алдын ала төлеу көзделуi мүмкiн. 15. Тасымалдаушы ай сайын есептіден кейiнгi айдың 25-шi күнiне дейiнгі мерзiмде ұйымның басшысымен, бас бухгалтерiмен жəне ұйымның мөрiмен куəландырылған мынадай құжаттарды облыстардың, респ убликалық маңызы бар қалалардың жəне астананың уəкілетті немесе атқарушы органына (бұдан əрі – атқарушы орган): 1) Қағидалардың осы тармағының 1)-7) тармақшаларында көрсетілген құжаттардағы көрсеткіштер есебін түсіндіретін түсіндірме жазбаны осы Қағидаларға 2 жəне 3-қосымшаларға сəйкес нысандар бойынша жолаушы- лар тасымалын орындау туралы ай сайынғы есепті жəне жыл басынан бастап жолаушылар тасымалын орындау туралы есепті; 2) Қағидаларға 4-қосымшаға сəйкес нысан бойынша орындалған жұмыстар актiсiн; 3) қатынастар бойынша орындалған тасымалдар көлемін растайтын жəне тасымалданған жолаушылар, үлгілер бойынша вагондар саны, жолаушылар айналымы, əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жүріп тұратын поездарда вагондардың толуы туралы мəліметтерді қамтитын Ұлттық инфрақұрылым операторының құжатын; 4) қатынастар бойынша орындалған тасымалдар көлемін растайтын жəне тасымалданған жолаушылар, үлгілер бойынша вагондар саны, жолаушылар айналымы, ұйымдастыру шығындары субсидиялауға жататын тіркемелі жəне жолда тоқтамайтын вагондардың толуы туралы мəліметтерді қамтитын Ұлттық инфрақұрылым операторының жəне тасымалдаушының құжатын; 5) Қағидаларға 5-қосымшаға сəйкес тасымалдаушы мен Ұлттық инфрақұрылым операторы, локомотивтік тар- ту операторы арасындағы есептіден кейінгі айдың бірінші күніне өзара есеп айырысуларды салыстыру актісін; 6) Қағидаларға 6-қосымшаға сəйкес нысан бойынша есепті кезеңге əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты кірістер есептері; 7) Қағидаларға 7-қосымшаға сəйкес нысан бойынша есепті кезеңге əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты тасымалдаушының шығыстарының есептері; 8) Қағидаларға 8-қосымшаға сəйкес нысан бойынша есепті кезеңге əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты тікелей шығыстарының тізілімі; 9) тасымалдаушы мен жол жүру құжаттарын сатуды жүзеге асыратын ұйым арасындағы есеп айынан кейінгі айдың бірінші күні бойынша өзара есеп айырысуларды салыстыру актісін; 10) Қағидаларға 9-қосымшаға сəйкес нысан бойынша субсидияланатын бағыттардың тізілімін ұсынады. 16. Тасымалдаушылар Қағидалардың 15-тармағында көрсетілген құжаттарды ұсынған күнінен бастап уəкiлеттi немесе атқарушы орган күнтізбелік 15 күн ішінде орындалған жұмыстар актiсiне қол қояды жəне Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінiң Аумақтық қазынашылық органына Қағидаларға 8-қосымшаға сəйкес тікелей шығыстарының тізілімін ұсынады. Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асы- руына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 1-қосымша Тасымалдаушыла рдың субсидияланатын қызметке байланысты нақты шығыстарын қалыптастыру кезінде ескерілмейтін шығыстардың тізбесі Субсидияланатын қызметке байланысты нақты шығыстарды қалыптастыру кезінде тасымалдаушылардың мынадай: 1) нормативтен тыс техникалық жəне коммерциялық ысыраптар, тауарлық – материалдық құндылықтардың бүлінуі мен жетіспеуі жəне қоймалардағы тауарлар қорлары, басқа да өндірілмейтін шығыстар (жұмысты ұйымдастыру сапасына жəне басқа да факторларға байланысты əр түрлі сипаттағы ысыраптарды жабатын өндірістік қызметке арналған шығындар) мен ысыраптар; 2) ластағыш заттардың нормативтен тыс шығарындылары (тастандылары) үшін төленетін төлемдер; 3) үмітсіз борыштар ( Қазақстан Республикасының заңнамасына сəйкес талап қою мерзімі аяқталған дебиторлық берешек); 4) шаруашылық шарттардың талаптарын бұзғаны үшін айыппұлдар, өсімпұлдар, тұрақсыздық айыбы мен санкциялардың басқа түрлері; 5) кірісті жасырғаны (азайтқаны) үшін төленетін айып пұлдар мен өсімпұлдар; 6) ұрлықтардан келген зияндар; 7) ақаудан болған ысыраптар; 8) қызмет көрсететін шаруашылықтар мен учаскелерді ұстау (үй-жайларды тегін беру, қоғамдық тамақтандыру ұйымдарына коммуналдық қызметтер құнын төлеу жəне т. б.); 9) денсаулық сақтау объектілерін, мектепке дейінгі балалар ұйымдарын, оқу орындарын, оның ішінде кəсіптік- техникалық училищелерді ұстау; 10) сауықтыру лагерьлерін, мəдениет жəне спорт объектілерін, тұрғын үй қорын ұстау; 11) ұйым қызметкерлері тұрғын үй жағдайларын жақсартуға, саяжай үйлерін сатып алуға жəне үй шаруашылығымен айналысуға алған несиелерді (пайызсыздарды қоса алғанда) өтеу; 12) мəдени-ағарту, сауықтыру жəне спорттық іс-шараларды (демалыс кештерін, концерттерді жəне басқаларды) өткізу; 13) демеушілік жəне қайырымдылық көмек көрсету; 14) жолаушыларды теміржол вагондарына арналған жұмсақ алмалы-салмалы мүккəмалын жолдау бойынша шығындар. Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асы- руына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 2-қосымша Нұсқа Жолаушылар тасымалын орындау туралы ай сайынғы есеп 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Ке зе ң ( ай ) По ез д № Қа ты на с Қа шы қ т ық , к м. Қа ты на у к ез ең ді ліг і Ва го н т үр і Құ ра м да ғы ва го н да рд ың са ны Ва го нд ар ды ң ж үр ге н жо лы ва г/к м Ж ол ау шы ай на лы - мы , ж ол ау шы , к м 1 жо ла у ш ы – км өз інд ік құн ы Ж ол ау шы ла р т ас ы- ма лд ан ды Ба ғы т б ой ын ша кі ріс мы ң т г. Тасымалдар бойынша шығыстар Ш ығ ыс та р ж иы ны мы ң т г. МТ Ж кө рс е- тіл ет ін қы зм ет - те рі, м ың тг . Ло ко мо ти вт ар ты мы ны ң қы зм ет і м ың тг . Та сы ма лд ау шы - ны ң ш ығ ыс та ры мы ң т г. Тасымалдаушы Бас бухгалтер М.о. Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асы- руына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 3-қосымша Нұсқа Жыл басынан бастап жолаушылар тасымалының орындалуы туралы есеп 20___ жылғы _________ бойынша 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Ке зе ң По ез д № Қа ты на с Қа шы қты қ, км Қа ты на у к ез ең діл ігі Ва го н т үр і Құ ра мд ағ ы ва го нд ар ды ң ор та ша са ны Ва го нд ар ды ң ж үр ге н жо лы , в аг /км Ж ол ау шы ай на лы мы , жо ла уш ы- км 1 жо ла уш ы, км ор та ша өз інд ік құ ны , т г Ж ол ау шы ла р т ас ым ал - да нд ы Ж ол ба ғы ты бо йы нш а кір іс, м ың тг Тасымалдар бой- ынша шығыстар Ш ығ ыс та р ж иы ны м ың тг Кіріспен жа- былмайтын шығыстар, мың тг МТ Ж қы зм ет те р кө рс ет уі, м ың тг . Ло ко мо ти в та рт ым ын ың қы зм ет те рі, м ың тг Та сы ма лд ау шы ны ң шы ғы ст ар ы, м ың тг Ба рл ығ ы Ж ыл ба сы на н ба сп ан тө ле нг ен су бс ид ия Су бс ид ия ла уға жа та ды Тасымалдаушы Бас бухгалтер М.о. Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 4-қосымша Нұсқа Орындалған жұмыстар актісі 20 ___ жылғы «____»___________ Біз, төменде қол қойғандар, _____________________________________________________________________ (актілерді қабылдауға жауапты басшының қолы, Т.А.Ə.А.) бір тараптан жəне ______________________________________________________ (актілерді қабылдауға жауапты басшының қолы, Т.А.Ə.А.) екінші тараптан, 20 __ жылғы ______________ айы ішінде орындалған жұмыстардың осы актісін жасадық. Поезд № Жүріп – тұру күндерінің саны Вагон айналымы Бағытты субсидиялау (мың тг)вагон түрі вагон түрі вагон түрі вагон түрі 1 2 3 4 5 6 7 20 __ жылғы _____________ айына арналған субсидиялау сомасы __________________________________________________________________ құрайды (теңгедегі сомасы цифрмен жəне жазбаша) Тараптардың заңды мекенжайы: Уəкілетті орган: Тасымалдаушы: БСН БСН Банктік деректемелер Банктік деректемелер ______________________________ ______________________________ (басшының қолы, Т.А.Ə.А.) (басшының қолы, Т.А.Ə.А.) ______________________________ ______________________________ (бас бухгалтердің қолы, Т.А.Ə.А.) (актілерді қабылдауға жауапты басшының қолы, Т.А.Ə.А.) М.о. М.о. Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асы- руына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 5-қосымша Нұсқа Өзара есептерді салыстыру актісі 20__ жылғы «__» ____________ жағдай бойынша № р/б Мазмұны Атауы Атауы Дебет Кредит Дебет Кредит 20__ жылғы «__» __________ сальдо Айналым қорытындысы 20__ жылғы «__» __________ сальдо 20 __ жылғы _____________ айына арналған субсидиялау сомасы __________________________________________________________________ құрайды (теңгедегі сомасы цифрмен жəне жазбаша) Тараптардың заңды мекенжайы: Уəкілетті орган: БСН Банктік деректемелер ______________________________ (басшының қолы, Т.А.Ə.А.) Тасымалдаушы: БСН Банктік деректемелер ______________________________ (басшының қолы, Т.А.Ə.А.) ______________________________ (бас бухгалтердің қолы, Т.А.Ə.А.) Т.А.Ə.А.) (актілерді қабылдауға жауапты басшының қолы, ______________________________ М.о. М.о. Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 6-қосымша Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің бұйрығы 2015 жылғы 24 ақпан №166 Астана қаласы Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларын бекіту туралы «Теміржол көлігі туралы» 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабы 2-тармағының 34-19) тармақшасына сəйкес бұйырамын: 1. Қоса беріліп отырған тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасыма- лын жүзеге асыруына байланысты шығындарын субсидиялау қағидалары бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Көлік комитеті (Ə.А. Асавбаев): 1) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тəртіпте Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспа басылымдарында жəне «Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінің Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кəсіпорнының «Əділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің интернет-ресурсында жариялау жəне мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын; 4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы бұйрықтың 2-тармағының 1), 2) жəне 3) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы тура- лы мəліметтерді Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму бірі нші вице- министрі Ж.М. Қасымбекке жүктелсін. 4. Осы бұйрық оның алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Инвестициялар жəне даму министрі А.ИСЕКЕШЕВ. «КЕЛІСІЛДІ»: Қазақстан Республикасының Қаржы министрі ______________ Б. Сұлтанов 2015 жылғы 21 сəуір «КЕЛІСІЛДІ»: Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрі ______________ Е.Досаев 2015 жылғы 29 мамыр Қазақстан Республикасы Инвестициялар жəне даму министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 24 ақпандағы №166 бұйрығымен бекітілген Тасымалдаушының əлеуметтiк маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асы- руына байланысты шығындарын субсидиялау қағидалары 1. Жалпы ережелер 1. Осы Тасымалдаушының əлеуметтiк маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асы- руына байланысты шығындарын субсидиялау қағидалары (бұдан əрi – Қағидалар) «Теміржол көлігі туралы» 2001 жылғы 8 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының 14-бабы 2-тармағының 34-19) тармақшасына сəйкес əзiрлендi жəне əлеуметтiк маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланы- сты тасымалдаушының шығындарын субсидиялау (бұдан əрi – субсидиялау) тəртiбi мен шарттарын айқындайды. 2. Əлеуметтік маңызы бар облысаралық қатынастар бойынша теміржол жолаушылар тасымалын жүзеге асы- ратын тасымалдаушыларды айқындау бойынша ашық тендер негізінде конкурс өткізу нəтижесінде анықталған тасымалдаушылардың шығындары субсидияланады. 3. Осы Қағидаларда уəкілетті орган теміржол көлігі саласында басшылықты ететін, сондай-ақ Қазақстан Республикасы заңнамасында көзделген салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган бо- лып табылады. 2. Əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты тасымалдаушы шығындарын субсидиялау тəртібі 1-параграф. Субсидиялар мөлшерін анықтау 4. Облысаралық қатынастар уəкілетті органмен, ауданаралық (облыс ішіндегі қалааралық) жəне қала маңы қатынастары облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың жəне астананың жергілікті өкілдік жəне атқарушы органдарымен айқындалады. 5. Тасымалдаушының тіркелмелі жəне жолда тоқтамайтын вагондарды ескере отырып, облысаралық 20__ жылғы ____________________ əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруға байланысты кірістер бойынша есеп Вагондар түрі Са ны Барлық бағытқа кірістер Қазақстан аумағы бойынша кірістер Ба рл ығ ы оның ішінде Ба рл ығ ы оның ішінде Жо ла уш ыл ар та сы ма лы на н Тө се к о ры н с ат уд ан Ша й с ат уд ан Өзге де кірістер се рв ис тік қы зм ет те р Ва го нд ар ды ң ж үр ге н ж ол ы ва г/к м Ва гон да рд ы ж ал ға бе ру Жо ла уш ыл ар та сы ма лы на н Тө се к о ры н с ат уд ан Ша й с ат уд ан Өзге де кірістер се рв ис тік қы зм ет те р Ва го нд ар ды ң ж үр ге н ж ол ы ва г/к м Ва гон да рд ы ж ал ға бе ру Аг ен тті к к ом ис си ял ық сы йа қы Та сы ма лд ау бл ан кіл ер ін па йд ал ан у Же ргі лік ті к іріс Ба ста пқы құ жа тта рд ы ө нд еу жө нін де гі Өз гел ер і (ж ед ел ха тта р, ба сп а өн імд ер ін та ра ту) Аг ен тті к к ом ис си ял ық сы йа қы Та сы ма лд ау бл ан кіл ер ін па йд ал ан у Же ргі лік ті к іріс Ба ста пқы құ жа тта рд ы ө нд еу жө нін де гі Өз гел ер і (ж ед ел ха тта р, ба сп а өн імд ер ін та ра ту) Барлық саны оның ішінде: люкс купе плацкарт жалпы жүк вагон-мейрамха- налар почта Ұлттық банктің Əділетмин-нің өзгелері (жеке жəне заңды тұлғалардың тапсырысы бой- ынша) Ескерпе: 1) Қазақстан аумағында əлеуміттік маңызы бар вагондар бойынша шығыстар, барлығы __________________ мың теңге 2) Əлеуметтік маңызы бар вагондар бойынша кірістер (билеттер, төсек-орын, шай сатудан, басқа да тасымалдаушыларға қызмет көрсетуден) ________ мың теңге 3) Қазақстан аумағы бойынша əлеуметтік маңызы бар вагондар бойынша кірістер, барлығы ___________ мың теңге 4) Шығыстар мен кірістер арасындағы айырма (əлеуметтік маңызы бар вагондар бойынша) ___________ мың теңге Басшы __________________________________ Бас бухгалтер ___________________________ Т.А.Ə.А. қолы Т.А.Ə.А. қолы Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 7-қосымша 20__ жылғы ______________ əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруға байланысты шығыстар бойынша есеп (мың теңге) Вагондар турі С ан ы Барлық бағыттағы шығыстар Қазақстан аумағы бойынша шығыстар Б ар лы ғы оның ішінде Б ар лы ғы оның ішінде Л ок ом от ив ті к та рт ы м ы М Т Ж Т ас ы м ал - да уш ы ны ң ш ы ғы ст ар ы О ны ң іш ін де ке зе ң ш ы ғы ст ар ы Л ок ом от ив ті к та рт ы м ы М Т Ж Т ас ы м ал - да уш ы ны ң ш ы ғы ст ар ы О ны ң іш ін де ке зе ң ш ы ғы ст ар ы Барлық саны оның ішінде: люкс купе плацкарт жалпы жүк вагон-мейрамханалар почта Ұлттық банктің Әділетмин-нің өзгелері (жеке және заңды тұлғалардың тапсырысы бойынша) Ескертпе: 1) Əлеуметтік маңызы бар вагондар бойынша шығыстар, барлығы _______________ мың теңге 2) Қазақстан аумағындағы əлеуміттік маңызы бар вагондар бойынша шығыстар, барлығы ______________ мың теңге Басшы _______________________________ Бас бухгалтер ___________________________ Т.