Uit het restauratieatelier Julie Swennen en Brita Velghe
145
Een chronologie van de Oriëntreizen (1845–1847) Antoinette De Laet
148
Jean Portaels: een biografie Antoinette De Laet
153 157
Bibliografie van de geciteerde werken Register van persoonsnamen
Register van persoonsnamen Abdülmecit I 124 Aboukaïr 147 Adallah 146 Alvin, Louis 45, 93, 150 Barrot, Adolphe 39, 125, 127, 147 Barrot, Adolphe (echtgenote) 125, 127, 147 Benouville, François-Léon 15 Berchère, Narcisse 15 Bernhardt, Sarah 151 Billoin, Charles 123, 136 Bourée, Nicolas 89, 145 Brüls, Louis Joseph 43 Calmeyn, Louis 88, 94 Caron, Rose 151 Cels, Josse (junior) 135, 138 Champollion, Jean-François 44 Charles X van Frankrijk 44 Charlotte van België 150 Cierkens, Jacobus 25 Conscience, Hendrik (griffier en bestuurslid van de Antwerpse Academie) 22, 25–26, 43, 117, 120, 134, 148 Cooreman, Catherine (moeder van J.P.) 20, 43–45, 84–85, 94, 148 Cooreman, Jean-Baptiste (oom van J.P.) 24 Cooreman, Joseph (oom van J.P.) 26, 126 Cormon, Eugène 151 Cormon, Fernand 150–151 Couture, Thomas 118 Daluin, Ernest 151 Daubigny, Charles-François 15 David, Jacques-Louis 12–13 De Backer, François Joseph Thomas 25 de Beauffremont (prins) 145 de Behr, Désiré (baron) 124, 145 De Bisschop-Portaels, Anne-Françoise (grootmoeder van J.P.) 24 de Blacas, Pierre-Etienne-ArmandFrançois-Xavier (graaf) 38, 44, 81, 93, 146 de Blacas, Pierre-Louis-Jean-Casimir (hertog) 44 De Braekeleer, Ferdinand 26 de Brouckère, Henri (gouverneur van de provincie Antwerpen) 25–26, 120 Decamps, T. 119–120, 130, 134–135, 138 de Chateaubriand, François-René 44, 146, 148, 150 de Couffon (graaf) 145 de Fontenilliat (graaf) 147 De Keyser, Nicaise 26, 93 Delacroix, Eugène 14, 118, 130, 148 Delaroche, Paul 13–15, 118, 128, 148 de Laveleye, Emile 45 Delboëte, Joseph 115, 136 de Nicolay, Aymard-Marie-CharlesGaston (graaf) 35, 38, 44, 145–146 Déroulède, André 151
157
Déroulède, Paul 150–151 Desvachez, David-Joseph 137 De Taeye, Edmond-Louis 24–25, 44, 79, 93, 117, 120 Devaux, Jules 150 Dobbelaere, Henri 25 Dugniolle, Jules 26 Dujardin, Edouard 16 Duval Le Camus, Pierre 13 Ebers, Georg 125, 136, 138 Ensor, James 6 Everard, Prosper Léopold 136, 138 Gallait, Louis 26 Galland, Antoine 117 Gambart, Ernest 136, 138, 150 Gérôme, Jean-Léon 15, 148 Ghémar, Louis-Joseph 134 Gilbert, Auguste 136 Granet, Marius 13 Hanssens, Benoît 24 Ingres, Jean-Auguste Dominique 13 Ismaïl Pasja 150 Joly, Victor 134, 138 Joostens, Antoine Laurent 25 Labarge, Carolus Victor 123 Lazerges, Hippolyte 15 Lecomte-Vernet, Emile 15, 25, 43, 148 Legault, Angèle 151 Legault, Maria 151 Lemonnier, Camille 6 Leopold I van België 126, 136, 138 Leopold II van België 126, 138, 150, 151 Luthereau, Jean Guillaume Antoine 134, 138 Madou, Jean-Baptiste 26 Maillart, Jeanne Catherine 11 Maillart, Philippe Joseph 11–12, 24, 148 Maldura (graaf en gravin) 44, 145 Mathieu, Lambert 43 Maximiliaan van Oostenrijk 150 Mohammed Ali 38–39, 78, 94, 124–127, 134, 136, 146–147, 149 Miolan-Carvalho, Caroline 151 Napoleon III 151 Napoleon Bonaparte 24, 70 Navez, François-Joseph 11–13, 15, 24–26, 43, 93, 118, 120, 129, 148–151 Navez-Portaels, Marie (echtgenote van J.P.) 149 Papeleu, Victor 18 Philippe van België (graaf van Vlaanderen) 150 Pigeory, Félix 87–88, 94 Poissy 13 Portaels, Adolphe (neef van J.P.) 24 Portaels, Corneille (oom van J.P.) 17, 24, 26 Portaels, François (neef van J.P.) 17, 32, 43–45, 93 Portaels, François (grootvader van J.P.) 24