А.Ə.А. қолы Т.А.Ə.А. қолы Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асы- руына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 8-қосымша ______ жылдың _____________ айы үшін ___________________________________ (тасымалдаушының атауы) тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыру- ына байланысты тікелей шығыстарының тізілімі (мың теңге) Кезең Шығыстардың атауы Шығыс құжаты Шығыс құжаты бойынша сома Вагондардың жалпы жүрісі, ваг-км Субсидияланатын ва- гондар бойынша жүріс, ваг-км Субсидияланатын вагондар бойынша шығыстар сомасы Басшы ________________________ Т.А.Ə.А. қолы Бас бухгалтер __________________ _Т.А.Ə.А. қолы Тасымалдаушының əлеуметтік маңызы бар қатынастар бойынша жолаушылар тасымалын жүзеге асыруына байланысты шығындарын субсидиялау қағидаларына 9-қосымша Субсидияланатын бағыттардың тізілімі 20 ___ жылғы «___»______________ Р/с № Бағыттың № Жөнелту станциясы Жеткізу станциясы Бағытты субсидиялау сомасы (мың теңге) 1 2 3 4 5 Субсидиялау сомасының жиыны: ___________________________________________________________________ (теңгедегі сомасы цифрмен жəне жазбаша) Осы тізілімге мыналар қоса беріледі: 1. _______________________________ 2. _______________________________ 3. _______________________________ Тасымалдаушы: ______________________________ (басшының қолы, Т.А.Ə.А.) ______________________________ (бас бухгалтердің қолы, Т.А.Ə.А.) Уəкілетті орган: ______________________________(басшының қолы, Т.А.Ə.А.) ______________________________ (актілерді қабылдауға жауапты басшының қолы, Т.А.Ə.А.) М.о. М.о. Бұйрық Қазақстан Республикасының Əділет министрлігінде 2015 жылғы 2 шілдеде Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №11540 болып енгізілді. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің 2015 жылғы 13 шілде №19-2/645 Астана қаласы Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2015 жылғы 31 шілде №579 Астана қаласы БІРЛЕСКЕН БҰЙРЫҒЫ Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласындағы тәуекел дәрежесін бағалау критерийлерін және тексеру парағының нысанын бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабының 1-тармағы 2) тармақшасына, 13-бабының 3-тармағына және 15-бабының 1-тармағына сәйкес, бұйырамыз: 1. Мыналар: 1) осы бірлескен бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласындағы тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері; 2) осы бірлескен бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласындағы тексеру парағының нысаны бекітілсін. 2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Су ресурстары комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен: 1) осы бірлескен бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін; 2) осы бірлескен бұйрық Казақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесінің мерзімді баспа басылымдарына және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесіне ресми жариялауға жіберілуін; 3) осы бірлескен бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастырылуын қамтамасыз етсін. 3. «Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласының жеке кәсіпкерлік аясындағы тәуекел дәрежесін бағалаудың критерийлерін және тексеру парағының нысанын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2011 жылғы 13 сәуірдегі № 24-03/184 және Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрінің 2011 жылғы 25 сәуірдегі № 111 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6960 болып тіркелген, «Егемен Қазақстан» газетінің 2011 жылғы 14 маусымдағы № 249-250 (26648) сандарында жарияланған) бірлескен бұйрығының күші жойылды деп танылсын. 4. Осы бірлескен бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін. 5. Осы бірлескен бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің міндетін атқарушы ___________ С.Омаров Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушы ____________Т.Жақсылықов «КЕЛІСІЛГЕН» Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің төрағасы ____________________С.Айтпаева 2015 жылғы « »______________ Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің міндетін атқарушы 2015 жылғы 13 шілдедегі №19-2/645 және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушы 2015 жылғы 31 шілдедегі №579 бірлескен бұйрығына 1-қосымша Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласындағы тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері 1. Осы Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласындағы тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері (бұдан әрі - Критерийлер) 2003 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Су кодексіне және «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес, бассейндік су инспекцияларының су объектілерінен су алуды жүзеге асыратын бастапқы су пайдаланушыларды тәуекел дәрежелері бойынша жатқызуы үшін әзірленді. 2. Осы Критерийлерде мынадай ұғымдар пайдаланылады: 1) бақылау субъектісі – өз мұқтаждарын қанағаттандыру немесе қайталама су пайдаланушыларға жеткiзу үшiн тiкелей су объектiлерiнен су алуды жүзеге асыратын, сондай-ақ, шаруашылықтың әртүрлi салаларын сумен қамтамасыз ету үшiн тежеуiш гидротехникалық құрылыстардың көмегiмен жер үстiндегi су ағынын реттеу жөнiндегi қызметтердi жүзеге асыратын, су шаруашылығы ұйымдарының қызметтерін пайдаланатын және техникалық және өндірістік мұқтаждықтар үшін сумен жабдықтау жүйелерінен су алатын жеке және заңды тұлғалар (бастапқы су пайдаланушылар); 2) Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласындағы тәуекел – халықтың сумен қамтамасыз етілуінің төмендеуі, су объектілерінің ластануының, қоқыстануының және сарқылуының пайда болуы, бөлінген лимиттерге сәйкес су ресурстарын алуға арналған су пайдаланушылар құқығының бұзылуы, сондай-ақ су пайдаланушылар қызметінің нәтижесінде, оның салдарының ауырлық дәрежесін ескере отырып, елді мекендерге судың зиянды әсер ету ықтималдығы; 3) объективті критерийлер – тексерілетін субъектілерді (объектілерді) белгілі бір қызмет саласындағы тәуекел дәрежесіне байланысты іріктеу үшін пайдаланылатын және жекеленген тексерілетін субъектіге (объектілге) тікелей тәуелді болып табылмайтын тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері; 4) субъективті критерийлер – тексерілетін субъектілерді (объектілерді) нақты тексерілетін субъектінің (объектінің) қызметінің нәтижелеріне байланысты іріктеу үшін пайдаланылатын тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері; 5) тексеру парағы – сақталмауы тек қана адам өміріне және денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделеріне қауіп төндіретін тексерілетін субъектілер қызметіне қойылатын та- лаптарды қамтитын талаптар тізбесі. 3. Бақылау субъектілерін тәуекел дәрежелеріне жатқызу объективті және субъективті критерийлер негізінде жүзеге асырылады. 4. Объективті критерийлер бойынша, су объектілерінің стратегиялық маңыздылығына және су алу көлемдеріне байланысты барлық бақылау субъектілері тәуекелдің екі дәрежесі бойынша жіктеледі: 1) жоғары тәуекел дәрежесі – ерекше стратегиялық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстарының тізбесіне жатқызылған объектілерді пайдаланатын және тәулігіне 5 мың текше метрден жоғары су алуды, көлемі 10 миллион текше метр және одан жоғары су қоймаларын пайдалануды жүзеге асыратын бақылау субъектілері; 2) жоғары тәуекел дәрежесіне жатпайтын – тәулігіне 5 мың текше метрден аспайтын су алуды, көлемі 10 миллион текше метрден аспайтын су қоймаларын пайдалануды жүзеге асыратын бақылау субъектілері. 5. Жоғарғы тәуекел дәрежесіне жатқызылған тексеру субъектілеріне іріктеп тексерулер, жоспардан тыс тексерістер және бақылаудың басқа нысандары жүргізіледі. Жоғарғы тәуекел дәрежесіне жатқызылмаған тексеру субъектілеріне жоспардан тыс тексерулер және бақылаудың басқа нысандары жүргізіледі. 6. Субъективті критерийлерді айқындау үшін мынадай ақпарат көздері пайдаланылады: 1) есептілік – 2–ТП-сушар нысаны бойынша; 2) шағымдар – жеке және заңды тұлғалардан, мемлекеттік органдардан келіп түскен бақылау субъектілеріне расталған шағым және өтініштердің болуы және саны; 3) мемлекеттік органдардың ақпараты; 4) алдыңғы тексерулер нәтижелері. Бұл ретте, бұзушылықтың ауырлық дәрежесі (өрескел, елеулі, елеусіз) тексеру парағында көрсетілген заңнама талаптарын сақтамаған жағдайда белгіленеді. 7. Ақпарат көздері негізінде осы Критерийлерге қосымшаға сәйкес субъективті критерийлер айқындалады. 8. Реттейтін мемлекеттік органның тәуекел дәрежесін бағалау критерийлеріне сәйкес субъективті критерийлердің тәуекел дәрежесінің көрсеткіші 0 – ден 100 – ге дейінгі шкала бойынша есептеледі. Өрескел дәрежедегі бір бұзушылық 100 көрсеткішіне теңдестіріледі. Егер өрекел дәрежедегі бұзушылық анықталмаса, тәуекел дәрежесінің көрсеткішін анықтау үшін елеулі және елеусіз дәрежедегі бұзушылық көрсеткіштері есептеледі, сосын қосылады. Елеулі дәрежедегі бұзушылықтар көрсеткішін анықтаған кезде 0,7 салмақ коэффиценті колданылады және осы көрсеткіш келесі формуламен есептеледі: Р з = (К2 х 100/К1) х 0,7 бұл жерде: Р з – елеулі дәрежедегі бұзушылықтар көрсеткіші; К1 – тексерілетін субъектіге (объектіге) тексеруге (талдауға) берілген елеулі дәрежедегі бұзушылықтардың жалпы саны; К2 – анықталған елеулі дәрежедегі бұзушылықтар саны. Елеулсіз дәрежедегі бұзушылықтар көрсеткішін анықтау кезінде 0,3 салмақ коэффиценті колданылады және осы көрсеткіш келесі формуламен есептеледі: Р н = (К4 х 100/К3) х 0,3 бұл жерде: Р н – елеусіз дәрежедегі бұзушылықтар көрсеткіші; К3 – тексерілетін субъектіге (объектіге) тексеруге (талдауға) берілген елеусіз дәрежедегі бұзушылықтардың жалпы саны; К4 – анықталған елеусіз бұзшылықтар саны. Тәуекел дәрежелерінің көрсеткіші (Р) келесі формула бойынша елеулі және елеусіз дәрежедегі бұзушылықтар көрсеткіштерін қосу арқылы анықталады: Р = Р з + Р н бұл жерде: Р - тәуекел дәрежесінің көрсеткіші; Р з – елеулі дәрежедегі бұзушылықтар көрсеткіші; Р н – елеусіз дәрежедегі бұзушылықтар көрсеткіші; Тәуекел дәрежесінің көрсеткіштері бойынша тексерілетін субъект (объект) мыналарға жатады: 1) жоғары тәуекел дәрежесі – тәуекел дәрежесінің көрсеткіші 60-тан 100-ге дейін болған кезде және оған қатысты іріктеп тексеру жүргізіледі; 2) жоғары тәуекел дәрежесіне жатпайтын – тәуекел дәрежесінің көрсеткіші 0-ден 60-қа дейін болған кезде және оған қатысты іріктеп тексеру жүргізілмейді. 9. Іріктеп тексерулер жүргізу еселігі жылына бір реттен жиі болмайды. Тәуекел дәрежелерін талдау және бағалау кезінде нақты тексеру субъектісіне (объектісі) қатысты пайдаланылған және бұрын есепке алынған субъективтік критерийлердің деректері қолданылмайды. 10. Іріктеп тексерулер тізімі субъективті критерийлер бойынша тәуекел дәрежесінің ең жоғарғы көрсеткіштеріне ие бақылау субъектілері басымдықтарын ескере отырып жасалады. 11. Іріктеп тексерулер алдыңғы жылдың ұқсас кезеңінің жартыжылдық деректерімен салыстыра отырып, ақпаратты және соңғы есепті кезеңнің жартыжылдық деректерін бағалау нәтижелері бойынша жарты жылға қалыптастырылатын іріктеп тексерулер тізімі негізінде жүргізіледі. Қазақстан Республикасының су қорын пайдалану және қорғау саласындағы тәуекел дәрежесін бағалау критерийлеріне қосымша Критерийлердің атауы Бұзушы- лықтардың дәрежесі 1. «Алдыңғы тексерулердің нәтижелері» ақпарат көзі бойынша (ауыртпалық дәрежесі төмендегі талаптарды сақтамау кезінде белгіленеді) 1 Су ресурстарын ұтымды пайдалану, су ысырабын қысқарту шараларын қабылдау Өрескел 2 Белгiленген су пайдалану лимиттерiн, рұқсат етiлген көлемдерiн мен режимдi сақтау Өрескел 3 Су шаруашылығы құрылыстарын және қондырғыларын пайдалану немесе қолдану су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану қағидаларына сәйкес жүргізіледі Өрескел 4 Су пайдалануға арналған рұқсат құжаттарының болуы Өрескел 5 Жер үстi және жер асты суларынан су жинау алаңының ластануына жол бермеу Өрескел 6 Су объектiлерiнiң ластануын, қоқыстануын және сарқылуын, су объектілеріне зиян келтіруді болдырмау жөніндегі су қорғау іс-шаралары жүргізіледі Өрескел 7 Арнайы су пайдалануға арналған рұқсатта айқындалған және су пайдаланудың лимитін анық- тау кезінде келісілген су пайдалану шарттарын орындау белгiленген мерзiмдерде жүргізіледі Елеулі 8 Су пайдаланғаны үшiн төлемдердiң уақтылы жүзеге асырылуы Елеулі 9 Сарқынды және коллекторлық сулардың су шаруашылығы құрылыстарының және ағызу құрылыстарын су тарту, су жiберу қондырғыларының өлшеу құралдарымен және су өлшеу аспаптарымен жабдықталуы Елеулі 10 Гидромелиорациялық жүйенiң, су шаруашылығы құрылысы паспортының болуы Елеулі 11 Бұрғылау және барлау жұмыстарына келісімнің болуы Елеулі 12 Су ресурстарын пайдалануды есепке алуды жүргізу Елеулі 13 Жеке және заңды тұлғалардың балансындағы гидрогеологиялық ұңғымаларды жою немесе консервациялау құрылғыларымен жабдықталуы, оның iшiнде өздiгiнен төгiлетiн және барлау, сондай-ақ пайдалануға жарамсыз немесе пайдаланылуы тоқтатылған ұңғымалар Елеулі 14 Су объектiлерiнiң су қорғау белдеулерiнде және аймақтарында орналасқан жер учаскелерiндегі шаруашылық және өзге де қызмет режимiне қойылатын талаптарды жеке және заңды тұлғалардың сақтауы Елеулі 15 Бұрғылау және басқа да жұмыстарды жүргiзу кезiнде жерасты суы бар жиектердi өздiгiнен төгiлетiн және барлау ұңғымаларын реттеушi құрылғылармен және бақылау құралдарымен жабдықтау, уәкiлеттi органмен келiсiлген жобалау құжаттамасына сәйкес жер асты суларын қорғау жөнiндегi басқа да шараларды қабылдау Елеусіз 16 Жер асты суларына мониторинг Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіпте әзірленген және келісілген мониторингі ұйымдастыру және жүргізу жобасына сәйкес жүргізіледі Елеусіз 17 Барлық авариялық жағдайлар мен су пайдаланудың технологиялық режимiнiң бұзылуы ту- ралы төтенше жағдайлар саласындағы уәкiлеттi органның аумақтық органдарына және облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдары- на дереу хабарлау Елеусіз 2. «Шағымдардың болуы» ақпарат көзі бойынша 1 Су ресурстарын ұтымды пайдаланбау, су ысырабын қысқарту шараларын қабылдау фактісі бой- ынша бір және одан көп шағымдардың болуы Өрескел 2 Су ресурстарын су пайдалануға арналған рұқсат құжаттарынсыз пайдалану фактісі бойынша бір немесе одан көп шағымдардың болуы Өрескел 3 Заңсыз су ұңғымасын бұрғылау және жер асты суларының су тарту тоғандарын салу фактісі бой- ынша бір немесе одан көп шағымдардың болуы Елеулі 4 Су шаруашылығы құрылыстары мен қондырғыларының, сондай-ақ сумен жабдықтаудың өртке қарсы жүйелерiнің зақымдалуы, су қорғау және су шаруашылығы белгілерін жою фактісі бойын- ша бір немесе одан көп шағымдардың болуы Елеулі 5 Белгіленген су сервитуттарының бұзылуы фактісі бойынша бір немесе одан көп шағымдардың болуы Елеусіз 3. «Мемлекеттік органдардан алынған ақпарат» ақпарат көзі бойынша 1 Су объектiлерiн заңсыз басып алу, заңсыз су пайдалану, су пайдалану құқығын қайта табыстау туралы ақпараттардың түсуі Өрескел 2 Суды ластанудан, қоқыстанудан және сарқылудан қорғауды, сондай-ақ су режимiнiң жай-күйiн жақсартуды қамтамасыз ететiн гидротехникалық, технологиялық, орман-мелиорациялық, санитариялық және басқа да iс-шаралардың жүргiзiлмеуi туралы ақпараттың түсуі Өрескел 3 Су объектiлерiнен өндiрiлген немесе бөлiнген жер асты және жер үстi суларын ұтымды, мақсатты пайдалану туралы ақпараттардың түсуі Елеулі 4 Белгіленген су сервитуттарының бұзылуы туралы ақпараттың түсуі Елеусіз 4. «Есептілік» ақпарат көзі бойынша 1 Мемлекеттiк су кадастрының есептiлiгiн, су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемаларының есебін тапсырмау Өрескел 2 Мемлекеттiк су кадастрының есебi мен есептiлiгiнің, су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемаларының деректерiн бұрмалау Елеулі 3 Судың бастапқы есебiнен алынған тоқсандық ақпаратты ұсынбау Елеусіз Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің міндетін атқарушы 2015 жылғы 13 шілдедегі №19-2/645 және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушы 2015 жылғы 31 шілдедегі № 579 бірлескен бұйрығына 2-қосымша нысан Тексеру парағы ___________________________________________________________________________________ саласында («Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы» Қазақстан Республикасы Заңына қосымшаға сәйкес) ________________________________________________________________________________________қатысты Тексеруді тағайындаған мемлекеттік орган_____________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________ Тексерулерді тағайындау туралы акт _____________________________________________________________ (№, күні) Тексерілетін субъектінің (объектінің) атауы __________________________________________________________ Тексерілетін субъектінің (объектінің) БСН (ЖСН)____________________________________________________ Орналасу орны________________________________________________________________________________ Талаптар тізбесі Та ла п е тіл ед і Та ла п е тіл ме йд і Та ла пта рға сə йке с кел ед і Та ла пта рға сə йке с кел ме йд і 1 2 3 4 5 6 1 Су ресурстарын ұтымды пайдалануды қамтамасыз ететін рұқсат құжатының талаптарын сақтау жəне су ысырабын қысқарту шараларын қабылдау 2 Белгiленген су пайдалану лимиттерiн, рұқсат етiлген көлемдерiн мен режимдi сақтау 3 Су шаруашылығы құрылыстарын жəне қондырғыларын пайдалану немесе қолдану су шаруашылығы құрылыстарын пайдалану қағидаларына сəйкес жүргізіледі 4 Су пайдалануға арналған рұқсат құжаттарының болуы 5 Жер үстi жəне жер асты суларынан су жинау алаңының ластануына жол бермеу 6 Су объектiлерiнiң ластануын, қоқыстануын жəне сарқылуын, су объектілеріне зиян келтіруді болдырмау жөніндегі су қорғау іс-шаралары жүргізіледі 7 Арнайы су пайдалануға арналған рұқсатта айқындалған жəне су пайдаланудың лимитін анықтау кезінде келісілген су пайдалану шарттарын орындау белгiленген мерзiмдерде жүргізіледі 8 Су пайдаланғаны үшiн төлемдердiң уақтылы жүзеге асырылуы 9 Сарқынды жəне коллекторлық сулардың су шаруашылығы құрылыстарының жəне ағызу құрылыстарын су тарту, су жiберу қондырғыларының өлшеу құралдарымен жəне су өлшеу аспаптарымен жабдықталуы 10 Гидромелиорациялық жүйенiң, су шаруашылығы құрылысы паспортының болуы 11 Бұрғылау жəне барлау жұмыстарына келісімнің болуы 12 Су ресурстарын пайдалануды есепке алуды жүргізу 13 Жеке жəне заңды тұлғалардың балансындағы гидрогеологиялық ұңғымаларды жою не- месе консервациялау құрылғыларымен жабдықталуы, оның iшiнде өздiгiнен төгiлетiн жəне барлау, сондай-ақ пайдалануға жарамсыз немесе пайдаланылуы тоқтатылған ұңғымалар 14 Су объектiлерiнiң су қорғау белдеулерiнде жəне аймақтарында орналасқан жер учаскелерiндегі шаруашылық жəне өзге де қызмет режимiне қойылатын талаптарды жеке жəне заңды тұлғалардың сақтауы 15 Бұрғылау жəне басқа да жұмыстарды жүргiзу кезiнде жерасты суы бар жиектердi өздiгiнен төгiлетiн жəне барлау ұңғымаларын реттеушi құрылғылармен жəне бақылау құралдарымен жабдықтау, уəкiлеттi органмен келiсiлген жобалау құжаттамасына сəйкес жер асты сула- рын қорғау жөнiндегi басқа да шараларды қабылдау 16 Жер асты суларына мониторинг Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тəртіпте əзірленген жəне келісілген мониторингі ұйымдастыру жəне жүргізу жобасына сəйкес жүргізіледі 17 Барлық авариялық жағдайлар мен су пайдаланудың технологиялық режимiнiң бұзылуы туралы төтенше жағдайлар саласындағы уəкiлеттi органның аумақтық органдарына жəне облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы органдарына дереу хабарлау 18 Су ресурстарын ұтымды пайдаланбау, су ысырабын қысқарту шараларын қабылдау фактісі бойынша бір жəне одан көп шағымдардың болмауы* 19 Су ресурстарын су пайдалануға арналған рұқсат құжаттарынсыз пайдалану фактісі бой-ынша бір немесе одан көп шағымдардың болмауы* 20 Заңсыз су ұңғымасын бұрғылау жəне жер асты суларының су тарту тоғандарын салу фактісі бойынша бір немесе одан көп шағымдардың болмауы* 21 Су шаруашылығы құрылыстары мен қондырғыларының, сондай-ақ сумен жабдықтаудың өртке қарсы жүйелерiнің зақымдалуы, су қорғау жəне су шаруашылығы белгілерін жою фактісі бойынша бір немесе одан көп шағымдардың болмауы * 22 Белгіленген су сервитуттарының бұзылуы фактісі бойынша бір немесе одан көп шағымдардың болмауы* 23 Су объектiлерiн заңсыз басып алу, заңсыз су пайдалану, су пайдалану құқығын қайта табыстау туралы ақпараттардың болмауы ** 24 Суды ластанудан, қоқыстанудан жəне сарқылудан қорғауды, сондай-ақ су режимiнiң жай-күйiн жақсартуды қамтамасыз ететiн гидротехникалық, технологиялық, орман- мелиорациялық, санитариялық жəне басқа да iс-шаралардың жүргiзiлмеуi туралы ақпараттың болмауы** 25 Су объектiлерiнен өндiрiлген немесе бөлiнген жер асты жəне жер үстi суларын ұтымды, мақсатты пайдалану туралы ақпараттардың болмауы** 26 Белгіленген су сервитуттарының бұзылуы туралы ақпараттың болмауы** 27 Мемлекеттiк су кадастрының есептiлiгiн, су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемаларының есебін тапсыру*** 28 Мемлекеттiк су кадастрының есебi мен есептiлiгiнің, су ресурстарын кешендi пайдалану мен қорғау схемаларының деректерiн тапсыру*** 29 Судың бастапқы есебiнен алынған тоқсандық ақпаратты тапсыру *** * осы талап «Шағымдардың болуы» ақпарат көзі болған кезде қолданылады. ** осы талап «Мемлекеттік органдардан алынған ақпарат» ақпарат көзі болған кезде қолданылады. *** осы талап «Есептілік» ақпарат көзі туралы болған кезде қолданылады. Лауазымдық тұлға (тұлғалар) _______________________ _______________________ _______________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі, аты, әкесінің аты (бар болган жағдайда)) _______________________ _______________________ _______________________ (лауазымы) (қолы) (Тегі, аты, әкесінің аты (бар болган жағдайда)) Бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 28 тамызда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №11983 болып енгізілді. 19 қараша 2015 жыл www.egemen.kz 27 Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің бұйрығы 2014 жылғы 4 қараша №41 Астана қаласы Тұрмыс деңгейі статистикасы бойынша жалпымемлекеттік статистикалық байқаулардың статистикалық нысандары мен оларды толтыру жөніндегі нұсқаулықтарды бекіту туралы «Мемлекеттік статистика туралы» Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңының 12-бабының 3) жəне 8) тармақшаларына, сонымен қатар Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика Министрінің 2014 жылғы 30 қыркүйектегі № 33 бұйрығымен бекітілген (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 2014 жылғы 3 қазандағы № 9779 болып тіркелген), Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті туралы ереженің 13-тармағы 9) тармақшасына сəйкес, бұйырамын: 1. Мыналар: 1) «Күн сайынғы шығыстар есебінің күнделігі» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны (коды 1244102, индексі D 003, кезеңділігі тоқсандық) осы бұйрықтың 1-қосымшасына сəйкес; 2) «Күн сайынғы шығыстар есебінің күнделігі» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру жөніндегі нұсқаулық (коды 1244102, индексі D 003, кезеңділігі тоқсандық) осы бұйрықтың 2-қосымшасына сəйкес; 3) «Үй шаруашылықтарының табыстары мен шығыстары бойынша тоқсан сайынғы сұрақнама» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны (коды 1255102, индексі D 004, кезеңділігі тоқсандық) осы бұйрықтың 3-қосымшасына сəйкес; 4) «Үй шаруашылықтарының табыстары мен шығыстары бойынша тоқсан сайынғы сұрақнама» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру жөніндегі нұсқаулық (коды 1255102, индексі D 004, кезеңділігі тоқсандық) осы бұйрықтың 4-қосымшасына сəйкес; 5) «Тоқсан сайынғы шығыстар мен табыстарды есепке алу журналы» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны (коды 1644102, индексі D 005, кезеңділігі тоқсандық) осы бұйрықтың 5-қосымшасына сəйкес; 6) «Тоқсан сайынғы шығыстар мен табыстарды есепке алу журналы» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру жөніндегі нұсқаулық (коды 1644102, индексі D 005, кезеңділігі тоқсандық) осы бұйрықтың 6-қосымшасына сəйкес; 7) «Негізгі сұхбатқа арналған сұрақнама» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны (коды 1265104, индексі D 006, кезеңділігі жылдық) осы бұйрықтың 7-қосымшасына сəйкес; 8) «Негізгі сұхбатқа арналған сұрақнама» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын тол тыру жөніндегі нұсқаулық (коды 1265104, индексі D 006, кезеңділігі жылдық) осы бұйрықтың 8-қосымшасына сəйкес; 9) «Үй шаруашылығы құрамының бақылау карточкасы» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны (коды 1276104, индексі D 008, кезеңділігі жылдық (тоқсан сайынғы нақтыланумен) осы бұйрықтың 9-қосымшасына сəйкес; 10) «Үй шаруашылығы құрамының бақылау карточкасы» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру жөніндегі нұсқаулық (коды 1276104, индексі D 008, кезеңділігі жылдық (тоқсан сайынғы нақтыланумен) осы бұйрықтың 10-қосымшасына сəйкес бекітілсін. 2. Осы бұйрықтың 11-қосымшасына сəйкес Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі бұйрықтарының күші жойылды деп танылсын. 3. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Статистикалық қызметті жос- парлау басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тəртіппен: 1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Əділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін; 2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Əдiлет министрлігінде мемлекеттiк тiркегеннен кейiн он күнтiзбелiк күн iшiнде бұқаралық ақпарат құралдарына ресми жариялауға жіберсін; 3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет- ресурсында міндетті жариялануын қамтамасыз етсін. 4. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Статистикалық қызметті жо- спарлау басқармасы осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің құрылымдық бөлімшелеріне жəне аумақтық органдарына жұмыс бабында басшылыққа алу үшін жеткізсін. 5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын. 6. Осы бұйрық ресми жариялауға жатады жəне 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі. Төраға Ə.СМАЙЫЛОВ. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2014 жылғы 4 қарашадағы №41 бұйрығына 1-қосымша Мемлекеттік статистика органдары құпиялылығына кепілдік береді Жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысан Статистикалық нысанды www.stat.gov.kz сайтынан алуға болады Статистикалық нысан коды 1244102 D 003 Тоқсандық Статистикалық нысанды толтыруға жұмсалған уақыт, сағат (қажеттісін қоршаңыз) 1 сағатқа дейін 1-2 2-4 4-8 8-40 40 сағаттан артық Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігі Есепті кезең Ай Тоқсан Жыл Бөлім 1. Аумақтың (елді мекеннің) атауы 2. ƏАОЖ* бойынша елді мекеннің коды 3. Елді мекен типінің коды (1-қала, 2-ауыл) 4. Үй шаруашылығының коды 5. Пікіртерім жүргізуге уəкілетті тұлғаның (бұдан əрі – интервьюер) коды Басы күні айы жыл Соңы күні айы жыл Құрметті респондент, Сізден Күнделікті толтыру кезінде интервьюердің көмек беруін жəне қоса берілген нұсқаулықты басшылыққа алуыңызды сұраймыз! 