Portaels, Jean-Baptiste (oom van J.P.) 24 Portaels, Jeannette (zus van J.P.) 10, 19–20, 26, 44, 94 Portaels, Joseph (broer van J.P.) 10, 15, 18–19, 20, 24, 26, 39, 43–45, 138, 147–148 Portaels, Joséphine (zus van J.P.) 10, 19, 26, 44, 94 Portaels, Josse (vader van J.P.) 24, 43–45, 93–94, 125–126, 148 Portaels, Marie (zus van J.P.) 10, 19, 26, 45, 94, 148 Portaels (ouders van J.P.) 10, 18–20, 22–24, 26, 32–34, 38–40, 43–45, 82, 90, 93–94, 120, 124, 126, 130, 148 Potvin, Charles 129–130 Revedin, Francesco (graaf) 44, 145 Reyntiens, Nicolas 18, 20, 32–34, 36– 38, 41–42, 44, 89, 124–125, 145–148 Robert, Alexandre 17, 31–33, 39, 43– 45, 78, 93, 125–126, 145, 147–148 Roberti, Albert 13, 25, 43 Ruyssenaers (broer van Samuel Willem) 33, 37, 89, 146 Schnetz, Victor 43 Sebron, Hippolyte 20 Siret, Adolphe 119–120, 130, 134–135, 138 Slingeneyer, Ernest 16, 147 Solvay, Lucien 24, 44, 93–94, 130 Stevens, Alfred 146 Sturm, Jacques 26, 43, 119–120 Tuerlinckx, Joseph 18, 26, 43, 147–148 Tuerlinckx, Louis 16, 18 Vandenkerckoven 11 Van den Steen de Jehay, Charles (baron) 41 Van der Haert, Henri 26 Vander Hagen, Joseph Ferdinand 25 Vande Velde, Joseph 25 Van Gilse, Adrien 130 Van Roy, Louis 119–120, 130, 134–135, 138 Van Ysendyck, Antoine 26 Vieillevoye, Joseph-Barthélemy 26 Vernet, Horace 14–15, 82, 118–120, 148 Verstappen, Martin 43 Veydt, Laurent 26 Wappers, Gustaaf (directeur van de Antwerpse Academie) 26, 43, 117, 120, 134 Warnots, E. 130–131, 136 Wauters, Emile 45 Willem I der Nederlanden 16 Wilhelm I van Württemberg 94, 126, 136, 138 Zizinia, Etienne 38, 124–126, 146, 149
Colofon
Dit werk begeleidt de tentoonstelling Portaels en de
Catalogus
roep van de Oriënt (1841–1847), georganiseerd door de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België van
Onder leiding van
10 februari 2015 tot 31 mei 2015
Davy Depelchin, Inga Rossi-Schrimpf
Algemene directie: Michel Draguet
Wetenschappelijke redactie Davy Depelchin
Tentoonstelling Algemene coördinatie en opvolging Commissarissen van de tentoonstelling: Davy Depelchin
Laurent Germeau
en Inga Rossi-Schrimpf, met medewerking van Antoinette De Laet
Teksten Michel Draguet, Davy Depelchin, Inga Rossi-Schrimpf,
Dienst tentoonstellingen: Sophie Van Vliet, Marie Decoodt
Antoinette De Laet, Dominique Marechal, Julie Swennen,
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze
Wij danken eveneens al diegenen die meegewerkt hebben
(elektronisch, mechanisch of op enige andere manier),
aan de organisatie van de tentoonstelling en aan de
zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Wij
voorbereiding van de catalogus: Jan Anckaer, Sarah
hebben ernaar gestreefd de wettelijke voorschriften inzake
Barbedette, Jona Broothaerts, Christofer Conrad, Béatrix
copyright na te leven maar konden niet altijd met zekerheid
de Blacas d’Aulps, Antoinette De Laet, Kristien de Waal,
de herkomst van de gereproduceerde werken achterhalen.
Roger Diederen, Sandra-Kristin Diefenthaler, Karine
Eenieder die meent nog rechten te kunnen doen gelden,
Houthuys, Wim Hüsken, Alain Jacobs, Georges Mayer,
wordt verzocht zich tot de uitgever te wenden.
Carl-Jochen Müller, Annick Raets, Marjan Sterckx, Filip Strubbe, Julie Swennen, Pierre-Alain Tallier, Jo Tollebeek,
Noot van de redactie
Jef Van Gool, Joris Van Grieken, Johan Vanhecke, Sarah Van Ooteghem, Linda Van Santvoort, Etienne van Vyve en
Hoewel Jean Portaels het Nederlands – of, in casu
Martine Vermeire.
correcter: het Vlaams – machtig was, correspondeerde de kunstenaar steevast in het Frans. Voor het leescomfort
Met de steun van
werden alle in dit boek gebruikte citaten echter naar het Nederlands vertaald. Wie de tekstfragmenten liever in de oorspronkelijke taal raadpleegt, verwijzen wij graag door naar de Franstalige editie van dit boek: Portaels et l’appel de l’Orient (1841–1847), Bruxelles, Musées royaux des Beaux-Arts de Belgique, 2015.