1. Кіріспе бөлімі 1.1 _________«___»_________20___г. 1.2 Осы күні қатысқан 1.3 Толтырылмау себебінің коды адамдар саны (интервьюермен ұсынылады ) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларды жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді сусындар, темекі өнімдерін сатып алу Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты:* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 3- қайта өңдеу 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі Қанша төленді? (теңге) Б 1 2 3 4 5 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума Бақылау сомасы (интер- вьюермен толтырылады) *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 3. Қоғамдық тамақтандыру № Шығын түрлерінің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А Б 1 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 2 Асханалар 3 Оқушыларға арналған тамақ 4 Студенттерге арналған тамақ 5 Жеткізіліммен ас 9 Басқасы Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Күніне шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума 5. Жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарына шығыстар Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 2 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 2 07221005 Бензин АИ -92 1 2 07221006 Бензин АИ -93 1 2 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 2 07221001 Бензин АИ -98 1 2 07222001 Дизельдік отын 1 2 07222006 Газ отыны 1 2 07222002 Мазут 1 2 07222003 Керосин 1 2 07222099 Отынның басқа түрлері, майлай-тын заттар 1 2 Бақылау сомасы (толтырылмайды) * Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 1. Кіріспе бөлімі 1.1 _________«___»_________20___г. 1.2 Осы күні қатысқан 1.3 Толтырылмау себебінің коды адамдар саны (интервьюермен ұсынылады) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларды жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді сусындар, темекі өнімдерін сатып алу Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты:* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 3- қайта өңдеу 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі Қанша төленді? (теңге) Б 1 2 3 4 5 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 3. Қоғамдық тамақтандыру № Шығын түрлерінің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А Б 1 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 2 Асханалар 3 Оқушыларға арналған тамақ 4 Студенттерге арналған тамақ 5 Жеткізіліммен ас 9 Басқасы Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Күніне шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума 5. Жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарына шығыстар Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 2 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 2 07221005 Бензин АИ -92 1 2 07221006 Бензин АИ -93 1 2 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 2 07221001 Бензин АИ -98 1 2 07222001 Дизельдік отын 1 2 07222006 Газ отыны 1 2 07222002 Мазут 1 2 07222003 Керосин 1 2 07222099 Отынның басқа түрлері, майлай-тын заттар 1 2 Бақылау сомасы (толтырылмайды) * Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 1. Кіріспе бөлімі 1.1 _________«___»_________20___г. 1.2 Осы күні қатысқан 1.3 Толтырылмау себебінің коды адамдар саны (интервьюермен ұсынылады) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларды жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді сусындар, темекі өнімдерін сатып алу Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты:* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 3- қайта өңдеу 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі Қанша төленді? (теңге) Б 1 2 3 4 5 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума Бақылау сомасы (интер- вьюермен толтырылады) *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 3. Қоғамдық тамақтандыру № Шығын түрлерінің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А Б 1 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 2 Асханалар 3 Оқушыларға арналған тамақ 4 Студенттерге арналған тамақ 5 Жеткізіліммен ас 9 Басқасы Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Күніне шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума 5. Жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарына шығыстар Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 2 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 2 07221005 Бензин АИ -92 1 2 07221006 Бензин АИ -93 1 2 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 2 07221001 Бензин АИ -98 1 2 07222001 Дизельдік отын 1 2 07222006 Газ отыны 1 2 07222002 Мазут 1 2 07222003 Керосин 1 2 07222099 Отынның басқа түрлері, майлай-тын заттар 1 2 Бақылау сомасы (толтырылмайды) * Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 1. Кіріспе бөлімі 1.1 _________«___»_________20___г. 1.2 Осы күні қатысқан 1.3 Толтырылмау себебінің коды адамдар саны (интервьюермен ұсынылады ) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларды жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді сусындар, темекі өнімдерін сатып алу Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты:* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 3- қайта өңдеу 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі Қанша төленді? (теңге) Б 1 2 3 4 5 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума Бақылау сомасы (интер- вьюермен толтырылады) *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 3. Қоғамдық тамақтандыру № Шығын түрлерінің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А Б 1 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 2 Асханалар 3 Оқушыларға арналған тамақ 4 Студенттерге арналған тамақ 5 Жеткізіліммен ас 9 Басқасы Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Күніне шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума 5. Жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарына шығыстар Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 2 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 2 07221005 Бензин АИ -92 1 2 07221006 Бензин АИ -93 1 2 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 2 07221001 Бензин АИ -98 1 2 07222001 Дизельдік отын 1 2 07222006 Газ отыны 1 2 07222002 Мазут 1 2 07222003 Керосин 1 2 07222099 Отынның басқа түрлері, майлай-тын заттар 1 2 Бақылау сомасы (толтырылмайды) * Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 1. Кіріспе бөлімі 1.1 _________«___»_________20___г. 1.2 Осы күні қатысқан 1.3 Толтырылмау себебінің коды адамдар саны (интервьюермен ұсынылады ) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларды жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді сусындар, темекі өнімдерін сатып алу Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты:* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 3- қайта өңдеу 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі Қанша төленді? (теңге) Б 1 2 3 4 5 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума Бақылау сомасы (интер- вьюермен толтырылады) *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 3. Қоғамдық тамақтандыру № Шығын түрлерінің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А Б 1 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 2 Асханалар 3 Оқушыларға арналған тамақ 4 Студенттерге арналған тамақ 5 Жеткізіліммен ас 9 Басқасы Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Күніне шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума 5. Жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарына шығыстар Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 2 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 2 07221005 Бензин АИ -92 1 2 07221006 Бензин АИ -93 1 2 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 2 07221001 Бензин АИ -98 1 2 07222001 Дизельдік отын 1 2 07222006 Газ отыны 1 2 07222002 Мазут 1 2 07222003 Керосин 1 2 07222099 Отынның басқа түрлері, майлай-тын заттар 1 2 Бақылау сомасы (толтырылмайды) * Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 1. Кіріспе бөлімі 1.1 _________«___»_________20___г. 1.2 Осы күні қатысқан 1.3 Толтырылмау себебінің коды адамдар саны (интервьюермен ұсынылады ) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларды жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді сусындар, темекі өнімдерін сатып алу Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты:* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 3- қайта өңдеу 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі Қанша төленді? (теңге) Б 1 2 3 4 5 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума Бақылау сомасы (интер- вьюермен толтырылады) *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 3. Қоғамдық тамақтандыру № Шығын түрлерінің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А Б 1 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 2 Асханалар 3 Оқушыларға арналған тамақ 4 Студенттерге арналған тамақ 5 Жеткізіліммен ас 9 Басқасы Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Күніне шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума 5. Жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарына шығыстар Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 2 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 2 07221005 Бензин АИ -92 1 2 07221006 Бензин АИ -93 1 2 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 2 07221001 Бензин АИ -98 1 2 07222001 Дизельдік отын 1 2 07222006 Газ отыны 1 2 07222002 Мазут 1 2 07222003 Керосин 1 2 07222099 Отынның басқа түрлері, майлай-тын заттар 1 2 Бақылау сомасы (толтырылмайды) * Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 1. Кіріспе бөлімі 1.1 _________«___»_________20___г. 1.2 Осы күні қатысқан 1.3 Толтырылмау себебінің коды адамдар саны (интервьюермен ұсынылады ) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларды жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді сусындар, темекі өнімдерін сатып алу Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты:* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 3- қайта өңдеу 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі Қанша төленді? (теңге) Б 1 2 3 4 5 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума 1 2 3 9 кг л дана бума Бақылау сомасы (интер- вьюермен толтырылады) *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 3. Қоғамдық тамақтандыру № Шығын түрлерінің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А Б 1 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 2 Асханалар 3 Оқушыларға арналған тамақ 4 Студенттерге арналған тамақ 5 Жеткізіліммен ас 9 Басқасы Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Күніне шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума кг л дана бума 5. Жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарына шығыстар Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 2 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 2 07221005 Бензин АИ -92 1 2 07221006 Бензин АИ -93 1 2 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 2 07221001 Бензин АИ -98 1 2 07222001 Дизельдік отын 1 2 07222006 Газ отыны 1 2 07222002 Мазут 1 2 07222003 Керосин 1 2 07222099 Отынның басқа түрлері, майлай-тын заттар 1 2 Бақылау сомасы (толтырылмайды) * Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2014 жылғы 4 қарашадағы № 41 бұйрығына 2-қосымша «Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігі» (коды 1244102, индексі D003, кезеңділігі тоқсандық) жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру жөніндегі нұсқаулық 1. Осы «Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігі» (коды 1244102, индексі D003, кезеңділігі тоқсандық) жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру жөніндегі нұсқаулық (бұдан əрі Нұсқаулық) «Мемлекеттік статистика туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабының 8) тармақшасына сəйкес əзірленді жəне «Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігі» (коды 1244102, индексі D003, кезеңділігі тоқсандық) жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыруды нақтылайды. 2. Күнделік азық-түлік тауарларына үй шаруашылығында пайдаланатын ақшалай шығыстарды, олардың мөлшерін (жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйға алынған тегін өнімдерін қосқанда), сондай ақ жанар-жағар май материалдарына шығыстарды есепке алуға арналған. Үй шаруашылығына əрбір зерттелетін кезеңде екі күнделік беріледі: айдың бірінші жəне екінші аптасына. Күнделік титулдық бетінде көрсетілген күндеріне сəйкес екі апта бойы күн сайын жүргізіледі. Зерттелетін кезеңнің əрбір күні үшін жаңа бет толтырылады. Күнделік басқаларға қарағанда шаруашылықпен көбірек айналысатын жəне үй шаруашылығының басқа мүшелерінің шығыстары туралы білетін үй шаруашылығының мүшесімен толтырылады. Əрбір күн үшін қатысқан адамдар санына қатысты əдеттегідей болғаны жөнінде атап өту қажет (ерекше күн – бұл салтанаттық жəне салт-жоралық шараларды өткізу). Жазба болмаған жағдайда күнделікті толтырмау себептерінің кодын əрбір күн басталғанда интервьюер қояды: 1 – осы күні болмаған; 2 – үйде болған, бірақ ешқандай шығыстар жасамаған; 3 – күнделікті толтырудан бас тартқан. Күнделікті толтыру кезінде интервьюердің ұсынымдарын, азық-түлік тауарлар тізбесін (осы нұсқаулыққа 1-қосымша), күнделікті толтыру үлгісін (осы нұсқаулыққа 2-қосымша) жəне төменде көрсетілген ережелерді басшылыққа алу керек. 3. Күнделікке мыналар жазылады: - көрсетілген кезеңде жұмсалған күнделікті шығыстар; - үй шаруашылығы есебінен жəне өтініш бойынша бөгде адамдармен жасалған сатып алулар. Əрбір сатып алу жеке жолда жазылады. Жазбалар мүмкіндігінше анық, толығырақ болу керек, себебі əрбір тауар алдағы уақытта кодтауға жатады. Келесі жекелеген тамақ өнімдері үшін егжей-тегжейлі сипаттау талап етіледі, мысалы: - ет түрлері: сиыр, шошқа, қой жəне тағы басқасы; - ірімшік түрлері: мəйекті, балқытылған, тұзды ірімшіктер жəне тағы басқасы; - нан түрлері: қара бидай, қара бидай-бидай, бидай наны жəне тағы басқасы. «Сатып алу мақсаты» бағанын толтыру кезінде «басқасы» кодына, салтанатты жəне салт-жоралық шараларды өткізу үшін сатып алынған азық-түлік жəне тауарлар жатады. 4. Күнделікте басқа үй шаруашылығының өтініші бойынша оның есебінен жасалған сатып алулар есепке алынбайды. «Бақылау сомасы» жолы интервьюер толтыруға арналған. Мейрамхана, дəмхана жəне ұқсас мекемелер шығыстарына тамақтануды үйымдастыру, тағамға төлем, сусын- дар жəне жеңіл дəмтатым, оларды даярлау жəне беру, кафе, мейрамхана, буфет, бар, шайхана жəне соған ұқсас мекемелерге көрсету, мекелермен қызмет көрсетілетін қызметтерді: - мəдени жəне спортық отралықтарда: театрларда, кинотеатрларда, спорт стадиондарында, катоктарда, му- зейлерде, сурет галереясында жəне тағы басқа; - қоғамдық көлікте: поездарда, ұшақтарда, кемелерде (тамақтын бағасы тасымалдау үшін билет сомасына қосылған жағдайды қосқанда); - ойын-сауық орындарында: түнгі клуб, барлары бар дискотекаларда жəне тағы басқаларды қосқанда; Шығыстарда шайлық ескеріледі. Темекі бұйымдарын сатып алуын; сол мекемелерде телефонмен сөйлесулерді қоспағанда. Асхана қызметтерінің шығыстарына жұмыс, қызметтік асханалардағы тамақтандыруды ұйымдастыру қызметі жатады. Ауруханада стационардағы емдеушілерге арналған азық түлік жəне сусындардан басқа. Оқушыларға арналған тамаққа оқушылар оқитын жерлерде орналасқан асхана, буфет жəне осыған ұқсас ғимараттарда тамақтандыруды үйымдастыру қызметі жатады. Студенттерге арналған тамаққа студенттер оқитын жерлерде орналасқан асхана, буфет жəне осыған ұқсас ғимараттарда тамақтандыруды үйымдастыру қызметі жатады. Жеткізіліммен тамаққа тапсырыс беруші өзі алып кеткен немесе үйге жеткізілетін дайын тағам жеткізушілеріндегі тағамдар жəне жеңіл дəмтатымдарды сатып алу жатады. «Басқа» жолы бойынша тұтынуға дайын, автомат-машиналарда, дүңгіршіктерде, көше бөткелерінде жəне осындай сауда нүктелерінде сатылатын азық-түліктерге шығыстар жазылады. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа тегін алынған азық түлік мөлшері нысанның 4-бөлімінде есепке алынады. 5-бөлімде жеке көлік құралдары үшін жанар-жағар май материалдарын сатып алу мақсаты белгіленеді; төленген ақысы жазылады. «Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігі» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын (коды 1244102, индексі D003, кезеңділігі жылдық) толтыру бойынша нұсқаулыққа 1 қосымша Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігін толтыру кезінде пайдаланылатын азық-түлік тауарларының Тізбесі Бұл тізімді қарап шығыңыз, мүмкін ол Сіз немесе Сіздің отбасыңыздың мүшелері сатып алғанмен, мұнда жа- зуды ұмытқандарыңызды еске салар. НАН ӨНІМДЕРІ МЕН ЖАРМА ӨНІМДЕРІ ажарланған және тазартылған күріш; жоғары сортты бидай ұны, бірінші сортты бидай ұны, құймақ пен жайма құймақ ұны; ұнтақ жарма, қарақұмық жармасы, сұлы жармасы, арпа жармасы, тары, қарабидай, қарабидай наны, жоғары сортты бидай ұнының наны, бірінші сортты бидай ұнының наны, емдәмдік және диабет түріндегі нан; жіңішке кеспе, қысқа түтік кеспе, өзге де макарондық өнімдер; бөлке, тәтті бөлкелер, пірәндіктер, печеньелер, торттар, пирожный, орама, кекстер, вафлилар, білезік нан, майда білезік нандар, шығыр нан, ши нандар, пирожкилер, бүйрекшелер, бәліштер, қамырдың барлық түрі, өзге де ұн, кондитерлік өнімдер, крахмал, тамақ концентраттары, өзге де жарма өнімдері. ЕТ ЖӘНЕ ЕТ ӨНІМДЕРІ сиыр еті, шошқа еті, қой еті; құс еті, құстың жүрегін, бауырын, асқазанын қоса; жылқы еті, үй және жабайы аңның басқа да түрлерінің еті, жабайы құс; сиыр бауыры, сиыр тілі, сиырдың өзге де тамақтық ішек-қарны, өкпе-бауыры, шошқа бауыры, шошқа тілі, шошқаның өзге де тамақтық ішек-қарны, өкпе-бауыры; пісірілген шұжық, жартылай ысталған шұжық, пісіріліп ысталған шұжық, ірімшікті-ысталған шұжық, өкпе-бауырдан және қаннан жасалған шұжық, шаруа, үй шұжығы, езбелі шұжықша, қысқа шұжықтар, шошқаның сүр еті, қақтама, сан ет, төстік, корейка және өзге де қақталған; май (қыртыс май), тұшпара және өзге де етті, ұнды тағам, еттің жартылай дайын өнімдері және турама, консервіленген ет бұқтырмалары, ет өсімдікті консервілер, паштеттер. БАЛЫҚ ЖӘНЕ ТЕҢІЗ ӨНІМДЕРІ жас, салқындатылған немесе тоңазытылған балық және теңіз өнімдері, кептірілген, тұздалған, қақталған немесе ысталған балық және теңіз өнімдері, уылдырық және оны алмастыратын балық консервілері, майшабақ, қуырылған балық және балықтан жасалған өзге де аспаздық тағамдар СҮТ, ІРІМШІК ЖӘНЕ ЖҰМЫРТҚА Жаңа сауылған, тортасы айырылған сүт; кілегей, сүт консервісі, балаларға арналған құрғатылған сүт қоспасы, құрғатылған кілегей; қаймақ, йогурт, айран, өзге де ашыған сүтті тағамдар; сүзбе, сүзбелі ірімшік және сүтсірне массасы, ірімшіктер мәйекті, балқытылған, тұздалған, сүтсірне, жұмыртқа, жұмыртқа ұнтағы және меланж. МАЙ ЖӘНЕ ТОҢМАЙ жануарлар майы; маргарин; өсімдік майы; ерітілген май және өзге де аспаздық тоңмайлар. КӨКӨНІСТЕР жас кырыққабат, басты пияз, көк жуа, қызылша, сәбіз, қияр, қызанақ, асқабақ, сарымсақ, кәдіш, кәді, самсар, ащы және тәтті бұрыштар, шалған, шалқан, саңырауқұлақтар, кар- топ, өзге де жас көкөністер; асбұршақ, үрме бұршақ; ашытылған және маринадталған қырыққабат, тұздалған және маринадталған қияр, жасыл майда асбұршақ, тұздалған, консервіленген қызанақтар, тұздалған саңырауқұлақтар, аспаздық көкөніс, картоп чипсы- лары, картоптық құрғақ езбе. ЖЕМІСТЕР алма, алмұрт, жүзім, цитрустық және өзге де тропикалық жемістер, жидектер мен сүйекті жемістер, қарбыз, қауын, өзге де жас жемістер; кептірілген жемістер және жаңғақтар; консервіленген жемістер және нәрсулар. ҚАНТ, ДЖЕМ, БАЛ, ШОКОЛАД ЖӘНЕ КОНДИТЕРЛІК ӨНІМДЕР құмшекер-қант, шақпақ қант, қантты алмастыратындар; джем, повидло, тосап, бал; ирис, мармелад, халуа, жеміс-жидекті карамель, глазурленген, глазурленбеген шоколад кәмпиттер, сүттен жасалған, сағыздар, зефир, пастила, шоколад, шоколад кремі, өзге де тәттілер; балмұздақ, шербет, тамақтық мұз. БАСҚА САНАТ ТАРҒА ЕНГІЗІЛМЕГЕН ТАМАҚ ӨНІМДЕРІ ұнтақталған қызыл бұрыш, ұнтақталған қара бұрыш, тұз; майонез; ашытқы; дайын астатым және тұздықтар; сірке су; сірке эссенциясы, балалар тағамы, қызанды тұздық, кетчуп, құрғақ кисель; сорпалы еті бар кубиктер. АЛКОГОЛЬСІЗ СУСЫНДАР ерігіш кофе, дәнді ұнтақталған кофе; қара байхы шайы, ұнтақталған какао; минералды су; жеміс-жидек сусындары, шөл қандыратын қоспалы сусындар, квас және өзге де алкогольсіз сусындар; жемістер мен көкөністер шырыны. АЛКОГОЛЬДІ ІШІМДІКТЕР арақ, ащы күшті тұнба, кызғылт түсті маркалы коньяктар; асханалық, жүзім шараптары; жүзімдік күшті шараптар, шампандар, көпіршікті шараптар; үйде дайындалған шараптар, самогон; сыра. ТЕМЕКІ БҰЙЫМДАРЫ фильтрлі шылымдар, фильтрсіз шылымдар, темекі, махорка. «Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігі» жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын (коды 1244102, индексі D 003, кезеңділігі жылдық) толтыру бойынша нұсқаулыққа 2-қосымша КҮНДЕЛІКТІ ТОЛТЫРУ МЫСАЛЫ 5. Кіріспе 1.1_Бейсембі_«_1__»__мамыр_2014 ж. 1.2 Осы күні қатысқан 5 1.3 Толтырылмаған кодтың себебі адамдар саны (интервьюермен ұсынылады) 1.4 Айтыңызшы, қатысқан адамдар санына қатысты бұл күн əдеттегідей болды ма? Иə -1 (ерекше күн – бұл салтанатты жəне салт-жора іс-шараларын жүргізу) Жоқ - 2 2. Азық-түлік тауарларын, алкогольсіз жəне алкогольді ішімдіктер, темекі бұйымдарын сатып алу Бұл кестеге бір күн ішінде сатып алынған алкогольді қосқанда тамақ өнімдері, темекі бұйымдары жəне сусындар мен жазыңыз. Алайда, оған Сіз сатуға немесе қайта сатуға (қосымша өңдемей-ақ) немесе кейін сату үшін қайта өндеуге пайдаланатын азық түлік өнімдерін сатып алуды қоспаныз. Осы кестеге қарызға (жалақыға) алынған жəне сатып алынған сыйлық, заттай түрдегі еңбекақыға төленетін азық-түлік өнімдерін жазуды ұмытпаңыз. Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Сатып алу мақсаты: * 1- жеке тұтыну 2- қайта өңдеу 3- сыйлық 9- басқасы Саны Өлшем бірлігі* Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 4 5 Бидай наны 1 2 3 9 0,500 кг л шт пачка 50 «Особая» шұжығы 1 2 3 9 1 кг л шт пачка 750 Шоколад 1 2 3 9 0,200 кг л шт пачка 200 Қызанақтар 1 2 3 9 5 кг л шт пачка 2500 «Голланд» ірімшігі 1 2 3 9 0,75 кг л шт пачка 1050 Тауық 1 2 3 9 2 кг л шт пачка 1900 Арақ 1 2 3 9 0,5 кг л шт пачка 950 Айран 1 2 3 9 1 кг л шт пачка 180 Жұмыртқа 1 2 3 9 10 кг л шт пачка 210 Темекі фильтрмен 1 2 3 9 1 кг л шт пачка 150 және тағы басқалар 1 2 3 9 кг л шт пачка *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз 5-бағанда азық-түлік түрінің сол жəне өзге түрлерінің өлшемдеріне сəйкес өлшем бірліктер келтірілген. Өлшем бірлікті дұрыс көрсетіңіз! Килограмда жазылады: 1. нан - тоқаш өнімдері, ұн, жарма, 2. кондитерлік өнімдер, тұшпаралар, бəліштер; 3. барлық ет жəне балық өнімдері; 4. сүт, кілегей, айран жəне басқа да қышқыл сүт сусындарын қоспағанда барлық сүт өнімдері; 5. жемістер, көкөністер; 6. тосап, бал, кəмпиттер; 7. тұз, дəмдеуіштер; 8. кофе, шай, какао. Жұмыртқа ғана данамен жазылады. Литрмен жазылатындар: 1. сүт, айран жəне басқа да қышқыл сүт сусындары; 2. өсімдік майы; 3. алкогольді жəне алкогольсіз сусындар. Қораппен тек шылымдар ғана жазылады. 3. Қоғамдық тамақтандыру Бұл кестедегі 1-баған бойынша асхана, буфет, мейрамхана, дəмханаларда таңғы, түскі немесе кешкі астарға, мектептегі балалар тамағы, студенттердін тамағы, Сіздің үйіңізге немесе жұмысыңызға жеткізіліп берілген тамақтарға барлық шығыстарды жазыңыз. «Басқа» жолына көшеден сатып алынған тамақтарға кеткен шығыстар жазылады (бəліштер, сэндвичтер жəне сол сияқтылар) Шығын түрлердің атауы Тамақтануға қанша шығыс жұмсалды? (теңге) А 1 Мейрамханалар, кафе және үқсас мекемелер 5000 Асханалар 700 Оқушыларға арналған тамақ 500 Студенттерге арналған тамақ 600 Жеткізіліммен ас 1000 Басқасы киоскідегі пирожкилер 5000 Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) 4. Жеке қосалқы шаруашылықтан немесе сыйлыққа (осы күні тұтынылған) тегін алынған өнімдер Бұл кестеге Сіздің үй шаруашылығыңызда өндіріліп, Сіздің жанұяңыздың мүшелері жинаған орман өнімдерін, аңшылықта ұстаған аң-құс, балық, сондай–ақ таныстарыңыз бен туыстарыңыздан сыйлық ретінде алынған азық- түлікті жазыңыз. Консервіленген өнімдерді жəне үйде дайындалған басқа да (тосап, тұздалған жəне тағы басқалар) дайындамалардың пайдаланылуын банкіаның ашылған күнінде көрсету керек. Кодтар (интервью-ермен толтырылады) Тамақ өнімдерінің атауы Осы күні шамамен қанша тұтынылды? Өлшем бірлігі1 А 1 2 3 Маринадталған қиярлар 1 кг л шт пачка Сүт 1 кг л шт пачка Жаңа балық 1,5 кг л шт пачка Жұмыртқа 5 кг л шт пачка Бақылау сомасы (интервьюермен толтырылады) х 5. Жеке көліктік құралы үшін жанар-жағар май материалдарының шығыстары Бұл кестеге төменде келтірілген жанар-жағар май материалдары сатып алуға, үй шаруашылығы үшін, сондай- ақ сіздермен бірге тұрмайтын туыстарыңызға немесе достарыңызға сыйлық үшін сатып алуға кеткен шығыстарды жазыңыз. Егер Сіз кейбір тауарларды сыйлыққа алған болсаңыз, онда олардың саны мен құнын жазбай-ақ қойыңыз. Кодтар (интервьюермен толтырылады) Тауардың атауы Сатып алу мақсаты: * 1 – үй шаруашылығында пайдалану 3 – сыйлық Қанша төленді? (теңге) А 1 2 3 07221002 Бензин АИ-80 1 3 07221005 Бензин АИ -92 1 3 07221006 Бензин АИ -93 1 3 07221007 Бензин АИ -95, АИ -96 1 3 07221001 Бензин АИ -98 1 3 2300 07222001 Дизельдік отын 1 3 07222006 Газ отыны 1 3 07222002 Мазут 1 3 07222003 Керосин 1 3 07222099 Отынның басқа түрлері, майлайтын заттар 1 3 07221002 Бензин АИ-80 1 3 07221005 Бензин АИ -92 1 3 07221006 Бензин АИ -93 1 3 Бақылау сомасы (толтырылмайды) *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз жəне дөңгелектеп қоршаңыз Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2014 жылғы 4 қарашадағы №41 бұйрығына 3-қосымша Мемлекеттік статистика органдары құпиялылығына кепілдік береді Жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны Статистикалық нысанды www.stat.gov.kz сайтынан алуға болады Статистикалық нысан коды 1255102 D 004 Тоқсандық Статистикалық нысанды толтыруға жұмсалған уақыт, сағат (қажеттісін қоршаңыз) 1 сағатқа дейін 1-2 2-4 4-8 8-40 40 сағаттан артық Үй шаруашылықтарының табыстары мен шығыстары бойынша тоқсан сайынғы сұрақнама Есепті кезең Тоқсан Жыл 1. Аумақтың (елді мекеннің) атауы ________________________________________________________ 2. ƏАОЖ1* бойынша елдің мекеннің коды* 3. Елді мекен типінің коды (1-қала, 2-ауыл) 4. Үй шаруашылығының коды 5. Пікіртерім жүргізуге уəкілетті тұлғаның (бұдан əрі – интервьюер) коды 6. Сұхбат жүргізу күні күні айы жылы 7. Жолығудың нəтижесі (1-сұхбат жүргізілді, 2-сұхбат жүргізілмеді) 1 Тоқсан ішінде киім, мата жəне аяқ киімге, үй тұрмысындағы заттарға, тұрмыстық техникаға, жиһаздарға жəне басқа да жұмсалған шығыстар Мен соңғы келгенімде тоқсан сайынғы шығыстар мен табыстар журналын Сіздің үй шаруашылығыңыздың соңғы тоқсанда сатып алынған азық-түлік емес тауарлар мен қызметтерін, сондай-ақ табыстарын жазу үшін тастап кеткен едім. Интервьюер! Респондентке әңгіменің күн сайынғы шығыстардың күнделігі жайында емес екендігін түсіндіруіңіз қажет. 1.1.Тоқсан сайынғы сұрақнаманы толтыруды бастау үшін Сіз тоқсан сайынғы шығыстар мен табыстар журналын алып келе аласыз ба? Мен әуелі Сіздің тоқсан сайынғы шығыстар мен табыстар журналына жазған ақпаратыңызды өзімнің сұрақнамама көшіріп алғым келеді. Егер Сіздің журналыңызда көрсетілмеген соңғы үш айдағы қандай да бір шығыстар есіңізге түссе, мен оны сұрақнамаға қосу үшін Сізден ол туралы маған қазір хабарлауыңызды өтінемін. 1.2. Енді мен Сізге киімдерге, аяқ киімге, үй тұрмысы тауарлары мен басқа да азық-түлік емес тауарлар мен қызметтерге жұмсалған шығыстарға байланысты бірнеше нақтылайтын сұрақтар қойғым келіп отыр. Интервьюер! Осы беттегі мәтіндерді сөзбе-сөз айту міндетті емес. Бұл жерде хабарланған ақпараттарға сіздің түсінік беруіңіз мүмкін. Одан әрі сұрақтарды қатаң мәтін бойынша қоюыңызды сұраймыз. Кодтар Тауарлардың атауы Сатып алу мақсаты* 1- жеке тұтыну 2- сыйлық 9- басқасы Сома (теңге) А Б 1 2 Киім тігуге арналған материалдар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Сырт киім 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Басқа да киімнің заттары мен аксессуарлары 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Бәтеңке, туфли және өзге де аяқкиім 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Тұрғын үй-жайларды жөндеу және қызмет көрсетуге арналған материалдар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Жиһаз, үйге қажетті заттар, кілемдер және еденге арналған басқа да жабындар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Үй тұрмысында қолданылатын тоқыма бұйымдар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Тұрмыстық аспаптар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Шыны бұйымдары, асханаға және үйге қажетті керек-жарақтар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Тұрмыс пен бағбандықта қолданылатын аспаптар мен құралдар 1 2 9 1 2 9 Жуғыш және тазалағыш құралдар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Үй тұрмысындағы ұсақ заттар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Медикаменттер, емдеу жабдықтары мен аппаратура 1 2 9 1 2 9 (Жалғасы 28-бетте). 19 қараша 2015 жылwww.egemen.kz28 (Жалғасы. Басы 27-бетте). 1 2 9 1 2 9 Автокөлік құралдарын сатып алу 1 2 9 1 2 9 Жеке көлік құралдарына арналған қосалқы бөлшектер мен керек-жарақтар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Телефондық және факсимильдік жабдықтар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Дыбыс-бейне шолу жабдығы мен фотоаппаратура, ақпаратты өңдеуге арналған жабдық 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Демалыс және мәдени шаралар ұйымдастыру үшін ұзақ қолданылатын басқа да ірі тауарлар 1 2 9 1 2 9 Демалуға, спорт, бағбандыққа арналған басқа да тауарлар мен жабдықтар және үй жануарлары 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Газеттер, кітаптар және кеңсе тауарлары 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Жеке қолданатын электр аспаптары 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Жеке қолданатын өзге де тауарлар және аспаптар, заттар 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Басқа санаттарға жатпайтын жеке күтім заттары 1 2 9 1 2 9 1 2 9 Бақылау сомасы *Жауаптың бір нұсқасын таңдаңыз және дөңгелектеп қоршаңыз 2. Тұрғын үй-коммуналдық қызметтерге жəне отынға шығыстар Мен қазір Сіздің иелігіңіздегі тұрғын үйдің тоқсан ішіндегі барлық тұрмыстық–коммуналдық жəне отын шығыстарын толығырақ жазайын деп едім. 2.1. Сіз тоқсан ішінде тұрғын үй-коммуналдық қызметтеріне және отынға қанша төледіңіз? Кодтар (теңге) Шығыстар түрлерінің атауы Сома А Б 1 029 Суық су 028 Ыстық су 04440001 Лифт 044300 Кәріз 044200 Қоқыс жинау 045100 Электр энергиясы 4.1 Орталықтан жылыту 1 шаршы м үшін 04520001 Тарату желілері бойынша тасымалданатын газ 04520002 Сұйытылған газ үшін төлем 04530001 Тұрғын үй-жайларды жылытуға арналған сұйық отын 04530002 Тұрғын үй-жайларды жарықтандыруға арналған сұйық отын 04540001 Тас көмір 04540002 Ағаш 04540003 Шымтезек 04540099 Қатты отынның өзге де түрлері 04440002 Домофон 041 Тұрғын үй үшін нақты жалгерлік төлем 46 Басқа да қызметтер(ПИК төлемдері, ғимаратты жөндеу және ұстау бойынша жинақтар және басқалар) Бақылау сомасы 3. Байланыс қызметтеріне жұмсалған шығыстар 3.1 Сіз тоқсан ішінде байланыс қызметтеріне қанша төледіңіз? Кодтар Шығыстар түрлерінің атауы Сома (теңге) А Б 1 081 Почта қызметтері 08300001 Телефон үшін абоненттік төлем 08300002 Қалааралық қоңырау шалу (республика ішінде) 08300013 Халықаралық қоңырау шалу (республикадан тысқа) 08300003 Телеграмма 08300004 Интернет байланысы 08300005 Радионүкте 08300006 Кабельдік телевизия қызметтері 08300008 Ұялы байланыс қызметтері 08300011 Жер серігі телевизиасы қызметтері 08300012 Телефон орнату Бақылау сомасы 4. Білім алуға байланысты шығыстар 4.1. Сіздің үй шаруашылығыңыздың білім алуға байланысты шығыстарының сомасын көрсетіңіз. Кодтар Шығыстар түрлерінің атауы Сома (теңге) А Б 1 101000 Мектепке дейінгі білім беру 10100001 мектепке дейінгі балалар мекемесінің қызметтері 10100002 мектепке дайындау үшін дамыту орталықтарына төлем 10100003 Бастауыш білім үшін төлем 10200001 Жалпы орта 10300001 Кәсіптік орта 10400001 Жоғары білім 04110002 Студенттерге (оқушыларға) арналған тұрғын үйді жалға алу төлемі 2212 Оқушылар үшін бейресми шығыстар 2211 Студенттер үшін бейресми шығыстар 10500001 Ересектерге арналған білім Бақылау сомасы 5. Денсаулық сақтауға байланысты шығыстар 5.1. Сіздің үй шаруашылығыңыздың денсаулық сақтауға байланысты шығыстарының сомасын көрсетіңіз. Кодтар Шығыстар түрлерінің атауы Сома(теңге) А Б 1 06210001 Амбулаториядағы дәрігер-мамандардың қызметі 06210002 Дәрігерге алғашқы қаралу 062200 Стоматологиялық қызметтер 062310 Медициналық зертханалар қызметтері 062320 Медбикелер мен акушердің медициналық қызметтері 062330 Мамандандырылған парамедициналық қызметтер 06300001 Санаторийлер қызметтері 06300002 Стационарлардағы жалпы бейіндегі дәрігерлердің қызметі 06300003 Оңалту орталықтарының қызметі 06300004 Күндізгі стационарда емдеу 06300005 Стационарлардағы дәрігер-мамандардың қызметі 231 Денсаулық сақтауға арналған бейресми шығыстар Бақылау сомасы 6. Жеке жəне өзге де қызметтерге шығыстар 6.1. Сіздің үй шаруашылығыңыз тоқсан ішінде жеке және өзге де қызметтерге шығыстардың қайсысын жасады? Кодтар Шығыстар түрлерінің атауы Сома (теңге) А Б 1 03140001 Тігу 03140002 Киімдерді жуу және өңдеу 03140003 Химиялық тазалау және бояу 03140004 Киімдерді жөндеу 032200 Аяқ киімдерді жөндеу және жалға беру 05130001 Жиһаздарды жөндеу 05330001 Тоңазытқыштарды жөндеу 05330002 Кір жуатын машиналарды жөндеу 09150001 Теле- және радиоаппаратураларды жөндеу 09150002 Техникалық қызмет көрсету және ақпаратты өндеуге арналған жамбықтарды жөндеу 12312001 Сағат жөндеу 043200 Тұрғын жайларды жөндеу және қызмет көрсету бойынша қызметтер 4411 Пластикалық терезелерді орнату 4413 Металл есіктерді, торларды орнату 4412 Санауыштарды орнату 05330003 Кілт жасау 072300 Жеке көлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу 07240002 Автотұрақты жалға алу үшін төлем 125 Сақтандыру 12709003 Құқықтық қызметтер 12709001 Бланктер мен құжаттарды көшіру 12620002 Төлемдер жүргізген үшін ақы 12620003 Ақша аударымдары 094210 Фотографтардың қызметтері 09421002 Фотосуреттердi басып шығару 09422007 DVD дисктерді жалға алу 12111002 Ерлердің шашын қию 12111001 Әйелдер залындағы сәнді шаш үлгісі 12111099 Өзге де шаштараздар мен сұлулық салондарының қызметтері 121120 Моншалар, сауналар 09410002 Спорт кешендерінің қызметтері 09410001 Ойын-сауық паркінің қызметтері 09422001 Кинотеатрлардың қызметтері 09422002 Театрлардың қызметтері 09422003 Концерттік залдардың қызметтері 09422004 Цирк қызметтері 09422005 Мұражайлар және көрмелер қызметтері 096000 Кешенді демалыстарды ұйымдастыру 111100 Мейрамхана, кафе және осыған ұқсас орындар 112000 Қонақ үйлік қызметтер 05620002 Репетиторлардың қызметтері 09410003 Мектептен тыс сабақтар 09410004 Музыка үйрену бойынша сабақтар 07240001 Автомобиль жүргізуді үйрету сабағы 05620004 Келетiн күтушiлер қызметтері 09350001 Үй жануарларын күтіп ұстау қызметтері 127010 Салт-жора қызметтері 12709099 Басқа да қызмет түрлері Бақылау сомасы 6.2. Сіздің үй шаруашылығыңыз тоқсан ішінде жасаған салық төлемдерінің сомасы қанша? Кодтар Шығыстар түрлерінің атауы Сома (теңге) А Б 1 6 Мүлікке салынатын салық 5 Жер салығы 7 Көлік құралдарына салынатын салық 21139 Бюджетке өзге де төлемдер Бақылау сомасы 6.3. Сіздің үй шаруашылығыңыздың мүшелері тоқсан ішінде алимент төледі ме? Иә - 1 6.4 Жоқ - 2 7.1 6.4. Сіздің үй шаруашылығыңыздың бюджетінен тоқсан ішінде алименттерді төлеуге қандай сома жұмсалды, (теңге)? 7. Көлік қызметтеріне шығыстар 7.1. Сіздің үй шаруашылығыңыздың мүшелері тоқсан ішінде төменде аталған көліктің қай қызметтерін пайдаланды және қанша шығынданды? Кодтар Көлік қызметтер түрлері Сома (теңге) А Б 1 0731 Жолаушылардың темір жол көлігі 07312002 Темір жол көлігімен жол жүруге оқушылардың жолақысы 07312003 Темір жол көлігімен жол жүруге студенттердің жолақысы 07321001 Ішкі қалалық қатынастарда автобуспен жол жүру 07321002 Автобус көлігімен жол жүруге оқушылардың жолақысы 07321003 Автобус көлігімен жол жүруге студенттердің жолақысы 07322001 Такси 073230 Алыс қашықтыққа қатынайтын жолаушылардың автомобиль көлігі 102 Құрылыс материалдары 43.9 Өзге де азық-түлік емес тауарлар Бақылау сомасы 10.2. Сіздің үй шаруашылығыңыз көрсеткен қызметтен Сізге қанша ақша түсті? Кодтар Қызмет түрлері Пайда (таза) (теңге) Қызмет көрсетуге шығын кеткен бағалап көріңізші (теңге) А Б 1 2 073 Көлік қызметтері 44.1 Құрылыс, жөндеу-құрылыс қызметтері 44.2 Сауда 4431 Киім мен аяқ киім тігу және оны жөндеу 09421001 Фотосуреттер дайындау 121110 Шаштараздар мен сұлулық салондары 4439 Жеке қызметтің басқа түрлері 444 Тұрмыс құралдары мен метал бұйымдарын жөндеу 85 Білім беру саласындағы қызметтер 86 Денсаулық сақтау саласындағы қызметтер 445 Тұрғын үйді жалға беру 446 Жерлерді, ауыл шаруашылығы техникаларын жалға беру 45 Жеке көлік құралдарын жөндеу және техникалық қызмет көрсету 54 Өзге де қызметтер Бақылау сомасы 11. Үй шаруашылықтарының табыстары Интервьюер! Жасы 15-ке толмағандарға пікіртерім жүргізбеңіз. Алдымен бақылау карточкасынан үй шаруашылығы мүшесінің нөмірін жазып алыңыз, бірақ пікіртерім кезінде респонденттерді атымен атаңыз. 11.1. Егер Сіздің үй шаруашылығыңыздың мүшелері тоқсан ішінде қандай да бір табыс тапқан болса, сомасын көрсетіңіз? Кодтар Табыстың түрлері Тоқсандағы сомасы, теңгеменүй шаруашылығы мүшесінің нөмірі А Б 1111 Жалдану бойынша жұмыстан түсетін табыс 1112 Өз бетінше жұмыспен қамтудан түсетін табыс 11121 оның ішінде:ауыл шаруашылығы өнімінен түсетін табыс 11211 Жасы бойынша зейнетақы 11212 Стипендия 112131 Атаулы әлеуметтік көмек 112132 Тұрғын үй көмегі 112141 Балалы отбасыларға мемлекеттік жәрдемақы 112142 Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы 112143 Арнайы мемлекеттік жәрдемақы 112149 Мемлекет беретін трансферттің басқа да түрлері 21221 Заттай түрдегі әлеуметтік трансферттер 11222 Алименттер 12 Жылжымайтын мүлікті сатудан түсетін табыс 13 Жеке және үй мүліктерін сатудан түсетін табыс 1191 Жекеменшіктен түсетін табыс (дивидендтер, табыстар бойынша пайыздар, гонорарлар) 49 Тұрғын үйді жалға беру 50 Жерлерді, ауыл шаруашылығы техникаларын жалға беру 19 Өзге де ақшалай түсімдер 21222 Дотациялар мен жеңілдіктер Бақылау сомасы 12. Қарыз қаражаты 12.1. Тоқсан ішінде Сіз қандай да бір несие алдыңыз ба? Иә - 1 12.2 Жоқ - 2 12.3 12.2. Кредиттің сомасы қандай, (теңге)? 12.3. Сіз тоқсанның басында немесе ағымдағы тоқсанда болған қандай да бір жинақ кредитті өтеу үшін қарызды төлей алдыңыз ба? Иә - 1 12.4Жоқ - 2 12.5 12.4. Төленген сома қандай, (теңге)? 12.5. Сізге тоқсанның басында болған қандай да бір жинақ ақшаңызды пайдалануға тура келді ме? Иә - 1 12.6Жоқ - 2 12.7 12.6. Пайдаланылған жинақ ақшаңыздың сомасын көрсетіңіз, (теңге) 12.7. Тоқсан ішінде Сіз қарызға ақша алдыңыз ба? Иә - 1 12.8 Жоқ - 2 12.9 12.8. Сомасы қандай, (теңге)? 12.9 Сіз тоқсанның басында немесе ағымдағы тоқсанда болған қандай да бір қарызды қайтардыңыз ба? Иә - 1 12.10Жоқ - 2 12.11 12.10. Сіз қандай соманы қайтардыңыз, (теңге)? 12.11. Қарыз немесе кредит қандай мақсат үшін алынды? Үй құрылысы 1 Үй, пəтер, саяжай, жер сатып алу 2 Тамақ өнімдерін сатып алу 3 Өз ісін ашу 4 Білім 5 Ұзақ тұтынатын тауарларды сатып алу 6 Денсаулық сақтау қызметтерін төлеу, дəрі-дəрмектер сатып алу 7 Коммуналдық қызметтер бойынша берешекті өтеу 8 Басқасы 9 12.12. Кредиттің (қарыз қаражатының) түсу көздері қандай? Шағын кредит беру ұйымдары 1 Коммерциялық банк 2 Шағын кəсіпкерлікті дамыту қоры 3 Үкіметтік емес қоғамдық ұйымдар 4 Халықаралық ұйымдары 5 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің қаржы орталығы 6 Дара тұлға 7 Ломбард 8 Басқасы 9 Мен Сізге көрсеткен ынтымақтастығыңыз бен көмегіңіз үшін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитетінің атынан алғысымды айтамын! Мен келесі жолы _________________ келемін. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2014 жылғы 4 қарашадағы №41 бұйрығына 4-қосымша «Үй шаруашылықтарының табыстары мен шығыстары жөнінде тоқсан сайынғы сұрақнама» (коды 1255102, индексі D 004, кезеңділігі тоқсандық) жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру бойынша нұсқаулық 1. Осы Нұсқаулық «Үй шаруашылықтарының табыстары мен шығыстары жөнінде тоқсан сайынғы сұрақнама» (коды 1255102, индексі D 004, кезеңділігі тоқсандық) жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысанын толтыру бойынша нұсқаулық «Мемлекеттік статистика туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 12- бабы 8) тармақшасына сəйкес əзірленді жəне «Үй шаруашылықтарының табыстары мен шығыстары бойынша тоқсан сайынғы сұрақнама» (коды 1255102, индексі D 004, кезеңділігі тоқсандық) (бұдан əрі – Кезеңділігі тоқсандық). 2. Осы нысанды толтыру кезінде қолданылатын анықтамалар: 1) жалдамалы жұмыспен қамтылудан түскен табыс – жалақы; жалақыға үстемақы; ақшалай жəне заттай түрдегі көтермелеу төлемдерінің барлық түрлері; қаламақы; сыйлықақылар; пайдадан түскен жəне науқастық қағаз бойынша төлемақылар. Жеке тұлғаларда жалдану бойынша жұмыс істейтін үй қызметшілері, бала күтушілер, үй жинаушылар, аспаздар, бағбандар, хатшылар да жалдамалы қызметкерлерге жатады; 2) өз бетінше жұмыспен қамтылудан түскен табыс – жеке өзі үшін немесе оның отбасының мүшелеріне қатысты өз бетінше жұмыспен қамтылған адамдардан түскен табыс. Өз бетінше жұмыспен қамтылудан түскен табысқа мүліктен пайыз түріндегі табыс, дивидендтер, рента жəне басқа да жеке меншіктен түскен табыс түрлері, сондай- ақ сыйлықтар мен əлеуметтік көмек кірмейді. 3) супервайзер – үй шаруашылықтарына зерттеу жүргізуді қамтамасыз ететін жəне интервьюерлердің жұмысына бақылауды жүзеге асыратын статистика департаментінің қызметкері. 3. Байқауға тұрмыс деңгейі бойынша үй шаруашылықтарын іріктеп зерттеуге қатысатын барлық үй шаруашылықтары жатады. Үй шаруашылықтарының табыстары мен шығыстары бойынша тоқсан сайынғы (сəуірде, шілдеде, қазанда, қаңтарда) сұрақнамасын оны жүргізуге уəкілетті тұлға жүргізеді (бұдан əрі – интервьюер). Респондент үй шаруашылығының басшысы немесе үй шаруашылығының басқаларға қарағанда шаруашылықпен көбірек айналысатын жəне үй шаруашылығының басқа мүшелерінің шығыстары туралы білетін мүшесі болады. Статистикалық нысанды толтыру кезінде интервьюер Шығыстарды жəне табыстарды (индексі D 005) (бұдан əрі – Журнал) есепке алу журналын пайдалануы керек. Журналда көрсетілген барлық тауарлар мен қызметтер «Мақсаттар бойынша жеке тұтыну жіктеуішіне тауар айқындамаларының номенклатурасына» (бұдан əрі - МЖТЖТН) сəйкес кодталуы керек. 4. Титулдық парақта «Аумақтың атауы» тармағының облыстың (қаланың), ауданның (қаланың) жəне ауылдық елді-мекеннің атауы жазылуы керек. 2-ден бастап 5-ке дейінгі тармақтар супервайзерлермен интервьюерлерге ұсынылған зерттелетін үй шаруашылықтарының тізімдерінде көрсетілген деректемелерге сəйкес толтырылады. 7-тармақ бойынша аралау нəтижесінің коды қойылады. 5. «Киімге, матаға жəне аяқ киімге, тоқсан ішіндегі үй тұрмысындағы заттарға, тұрмыстық техникаға, жиhаздарға жəне басқа да жұмсалған шығыстар» 1-бөлімі сатып алуға келтірілген тауар топтары бойынша шығыстар жазбаларына арналған. «Код» бағанында тауарларды кодтау МТЖТН негізінде жүзеге асырылады. «Тауарлардың атауы» «Б»-бағанында зерттелетін тоқсандағы сатып алынған тауарлардың атауы жазылады. 1-бөлімде «Сатып алу мақсаты» бағанында ұсынылған нұсқалардың біреуін таңдап, дөнгелетіп қоршау керек, «басқа» нұсқасына салтанаттын жəне салт-жоралық шараларды өткізумен байланысты сатып алулар жəне жоғарыда аталмаған өзге де мақсаттар жатады. «Сатып алу құны» 2-бағанында сатып алу құны бүтін сандарда көрсетіледі. «Бақылау сомасы» жолында барлық жолдар бойынша қорытынды сома қойылады. Бұл бөлімде, «Киім-кешек дайындауға арналған материалдар» тауарлар тобында киім тігу жəне дайындау үшін пайдаланылатын материалдарды (мата, тері, былғары жəне т.с.с.) сатып алу ескеріледі. «Киімнің басқа да бөліктері жəне киім акссесуарлары» тобында бас киім, қолғап, майынтақ, белбеу жəне т.с.с. сатып алуға шығыстар ескеріледі. Осы бөлімде «Демалыс, спорт, бақша өсіру жəне үй жануарлары» тауар тобында малдан басқа үй жағдайында ұсталатын үй жануарларын (ит, мысық, құстар, балықтар сатып алулар ескеріледі. Сонымен қатар оларды ұстауға арналған заттар иттерге арналған қарғыбаулар, тұмылдырықтар, балықтарға арналған аквариумдер, мысықтарға арналған себеттер, ыдыстар), тамақ, ветеринариялық препараттар есепке алынады. «Үй керек-жарақтараның ұсақ-түйек заттары» тауар тобында күнделікті сұранысқа ие азіқ-түлік емес тауарларын сатып алуға шығыстар (сіріңке, ыдыс жуатын шүберектер мен губкалар, шегелер, сыпыртқы, щеткалар) ескеріледі. 6. «Тұрғын-үй коммуналдық жəне отын шығыстары» 2-бөлімі үй шаруашылығының иелігіне жататын барлық тұрғын үйлер (саяжайды қоса алғанда) бойынша тұрғын үй коммуналдық жəне отын шығыстары төлемдеріне шығыстарды жазуға арналған. Егер үй шаруашылығының орталықтан жылытуға қосылған үйі болса жəне ағаш отындармен жылытылатын саяжайы болса, онда «орталықтан жылыту» жəне «ағаш отын» жолын толтыру керек. Егер үй жылыту жылу электр станциясы немесе қазандықтар көмегімен жүзеге асырылса, орталықтан жылытумен жабдықталған болып саналады. «Сұйытылған газ» жолында тамақ əзірлеуге жəне басқа да қажеттіліктер үшін баллондардағы газды сатып алуға жұмсалған шығыстары жазылады. «Тарату желілері бойынша тасымалданатын газ» жолында сонымен қатар газ жабдықтарына техникалық қызмет көрсетуге төлемдер қамтылады. «Домофон» жолында домофон орнатуға жұмсалған төлемдер енгізіледі. «Басқа қызметтер» жолында ПИК (Пəтер иелерінің кооперативі) қызмет көрсетулеріне тұрақты төлемдері, жалпы есептегіштерге техникалық қызмет көрсетуге төлем қамтылады. Егер тұрғын үй коммуналдық қызметтерге жалдау ақысы қосылған болса, онда бұл сома негізгі «Тұрғын жайды нақты жалдау ақысы» жолында есепке алынады жəне де басқа жолдарда көрсетілмейді. 7. «Байланыс қызметтеріне жұмсалған шығыстар» 3-бөлімінде «қалааралық байланыс (республика ішінде)» жолына сонымен қатар байланыс бөлімшелерінен сөйлесулеріне ақы төлеу енгізіледі. «Почта қызметтері» жолында почтаның қызметтерінің түрлері барлық есепке алынады: почта маркаларын сатып алуды қоса, сəлем-сауқат жіберу, бандерольдар, хаттар, ақша аударымдары жəне басқа қызметтер. «Телефонға абоненттік төлем» жолына телефонмен сөйлесулерге мерзімдік төлемдерде қосылады. «Кабельдік теледидар» жолына (ID TV) сандық теледидарға төлем де қосылады. «Ұялы байланыс» жолында ұялы байланыс үшін барлық төлемдер жəне бір жолғы карталарына жұмсалған шығыстар қамтылады. «Спутниктік теледидар» жəне «кабельдік теледидар» жолдарында спутниктік жəне кабельдік антенналарды орнату мен пайдалануға жұмсалған төлемдер есепке алынады. 8. «Білім алуға байланысты шығыстар» 4-бөлімінде балабақша үшін төлемдерде балабақшадағы қосымша 07330001 Ұшақ 07330002 Студенттер үшін әуе билеттерінің шығысы 073400 Жолаушылардың теңіз және ішкі су көлігі 07360001 Жиһаздарды, жүктерді тасымалдау 07360002 Трамвай, троллейбус 47 Метро 07360003 Көліктердің басқа да түрлерімен жол жүруге оқушылардың жолақысы 07360004 Көліктердің басқа да түрлерімен жол жүруге студенттердің жолақысы Бақылау сомасы 8. Трансферттер жəне көмек 8.1. Егер Сіздің үй шаруашылығыңыз Сіздермен бірге тұрмайтын туыстарыңыз бен достарыңызға көмек көрсетсе тоқсан бойынша сомасын көрсетіңіз, егер заттай түрде болса, шамамен бағалауға тырысыңыз. Кодтар Көмек түрлері Сома (теңге) А Б 1 21121 Материалдық көмек ақшалай түрде 21122 Өзі өндірген тамақ өнімдері түріндегі көмек 53 Өзге де трансферттер Бақылау сомасы 8.2. Егер Сіздің үй шаруашылығыңызға Сізбен бірге тұрмайтын туыстарыңыз бен достарыңыз, сондай-ақ қайырымдылық ұйымдары көмектессе тоқсан бойынша сомасын көрсетіңіз, егер заттай түрде болса, шамамен бағалауға тырысыңыз. Кодтар Көмек түрлері Сома (теңге) А Б 1 21121 Материалдық көмек ақшалай түрде 48 Заттай түрде материалдық көмек (азық-түлiк емес тауарлар) 53 Өзге де трансферттер Бақылау сомасы 9. Өсімдік жəне мал шаруашылығы өнімдерін өндіру 9.1. Айтыңызшы, Сіздің үй шаруашылығыңыздың мүшелері қандай да бір жер учаскесін (учаскелерді) пайдалануға қолжетімділігі бар ма? Иә - 1 9.2Жоқ - 2 9.7 9.2. Сіз тоқсан ішінде қандай да бір ақша сомасын осы жер учаскесіне (учаскелерге) жұмсадыңыз ба? Иә - 1 9.3Жоқ - 2 9.4 9.3. Сіз осы ақшаны қайда және қанша жұмсадыңыз? Кодтар Шығыс түрлері Сома (теңге) А Б 1 25.1 Жер учаскелерін жалға алу және сатып алу 25.2 Жерді өңдеу 25.3 Улы химикаттар және тыңайтқыштар сатып алу 25.4 Дәндер және отырғызатын материалдар сатып алу 25.5 Жер учаскелерін пайдалануға байланысты жұмыс күшін жалдау 25.6 Ауыл шаруашылығы техникаларын (ірі құрал-жабдықтарын) сатып алу, жалға алу және техникалық қызмет көрсету 25.9 Жер учаскесін пайдалануға байланысты өзге де шығыстар Бақылау сомасы 9.4. Сіз осы учаскеңізде (учаскелеріңізде) бірдеңе өсірдіңіз бе? Иә – 1 Жоқ - 2 9.5. Сіз жер учаскелеріңіздің барлық түрлерінен қандай да бір өнім жинадыңыз ба? Иә - 1 9.6 Жоқ - 2 9.7 9.6. Сіз тоқсан ішінде қандай дақылдар жинадыңыз? Кодтар Дақыл атауы Өл ш ем б ірл ігі Ос ы то қс ан да қа нш а өн ім ж ин ад ың ыз ? Оның ішінде Ағ ым да ғы то қс ан да өн ді ріл ге н өн ім нің са ты лу ы, те ңг ем ен Бұ ры н өн ді ріл ге н өн ім нің са ты лу ы, те ңг ем ен үй ш ар уа ш ыл ық - та ры нд а тұ ты ны лд ы сы йл ық е ту ма л ме н құ с аз ығ ын а па йд ал ан ды қа йт а өң де лд і са ты лд ы ш ығ ын б ол ды А Б 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 01171001 Картоп кг 01171006 Қызанақ кг 01171005 Қияр кг 01171003 Қызылша кг 01171004 Сəбіз кг 01171001 Қырыққабат кг 01171011 Көк жуа кг 01171002 Басты пияз кг 01171007 Асқабақ кг 01171008 Сарымсақ кг 01171009 Баялды кг 01171014 Жаңа жиналған саңырауқұлақ кг 01171099 Басқа да жаңа жиналған көкөністер кг 01163001 Құлпынай кг 01163002 Қарақат, қарлыған кг 01163099 Басқа да жаңа терілген жидектер кг 01161014 Шие, қызыл шие кг 01161002 Жүзім кг 01161001 Алма кг 01161005 Қарбыз кг 01161006 Қауын кг 01161099 Өзге де жаңа жиналған жемістер кг 09330001 Жаңадан қиылған гүлдер теңге х х х х х х х х 01162103 Күнбағыстың дəні кг 45.1 Дəнді-дақылдар, соның ішінде: х 01111 бидай т 1005 жүгері т 011133 сұлы т 01111 күріш т 011149100 қарақұмық т 45.9 басқа дəнді дақылдар т 45.2 Бұршақ дақылдары кг 011510100 Темекі т х 45.3 Малазықтық тамыр- жемістер т 45.4 Шабындық шөптер т Бақылау сомасы 9.7. Сіз мал, құс, бал арасын немесе басқа да ауыл шаруашылығы малдарын ұстайсыз ба? Иә - 1 9.8 Жоқ - 2 10.1 9.8. Сіз малдарды ұстау үшін тоқсан ішінде жасаған шығыстардың сомасын көрсетіңіз? Кодтар Шығыс түрлері Сома (теңге) А Б 1 26.1 Жемшөп сатып алу 26.2 Ветеринарлық қызметтерді төлеу 26.3 Мал ұстауға байланысты көлік қызметтерін төлеу 26.4 Мал ұстауға байланысты жұмыс күшін жалдау 26.5 Мал сою және ұшаларды бөлу 26.6 Малды сақтандыру 26.9 Малды ұстауға байланысты өзге де шығыстар Бақылау сомасы 9.9. Ал енді тірі малдарды, бал арасы мен құстарды сатып алу және сату жөнінде сөйлесеміз. Сіз қандай да бір ауыл шаруашылығы малдарын (жұмыс малын қоса), бал арасын немесе құстарды сатып алдыңыз ба? Иә - 1 9.10 Жоқ - 2 F 9.11 9.10. Осы мақсаттарға тоқсан ішінде қанша ақша жұмсадыңыз, теңге? 9.11. Сіз тірі мал, бал арасын немесе құс саттыңыз ба? Иә - 1 9.12 Жоқ - 2 9.13 9.12. Тоқсан ішінде осы малдарды, бал арасын, құстарды сатқаннан қанша ақша түсірдіңіз, теңге? 9.13. Сіз өзіңіздің барлық малдарыңыздан қандай да бір өнім алдыңыз ба? Иә - 1 9.14 Жоқ - 2 10.1 9.14. Сіз тоқсан ішінде қандай өнім алдыңыз? Кодтар Өнімдердіңатауы өл ше м б ірл ігі То қса н і ші нд е қ ан ша өн ім жи на ды ңы з? Оның ішінде Ағ ым да ғы то қса нд а өн дір ілг ен өн імн ің са ты лу ы, те ңге ме н Бұ ры н ө нд іріл ген өн імн ің са ты лу ы, те ңге ме н үй ш ар уа шы - лы қта ры нд а тұт ын ды сы йл ық ет і қа йт а ө ңд ел ді са ты лд ы шы ғы н б ол ды А Б 1 2 3 4 5 6 7 8 9 011211 Сиыр еті кг 011212 Жылқы еті кг 011213 Шошқа еті кг 011215 Құс еті кг 011214 Қой еті кг 011219 Еттің өзге де түрлері мен қосымша ет өнімдері кг 011411 Жаңа сауылған сүт л 011420 Жұмыртқа шт 45.5 Жүн, түбіт кг 51 Тері шт 01182002 Бал кг Бақылау сомасы 10. Тауарлар өндіру (қайта өңдеу нəтижесінде алынған) мен қызмет көрсету 10.1. Сіздің үй шаруашылығыңыз өндірген өнімнің құны қанша? Кодтар Өнімдердің атауы Өндірілген өнімнің құны, теңгемен Оның ішінде сатылғаны, теңгемен Бұрын өндірілген өнімнің сатылуы, теңгемен Өнім өндіруге кеткен шығынды бағалап көріңізші (теңге) А Б 1 2 3 4 011 Азық-түлік тауарлары х х х х 011510 мал майы 01141 сүт өнімдері 011414 ірімшік және сүзбе 011130 нан 011150 тоқаш және ұннан дайындалатын кондитер өнімі 01122 шұжық, ет өнімдері 011530 өсімдік майы 021210 жүзімнен және басқа да жемістерден дайындалған шарап 0116222 консервіленген жемістер мен жидектер 01174 консервіленген немесе қайта өңделген көкөністер 01182002 тосап, джем және повидло 011121 ұн 011122 жармалар 011990 басқа да азық-түліктер 43.1 Тоқыма және тігін бұйымдары 43.2 Сүрек және сүректен жасалған бұйымдар (Жалғасы бар). сабақтарға жұмсалған (мысалы, ағылшын тілін оқу) шығыстар есепке алынады. Мектептен тыс үйірмелер, əн сабақтары репетиторлық қызметтерге шығыстар бұл бөлімге енгізілмейді, себебі оларды есепке алу тоқсан сайынғы сұрақнаманың «Жеке жəне өзге де қызметтерге шығыстар» бөлімінде жүргізіледі. «Студенттер үшін бейресми шығыстар» жəне «оқушылар үшін бейресми шығыстар» жолдарына гүлдер мен сыйлықтар сатып алу шығыстары, мектеп қорына жарналар, мұғалімдерге төлемдер жəне өзге де бейресми шығыстар кіреді. «Ересектерге арналған білім» жолына компьютерлік курстар оқуына, шет тілдері курстары, бухгалтерлік есеп, хатшы-референтке арналған шығыстар кіреді. Оқушының арқаға асатын сөмкесі мен жолдорбаларын, мектеп киімін, кеңсе тауарларын сатып алу бұл бөлімге қосылмайды, өйткені оларды есепке алу Тоқсан сайынғы сұрақнаманың «үй тұрмысындағы заттар, тұрмыстық техникаға, жиһаз жəне басқаға шығыстар» бөлімінде жүргізіледі. 1-бағанда интервьюер əрбір шығыс түрі бойынша оның бар-жоғы туралы нақтылайды жəне тиісті жолда соманы қояды. 9. «Денсаулық сақтауға байланысты шығыстар» 5-бөліміндегі «Медициналық зертхана қызметтеріне» радиологиялық, ультрадыбыстық зерттеулер (УЗО), жалпы қан талдауы, зəрдің жалпы талдауы жəне тағы басқа зерттеулер кіреді. «Медбикелер мен акушерлердің қызметі» жолына қосымша медициналық персоналдардың қызметі, массаж, медбикелер мен акушерлердің өзге де қызметтері жатады. «Мамандандырылған парамедициналық қызметтер» жолына инемен емдеу қызметтері, физиотерапевтикалық емдеу, дəстүрлі медицина төңірегіндегі дəрігерлердің қызметі жəне өзге де парамедициналық қызметтер кіреді. «Денсаулық сақтауға бейресми шығыстар» жолында гүлдер мен сыйлықтар сатып алу шығыстары, мектеп қорына жарналар, мұғалімдерге төлемдер жəне өзге де бейресми шығыстар кіреді. 10. «Жеке жəне өзге де шығыстар» 6-бөлімінде «Салт-жоралық қызметтер» жолында жерлеуге, ескерткіш орнатуға, əруақтар үшін шамдар сатып алуға, жаназаға, дұға оқуға, некелесу, сүндеттеу, шоқындыру, амандық- саулық қызметтері жəне тағы басқа. «Төлемдер жүргізген үшін ақыға» коммуналдық қызметтер бойынша төлемдер жүргізген үшін ақы жатады. «Мектептен тыс сабақтар» жолында мектептен тыс бейнелеу өнері, əн, би сабақтарына; жас техниктер үйірмесіндегі жəне басқа да сабақтарға жұмсалған шығыстар енгізіледі. «Кешенді демалысты ұйымдастыруға» Түркияға, Қытайға жəне басқа да елдерге демалуға арналған шығыстар, экскурсияларға жəне демалыс үйлеріне, балаларға арналған демалыс лагерьлеріне жолдамалар енгізіледі. «Мейрамхана, дəмхана жəне осыған ұқсас мекемелерде» көрсетілген қоғамдық тамақтандыру объектілерінде салтанатты жəне салт-жоралық шараларды жүргізуге шығыстар енгізіледі. «Үй жануарларын күту бойынша қызметтерге» жолына арнайы шаштараздарда иттерді жуу, қылын қидыру, үй жануарларын емдеу бойынша ветеринарлық емдеу қызметтері, ауруға қарсы екпелер қамтылады. Осы бөлімде малдар үшін ветеринарлық қызметтерге шығыстар есепке алынбайды, себебі аталған шығыстарды есепке алу тоқсан сайынғы сұрақнаманың «Өсімдік жəне мал шаруашылығы өнімдерін өндіру» 9-бөлімінде қамтылады. 6.2-сұрақта «Бюджетке өзге де төлемдер» жолы төлемдердің келесі түрлерін қамтиды: кəсіпкерлік қызметке патент сатып алу, мемлекеттік баждар, əкімшілік айыппұлдар жəне басқа да төлемдер. 6.3-сұрақта жауаптың бір нұсқасы таңдалынып, белгіленеді. «Иə» деп жауап берген жағдайда 6.4-сұрақ қойылады, «жоқ» деп жауап берген жағдайда келесі бөлімге өту жүзеге асырылады. 6.4-сұрақта бір тоқсандағы алименттерді өтеуге кеткен ақшалай шығыстар теңгемен қойылады. 11. «Көлік қызметтеріне шығыстар» 7-бөлімінде «жиһаздарды, жүктерді тасымалдау» жолында көлік құралдарының барлық түрлерін жалдау есептеледі: автомобиль, теміржол, əуе, су, көлік-арба. Бұл жолда қала ішінде жəне елді-мекендерде, сонымен қатар олардан тысқары жерде көлік құралдарын жалдау шығыстары көрсетіледі. 12. «Трансферттер жəне көмек» 8-бөлімінде трансферттер жəне көмек туралы ақпараттар көрсетіледі. 8.1-сұрақта басқа үй шаруашылықтарына берілген трансферттер тізбесі келтірілген. Егер көмек заттай түрде берілсе, онда 1-бағанда нарық бағасы бойынша бағалауды теңгемен жүргізу керек. Екі рет есепке алудан сақтану мақсатында жəне бұл бөлімнің мақсаты үй шаруашылығы көрсеткен көмектің түрі мен көлемі туралы деректер алу болғандықтан, «басқа» трансферттер жолында Тоқсан сайынғы сұрақнаманың 1-бөлімде сый ретінде есепке алынған сыйлық үшін сатып алынған азық-түліктік емес тауарлар, сонымен қатар Күн сайынғы шығыстарды есепке алу күнделігінің (индексі D 003) 1-бөлімінде есепке алынған азық-түлік жəне су- сындар көрсетілмеуі тиіс. 8.2-сұрақта үй шаруашылығының туыстарынан жəне достарынан алынған трансферттер тізбесі келтірілген. Мұнда Күнделікті шығыстарды есепке алу күнделігінің (индексі D 003) 3 - бөлімінде көрсетілген сыйға алынған тамақ өнімдері есепке алынбайды. Егер көмек заттай нысанда берілсе, 2 бағанда оның нарықтағы бағасы бойынша құны теңгемен жүргізіледі. 13. «Өсімдік жəне мал шаруашылығы өнімдерін өндіру» 9-бөлімінде үй шаруашылығының жерге қолжетімділігі туралы 9.1-сұрақ зерттелетін барлық үй шаруашылығына қойылады. Егер үй шаруашылығының жеке меншігінде жер учаскесі болмаса, оны жалға алатын болса, онда оның жер учаскесіне қолжетімділігі бар деп саналады. Жауаптың бір нұсқасы таңдалып, белгіленеді. «Иə» деп жауап берген жағдайда келесі сұраққа көшеді, ал «жоқ» деп жауап берген жағдайда 9.7-сұраққа көшу керек. 9.2-сұрақта жауаптың бір нұсқасы таңдалып, белгіленеді. «Иə» деп жауап берген жағдайда келесі сұраққа өтеді, «жоқ» деп жауап берген жағдайда 9.4-сұраққа көшеді. 9.3-сұрақтың «Жер учаскесін пайдалануға байланысты өзге де шығыстар» жолына сонымен бірге саяжайды ұстауға (суландыру, жарықпен қамтамасыз ету, қорғау жəне т.б) кеткен шығыстар да кіреді. 9.4-сұрақта жауаптың бір нұсқасы таңдалып, белгіленеді жауаптың қандай болғанына қарамастан келесі сұраққа көшу жүзеге асырылады. 9.5-сұрақта жауаптың бір нұсқасы таңдалып, белгіленеді. Жауаптың қандай болғанына қарамастан келесі сұраққа көшеді. 9.6-сұрақта 2-8 бағандарды есепке алу нақты көріністе жүргізіледі (килограмм немесе тоннада, гүлдерден басқа), бұл ретте жол бойынша біркелкі, ал 9, 10 бағандарда құндық (теңге) өлшем бірлігі сақталады. зерттелетін тоқсандағы егінді жинау жəне өткізу туралы 2 - 8-бағанда өлшем бірліктер келтірілген: кг, тонна (теңгемен есептелетін гүлдерден басқа). 10-бағаннан басқа барлық бағандарда ақпарат зерттелінетін тоқсанға көрсетіледі, оларда бұрын жасалған дайындамалар есепке алынбайды. 9.7-сұрақта жауаптың бір нұсқасы таңдалып, белгіленеді. «Иə» деп жауап берген жағдайда 9.8-сұрақ қойылады, «жоқ» деп жауап берген жағдайда келесі бөлімге көшеді. 9.9-сұрақта жауаптың бір нұсқасы таңдалып, белгіленеді. «Иə» деп жауап берген жағдайда 9.10-сұрақ қойылады, «жоқ» деп жауап берген жағдайда келесі 9.11-сұраққа көшеді. 9.11 жəне 9.12-сұрақтарда ұдайы өндіруге жəне өсіруге арналған тек малдардың төлдерін жəне құстарды жəне араларды, сондай-ақ малдардың етке өткізілмейтін түрлерін бұл жұмысқа жегілетін жылқылар, есектер, қашырлар жəне тағы басқалар сату есепке алынады. 9.11-сұраққа «иə» деп жауап берген жағдайда 9.12-сұрақта сома қойылады. «Жоқ» деп жауап берген жағдайда 9.13-сұраққа көшеді. 9.13-сұрақта жауаптың бір нұсқасы таңдалып, белгіленеді. 9.14-сұрақтың кестелерінде 2-7 бағандар заттай тұлғалауда, ал 8 жəне 9-бағандар құндық тұлғалауда толтырылады. 2-8 бағандарда есепті тоқсанға алынған мал шаруашылығы өнімдері көрсетіледі ал, 9-бағанда бұдан бұрын өндірілген мал шаруашылығы өнімдерін сатудан түскен түсімдер сомасы көрсетіледі. Ет өндірісі сойыс салмағында есепке алынады, сондықтан үй шаруашылықтары ересек малды немесе құсты тірі салмақта өткізген жағдайда мал басы Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитетін ішкі сайтында орналастырылған «Қазақстан Республикасында мал шаруашылығын дамытудың негізгі көрсеткіштері» жылдық бюллетенінде, ауылшаруашылығы бөлімінде, «Жұртшылық шаруашылықтарындағы союға өткізілген мал мен құстың сойыс салмағының шығуы» 5.3 кестесінде келтірілген қайта есептеу коэффициенттеріне сəйкес етке есептеледі. Олар бойынша деректер 2 – 7 бағандарға енгізіледі. 8 жəне 9-бағандарында тірі малды сату құны көрсетіледі. Қосымша тағамдық ет өнімдері бұл жағдайда есепке алынбайды, өйткені ауыл шаруашылығы статистикасында қолданылатын əдістемеге сəйкес, тірі салмақта өткізілген мал тек етке ғана қайта саналады. 14. 10-бөлімде үй шаруашылықтарының сату үшін өндіретін тауарлары есепке алынады. «Тамақ өнімдері» жолы толтыруға жатпайды, «сүт өнімдері» жолында: қаймақ, қатық, айран, қышқыл сүт өнімдері, йогурттар, қымыз, шұбат, сүт консервілері есепке алынады. Бұл жолға сүт қосылмайды, өйткені оны «Мал жəне өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру» 9-бөлімінің «Жаңа сауылған сүт» 9.14-сұрағының жолында есепке алынады. «Жаңа пісірілген нан, нан-тоқаш жəне кондитерлік өнімдер» жолына нан, тандыр нан жəне нан-тоқаштың жəне кондитерлік өнімдердің барлық түрлері қосылады; «шұжықтар жəне басқа ет өнімдері» жолына – үй шұжықтары, қазы, шұжық, жая, қарта, сала (шпик), бұқтырма, ет консервілері; «басқа тамақ өнімдері» жолына – кептірілген жемістер, ауланған балықтар, саңырауқұлақтар жəне жоғарыдағы жолдарға қосылмаған басқа тамақ өнімдері. Тұтыну тауарларын өндіру құны сатып алушының бағасымен (нарық бағасында) есепке алынады. 10.2-сұрақта «Сауда» жолында сүтті, етті, көкөністерді жəне басқа ауыл шаруашылық өнімдерін, сондай-ақ үй шаруашылығында дайындалған тамақтарды жəне сусындарды сатудан түскен кірісті қоса отырып, азық-түлік жəне азық-түлік емес тауарларды сатудан түскен таза табыс есепке алынады. «Білім беру саласындағы қызметтер» жолында үйретуші жəне өзге де білім беру қызметтері кіреді. «Денсаулық сақтау саласындағы қызметтер» жолына массаж, уколдар жəне басқалар жатады. «Тұрғын үйді жалға беру» «Тұрғын үйді жалға беру» жолына үйді, сонымен қатар кісі тұрмайтын (өндіріс) жайларын: гараждар, қойма орындарын жалға беруден түскен табысты қамтиды. 15. 11-бөлімде ағымдағы тоқсанға үй шаруашылығының əрбір мүшелерінің табыстары туралы ақпарат көрсетіледі. Үй шаруашылығы құрамын бақылау карточкасынан (индексі D 008) 15 жастағыда жəне одан үлкен, соның ішінде уақытша кеткендер 33, 36, 37, 39 кодтарымен жəне уақытша келгендер 43, 46, 47 жəне 49-кодтарымен сұралынады. Өз бетінше жұмыспен қамтылудан түскен табыстарда «Тауарлар мен қызметтерді өндіру» бөлімінің 10.1-сұрағының 2 жəне 3-бағандарында көрсетілген меншікті өндірісінің өнімдерін сатудан түскен табыстар есепке алынады. «Мал жəне өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру» 9-бөлімінен ауыл шаруашылығы өнімдерін сатудан түскен табыс та өз бетінше жұмыспен қамтылудан түскен табысқа жатады. «Атаулы əлеуметтік көмек» жолында облыстарда, (республикалық маңызы бар қалада, астанада) белгіленген, орта есеппен жан басына шаққандағы айлық табысы кедейліктің шегінен төмен адамдарға (отбасыларға) ұсынған мемлекеттің ақшалай түрдегі төлемі есепке алынады. «Тұрғын үйлік көмек» жолында мемлекеттің, ақшалай төлем немесе аз қамтылған отбасылардың дербес шоттарына аударылған ақшалай қаржылар түрінде, осы мақсатқа арналған шығыстардың белгіленген шекті ұйғарымды үлесінен асатын коммуналдық қызметтерге кеткен шығыстар көрсетіледі. «Балалы отбасыларға берiлетiн мемлекеттiк жəрдемақылар» жолында, бала 1 жасқа толық толғанға дейiн оның күтiмiне байланысты тағайындалатын жəне төленетiн, 18 жасқа дейінгі балалары бар отбасыларға, мүгедек баланы тəрбиелеп отырған, сонымен қатар облыстарда (республикалық маңызы бар қалада, астанада) белгіленген табысы азық-түлік қоржыны құнынан төмен, аз қамтылған отбасыларға ай сайынғы мемлекеттiк жəрдемақылар есепке алынады. «Қазақстан Республикасында мүгедектiгi бойынша, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша жəне жасына байланысты берiлетiн мемлекеттiк əлеуметтiк жəрдемақылар туралы» Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 16 маусымдағы № 126 Заңына сəйкес (бұдан əрі – Заң) мемлекеттік əлеуметтік жəрдемақының үш түрі қарастырылған: мүгедектiгi бойынша; асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша; жасына байланысты. Мүгедектігі бойынша жəрдемақы мөлшері (Заңның 12-бабы) мүгедектер санаты жəне мүгедектер тобына байланысты күнкөрістің ең төменгі деңгейінің шамасына (бұдан əрі - КЕТДШ) 2015 жылғы 1 шілдеден бастап (0,98- тен 1,78 КЕТДШ) сүйене отырып анықталған. Асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша (Заңның 16-бабы) 2015 жылғы 1 шілдеден бастап отбасының барлық еңбекке жарамсыз мүшелерiне 1,69 КЕТДШ мөлшерінде тағайындалады. Ата-анасының екеуінен де айырылған жағдайда балаларға (тас жетімдерге) 2015 жылғы 1 шілдеден бастап жəрдемақы əр балаға 1,18 КЕТДШ басқа еңбекке жарамсыз отбасы мүшелеріне – 0,54 ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшерінде, бірақ барлық еңбекке жарамсыз отбасы мүшелеріне шаққанда 2,56 КЕТДШ аспайтын мөлшерде тағайындалады. Қызметтік мiндеттерiн атқару немесе əскери қызметтен өту кезiнде қаза тапқан немесе жаралану, контузия, мертiгу, науқастануы салдарынан қайтыс болған əскери қызметшiлердiң, Қазақстан Республикасының iшкi iстер органдары мен бұрынғы Мемлекеттiк тергеу комитетi қызметкерлерiнiң отбасы мүшелерiне жəрдемақының мөлшерi отбасының еңбекке жарамсыз 2014 жылғы 1 сəуірден бастап əрбiр мүшесiне 0,25 КЕТДШ деңгейiне, бiрақ отбасының барлық мүшелерiне 2,56 КЕТДШ аспайтын мөлшерде көбейтiледi. Жасына байланысты əлеуметтік жəрдемақының мөлшері 0,52 КЕТДШ (Заңның 18-бабы) құрайды. Зейнетақы мен КЕТДШ мөлшері тиісті қаржы жылына республикалық бюджет туралы заңмен жыл сайын бекітіледі. Егер интервьюерде бұл зейнетақы немесе жəрдемақының төлем мөлшері бойынша күмəн туса, əдепті түрде респонденттің зейнетақы куəлігінде қандай түрі көрсетілгеніне қызығушылық танытуы керек. «Зейнетақы» жолына жасы бойынша азаматтық, сонымен қатар зейнеткерлердің əлеуетті құрылымдары зейнеткерлердің алатын сомасы қосылады. Зейнетақылар бойынша деректер міндетті түрде ең төменгі зейнетақы мөлшерімен салыстыру керек. Заңға сəйкес жасына байланысты жəрдемақы азаматтарға зейнетақы төлемдерiне құқығы болмаған жағдайда белгiленген жасқа жеткен кезде Орталықтан, жинақтаушы Зейнетақы қорларынан тағайындалады. Осыған байланысты, олар бойынша деректерді «мемлекеттік əлеуметтік жəрдемақыларға» енгізу керек. Егер зейнеткер банктегі дербес шот арқылы зейнетақыны алса, бірақ бұл қаржы шығыс бөлігінде пайдаланылмаған болса, оны міндетті түрде табыстарда көрсетуі керек. Ақша шоттан алынған жағдайда, онда екі рет есептемеу үшін, олар тек шығыс бөлігінде көрсетіледі. «Арнайы мемлекеттік жəрдемақы» жолында келесі арнайы мемлекеттік жəрдемақы түрлері қамтылады: - Ұлы Отан соғысының қатысушыларына; - Ұлы Отан соғысының мүгедектерiне; - Ұлы Отан соғысының қатысушыларына теңестiрiлген адамдарға берiлетiн жеңiлдiктер мен кепілдемелер; - Ұлы Отан соғысының мүгедектерiне теңестiрiлген адамдарға берiлетiн жеңiлдiктер мен кепілдемелер; - Ұлы Отан соғысында қаза тапқан (қайтыс болған, хабарсыз кеткен) жауынгерлердiң ата-аналарына жəне екiншi рет некеге тұрмаған жесiрлерiне; - Ауғанстанда немесе соғыс қимылдары жүргiзiлген басқа мемлекеттерде соғыс қимылдары кезiнде қаза тапқан (хабарсыз кеткен) немесе жаралану, контузия алу, мертiгу, ауру салдарынан қайтыс болған əскери қызметшiлердiң отбасыларына; - бейбiт уақытта əскери қызмет атқару кезiнде қаза тапқан (қайтыс болған) əскери қызметшiлердiң отбасыларына; - қызмет мiндеттерiн атқару кезiнде қаза тапқан iшкi iстер органдары қызметкерлерiнiң отбасыларына; - Чернобыль АЭС-дағы апаттың, азаматтық немесе əскери мақсаттағы объектiлеріндегi жəне басқа да апаттар мен авариялардың зардаптарын жою кезiнде қаза тапқандардың отбасыларына; - сəулелену аурулары салдарынан қайтыс болғандардың немесе қайтыс болған мүгедектердiң, сондай-ақ қайтыс болуы Чернобыль атом электр станциясындағы апат жəне басқа да радиациялық апаттар, азаматтық не- месе əскери мақсаттағы объектiлерде болған авариялар жəне ядролық сынақтар əсерiне белгiленген тəртiпке байланысты болған азаматтардың отбасыларына; - қайтыс болған соғыс мүгедектерiнiң жəне соларға теңестiрiлген мүгедектердiң əйелi (ерi), сондай-ақ қайтыс болған соғысқа қатысушылардың, партизандардың, астыртын əрекет жасаушылардың, «Ленинградты қорғағаны үшiн» медалiмен немесе «Қоршаудағы Ленинградтың тұрғынына» белгiсiмен марапатталған азаматтардың, жалпы сырқаттанудың, еңбекте мертiгудiң жəне басқа да себептердiң (құқыққа қарсыларын қоспағанда) салдарынан мүгедек деп танылғандардың екiншi рет некеге отырмаған əйелiне (ерiне); - Кеңес Одағының Батырларына, үш дəрежелi Даңқ ордендерiнiң иегерлерiне, «Қазақстанның ғарышкер-ұшқышы» құрметтi атағына ие болған адамдарға; - Ұлы Отан соғысына қатысқандардың ішінен Социалистік Еңбек Батырларына; - Социалистiк Еңбек Батырлары, үш дəрежелi Еңбек Даңқы ордендерiнiң иегерлерiне; - Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы жанқиярлық еңбегi мен мiнсiз əскери қызметi үшiн бұрынғы КСР Одағының ордендерiмен жəне медальдарымен марапатталған адамдарға, сондай-ақ 1941 жылғы 22 маусым - 1945 жылғы 9 мамыр аралығында кемiнде алты ай жұмыс iстеген (əскери қызмет өткерген) жəне Ұлы Отан соғысы жылдарында тылдағы жанқиярлық еңбегi мен мiнсiз əскери қызметi үшiн бұрынғы КСР Одағының ордендерiмен жəне медальдарымен марапатталмаған адамдарға; - 1988-1989 жылдардағы Чернобыль АЭС-дағы апаттың зардаптарын жоюға қатысушылардың, қоныс аудару күнiнде құрсақта болған балаларды қоса алғанда, оқшаулау жəне көшiру аймағынан қоныс аударылғандардың (өз еркiмен кеткендердiң) жəне Қазақстан Республикасына қоныстанғандардың қатарындағы адамдарға; - I, II, III топтағы мүгедектерге; - он алты жасқа дейiнгi мүгедек балаларға; - бiрiншi, екiншi, үшiншi топтағы мүгедек балаларға; - «Алтын алқамен», «Күмiс алқамен» марапатталған немесе бұрын «Батыр ана» атағын алған, сондай-ақ I жəне II дəрежелi «Ана даңқы» ордендерiмен марапатталған көп балалы аналарға; - бiрге тұратын төрт жəне одан көп кəмелетке толмаған балалары, оның iшiнде кəмелеттiк жасқа толғаннан кейiн олар оқу орнын бiтiретiн уақытқа дейiн (көп дегенде жиырма үш жасқа толғанға дейiн) орта, техникалық жəне кəсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi бiлiм беретiн ұйымдарда, жоғары оқу орындарында күндiзгi оқу нысанында оқитын балалары бар көп балалы отбасыларға; - саяси қуғын-сүргiн құрбандарына, мүгедек болып қалған немесе зейнеткер болып табылатын саяси қуғын- сүргiннен зардап шеккен адамдарға; - Қазақстан Республикасына сiңiрген ерекше еңбегi үшiн зейнетақы тағайындалған адамдарға. «Əлеуметтік көмектің басқа түрлері» жолына келесі төлемдер есепке алынады: - үйінде тəрбиеленетін жəне оқитын мүгедек-балаларды материалдық қамтамасыз ету; - азаматтарды жерлеуге берілетін жəрдемақы; - экологиялық апат аймағында тұрып жатқандарына байланысты біржолғы өтемақылар; - саяси қуғын-сүргін құрбандарына жəне басқаларына ақшалай өтемақы. «Заттай түрдегі əлеуметтік трансферттер» жолында жергілікті бюджеттен жұмыс орны бойынша жəне басқа қаржы көздерінен (əкімдіктерден, ардагерлер кеңесінен жəне басқа) бір жолғы төлемдер көрсетіледі. «Жылжымайтын мүліктен түскен табысқа» үйді, пəтерді, саяжайды жəне жер телімдерін сатудан түскен табыстар, саяжайды бұзудан жəне басқа төлемдер кіреді. «Жеке жəне үй мүлкін сатудан түскен табыстарға» көлік құралдарын, киім-кешекті, зергерлік бұйымдар мен өзгелерді сатудан түскен табыс есепке алынады. «Жеке меншіктен түскен табыс» жолында бағалы қағаздардан немесе акциялардан дивидендтер, ақшалай салымдар бойынша пайыздар, авторлық гонорарлар ескеріледі; «Дотациялар мен жеңілдіктер» жолында үй шаруашылықтарының дотациялар жəне жеңілдіктер алған белгілі сомасы көрсетіледі: - тамақтануға (толық немесе ішінара) - қоғамдық көлікке арналған жолақыға - автокөлікте, қалааралық, теміржол, əуе, теңіз жəне өзен жолаушылар көлігіне арналған жолақыға - демалыс үйлеріне, санаторийлерге, демалыс лагерлеріне балалар үшін жолдамаларға - дəрі-дəрмектерге - тісті протездеуді қоса алғанда, медициналық қызмет көрсетуге - мектепке дейінгі мекемелерде балаларды ұстауға, балаларды оқытуға - кəсіптік білім алуға - мəдени-спорттық іс-шараларға - тұрғын үйге, отынға ақы төлеуге үшін - мал, жемшөп сатып алуға - арнаулы киімге, киіндіруге - дотациялар жəне жеңілдіктердің басқа да түрлері 16. Пікіртерімді бітірген соң, барысында қандай да бір сұрақтар қалып кетпегендігіне көз жеткізу үшін сұрақнаманы тағы да бір рет қарап шығу қажет жəне респонденттерге ынтымақтастығы жəне көмектескендері үшін міндетті түрде алғыс білдіру керек. Интервьюер үй шаруашылығынан тыс жерде нысанды қайта қарап шығуы керек жəне егер қандай да бір сəйкессіздік тапса, онда қайта үй шаруашылығына баруы керек (жеке немесе телефонмен) жəне жеткіліксіз ақпаратты анықтау керек.